Myślenie strategiczne
Myślenie
Myślenie
strategiczne
strategiczne
dr Tomasz Ludwicki
dr Tomasz Ludwicki
Kiedy już udało się wyeliminować to co niemożliwe, wszystko
co pozostanie, jakkolwiek byłoby nieprawdopodobne, musi być
prawdÄ….
Sherlock Holmes - Arthur Conan Doyle, 1859-1930
Wyobraz
nia jest ważniejsza niż wiedza.
Albert Einstein 1879-1955
Podajcie przykład rewolucyjnego,
Podajcie przykład rewolucyjnego,
innowacyjnego produktu?
innowacyjnego produktu?
1. ???
2. .
3. .
4. .
5. .
6. .
7. .
8. .
9. .
10..
© dr Tomasz Ludwicki
2
2
1
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Innowacje  pytania?
Innowacje  pytania?
" Co jest największą innowacją wniesioną
przez ten produkt?
" Jakie schematy myślenia, wzorce
branżowe zostały zakwestionowane przez
ten produkt?
" Dlaczego najwięksi konkurencji pierwsi nie
wprowadzili takiego produktu na rynek?
© dr Tomasz Ludwicki
3
3
IPod + Itunes + Iphone + ???
IPod + Itunes + Iphone + ???
Link 6:40; 29:40, 32:37
Copyright Apple
© dr Tomasz Ludwicki
4
4
2
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
©MCC, DaimlerChrysler
© dr Tomasz Ludwicki
5
5
Mercedes Benz + Swatch = Smart
Mercedes Benz + Swatch = Smart
czy to mądre posunięcie?
czy to mądre posunięcie?
" Maj 1995 - ogłoszenie powstania spółki MCC, w
której Mercedes posiadał 51% akcji a SMH 49%
(kapitał 1 mld. $)
" Idea bardzo małego samochodu miejskiego:
 2 osobowy samochód; zmieniane elementy nadwozia, tak
aby pasowały do ubioru; mały ekologiczny silnik -
turbodiesel i wersja zasilana przez akumulatory.
" Swatch: projekt, miniaturyzacja, znajomość rynku
produktów dla młodych ludzi oraz marketing.
" Mercedes: zamknięty w segmencie drogich
samochodów, poszukuje szans na rozwój, trudno
przełamać dotychczasowe, racjonalne podejście.
© dr Tomasz Ludwicki
6
6
3
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Smart cd.
Smart cd.
" Ulokowanie fabryki we Francji:
 wystarczająco daleko od Sttutgartu - by nie miała wpływu
kultura organizacyjna Mercedesa?
 Wystarczająco blisko - aby dostawcy mogli dostarczać
części na czas.
 Blisko Szwajcarii - siedziby SMH.
" Czy te firmy mają szansę na dalszą współpracę?
" Czy możliwa jest do pokonania różnica kulturowa
miedzy racjonalnÄ… i kreatywnÄ… kulturÄ… organizacji?
" Czy można połączyć racjonalne podejście do
strategii z podejściem twórczym?
© dr Tomasz Ludwicki
7
7
Jak pracuje nasz umysł?
Jak pracuje nasz umysł?
Aktywności poznawcze  Poziom aplikacji
Mapy poznawcze  Poziom systemu
operacyjnego
Zdolności poznawcze  poziom
 hardware u
© dr Tomasz Ludwicki
8
8
4
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Aktywności poznawcze:
Aktywności poznawcze:
poznawanie i rozumowanie (1):
poznawanie i rozumowanie (1):
Identyfikowanie Diagnozowanie
(Co jest problemem?) (Jaka jest natura problemu?)
definiowanie
rozwiÄ…zywanie
Realizowanie
Wyobrażanie
(Jakie należy podjąć działania?)
(Jak można rozwiązać problem?)
© dr Tomasz Ludwicki
9
9
Podstawowe kwestie:
Podstawowe kwestie:
poznawanie i rozumowanie (2):
poznawanie i rozumowanie (2):
" Ograniczone możliwości analizy informacji:
heurystyki poznawcze - skróty myślowe.
