Wilde Portret Doriana Graya

Preface PRZEDMOWA
The artist is the creator of beautiful things. Artysta jest twórcą piękna.
To reveal art and conceal the artist is art's aim. Objawić sztukę, ukrywać artystę - oto cel sztuki.
The critic is he who can translate into another manner or a new material his impression of beautiful things. Krytykiem jest ten, kto swe własne wrażenia piękna umie w odmiennej wyrazić formie, nowy im nadać kształt.
The highest as the lowest form of criticism is a mode of autobiography. Zarówno najwyższa, jak najniższa forma krytyki jest pewnego rodzaju autobiografią.
Those who find ugly meanings in beautiful things are corrupt without being charming. Kto w pięknie odnajduje sens brzydki, jest zepsutym, wcale nie będąc czarującym.
This is a fault. To błąd.
Those who find beautiful meanings in beautiful things are the cultivated. Kto w pięknie odnajduje sens piękny, posiada kulturę.
For these there is hope. Ma przyszłość przed sobą.
They are the elect to whom beautiful things mean only beauty. Wybrani są ci, dla których piękno posiada wyłącznie znaczenie piękna.
There is no such thing as a moral or an immoral book. Nie ma książek moralnych lub niemoralnych.
Books are well written, or badly written. Są książki napisane dobrze lub źle.
That is all. Nic więcej.
The nineteenth century dislike of realism is the rage of Caliban seeing his own face in a glass. Niechęć dziewiętnastego stulecia do realizmu jest wściekłością Kalibana, widzącego w zwierciadle własną swoją twarz.
The nineteenth century dislike of romanticism is the rage of Caliban not seeing his own face in a glass. Niechęć dziewiętnastego wieku do romantyzmu jest wściekłością Kalibana, nie widzącego w zwierciadle swojej twarzy.
The moral life of man forms part of the subject-matter of the artist, but the morality of art consists in the perfect use of an imperfect medium. Moralne życie człowieka stanowi część tworzywa artysty, ale moralność sztuki polega na doskonałym użyciu niedoskonałego środka.
No artist desires to prove anything. Żaden artysta nie pragnie niczego dowieść.
Even things that are true can be proved. Nawet rzeczy prawdziwe dadzą się dowieść.
No artist has ethical sympathies. Żaden artysta nie posiada sympatii etycznych.
An ethical sympathy in an artist is an unpardonable mannerism of style. Sympatia etyczna jest u artysty niewybaczalnym zmanierowaniem stylu.
No artist is ever morbid. Żaden artysta nie jest neurasteniczny.
The artist can express everything. Artysta może wyrażać wszystko.
Thought and language are to the artist instruments of an art. Vice and virtue are to the artist materials for an art. Myśl i język są dla artysty narzędziami sztuki, cnota i występek są dla artysty tworzywem sztuki.
From the point of view of form, the type of all the arts is the art of the musician. Ze stanowiska formy typową sztuką jest muzyka.
From the point of view of feeling, the actor's craft is the type. All art is at once surface and symbol. Ze stanowiska uczucia typowa jest sztuka aktorska. Wszelka sztuka jest zarazem powierzchnią i symbolem.
Those who go beneath the surface do so at their peril. Kto sięga pod powierzchnię, czyni to na własną odpowiedzialność.
Those who read the symbol do so at their peril. Kto odczytuje symbol, czyni to na własną odpowiedzialność.
It is the spectator, and not life, that art really mirrors. W rzeczywistości sztuka odzwierciedla widza, nie życie.
Diversity of opinion about a work of art shows that the work is new, complex, and vital. Rozmaitość zdań o dziele sztuki dowodzi, że dzieło i jest nowe, złożone i zdolne do życia.
When critics disagree, the artist is in accord with himself. Niezgodność krytyków miedzy sobą dowodzi zgodności artysty z sobą.
We can forgive a man for making a useful thing as long as he does not admire it. Możemy komuś wybaczyć, że stwarza coś użytecznego, dopóki dzieła swego nie podziwia.
The only excuse for making a useless thing is that one admires it intensely. Jedynym usprawiedliwieniem dla człowieka, który stwarza coś bezużytecznego, jest wielki podziw dla tego dzieła.
All art is quite useless. Każda sztuka jest bezużyteczna.
Chapter 1 I
The studio was filled with the rich odour of roses, and when the light summer wind stirred amidst the trees of the garden, there came through the open door the heavy scent of the lilac, or the more delicate perfume of the pink-flowering thorn. Odurzająca woń róż napełniła pracownię, a ilekroć wietrzyk letni musnął drzewa w ogrodzie, przez otwarte drzwi wnikał ciężki zapach bzu lub mniej intensywna woń kwitnącego głogu.
From the corner of the divan of Persian saddle-bags on which he was lying, smoking, as was his custom, innumerable cigarettes, Lord Henry Wotton could just catch the gleam of the honey-sweet and honey- coloured blossoms of a laburnum, whose tremulous branches seemed hardly able to bear the burden of a beauty so flamelike as theirs; and now and then the fantastic shadows of birds in flight flitted across the long tussore-silk curtains that were stretched in front of the huge window, producing a kind of momentary Japanese effect, and making him think of those pallid, jade-faced painters of Tokio who, through the medium of an art that is necessarily immobile, seek to convey the sense of swiftness and motion. Z kąta kanapy nakrytej perskim dywanem, na której leżał wypalając jak zwykle niezliczone ilości papierosów, lord Henryk Wotton mógł jeszcze chwytać blask rozkwitłego krzewu złotego deszczu o miodowej woni i barwie: drżące jego gałązki z trudem zdawały się dźwigać ciężar swej płomiennej piękności. Tu i ówdzie fantastyczne cienie przelatujących ptaków migotały na tle jedwabnych zasłon, spływających wzdłuż ogromnych okien, a cienie te wywoływały na chwilę wrażenie obrazów japońskich. Wtedy lord Wotton myślał o owych malarzach z Tokio, których twarze są blade i znużone; starają się oni wywoływać za pomocą sztuki, z konieczności nieruchomej, wrażenie życia i ruchu.
The sullen murmur of the bees shouldering their way through the long unmown grass, or circling with monotonous insistence round the dusty gilt horns of the straggling woodbine, seemed to make the stillness more oppressive. Stłumione brzęczenie pszczół, z trudem szukających sobie drogi wśród wysokiej nie skoszonej trawy lub z monotonną wytrwałością wirujących dokoła złotawych pyłków kwiecia kapryfolium, potęgowało jeszcze panującą wokół ciszę.
The dim roar of London was like the bourdon note of a distant organ. Głuchy gwar Londynu przypominał głębokie tony dalekich organów.
In the centre of the room, clamped to an upright easel, stood the full-length portrait of a young man of extraordinary personal beauty, and in front of it, some little distance away, was sitting the artist himself, Basil Hallward, whose sudden disappearance some years ago caused, at the time, such public excitement and gave rise to so many strange conjectures. Pośrodku pokoju, na pionowo ustawionych sztalugach, stał naturalnych rozmiarów portret młodego człowieka niezwykłej piękności, a w pewnej odległości od obrazu siedział sam artysta, Bazyli Hallward, który nagłym zniknięciem przed paru laty wywołał wielką wrzawę, dostarczając materiału do najrozmaitszych przypuszczeń.
As the painter looked at the gracious and comely form he had so skilfully mirrored in his art, a smile of pleasure passed across his face, and seemed about to linger there. Uśmiech zadowolenia przemknął i osiadł na twarzy malarza, wpatrującego się w tę wdzięczną, a zarazem wspaniałą postać, którą odtworzył jego artyzm.
But he suddenly started up, and closing his eyes, placed his fingers upon the lids, as though he sought to imprison within his brain some curious dream from which he feared he might awake. Nagle jednak zerwał się, przymknął oczy i palce położył na powiekach, jakby w mózgu swym chciał uwięzić dziwny sen, z którego obawiał się przebudzić.
"It is your best work, Basil, the best thing you have ever done," said Lord Henry languidly. "You must certainly send it next year to the Grosvenor. Najlepsze twoje dzieło, Bazyli, najlepsze ze wszystkich, jakie kiedykolwiek stworzyłeś - nieco znużonym głosem ozwał się lord Henryk. - Musisz je na przyszły rok posłać na wystawę do Grosvenorskiej Galerii.
The Academy is too large and too vulgar. Akademia jest zbyt wielka i zbyt banalna.
Whenever I have gone there, there have been either so many people that I have not been able to see the pictures, which was dreadful, or so many pictures that I have not been able to see the people, which was worse. Ilekroć tam byłem, zastawałem zawsze tylu ludzi, że nie mogłem widzieć obrazów, co było okropne, lub też tyle obrazów, że nie mogłem widzieć ludzi, co było jeszcze znacznie gorsze.
The Grosvenor is really the only place." Pozostaje zatem tylko Grosvenorska Galeria.
"I don't think I shall send it anywhere," he answered, tossing his head back in that odd way that used to make his friends laugh at him at Oxford. "No, I won't send it anywhere." Zdaje mi się, że obrazu tego nie dam na żadną wystawę - odparł malarz, odrzucając głowę w tył tym dziwacznym ruchem, który zawsze w Oksfordzie pobudzał jego kolegów do śmiechu. - Nie, nie dam go nigdzie.
Lord Henry elevated his eyebrows and looked at him in amazement through the thin blue wreaths of smoke that curled up in such fanciful whorls from his heavy, opium-tainted cigarette. Lord Henryk podniósł brwi i poprzez mgliste, błękitne kółeczka dymu, w fantastycznych zwojach unoszącego się z jego mocnego, opiumowanego papierosa, ze zdumieniem spojrzał na malarza.
"Not send it anywhere? Nie dasz na wystawę?
My dear fellow, why? Ale czemu, chłopcze drogi?
Have you any reason? Czy masz jakiś powód?
What odd chaps you painters are! Co za dziwaki z was, malarzy.
You do anything in the world to gain a reputation. As soon as you have one, you seem to want to throw it away. Wszystko robicie, by zdobyć sławę, a gdy ją zdobędziecie, wydaje się, żebyście się jej najchętniej chcieli pozbyć.
It is silly of you, for there is only one thing in the world worse than being talked about, and that is not being talked about. To z waszej strony głupio, bo jedyną rzeczą gorszą od tego, że o nas mówią, jest to, że o nas nie mówią.
A portrait like this would set you far above all the young men in England, and make the old men quite jealous, if old men are ever capable of any emotion." Taki obraz mógłby cię wynieść nad wszystkich młodych artystów Anglii i wzbudzić zazdrość starych, gdyby w ogóle starzy ludzie zdolni byli do jakiegokolwiek uczucia.
"I know you will laugh at me," he replied, "but I really can't exhibit it. Wiem, że się będziesz śmiał ze mnie - odparł malarz - ale naprawdę nie mogę tego obrazu wystawić.
I have put too much of myself into it." Za wiele weń włożyłem z siebie samego.
Lord Henry stretched himself out on the divan and laughed. Lord Henryk wyciągnął się na kanapie i począł się śmiać.
"Yes, I knew you would; but it is quite true, all the same." Wiedziałem, że będziesz się śmiał, ale jednak tak jest.
"Too much of yourself in it! Włożyłeś za wiele z siebie samego!
Upon my word, Basil, I didn't know you were so vain; and I really can't see any resemblance between you, with your rugged strong face and your coal-black hair, and this young Adonis, who looks as if he was made out of ivory and rose-leaves. Dalibóg, nie wiedziałem, że jesteś tak próżny. Bo istotnie nie mogę znaleźć podobieństwa między twoją surową, ostrą twarzą i kruczym włosem a tym Adonisem, który wygląda, jakby był cały z kości słoniowej i listków róży.
Why, my dear Basil, he is a Narcissus, and you-- well, of course you have an intellectual expression and all that. But beauty, real beauty, ends where an intellectual expression begins. Nie, mój drogi Bazyli, toż to Narcyz, a ty - no, bez wątpienia masz twarz intelektualisty i tak dalej, ale piękność, prawdziwa piękność kończy się tam, gdzie się zaczyna intelektualizm.
Intellect is in itself a mode of exaggeration, and destroys the harmony of any face. Jest on już sam w sobie rodzajem przesady i psuje harmonię każdej twarzy.
The moment one sits down to think, one becomes all nose, or all forehead, or something horrid. I niech tylko człowiek się zamyśli, zaraz cały się staję nosem albo czołem, lub czymśkolwiek innym szpetnym.
Look at the successful men in any of the learned professions. Spójrz tylko na ludzi pracujących z powodzeniem w jakimś uczonym zawodzie.
How perfectly hideous they are! Jacyż brzydcy!
Except, of course, in the Church. Oczywiście z wyjątkiem dygnitarzy kościelnych.
But then in the Church they don't think. Ale też w kościele wcale się nie myśli.
A bishop keeps on saying at the age of eighty what he was told to say when he was a boy of eighteen, and as a natural consequence he always looks absolutely delightful. Biskup osiemdziesięcioletni mówi zupełnie to samo, czego go nauczono, gdy miał lat osiemnaście, i dlatego też zawsze wygląda zachwycająco.
Your mysterious young friend, whose name you have never told me, but whose picture really fascinates me, never thinks. Twój tajemniczy młodzieniec, którego nazwiska nigdy mi nie wymieniłeś, a którego portretem jestem istotnie oczarowany, na pewno nigdy nie myśli.
I feel quite sure of that. Jestem o tym przekonany.
He is some brainless beautiful creature who should be always here in winter when we have no flowers to look at, and always here in summer when we want something to chill our intelligence. Jest bezmyślną piękną istotą, która zawsze powinna tu być w zimie, kiedy nie mamy kwiatów, a także w lecie, kiedy nam potrzeba czegoś dla ochłodzenia naszego intelektu.
Don't flatter yourself, Basil: you are not in the least like him." Nie pochlebiaj sobie, Bazyli, wcale a wcale nie jesteś do niego podobny.
"You don't understand me, Harry," answered the artist. Nie rozumiesz mnie, Henryku - odparł artysta. - Naturalnie, że nie jestem do niego podobny.
"Of course I am not like him. Wiem o tym tak samo dobrze jak ty.
I know that perfectly well. Indeed, I should be sorry to look like him. I przykro by mi było, gdybym był do niego podobny.
You shrug your shoulders? Wzruszasz ramionami?
I am telling you the truth. Mówię jednak prawdę.
There is a fatality about all physical and intellectual distinction, the sort of fatality that seems to dog through history the faltering steps of kings. Pewnego rodzaju fatalizm unosi się nad każdą niezwykłością fizyczną czy duchową - fatalizm, który w historii idzie trop w trop za chwiejnymi krokami królów.
It is better not to be different from one's fellows. Lepiej nie różnić się od swych bliźnich.
The ugly and the stupid have the best of it in this world. Brzydkim i głupim najprzyjemniej na tym świecie.
They can sit at their ease and gape at the play. Mogą sobie spokojnie siedzieć i przyglądać się zabawie.
If they know nothing of victory, they are at least spared the knowledge of defeat. Jeśli nic nie wiedzą o zwycięstwie, to bywa im też zaoszczędzona świadomość klęski.
They live as we all should live--undisturbed, indifferent, and without disquiet. Żyją, jak powinniśmy żyć wszyscy: cicho, obojętnie, bez niepokoju.
They neither bring ruin upon others, nor ever receive it from alien hands. Nie powodują zguby innych, ale też i inni nie powodują ich zguby.
Your rank and wealth, Harry; my brains, such as they are--my art, whatever it may be worth; Dorian Gray's good looks--we shall all suffer for what the gods have given us, suffer terribly." Twoje stanowisko, Henryku, twój dobrobyt, mój umysł, jakikolwiek on jest, mój talent, cokolwiek on wart, piękność Doriana Graya - wszyscy my odpokutujemy za to, co nam bogowie dali, odpokutujemy strasznie.
"Dorian Gray? Dorian Gray?
Is that his name?" asked Lord Henry, walking across the studio towards Basil Hallward. Więc tak się nazywa? - podjął lord Henryk, zbliżając się do Bazylego Hallwarda.
"Yes, that is his name. Tak, tak się nazywa.
I didn't intend to tell it to you." Nie miałem zamiaru ci tego powiedzieć.
"But why not?" Dlaczego nie?
"Oh, I can't explain. Ach, nie mogę ci tego wytłumaczyć.
When I like people immensely, I never tell their names to any one. Jeśli kogoś bardzo kocham, przed nikim nie wymieniam jego nazwiska.
It is like surrendering a part of them. Bo wydaje mi się, że wyrzekam się cząstki jego istoty.
I have grown to love secrecy. Nauczyłem się kochać tajemniczość.
It seems to be the one thing that can make modern life mysterious or marvellous to us. Ona jedna chyba może uczynić życie niezwykłym i cudownym.
The commonest thing is delightful if one only hides it. Najpowszedniejsza rzecz zyskuje urok, gdy się ją zachowuje w tajemnicy.
When I leave town now I never tell my people where I am going. Gdy wyjeżdżam z Londynu, nie mówię mojej rodzinie, dokąd jadę.
If I did, I would lose all my pleasure. Gdybym to zrobił, pozbawiłbym się całej przyjemności.
It is a silly habit, I dare say, but somehow it seems to bring a great deal of romance into one's life. Może to nierozsądne, ale mnie się wydaje, że taka tajemniczość wnosi w nasze życie dużą dozę romantyzmu.
I suppose you think me awfully foolish about it?" Obawiam się, że mnie będziesz uważał za strasznie niemądrego.
"Not at all," answered Lord Henry, "not at all, my dear Basil. Wcale nie - odparł lord Henryk - wcale nie, mój drogi Bazyli.
You seem to forget that I am married, and the one charm of marriage is that it makes a life of deception absolutely necessary for both parties. Zapomniałeś zapewne, że jestem żonaty i że urok małżeństwa na tym właśnie polega, że wzajemne niemówienie prawdy jest tutaj nieodzowne.
I never know where my wife is, and my wife never knows what I am doing. Ja nigdy nie wiem, gdzie jest moja żona, a moja żona nie wie nigdy, co robię.
When we meet--we do meet occasionally, when we dine out together, or go down to the Duke's--we tell each other the most absurd stories with the most serious faces. O ile się spotykamy, a zdarza się to czasem, gdy jesteśmy gdzieś razem zaproszeni lub idziemy do księcia, wtedy z najpoważniejszą miną opowiadamy sobie najgłupsze rzeczy.
My wife is very good at it--much better, in fact, than I am. Moja żona to umie, lepiej nawet ode mnie.
She never gets confused over her dates, and I always do. Ona nigdy nie jest w kłopocie, gdy chodzi o daty, ja zawsze.
But when she does find me out, she makes no row at all. Ale jeśli mnie nawet na czymś przychwyci, to wcale mi nie urządza sceny z tego powodu.
I sometimes wish she would; but she merely laughs at me." Czasem chciałbym, aby to zrobiła, ale ona poprzestaje na wyśmianiu mnie.
"I hate the way you talk about your married life, Harry," said Basil Hallward, strolling towards the door that led into the garden. "I believe that you are really a very good husband, but that you are thoroughly ashamed of your own virtues. Nie cierpię, gdy się w ten sposób wyrażasz o swym małżeństwie - rzekł Bazyli Hallward, podchodząc do drzwi wiodących do ogrodu. - Jestem pewny, że jesteś bardzo dobrym mężem i wstydzisz się tylko swoich cnót.
You are an extraordinary fellow. Dziwny z ciebie człowiek.
You never say a moral thing, and you never do a wrong thing. Nigdy nie powiesz nic moralnego, a nigdy nie zrobisz nic złego.
Your cynicism is simply a pose." Twój cynizm nie jest niczym innym jak pozą.
"Being natural is simply a pose, and the most irritating pose I know," cried Lord Henry, laughing; and the two young men went out into the garden together and ensconced themselves on a long bamboo seat that stood in the shade of a tall laurel bush. Naturalne zachowanie nie jest niczym innym jak pozą, i to pozą najbardziej drażniącą ze wszystkich, jakie znam - ze śmiechem zawołał lord Henryk. Obaj młodzi mężczyźni wyszli do ogrodu i usiedli na długiej ławie bambusowej, ustawionej w cieniu dużego krzewu wawrzynu.
The sunlight slipped over the polished leaves. Promienie słońca ślizgały się po błyszczących liściach.
In the grass, white daisies were tremulous. W trawie drżały małe stokrotki.
After a pause, Lord Henry pulled out his watch. Po chwili lord Henryk wyjął zegarek.
"I am afraid I must be going, Basil," he murmured, "and before I go, I insist on your answering a question I put to you some time ago." Muszę już iść, Bazyli - rzekł - ale zanim pójdę, obstaję, byś mi odpowiedział na pytanie, które ci zadałem.
"What is that?" said the painter, keeping his eyes fixed on the ground. Na jakie pytanie? - spytał malarz, nie podnosząc oczu.
"You know quite well." Wiesz doskonale.
"I do not, Harry." Doprawdy, że nie.
"Well, I will tell you what it is. Więc ci powtórzę.
I want you to explain to me why you won't exhibit Dorian Gray's picture. Chciałbym, abyś mi wyjaśnił, dlaczego nie chcesz wystawić portretu Doriana Graya.
I want the real reason." Chciałbym znać prawdziwy powód.
"I told you the real reason." Podałem ci go.
"No, you did not. O nie.
You said it was because there was too much of yourself in it. Powiedziałeś, że za wiele włożyłeś w ten obraz z siebie samego.
Now, that is childish." To przecież dziecinada.
"Harry," said Basil Hallward, looking him straight in the face, "every portrait that is painted with feeling is a portrait of the artist, not of the sitter. Harry - rzekł Bazyli Hallward, patrząc lordowi Henrykowi prosto w twarz - każdy portret malowany z przejęciem jest portretem artysty, nie zaś modela.
The sitter is merely the accident, the occasion. Model jest tylko pobudką, okazją.
It is not he who is revealed by the painter; it is rather the painter who, on the coloured canvas, reveals himself. Nie jego, ale raczej siebie samego malarz ujawnia na płótnie.
The reason I will not exhibit this picture is that I am afraid that I have shown in it the secret of my own soul." Powód, dla którego nie chcę tego obrazu wystawiać, jest ten, że obawiam się, czy nie ujawniłem w nim tajemnicy własnej duszy.
Lord Henry laughed. Lord Henryk się zaśmiał.
"And what is that?" he asked. Jakiej tajemnicy?
"I will tell you," said Hallward; but an expression of perplexity came over his face. Powiem ci - rzekł Hallward, ale po twarzy jego przemknął wyraz zmieszania.
"I am all expectation, Basil," continued his companion, glancing at him. Drżę z niecierpliwości, Bazyli - rzekł lord, patrząc na niego.
"Oh, there is really very little to tell, Harry," answered the painter; "and I am afraid you will hardly understand it. Właściwie niewiele tu do opowiadania - odparł malarz - i obawiam się, że niewiele z tego zrozumiesz.
Perhaps you will hardly believe it." Może nawet w to nie uwierzysz.
Lord Henry smiled, and leaning down, plucked a pink-petalled daisy from the grass and examined it. Po twarzy lorda Henryka przemknął uśmiech. Przechylił się, zerwał różową stokrotkę i jął się jej przyglądać.
"I am quite sure I shall understand it," he replied, gazing intently at the little golden, white-feathered disk, "and as for believing things, I can believe anything, provided that it is quite incredible." Jestem pewny, że zrozumiem - rzekł, wpatrując się uważnie w drobną, złotawą tarczę otoczoną małymi piórkami. - A co się tyczy wiary, to mogę uwierzyć we wszystko, o ile jest całkowicie nieprawdopodobne.
The wind shook some blossoms from the trees, and the heavy lilac-blooms, with their clustering stars, moved to and fro in the languid air. Wiatr strząsnął z drzewa nieco kwiecia, a ciężkie pęki rozkwitłego bzu pełnego gwiazdek leniwie kołysały się w parnym powietrzu.
A grasshopper began to chirrup by the wall, and like a blue thread a long thin dragon-fly floated past on its brown gauze wings. Konik polny ćwierkał pod murem, a długa, cieniuchna jętka o brązowych skrzydełkach z gazy mignęła niby błękitna niteczka.
Lord Henry felt as if he could hear Basil Hallward's heart beating, and wondered what was coming. Lord Henryk miał wrażenie, że słyszy bicie serca Bazylego Hallwarda, i ze zdumieniem czekał, co nastąpi.
"The story is simply this," said the painter after some time. "Two months ago I went to a crush at Lady Brandon's. Rzecz jest po prostu taka - zaczął malarz po chwili. - Przed dwoma miesiącami poszedłem na przyjęcie do lady Brandon.
You know we poor artists have to show ourselves in society from time to time, just to remind the public that we are not savages. Wiesz, że my, nieszczęśni artyści, musimy się od czasu do czasu pokazywać w towarzystwie, aby przypomnieć publiczności, że nie jesteśmy dzikimi ludźmi.
With an evening coat and a white tie, as you told me once, anybody, even a stock-broker, can gain a reputation for being civilized. Powiedziałeś raz, że w wieczorowym stroju i w białym krawacie nawet makler giełdowy może zdobyć reputację człowieka cywilizowanego.
Well, after I had been in the room about ten minutes, talking to huge overdressed dowagers and tedious academicians, I suddenly became conscious that some one was looking at me. Otóż byłem zaledwie dziesięć minut w pokoju, rozmawiając z niesłychanie przesadnie postrojonymi wdowami i nudnymi akademikami, gdy nagle poczułem, że ktoś na mnie patrzy.
I turned half-way round and saw Dorian Gray for the first time. Odwróciłem się na wpół i po raz pierwszy ujrzałem Doriana Graya.
When our eyes met, I felt that I was growing pale. Gdy spojrzenia nasze spotkały się, poczułem, że blednę.
A curious sensation of terror came over me. Zdjęło mnie dziwne uczucie lęku.
I knew that I had come face to face with some one whose mere personality was so fascinating that, if I allowed it to do so, it would absorb my whole nature, my whole soul, my very art itself. Wiedziałem, że stoję naprzeciw człowieka, którego sama osobowość jest tak fascynująca, że jeśli się jej poddam, wchłonie całą moją istotę, całą moją duszę, całą moją sztukę.
