Identyfikacja związków organicznych
ZWI
ZKI NIENASYCONE
reakcja związków nienasyconych z wodą bromową lub roztworem manganianu (VII)
(alkany/alkiny)
potasu KMnO4 - roztwory odbarwiajÄ… siÄ™.
BENZEN
Reakcja z mieszaniną nitrującą, powstanie żółtego zabarwienia (nitrobenzenu).
ALKOHOLE
Reakcja ze świeżo strąconym wodorotlenkiem miedzi (II); po dodaniu gliceryny
WIELOWODOROTLENOWE
(glikolu) rozpuszcza siÄ™ osad Cu(OH)2 i pojawia siÄ™ ciemnoniebieski kolor (od kompleksu
miedzi)
FENOLE
Reakcja a chlorkiem żelaza (III); powstają barwne związki kompleksowe o zmiennym
składzie.
ALDEHYDY
Reakcja Trommera - wykrywanie aldehydów - reakcja wodorotlenku miedzi (II) z
aldehydem mrówkowym (formalina): pod wpływem redukujących właściwości aldehydu
niebieski osad Cu(OH)2 przechodzi w tlenek miedzi (I) Cu2O i zmienia siÄ™ zabarwienie na
ceglastoczerwone. (Odczynnik Trommera: sporządzamy w probówce z ok. 5 ml
rozcieńczonego roztworu siarczanu(VI) miedzi (II) CuSO4 i 1 ml 10% zasady sodowej Na
OH - wytrÄ…ca siÄ™ koloidalny osad Cu(OH)2. Do przygotowanego odczynnika Trommera
dodajemy 1 ml formaliny i próbkę ogrzewamy)
-||-
Próba Tollensa - powstawanie lustra srebrowego - reakcja służąca do wykrywania
aldehydów. (Odczynnik Tollensa: do dokładnie umytej probówki wlewamy ok. 5 ml 1%
roztworu azotanu (V) srebra - Ag NO3. CiÄ…gle mieszajÄ…c, dodajemy kroplami ok. 15%
wodny roztwór amoniaku, aż do rozpuszczenia wytrącającego się początkowo osadu. Do
przygotowanego odczynnika Tollensa dodajemy ok. 1 ml formaliny i umieszczamy
próbkę w zlewce z gorącą wodą. Próbki nie ogrzewamy bezpośrednio w płomieniu,
ponieważ powstanie czarny osad srebra, ogrzewamy ją w łaz
ni wodnej - na ściankach
probówki powstanie cienka, błyszcząca warstwa metalicznego srebra - "lustro srebrowe").
Roztworu tego nie wolno przechowywać, ze względu na powstawanie tzw. srebra
piorunującego o właściwościach wybuchowych.
TA
USZCZE
Reakcja zmydlania - w parowniczce umieszczamy kawałek tłuszczu (np.: odrobinę
smalcu), dodajemy ok. 1 ml etanolu i całość mieszamy. Do próbki dodajemy ok. 1 ml 30%
roztworu NaOH i ogrzewamy, co jakiÅ› czas mieszajÄ…c. Na powierzchni mieszaniny tworzy
się piana - powstaje mydło i gliceryna.
-||-
Próba akroleinowa - wykrywanie tłuszczów - podczas ogrzewania tłuszczów wydziela
się akroleina (propenal) o charakterystycznym drażniącym zapachu.
Identyfikacja związków organicznych
BIAA
KA
Reakcja ksantoproteinowa - wykrywanie białek - pod wpływem kwasu
azotowego (V) białko ścina się i żółknie. Jest to reakcja nitrowania pierścieni
aromatycznych aminokwasów wchodzących w skład białek.
-||-
Reakcja biuretowa - wykrywanie białek - w obecności wodorotlenku miedzi (II)
Cu(OH)2 białko zmienia zabarwienie na ciemnofioletowe.
CUKRY REDUKUJ
CE
Próba Tollensa i Trommera (zaskakujące w przypadku fruktozy która w
(monosacharydy/ disacharydy z
przeciwieństwie do glukozy nie ma grupy aldehydowej. Fruktoza może ulegać tym
wyjÄ…tkiem sacharozy!)
próbom ze wzglÄ™du na obecność grupy að ð- hydroksyketonowej)
GLUKOZA
Chcąc odróżnić glukozę i fruktozę należy dodać wody bromowej w obecności
wodorowęglanu sodu, woda bromowa odbarwi się w roztworze glukozy (powstaje
kwas glukonowy).
GLUKOZA I FRUKTOZA
reagujÄ… z tzw. odczynnikiem Benedicta (zasadowy ciemnoniebieski zwiÄ…zek
kompleksowy miedzi (II) z anionami kwasu cytrynowego) tworzÄ…c czerwony osad
tlenku miedzi (I). Reakcja ta służy do wykrywania cukrów w moczu chorych na
cukrzycÄ™.
-||-
reagujÄ… z tzw. odczynnikiem Fehlinga (zasadowy ciemnoniebieski zwiÄ…zek
kompleksowy miedzi (II) z anionami kwasu winowego) wytrÄ…cajÄ…c czerwony
osad tlenku miedzi (I).
SKROBIA
Wykrywanie skrobii - próba z jodyną (płynem Lugola) - powstaje
charakterystyczne ciemnoniebieskie zabarwienie.