Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt  Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych .
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Introligator poligraficzny (734502)
Autorzy
 mgr inż. Katarzyna Maćkowska
Instytut Technologii Eksploatacji  PIB, Radom
 mgr inż. Jakub Klus
Drukarnia Naukowo-Techniczna, Warszawa
Konsultant ds. metodologii
 mgr Marcin Olifirowicz
Instytut Technologii Eksploatacji  PIB, Radom
Recenzenci
 dr inż. Henryk Godlewski
Politechnika Warszawska, Instytut Poligrafii
 mgr inż. Marek Jędra
MJ-DRUK PWP, Goryń
Ewaluatorzy zewnętrzni
 mgr inż. Krzysztof Sońta
Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych, Warszawa
 mgr inż. Urszula A
obejko
Zespół Szkół Poligraficznych, Warszawa
 mgr inż. Andrzej Janicki
Drukarnia Naukowo-Techniczna, Warszawa
Komisja zatwierdzajÄ…ca
- mgr Maciej Prószyński  przewodniczący
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
- mgr Jolanta Kosakowska
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
 Grażyna Bączkowska-Wysocka
POL-INTRO Agencja Reklamowo-Wydawnicza, Warszawa
 Grzegorz Strusiński
Introligatornia Andrzej i Grzegorz Strusińscy, Warszawa
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅ‚ecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [233]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji  PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl
2
SPIS TREÅšCI
Wstęp ................................................................................................................ 4
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2. Syntetyczny opis zawodu ............................................................................ 9
3. Stanowiska pracy ...................................................................................... 10
4. Zadania zawodowe .................................................................................... 10
5. Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 11
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 11
7. Kwalifikacje ponadzawodowe .................................................................. 11
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 13
3
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-
fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z póz
n. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
 & Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
 prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
 ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
 koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji&  .
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje siÄ™ Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www. standardyiszkolenia.praca.gov.pl.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2. Syntetyczny opis zawodu.
3. Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4. Wykaz zadań zawodowych.
5. Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6. Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porzÄ…dkowane do:
 pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
 grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie sÄ… obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonujÄ… na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
4
osób poszukujących pracy, oceny  luki kwalifikacyjnej osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacjÄ…
Standard
Słownik pojęć
kwalifikacji
Podstawy prawne wykonywania zawodu
dla zawodu 1
Syntetyczny opis zawodu
Stanowiska pracy
Zadania zawodowe
Składowe kwalifikacji zawodowych
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
POZIOM 1
I SPECJALNOÅšCI
ponadzawodowe
Standard
kwalifikacji
ogólnozawodowe  umiejętności
dla zawodu 3
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
Standard
specjalistyczne
kwalifikacji
dla zawodu 4
POZIOM 2
ponadzawodowe
kolejne zawody ....
ogólnozawodowe  umiejętności
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
specjalistyczne
(itd. ...)
POZIOM 5
ponadzawodowe
ogólnozawodowe  umiejętności
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
specjalistyczne
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
5
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizÄ™ za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3& ). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3& ). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKA
ADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJ
TNOÅšCI  WIADOMOÅšCI
 CECHY PSYCHOFIZYCZNE
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
6
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu sÄ… charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKA
ADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Kwalifikacje ponadzawodowe
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonujÄ…ca pracÄ™ ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
7
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te majÄ… charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagajÄ…
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
8
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu1
 Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
(Dz. U. Nr 63, poz. 638 z póz
n. zm.).
 Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych
(Dz. U. Nr 11, poz. 84 z póz
n. zm.).
 Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów i Ministrów Pracy i Opieki Społecz-
nej oraz Zdrowia z dnia 22 listopada 1951 r. w sprawie bezpieczeństwa i hi-
gieny pracy w zakładach graficznych (Dz. U. Nr 65, poz. 447).