I did not want any external influence in my life. Nie chciałem, aby życie moje uległo wpływom zewnętrznym.
You know yourself, Harry, how independent I am by nature. Sam przecież wiesz, Harry, jak jestem z natury niezależny.
I have always been my own master; had at least always been so, till I met Dorian Gray. Byłem zawsze własnym swym panem, byłem nim, zanim spotkałem Doriana Graya.
Then--but I don't know how to explain it to you. Something seemed to tell me that I was on the verge of a terrible crisis in my life. Wtedy… nie wiem, jak ci to wytłumaczyć, ale coś zdawało mi się mówić że stoję przed strasznym przełomem w mym życiu.
I had a strange feeling that fate had in store for me exquisite joys and exquisite sorrows. Miałem dziwne przeczucie, że los ma dla mnie w pogotowiu wyjątkowe radości i wyjątkowe cierpienia.
I grew afraid and turned to quit the room. Przerażony, odwróciłem się, by wyjść z pokoju.
It was not conscience that made me do so: it was a sort of cowardice. Nie sumienie mnie wypędzało, ale pewnego rodzaju tchórzliwość.
I take no credit to myself for trying to escape." Przyznam się ze wstydem, że chciałem po prostu umknąć.
"Conscience and cowardice are really the same things, Basil. Sumienie i tchórzliwość to w gruncie rzeczy jedno i to samo, Bazyli.
Conscience is the trade-name of the firm. Sumienie jest firmą spółki.
That is all." Oto wszystko.
"I don't believe that, Harry, and I don't believe you do either. Nie wierzę w to, Harry, i nie sądzę, abyś ty w to wierzył.
However, whatever was my motive--and it may have been pride, for I used to be very proud--I certainly struggled to the door. Ale jakikolwiek był powód, może nim była duma, bo byłem bardzo dumny, dość że przedzierałem się ku drzwiom.
There, of course, I stumbled against Lady Brandon. 'You are not going to run away so soon, Mr. Hallward?' she screamed out. I wtedy zetknąłem się, naturalnie, z lady Brandon. „Chyba pan nie zamierza już uciekać, panie Hallward?!” - krzyknęła.
You know her curiously shrill voice?" Znasz przecież jej dziwnie krzykliwy głos.
"Yes; she is a peacock in everything but beauty," said Lord Henry, pulling the daisy to bits with his long nervous fingers. O tak, wszystko w niej jest pawie z wyjątkiem piękności - rzekł lord Henryk, długimi nerwowymi palcami rozstrzępiając stokrotkę.
"I could not get rid of her. Nie mogłem się jej pozbyć.
She brought me up to royalties, and people with stars and garters, and elderly ladies with gigantic tiaras and parrot noses. Poprowadziła mnie do książąt krwi, do ludzi uorderowanych i ugwieżdżonych, do starszych dam w olbrzymich tiarach i o papuzich nosach.
She spoke of me as her dearest friend. Nazywała mnie najdroższym przyjacielem.
I had only met her once before, but she took it into her head to lionize me. Raz w życiu się z nią widziałem, niemniej uwzięła się, by mnie zrobić lwem salonowym.
I believe some picture of mine had made a great success at the time, at least had been chattered about in the penny newspapers, which is the nineteenth-century standard of immortality. Zdaje mi się, że właśnie któryś z moich obrazów cieszył się wielkim uznaniem, przynajmniej gazety się nim zajmowały, no a podług tego przecież mierzy się w dziewiętnastym wieku nieśmiertelność.
Suddenly I found myself face to face with the young man whose personality had so strangely stirred me. Nagle znalazłem się naprzeciw człowieka, którego osobowość tak dziwnie mną wstrząsnęła.
We were quite close, almost touching. Staliśmy tuż obok siebie, dotykaliśmy się niemal.
Our eyes met again. Oczy nasze znów się spotkały.
It was reckless of me, but I asked Lady Brandon to introduce me to him. Z mojej strony była to może nierozwaga, ale poprosiłem lady Brandon, by mnie przedstawiła.
Perhaps it was not so reckless, after all. A może w gruncie rzeczy nie była to jednak nierozwaga.
It was simply inevitable. Było to po prostu czymś nieuniknionym.
We would have spoken to each other without any introduction. I bez przedstawienia bylibyśmy nawiązali rozmowę.
I am sure of that. Jestem tego pewny.
Dorian told me so afterwards. Dorian mi to później powiedział.
He, too, felt that we were destined to know each other." On czuł również, że przeznaczeniem naszym było, abyśmy się poznali.
"And how did Lady Brandon describe this wonderful young man?" asked his companion. "I know she goes in for giving a rapid precis of all her guests. A jak lady Brandon opisała tego cudownego młodzieńca? - spytał lord Henryk. - Wiem, że daje krótki, zwięzły opis wszystkich swoich gości.
I remember her bringing me up to a truculent and red-faced old gentleman covered all over with orders and ribbons, and hissing into my ear, in a tragic whisper which must have been perfectly audible to everybody in the room, the most astounding details. Przypominam sobie, jak mnie prowadziła do jakiegoś wojowniczego starego pana o czerwonej twarzy, od stóp do głów okrytego orderami i wstęgami i scenicznym szeptem, który wszyscy w pokoju mogli doskonale słyszeć, trąbiła mi do ucha wysoce zdumiewające o nim szczegóły.
I simply fled. Uciekłem po prostu.
I like to find out people for myself. Lubię wyrabiać sobie o ludziach zdanie bez niczyjej pomocy.
But Lady Brandon treats her guests exactly as an auctioneer treats his goods. Ale lady Brandon postępuje ze swymi gośćmi jak licytator ze swym towarem.
She either explains them entirely away, or tells one everything about them except what one wants to know." Albo daje tak wyczerpujące objaśnienia, że zabija zainteresowanie nimi, albo opowiada o nich wszystko prócz tego, co by się chciało wiedzieć.
"Poor Lady Brandon! Biedna lady Brandon!
You are hard on her, Harry!" said Hallward listlessly. Zbyt ostro ją sądzisz, Harry! - rzekł Bazyli Hallward z roztargnieniem.
"My dear fellow, she tried to found a salon, and only succeeded in opening a restaurant. Mój drogi, posłuchaj, chciała stworzyć sa1on, a udało jej się otworzyć tylko restaurację.
How could I admire her? Jakże ją mam podziwiać?
But tell me, what did she say about Mr. Dorian Gray?" Ale co powiedziała o Dodanie Grayu?
"Oh, something like, 'Charming boy--poor dear mother and I absolutely inseparable. Quite forget what he does--afraid he-- doesn't do anything--oh, yes, plays the piano--or is it the violin, dear Mr. Gray?' Ach, coś w tym rodzaju: „Czarujący chłopiec, jego dobra, biedna matka była moją nierozłączną przyjaciółką, całkiem zapomniałam, czym on się zajmuje, zdaje się, że niczym, a prawda… gra na fortepianie czy też na skrzypcach, kochany pan Gray.”
Neither of us could help laughing, and we became friends at once." Obydwaj musieliśmy się roześmiać i od razu staliśmy się przyjaciółmi.
"Laughter is not at all a bad beginning for a friendship, and it is far the best ending for one," said the young lord, plucking another daisy. Śmiech to wcale niezły początek przyjaźni, a jest też najlepszym jej zakończeniem - wtrącił młody lord, zrywając drugą stokrotkę.
Hallward shook his head. Hallward potrząsnął głową.
"You don't understand what friendship is, Harry," he murmured--"or what enmity is, for that matter. Harry, ty nie rozumiesz, czym jest przyjaźń lub wrogość.
You like every one; that is to say, you are indifferent to every one." Lubisz wszystkich, to znaczy, że wszyscy są ci obojętni.
"How horribly unjust of you!" cried Lord Henry, tilting his hat back and looking up at the little clouds that, like ravelled skeins of glossy white silk, were drifting across the hollowed turquoise of the summer sky. "Yes; horribly unjust of you. Jakaż to niesprawiedliwość z twojej strony! - zawołał lord Henryk, odsuwając w tył kapelusz i wznosząc oczy ku chmurkom, które niby splątane kłębki białego, lśniącego jedwabiu mknęły po wklęsłym turkusie letniego nieba. - Tak, strasznie jesteś niesprawiedliwy.
I make a great difference between people. Robię ogromne różnice między ludźmi.
I choose my friends for their good looks, my acquaintances for their good characters, and my enemies for their good intellects. Wybieram sobie przyjaciół dla ich piękności, znajomych dla ich dobrego charakteru, a wrogów dla ich bystrej inteligencji.
A man cannot be too careful in the choice of his enemies. Człowiek nie może być dość oględnym przy wyborze swych wrogów.
I have not got one who is a fool. Ja nie mam ani jednego, który by był głupcem.
They are all men of some intellectual power, and consequently they all appreciate me. Wszyscy są ludźmi o wybitnym intelekcie, więc wszyscy mnie doceniają.
Is that very vain of me? Czy to świadczy o wielkiej próżności?
I think it is rather vain." Zdaje mi się, że jestem trochę próżny.
"I should think it was, Harry. Ma się rozumieć, Harry.
But according to your category I must be merely an acquaintance." Ale wnioskując z tego podziału, to ja jestem zapewne tylko twym znajomym.
"My dear old Basil, you are much more than an acquaintance." Ależ mój drogi stary! Ty jesteś dla mnie znacznie więcej niż znajomym.
"And much less than a friend. A znacznie mniej niż przyjacielem.
A sort of brother, I suppose?" Coś w rodzaju brata zapewne.
"Oh, brothers! Brata!
I don't care for brothers. Niewiele sobie robię z braci.
My elder brother won't die, and my younger brothers seem never to do anything else." Mój starszy brat nie chce umrzeć, a młodsi, zdaje się, nigdy nie robią nic innego.
"Harry!" exclaimed Hallward, frowning. Harry! - wykrzyknął Hallward, ściągając brwi.
"My dear fellow, I am not quite serious. Drogi chłopcze, nie mówię tego tak całkiem serio.
But I can't help detesting my relations. Ale nie mogę się powstrzymać od nienawidzenia mych krewnych.
I suppose it comes from the fact that none of us can stand other people having the same faults as ourselves. Pewnie to stąd pochodzi, że nikt z nas nie może znieść ludzi mających te same wady co my.
I quite sympathize with the rage of the English democracy against what they call the vices of the upper orders. Doskonale rozumiem wściekłość angielskiej demokracji na tak zwane występki wyższych klas.
The masses feel that drunkenness, stupidity, and immorality should be their own special property, and that if any one of us makes an ass of himself, he is poaching on their preserves. Masy czują, że pijaństwo, głupota, niemoralność są ich przywilejem i że każdy z nas, robiąc z siebie osła, dopuszcza się kłusownictwa w ich rejonie.
When poor Southwark got into the divorce court, their indignation was quite magnificent. Kiedy ten biedny Southwark z powodu sprawy rozwodowej stawał przed sądem, oburzenie ich było wprost wspaniałe.
And yet I don't suppose that ten per cent of the proletariat live correctly." A jednak nie wierzę, aby bodaj dziesięć procent proletariatu prowadziło życie nienaganne.
"I don't agree with a single word that you have said, and, what is more, Harry, I feel sure you don't either." Nie zgadzam się ani z jednym słowem z tego wszystkiego, co powiedziałeś, a co więcej, jestem pewny, że i ty się nie zgadzasz.
Lord Henry stroked his pointed brown beard and tapped the toe of his patent-leather boot with a tasselled ebony cane. Lord Henryk gładził ciemną, spiczastą bródkę i hebanową laseczką uderzał w koniuszek swego lakierka.
"How English you are Basil! Jakiż z ciebie typowy Anglik, Bazyli.
That is the second time you have made that observation. Po raz drugi robisz już tę samą uwagę.
If one puts forward an idea to a true Englishman--always a rash thing to do--he never dreams of considering whether the idea is right or wrong. Skoro prawdziwemu Anglikowi podda się jakąś myśl, co zawsze jest rzeczą ryzykowną, nigdy nie przyjdzie mu do głowy zbadać, czy myśl ta jest dobra czy zła.
The only thing he considers of any importance is whether one believes it oneself. Jego obchodzi wyłącznie to, czy wypowiadający wierzy w nią lub nie wierzy.
Now, the value of an idea has nothing whatsoever to do with the sincerity of the man who expresses it. Tymczasem wartość myśli zupełnie jest niezależna od szczerości człowieka, który ją wypowiada.
Indeed, the probabilities are that the more insincere the man is, the more purely intellectual will the idea be, as in that case it will not be coloured by either his wants, his desires, or his prejudices. Istnieje nawet prawdopodobieństwo, że im człowiek jest mniej szczery, tym bardziej myśl jego jest czystym przejawem intelektu, tym mniej bowiem będzie ona zabarwiona jego potrzebami, pragnieniami lub przesądami.
However, I don't propose to discuss politics, sociology, or metaphysics with you. Ale nie chcę przecież rozprawiać z tobą o polityce, socjologii lub metafizyce.
I like persons better than principles, and I like persons with no principles better than anything else in the world. Mnie bardziej się podobają ludzie niż zasady, a ludzie bez zasad bardziej niż wszystko na świecie.
Tell me more about Mr. Dorian Gray. Opowiedz mi coś więcej o Dorianie Grayu.
How often do you see him?" Często go widujesz?
"Every day. Codziennie.
I couldn't be happy if I didn't see him every day. Nie czułbym się szczęśliwy, gdybym go nie widywał codziennie.
He is absolutely necessary to me." Jest mi niezbędnie potrzebny.
"How extraordinary! To dziwne.
I thought you would never care for anything but your art." Sądziłem, że nigdy nie będziesz dbał o nic innego prócz swej sztuki.
"He is all my art to me now," said the painter gravely. "I sometimes think, Harry, that there are only two eras of any importance in the world's history. On jest teraz całą moją sztuką - poważnie odparł młody malarz. - Czasem myślę, że w dziejach świata istnieją tylko dwie ważne epoki.
The first is the appearance of a new medium for art, and the second is the appearance of a new personality for art also. Jedną stanowi pojawienie się nowego materiału w sztuce, drugą - pojawienie się nowej indywidualności.
What the invention of oil-painting was to the Venetians, the face of Antinous was to late Greek sculpture, and the face of Dorian Gray will some day be to me. Czym dla malarzy weneckich było wynalezienie farby olejnej, tym dla rzeźby greckiej była twarz Antinousa. A dla mnie stanie się tym pewnego dnia twarz Doriana Graya.
It is not merely that I paint from him, draw from him, sketch from him. Of course, I have done all that. But he is much more to me than a model or a sitter. Nie idzie tylko o to, że ja go maluję, rysuję, szkicuję, naturalnie, że wszystko to robię, ale poza tym jest on dla mnie czymś znacznie więcej niż modelem lub kimś, kto mi pozuje.
I won't tell you that I am dissatisfied with what I have done of him, or that his beauty is such that art cannot express it. Nie mówię, że jestem niezadowolony z tego, co z niego zrobiłem, lub że sztuka nie potrafi wyrazić jego piękności.
There is nothing that art cannot express, and I know that the work I have done, since I met Dorian Gray, is good work, is the best work of my life. Nie istnieje nic takiego, czego by sztuka nie mogła wyrazić, i wiem, że to, co stworzyłem po zetknięciu się z Dorianem Grayem, jest dobre - najlepsze ze wszystkiego, co kiedykolwiek namalowałem.
But in some curious way--I wonder will you understand me?--his personality has suggested to me an entirely new manner in art, an entirely new mode of style. A jednak w jakiś dziwny sposób, nie wiem, czy mnie rozumiesz, osobowość jego natchnęła mnie zupełnie nowym rodzajem sztuki, nowym stylem.
I see things differently, I think of them differently. Widzę rzeczy inaczej. Myślę o nich inaczej.
I can now recreate life in a way that was hidden from me before. 'A dream of form in days of thought'--who is it who says that? Mogę teraz odtwarzać życie w sposób przedtem mi nie znany. „Sen o kształtach w dniach zadumy” - kto to powiedział?
I forget; but it is what Dorian Gray has been to me. Zapomniałem, ale to właśnie wyraża, czym dla mnie stał się Dorian Gray.
The merely visible presence of this lad--for he seems to me little more than a lad, though he is really over twenty-- his merely visible presence--ah! I wonder can you realize all that that means? Sama obecność tego chłopca, bo wydaje mi się ciągle jeszcze chłopcem, mimo że przekroczył już lat dwadzieścia, sama jego obecność… ach, chciałbym wiedzieć, czy ty możesz odczuć wszystko, co to znaczy?
Unconsciously he defines for me the lines of a fresh school, a school that is to have in it all the passion of the romantic spirit, all the perfection of the spirit that is Greek. Samą swą obecnością wskazuje mi bezwiednie kierunek nowej szkoły, w której ma się mieścić cała namiętność ducha romantyzmu i cała doskonałość sztuki greckiej.
The harmony of soul and body-- how much that is! Harmonia ciała i duszy, jakże to wiele!
We in our madness have separated the two, and have invented a realism that is vulgar, an ideality that is void. My w swym obłędzie oddzieliliśmy jedno od drugiego, wynajdując realizm, który jest ordynarny, i idealizm który jest pusty.
Harry! if you only knew what Dorian Gray is to me! Harry, gdybyś ty wiedział, czym jest dla mnie Dorian Gray!
You remember that landscape of mine, for which Agnew offered me such a huge price but which I would not part with? Przypominasz sobie ten pejzaż, za który Agnew ofiarował mi tak niesłychaną cenę, ale z którym ja się nie chciałem rozstać?
It is one of the best things I have ever done. Obraz ten należy do najlepszych, jakie namalowałem.
And why is it so? A czemu?
Because, while I was painting it, Dorian Gray sat beside me. Some subtle influence passed from him to me, and for the first time in my life I saw in the plain woodland the wonder I had always looked for and always missed." Ponieważ Dorian Gray siedział obok mnie, kiedy malowałem: Jakiś subtelny wpływ emanował od niego, i po raz pierwszy w życiu w zwykłym leśnym krajobrazie dostrzegłem czar, za którym zawsze tęskniłem, a którego nigdy nie zdołałem uchwycić.
"Basil, this is extraordinary! Bazyli, to coś nadzwyczajnego.
I must see Dorian Gray." Muszę zobaczyć Doriana Graya.
Hallward got up from the seat and walked up and down the garden. Graya. Hallward wstał i zaczął chodzić po ogrodzie.
After some time he came back. Po chwili wrócił.
"Harry," he said, "Dorian Gray is to me simply a motive in art. Harry - rzekł - Dorian Gray jest dla mnie po prostu bodźcem artystycznym.
You might see nothing in him. Ty może nic w nim nie zobaczysz.
I see everything in him. Ja w nim widzę wszystko.
He is never more present in my work than when no image of him is there. W tym, co tworzę, najwięcej jest z niego tam, gdzie wcale nie ma jego wizerunku.
He is a suggestion, as I have said, of a new manner. On jest bodźcem do nowego stylu, jak już powiedziałem.
I find him in the curves of certain lines, in the loveliness and subtleties of certain colours. Odnajduję go w wygięciach pewnych linii, w piękności i subtelności pewnych barw.
That is all." Oto wszystko.
"Then why won't you exhibit his portrait?" asked Lord Henry. Wobec tego czemu nie chcesz wystawić jego portretu? - spytał lord Henryk.
"Because, without intending it, I have put into it some expression of all this curious artistic idolatry, of which, of course, I have never cared to speak to him. Bo bezwiednie w portrecie tym dałem wyraz memu artystycznemu ubóstwieniu. Oczywiście, że Dorianowi nigdy o tym nie wspominałem.
He knows nothing about it. On o tym nie wie.
He shall never know anything about it. But the world might guess it, and I will not bare my soul to their shallow prying eyes. Nigdy się nie dowie. Ale świat mógłby odgadnąć. Nie chcę obnażać mojej duszy przed bezmyślnymi, ciekawymi oczyma tłumu.
My heart shall never be put under their microscope. Nie chcę kłaść swego serca pod jego mikroskop.
There is too much of myself in the thing, Harry--too much of myself!" Za wiele w tym obrazie ze mnie samego, Harry, za wiele ze mnie samego.
"Poets are not so scrupulous as you are. Poeci nie są tak skrupulatni jak ty.
They know how useful passion is for publication. Wiedzą, jak bardzo namiętność sprzyja zdobywaniu popularności.
Nowadays a broken heart will run to many editions." Złamane serce doczekuje się dzisiaj wielu wydań.
"I hate them for it," cried Hallward. "An artist should create beautiful things, but should put nothing of his own life into them. Nienawidzę ich za to! - zawołał Hallward. - Artysta powinien stwarzać piękno, ale nie wkładać w nie nic ze swego życia.
We live in an age when men treat art as if it were meant to be a form of autobiography. Żyjemy w epoce, kiedy ludzie tak się obchodzą ze sztuką, jak gdyby miała być pewnego rodzaju autobiografią.
We have lost the abstract sense of beauty. Zatraciliśmy abstrakcyjny zmysł piękna.
Some day I will show the world what it is; and for that reason the world shall never see my portrait of Dorian Gray." Pewnego dnia ja go pokażę światu, i dlatego to świat nigdy nie zobaczy mego portretu Doriana Graya.
"I think you are wrong, Basil, but I won't argue with you. Zdaje mi się, Bazyli, że postępujesz niesłusznie, ale nie chcę się z tobą sprzeczać.
It is only the intellectually lost who ever argue. Tylko bankruci umysłowi prowadzą sprzeczki.
Tell me, is Dorian Gray very fond of you?" Ale powiedz mi, czy Dorian Gray bardzo cię kocha?
The painter considered for a few moments. Malarz namyślał się przez chwilę.
"He likes me," he answered after a pause; "I know he likes me. Lubi mnie - odparł po chwilowym milczeniu - wiem, że mnie lubi.
Of course I flatter him dreadfully. Naturalnie, że mu strasznie pochlebiam.
I find a strange pleasure in saying things to him that I know I shall be sorry for having said. Dziwną przyjemność mi sprawia mówić mu pewne rzeczy, choć wiem, że będę żałować, iż je powiedziałem.
As a rule, he is charming to me, and we sit in the studio and talk of a thousand things. Zwykle okazuje mi dużo sympatii. Siedzimy w pracowni i rozprawiamy o tysiącach rzeczy.
Now and then, however, he is horribly thoughtless, and seems to take a real delight in giving me pain. Czasem jest okropnie bezmyślny i zdaje się wprost znajdować przyjemność w udręczaniu mnie.
Then I feel, Harry, that I have given away my whole soul to some one who treats it as if it were a flower to put in his coat, a bit of decoration to charm his vanity, an ornament for a summer's day." I wtedy, Harry, czuję, że całą swą duszę oddałem człowiekowi, który się z nią obchodzi jak z kwiatem do butonierki, ot, pewnym upiększeniem schlebiającym jego próżności, jak z ozdobą na jeden dzień letni.
"Days in summer, Basil, are apt to linger," murmured Lord Henry. "Perhaps you will tire sooner than he will. Bazyli, w lecie dni się dłużą - mruknął lord Henryk. - Może ty się nim rychlej znudzisz niż on tobą.
It is a sad thing to think of, but there is no doubt that genius lasts longer than beauty. Smutno się robi na tę myśl, ale bez wątpienia geniusz trwa dłużej niż piękność.
That accounts for the fact that we all take such pains to over-educate ourselves. To wyjaśnia fakt, dlaczego wszyscy zadajemy sobie tyle trudu, aby się stać jak najbardziej wykształconymi.
In the wild struggle for existence, we want to have something that endures, and so we fill our minds with rubbish and facts, in the silly hope of keeping our place. W dzikiej walce o byt potrzeba nam czegoś, co trwa, i dlatego zapełniamy sobie umysł rupieciami i faktami, w głupiej nadziei utrzymania się na poziomie.
The thoroughly well-informed man--that is the modern ideal. Człowiek wszechstronnie wykształcony to ideał nowoczesny.
And the mind of the thoroughly well-informed man is a dreadful thing. A umysł takiego wszechstronnie wykształconego człowieka jest czymś strasznym.
It is like a bric-a-brac shop, all monsters and dust, with everything priced above its proper value. Wygląda niby jakiś sklep ze starzyzną pełen okropności i kurzu, gdzie wszystko ocenia się powyżej wartości.
I think you will tire first, all the same. Mimo to sądzę, że ty się nim znudzisz pierwszy.
Some day you will look at your friend, and he will seem to you to be a little out of drawing, or you won't like his tone of colour, or something. Pewnego dnia spojrzysz na swego przyjaciela i dostrzeżesz, że jest trochę przerysowany, albo jego koloryt przestanie ci się podobać lub coś podobnego.
You will bitterly reproach him in your own heart, and seriously think that he has behaved very badly to you. W duchu będziesz mu czynił gorzkie wymówki, z głębokim przeświadczeniem, że ci wyrządził krzywdę.
The next time he calls, you will be perfectly cold and indifferent. A gdy znów przyjdzie do ciebie, będziesz dlań zimny i obojętny.
It will be a great pity, for it will alter you. Smutne to, ponieważ zmieniło ciebie.
What you have told me is quite a romance, a romance of art one might call it, and the worst of having a romance of any kind is that it leaves one so unromantic." To, co mi opowiedziałeś, to cały romans. Można by go nazwać romansem artystycznym, a najgorszą rzeczą każdego romansu jest to, że tak bardzo obdziera ludzi z romantyzmu.
"Harry, don't talk like that. Harry, nie mów tak.
As long as I live, the personality of Dorian Gray will dominate me. Póki życia, będę pod wpływem osobowości Doriana Graya.
You can't feel what I feel. Ty nie możesz odczuć tego, co ja czuję.
You change too often." Zbyt często się zmieniasz.
"Ah, my dear Basil, that is exactly why I can feel it. Ach, drogi mój Bazyli, właśnie dlatego mogę to odczuć.
Those who are faithful know only the trivial side of love: it is the faithless who know love's tragedies." Wierni znają tylko trywialną stronę miłości, niewierni znają jej tragedię.