" Ograniczone możliwości pozyskiwania informacji.
" Ograniczone możliwości pamiętania informacji.
Problemy dotyczÄ…ce poznawania:
" Zniekształcenia poznawcze
" Niezmienność map poznawczych;
© dr Tomasz Ludwicki
10
10
5
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Jak pracuje nasz umysł?
Jak pracuje nasz umysł?
" Stara się narzucić porządek na bardzo
złożoną i niejasną rzeczywistość;
" Stara się nie kwestionować wewnętrznych
przekonań i utrzymać ich spójność.
" Preferuje prostotÄ™.
" Preferuje stabilne i trwałe relacje
pomiędzy wewnętrznymi przekonaniami.
" Jest ograniczony przez rzeczywistość i
możliwość jej zrozumienia;
Michael McCaskey (1982)  Conceptual Mapping in
The Executive Challenge. Boston: Pitman
© dr Tomasz Ludwicki
11
11
Myślenie racjonalne a twórcze:
Myślenie racjonalne a twórcze:
Myślenie racjonalne Myślenie twórcze
Nacisk na Logikę Kreatywność
Styl poznawania Analityczny Intuicyjny
Rozumowanie Formalne, stałe Nieformalne, zmienne.
reguły.
Natura Obliczenia Wyobraz
nia
rozumowania
Kierunek Wertykalny Lateralny
rozumowania
Nacisk kładziony Spójność i rygor Innowacyjność i wizję
na
Rozumowanie NiekompletnÄ… PrzywiÄ…zanie do obecnych
utrudnione przez informację pomysłów
Założenia dot. Obiektywna, Subiektywna, (częściowo)
rzeczywistości (częściowo) tworzona
poznawalna
Decyzja oparte Kalkulacji OsÄ…dzie
na:
Metafora Strategia jako nauka Strategia jako sztuka
© dr Tomasz Ludwicki
17
17
6
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Proces strategii wg Andrewsa:
Proces strategii wg Andrewsa:
Formułowanie Wdrażanie
1. Struktura i relacje:
1. Określenie szans
" podział pracy;
i ryzyka.
" koordynacja i podział
2. Określenie material-
odpowiedzialności
Strategia
Strategia
nych, technicznych,
" systemy informacyjne
korporacji:
korporacji:
finansowych i ludzkich
zasobów 2. Procesy i działanie organizacji:
zbiór celów
zbiór celów
" standardy i systemy pomiarowe
3. Wartości osobiste i i polityk
i polityk
" systemy motywacyjne;
aspiracje kadry
określają-
określają- " Systemy kontrolne;
kierowniczej
" Rekrutacja i rozwój personelu;
cych firmÄ™ i
cych firmÄ™ i
jej biznes
jej biznes
4. Określenie
3. Przywództwo:
pozaekonomicznej
" strategiczne;
odpowiedzialności firmy
" organizacyjne
wobec społeczeństwa
" osobiste
(Andrews, 1987)
© dr Tomasz Ludwicki
18
18
Kryteria oceny strategii wg Andrewsa
Kryteria oceny strategii wg Andrewsa
" Czy określono strategię i jasno ja sformułowano za pomocą słów
lub też wdrożono za pomocą działań?
" Czy strategia w pełni wykorzystuje szanse na rynkach krajowych
i międzynarodowych?
" Czy strategia jest dopasowana do kompetencji i zasobów
organizacyjnych, obecnych i przyszłych?
" Czy założenia i programy działań, które składają się na strategię
są wzajemnie spójne?
" Czy poziom ryzyka jest uzasadniony z powodów ekonomicznych
i społecznych?
" Czy strategia realizuje zobowiązania org. wobec społeczeństwa?
" Czy strategia może zmotywować pracowników do działania?
" Czy określono mierniki pozwalające na ocenę rynkową strategii?