2. Syntetyczny opis zawodu
Podstawowym zadaniem zawodowym introligatora poligraficznego jest wyko-
nywanie opraw książek i broszur, a więc przygotowanie wkładu i okładki oraz
połączenie tych dwóch elementów w jedną całość. Przygotowując wkład publikacji
introligator wykonuje wiele operacji m.in. krojenie papieru, złamywanie zadruko-
wanych arkuszy, kompletowanie i łączenie składek we wkład. Operacjami uzupeł-
niającymi przy wykonywaniu wkładu mogą być: wykonywanie dodatkowych ele-
mentów składek, prasowanie składek i wkładów, wzmacnianie i kształtowanie
grzbietu wkładu itp. Kolejnym zadaniem introligatora poligraficznego jest przygo-
towanie okładki, jej uszlachetnienie i zdobienie, a następnie połączenie przygoto-
wanego wkładu i okładki w całość: książkę lub broszurę. Introligator poligraficzny
wykonuje również obróbkę wykończeniową druków luz
nych i Å‚Ä…czonych, skoro-
szytów, teczek do akt, segregatorów i opakowań. Po zakończeniu cyklu produkcyj-
nego introligator pakuje gotowÄ… produkcjÄ™ i przygotowuje jÄ… do ekspedycji.
Poszczególne operacje technologiczne wykonuje za pomocą specjalistycznych
maszyn, urządzeń i linii potokowych. Introligator obsługujący maszyny wykonuje
szereg czynności związanych z wymianą narzędzi, regulacją i bieżącą konserwacją
maszyn introligatorskich.
Introligator poligraficzny jest zobowiązany do bieżącej kontroli jakości wyko-
nywanej pracy i kontroli wyrobów gotowych.
Osoby pracujące w tym zawodzie powinny charakteryzować się sprawnością
manualną, gdyż w zależności od wielkości przedsiębiorstwa wiele operacji wyko-
nuje się ręcznie. Zawód introligatora wymaga dokładności, cierpliwości i wytrwa-
łości oraz samokontroli dla oceny jakości wykonywanej pracy. W zawodzie tym
przydatne są również uzdolnienia techniczne ze względu na obsługę maszyn
i urządzeń.
Introligator pracuje w firmach introligatorskich lub w wydziałach zakładów
poligraficznych. PracÄ™ wykonuje indywidualnie podczas realizacji introligatorskich
operacji jednostkowych lub zespołowo  w zakładzie przemysłowym, podczas
obsługi linii potokowych tworzących ciąg technologiczny.
Praca introligatora zalicza się do średnio ciężkich, gdyż pozycja stojąca, cho-
dzenie i dz
wiganie oraz manipulowanie ciężkimi przedmiotami wymaga dobrej
1
Stan prawny na dzień 30 czerwca 2007 r.
9
kondycji fizycznej. Powietrze w introligatorni jest zapylone pyłami papieru, mogą
także występować opary kleju i rozpuszczalników.
Osoby pracujące w tym zawodzie najczęściej zatrudniane są na stanowisku in-
troligatora lub operatora poszczególnych urządzeń introligatorskich. W miarę pod-
noszenia kwalifikacji i zdobywania doświadczenia mogą awansować na brygadzi-
stę lub operatora linii potokowej, co łączy się ze wzrostem odpowiedzialności za
wykonywaną pracę i kierowaniem zespołem pracowników.
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji Typowe stanowiska pracy UWAGI
zawodowych
*)
1
 Introligator.
2
 Operator urządzeń introligatorskich.
 Brygadzista działu introligatorni.
3  Operator potokowych linii introligatorskich.
 Kontroler jakości produkcji.
*)
4
*)
5
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
4. Zadania zawodowe
Z-1. Organizacja stanowiska pracy introligatora poligraficznego zgodnie
z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej,
ochrony środowiska oraz zasadami ergonomii.
Z-2. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoża-
rowej oraz ochrony środowiska.
Z-3. Dobieranie materiałów introligatorskich.
Z-4. Dobieranie narzędzi i materiałów eksploatacyjnych.
Z-5. Wykonywanie ręcznych operacji jednostkowych w procesach introligator-
skich.
Z-6. Wykonywanie operacji jednostkowych na maszynach operacyjnych.
Z-7. Wykonywanie opraw i innych wyrobów na agregatach i liniach potokowych.
Z-8. Wykonywanie egzemplarzy sygnalnych lub korekta egzemplarzy nakładowych.
Z-9. Pakowanie wyrobów gotowych i przygotowanie do ekspedycji.
Z-10. Współpraca z zespołem roboczym, kierownictwem zakładu.
Z-11. Kontrola jakości dostarczonych materiałów i kontrola jakości wykonywanej
pracy.
10
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1. Wykonywanie introligatorskich operacji jednostkowych ręcznie.
K-2. Wykonywanie introligatorskich operacji jednostkowych maszynowo.
K-3. Wykonywanie wyrobów introligatorskich na agregatach i liniach potokowych.