And Lord Henry struck a light on a dainty silver case and began to smoke a cigarette with a self-conscious and satisfied air, as if he had summed up the world in a phrase. I lord Henryk potarł zapałkę o śliczne srebrne pudełeczko, zapalając papierosa z miną tak pełną zadowolenia i godności, jakby świat cały określił tym jednym powiedzeniem.
There was a rustle of chirruping sparrows in the green lacquer leaves of the ivy, and the blue cloud-shadows chased themselves across the grass like swallows. Wśród ciemnej zieleni bluszczu ćwierkały wróble, a błękitne cienie obłoków przemykały po trawie jak jaskółki.
How pleasant it was in the garden! Jak pięknie było w ogrodzie!
And how delightful other people's emotions were!-- much more delightful than their ideas, it seemed to him. I jak zajmujące były uczucia innych ludzi - wydawały mu się znacznie więcej zajmującymi od ich myśli.
One's own soul, and the passions of one's friends--those were the fascinating things in life. Własna dusza i namiętność przyjaciół - one to nadawały życiu urok.
He pictured to himself with silent amusement the tedious luncheon that he had missed by staying so long with Basil Hallward. Z cichą radością wyobrażał sobie nudne śniadanie, które go ominęło, ponieważ tak długo bawił u Bazylego Hallwarda.
Had he gone to his aunt's, he would have been sure to have met Lord Goodbody there, and the whole conversation would have been about the feeding of the poor and the necessity for model lodging-houses. Gdyby był poszedł do ciotki, niewątpliwie byłby tam spotkał lorda Goodbody’ego i cała rozmowa byłaby się obracała koło kwestii wyżywienia biednych i konieczności budowania wzorowych domów mieszkalnych.
Each class would have preached the importance of those virtues, for whose exercise there was no necessity in their own lives. Każdy wygłaszałby kazania o ważności cnót, których praktykowanie było w ich własnym życiu zbyteczne.
The rich would have spoken on the value of thrift, and the idle grown eloquent over the dignity of labour. Bogaci byliby mówili o wartości oszczędzania, a próżniacy o godności pracy.
It was charming to have escaped all that! Jak to świetnie, że zdołał się uwolnić od tego wszystkiego.
As he thought of his aunt, an idea seemed to strike him. Myśl o ciotce nasunęła mu pewne skojarzenie.
He turned to Hallward and said, "My dear fellow, I have just remembered." Zwrócił się do Hallwarda i rzekł: Mój drogi, teraz sobie przypominam.
"Remembered what, Harry?" Co sobie przypominasz, Harry?
"Where I heard the name of Dorian Gray." Przypominam sobie, gdzie słyszałem już poprzednio nazwisko Doriana Graya.
"Where was it?" asked Hallward, with a slight frown. Gdzie to było? - spytał Hallward, lekko marszcząc czoło.
"Don't look so angry, Basil. No, Bazyli, nie patrz na mnie tak gniewnie.
It was at my aunt, Lady Agatha's. To było u mojej ciotki, lady Agaty.
She told me she had discovered a wonderful young man who was going to help her in the East End, and that his name was Dorian Gray. Mówiła mi, że odkryła cudownego młodego człowieka, który jej będzie pomagał w pracy w East End, i że młodzieniec ten nazywa się Dorian Gray.
I am bound to state that she never told me he was good-looking. Muszę co prawda dodać, że nigdy nie wspominała mi o jego piękności.
Women have no appreciation of good looks; at least, good women have not. Kobiety nie umieją oceniać piękności, przynajmniej dobre kobiety tego nie umieją.
She said that he was very earnest and had a beautiful nature. Mówiła mi o nim, że jest bardzo poważny i ma piękny charakter.
I at once pictured to myself a creature with spectacles and lank hair, horribly freckled, and tramping about on huge feet. Wyobraziłem już sobie chuderlawe stworzenie w okularach, o prostych włosach, straszliwie piegowate, z olbrzymimi nogami.
I wish I had known it was your friend." Szkoda, że nie wiedziałem, że to twój przyjaciel.
"I am very glad you didn't, Harry." Cieszę się, Harry, że o tym nie wiedziałeś.
"Why?" Dlaczego?
"I don't want you to meet him." Bo nie chciałbym, abyś się z nim zetknął.
"You don't want me to meet him?" Nie chciałbyś, abym się z nim zetknął?
"No." Nie.
"Mr. Dorian Gray is in the studio, sir," said the butler, coming into the garden. Pan Dorian Gray jest w pracowni - zameldował służący, który właśnie wszedł do ogrodu.
"You must introduce me now," cried Lord Henry, laughing. Teraz musisz mnie przedstawić - ze śmiechem zawołał lord Henryk.
The painter turned to his servant, who stood blinking in the sunlight. Malarz zwrócił się do służącego, który stał w słońcu, mrużąc oczy.
"Ask Mr. Gray to wait, Parker: I shall be in in a few moments." Parkerze, poproś pana Graya, by zaczekał chwilę. Zaraz tam przyjdę.
The man bowed and went up the walk. Służący skłonił się i wyszedł.
Then he looked at Lord Henry. Wtedy Hallward spojrzał na lorda Henryka.
"Dorian Gray is my dearest friend," he said. "He has a simple and a beautiful nature. Dorian Gray jest moim najdroższym przyjacielem - rzekł. - Ma prostą, szlachetną naturę.
Your aunt was quite right in what she said of him. Ciotka twoja miała słuszność we wszystkim, co o nim powiedziała.
Don't spoil him. Nie psuj go.
Don't try to influence him. Nie staraj się zdobyć nad nim wpływu.
Your influence would be bad. Twój wpływ byłby dla niego zgubny.
The world is wide, and has many marvellous people in it. Świat jest tak wielki i tylu jest ludzi niezwykłych.
Don't take away from me the one person who gives to my art whatever charm it possesses: my life as an artist depends on him. Nie zabieraj mi tego jedynego człowieka, nadającego sztuce mej cały jej urok. Życie moje jako artysty zależy od niego.
Mind, Harry, I trust you." Pamiętaj, Harry, że ci ufam.
He spoke very slowly, and the words seemed wrung out of him almost against his will. Mówił bardzo powoli i zdawało się, że słowa te zostały na nim wymuszone wbrew jego woli.
"What nonsense you talk!" said Lord Henry, smiling, and taking Hallward by the arm, he almost led him into the house. Cóż ty za głupstwa wygadujesz - z uśmiechem rzekł lord Henryk i ująwszy pod ramię Hallwarda, prawie siłą zaciągnął go do mieszkania.
Chapter 2 II
As they entered they saw Dorian Gray. Gdy weszli, zobaczyli Doriana Graya.
He was seated at the piano, with his back to them, turning over the pages of a volume of Schumann's "Forest Scenes." Siedział przy fortepianie, odwrócony do nich plecami, i przewracał kartki Schumannowskiego zbioru Sceny leśne.
"You must lend me these, Basil," he cried. "I want to learn them. Bazyli, musisz mi je pożyczyć - zawołał. - Chcę się ich nauczyć.
They are perfectly charming." Są prześliczne.
"That entirely depends on how you sit to-day, Dorian." To będzie zależało od tego, jak dziś będziesz pozował, Dorianie.
"Oh, I am tired of sitting, and I don't want a life-sized portrait of myself," answered the lad, swinging round on the music-stool in a wilful, petulant manner. Ach, dość już mam pozowania ł wcale nie chcę mieć własnego portretu naturalnej wielkości - odparł Dorian Gray przekornie jak nadąsany dzieciak, obracając się na kręconym taborecie stojącym przed fortepianem.
When he caught sight of Lord Henry, a faint blush coloured his cheeks for a moment, and he started up. Na widok lorda Henryka zarumienił się lekko i zrywając się z miejsca, rzekł:
"I beg your pardon, Basil, but I didn't know you had any one with you." Wybacz, Bazyli, ale nie wiedziałem, że nie jesteś sam.
"This is Lord Henry Wotton, Dorian, an old Oxford friend of mine. To lord Henryk Wotton, Dorianie, mój stary przyjaciel z Oksfordu.
I have just been telling him what a capital sitter you were, and now you have spoiled everything." Właśnie mu opowiadałem jak doskonale pozujesz, a oto wszystko zepsułeś.
"You have not spoiled my pleasure in meeting you, Mr. Gray," said Lord Henry, stepping forward and extending his hand. "My aunt has often spoken to me about you. Nie zepsuł mi pan przyjemności poznania pana - rzekł lord Henryk zbliżając się do Doriana i podając mu rękę. - Ciotka moja często mi o panu opowiadała.
You are one of her favourites, and, I am afraid, one of her victims also." Jest pan jednym z jej ulubieńców i, jak’ się obawiam, jedną z jej ofiar.
"I am in Lady Agatha's black books at present," answered Dorian with a funny look of penitence. "I promised to go to a club in Whitechapel with her last Tuesday, and I really forgot all about it. Chwilowo figuruję u lady Agaty na czarnej liście - odparł Dorian Gray z komicznym wyrazem skruchy. - Przyrzekłem zeszłego wtorku towarzyszyć jej do jakiegoś klubu w Whitechapel i na śmierć zapomniałem o tej całej historii.
We were to have played a duet together--three duets, I believe. Mieliśmy grać razem duet, nawet trzy duety podobno.
I don't know what she will say to me. Co ona mi teraz powie!
I am far too frightened to call." Nie mam już odwagi jej odwiedzić.
"Oh, I will make your peace with my aunt. Ach, pogodzę pana z moją ciotką.
She is quite devoted to you. And I don't think it really matters about your not being there. Jest panem zachwycona i nie sądzę, aby pańska nieobecność zbyt tam zaszkodziła.
The audience probably thought it was a duet. Słuchacze myśleli zapewne, że to duet.
When Aunt Agatha sits down to the piano, she makes quite enough noise for two people." Gdy ciotka Agata siada do fortepianu, wali w niego za dwoje.
"That is very horrid to her, and not very nice to me," answered Dorian, laughing. Niezbyt to pochlebne dla niej, a i mnie nie powiedział pan komplementu - z uśmiechem odparł Dorian.
Lord Henry looked at him. Lord Henryk przyglądał mu się.
Yes, he was certainly wonderfully handsome, with his finely curved scarlet lips, his frank blue eyes, his crisp gold hair. Tak, był w istocie cudownie piękny, z delikatnie zarysowanymi purpurowymi ustami, ze szczerymi, błękitnymi oczyma i falistymi złotymi włosami.
There was something in his face that made one trust him at once. W twarzy jego było coś takiego, co natychmiast budziło zaufanie.
All the candour of youth was there, as well as all youth's passionate purity. Malowała się w niej cała szczerość młodości i cała żarliwa czystość.
One felt that he had kept himself unspotted from the world. Czuć było, że świat go jeszcze nie zbrukał.
No wonder Basil Hallward worshipped him. Nic dziwnego, że Hallward go uwielbiał.
"You are too charming to go in for philanthropy, Mr. Gray--far too charming." Pan jest zanadto uroczy, panie Gray, aby być filantropem, o wiele za uroczy.
And Lord Henry flung himself down on the divan and opened his cigarette-case. Lord Henryk rzucił się na sofę i otworzył papierośnicę.
The painter had been busy mixing his colours and getting his brushes ready. Malarz zajęty był tymczasem mieszaniem farb i porządkowaniem pędzli.
He was looking worried, and when he heard Lord Henry's last remark, he glanced at him, hesitated for a moment, and then said, "Harry, I want to finish this picture to-day. Wyglądał, jakby go coś dręczyło, a usłyszawszy ostatnią uwagę lorda Henryka, spojrzał na niego i po chwilowym wahaniu rzekł: Harry, chciałbym dziś skończyć ten obraz.
Would you think it awfully rude of me if I asked you to go away?" Czy bardzo byś się pogniewał, gdybym cię poprosił, żebyś sobie poszedł?
Lord Henry smiled and looked at Dorian Gray. Lord Henryk uśmiechnął się i spojrzał na Doriana Graya.
"Am I to go, Mr. Gray?" he asked. Panie Gray, czy mam odejść? - spytał.
"Oh, please don't, Lord Henry. Ależ nie! Proszę o to, lordzie Henryku.
I see that Basil is in one of his sulky moods, and I can't bear him when he sulks. Bazyli jest dzisiaj znów w złym humorze, a w takich chwilach go nie cierpię.
Besides, I want you to tell me why I should not go in for philanthropy." Zresztą musi mi pan powiedzieć, dlaczego nie nadaję się na filantropa.
"I don't know that I shall tell you that, Mr. Gray. Nie sądzę, panie Gray, abym to panu miał powiedzieć.
It is so tedious a subject that one would have to talk seriously about it. To nudny temat, który należałoby traktować poważnie.
But I certainly shall not run away, now that you have asked me to stop. Ale z całą pewnością nie odejdę, skoro pan mnie prosi, abym został.
You don't really mind, Basil, do you? Tobie to w gruncie rzeczy obojętne, nieprawdaż, Bazyli?
You have often told me that you liked your sitters to have some one to chat to." Nieraz mi mówiłeś, że lubisz, gdy twój model z kimś rozmawia.
Hallward bit his lip. Hallward zagryzł usta.
"If Dorian wishes it, of course you must stay. Skoro Dorian sobie tego życzy, to musisz oczywiście zostać.
Dorian's whims are laws to everybody, except himself." Kaprysy Doriana są prawem dla wszystkich, z wyjątkiem jego samego.
Lord Henry took up his hat and gloves. Lord Henryk wziął do ręki laskę i kapelusz.
"You are very pressing, Basil, but I am afraid I must go. Bardzo jesteś uprzejmy, Bazyli, ale muszę odejść.
I have promised to meet a man at the Orleans. Przyrzekłem się z kimś spotkać u Orleanów.
Good-bye, Mr. Gray. Żegnam pana, panie Gray.
Come and see me some afternoon in Curzon Street. Proszę mnie odwiedzić któregoś popołudnia na Curzon Street.
I am nearly always at home at five o'clock. Prawie zawsze jestem w domu około piątej.
Write to me when you are coming. W każdym razie proszę mi wpierw napisać.
I should be sorry to miss you." Byłoby mi przykro, gdyby mnie pan nie zastał.
"Basil," cried Dorian Gray, "if Lord Henry Wotton goes, I shall go, too. Bazyli - zawołał Dorian Gray - jeśli lord Henryk Wotton odejdzie, to ja też odchodzę.
You never open your lips while you are painting, and it is horribly dull standing on a platform and trying to look pleasant. Nigdy nie otworzysz ust, gdy malujesz, a to strasznie nudno stać tak na podium, i do tego jeszcze robić przyjemną minę.
Ask him to stay. Poproś go, aby został.
I insist upon it." Naprawdę zależy mi na tym.
"Stay, Harry, to oblige Dorian, and to oblige me," said Hallward, gazing intently at his picture. "It is quite true, I never talk when I am working, and never listen either, and it must be dreadfully tedious for my unfortunate sitters. Zostań, Harry, by zrobić przyjemność Dorianowi, no i mnie także - rzekł Hallward nie odwracając oczu od obrazu. - To prawda, że podczas roboty nigdy nic nie mówię i nie słucham też, co do mnie mówią. Musi to być strasznie nudne dla moich nieszczęsnych modeli.
I beg you to stay." Proszę cię, zostań.
"But what about my man at the Orleans?" Ale co będzie z tym panem, z którym miałem się teraz spotkać?
The painter laughed. Malarz się roześmiał.
"I don't think there will be any difficulty about that. To chyba nie będzie przeszkodą.
Sit down again, Harry. Siadaj, Harry.
And now, Dorian, get up on the platform, and don't move about too much, or pay any attention to what Lord Henry says. A teraz, Dorianie, wejdź na podium i nie ruszaj się za wiele. Nie potrzebujesz zważać na to, co mówi lord Henryk.
He has a very bad influence over all his friends, with the single exception of myself." On wywiera zgubny wpływ na wszystkich swych przyjaciół z wyjątkiem mnie.
Dorian Gray stepped up on the dais with the air of a young Greek martyr, and made a little moue of discontent to Lord Henry, to whom he had rather taken a fancy. Dorian Gray wszedł na podium z miną młodego greckiego męczennika, zrobił lekki grymas i rzucił porozumiewawcze spojrzenie w stronę lorda Henryka, który podobał mu się nadzwyczajnie.
He was so unlike Basil. Był tak zupełnie inny niż Bazyli.
They made a delightful contrast. Stanowili wspaniały kontrast.
And he had such a beautiful voice. I miał tak piękny głos.
After a few moments he said to him, "Have you really a very bad influence, Lord Henry? Po chwilowej pauzie Dorian zwrócił się do niego: . Czy wpływ pański jest istotnie taki zgubny, lordzie Henryku?
As bad as Basil says?" Taki zgubny, jak twierdzi Bazyli?
"There is no such thing as a good influence, Mr. Gray. Dobry wpływ wcale nie istnieje, panie Gray.
All influence is immoral--immoral from the scientific point of view." Ze stanowiska naukowego każdy wpływ jest niemoralny.
"Why?" Czemu?
"Because to influence a person is to give him one's own soul. Bo wywierać na kogoś wpływ znaczy to samo, co obdarzać go swoją duszą.
He does not think his natural thoughts, or burn with his natural passions. Człowiek taki nie posiada już wówczas własnych myśli. Nie pożerają go własne namiętności.
His virtues are not real to him. Cnoty jego nie należą już do niego.
His sins, if there are such things as sins, are borrowed. Nawet jego grzechy, jeśli w ogóle grzechy istnieją, są zapożyczone od kogoś innego.
He becomes an echo of some one else's music, an actor of a part that has not been written for him. Staje się on echem cudzej melodii, aktorem roli nie dla niego napisanej.
The aim of life is self-development. Celem życia jest rozwój własnej indywidualności.
To realize one's nature perfectly--that is what each of us is here for. Dać wyraz własnej swej naturze - oto nasze zadanie na ziemi.
People are afraid of themselves, nowadays. W naszych czasach człowiek odczuwa obawę przed sobą samym.
They have forgotten the highest of all duties, the duty that one owes to one's self. Zapomniano o najwyższym obowiązku, o obowiązku względem siebie.
Of course, they are charitable. Oczywiście ludzie są dobroczynni.
They feed the hungry and clothe the beggar. Karmią głodnych, odziewają żebraków.
But their own souls starve, and are naked. Ale własne ich dusze marzną i cierpią głód.
Courage has gone out of our race. Ludzkość straciła odwagę.
Perhaps we never really had it. Może nie miała jej nigdy.
The terror of society, which is the basis of morals, the terror of God, which is the secret of religion--these are the two things that govern us. Obawa przed społeczeństwem, na której opiera się moralność, obawa przed Bogiem, będąca tajemnicą religii - oto dwie potęgi, które nami rządzą.
And yet--" A jednak…
"Just turn your head a little more to the right, Dorian, like a good boy," said the painter, deep in his work and conscious only that a look had come into the lad's face that he had never seen there before. Dorianie, proszę cię, zwróć głowę nieco na prawo - rzekł malarz, który całkowicie zatopiony w pracy zauważył tylko, że twarz chłopca przybrała wyraz, jakiego nigdy przedtem u niego nie widział.
"And yet," continued Lord Henry, in his low, musical voice, and with that graceful wave of the hand that was always so characteristic of him, and that he had even in his Eton days, "I believe that if one man were to live out his life fully and completely, were to give form to every feeling, expression to every thought, reality to every dream--I believe that the world would gain such a fresh impulse of joy that we would forget all the maladies of mediaevalism, and return to the Hellenic ideal-- to something finer, richer than the Hellenic ideal, it may be. A jednak - mówił dalej lord Henryk cichym melodyjnym głosem, wykonując ręką swój charakterystyczny, wdzięczny, jeszcze z czasów szkolnych właściwy mu ruch - a jednak sądzę, że gdyby chociaż jeden człowiek wyżył się w pełni i całkowicie, nadając kształt każdemu swemu uczuciu, wyrażając każdą myśl, urzeczywistniając każde marzenie, już przez to samo spłynęłaby na świat taka olbrzymia fala radości, że musielibyśmy zapomnieć o całej chorobliwości średniowiecza i powrócić do ideału helleńskiego, a może nawet doszlibyśmy do czegoś subtelniejszego, bogatszego niż ideał helleński.
But the bravest man amongst us is afraid of himself. Ale najodważniejszy z nas boi się samego siebie.
The mutilation of the savage has its tragic survival in the self-denial that mars our lives. Samookaleczenie się dzikiego człowieka tragicznie przetrwało w abnegacji wypaczającej nasze życie.
We are punished for our refusals. Every impulse that we strive to strangle broods in the mind and poisons us. Wszyscy cierpimy karę za to, czego się wyrzekamy, i odruch przez nas zdławiony rozpładza się w naszej duszy i zatruwa ją.
The body sins once, and has done with its sin, for action is a mode of purification. Ciało grzeszy i na tym grzech „kończy, bo czyn jest rodzajem oczyszczenia.
Nothing remains then but the recollection of a pleasure, or the luxury of a regret. Nie pozostaje wówczas nic prócz wspomnienia rozkoszy lub , który jest zbytkiem.
The only way to get rid of a temptation is to yield to it. Jedynym sposobem pozbycia pokusy jest uleganie jej.
Resist it, and your soul grows sick with longing for the things it has forbidden to itself, with desire for what its monstrous laws have made monstrous and unlawful. Gdy będziemy się jej wypierali, dusza zachoruje z tęsknoty za tym, czego sobie odmawiała, z żądzy za tym, co potworne jej prawa uczyniły potwornym i bezprawnym.
It has been said that the great events of the world take place in the brain. Powiedziano że największe zdarzenia świata dokonują się w mózgu.
It is in the brain, and the brain only, that the great sins of the world take place also. W mózgu też i jedynie w mózgu dokonują się największe grzechy świata.
You, Mr. Gray, you yourself, with your rose-red youth and your rose-white boyhood, you have had passions that have made you afraid, thoughts that have fined you with terror, day-dreams and sleeping dreams whose mere memory might stain your cheek with shame--" Nawet pan, panie Gray, nawet pan ze swą purpurowo - różową młodością i biało - szara chłopięcością miałeś namiętności, które cię przejmowały trwogą, myśli, których się lękałeś, marzeń we dnie i w nocy, których samo wspomnienie okrywało twą twarz rumieńcem wstydu.
"Stop!" faltered Dorian Gray, "stop! you bewilder me. Dosyć - wyjąkał Dorian Gray - dosyć. Zdumiewa mnie pan.
I don't know what to say. Nie wiem, co powiedzieć.
There is some answer to you, but I cannot find it. Odpowiedź na to istnieje, ale ja jej nie umiem znaleźć.
Don't speak. Niech pan nic nie mówi.
Let me think. Proszę pozwolić mi się zastanowić.
Or, rather, let me try not to think." Albo raczej proszę pozwolić, że spróbuję się nie zastanawiać.
For nearly ten minutes he stood there, motionless, with parted lips and eyes strangely bright. Blisko dziesięć minut stał bez ruchu z rozchylonymi ustami i niezwykle błyszczącymi oczyma.
He was dimly conscious that entirely fresh influences were at work within him. Miał niewyraźną świadomość, że nurtują go całkiem nowe wpływy.
Yet they seemed to him to have come really from himself. Ale zdawało mu się, że one wyłaniają się z własnej jego istoty.
The few words that Basil's friend had said to him--words spoken by chance, no doubt, and with wilful paradox in them-- had touched some secret chord that had never been touched before, but that he felt was now vibrating and throbbing to curious pulses. Kilka słów wypowiedzianych przez przyjaciela Bazylego, kilka słów, rzuconych niewątpliwie bez namysłu i świadomie pełnych paradoksów, dotknęło w nim tajemnej jakiejś struny, nigdy przedtem nie potrąconej, której dziwne drżenie i rozkołysanie czuł jednak w tej chwili.
Music had stirred him like that. W ten sposób zwykła go podniecać muzyka.
Music had troubled him many times. Nieraz mąciła mu spokój.
But music was not articulate. Ale muzyka nie przemawia dobitnymi słowami.
It was not a new world, but rather another chaos, that it created in us. Stwarzała w nim nie świat nowy, ale drugi chaos.
Words! Słowa.
Mere words! Same tylko słowa.
How terrible they were! Jakież były straszne!
How clear, and vivid, and cruel! Jakie wyraźne, żywe i okrutne!
One could not escape from them. Im ujść niepodobna!
And yet what a subtle magic there was in them! A jednak jaka w nich tajemnicza magia.
They seemed to be able to give a plastic form to formless things, and to have a music of their own as sweet as that of viol or of lute. Bezkształtnym rzeczom zdają się nadawać kształty plastyczne, mają własną muzykę, nie mniej słodką od dźwięków fletów i lutni.
Mere words! Same słowa.
Was there anything so real as words? Czy istnieje coś równie rzeczywistego jak słowa?
Yes; there had been things in his boyhood that he had not understood. Tak, w młodości jego były rzeczy, których nie rozumiał.
He understood them now. Teraz je zrozumiał.
Life suddenly became fiery-coloured to him. Życie nabrało nagle płomiennych barw.
It seemed to him that he had been walking in fire. Zdawało mu się, że dotąd szedł przez ogień.
Why had he not known it? Dlaczego nie wiedział tego wszystkiego?
With his subtle smile, Lord Henry watched him. Lord Henryk patrzył na niego z wnikliwym uśmiechem.
He knew the precise psychological moment when to say nothing. Wyczuł dokładnie moment psychologiczny, kiedy nie należy nic mówić.
He felt intensely interested. Czuł najwyższe zainteresowanie.
He was amazed at the sudden impression that his words had produced, and, remembering a book that he had read when he was sixteen, a book which had revealed to him much that he had not known before, he wondered whether Dorian Gray was passing through a similar experience. Zdumiewało go nagłe wrażenie, jakie wywarły jego słowa. Przypomniała mu się książka czytana w szesnastym roku życia, która odsłoniła mu wiele rzeczy, dotąd nie znanych, i rad by był wiedzieć, czy Dorian Gray przeżywał w tej chwili coś podobnego.
He had merely shot an arrow into the air. Wypuścił po prostu strzałę w powietrze.
Had it hit the mark? Czyżby trafiła w cel?
How fascinating the lad was! Jaki ten chłopak był fascynujący.