© dr Tomasz Ludwicki
19
19
7
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Trzy rodzaje procesu myślowego
Trzy rodzaje procesu myślowego
Lokalna
Nowa
optymalizacja Transfor-
aranżacja
( drzewo, macja
elementów
a nie las )
© dr Tomasz Ludwicki
20
20
(Ohmae, 1982)
Znajdywanie problemów wg.
Znajdywanie problemów wg.
Ohmae:
Ohmae:
Rzeczywiste Określenie
Grupowanie Uogólnianie
problemy działań
" Wzrost średniego
wieku;
" promocje za staż;
Problemy
Mało elastyczna Zaplanować
" mała mobilność między
personalne
organizacja reorganizacjÄ™
dywizjami;
" Zwiększająca się ilość
menedżerów;
" Spadek morale wśród
Zaplanować
Koszty wyższe
młodszych pracowników;
Problemy
wzrost
" Wzrost kosztów
niż u konkurencji
kosztowe
personalnych;
zyskowności
" Opóz
nienia w przygotowaniu
nowych produktów;
Brak elastyczności Zmienić sposób
" Spadek zyskowności;
Problemy
" Więcej niezyskownych strategii formułowania
strategiczne
produktów
strategii
(Ohmae, 1982)
© dr Tomasz Ludwicki
21
21
8
© dr Tomasz Ludwicki
Mechaniczne myślenie systemowe
Myślenie strategiczne
(racjonalne)
Intuicja
Myślenie strategiczne
Sztuka myślenia strategicznego:
Sztuka myślenia strategicznego:
" Zadawanie właściwych pytań
 symptomy a rzeczywiste przyczyny;
" Trzy podstawowe ograniczenia procesu:
 Realia sytuacji (klienci, konkurenci), Czas,
Zasoby.
" Warunki procesu kreatywnego myślenia:
 wizja / ukierunkowanie / wewnętrzna
motywacja;
 zbieranie i selekcja pomysłów;
 tolerancja niepewności i konsekwencja;
(Ohmae, 1982)
© dr Tomasz Ludwicki
22
22
Odczytywanie, czy kreowanie
Odczytywanie, czy kreowanie
rzeczywistości ???!
rzeczywistości ???!
Obiektywny a subiektywny, a może inter-
subiektywny świat?
Społeczne konstruowanie rzeczywistości.
Adaptacja do otoczenia - jakiego otoczenia?
Szanse i zagrożenia: odczytywanie, czy tworzenie?
Jeśli ludzie chcą zmienić otoczenie, powinni zmienić
sami siebie i swoje działania - a nie innych. Nie
rozwiązywane problemy, to takie w których
menedżerowie zajmują się wszystkim, tylko nie tym
co sami robiÄ…. (Weick, 1979: 152)
Rola stratega: proces strategii, symbole, społeczne
aspekty.
(Na podstawie: Smircich, Stubbart, 1985)
© dr Tomasz Ludwicki
23
23
9
© dr Tomasz Ludwicki
Myślenie strategiczne
Kiedy stosować różne rodzaje
Kiedy stosować różne rodzaje
myślenia?
myślenia?
(Na podstawie Mintzberg i Westley, 2001)
Myślenia racjonalne " Problem jest czytelny;
(najpierw pomyśleć) " Mamy dostępne dane
" Kontekst jest ustrukturalizowany
" Można opisać rozwiązania
" Zależy nam na metodycznym działaniu
Np. przy projektowaniu procesu produkcyjnego
Myślenia kreatywne
" Trzeba uwzględnić wiele czynników
(najpierw zobaczyć)
" Kluczowe jest zaangażowanie w rozwiązanie
" Kluczowe jest przekraczanie granic
Komunikacyjnych
Np. przy projektowaniu nowego produktu
Eksperymentowanie
" Mamy do czynienia z zupełnie nową sytuacją
(najpierw spróbować)
" Pojawiają się złożone opisy problemu
" Kilka prostych zależności może pomóc
w działaniu;
Np. gdy pojawiły się nowe technologie
© dr Tomasz Ludwicki
26
26
10
© dr Tomasz Ludwicki