K-4. Wymiana narzędzi, regulacja i konserwacja maszyn, urządzeń i linii poto-
kowych.
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4
Z-1 X X X X
Z-2 X X X X
Z-3 X X X X
Z-4 X
Z-5 X
Z-6 X X
Z-7 X X
Z-8 X
Z-9 X X X
Z-10 X X X X
Z-11 X X X X
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
UMIEJ
TNOÅšCI
1 *)
 Organizuje własne stanowisko pracy.
 Stosuje zasady i przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoża-
rowe i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.
2
 Posługuje się dokumentacją techniczną związaną z wykonywanym zadaniem
zawodowym, instrukcjami obsługi, poradnikami, normami itp.
 Obsługuje komputer i urządzenia peryferyjne.
11
Poziom
kwalifikacji Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
 Zachowuje Å‚ad i porzÄ…dek na stanowisku pracy.
 Doskonali swoje umiejętności zawodowe.
 Udziela pierwszej pomocy przedmedycznej.
 Bezpośrednio komunikuje się z przełożonymi i współpracownikami.
 Przestrzega zasad współżycia społecznego.
 Dokonuje samooceny własnej pracy.
 Organizuje stanowiska pracy zgodnie z zasadami organizacji pracy, ergonomii i bhp.
 Dzieli się doświadczeniem zawodowym z innymi członkami zespołu pracowni-
czego.
 Inicjuje i wprowadza rozwiązania organizacyjne wpływające na poprawę warun-
ków i jakość pracy.
 Korzysta z różnych z
ródeł informacji (literatura, Internet itp.).
 Stosuje przepisy prawne niezbędne do realizacji zadań zawodowych.
3  Motywuje pracowników zespołu do efektywnej, odpowiedzialnej i bezpiecznej
pracy.
 Kształtuje poprawne relacje międzyludzkie w zespole.
 Przygotowuje bieżące i okresowe informacje dotyczące realizacji zadań oraz
sprawozdania z wykonywanej pracy.
 Określa zadania członków nadzorowanego zespołu pracowników.
 RozwiÄ…zuje problemy na nadzorowanych stanowiskach pracy.
 Dokonuje oceny pracy nadzorowanych członków zespołu pracowniczego.
4 *)
5 *)
WIADOMOÅšCI
1 *)
 Zasady organizacji stanowiska pracy.
 Podstawowe wiadomości z zakresu ergonomii.
 Obsługa komputera i urządzeń peryferyjnych.
 Przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
2 i ochrony środowiska naturalnego na zajmowanym stanowisku.
 Typowe dokumentacje techniczne i instrukcje dotyczące użytkowania sprzętu.
 Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.
 Zasady współżycia społecznego.
 Elementarne podstawy komunikacji społecznej.
 Podstawy organizacji pracy.
 Planowanie pracy.
 Zasady sporzÄ…dzania i przechowywania dokumentacji technologicznej.
3
 Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowe i ochrony środowiska
na poziomie umożliwiającym sprawowanie nadzoru.
 Techniki komunikowania siÄ™.
4 *)
5 *)
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1 *)
 Zdolność współpracy w zespole.
2
 Komunikatywność.
3  Uzdolnienia organizacyjne.
4 *)
5 *)
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
12
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.
POZIOM 1
 Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
 Posługuje się terminologią techniczną w zakresie introligatorstwa.
 Rozróżnia i charakteryzuje główne grupy materiałów poligraficznych.
 Stosuje podstawowe szeregi formatów papieru i druków.
 Klasyfikuje, charakteryzuje i rozróżnia materiały podstawowe i pomocnicze
używane w introligatorstwie.
 Dobiera materiały introligatorskie zgodnie z parametrami technicznymi zapi-
sanymi w dokumentacji technologicznej.
 Posługuje się urządzeniami kontrolno-pomiarowymi.
 Stosuje procedury postępowania w przypadku stwierdzenia uszkodzenia ma-
szyny lub urzÄ…dzenia.
 Wyrównuje stos arkuszy półproduktów i produktów introligatorskich.
 Liczy arkusze, składki oraz inne półprodukty i produkty.
Wiadomości
 Terminologia techniczna z zakresu procesów introligatorskich.
 Podstawowe i pochodne formaty papieru.
 Klasyfikacja, właściwości i zakres zastosowania materiałów introligatorskich.
 Zasady wykonywania pomiarów urządzeniami kontrolno-pomiarowymi.
Cechy psychofizyczne
 Sprawność manualna.