Hallward painted away with that marvellous bold touch of his, that had the true refinement and perfect delicacy that in art, at any rate comes only from strength. Hallward malował zawzięcie owym cudownie śmiałym dotknięciem pędzla, pełnym przy tym prawdziwej subtelności i finezji, która w sztuce jest niechybnie oznaką siły.
He was unconscious of the silence. Nie zauważył milczenia.
"Basil, I am tired of standing," cried Dorian Gray suddenly. "I must go out and sit in the garden. Bazyli, znużyło mnie już to stanie - zawołał nagle Dorian Gray. - Muszę na chwilę usiąść w ogrodzie.
The air is stifling here." Powietrze tutaj wprost mnie dusi.
"My dear fellow, I am so sorry. Bardzo mi przykro, mój drogi chłopcze.
When I am painting, I can't think of anything else. Gdy maluję, nie mogę myśleć o niczym innym.
But you never sat better. Ale nigdy nie pozowałeś lepiej.
You were perfectly still. And I have caught the effect I wanted-- the half-parted lips and the bright look in the eyes. Stałeś zupełnie spokojnie i wreszcie uchwyciłem wyraz, którego ciągle szukałem: rozchylone usta i błyszczące spojrzenie.
I don't know what Harry has been saying to you, but he has certainly made you have the most wonderful expression. Nie wiem, o czym Harry mówił z tobą, ale to pewne, że wywołał na twojej twarzy cudowny wyraz.
I suppose he has been paying you compliments. Zapewne prawił ci komplementy.
You mustn't believe a word that he says." Nie wierz ani jednemu słowu.
"He has certainly not been paying me compliments. Komplementów nie prawił mi z pewnością.
Perhaps that is the reason that I don't believe anything he has told me." Dlatego może nie wierzę ani trochę w to, co mi mówił.
"You know you believe it all," said Lord Henry, looking at him with his dreamy languorous eyes. "I will go out to the garden with you. Pan sam wie, że pan wierzy we wszystko, co powiedziałem - rzekł lord Henryk, patrząc nań swymi marzycielskimi, nieco znużonymi oczyma. - Idę z panem do ogrodu.
It is horribly hot in the studio. Strasznie tu gorąco w pracowni.
Basil, let us have something iced to drink, something with strawberries in it." Bazyli, każ nam podać jakiś napój chłodzący, może coś z truskawkami.
"Certainly, Harry. Bardzo chętnie, Harry.
Just touch the bell, and when Parker comes I will tell him what you want. Zadzwoń tylko, a gdy Parker przyjdzie, zaraz mu wydam polecenie.
I have got to work up this background, so I will join you later on. Ja muszę raz jeszcze przemalować tło, a potem przyjdę do was.
Don't keep Dorian too long. Nie zatrzymuj Doriana zbyt długo.
I have never been in better form for painting than I am to-day. Nigdy mi robota nie szła tak dobrze jak dziś.
This is going to be my masterpiece. To będzie moje arcydzieło.
It is my masterpiece as it stands." Jest nim już teraz.
Lord Henry went out to the garden and found Dorian Gray burying his face in the great cool lilac-blossoms, feverishly drinking in their perfume as if it had been wine. Lord Henryk wyszedł do ogrodu i ujrzał, jak Dorian Gray, wtuliwszy głowę w olbrzymie pęki chłodnego kwiecia bzu, gorączkowo wchłaniał ich woń, jak gdyby była winem.
He came close to him and put his hand upon his shoulder. Podszedł ku niemu i położył mu rękę na ramieniu.
"You are quite right to do that," he murmured. "Nothing can cure the soul but the senses, just as nothing can cure the senses but the soul." Dobrze pan robi - mruknął. - Tylko zmysły mogą uleczyć duszę, tak samo jak tylko dusza może uleczyć zmysły.
The lad started and drew back. Chłopiec drgnął i cofnął się.
He was bareheaded, and the leaves had tossed his rebellious curls and tangled all their gilded threads. Był bez kapelusza. Liście bzu potargały przekorne pukle włosów, plącząc złociste ich nici.
There was a look of fear in his eyes, such as people have when they are suddenly awakened. Coś jakby trwoga pojawiło się w jego spojrzeniu, jak u człowieka nagle zbudzonego ze snu.
His finely chiselled nostrils quivered, and some hidden nerve shook the scarlet of his lips and left them trembling. Delikatnie rzeźbione nozdrza drżały, a jakiś skurcz wykrzywił purpurowe usta - dygotały jak w febrze.
"Yes," continued Lord Henry, "that is one of the great secrets of life-- to cure the soul by means of the senses, and the senses by means of the soul. Tak - mówił dalej lord Henryk - to jedna z największych tajemnic życia: duszę leczyć zmysłami, a zmysły duszą.
You are a wonderful creation. Cudowne z pana stworzenie.
You know more than you think you know, just as you know less than you want to know." Wie pan więcej, niż sobie pan sam zdaje sprawę, a jednak mniej, niż pragnie pan wiedzieć.
Dorian Gray frowned and turned his head away. Dorian Gray zmarszczył czoło i odwrócił twarz.
He could not help liking the tall, graceful young man who was standing by him. Wbrew woli podobał mu się smukły, przystojny mężczyzna, który stał obok niego.
His romantic, olive-coloured face and worn expression interested him. Interesowała go romantyczna, smagła, nieco przeżyta twarz.
There was something in his low languid voice that was absolutely fascinating. W cichym, powolnym sposobie mówienia było coś niesłychanie fascynującego.
His cool, white, flowerlike hands, even, had a curious charm. Nawet chłodne białe ręce, wyglądające jak kwiaty, miały dziwny urok.
They moved, as he spoke, like music, and seemed to have a language of their own. Gdy mówił, poruszały się niby w takt melodii, jak gdyby własną swą posiadały wymowę.
But he felt afraid of him, and ashamed of being afraid. Ale Dorian obawiał się go i równocześnie wstydził się swej obawy.
Why had it been left for a stranger to reveal him to himself? Czemu musiał przyjść człowiek obcy, aby mu objawić własną jego istotę?
He had known Basil Hallward for months, but the friendship between them had never altered him. Bazylego Hallwarda znał od kilku miesięcy, ale przyjaźń z nim wcale go nie zmieniła.
Suddenly there had come some one across his life who seemed to have disclosed to him life's mystery. Nagle wszedł w jego życie ktoś, kto zdawał się odsłaniać mu tajemnice życia.
And, yet, what was there to be afraid of? A jednak, czego się obawiał?
He was not a schoolboy or a girl. Nie jest przecie uczniakiem ani dziewczyną.
It was absurd to be frightened. Niedorzecznością było bać się.
"Let us go and sit in the shade," said Lord Henry. "Parker has brought out the drinks, and if you stay any longer in this glare, you will be quite spoiled, and Basil will never paint you again. Usiądźmy w cieniu - rzekł lord Henryk. - Parker przyniósł właśnie coś do picia, a jeśli pan jeszcze dłużej będzie stać na tym upale, zepsuje pan sobie cerę i Bazyli nie będzie pana chciał malować.
You really must not allow yourself to become sunburnt. Naprawdę nie powinien się pan opalać.
It would be unbecoming." To byłoby nietwarzowe.
"What can it matter?" cried Dorian Gray, laughing, as he sat down on the seat at the end of the garden. Cóż może mi na tym zależeć - ze śmiechem powiedział Dorian Gray, siadając na ławie w końcu ogrodu.
"It should matter everything to you, Mr. Gray." Panu powinno bardzo na tym zależeć, panie Gray.
"Why?" A to czemu?
"Because you have the most marvellous youth, and youth is the one thing worth having." Bo jest pan cudownie młody, a młodość jest jedynym dobrem godnym posiadania.
"I don't feel that, Lord Henry." Ja tego nie czuję, lordzie Henryku.
"No, you don't feel it now. Tak, teraz pan tego nie czuje.
Some day, when you are old and wrinkled and ugly, when thought has seared your forehead with its lines, and passion branded your lips with its hideous fires, you will feel it, you will feel it terribly. Ale kiedyś, gdy pan będzie stary i brzydki, gdy myśl zmarszczkami porysuje panu czoło, a namiętność ohydnym żarem spali usta, wtedy pan to odczuje.
Now, wherever you go, you charm the world. Teraz, gdziekolwiek się pan zwróci, oczarowuje pan wszystkich.
Will it always be so? . . . Czy tak będzie zawsze?
You have a wonderfully beautiful face, Mr. Gray. Panie Gray, pan jest cudownie piękny.
Don't frown. Proszę nie marszczyć czoła.
You have. To prawda.
And beauty is a form of genius-- is higher, indeed, than genius, as it needs no explanation. A piękność jest formą geniuszu, piękność jest czymś więcej niż geniusz, gdyż nie potrzebuje komentarza.
It is of the great facts of the world, like sunlight, or spring-time, or the reflection in dark waters of that silver shell we call the moon. Należy do wielkich faktów świata jak słońce, wiosna lub odbicie w ciemnych wodach owej srebrnej łuski, którą nazywamy księżycem.
It cannot be questioned. Wątpić w nią niepodobna.
It has its divine right of sovereignty. Posiada boskie prawo panowania.
It makes princes of those who have it. Książętami czyni tych, co ją posiadają.
You smile? Pan się uśmiecha.
Ah! when you have lost it you won't smile. . . .People say sometimes that beauty is only superficial. O, kiedyś, gdy ją pan postrada, nie będzie się pan uśmiechał. Powiadają wprawdzie, że piękność jest czymś powierzchownym.
That may be so, but at least it is not so superficial as thought is. Być może. Ale w każdym razie nie tak powierzchownym jak myśl.
To me, beauty is the wonder of wonders. Dla mnie piękność jest cudem nad cudami.
It is only shallow people who do not judge by appearances. Tylko płytcy ludzie nie sądzą według pozorów.
The true mystery of the world is the visible, not the invisible. . . . Prawdziwa tajemnica życia kryje się w widzialnym, a nie w niewidzialnym.
Yes, Mr. Gray, the gods have been good to you. Tak, panie Gray, bogowie byli dla pana łaskawi.
But what the gods give they quickly take away. Ale co bogowie dają, odbierają też rychło.
You have only a few years in which to live really, perfectly, and fully. Niewiele pan ma lat do życia pełnego, doskonałego, prawdziwego.
When your youth goes, your beauty will go with it, and then you will suddenly discover that there are no triumphs left for you, or have to content yourself with those mean triumphs that the memory of your past will make more bitter than defeats. Z młodością przeminie też pańska piękność i nagle pan odkryje, że nie czekają pana już triumfy lub że musi się pan zadowalać tymi miernymi zwycięstwami, które wspomnienie młodości uczyni bardziej gorzkimi od klęsk.
Every month as it wanes brings you nearer to something dreadful. Każda odmiana księżyca zbliża pana do czegoś strasznego.
Time is jealous of you, and wars against your lilies and your roses. Czas panu zazdrości i przypuszcza szturm do pańskich lilii i róż.
You will become sallow, and hollow-cheeked, and dull- eyed. Stanie się pan blady, będzie pan miał zapadniętą twarz i szklane spojrzenie.
You will suffer horribly.... Okropnie będzie pan cierpieć.
Ah! realize your youth while you have it. O, trzeba korzystać z młodości, dopóki ją pan ma.
Don't squander the gold of your days, listening to the tedious, trying to improve the hopeless failure, or giving away your life to the ignorant, the common, and the vulgar. Niech pan nie roztrwania złota swoich dni, nie słucha gderaczy, nie pomaga tym, którzy są beznadziejnie zmarnowani, nie składa swego życia w ofierze głupcom, ludziom pospolitym, ordynarnym.
These are the sickly aims, the false ideals, of our age. Wszystko to są cele chorobliwe, fałszywe ideały naszych czasów.
Live! Niech pan żyje..
Live the wonderful life that is in you! Niech pan żyje życiem pełnym czaru, który się w panu kryje.
Let nothing be lost upon you. Niech pan nie zaniedbuje niczego.
Be always searching for new sensations. Proszę ciągle szukać nowych wrażeń.
Be afraid of nothing. . . . A new Hedonism-- that is what our century wants. Nie bać się niczego… Nowy hedonizm - oto, czego wiek nasz potrzebuje.
You might be its visible symbol. Pan mógłby się stać jego widocznym symbolem.
With your personality there is nothing you could not do. Ze swą osobowością może pan zrobić wszystko.
The world belongs to you for a season. . . . The moment I met you I saw that you were quite unconscious of what you really are, of what you really might be. Świat należy do pana - przez jeden sezon… Skoro tylko pana ujrzałem, natychmiast spostrzegłem, że pan wcale właściwie nie wie, czym jest, czym mógłby się stać.
There was so much in you that charmed me that I felt I must tell you something about yourself. Tyle rzeczy w panu mnie oczarowało, że uczułem się zmuszony opowiedzieć panu cośkolwiek o panu samym.
I thought how tragic it would be if you were wasted. Przyszło mi na myśl, jak byłoby smutno, gdyby się pan zmarnował.
For there is such a little time that your youth will last--such a little time. Bo młodość pańska potrwa tak krótko, tak bardzo krótko!
The common hill-flowers wither, but they blossom again. Pospolite polne kwiaty więdną, ale rozkwitają na nowo.
The laburnum will be as yellow next June as it is now. Złoty deszcz na przyszły czerwiec okryje się taką samą szatą złocistą, w jaką się przystroił dzisiaj.
In a month there will be purple stars on the clematis, and year after year the green night of its leaves will hold its purple stars. Za parę tygodni powojnik okryje się purpurowymi gwiazdami i rok za rokiem zielona moc jego liści osłaniać będzie purpurę tych gwiazd.
But we never get back our youth. The pulse of joy that beats in us at twenty becomes sluggish. Ale nasza młodość nie wraca nigdy, tętno radości, jakie w nas bije w dwudziestym roku życia, słabnie.
Our limbs fail, our senses rot. Członki nasze stają się ociężałe, zmysły tępieją.
We degenerate into hideous puppets, haunted by the memory of the passions of which we were too much afraid, and the exquisite temptations that we had not the courage to yield to. Wyradzamy się w obrzydliwe marionetki, w których, jak upiór, jedno tylko pokutuje wspomnienie - wspomnienie namiętności, przed którymi cofaliśmy się z lęku, i wspomnienie pokus, którym nie mieliśmy odwagi ulec.
Youth! Młodość!
Youth! Młodość!
There is absolutely nothing in the world but youth!" Nie ma na świecie nic nad młodość!
Dorian Gray listened, open-eyed and wondering. Dorian Gray słuchał zdumiony z rozszerzonymi źrenicami.
The spray of lilac fell from his hand upon the gravel. Gałązka bzu wypadła mu z ręki na wysypaną żwirem ścieżkę.
A furry bee came and buzzed round it for a moment. Włochata pszczoła przyfrunęła bliżej i przez chwilę słychać było jej ciche brzęczenie.
Then it began to scramble all over the oval stellated globe of the tiny blossoms. Następnie zaczęła się wspinać na gwiaździste korony delikatnego kwiecia.
He watched it with that strange interest in trivial things that we try to develop when things of high import make us afraid, or when we are stirred by some new emotion for which we cannot find expression, or when some thought that terrifies us lays sudden siege to the brain and calls on us to yield. Obserwował ją z owym dziwnym zainteresowaniem dla drobnych rzeczy, jakie usiłujemy w sobie wzbudzić, ilekroć nas trwożą rzeczy wielkie lub wstrząsają nami nowe uczucia, których nie potrafimy wyrazić, albo straszna jakaś myśl nagle przypuszcza szturm do mózgu, i żąda, byśmy się jej poddali.
After a time the bee flew away. Po chwili pszczoła uleciała.
He saw it creeping into the stained trumpet of a Tyrian convolvulus. Widział, jak zapuszcza się w głąb kielicha powoju.
The flower seemed to quiver, and then swayed gently to and fro. Kwiat drgnął i przez chwilę kołysał się wdzięcznie na obie strony.
Suddenly the painter appeared at the door of the studio and made staccato signs for them to come in. Nagle w drzwiach pracowni ukazał się malarz, niecierpliwymi gestami przyzywając ich z powrotem.
They turned to each other and smiled. Spojrzeli na siebie i uśmiechnęli się.
"I am waiting," he cried. "Do come in. Czekam! - zawołał. - Chodźcie, proszę.
The light is quite perfect, and you can bring your drinks." Światło teraz znakomite, a szklanki możecie przecież zabrać z sobą.
They rose up and sauntered down the walk together. Wstali i powoli szli ścieżką.
Two green-and-white butterflies fluttered past them, and in the pear-tree at the corner of the garden a thrush began to sing. Dwa zielono-białe motyle przefrunęły koło nich, a z gruszy w kącie ogrodu ozwał się drozd.
"You are glad you have met me, Mr. Gray," said Lord Henry, looking at him. Panie Gray, pan się cieszy, że mnie pan poznał - rzekł lord Henryk, patrząc na towarzysza.
"Yes, I am glad now. Tak, cieszę się… teraz.
I wonder shall I always be glad?" Czy zawsze będę się cieszył?
"Always! That is a dreadful word. Zawsze to straszne słowo.
It makes me shudder when I hear it. Dreszcz mnie przebiega, ilekroć je słyszę.
Women are so fond of using it. Kobiety tak bardzo lubią to słowo.
They spoil every romance by trying to make it last for ever. Psują każdy romans, starając się, by trwał wiecznie.
It is a meaningless word, too. Słowo to zresztą jest pozbawione treści.
The only difference between a caprice and a lifelong passion is that the caprice lasts a little longer." Jaka jest różnica między kaprysem a dozgonną miłością? Ta, że kaprys trwa trochę dłużej.
As they entered the studio, Dorian Gray put his hand upon Lord Henry's arm. Gdy weszli do pracowni, Dorian Gray położył rękę na ramieniu lorda Henryka.
"In that case, let our friendship be a caprice," he murmured, flushing at his own boldness, then stepped up on the platform and resumed his pose. Niechże więc przyjaźń nasza będzie kaprysem - szepnął i zarumienił się z powodu swej śmiałości. Wszedł na podium i przybrał poprzednią pozę.
Lord Henry flung himself into a large wicker arm-chair and watched him. Lord Henryk rzucił się na duży trzcinowy fotel i obserwował Doriana.
The sweep and dash of the brush on the canvas made the only sound that broke the stillness, except when, now and then, Hallward stepped back to look at his work from a distance. Tylko pociągnięcia pędzla po płótnie przerywały ciszę. Od czasu do czasu Hałlward cofał się o parę kroków, aby z odległości oglądać obraz.
In the slanting beams that streamed through the open doorway the dust danced and was golden. W ukośnych promieniach słońca, wypływających przez otwarte drzwi, wirowały złociste pyłki.
The heavy scent of the roses seemed to brood over everything. A nad wszystkim zdawała się ciążyć upajająca woń róż.
After about a quarter of an hour Hallward stopped painting, looked for a long time at Dorian Gray, and then for a long time at the picture, biting the end of one of his huge brushes and frowning. W jakiś kwadrans później Hałlward przestał malować, długo patrzył na Doriana Graya, następnie na obraz i obgryzając rączkę dużego pędzla, zmarszczył czoło.
"It is quite finished," he cried at last, and stooping down he wrote his name in long vermilion letters on the left-hand corner of the canvas. Skończone! - zawołał wreszcie. Schylił się i podłużnymi, karmazynowymi literami wypisał swe nazwisko u dołu po lewej stronie obrazu.
Lord Henry came over and examined the picture. Lord Henryk podszedł ku niemu i przyglądał się obrazowi.
It was certainly a wonderful work of art, and a wonderful likeness as well. Było to istotnie zarówno wspaniałe dzieło sztuki, jak zdumiewająco podobny portret.
"My dear fellow, I congratulate you most warmly," he said. "It is the finest portrait of modern times. Najserdeczniej ci winszuję, mój drogi chłopcze - rzekł po chwili. - Najpiękniejszy to obraz naszej epoki.
Mr. Gray, come over and look at yourself." Proszę tu przyjść, panie Gray, i przyjrzeć się sobie samemu.
The lad started, as if awakened from some dream. Młody człowiek zerwał się, jakby zbudzony ze snu.
"Is it really finished?" he murmured, stepping down from the platform. Czy istotnie skończony? - szepnął, zstępując z podium.
"Quite finished," said the painter. "And you have sat splendidly to-day. Zupełnie - rzekł malarz. - A ty dziś cudownie pozowałeś.
I am awfully obliged to you." Bardzo ci dziękuję.
"That is entirely due to me," broke in Lord Henry. "Isn't it, Mr. Gray?" W tym całkowicie moja zasługa - wtrącił lord Henryk. - Nieprawdaż, panie Gray?
Dorian made no answer, but passed listlessly in front of his picture and turned towards it. Dorian nic nie odpowiedział, obojętnie przeszedł koło obrazu i podniósł na niego wzrok.
When he saw it he drew back, and his cheeks flushed for a moment with pleasure. Ujrzawszy go, cofnął się nieco, a twarz jego na chwilę okrył rumieniec radości.
A look of joy came into his eyes, as if he had recognized himself for the first time. W oczach jego pojawił się błysk zadowolenia, jak gdyby widział siebie po raz pierwszy.
He stood there motionless and in wonder, dimly conscious that Hallward was speaking to him, but not catching the meaning of his words. Stał bez ruchu, zdumiony, na wpół tylko świadomy tego, że Hałlward do niego mówi, nie rozumiejąc znaczenia jego słów.
The sense of his own beauty came on him like a revelation. Poczucie własnej piękności spłynęło nań niby objawienie.
He had never felt it before. Nigdy przedtem tego nie odczuwał.
Basil Hallward's compliments had seemed to him to be merely the charming exaggeration of friendship. Komplementy Bazylego Hallwarda uważał za czarującą przesadę przyjaciela.
He had listened to them, laughed at them, forgotten them. Słuchał ich, śmiał się i zapominał o nich.
They had not influenced his nature. Nigdy nie wywarły nań wrażenia.
Then had come Lord Henry Wotton with his strange panegyric on youth, his terrible warning of its brevity. Nagle przyszedł lord Henryk Wotton ze swoim dziwnym hymnem na cześć młodości i strasznym ostrzeżeniem przed jej krótkotrwałością.
That had stirred him at the time, and now, as he stood gazing at the shadow of his own loveliness, the full reality of the description flashed across him. To go wzburzyło, a teraz na widok odbicia własnej piękności błyskawicznie pojął całą prawdę opisu.
Yes, there would be a day when his face would be wrinkled and wizen, his eyes dim and colourless, the grace of his figure broken and deformed. Tak, pewnego dnia twarz jego stanie się zwiędła i pomarszczona, oczy szklane i bezbarwne, jego wdzięczna postać wykrzywi się i zniekształci!
The scarlet would pass away from his lips and the gold steal from his hair. Karmin zniknie z jego warg, a złoto spełznie z włosów.
The life that was to make his soul would mar his body. Życie, które ma ukształtować jego duszę, zepsuje ciało.
He would become dreadful, hideous, and uncouth. Stanie się brzydki, wstrętny i odstraszający.
As he thought of it, a sharp pang of pain struck through him like a knife and made each delicate fibre of his nature quiver. Na tę myśl przeszył go ból dotkliwy niby ostrze noża, wprawiając w drżenie każde najdelikatniejsze włókno jego istoty.
His eyes deepened into amethyst, and across them came a mist of tears. O - czy jego przybrały ciemną barwę ametystów i przesłoniły się mgłą łez.
He felt as if a hand of ice had been laid upon his heart. Miał uczucie, jak gdyby jakaś lodowata dłoń kładła mu się na serce.
"Don't you like it?" cried Hallward at last, stung a little by the lad's silence, not understanding what it meant. Czyż ci się nie podoba?! - zawołał wreszcie Hallward nieco urażony milczeniem, którego znaczenia nie rozumiał.
"Of course he likes it," said Lord Henry. "Who wouldn't like it? Naturalnie, że mu się podoba - rzekł lord Henryk. - Komuż by się nie podobał?
It is one of the greatest things in modern art. Portret ten należy do największych dzieł sztuki współczesnej.
I will give you anything you like to ask for it. Dam ci za niego wszystko, co tylko zażądasz.
I must have it." Muszę mieć ten obraz.
"It is not my property, Harry." Nie należy do mnie, Harry.
"Whose property is it?" A do kogóż?
"Dorian's, of course," answered the painter. Naturalnie, że do Doriana.
"He is a very lucky fellow." Ten ma naprawdę szczęście.
"How sad it is!" murmured Dorian Gray with his eyes still fixed upon his own portrait. "How sad it is! Jakie to smutne - szepnął Dorian Gray, ciągle jeszcze mając oczy utkwione we własny portret. - Jakie smutne!
I shall grow old, and horrible, and dreadful. Ja się zestarzeję i będę brzydki i odpychający.
But this picture will remain always young. Ale portret ten na zawsze pozostanie młody.
It will never be older than this particular day of June. . . . Nigdy nie będzie starszy niż w dzisiejszym czerwcowym dniu.
If it were only the other way! Gdybyż mogło być przeciwnie!
If it were I who was to be always young, and the picture that was to grow old! Gdybym ja pozostał wiecznie młody, a obraz się starzał!
For that--for that--I would give everything! Wszystko bym za to oddał, wszystko!
Yes, there is nothing in the whole world I would not give! Tak, nie ma nic na świecie, czego bym za to nie oddał.
I would give my soul for that!" Oddałbym duszę własną!
"You would hardly care for such an arrangement, Basil," cried Lord Henry, laughing. "It would be rather hard lines on your work." Dla ciebie, Bazyli zmiana taka nie byłaby zbyt pożądana - ze śmiechem powiedział lord Henryk. - Kiepska dola spotkałaby twoje dzieło.
"I should object very strongly, Harry," said Hallward. Energicznie bym protestował przeciwko temu - rzekł Hallward.
Dorian Gray turned and looked at him. Dorian Gray odwrócił się i spojrzał nań.
"I believe you would, Basil. Tak, wierzę, że zrobiłbyś to, Bazyli.
You like your art better than your friends. Ty bardziej kochasz swą sztukę niż swych przyjaciół.
I am no more to you than a green bronze figure. Ja dla ciebie nie jestem niczym więcej od posągu z zielonego brązu.
