Romaszewska: Wyjaśnić sprawę Obławy Augustowskiej!

Stefczyk.info: W lipcu 2013 roku do kancelarii Prezydenta, Premiera, Marszałków Sejmu i Senatu RP trafi apel dotyczący obławy augustowskiej, który można znaleźć na stronach Polskiej Akademii Nauk. Czytamy w nim m.in.: "Czujemy się w obowiązku zaapelować do Władz RP o podjęcie działań na najwyższym szczeblu zmierzających przynajmniej do ujawnienia przez Rosję pełnej listy Ofiar i miejsca Ich spoczynku. Chodzi o przekonanie naszych sąsiadów, że ów gest humanitarny i poszukiwanie prawdy nie są obliczone na psucie stosunków polsko-rosyjskich, lecz na ich poprawę i budują korzystny dla Rosji jej wizerunek i w Polsce, i w Europie". Pani nazwisko znalazło się na liście sygnatariuszy. Dlaczego Pani poparła ten apel?

Agnieszka Romaszewska-Guzy: Jestem związana z regionem Podlaskim, byłam dyrektorem ośrodka TVP w Białymstoku. To jedna z przyczyn mojego zaangażowania. Sprawa wyjaśnienia okoliczności obławy augustowskiej jest jedną z ważniejszych spraw, ma charakter ogólnonarodowy. To kolejna zbrodnia, która nie została nigdy wyjaśniona, a w Polsce jest wciąż mało znana. Ona jest jednak ważna lokalnie, jest ważna dla Podlasia i jego mieszkańców. Te dwie motywacje - skala do dziś niewyjaśnionej zbrodni oraz znaczenie tej sprawy dla lokalnej społeczności - spowodowały, że poparłam apel, o który Pan pyta.

Na ile ważna dla mieszkańców Podlasia jest ta sprawa?

Ogromnie ważna, wręcz konstytutywna dla części Podlasia, dla tamtejszych mieszkańców. Tę sprawę wielu wciąż pamięta, wspomina to wydarzenie. Wciąż jeszcze żyją świadkowie, inni znają relacje świadków. Ludzie słyszeli, sprawa dotyczyła sąsiadów, kuzynów czy rodziny. Takie wydarzenia, gdy kojarzą się z czymś konkretnym, z konkretnymi ludźmi, są znacznie trwalsze i mają bardzo silne działanie. Gdy zbrodnia dotyczy kogoś, nie działa tak, jak wtedy, gdy dotyczy rodzica, dziadka, czy choćby sąsiada. Wtedy jest namacalna. Ludzie pewnego dnia po prostu zniknęli. I nigdy nie wrócili. Zapewne zostali zamordowani, ale nikt ich grobów nigdy nie widział.

Do dziś nie wiadomo co się z nimi stało.

Były różne hipotezy w tej sprawie - że zamordowano ich na obrzeżach Grodna, albo w okolicach Puszczy Boreckiej. W tej sprawie widać i słychać różne koncepcje. To tym bardziej oznacza, że tę sprawę należy wyjaśnić, nią się trzeba zająć. Dlatego podpisałam apel.

Jak oficjalna strona rosyjska podchodzi do tego tematu?

Rządowa strona rosyjska jest nieprzychylna wobec prób wyjaśnienia tej sprawy. Zresztą tak samo jak i innych tego typu spraw. Co innego natomiast strona społeczna. W tej sprawie bardzo wspierają nas ludzie z Memoriału. Oni często wręcz dziwią się, że Polska jest taka miękka w stosunkach z Moskwą. Oni patrzą na nasze działania często ze zdumieniem. Jednak władze rosyjskie w sprawach zbrodni stalinowskich nie są otwarte i chętne do współpracy.

Działania polskiego rządu mogą coś zmienić?

Aktywność polskiego rządu może oczywiście nic nie zmienić. Nie można stawiać sprawy, że rządowi Polski uda się coś w tej sprawie załatwić. Jednak z pewnością zaangażowanie w tę sprawę polskiej władzy nie zaszkodzi sprawie. Jeszcze nie zdążyło się, by aktywność w takich sprawach szkodziła.

Rozmawiał Nal