 Rozróżnianie barw.
 Uzdolnienia techniczne.
 Samokontrola.
 Odpowiedzialność.
13
 Wytrwałość.
 Cierpliwość.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
 Kroi na krajarce (K-2, K-4).
 Wykonuje operacje: wykrawania, perforowania, nadkrawania i wiercenia (K-2, K-4).
 Obsługuje złamywarkę (K-2, K-4).
 Prasuje arkusze, półprodukty i produkty poligraficzne (K-2, K-4).
 Wykonuje operacje przyklejania, naklejania, oklejania, zaklejania z uwzględ-
nieniem rodzajów klejów (K-1, K-2, K-4).
 Wykonuje elementy dodatkowe składek (K-1).
 Stosuje metody kompletowania wkładów (K-3, K-4).
 Wykonuje maszynowe szycie nićmi i przedstawia rodzaje ściegów (K-3, K-4).
 Wykonuje szycie drutem (K-3, K-4).
 Charakteryzuje sposoby łączenia klejowego składek lub kartek we wkład
i wykonuje Å‚Ä…czenie klejowe (K-3, K-4).
 Charakteryzuje połączenia specjalne stosowane do łączenia wkładów i wyko-
nuje Å‚Ä…czenie specjalne (K-3, K-4).
 Wykonuje łączenie składek nićmi termoplastycznymi (K-3, K-4).
 Wykonuje operację okrawania wkładów na urządzeniach jedno- i trójnożo-
wych (K-3, K-4).
 Określa zasady i wykonuje kształtowanie grzbietu wkładu (K-3, K-4).
 Charakteryzuje sposoby i wykonuje wzmacnianie grzbietu wkładu (K-3, K-4).
 Klasyfikuje i charakteryzuje budowę okładek jednolitych i łączonych, wskazu-
je zakres ich stosowania (K-3).
 Wykonuje okładki jednolite i łączone (K-3, K-4).
 Charakteryzuje i wykonuje oprawy proste, złożone i specjalne (K-3, K-4).
 Stosuje zakładki lub inne elementy uzupełniające oprawy (K-1, K-2).
 Uzupełnia książki o erraty (K-1).
 Wykonuje kieszonki, opaski, obwoluty i futerały do opraw (K-1, K-2).
 Banderoluje druki, bloki akcydensowe, etykiety, czasopisma i książki (K-1).
 Wykonuje koperty, skoroszyty, teczki do akt, segregatory, futerały, kalendarze
(K-3, K-4).
 Charakteryzuje rodzaje i sposoby wykonywania opakowań (K-3).
 Dobiera sposoby, pakuje i ekspediuje produkty poligraficzne (K-1, K-2).
 Naprawia wadliwe wyroby gotowe (K-1).
Wiadomości
 Zasady krojenia i cięcia (K-2).
 Budowa i zasady eksploatacji urządzeń jednonożowych i trójnożowych (K-2, K-4).
14
 Budowa maszyn i zasady wykonywania operacji wykrawania, perforowania,
nadkrawania i wiercenia (K-2, K-4).
 Zasady złamywania arkuszy papieru (K-2).
 Zasady działania i obsługi złamywarek (K-4).
 Rola prasowania arkuszy, półproduktów i produktów poligraficznych (K-2).
 Budowa i zasada działania pras introligatorskich (K-4).
 Charakterystyka operacji przyklejania, naklejania, oklejania, zaklejania (K-1, K-2).
 Zasady wykonywania elementów dodatkowych składek (K-1).
 Sposoby kompletowania wkładów (K-3).
 Zasady łączenia wkładów poprzez różne rodzaje szycia drutem (K-3).
 Sposoby szycia nićmi z zastosowaniem różnych rodzajów ściegów (K-3).
 Sposoby łączenia klejowego składek lub kartek we wkład (K-3).
 Zasady łączenia wkładu nićmi termoplastycznymi (K-3).
 Zasady kształtowania grzbietu wkładu, zaklejanie i wzmacnianie grzbietu
wkładu (K-3).
 Budowa i zasady eksploatacji maszyn do kompletowania wkładu  zbierarki,
nakładarki (K-4).
 Budowa i zasady eksploatacji maszyn do łączenia składek lub kartek we wkład
(K-4).
 Budowa i zasady eksploatacji maszyn do zaklejania grzbietu, do kształtowania
i wzmacniania grzbietu wkładu (K-4).