Hardly as much, I dare say." A może i czymś mniej.
The painter stared in amazement. Malarz spojrzał nań przerażony.
It was so unlike Dorian to speak like that. To nie był Dorian, to nie on mówił w ten sposób.
What had happened? Co się stało?
He seemed quite angry. Wyglądał na rozgniewanego.
His face was flushed and his cheeks burning. Krew uderzyła mu do głowy, policzki płonęły.
"Yes," he continued, "I am less to you than your ivory Hermes or your silver Faun. Tak - mówił dalej - mniej dla ciebie znaczę niż twój Hermes z kości słoniowej lub srebrny Faun.
You will like them always. Ich będziesz kochać zawsze.
How long will you like me? A jak długo mnie?
Till I have my first wrinkle, I suppose. Dopóty, dopóki pierwsze zmarszczki nie zeszpecą mi twarzy.
I know, now, that when one loses one's good looks, whatever they may be, one loses everything. Teraz już wiem z utratą piękności, czymkolwiek ona jest, traci się wszystko.
Your picture has taught me that. Tego mnie nauczył twój obraz.
Lord Henry Wotton is perfectly right. Youth is the only thing worth having. Lord Henryk Wotton ma słuszność Młodość jest jedyną rzeczą godną posiadania.
When I find that I am growing old, I shall kill myself." Gdy spostrzegę, że się starzeję, zabiję się.
Hallward turned pale and caught his hand. Hallward zbladł i gwałtownie chwycił go za rękę.
"Dorian! Dorian!" he cried, "don't talk like that. Dorianie, Dodanie! - wykrzyknął. - Nie mów tak.
I have never had such a friend as you, and I shall never have such another. Nigdy nie miałem takiego przyjaciela jak ty i nigdy nie będę miał drugiego.
You are not jealous of material things, are you?-- you who are finer than any of them!" Chyba nie jesteś zazdrosny o rzeczy martwe? Ty, który jesteś piękniejszy od nich wszystkich!
"I am jealous of everything whose beauty does not die. Jestem zazdrosny o wszystko, co posiada piękność nieśmiertelną.
I am jealous of the portrait you have painted of me. Jestem zazdrosny o własny portret, który namalowałeś.
Why should it keep what I must lose? Czemu on ma zachować to, co ja muszę utracić?
Every moment that passes takes something from me and gives something to it. Każda ulatująca chwila coś mi zabiera, aby jego obdarzyć.
Oh, if it were only the other way! O, gdyby było przeciwnie!
If the picture could change, and I could be always what I am now! Gdyby portret ulegał zmianie, a ja zawsze pozostałbym taki sam!
Why did you paint it? Po co go namalowałeś?
It will mock me some day--mock me horribly!" Pewnego dnia będzie się ze mnie bezlitośnie naigrawał.
The hot tears welled into his eyes; he tore his hand away and, flinging himself on the divan, he buried his face in the cushions, as though he was praying. Wyrwał rękę z uścisku malarza i rzucił się na kanapę, kryjąc twarz w poduszkach, jakby się modlił.
"This is your doing, Harry," said the painter bitterly. Twoje to dzieło, Harry - z goryczą rzekł malarz.
Lord Henry shrugged his shoulders. Lord Henryk wzruszył ramionami.
"It is the real Dorian Gray-- that is all." To prawdziwy Dorian Gray. Nic więcej.
"It is not." Nieprawda.
"If it is not, what have I to do with it?" Jeśli nie, to cóż ja z tym mam wspólnego?
"You should have gone away when I asked you," he muttered. Powinieneś był odejść, kiedy cię prosiłem - rzekł z cicha.
"I stayed when you asked me," was Lord Henry's answer. Pozostałem na twą prośbę - odparł lord Henryk.
"Harry, I can't quarrel with my two best friends at once, but between you both you have made me hate the finest piece of work I have ever done, and I will destroy it. Harry, nie mogę się sprzeczać równocześnie z mymi dwoma najlepszymi przyjaciółmi, ale wy obydwaj wzbudziliście we mnie nienawiść ku najlepszemu dziełu, jakie kiedykolwiek stworzyłem. Dlatego je zniszczę.
What is it but canvas and colour? Przecież to tylko płótno i farby, nic więcej.
I will not let it come across our three lives and mar them." Nie stanie się kością niezgody w naszych stosunkach.
Dorian Gray lifted his golden head from the pillow, and with pallid face and tear-stained eyes, looked at him as he walked over to the deal painting-table that was set beneath the high curtained window. Dorian Gray podniósł z poduszek złocistą głowę; był blady i załzawionymi oczami patrzył, jak malarz podchodzi do stolika z farbami, ustawionego pod wysokim, zasłoniętym oknem.
What was he doing there? Za czym on się tak rozgląda?!
His fingers were straying about among the litter of tin tubes and dry brushes, seeking for something. Palce jego przetrząsnęły całą masę suchych pędzli, jakby czegoś szukały.
Yes, it was for the long palette-knife, with its thin blade of lithe steel. Tak, szukały długiego noża o cienkim ostrzu z giętkiej stali.
He had found it at last. Wreszcie go znalazły.
He was going to rip up the canvas. Chciał pociąć płótno.
With a stifled sob the lad leaped from the couch, and, rushing over to Hallward, tore the knife out of his hand, and flung it to the end of the studio. Ze zdławionym łkaniem Dorian porwał się z kanapy, przyskoczył do Hallwarda, wyrwał mu nóż i odrzucił daleko, aż do drzwi pracowni.
"Don't, Basil, don't!" he cried. "It would be murder!" Nie, Bazyli, nie! - krzyknął. - To byłoby morderstwo!
"I am glad you appreciate my work at last, Dorian," said the painter coldly when he had recovered from his surprise. "I never thought you would." Cieszę się, że ostatecznie jednak oceniasz moje dzieło - zimno rzekł Hallward, otrząsając się ze zdumienia. - Nie sądziłem, że się na to zdobędziesz.

Jak to?
"Appreciate it? Oceniam?
I am in love with it, Basil. Kocham je, Bazyli.
It is part of myself. Obraz ten jest częścią mojego ja.
I feel that." Czuję to.
"Well, as soon as you are dry, you shall be varnished, and framed, and sent home. A zatem, gdy wyschniesz, zostaniesz wypokostowany i oprawiony.
Then you can do what you like with yourself." Potem odeślę cię do twego mieszkania i będziesz mógł zrobić z sobą, co ci się spodoba.
And he walked across the room and rang the bell for tea. Przeszedł przez pokój i zadzwonił, by podano herbatę.
"You will have tea, of course, Dorian? Napijesz się herbaty, Dorianie?
And so will you, Harry? A ty także, Harry?
Or do you object to such simple pleasures?" A może gardzisz tak prostą przyjemnością?
"I adore simple pleasures," said Lord Henry. "They are the last refuge of the complex. Przepadam za prostymi przyjemnościami - odrzekł lord Henryk. - Są one ostatnią przystanią ludzi skomplikowanych.
But I don't like scenes, except on the stage. Nie cierpię scen, co najwyżej chyba w teatrze.
What absurd fellows you are, both of you! Ale jacyż wy obaj jesteście niemądrzy.
I wonder who it was defined man as a rational animal. Chciałbym wiedzieć, kto właściwie określił człowieka jako rozsądne zwierzę.
It was the most premature definition ever given. Man is many things, but he is not rational. Była to definicja jak najbardziej przedwczesna. Człowiek jest raczej wszystkim innym niż rozsądnym zwierzęciem.
I am glad he is not, after all-- though I wish you chaps would not squabble over the picture. To zresztą całe szczęście, chociaż wolałbym, abyście się nie kłócili o ten obraz.
You had much better let me have it, Basil. Najlepiej zrobisz, Bazyli, jeśli go dasz mnie.
This silly boy doesn't really want it, and I really do." Ten niemądry chłopiec i tak nie wie, co z nim począć.
"If you let any one have it but me, Basil, I shall never forgive you!" cried Dorian Gray; "and I don't allow people to call me a silly boy." Ja natomiast wiem doskonale. - Bazyli, jeśli dasz ten obraz komu innemu, a nie mnie, nie wybaczę ci tego nigdy - zawołał Dorian Gray. - I nikomu nie wolno nazywać mnie niemądrym chłopcem.
"You know the picture is yours, Dorian. Wiesz, Dorianie, że obraz ten należy do ciebie.
I gave it to you before it existed." Dałem ci go, zanim jeszcze istniał.
"And you know you have been a little silly, Mr. Gray, and that you don't really object to being reminded that you are extremely young." I pan wie również, panie Gray, że był pan trochę niemądry, i w gruncie rzeczy nie bardzo pan protestuje, jeśli ktoś stwierdza, że pan jest jeszcze bardzo młody.
"I should have objected very strongly this morning, Lord Henry." Dziś rano byłbym bardzo protestował, lordzie Henryku.
"Ah! this morning! O, dziś rano!
You have lived since then." Ale od tej chwili przeżył pan już jakiś czas.
There came a knock at the door, and the butler entered with a laden tea-tray and set it down upon a small Japanese table. Zapukano do drzwi i wszedł służący z pełną tacą. Postawił ją na japońskim stoliczku.
There was a rattle of cups and saucers and the hissing of a fluted Georgian urn. Zabrzęczały filiżanki i spodki, zasyczał płomyk pod imbrykiem z osiemnastego wieku.
Two globe-shaped china dishes were brought in by a page. Młodszy służący przyniósł dwa kulistego kształtu chińskie półmiski.
Dorian Gray went over and poured out the tea. Dorian Gray podszedł i nalewał herbatę.
The two men sauntered languidly to the table and examined what was under the covers. Obydwaj mężczyźni powoli zbliżyli się i zajrzeli pod pokrywy półmisków.
"Let us go to the theatre to-night," said Lord Henry. "There is sure to be something on, somewhere. Chodźmy dziś wieczór do teatru - odezwał się lord Henryk. - W którymś z teatrów będzie przecież coś dobrego.
I have promised to dine at White's, but it is only with an old friend, so I can send him a wire to say that I am ill, or that I am prevented from coming in consequence of a subsequent engagement. Przyrzekłem wprawdzie jeść dziś u White’a, ale tylko ze starym przyjacielem. Mogę mu zadepeszować, że jestem chory albo że nie mogę przyjść z powodu pewnego zobowiązania.
I think that would be a rather nice excuse: it would have all the surprise of candour." Zdaje mi się, że byłoby to bardzo piękne usprawiedliwienie, posiadałoby wszelkie cechy niespodziewanej szczerości.
"It is such a bore putting on one's dress-clothes," muttered Hallward. "And, when one has them on, they are so horrid." Tak nudno wkładać frak - mruczał Hallward. - A jak się go włoży, to dopiero człowiek wygląda szkaradnie.
"Yes," answered Lord Henry dreamily, "the costume of the nineteenth century is detestable. Tak - odparł zadumany lord Henryk - strój dziewiętnastego wieku jest obrzydliwy.
It is so sombre, so depressing. Taki ponury, przygnębiający.
Sin is the only real colour-element left in modern life." Grzech jest jedyną barwną rzeczą, jaka jeszcze pozostała dzisiejszemu życiu.
"You really must not say things like that before Dorian, Harry." Harry, w obecności Doriana nie powinieneś naprawdę mówić takich rzeczy.
"Before which Dorian? W obecności którego Doriana?
The one who is pouring out tea for us, or the one in the picture?" Tego, co nalewa herbatę, czy tego, co jest na portrecie?
"Before either." Żadnego.
"I should like to come to the theatre with you, Lord Henry," said the lad. Chciałbym pójść z panem do teatru, lordzie Henryku - rzekł Dorian.
"Then you shall come; and you will come, too, Basil, won't you?" No to pójdziemy. A ty także, Bazyli, nieprawdaż?
"I can't, really. Nie mogę.
I would sooner not. Naprawdę wolałbym nie iść.
I have a lot of work to do." Tyle mam do roboty.
"Well, then, you and I will go alone, Mr. Gray." Dobrze, więc pójdziemy sami, panie Gray.
"I should like that awfully." Z przyjemnością, lordzie Henryku.
The painter bit his lip and walked over, cup in hand, to the picture. Malarz zagryzł wargi i z filiżanką w ręku podszedł do portretu.
"I shall stay with the real Dorian," he said, sadly. Ja zostanę z prawdziwym Dorianem - rzekł smutno.
"Is it the real Dorian?" cried the original of the portrait, strolling across to him. "Am I really like that?" Czy to jest prawdziwy Dorian? - zapytał model portretu, zbliżając się do malarza. - Czy naprawdę jestem do niego podobny?
"Yes; you are just like that." Tak, najzupełniej.
"How wonderful, Basil!" "At least you are like it in appearance. Bazyli, jak to cudownie! Przynajmniej zewnętrznie jesteś podobny do portretu.
But it will never alter," sighed Hallward. "That is something." Ale on się nigdy nie zmieni - westchnął Hallward. - To już jest coś.
"What a fuss people make about fidelity!" exclaimed Lord Henry. "Why, even in love it is purely a question for physiology. Ile hałasu ludzie robią z powodu wierności - powiedział lord Henryk. - Nawet w miłości jest ona tylko problemem fizjologicznym.
It has nothing to do with our own will. Z wolą naszą nie ma nic wspólnego.
Young men want to be faithful, and are not; old men want to be faithless, and cannot: that is all one can say." Młodzi ludzie chcieliby być wierni, a nie są, starzy chcieliby być niewierni, a nie mogą. Nic więcej nie da się o tym powiedzieć.
"Don't go to the theatre to-night, Dorian," said Hallward. Dorianie, nie chodź dziś wieczór do teatru.
"Stop and dine with me." Zostań u mnie.
"I can't, Basil." Nie mogę, Bazyli.
"Why?" Czemu?
"Because I have promised Lord Henry Wotton to go with him." Bo przyrzekłem lordowi Wottonowi, że z nim pójdę.
"He won't like you the better for keeping your promises. Nie będzie cię bardziej lubił, gdy dotrzymasz przyrzeczenia.
He always breaks his own. On zawsze łamie swoje obietnice.
I beg you not to go." Proszę cię, nie idź.
Dorian Gray laughed and shook his head. Dorian Gray ze śmiechem potrząsnął głową.
"I entreat you." Usilnie cię proszę.
The lad hesitated, and looked over at Lord Henry, who was watching them from the tea-table with an amused smile. Młody człowiek zawahał się i spojrzał na lorda Henryka, który siedział przy stoliku i przyglądał im się z rozbawionym uśmiechem.
"I must go, Basil," he answered. Muszę pójść, Bazyli - odpowiedział.
"Very well," said Hallward, and he went over and laid down his cup on the tray. "It is rather late, and, as you have to dress, you had better lose no time. Dobrze - rzekł Hallward, zbliżając się do stolika i odstawiając filiżankę. - Późno już, a ponieważ musicie się przebrać, więc nie traćcie czasu.
Good-bye, Harry. Bądź zdrów, Harry.
Good-bye, Dorian. Bądź zdrów, Dorianie.
Come and see me soon. Przyjdź niezadługo.
Come to-morrow." Przyjdź jutro.
"Certainly." Naturalnie.
"You won't forget?" Nie zapomnisz?
"No, of course not," cried Dorian. "And ... Harry!" Cóż znowu, Bazyli! - A ty, Harry…
"Yes, Basil?" Czego sobie życzysz, Bazyli?
"Remember what I asked you, when we were in the garden this morning." Nie zapomnij, o co cię prosiłem, gdy rano byliśmy w ogrodzie.
"I have forgotten it." Zapomniałem.
"I trust you." Polegam na tobie.
"I wish I could trust myself," said Lord Henry, laughing. Chciałbym móc sam na sobie polegać - zaśmiał się lord Henryk. - Chodźmy, panie Gray.
"Come, Mr. Gray, my hansom is outside, and I can drop you at your own place. Powóz mój czeka. Mogę pana odwieźć do mieszkania.
Good-bye, Basil. Do widzenia, Bazyli.
It has been a most interesting afternoon." Popołudnie dzisiejsze było bardzo przyjemne.
As the door closed behind them, the painter flung himself down on a sofa, and a look of pain came into his face. Gdy drzwi się za nimi zamknęły, malarz rzucił się na sofę, a na twarzy jego wystąpił wyraz bólu.
Chapter 3 III
At half-past twelve next day Lord Henry Wotton strolled from Curzon Street over to the Albany to call on his uncle, Lord Fermor, a genial if somewhat rough-mannered old bachelor, whom the outside world called selfish because it derived no particular benefit from him, but who was considered generous by Society as he fed the people who amused him. Nazajutrz o pół do pierwszej w południe lord Henryk Wotton powolnym krokiem szedł z Curzon Street do Albany, aby odwiedzić swego wuja, lorda Fermora, jowialnego, aczkolwiek trochę szorstkiego w obejściu starego kawalera. Świat nazywał go egoistą, ponieważ nie ciągnął z niego szczególniejszych korzyści, ale w towarzystwie uchodził za hojnego, gdyż suto podejmował ludzi, którzy go bawili.
His father had been our ambassador at Madrid when Isabella was young and Prim unthought of, but had retired from the diplomatic service in a capricious moment of annoyance on not being offered the Embassy at Paris, a post to which he considered that he was fully entitled by reason of his birth, his indolence, the good English of his dispatches, and his inordinate passion for pleasure. Ojciec jego był ambasadorem w Madrycie, kiedy Izabela była młoda i nikt nie słyszał o Primie. Ale w chwili rozdrażnienia wycofał się ze służby dyplomatycznej z powodu tego, że mu nie zaofiarowano ambasady w Paryżu, sądził bowiem, że jego arystokratyczne pochodzenie, opieszałość, poprawna angielszczyzna jego depesz i niezwykła żądza przyjemności najzupełniej go uprawniają do tego stanowiska.
The son, who had been his father's secretary, had resigned along with his chief, somewhat foolishly as was thought at the time, and on succeeding some months later to the title, had set himself to the serious study of the great aristocratic art of doing absolutely nothing. Syn był sekretarzem swego ojca i wraz ze swym szefem podał się do dymisji - co wówczas poczytywano mu za głupotę. W parę miesięcy później, zostawszy spadkobiercą ojca, zabrał się do poważnych studiów nad wielką arystokratyczną sztuką absolutnego próżnowania.
He had two large town houses, but preferred to live in chambers as it was less trouble, and took most of his meals at his club. Miał w mieście dwa wielkie domy, wolał jednak mieszkać w wynajętym mieszkaniu, bo tak było wygodniej, a jadał zwykle w klubie.
He paid some attention to the management of his collieries in the Midland counties, excusing himself for this taint of industry on the ground that the one advantage of having coal was that it enabled a gentleman to afford the decency of burning wood on his own hearth. Interesował się po trochu administracją swych kopalń węgla w hrabstwach środkowej Anglii, a zarzuty czynione mu z powodu kalania się przemysłem odpierał zwykle tym, że dżentelmen posiadający kopalnie węgla może sobie pozwolić na zbytek palenia drzewem.
In politics he was a Tory, except when the Tories were in office, during which period he roundly abused them for being a pack of Radicals. W polityce zawsze był torysem, o ile torysi nie byli u steru. Gdy to następowało, klął na nich siarczyście, nazywając ich bandą radykałów.
He was a hero to his valet, who bullied him, and a terror to most of his relations, whom he bullied in turn. W oczach swego służącego, który go tyranizował, był bohaterem, ale dla krewnych, których on z kolei tyranizować potrafił, był postrachem.
Only England could have produced him, and he always said that the country was going to the dogs. Tylko Anglia mogła go była wydać. Stale też utrzymywał, że kraj chyli się ku upadkowi.
His principles were out of date, but there was a good deal to be said for his prejudices. Zasady miał przestarzałe, ale niejedno dałoby się powiedzieć w obronie jego przesądów.
When Lord Henry entered the room, he found his uncle sitting in a rough shooting-coat, smoking a cheroot and grumbling over The Times. Gdy lord Henryk wszedł do pokoju, zastał wuja w grubej kurtce myśliwskiej. Palił cygaro i pomrukiwał czytając „Timesa”.
"Well, Harry," said the old gentleman, "what brings you out so early? I cóż, Harry - powiedział stary lord - cóż cię sprowadza tak wcześnie?
I thought you dandies never got up till two, and were not visible till five." Sądziłem, że wy, dandysi, nigdy nie wstajecie przed drugą i nie pokazujecie się przed piątą.
"Pure family affection, I assure you, Uncle George. Czysta miłość do rodziny, wuju George.
I want to get something out of you." Chciałbym od ciebie coś wydostać.
"Money, I suppose," said Lord Fermor, making a wry face. "Well, sit down and tell me all about it. Pieniądze zapewne - rzekł lord Fermor z miną niezadowoloną. - No, siadaj i powiedz, o co chodzi.
Young people, nowadays, imagine that money is everything." Dzisiejsza młodzież wyobraża sobie, że pieniądze co wszystko.
"Yes," murmured Lord Henry, settling his button-hole in his coat; "and when they grow older they know it. Tak - odparł lord Henryk poprawiając kwiat w butonierce - a gdy są starsi, to wiedzą o tym.
But I don't want money. Ja jednak nie potrzebuję pieniędzy.
It is only people who pay their bills who want that, Uncle George, and I never pay mine. Tylko ludzie płacący swe rachunki potrzebują pieniędzy, wuju, ale ja swoich nie płacę nigdy.
Credit is the capital of a younger son, and one lives charmingly upon it. Kredyt to kapitał młodszych synów i doskonale można z niego żyć.
Besides, I always deal with Dartmoor's tradesmen, and consequently they never bother me. Zresztą kupuję wszystko u dostawców Dartmoora, więc nie nalegają na mnie.
What I want is information: not useful information, of course; useless information." Potrzebuję od wuja tylko informacji, oczywiście informacji bezużytecznej.
"Well, I can tell you anything that is in an English Blue Book, Harry, although those fellows nowadays write a lot of nonsense. Mogę ci udzielić objaśnień o wszystkim, co tylko zawiera błękitna księga angielska. Chociaż, swoją drogą, te draby bazgrzą dziś najrozmaitsze brednie.
When I was in the Diplomatic, things were much better. Kiedy ja jeszcze byłem w służbie dyplomatycznej, wszystko się lepiej przedstawiało.
But I hear they let them in now by examination. Teraz, jak słyszę, przyjmują tam tylko na mocy egzaminów.
What can you expect? Czegóż się można spodziewać?
Examinations, sir, are pure humbug from beginning to end. Egzaminy to po prostu idiotyzm od początku do końca.
If a man is a gentleman, he knows quite enough, and if he is not a gentleman, whatever he knows is bad for him." Jeżeli ktoś jest dżentelmenem, to wie dosyć, a jeśli ktoś nim nie jest, to cała ta wiedza może mu tylko zaszkodzić.
"Mr. Dorian Gray does not belong to Blue Books, Uncle George," said Lord Henry languidly. Dorian Gray nie figuruje w błękitnej księdze, wuju - rzekł lord Henryk znudzony.
"Mr. Dorian Gray? Dorian Gray?
Who is he?" asked Lord Fermor, knitting his bushy white eyebrows. Kto to jest? - spytał lord Fermor ściągając białe, krzaczaste brwi.
"That is what I have come to learn, Uncle George. Tego właśnie chciałem się dowiedzieć, wuju George.
Or rather, I know who he is. A właściwie wiem, kim jest.
He is the last Lord Kelso's grandson. Wnukiem ostatniego lorda Kelso.
His mother was a Devereux, Lady Margaret Devereaux. Matką jego była lady Devereux, lady Margareta Devereux.
I want you to tell me about his mother. Chciałbym coś wiedzieć o jego matce.
What was she like? Jaka to była kobieta?
Whom did she marry? Za kogo wyszła?
You have known nearly everybody in your time, so you might have known her. Swego czasu znałeś przecie wszystkich, to i ją mogłeś znać.
I am very much interested in Mr. Gray at present. Interesuję się chwilowo panem Grayem.
I have only just met him." Właśnie go poznałem.
"Kelso's grandson!" echoed the old gentleman. "Kelso's grandson! ... Of course.... I knew his mother intimately. Wnuk Kelso’ego - jak echo powtórzył stary lord. - Wnuk Kelso’ego!..; Naturalnie, doskonale znałem jego matkę.
I believe I was at her christening. Byłem chyba na jej chrzcinach.
She was an extraordinarily beautiful girl, Margaret Devereux, and made all the men frantic by running away with a penniless young fellow-- a mere nobody, sir, a subaltern in a foot regiment, or something of that kind. Była nadzwyczajnie piękną dziewczyną ta Margareta Devereux i niemal o szaleństwo przyprawiła wszystkich młodych ludzi uciekając z biednym jak mysz kościelna młodym chłopcem, no, takim sobie zerem, podrzędnym jakimś oficerkiem infanterii czy czymś podobnym.
Certainly. Tak, oczywiście!
I remember the whole thing as if it happened yesterday. Pamiętam tę całą historię, jakby się wszystko działo wczoraj.
The poor chap was killed in a duel at Spa a few months after the marriage. Nieszczęsny w parę miesięcy po ślubie został zabity w pojedynku w Spa.
There was an ugly story about it. Brzydko o tym mówiono.
They said Kelso got some rascally adventurer, some Belgian brute, to insult his son- in-law in public--paid him, sir, to do it, paid him-- and that the fellow spitted his man as if he had been a pigeon. Kelso miał wynająć jakiegoś łotra, awanturnika, taką bestię belgijską, aby publicznie zelżył zięcia. Zapłacił mu, po prostu zapłacił, a ten łajdak wsadził biedaka na rożen jak gołębia.
The thing was hushed up, but, egad, Kelso ate his chop alone at the club for some time afterwards. Zatuszowano całą historię, no ale Kelso mimo to przez długi czas sam siadywał w klubie podczas obiadu.
He brought his daughter back with him, I was told, and she never spoke to him again. Powiadają, że sprowadził córkę z powrotem do siebie, ale ona nigdy nie zamieniła z nim słowa.
Oh, yes; it was a bad business. O tak, przykra to była historia.
The girl died, too, died within a year. Dziewczyna też umarła, tak, umarła w rok później.
So she left a son, did she? Więc zostawiła syna?
I had forgotten that. Całkiem o tym zapomniałem.
What sort of boy is he? I cóż to za chłopiec?
If he is like his mother, he must be a good-looking chap." Jeśli podobny do swej matki, to musi być urodziwy.
"He is very good-looking," assented Lord Henry. Bardzo jest piękny - potwierdził lord Henryk.
"I hope he will fall into proper hands," continued the old man. "He should have a pot of money waiting for him if Kelso did the right thing by him. Mam nadzieję, że dostanie się we właściwe ręce - mówił stary lord. - Czeka go spora kupa złota, jeśli Kelso spełnił względem niego swój obowiązek.
His mother had money, too. I matka miała pieniądze.
All the Selby property came to her, through her grandfather. Cała posiadłość Selby spadła na nią po dziadku.
Her grandfather hated Kelso, thought him a mean dog. Jej dziadek nienawidził Kelso’ego, nazywał go podłym psem.
He was, too. Bo też nim był.
Came to Madrid once when I was there. Przyjechał raz do Madrytu, kiedy ja tam bawiłem.
Egad, I was ashamed of him. No, musiałem się wstydzić.
The Queen used to ask me about the English noble who was always quarrelling with the cabmen about their fares. Nawet królowa pytała mnie o angielskiego lorda, który się targuje z fiakrami.
They made quite a story of it. Dużo o tym gadano.
I didn't dare show my face at Court for a month. Przez cały miesiąc nie śmiałem się pokazać u dworu.
I hope he treated his grandson better than he did the jarvies." Mam nadzieję, że lepiej się obszedł ze swym wnukiem niż z fiakrami.
"I don't know," answered Lord Henry. "I fancy that the boy will be well off. Nie wiem - odparł lord Henryk. - Zdaje mi się jednak, że chłopak będzie dobrze sytuowany.
He is not of age yet. Jeszcze nie jest pełnoletni.
He has Selby, I know. Selby należy do niego.
He told me so. Opowiadał mi o tym.
And . . . his mother was very beautiful?" A… matka jego była bardzo piękna?
"Margaret Devereux was one of the loveliest creatures I ever saw, Harry. Margareta Devereux była jedną z najpiękniejszych istot, jakie kiedykolwiek widziałem, Harry.
What on earth induced her to behave as she did, I never could understand. Co ją pchnęło do tej całej historii, tego nigdy nie zdołam zrozumieć.
She could have married anybody she chose. Mogła wyjść za każdego, kogo by tylko zechciała.
Carlington was mad after her. Carlington za nią szalał.
She was romantic, though. Ale była romantyczką.
All the women of that family were. Wszystkie kobiety w jej rodzinie były takie.
The men were a poor lot, but, egad! the women were wonderful. Mężczyźni byli dość nieciekawi, ale za to kobiety - wspaniałe!
Carlington went on his knees to her. Carlington padał przed nią na kolana.
Told me so himself. Sam mi opowiadał.
She laughed at him, and there wasn't a girl in London at the time who wasn't after him. Śmiała się z niego. A nie było wówczas w Londynie dziewczyny, która by za nim nie przepadała.
And by the way, Harry, talking about silly marriages, what is this humbug your father tells me about Dartmoor wanting to marry an American? Nawiasem mówiąc, Harry, skoro już poruszyliśmy temat głupich małżeństw, cóż to za brednie opowiada twój ojciec? Dartmoore ma się żenić z Amerykanką?
Ain't English girls good enough for him?" Angielskie dziewczęta już go nie zadowalają?
"It is rather fashionable to marry Americans just now, Uncle George." O, to teraz w modzie, wuju, żenić się z Amerykankami.
"I'll back English women against the world, Harry," said Lord Fermor, striking the table with his fist. Ja w obronie angielskiej kobiety stanę przeciw całemu światu! - zawołał lord Fermor uderzając pięścią w stół.
"The betting is on the Americans." Zakłady stawia się dziś o Amerykanki.
"They don't last, I am told," muttered his uncle. Podobno nie dotrzymują placu - mruknął stary lord.
"A long engagement exhausts them, but they are capital at a steeplechase. Długie narzeczeństwo je wyczerpuje, ale na parforsach są niezrównane.
They take things flying. Chwytają zwierzynę w lot.
I don't think Dartmoor has a chance." Nie sądzę, aby Dartmoore się wywinął.
"Who are her people?" grumbled the old gentleman. "Has she got any?" Cóż to za rodzina? - mruknął stary lord. - Czy jest w ogóle jakaś rodzina?
Lord Henry shook his head. Lord Henryk potrząsnął głową.
"American girls are as clever at concealing their parents, as English women are at concealing their past," he said, rising to go. Amerykanki równie zgrabnie ukrywają swych rodziców jak Angielki swą przeszłość - rzekł zabierając się do odejścia.
"They are pork-packers, I suppose?" Zapewne handlarze wieprzowiną?
"I hope so, Uncle George, for Dartmoor's sake. Spodziewam się ze względu na Dartmoore’a.
I am told that pork-packing is the most lucrative profession in America, after politics." Słyszałem, że handel wieprzowiną jest w Ameryce najintratniejszym interesem po polityce.
"Is she pretty?" Czy ładna?
"She behaves as if she was beautiful. Zachowuje się, jak gdyby była piękna.
Most American women do. Zresztą robi to większość Amerykanek.
It is the secret of their charm." W tym tajemnica ich czaru.
"Why can't these American women stay in their own country? Czemu te Amerykanki nie pozostają w swej ojczyźnie?
They are always telling us that it is the paradise for women." Wciąż nam opowiadają, że Ameryka jest istnym rajem dla kobiet.
"It is. Bo istotnie nim jest.
That is the reason why, like Eve, they are so excessively anxious to get out of it," said Lord Henry. "Good-bye, Uncle George. I shall be late for lunch, if I stop any longer. Dlatego właśnie, jak ich pramatka Ewa, kobiety jak najprędzej pragną się z niego wydostać - rzekł lord Henryk. - Adieu, wuju, spóźnię się na lunch, jeśli zostanę dłużej.
Thanks for giving me the information I wanted. Dziękuję za wiadomości.
I always like to know everything about my new friends, and nothing about my old ones." Chcę zawsze wszystko wiedzieć o nowych przyjaciołach, a nic o starych.
"Where are you lunching, Harry?" Gdzie dziś będziesz na lunchu, Harry?
"At Aunt Agatha's. U ciotki Agaty.
I have asked myself and Mr. Gray. Zaprosiłem się do niej razem z panem Grayem.
He is her latest protégée." To jej ostatni protegowany.
"Humph! tell your Aunt Agatha, Harry, not to bother me any more with her charity appeals. Aha! To powiedz, Harry, przy sposobności tej swojej ciotce Agacie, by mi dała spokój ze swymi dobroczynnymi historiami.
I am sick of them. Mam ich już dosyć.
Why, the good woman thinks that I have nothing to do but to write cheques for her silly fads." Poczciwa kobiecina sądzi zapewne, że nie mam nic innego do roboty, jak wystawiać czeki na jej grupie zachcianki.
"All right, Uncle George, I'll tell her, but it won't have any effect. Dobrze, wuju, powtórzę jej to. Ale na nic się to nie przyda.
Philanthropic people lose all sense of humanity. Filantropi zatracają zmysł humanitarny.
It is their distinguishing characteristic." Tym się różnią od innych ludzi.
The old gentleman growled approvingly and rang the bell for his servant. Stary pan mruknął coś potakująco i zadzwonił na służącego.
Lord Henry passed up the low arcade into Burlington Street and turned his steps in the direction of Berkeley Square. Lord Henryk przeszedł wzdłuż niskich arkad na Burlington Street, po czym skręcił na Berkeley Square.
So that was the story of Dorian Gray's parentage. Więc taka była historia rodziców Doriana.
Crudely as it had been told to him, it had yet stirred him by its suggestion of a strange, almost modern romance. Pomimo że poznał ją tylko w zarysach, niemniej owiało go tchnienie jakiejś niezwykłej, niemal współczesnej romantyczności.
A beautiful woman risking everything for a mad passion. Piękna kobieta poświęcająca wszystko dla szalonej namiętności.
A few wild weeks of happiness cut short by a hideous, treacherous crime. Kilka tygodni dzikiego szczęścia, zakończonego potworną, zdradziecką zbrodnią.
Months of voiceless agony, and then a child born in pain. Długie miesiące niemej męczarni, potem w bólach zrodzone dziecko.
The mother snatched away by death, the boy left to solitude and the tyranny of an old and loveless man. Matka porwana przez śmierć, dziecko pozostawione na łup samotności i tyranii starego egoisty.
Yes; it was an interesting background. Tak, tło było zajmujące.
It posed the lad, made him more perfect, as it were. Odpowiednie dla tego chłopca, dodawało mu jeszcze uroku.
Behind every exquisite thing that existed, there was something tragic. Poza każdą z cudownych istniejących rzeczy kryło się coś tragicznego.
Worlds had to be in travail, that the meanest flower might blow. . . . Porodowe bóle musiały wstrząsać światami, by wyróść mógł najmniejszy kwiatek.
And how charming he had been at dinner the night before, as with startled eyes and lips parted in frightened pleasure he had sat opposite to him at the club, the red candleshades staining to a richer rose the wakening wonder of his face. A jak czarujący był Gray poprzedniego wieczora przy obiedzie, kiedy z płonącymi oczami i na wpół rozchylonymi ustami, pełen trwożnej radości siedział naprzeciw niego w klubie, a czerwone blaski świec różowiły budzący się cud jego twarzy.
Talking to him was like playing upon an exquisite violin. Mówić do niego to jakby grać na cudownych skrzypcach.
He answered to every touch and thrill of the bow. . . . Odpowiadał na każde dotknięcie, na każde pociągnięcie smyczka.
There was something terribly enthralling in the exercise of influence. Było coś niezwykle fascynującego w wywieraniu takiego wpływu.
No other activity was like it. Nic nie mogło się równać podobnej grze.
To project one's soul into some gracious form, and let it tarry there for a moment; to hear one's own intellectual views echoed back to one with all the added music of passion and youth; to convey one's temperament into another as though it were a subtle fluid or a strange perfume: there was a real joy in that--perhaps the most satisfying joy left to us in an age so limited and vulgar as our own, an age grossly carnal in its pleasures, and grossly common in its aims.... Własną duszę przelewać do wdzięcznego naczynia i na chwilę ją tam pozostawić, słyszeć echo własnych poglądów, wzbogacone melodią namiętności i młodości, temperament swój przekazywać komuś drugiemu niczym subtelny fluid lub niezwykły aromat; w tym kryło się źródło prawdziwej radości, najwyższej może radości, jaka jeszcze pozostała naszej ograniczonej, marnej epoce - epoce o rozkoszach gruboskórnie cielesnych, o celach gruboskórnie pospolitych.
He was a marvellous type, too, this lad, whom by so curious a chance he had met in Basil's studio, or could be fashioned into a marvellous type, at any rate. Ten chłopiec, przypadkiem spotkany w pracowni Bazylego, to cudowny typ człowieka albo raczej doskonały materiał z którego można stworzyć coś cudownego.
Grace was his, and the white purity of boyhood, and beauty such as old Greek marbles kept for us. Posiada wdzięk i białą czystość młodości, i piękność, jaką zachowały chyba tylko stare greckie marmury.
There was nothing that one could not do with him. He could be made a Titan or a toy. Wszystko można z niego zrobić: tytana lub zabawkę.
What a pity it was that such beauty was destined to fade! . . . Jakież to smutne, że piękność taka musi zwiędnąć.
And Basil? A Bazyli?
From a psychological point of view, how interesting he was! Jaki interesujący okaz dla psychologa.
The new manner in art, the fresh mode of looking at life, suggested so strangely by the merely visible presence of one who was unconscious of it all; the silent spirit that dwelt in dim woodland, and walked unseen in open field, suddenly showing herself, Dryadlike and not afraid, because in his soul who sought for her there had been wakened that wonderful vision to which alone are wonderful things revealed; the mere shapes and patterns of things becoming, as it were, refined, and gaining a kind of symbolical value, as though they were themselves patterns of some other and more perfect form whose shadow they made real: how strange it all was! Nowy styl w sztuce, nowy sposób patrzenia na życie, którego dziwnym bodźcem była sama obecność drugiego człowieka, nieświadomego swej roli; ten niemy duch, co w leśnym przebywa mroku, niepostrzeżenie przez otwarte kroczy pola i ukazuje się jak driada, nagle a bez lęku, ponieważ w duszy tego, co go szukał, zbudziła się cudowna moc widzenia, której jedynie cudowne odsłaniają się rzeczy. Kształty i kontury stają się coraz bardziej subtelne, nabierają pewnej symbolicznej wartości, jakby same były przykładami innej doskonałej formy, której odbicie wcielają w życie. Jakie to wszystko niezwykłe!
He remembered something like it in history. Przypomniał sobie o czymś analogicznym w historii.
Was it not Plato, that artist in thought, who had first analyzed it? Czy to nie Platon, ów artysta myśli, pierwszy badał te rzeczy?
Was it not Buonarotti who had carved it in the coloured marbles of a sonnet-sequence? Czy Buonarroti nie wykuł tego w barwnym marmurze sekwencji sonetu?
But in our own century it was strange. . . . Ale w naszym wieku było to dziwne i rzadkie.
Yes; he would try to be to Dorian Gray what, without knowing it, the lad was to the painter who had fashioned the wonderful portrait. Tak, spróbuje stać się dla chłopca tym, czym chłopiec nieświadomie był dla malarza, twórcy wspaniałego obrazu.
He would seek to dominate him--had already, indeed, half done so. Spróbuje go opanować, już mu się to niemal udało.
He would make that wonderful spirit his own. Podbije ten cudowny umysł.
There was something fascinating in this son of love and death. Test coś fascynującego w tym synu miłości i śmierci.
Suddenly he stopped and glanced up at the houses. Nagle przystanął i rozejrzał się po domach.
He found that he had passed his aunt's some distance, and, smiling to himself, turned back. Spostrzegł, że dawno już minął dom ciotki, i uśmiechając się do siebie, ruszył z powrotem.
When he entered the somewhat sombre hall, the butler told him that they had gone in to lunch. Gdy wszedł do nieco ponurego hallu, służący powiedział mu, że właśnie podano do stołu.
He gave one of the footmen his hat and stick and passed into the dining-room. Oddał jednemu z lokai kapelusz i laskę i wszedł do jadalni.
"Late as usual, Harry," cried his aunt, shaking her head at him. Harry jak zwykle spóźniony - przywitała go ciotka, potrząsając głową.
He invented a facile excuse, and having taken the vacant seat next to her, looked round to see who was there. Wynalazł prędko jakieś usprawiedliwienie, usiadł obok niej na wolnym krześle i rozejrzał się po towarzystwie.
Dorian bowed to him shyly from the end of the table, a flush of pleasure stealing into his cheek. Dorian skłonił mu się nieśmiało z końca stołu, płonąc rumieńcem radości.
Opposite was the Duchess of Harley, a lady of admirable good-nature and good temper, much liked by every one who knew her, and of those ample architectural proportions that in women who are not duchesses are described by contemporary historians as stoutness. Naprzeciw siedziała księżna Harley, dama niezwykle miłego charakteru i temperamentu, którą lubił każdy, kto tylko ją znał. Architektoniczne proporcje jej budowy były tak potężne, że historyk współczesny u każdej damy nie będącej księżną nazwałby je otyłością.
Next to her sat, on her right, Sir Thomas Burdon, a Radical member of Parliament, who followed his leader in public life and in private life followed the best cooks, dining with the Tories and thinking with the Liberals, in accordance with a wise and well-known rule. Po jej prawicy siedział sir Tomasz Burdon, radykalny członek Parlamentu, który za przywódcą swej partii szedł tylko w życiu publicznym, w prywatnym natomiast - za najlepszymi kucharzami, nadto jadał obiady z torysami, dzielił poglądy z liberałami stosownie do mądrej a dobrze znanej reguły.
The post on her left was occupied by Mr. Erskine of Treadley, an old gentleman of considerable charm and culture, who had fallen, however, into bad habits of silence, having, as he explained once to Lady Agatha, said everything that he had to say before he was thirty. Po lewej stronie siedział pan Erskine z Treadley, starszy pan posiadający dużo wdzięku i kultury, który jednak popadł w zły nałóg milczenia, a to z tego powodu, że - jak raz oświadczył lady Agacie - wszystko, co miał do powiedzenia, powiedział już przed ukończeniem trzydziestego roku życia.
His own neighbour was Mrs. Vandeleur, one of his aunt's oldest friends, a perfect saint amongst women, but so dreadfully dowdy that she reminded one of a badly bound hymn-book. On sam miał za sąsiadkę panią Vandeleur; była to prawdziwa święta między niewiastami, ale tak szpetnie ubrana, że wyglądała jak źle oprawiony modlitewnik.
Fortunately for him she had on the other side Lord Faudel, a most intelligent middle-aged mediocrity, as bald as a ministerial statement in the House of Commons, with whom she was conversing in that intensely earnest manner which is the one unpardonable error, as he remarked once himself, that all really good people fall into, and from which none of them ever quite escape. Szczęściem dla niego, drugim jej sąsiadem był lord Faudel, bardzo inteligentna miernota, w średnim wieku, łysy i bezbarwny jak wypowiedź ministerialna w Izbie Gmin, ona jednak rozmawiała z nim z ową głęboką powagą, będącą wadą niewybaczalną, w którą, jak raz był zauważył, popadają wszyscy ludzie prawdziwie dobrzy, by się już nigdy całkowicie z niej nie wyleczyć.
"We are talking about poor Dartmoor, Lord Henry," cried the duchess, nodding pleasantly to him across the table. "Do you think he will really marry this fascinating young person?" Mówimy o tym biednym Dartmoore, lordzie Henryku - odezwała się księżna, witając go zza stołu przyjaznym kiwnięciem głowy. - Czy pan istotnie sądzi, że on ożeni się z tą czarującą dziewczyną?
"I believe she has made up her mind to propose to him, Duchess." Sądzę, księżno, że to ona zdecydowała mu się oświadczyć.
"How dreadful!" exclaimed Lady Agatha. "Really, some one should interfere." Coś strasznego! - wykrzyknęła lady Agata. - Należałoby temu przeszkodzić.
"I am told, on excellent authority, that her father keeps an American dry-goods store," said Sir Thomas Burdon, looking supercilious. Z dobrego źródła otrzymałem wiadomości, że ojciec jej ma olbrzymią fabrykę tekstyliów - rzekł sir Tomasz Burdon z pogardliwym spojrzeniem.
"My uncle has already suggested pork-packing Sir Thomas." Mój wuj, sir Tomaszu, posądzał go już o dostawy wieprzowiny.
"Dry-goods! Tekstylia?
What are American dry-goods?" asked the duchess, raising her large hands in wonder and accentuating the verb. Co to są amerykańskie tekstylia? - spytała księżna, wznosząc do góry wielkie ręce, jakby dla dobitnego zaakcentowania swego zdumienia.
"American novels," answered Lord Henry, helping himself to some quail. Amerykańskie powieści - odparł lord Henryk, biorąc z półmiska przepiórkę.
The duchess looked puzzled. Księżna się trochę zmieszała.
"Don't mind him, my dear," whispered Lady Agatha. "He never means anything that he says." Nie zważaj na niego, moja droga - szepnęła lady Agata - nigdy nie wierzy w to, co mówi.
"When America was discovered," said the Radical member-- and he began to give some wearisome facts. Kiedy odkryto Amerykę - zaczął radykał i zacytował kilka faktów.
Like all people who try to exhaust a subject, he exhausted his listeners. Jak każdy, kto pragnie przedmiot swój wyczerpać, i on wyczerpał cierpliwość słuchaczy.
The duchess sighed and exercised her privilege of interruption. Księżna westchnęła i skorzystała ze swego przywileju przerywania toku rozmowy.
"I wish to goodness it never had been discovered at all!" she exclaimed. "Really, our girls have no chance nowadays. It is most unfair." Bodajby jej nigdy nie odkryli! - zawołała. - Zaiste, nasze dziewczęta nie mają już teraz żadnych widoków, a to przecież niesprawiedliwe.
"Perhaps, after all, America never has been discovered," said Mr. Erskine; "I myself would say that it had merely been detected." A może w gruncie rzeczy Ameryka wcale nie została odkryta - rzekł pan Erskine. - Twierdziłbym, że została zaledwie dostrzeżona.
"Oh! but I have seen specimens of the inhabitants," answered the duchess vaguely. "I must confess that most of them are extremely pretty. Och, kiedy ja widziałam parę jej mieszkanek - odparła księżna. - I muszę przyznać, że przeważnie są bardzo ładne.
And they dress well, too. Doskonale się ubierają.
They get all their dresses in Paris. Wszystko kupują w Paryżu.
I wish I could afford to do the same." Byłabym zadowolona, gdybym sobie mogła na to pozwolić.
"They say that when good Americans die they go to Paris," chuckled Sir Thomas, who had a large wardrobe of Humour's cast-off clothes. Powiadają, że dobrzy Amerykanie idą po śmierci do Paryża - zaśmiał się sir Tomasz, posiadający całą garderobę znoszonych ubiorów księcia Dowcipu.
"Really! Istotnie.
And where do bad Americans go to when they die?" inquired the duchess. A dokąd idą po śmierci źli Amerykanie? - spytała księżna.
"They go to America," murmured Lord Henry. Do Ameryki - wtrącił lord Henryk.
Sir Thomas frowned. Sir Tomasz zmarszczył czoło.
"I am afraid that your nephew is prejudiced against that great country," he said to Lady Agatha. "I have travelled all over it in cars provided by the directors, who, in such matters, are extremely civil. Zdaje mi się, że siostrzeniec pani jest uprzedzony do tego wielkiego kraju - rzekł do lady Agaty. - Podróżowałem tam po całym kraju w specjalnych wagonach dostarczonych przez dyrektorów, którzy w tych wypadkach są nadzwyczajnie uprzejmi.
I assure you that it is an education to visit it." Zapewniam panią, że taka podróż jest bardzo kształcąca.
"But must we really see Chicago in order to be educated?" asked Mr. Erskine plaintively. "I don't feel up to the journey." Ależ czy koniecznie musimy widzieć Chicago, aby zdobyć wykształcenie? - bolesnym głosem zapytał pan Erskine. - Ja się już nie czuję na siłach do podobnej podróży.
Sir Thomas waved his hand. Sir Tomasz machnął ręką.
"Mr. Erskine of Treadley has the world on his shelves. Pan Erskine z Treadley ma świat w swej bibliotece.
We practical men like to see things, not to read about them. My, ludzie praktyczni, chcemy rzeczy widzieć, nie czytać o nich.
The Americans are an extremely interesting people. Amerykanie to niezwykle zajmujący naród.
They are absolutely reasonable. Są absolutnie rozsądni.
I think that is their distinguishing characteristic. Zdaje mi się, że to ich cecha znamienna.
Yes, Mr. Erskine, an absolutely reasonable people. Tak, panie Erskine, absolutnie rozsądny naród.
I assure you there is no nonsense about the Americans." Zapewniam pana, że w Ameryce nie ma niedorzeczności.
"How dreadful!" cried Lord Henry. "I can stand brute force, but brute reason is quite unbearable. Jakie to straszne! - zawołał lord Henryk. - Mogę znieść brutalną przemoc, ale brutalny rozsądek jest nieznośny.
There is something unfair about its use. Posługiwanie się nim jest czymś nierzetelnym.
It is hitting below the intellect." To cios poniżej intelektu.
"I do not understand you," said Sir Thomas, growing rather red. Niezupełnie pana rozumiem - rzekł sir Tomasz, czerwieniejąc.
"I do, Lord Henry," murmured Mr. Erskine, with a smile. Ja rozumiem, lordzie Henryku - mruknął pan Erskine z uśmiechem.
"Paradoxes are all very well in their way... ." rejoined the baronet. Paradoksy są na swój sposób bardzo piękne i dobre - zaczął znów baron.
"Was that a paradox?" asked Mr. Erskine. "I did not think so. Czy to był paradoks? - spytał pan Erskine. - Nie sądzę.
Perhaps it was. Well, the way of paradoxes is the way of truth. A może… Zresztą paradoksy chodzą tymi samymi drogami co prawda.
To test reality we must see it on the tight rope. Jeśli chcemy badać rzeczywistość, musimy jej wpierw kazać tańczyć na linie.
When the verities become acrobats, we can judge them." O prawdach można wydawać sąd dopiero wtedy, gdy się stają akrobatami.
"Dear me!" said Lady Agatha, "how you men argue! Na Boga! - zawołała lady Agata. - Co też ci mężczyźni wygadują!
I am sure I never can make out what you are talking about. Nigdy właściwie nie wiem, o co im chodzi.
Oh! Harry, I am quite vexed with you. Harry, na ciebie jestem naprawdę rozgniewana.
Why do you try to persuade our nice Mr. Dorian Gray to give up the East End? Czemu to próbujesz odwieść naszego kochanego Doriana Graya od występu w East End?
I assure you he would be quite invaluable. Byłby dla nas wprost nieoceniony.
They would love his playing." Tyle przyjemności sprawiłaby tam jego gra.
"I want him to play to me," cried Lord Henry, smiling, and he looked down the table and caught a bright answering glance. Chcę, aby grał dla mnie - zaśmiał się lord Henryk, patrząc na drugi koniec stołu, skąd biegło już doń żywe, potakujące spojrzenie.
"But they are so unhappy in Whitechapel," continued Lady Agatha. Ale ci biedacy w Whitechapel są tak nieszczęśliwi - nalegała lady Agata.
"I can sympathize with everything except suffering," said Lord Henry, shrugging his shoulders. "I cannot sympathize with that. Mam współczucie dla wszystkiego, tylko nie dla cierpienia - odparł lord, wzruszając ramionami. - Dla cierpienia nie mogę mieć współczucia.
It is too ugly, too horrible, too distressing. Zbyt jest brzydkie, zbyt straszne i przygnębiające.
There is something terribly morbid in the modern sympathy with pain. Nasza dzisiejsza sympatia dla bólu jest wprost chorobliwa.
One should sympathize with the colour, the beauty, the joy of life. Należy obdarzać sympatią barwę, piękno, radość.