 Klasyfikacja, zakres stosowania i sposoby wykonywania okładek jednolitych
i Å‚Ä…czonych (K-2, K-3).
 Budowa i zasady działania maszyn i urządzeń do montowania okładek (K-4).
 Charakterystyka opraw prostych, złożonych i specjalnych (K-3).
 Zasady wykonywania łączenia wkładu z okładką (K-3).
 Zasady wykonywania kieszonek, opasek, obwolut i futerałów do opraw (K-1, K-2).
 Rodzaje i sposoby wykonywania opakowań (K-3).
 Zasady banderolowania druków luz
nych i Å‚Ä…czonych (K-1, K-2).
 Klasyfikacja i sposób wykonywania kopert, skoroszytów, teczek do akt, segre-
gatorów, futerałów, kalendarzy (K-3).
 Zasady wykonywania brulionów, zeszytów i bloczków (K-3).
 Zasady pakowania i ekspediowania wyrobów gotowych (K-1, K-2).
Cechy psychofizyczne
 Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
 Zdobi boki wkładów opraw (K-3, K-4).
 Wykonuje zdobienie okładek (K-2, K-4).
15
Wiadomości
 Sposoby uszlachetniania i zdobienia druków (K-2).
 Budowa i zasady działania maszyn i urządzeń do uszlachetniania i zdobienia
druków (K-4).
Cechy psychofizyczne
 Nie zidentyfikowano.
POZIOM 3
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
 Identyfikuje procesy fizykochemiczne zachodzące w trakcie obróbki introliga-
torskiej wynikające ze stosowanych materiałów.
 SporzÄ…dza harmonogram realizacji prac w introligatorni.
 Rozróżnia zasady pracy i możliwości techniczne maszyn i urządzeń introliga-
torskich.
 Dobiera maszyny i urządzenia do poszczególnych procesów introligatorskich.
 Rozlicza zużyte do produkcji materiały.
 Stosuje sposoby przechowywania i składowania materiałów introligatorskich,
półproduktów i wyrobów gotowych zgodnie z zaleceniami norm.
Wiadomości
 Procesy fizykochemiczne zachodzące w trakcie obróbki introligatorskiej, wy-
nikające ze stosowanych materiałów.
 Zasady planowania i sporządzania harmonogramów realizacji prac.
 Zasady pracy i możliwości techniczne maszyn i urządzeń introligatorskich.
 Określanie czasu realizacji zleceń.
 Zasady obliczania ilości materiałów introligatorskich do wykonywanych za-
dań.
 Systemy kontroli przebiegu produkcji.
Cechy psychofizyczne
 Inicjatywność.
 Operatywność i skuteczność.
 Zaangażowanie.
16
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
 Opracowuje sposoby wykonania dodatkowych elementów składek (K-1).
 Charakteryzuje zasady działania poszczególnych zespołów i obsługuje linię
potokowÄ… do oprawy prostej (K-3, K-4).
 Charakteryzuje zasady działania poszczególnych zespołów i obsługuje linię
potokową do oprawy złożonych (K-3, K-4).
 Analizuje i planuje proces wykonywania druków luz
nych i Å‚Ä…czonych opako-
waniowych (K-1, K-2, K-3).
 Opracowuje sposoby naprawy wyrobów wadliwych (K-1).
 Przekazuje wyroby gotowe do magazynu (K-1).
 Kieruje procesem ekspedycji wyrobów gotowych (K-1).
 Kontroluje jakość odbitek drukarskich przeznaczonych do obróbki introligator-
skiej (K-1).
 Ocenia jakość półproduktów introligatorskich w trakcie całego procesu pro-
dukcji (K-1, K-2, K-3).
 Kontroluje jakość jednostkowego wyrobu gotowego oraz całego nakładu (K-1,
K-2, K-3).
Wiadomości
 Budowa i eksploatacja linii potokowych do opraw prostych (K-3, K-4).
 Budowa i eksploatacja linii potokowych do opraw złożonych (K-3, K-4).
 Zasady przekazywania wyrobów gotowych do magazynu (K-1).
 Wady druków i zasady ich oceny wizualnej (K-1).
 Zasady oceny jakości wyrobu poligraficznego (K-1, K-2, K-3).
Cechy psychofizyczne
 Nie zidentyfikowano.
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
 Nie zidentyfikowano.
POZIOM 4
 Nie zidentyfikowano.
POZIOM 5
 Nie zidentyfikowano.
17