The less said about life's sores, the better." Im mniej się mówi o mrokach życia, tym lepiej.
"Still, the East End is a very important problem," remarked Sir Thomas with a grave shake of the head. A jednak East End jest ważnym problemem - wtrącił sir Tomasz, poważnie kiwając głową.
"Quite so," answered the young lord. "It is the problem of slavery, and we try to solve it by amusing the slaves." Całkiem słusznie - odparł młody lord. - Jest to problem niewolnictwa, a my szukamy rozwiązania, szukając niewolników.
The politician looked at him keenly. Polityk spojrzał nań bystro.
"What change do you propose, then?" he asked. A jakie reformy pan proponuje? - spytał.
Lord Henry laughed. Lord Henryk się roześmiał.
"I don't desire to change anything in England except the weather," he answered. Nie pragnę zgoła, aby się w Anglii cokolwiek zmieniło, z wyjątkiem pogody.
"I am quite content with philosophic contemplation. Mnie wystarcza kontemplacja filozoficzna.
But, as the nineteenth century has gone bankrupt through an over-expenditure of sympathy, I would suggest that we should appeal to science to put us straight. Ponieważ jednak wiek dziewiętnasty zbankrutował przez nadmiar współczucia, więc proponowałbym, aby się zwrócić o pomoc do nauki.
The advantage of the emotions is that they lead us astray, and the advantage of science is that it is not emotional." Zaletą uczuć jest, że prowadzą nas na bezdroża, zaletą nauki, że wcale nie budzi uczuć.
"But we have such grave responsibilities," ventured Mrs. Vandeleur timidly. Ale na nas ciąży przecież tak straszna odpowiedzialność - nieśmiało zauważyła pani Vandeleur.
"Terribly grave," echoed Lady Agatha. Straszna odpowiedzialność - jak echo powtórzyła lady Agata.
Lord Henry looked over at Mr. Erskine. Lord Henryk spojrzał w stronę pana Erskine’a.
"Humanity takes itself too seriously. Ludzkość traktuje siebie zbyt serio.
It is the world's original sin. To grzech pierworodny świata.
If the caveman had known how to laugh, history would have been different." Gdyby człowiek jaskiniowy znał śmiech, cała historia innym poszłaby torem.
"You are really very comforting," warbled the duchess. "I have always felt rather guilty when I came to see your dear aunt, for I take no interest at all in the East End. Bardzo mnie pan pocieszył - zaświergotała księżna. - Zawsze się poczuwałam do winy, przychodząc do pańskiej ciotki. Bo właściwie to East End wcale mnie nie interesuje.
For the future I shall be able to look her in the face without a blush." Odtąd będę mogła bez rumienienia się patrzeć jej w oczy.
"A blush is very becoming, Duchess," remarked Lord Henry. Rumieniec bywa bardzo twarzowy - zauważył lord Henryk.
"Only when one is young," she answered. "When an old woman like myself blushes, it is a very bad sign. Och, tylko póki człowiek jest młody - odparła. - Gdy taka stara kobieta jak ja się rumieni, jest to zawsze bardzo zły znak.
Ah! Lord Henry, I wish you would tell me how to become young again." Lordzie Henryku, chciałabym, aby mi pan podał sposób odzyskania młodości.
He thought for a moment. Lord Henryk zamyślił się na chwilę.
"Can you remember any great error that you committed in your early days, Duchess?" he asked, looking at her across the table. Przypomina sobie księżna jakiś wielki błąd popełniony w młodości? - spytał, patrząc na nią.
"A great many, I fear," she cried. Ach, całą masę błędów! - zawołała.
"Then commit them over again," he said gravely. "To get back one's youth, one has merely to repeat one's follies." Proszę je popełnić na nowo - rzekł poważnie. - Chcąc odzyskać młodość, trzeba tylko powtórzyć dawne szaleństwa.
"A delightful theory!" she exclaimed. "I must put it into practice." Cudowna teoria - powiedziała. - Muszę ją wypróbować.
"A dangerous theory!" came from Sir Thomas's tight lips. Niebezpieczna teoria - padło z cienkich warg sir Tomasza.
Lady Agatha shook her head, but could not help being amused. Lady Agata potrząsnęła głową, lecz była rozbawiona.
Mr. Erskine listened. Pan Erskine słuchał z natężoną uwagą.
"Yes," he continued, "that is one of the great secrets of life. Tak - mówił dalej lord Henryk - to jedna z największych tajemnic życia.
Nowadays most people die of a sort of creeping common sense, and discover when it is too late that the only things one never regrets are one's mistakes." Dziś przeważna część ludzi umiera na epidemię zdrowego rozsądku. Za późno poznajemy, że jedyną rzeczą, której nie należy żałować, to nasze błędy.
A laugh ran round the table. Śmiech obiegł całe towarzystwo.
He played with the idea and grew wilful; tossed it into the air and transformed it; let it escape and recaptured it; made it iridescent with fancy and winged it with paradox. A on igrał z tą myślą i rozzuchwalał się coraz więcej. Podrzucał ją w górę i odwracał, pozwalał jej wyślizgiwać się i znów chwytał w locie, kazał się jej mienić tęczowymi barwami fantazji i uskrzydlał ją paradoksami.
The praise of folly, as he went on, soared into a philosophy, and philosophy herself became young, and catching the mad music of pleasure, wearing, one might fancy, her wine-stained robe and wreath of ivy, danced like a Bacchante over the hills of life, and mocked the slow Silenus for being sober. Apologia szaleństwa wznosiła się do wyżyn filozofii, a filozofia sama stała się młoda, strojna w szatę poplamioną winem i w wieniec z bluszczu, słuchała szalonej muzyki rozkoszy, jak bachantka tańczyła po wzgórzach życia, naigrawając się z leniwego Sylena, że jest trzeźwy.
Facts fled before her like frightened forest things. Fakty uciekały przed nią niby wystraszona zwierzyna leśna.
Her white feet trod the huge press at which wise Omar sits, till the seething grape-juice rose round her bare limbs in waves of purple bubbles, or crawled in red foam over the vat's black, dripping, sloping sides. Jej białe stopy deptały wielką tłocznię, przy której siedzi Omar, mędrzec, aż kipiący sok winnych gron purpurową strugą bluznął na jej nagie nogi lub czerwoną pianą kipiał ponad czarnymi, ociekającymi ścianami kadzi.
It was an extraordinary improvisation. Świetna to była improwizacja.
He felt that the eyes of Dorian Gray were fixed on him, and the consciousness that amongst his audience there was one whose temperament he wished to fascinate seemed to give his wit keenness and to lend colour to his imagination. Czuł, że oczy Doriana Graya wpiły się w niego, a świadomość, że pomiędzy słuchaczami jest ten, którego pragnie oczarować, użyczała jego dowcipowi bystrości, a fantazji barw.
He was brilliant, fantastic, irresponsible. Był świetny, fantastyczny, nieokiełznany.
He charmed his listeners out of themselves, and they followed his pipe, laughing. Wywabiał słuchaczy z głębi ich samych i szli za jego fletem wśród śmiechu.
Dorian Gray never took his gaze off him, but sat like one under a spell, smiles chasing each other over his lips and wonder growing grave in his darkening eyes. Dorian Gray nie odwracał od niego oczu, jakby urzeczony czarodziejskim słowem, uśmiech przemykał po jego wargach, a oczy pociemniały od głębokiego podziwu.
At last, liveried in the costume of the age, reality entered the room in the shape of a servant to tell the duchess that her carriage was waiting. W końcu jednak, przybrana w szatę epoki, weszła do pokoju rzeczywistość w postaci służącego, który zameldował księżnej, że powóz jej czeka.
She wrung her hands in mock despair. Załamała ręce z udaną rozpaczą, wołając:
"How annoying!" she cried. Jakie to nieznośne!
"I must go. Muszę odejść.
I have to call for my husband at the club, to take him to some absurd meeting at Willis's Rooms, where he is going to be in the chair. Mam wstąpić do klubu po męża, by mu towarzyszyć na jakieś śmieszne zebranie u Willisa, na którym ma przewodniczyć.
If I am late he is sure to be furious, and I couldn't have a scene in this bonnet. Jeśli się spóźnię, będzie wściekły, a ja w tym kapeluszu nie mogę się narażać na sceny.
It is far too fragile. Zbyt jest delikatny.
A harsh word would ruin it. Ostre słowo mogłoby go zniszczyć!
No, I must go, dear Agatha. Nie, Agato, muszę odejść.
Good- bye, Lord Henry, you are quite delightful and dreadfully demoralizing. Adieu, lordzie Henryku. Jest pan zachwycający i strasznie niemoralny.
I am sure I don't know what to say about your views. Nie wiem istotnie, co powiedzieć o pańskich poglądach.
You must come and dine with us some night. Musi pan przyjść do nas któregoś wieczora na obiad.
Tuesday? We wtorek.
Are you disengaged Tuesday?" Czy pan jest wolny we wtorek?
"For you I would throw over anybody, Duchess," said Lord Henry with a bow. Dla księżny gotów jestem zrobić zawód każdemu - z ukłonem rzekł lord Henryk.
"Ah! that is very nice, and very wrong of you," she cried; "so mind you come"; and she swept out of the room, followed by Lady Agatha and the other ladies. O, to bardzo pięknie i bardzo źle z pańskiej strony - odparła. - Więc proszę pamiętać, we wtorek! - I skierowała się ku drzwiom. Lady Agata i inne damy poszły za nią.
When Lord Henry had sat down again, Mr. Erskine moved round, and taking a chair close to him, placed his hand upon his arm. Gdy lord Henryk znów usiadł, pan Erskine obszedł stół dokoła, siadł na krześle stojącym obok niego i położył mu rękę na ramieniu.
"You talk books away," he said; "why don't you write one?" Zaćmiewa pan wszystkie książki - powiedział - czemu pan sam nie pisze?
"I am too fond of reading books to care to write them, Mr. Erskine. Zbyt chętnie czytam książki, by je pisać, panie Erskine.
I should like to write a novel certainly, a novel that would be as lovely as a Persian carpet and as unreal. Zresztą napisałbym może kiedyś powieść, piękną jak perski kobierzec i równie fantastyczną.
But there is no literary public in England for anything except newspapers, primers, and encyclopaedias. Ale w Anglii istnieje już tylko publiczność zdolna do czytania dzienników, elementarza i leksykonów.
Of all people in the world the English have the least sense of the beauty of literature." Żaden naród na świecie nie stracił w równej mierze jak Anglicy zmysłu dla piękna literatury.
"I fear you are right," answered Mr. Erskine. "I myself used to have literary ambitions, but I gave them up long ago. Zdaje się, niestety, że pan ma słuszność - odparł Erskine. - Ja sam miałem ambicje literackie, ale dawno z nich zrezygnowałem.
And now, my dear young friend, if you will allow me to call you so, may I ask if you really meant all that you said to us at lunch?" A teraz, młody przyjacielu, jeśli mi wolno tak pana nazywać, śmiem zapytać, czy wszystko, co nam pan poprzednio mówił, jest wyrazem prawdziwych pańskich poglądów?
"I quite forget what I said," smiled Lord Henry. "Was it all very bad?" A co właściwie mówiłem? - z uśmiechem zagadnął lord Henryk. - Czy coś złego?
"Very bad indeed. In fact I consider you extremely dangerous, and if anything happens to our good duchess, we shall all look on you as being primarily responsible. I to bardzo złego. Uważam pana istotnie za człowieka niebezpiecznego, a jeśli naszej dobrej księżnie coś się przydarzy, to przede wszystkim pan będzie za to odpowiedzialny.
But I should like to talk to you about life. Chciałbym jednak porozmawiać z panem o życiu.
The generation into which I was born was tedious. Moje pokolenie było takie nudne.
Some day, when you are tired of London, come down to Treadley and expound to me your philosophy of pleasure over some admirable Burgundy I am fortunate enough to possess." "I shall be charmed. Jeśli któregoś dnia znuży się pan Londynem, to proszę, niech pan wpadnie do Treadley i przy butelce doskonałego burgunda, którego jestem szczęśliwym posiadaczem, wyłoży mi pan swą filozofię używania.
A visit to Treadley would be a great privilege. Będzie to dla mnie przyjemnością i zaszczytem.
It has a perfect host, and a perfect library." Treadley słynie z doskonałego gospodarza i doskonałej biblioteki.
"You will complete it," answered the old gentleman with a courteous bow. "And now I must bid good-bye to your excellent aunt. Pan będzie dopełnieniem tej doskonałości - odparł stary pan z uprzejmym ukłonem. - Ale teraz muszę pożegnać pańską ciotkę.
I am due at the Athenaeum. Czas mi do klubu „Ateneum”.
It is the hour when we sleep there." Właśnie tam dla nas pora na spanie.
"All of you, Mr. Erskine?" Czyż wszyscy śpią, panie Erskine?
Forty of us, in forty arm-chairs. Czterdziestu panów w czterdziestu fotelach.
We are practising for an English Academy of Letters." Przygotowujemy się do zasiadania w angielskiej Akademii Umiejętności.
Lord Henry laughed and rose. Lord Henryk zaśmiał się i wstał.
"I am going to the park," he cried. Ja idę do parku - rzekł.
As he was passing out of the door, Dorian Gray touched him on the arm. Przy drzwiach Dorian Gray dotknął jego ramienia.
"Let me come with you," he murmured. Czy mogę panu towarzyszyć? - szepnął.
"But I thought you had promised Basil Hallward to go and see him," answered Lord Henry. Zdaje mi się, że pan przyrzekł odwiedzić Hallwarda? - odrzekł lord Henryk.
"I would sooner come with you; yes, I feel I must come with you. Do let me. Wolałbym pójść z panem. Tak, czuję, że muszę pójść z panem. Proszę się zgodzić.
And you will promise to talk to me all the time? I pan mi przyrzeknie, że przez cały czas będzie mówić.
No one talks so wonderfully as you do." Nikt nie mówi tak cudownie.
"Ah! I have talked quite enough for to-day," said Lord Henry, smiling. "All I want now is to look at life. Dosyć już mówiłem jak na dzisiaj - z uśmiechem odparł lord Henryk. - Teraz chcę się trochę przyjrzeć życiu.
You may come and look at it with me, if you care to." Pan może pójść i przypatrywać się wraz ze mną, jeśli pan ma ochotę.
Chapter 4 IV
One afternoon, a month later, Dorian Gray was reclining in a luxurious arm-chair, in the little library of Lord Henry's house in Mayfair. W miesiąc później Dorian Gray siedział pewnego popołudnia w wygodnym fotelu w małej bibliotece lorda Henryka w jego domu na Mayfair.
It was, in its way, a very charming room, with its high panelled wainscoting of olive-stained oak, its cream-coloured frieze and ceiling of raised plasterwork, and its brickdust felt carpet strewn with silk, long-fringed Persian rugs. Był to w swoim rodzaju uroczy pokój o ścianach wysoko wyłożonych dębową boazerią bejcowaną na oliwkowo, kremowym fryzie, suficie ozdobionym stiukami. Na podłodze wybitej ceglastym suknem leżały perskie makaty z długimi, jedwabnymi frędzlami.
On a tiny satinwood table stood a statuette by Clodion, and beside it lay a copy of Les Cent Nouvelles, bound for Margaret of Valois by Clovis Eve and powdered with the gilt daisies that Queen had selected for her device. Na misternym stoliku z indyjskiego drzewa stała statuetka Clodiona, a obok niej tom Les Cent Nouvelles*, oprawiony przez Clovisa Eve dla Małgorzaty Valois i ozdobiony złoconymi stokrotkami, które królowa ta wybrała sobie za symbol.
Some large blue china jars and parrot- tulips were ranged on the mantelshelf, and through the small leaded panes of the window streamed the apricot-coloured light of a summer day in London. Na kominku stało kilka błękitnych waz chińskich i pstrych tulipanów, a przez małe szybki wnikało morelowe światło letniego londyńskiego dnia.
Lord Henry had not yet come in. Lord Henryk nie wrócił jeszcze do domu.
He was always late on principle, his principle being that punctuality is the thief of time. Z zasady się spóźniał, twierdząc, że punktualność jest złodziejem czasu.
So the lad was looking rather sulky, as with listless fingers he turned over the pages of an elaborately illustrated edition of Manon Lescaut that he had found in one of the book-cases. Młody człowiek był więc nieco zirytowany i z roztargnieniem przeglądał wspaniałe ilustrowane wydanie Manon Lescaut, które znalazł na jednej z półek.
The formal monotonous ticking of the Louis Quatorze clock annoyed him. Monotonne tykanie zegara w stylu Ludwika XIV nużyło go.
Once or twice he thought of going away. Kilka razy zabierał się już do odejścia.
At last he heard a step outside, and the door opened. Wreszcie usłyszał zbliżające się kroki i otwieranie drzwi.
"How late you are, Harry!" he murmured. Tak późno przychodzisz, Harry - mruknął.
"I am afraid it is not Harry, Mr. Gray," answered a shrill voice. Niestety, panie Gray, to nie Harry - odpowiedział ostry głos.
He glanced quickly round and rose to his feet. Odwrócił się szybko i wstał.
"I beg your pardon. I thought--" Proszę mi wybaczyć, sądziłem…
"You thought it was my husband. Sądził pan, że to mój mąż.
It is only his wife. A tu niestety tylko jego żona.
You must let me introduce myself. Pozwoli pan, że się sama przedstawię.
I know you quite well by your photographs. Znam pana doskonale z fotografii.
I think my husband has got seventeen of them." Zdaje mi się, że Harry posiada ich już siedemnaście.
"Not seventeen, Lady Henry?" Na pewno nie siedemnaście, proszę pani.
"Well, eighteen, then. A zatem osiemnaście.
And I saw you with him the other night at the opera." A kiedyś widziałam pana w operze.
She laughed nervously as she spoke, and watched him with her vague forget-me-not eyes. Mówiąc śmiała się nerwowo i obserwowała go roztargnionymi oczyma koloru niezapominajek.
She was a curious woman, whose dresses always looked as if they had been designed in a rage and put on in a tempest. Szczególna to była kobieta. Suknie jej wyglądały zawsze, jakby były zaprojektowane w przystępie wściekłości, a włożone w rozpędzie burzy.
She was usually in love with somebody, and, as her passion was never returned, she had kept all her illusions. Była prawie zawsze w kimś zakochana, a ponieważ namiętność jej nigdy nie znajdowała wzajemności, więc zachowała nietknięte złudzenia.
She tried to look picturesque, but only succeeded in being untidy. Starała się wyglądać malowniczo, a osiągnęła to, że wyglądała niechlujnie.
Her name was Victoria, and she had a perfect mania for going to church. Na imię jej było Wiktoria i gorliwie chodziła do kościoła.
"That was at Lohengrin, Lady Henry, I think?" Zdaje mi się, że to było na Lohengrinie.
"Yes; it was at dear Lohengrin. Tak, tak, na moim ulubionym Lohengrinie.
I like Wagner's music better than anybody's. Kocham muzykę Wagnera bardziej niż jakąkolwiek inną.
It is so loud that one can talk the whole time without other people hearing what one says. Taka jest hałaśliwa, że można mówić przez cały czas i nie być słyszanym.
That is a great advantage, don't you think so, Mr. Gray?" To wielka korzyść, panie Gray, nieprawdaż?
The same nervous staccato laugh broke from her thin lips, and her fingers began to play with a long tortoise-shell paper-knife. Z cienkich jej warg wydobył się znowu nerwowy śmiech, a palce zaczęły się bawić długim szylkretowym rozcinaczem.
Dorian smiled and shook his head: "I am afraid I don't think so, Lady Henry. Dorian uśmiechnął się i potrząsnął głową. Przykro mi, ale w tym wypadku nie mogę podzielać zdania pani.
I never talk during music--at least, during good music. Nigdy nie rozmawiam podczas muzyki, przynajmniej nie podczas dobrej muzyki.
If one hears bad music, it is one's duty to drown it in conversation." Gdy się słucha złej muzyki, to wtedy ma się obowiązek zagłuszenia jej rozmową.
"Ah! that is one of Harry's views, isn't it, Mr. Gray? Ach, to jeden z poglądów Harry’ego, nieprawdaż, panie Gray?
I always hear Harry's views from his friends. Zawsze słyszę poglądy Harry’ego z ust jego przyjaciół.
It is the only way I get to know of them. Tylko w ten sposób dowiaduję się o nich.
But you must not think I don't like good music. Ale proszę nie sądzić, że nie lubię dobrej muzyki.
I adore it, but I am afraid of it. Ubóstwiam ją, ale równocześnie się jej boję.
It makes me too romantic. Usposabia mnie zbyt romantycznie.
I have simply worshipped pianists-- two at a time, sometimes, Harry tells me. Przepadam po prostu za pianistami. Harry twierdzi, że nieraz za dwoma równocześnie.
I don't know what it is about them. Nie wiem, czemu to przypisać.
Perhaps it is that they are foreigners. Może temu, że to cudzoziemcy.
They all are, ain't they? Bo wszak oni wszyscy są cudzoziemcami.
Even those that are born in England become foreigners after a time, don't they? Jeśli nawet są urodzeni w Anglii, to po pewnym czasie stają się cudzoziemcami, czyż nie?
It is so clever of them, and such a compliment to art. To mądrze z ich strony, i sztuce przynosi to zaszczyt.
Makes it quite cosmopolitan, doesn't it? Staje się w ten sposób całkiem kosmopolityczna.
You have never been to any of my parties, have you, Mr. Gray? Pan nigdy nit był u mnie na żadnym przyjęciu, prawda?
You must come. Musi pan przyjść.
I can't afford orchids, but I share no expense in foreigners. Na orchidee nie mogę sobie pozwolić, ale mam za to zawsze pokaźny wybór cudzoziemców.
They make one's rooms look so picturesque. Nadają salonom tyle malowniczości.
But here is Harry! Ale oto i Harry!
Harry, I came in to look for you, to ask you something-- I forget what it was--and I found Mr. Gray here. Harry, weszłam tu, by cię o coś spytać, zapomniałam już o co, i zastałam pana Graya.
We have had such a pleasant chat about music. Bardzo przyjemnie dysputowaliśmy o muzyce.
We have quite the same ideas. Mamy zupełnie te same poglądy.
No; I think our ideas are quite different. Nie, raczej wręcz przeciwne.
But he has been most pleasant. Ale był bardzo miły.
I am so glad I've seen him." Cieszę się, że go poznałam.
"I am charmed, my love, quite charmed," said Lord Henry, elevating his dark, crescent-shaped eyebrows and looking at them both with an amused smile. Jestem zachwycony, moja droga, wprost zachwycony - rzekł lord Henryk, wznosząc do góry ciemne, łukowate brwi i z rozbawionym uśmiechem patrząc na tych dwoje. - Wybacz, Dorianie.
"So sorry I am late, Dorian. Spóźniłem się.
I went to look after a piece of old brocade in Wardour Street and had to bargain for hours for it. Dla kawałka starego brokatu poszedłem na Wardour Street i musiałem się godzinami targować.
Nowadays people know the price of everything and the value of nothing." Ludzie znają dziś cenę wszystkiego, nie znając wartości niczego.
"I am afraid I must be going," exclaimed Lady Henry, breaking an awkward silence with her silly sudden laugh. "I have promised to drive with the duchess. Ach, muszę już iść! - zawołała lady Wotton, przerywając krępujące milczenie nagłym głupim śmiechem. - Przyrzekłam księżnie, że wyjadę z nią na spacer.
Good-bye, Mr. Gray. Good-bye, Harry. Adieu, panie Gray, adieu, Henryku.
You are dining out, I suppose? Jesteś gdzieś zaproszony?
So am I. Perhaps I shall see you at Lady Thornbury's." Ja również. Może się spotkamy u lady Thornbury.
"I dare say, my dear," said Lord Henry, shutting the door behind her as, looking like a bird of paradise that had been out all night in the rain, she flitted out of the room, leaving a faint odour of frangipanni. Prawdopodobnie, moja droga - rzekł małżonek, zamykając za nią drzwi. Wyglądała jak rajski ptak, który całą noc spędził na deszczu, i gdy wyniknęła się z pokoju, pozostawiła za sobą słabą woń migdałowego kwiecia.
Then he lit a cigarette and flung himself down on the sofa. Lord Henryk zapalił papierosa i rzucił się na sofę.
"Never marry a woman with straw-coloured hair, Dorian," he said after a few puffs. Nigdy się nie żeń, Dorianie, z kobietą o słomianoblond włosach - powiedział, kilkakrotnie zaciągając się papierosem.
"Why, Harry?" Czemu, Harry?
"Because they are so sentimental." Bo są sentymentalne.
"But I like sentimental people." Ale ja lubię ludzi sentymentalnych.
"Never marry at all, Dorian. W ogóle się nie żeń, Dorianie.
Men marry because they are tired; women, because they are curious: both are disappointed." Mężczyźni żenią się, bo są znużeni, kobiety - przez ciekawość. I obie strony doznają rozczarowania.
"I don't think I am likely to marry, Harry. Nie wiem, Harry, czy się ożenię.
I am too much in love. Jestem zanadto zakochany.
That is one of your aphorisms. To twój aforyzm.
I am putting it into practice, as I do everything that you say." Ja go stosuję praktycznie, jak zresztą wszystkie wygłaszane przez ciebie maksymy.
"Who are you in love with?" asked Lord Henry after a pause. W kim jesteś zakochany? - po chwilowej pauzie spytał Henryk.
"With an actress," said Dorian Gray, blushing. W aktorce - rumieniąc się rzekł Dorian Gray.
Lord Henry shrugged his shoulders. Lord Henryk wzruszył ramionami.
"That is a rather commonplace début." Debiutujesz banalnie.
"You would not say so if you saw her, Harry." Harry, gdybyś ją widział, nie powiedziałbyś tego.
"Who is she?" Kto to taki?
"Her name is Sibyl Vane." Nazywa się Sybila Vane.
"Never heard of her." Nigdy o niej nie słyszałem.
"No one has. Nikt o niej dotąd nie słyszał.
People will some day, however. Ale usłyszą wszyscy.
She is a genius." Ona jest geniuszem.
"My dear boy, no woman is a genius. Mój drogi chłopcze, żadna kobieta nie jest geniuszem.
Women are a decorative sex. Kobieta jest rodzajem dekoratywnym.
They never have anything to say, but they say it charmingly. Nigdy nie ma nic do powiedzenia, ale to nic wypowiada czarująco.
Women represent the triumph of matter over mind, just as men represent the triumph of mind over morals." Kobieta oznacza triumf, materii nad umysłem, jak mężczyzna triumf umysłu nad moralnością.
"Harry, how can you?" Harry, jak możesz?
"My dear Dorian, it is quite true. Mój drogi Dodanie, kiedy tak jest w istocie.
I am analysing women at present, so I ought to know. Właśnie zajmuję się analizowaniem kobiet. Muszę więc o tym wiedzieć.
The subject is not so abstruse as I thought it was. Kwestia nie jest wcale tak zawiła, jak sądziłem.
I find that, ultimately, there are only two kinds of women, the plain and the coloured. Dochodzę do konkluzji, że w gruncie rzeczy istnieją tylko dwa rodzaje kobiet: brzydkie i malowane.
The plain women are very useful. Nieładne kobiety są bardzo użyteczne.
If you want to gain a reputation for respectability, you have merely to take them down to supper. Jeśli chcesz zdobyć opinię porządnego człowieka, to wystarczy jednej z nich podać ramię i poprowadzić ją do stołu.
The other women are very charming. Te drugie są czarujące.
They commit one mistake, however. They paint in order to try and look young. Jeden tylko popełniają błąd: malują się, by wyglądać młodo.
Our grandmothers painted in order to try and talk brilliantly. Nasze babki malowały się, by prowadzić świetne rozmowy.
Rouge and esprit used to go together. Rouge i esprit szły w parze.
That is all over now. To minęło.
As long as a woman can look ten years younger than her own daughter, she is perfectly satisfied. Kobieta jest zupełnie zadowolona, dopóki się jej udaje wyglądać o dziesięć lat młodziej od własnej córki.
As for conversation, there are only five women in London worth talking to, and two of these can't be admitted into decent society. Co się tyczy rozmowy, to w Londynie jest tylko pięć kobiet, z którymi warto mówić, a z tych dwie nie mogą być dopuszczone do przyzwoitego towarzystwa.
However, tell me about your genius. Ale opowiadaj mi o tej swojej genialnej artystce.
How long have you known her?" Jak dawno ją znasz?
"Ah! Harry, your views terrify me. Ach, Harry, twoje poglądy mnie przerażają.
"Never mind that. Nie zważaj na nie.
How long have you known her?" Jak dawno ją znasz?
"About three weeks." Trzy tygodnie niespełna.
"And where did you come across her?" Gdzie ją poznałeś?
"I will tell you, Harry, but you mustn't be unsympathetic about it. Opowiem ci, Harry, ale nie wolno ci być tak nieczułym.
After all, it never would have happened if I had not met you. Bo ostatecznie, gdybym nie poznał ciebie, i to nie byłoby się stało.
You filled me with a wild desire to know everything about life. Ty rozbudziłeś we mnie dzikie pragnienie poznania życia ze wszystkich stron.
For days after I met you, something seemed to throb in my veins. Odkąd poznałem ciebie, coś jakby bezustannie drgało w mych żyłach.
As I lounged in the park, or strolled down Piccadilly, I used to look at every one who passed me and wonder, with a mad curiosity, what sort of lives they led. Wałęsając się po parku, idąc po Piccadilly, przyglądałem się każdemu człowiekowi, którego napotykałem, i paliła mnie szalona ciekawość poznania jego życia.
Some of them fascinated me. Niektórzy wywierali na mnie wpływ fascynujący.
Others filled me with terror. Inni przejmowali trwogą.
There was an exquisite poison in the air. W powietrzu unosiła się rozkoszna trucizna.
I had a passion for sensations. . . . Namiętnie szukałem wrażeń.
Well, one evening about seven o'clock, I determined to go out in search of some adventure. Wreszcie pewnego wieczora o godzinie siódmej wyruszyłem w poszukiwaniu przygód.
I felt that this grey monstrous London of ours, with its myriads of people, its sordid sinners, and its splendid sins, as you once phrased it, must have something in store for me. Czułem, że ten szary, olbrzymi Londyn ze swoimi miriadami ludzi, brudnych grzeszników i wspaniałych grzechów, jak to raz określiłeś, musi mieć dla mnie coś w pogotowiu.
I fancied a thousand things. Wyobrażałem sobie tysiączne ewentualności.
The mere danger gave me a sense of delight. Samo niebezpieczeństwo przejmowało mnie zachwytem.
I remembered what you had said to me on that wonderful evening when we first dined together, about the search for beauty being the real secret of life. Przypomniałem sobie, co mi powiedziałeś owego cudownego wieczora, kiedy po raz pierwszy razem jedliśmy obiad, że prawdziwa tajemnica życia polega na poszukiwaniu piękna.
I don't know what I expected, but I went out and wandered eastward, soon losing my way in a labyrinth of grimy streets and black grassless squares. Czego oczekiwałem, nie wiem, dość że wyszedłem z „domu i ruszyłem ku wschodnim dzielnicom. Wkrótce zabłąkałem się w labiryncie brudnych ulic i ciemnych, pustych placów.
About half-past eight I passed by an absurd little theatre, with great flaring gas-jets and gaudy play-bills. O pół do dziewiątej stanąłem przed jakimś śmiesznym teatrzykiem o jaskrawym oświetleniu gazowym i krzykliwych afiszach.
A hideous Jew, in the most amazing waistcoat I ever beheld in my life, was standing at the entrance, smoking a vile cigar. Obrzydliwy Żyd w najdziwaczniejszym surducie, jaki kiedykolwiek widziałem, stał u wejścia, paląc ordynarne cygaro.
He had greasy ringlets, and an enormous diamond blazed in the centre of a soiled shirt.'Have a box, my Lord?' he said, when he saw me, and he took off his hat with an air of gorgeous servility. Miał lepiące się do twarzy pejsy, a u gorsu zmiętej koszuli świecił olbrzymi diament. - Weźmie milord lożę? - spytał zobaczywszy mnie i ze wspaniałą uniżonością zdjął kapelusz.
There was something about him, Harry, that amused me. Było w nim coś takiego, Harry, co mnie bawiło.
He was such a monster. Taki był potworny.
You will laugh at me, I know, but I really went in and paid a whole guinea for the stage-box. Będziesz się ze mnie śmiał, Harry, ale istotnie wszedłem i zapłaciłem całą gwineę za prosceniową lożę.
To the present day I can't make out why I did so; and yet if I hadn't-- my dear Harry, if I hadn't--I should have missed the greatest romance of my life. Do dzisiejszego dnia nie mogę sobie wytłumaczyć, jak to się stało, a jednak, gdyby to się nie było stało, ominąłby mnie największy romans mego życia.
I see you are laughing. Widzę, że się śmiejesz.
It is horrid of you!" To szkaradne z twej strony.
"I am not laughing, Dorian; at least I am not laughing at you. Nie śmieję się, Dorianie, a przynajmniej nie z ciebie.
But you should not say the greatest romance of your life. Ale nie powinieneś mówić: największy romans mego życia.
You should say the first romance of your life. Mów: pierwszy romans mego życia.
You will always be loved, and you will always be in love with love. Ciebie będą kochać zawsze, a ty będziesz zawsze kochał miłość.
A grande passion is the privilege of people who have nothing to do. Grande passion jest przywilejem ludzi nie mających nic do roboty.
That is the one use of the idle classes of a country. Jedna to korzyść próżniaczych klas jakiegoś kraju.
Don't be afraid. Nie obawiaj się.
There are exquisite things in store for you. Czekają cię rozkosze wyjątkowe.
This is merely the beginning." To dopiero początek.
"Do you think my nature so shallow?" cried Dorian Gray angrily. Uważasz mnie za tak płytkiego? - gniewnie zawołał Dorian Gray.
"No; I think your nature so deep." "How do you mean?" Nie, uważam cię za tak głębokiego. - Jak to rozumiesz?
"My dear boy, the people who love only once in their lives are really the shallow people. Drogi mój chłopcze, ludzie, którzy tylko raz w życiu kochają, są właśnie prawdziwie płytcy.
What they call their loyalty, and their fidelity, I call either the lethargy of custom or their lack of imagination. To, co oni nazywają wiernością, ja nazywam osłabiającym wpływem przyzwyczajenia lub brakiem wyobraźni.
Faithfulness is to the emotional life what consistency is to the life of the intellect--simply a confession of failure. Wierność jest dla życia uczuciowego tym, czym stabilizacja dla życia intelektu - mianowicie przyznaniem się do niepowodzenia?
Faithfulness! Wierność?
I must analyse it some day. Muszę ją kiedyś poddać analizie.
The passion for property is in it. Mieści się w niej namiętność posiadania.
There are many things that we would throw away if we were not afraid that others might pick them up. Mieści się w niej wiele rzeczy, które byśmy chętnie odrzucili, gdybyśmy się nie obawiali, że je podniosą inni.
But I don't want to interrupt you. Ale nie będę ci przerywał.
Go on with your story." Opowiadaj dalej.
"Well, I found myself seated in a horrid little private box, with a vulgar drop-scene staring me in the face. Otóż siedziałem w olbrzymiej loży, mając przed sobą ordynarną kurtynę.
I looked out from behind the curtain and surveyed the house. Uchyliłem nieco firanki i rozejrzałem się po sali.
It was a tawdry affair, all Cupids and cornucopias, like a third-rate wedding-cake. Było to coś niesłychanie jaskrawego, pełnego kupidynów i rogów obfitości, niczym podłego gatunku tort weselny.
The gallery and pit were fairly full, but the two rows of dingy stalls were quite empty, and there was hardly a person in what I suppose they called the dress-circle. Galeria i parter były stosunkowo pełne, ale dwa obskurne pierwsze rzędy stały zupełnie puste, a rzadko też widniała jakaś postać na tak zwanych pierwszorzędnych miejscach pierwszego piętra.
Women went about with oranges and ginger-beer, and there was a terrible consumption of nuts going on." Kobiety roznosiły pomarańcze i lemoniadę, a wszyscy jedli orzechy.
"It must have been just like the palmy days of the British drama." Musiało tam być zupełnie tak samo, jak za świetnej epoki dramatu angielskiego.
"Just like, I should fancy, and very depressing. Sądzę, że zupełnie tak samo, i to było strasznie przygnębiające.
I began to wonder what on earth I should do when I caught sight of the play-bill. Zacząłem się już zastanawiać, co by tu począć, gdy właśnie wpadł mi w oczy afisz.
What do you think the play was, Harry?" Harry, zgadnij, jaką sztukę tam grano?
"I should think The Idiot Boy, or Dumb but Innocent. Ach, Małego idiotę, czyli Niemy, lecz niewinny.
Our fathers used to like that sort of piece, I believe. Nasi ojcowie musieli lubić podobne sztuki.
The longer I live, Dorian, the more keenly I feel that whatever was good enough for our fathers is not good enough for us. Im dłużej żyję, Dorianie, tym wyraźniej czuję, że to, co było dobre dla naszych ojców, dla nas nie jest już dość dobre.
In art, as in politics, les grandpères ont toujours tort." W sztuce tak samo jak w polityce: les grand-peres ont toujours tort.
"This play was good enough for us, Harry. It was Romeo and Juliet. Nie, Harry. Tym razem sztuka była wystarczająco dobra i dla nas: Romeo i Julia.
I must admit that I was rather annoyed at the idea of seeing Shakespeare done in such a wretched hole of a place. Wyznaję, że byłem nieco przerażony perspektywą zobaczenia Szekspira w tej nędznej budzie.
Still, I felt interested, in a sort of way. Ale jednak byłem do pewnego stopnia zainteresowany.
At any rate, I determined to wait for the first act. W każdym razie postanowiłem pozostać przez pierwszy akt.
There was a dreadful orchestra, presided over by a young Hebrew who sat at a cracked piano, that nearly drove me away, but at last the drop- scene was drawn up and the play began. Orkiestra była straszna. Przewodził jej jakiś młody Hebrajczyk siedzący przy rozstrojonym fortepianie. To mnie omal nie wypłoszyło stamtąd, ale ostatecznie podniesiono kurtynę i rozpoczęło się przedstawienie.
Romeo was a stout elderly gentleman, with corked eyebrows, a husky tragedy voice, and a figure like a beer-barrel. Romea grał jakiś krzepki starszy jegomość z poczernionymi brwiami, ochrypłym głosem tragika i figurą przypominającą beczkę piwa.
Mercutio was almost as bad. Merkucjo nie był też o wiele lepszy.
He was played by the low-comedian, who had introduced gags of his own and was on most friendly terms with the pit. Grał go jakiś kiepski komik, który wprowadzał do sztuki własne gagi i był na bardzo poufałej stopie z ostatnimi rzędami parteru.
They were both as grotesque as the scenery, and that looked as if it had come out of a country- booth. Obydwaj byli tak samo śmieszni jak dekoracje, które przypominały jarmarczną budę.
But Juliet! Ale Julia!
Harry, imagine a girl, hardly seventeen years of age, with a little, flowerlike face, a small Greek head with plaited coils of dark-brown hair, eyes that were violet wells of passion, lips that were like the petals of a rose. Harry, wyobraź sobie dziewczynę zaledwie siedemnastoletnią, o twarzyczce delikatnej jak kwiat, o małej greckiej główce, uwieńczonej koroną ciemnobrązowych warkoczy, oczach niby ciemnobłękitna toń namiętności i ustach jak płatki różane.
She was the loveliest thing I had ever seen in my life. Ona jest najczarowniejszą istotą, jaką kiedykolwiek widziałem.
You said to me once that pathos left you unmoved, but that beauty, mere beauty, could fill your eyes with tears. Powiedziałeś raz, że patos wcale na ciebie nie działa, ale piękność, sama piękność zdolna ci łzy wyciskać.
I tell you, Harry, I could hardly see this girl for the mist of tears that came across me. Powiadam ci, Harry, że zaledwie ujrzałem tę dziewczynę, łzy przesłoniły mi oczy.
And her voice--I never heard such a voice. A głos jej - w życiu nie słyszałem podobnego głosu.
It was very low at first, with deep mellow notes that seemed to fall singly upon one's ear. Z początku był bardzo cichy, o głębokich, miękkich tonach, które zdawały się wpadać do ucha pojedynczo.
Then it became a little louder, and sounded like a flute or a distant hautboy. Później stał się silniejszy i brzmiał jak flet lub dalekie tony oboju.
In the garden-scene it had all the tremulous ecstasy that one hears just before dawn when nightingales are singing. W scenie ogrodowej pełen był tej drżącej ekstazy, jaką tuż przed wschodem słońca ma w sobie śpiew słowików.
There were moments, later on, when it had the wild passion of violins. Później przyszły momenty, w których głos ten brzmiał dziką namiętnością skrzypiec.
You know how a voice can stir one. Wiesz przecież, jak głos działa na mnie.
Your voice and the voice of Sibyl Vane are two things that I shall never forget. Głosu twego i głosu Sybili Vane nie zapomnę nigdy.
When I close my eyes, I hear them, and each of them says something different. Kiedy zamykam oczy, słyszę obydwa i każdy mówi co innego.
I don't know which to follow. Nie wiem, za którym pójść.
Why should I not love her? Czemu nie miałbym jej kochać?
Harry, I do love her. Harry, ja ją kocham.
She is everything to me in life. Ona jest dla mnie wszystkim.
Night after night I go to see her play. Chodzę tam co wieczór, aby ją zobaczyć.
One evening she is Rosalind, and the next evening she is Imogen. Jednego wieczora jest Rozalindą, drugiego Imogeną.
I have seen her die in the gloom of an Italian tomb, sucking the poison from her lover's lips. Widziałem ją umierającą w ponurym mroku włoskiego grobowca, gdzie piła truciznę z ust kochanka.
I have watched her wandering through the forest of Arden, disguised as a pretty boy in hose and doublet and dainty cap. Przebiegałem z nią Las Ardeński, gdy wędrowała jako śliczny chłopiec przybrana w trykoty, kaftan i czapeczkę.
She has been mad, and has come into the presence of a guilty king, and given him rue to wear and bitter herbs to taste of. Obłąkana, przyszła do występnego króla, przynosząc mu rutę jako przyodziewek i gorzkie zioła jako pokarm.
She has been innocent, and the black hands of jealousy have crushed her reedlike throat. Była niewinna, a czarne ręce zazdrości złamały ją niby źdźbło.
I have seen her in every age and in every costume. Widywałem ją w różnych epokach, w różnych kostiumach.
Ordinary women never appeal to one's imagination. Zwykłe kobiety nigdy nie działają na naszą wyobraźnię.
They are limited to their century. Ograniczone są ramami wieku, w którym żyją.
No glamour ever transfigures them. Nie przeistacza ich żaden blask.
One knows their minds as easily as one knows their bonnets. Dusze ich poznaje się tak łatwo jak ich kapelusze.
One can always find them. I zawsze je można widywać.
There is no mystery in any of them. Nie otacza ich żadna tajemnica.
They ride in the park in the morning and chatter at tea-parties in the afternoon. Rano wyjeżdżają do parku, a po południu paplają przy herbacie.
They have their stereotyped smile and their fashionable manner. Mają swój stereotypowy uśmiech i eleganckie maniery.
They are quite obvious. Takie są zrozumiałe.
But an actress! Ale aktorka!
How different an actress is! Aktorka to zupełnie coś innego.
Harry! why didn't you tell me that the only thing worth loving is an actress?" Harry, czemu mi nie powiedziałeś, że jedyną istotą godną miłości jest aktorka?
"Because I have loved so many of them, Dorian." Ponieważ kochałem ich tak wiele, Dorianie.
"Oh, yes, horrid people with dyed hair and painted faces." O tak, zapewne jakieś straszne dziewczęta o farbowanych włosach i malowanych twarzach.
"Don't run down dyed hair and painted faces. Nie gardź farbowanymi włosami i malowanymi twarzami.
There is an extraordinary charm in them, sometimes," said Lord Henry. Mają one niekiedy dziwny urok - rzekł lord Henryk.
"I wish now I had not told you about Sibyl Vane." Żałuję, że ci w ogóle opowiedziałem o Sybili Vane.
"You could not have helped telling me, Dorian. Musiałeś mi przecież opowiedzieć, Dorianie.
All through your life you will tell me everything you do." Przez całe życie będziesz mi opowiadał wszystko, co robisz.
"Yes, Harry, I believe that is true. Tak, Harry, i ja tak sądzę.
I cannot help telling you things. Muszę ci wszystko opowiadać.
You have a curious influence over me. Masz nade mną dziwną władzę.
If I ever did a crime, I would come and confess it to you. Gdybym kiedyś popełnił zbrodnię, przyszedłbym do ciebie się wyspowiadać.
You would understand me." Ty byś mnie zrozumiał.
"People like you--the wilful sunbeams of life--don't commit crimes, Dorian. Tacy ludzie jak ty, swawolne słoneczne promienie życia, nie popełniają zbrodni, Dorianie.
But I am much obliged for the compliment, all the same. Mimo to dziękuję ci za komplement.
And now tell me-- reach me the matches, like a good boy--thanks--what are your actual relations with Sibyl Vane?" A teraz powiedz mi, jaki stosunek łączy cię obecnie z Sybilą Vane?
Dorian Gray leaped to his feet, with flushed cheeks and burning eyes. Dorian Gray zerwał się z płomieniem na twarzy i ogniem w o - czach.
"Harry! Harry!
Sibyl Vane is sacred!" Sybila Vane jest święta.
"It is only the sacred things that are worth touching, Dorian," said Lord Henry, with a strange touch of pathos in his voice. "But why should you be annoyed? Tylko święte rzeczy godne są dotknięcia - rzekł lord Henryk z dziwnym odcieniem patosu w głosie. - Ale czemu się irytujesz?
I suppose she will belong to you some day. Sądzę, że pewnego dnia będzie twoją.
When one is in love, one always begins by deceiving one's self, and one always ends by deceiving others. Gdy kochamy, łudzimy najpierw siebie samych, a potem drugich.
That is what the world calls a romance. Świat to nazywa romansem.
You know her, at any rate, I suppose?" Bądź co bądź znasz ją zapewne?
"Of course I know her. Naturalnie, że ją znam.
On the first night I was at the theatre, the horrid old Jew came round to the box after the performance was over and offered to take me behind the scenes and introduce me to her. Zaraz pierwszego wieczora, kiedy byłem w teatrze, przyszedł do mojej loży po przedstawieniu ten obrzydliwy Żyd, proponując mi, bym poszedł z nim za kulisy, a przedstawi mnie Julii.
I was furious with him, and told him that Juliet had been dead for hundreds of years and that her body was lying in a marble tomb in Verona. Wpadłem we wściekłość i powiedziałem mu, że Julia od wieków spoczywa martwa w marmurowym grobowcu w Weronie.
I think, from his blank look of amazement, that he was under the impression that I had taken too much champagne, or something." Wnosząc z jego przerażonego spojrzenia, musiał sądzić, że piłem za wiele szampana.
"I am not surprised." To mnie nie dziwi.
"Then he asked me if I wrote for any of the newspapers. Potem mnie spytał, czy pisuję do jakiej gazety.
I told him I never even read them. Powiedziałem mu, że nigdy żadnej nie czytam.
He seemed terribly disappointed at that, and confided to me that all the dramatic critics were in a conspiracy against him, and that they were every one of them to be bought." Był strasznie rozczarowany i zwierzył mi się, że cała krytyka teatralna uwzięła się na niego i że każdego recenzenta można przekupić.
"I should not wonder if he was quite right there. Nie dziwiłoby mnie, gdyby miał słuszność.
But, on the other hand, judging from their appearance, most of them cannot be at all expensive." Ale sądząc z ich wyglądu, to muszą się chyba niezbyt drożyć.
"Well, he seemed to think they were beyond his means," laughed Dorian. "By this time, however, the lights were being put out in the theatre, and I had to go. On widocznie sądził, że jego środki na to nie pozwalają - zaśmiał się Dorian. - Tymczasem pogaszono lampy w teatrze i musiałem odejść.
He wanted me to try some cigars that he strongly recommended. I declined. Nalegał jeszcze, bym zapalił cygaro, które strasznie mi zachwalał, ale odmówiłem.
The next night, of course, I arrived at the place again. Następnego wieczora przyszedłem oczywiście znowu.
When he saw me, he made me a low bow and assured me that I was a munificent patron of art. Zobaczywszy mnie, skłonił się głęboko, nazywając mnie wspaniałomyślnym mecenasem sztuki.
He was a most offensive brute, though he had an extraordinary passion for Shakespeare. Arogancki to drab, ale ma istotne zamiłowanie do Szekspira.
He told me once, with an air of pride, that his five bankruptcies were entirely due to 'The Bard,' as he insisted on calling him. Opowiadał mi raz z dumną miną, że swoje trzykrotne bankructwo zawdzięcza „bardowi”, jak go nazywał.
He seemed to think it a distinction." Zdaje się, że poczytywał to sobie za zasługę.
"It was a distinction, my dear Dorian--a great distinction. To była zasługa, mój drogi Dorianie, wielka zasługa.
Most people become bankrupt through having invested too heavily in the prose of life. Ludzie bankrutują po największej części skutkiem zbytnich wkładów w prozę życia.
To have ruined one's self over poetry is an honour. Być zrujnowanym przez poezję to zaszczyt.
But when did you first speak to Miss Sibyl Vane?" Ale kiedy po raz pierwszy mówiłeś z panną Vane?
"The third night. Trzeciego wieczoru.
She had been playing Rosalind. Grała Rozalindę.
I could not help going round. Nie mogłem sobie odmówić pójścia za kulisy.
I had thrown her some flowers, and she had looked at me--at least I fancied that she had. Rzuciłem jej parę kwiatów, a ona spojrzała na mnie, tak mi się przynajmniej zdawało.
The old Jew was persistent. Stary Żyd nalegał.
He seemed determined to take me behind, so I consented. Był zupełnie zdecydowany zaprowadzić mnie za kulisy, więc się zgodziłem.
It was curious my not wanting to know her, wasn't it?" To dziwne, że nie chciałem jej poznać, nieprawdaż?
"No; I don't think so." Wcale nie.
"My dear Harry, why?" Dlaczego nie? Powiedz mi, mój drogi Harry?
"I will tell you some other time. Now I want to know about the girl." Innym razem, teraz opowiadaj mi o dziewczynie.
"Sibyl? O Sybili?
Oh, she was so shy and so gentle. Ach, ona była tak strwożona i taka łagodna.
There is something of a child about her. Coś w niej jest dziecinnego.
Her eyes opened wide in exquisite wonder when I told her what I thought of her performance, and she seemed quite unconscious of her power. Oczy jej rozszerzyły się w czarującym zdumieniu, kiedy jej mówiłem, co myślę o jej grze, zdawała się nic nie wiedzieć o własnej potędze.
I think we were both rather nervous. Zdaje mi się, że oboje byliśmy nieco zdenerwowani.
The old Jew stood grinning at the doorway of the dusty greenroom, making elaborate speeches about us both, while we stood looking at each other like children. Stary Żyd stał z obrzydliwym uśmiechem u drzwi garderoby, wygłaszając zawiłe mowy o nas obojgu, gdy my przyglądaliśmy się sobie wzajemnie jak dwoje dzieci.
He would insist on calling me 'My Lord,' so I had to assure Sibyl that I was not anything of the kind. Uparł się, by mnie tytułować milordem, i musiałem zapewnić Sybilę, że zgoła nie jestem żadnym milordem.
She said quite simply to me, 'You look more like a prince. Odpowiedziała całkiem naiwnie: „Pan wygląda raczej na księcia.
I must call you Prince Charming.'" Muszę pana nazwać księciem z bajki.”
"Upon my word, Dorian, Miss Sibyl knows how to pay compliments." Słowo daję, Dorianie, że panna Sybila umie prawić komplementy.
"You don't understand her, Harry. Ty jej nie rozumiesz, Harry.
She regarded me merely as a person in a play. Uważała mnie po prostu za jakąś postać z dramatu.
She knows nothing of life. Wcale nie zna życia.
She lives with her mother, a faded tired woman who played Lady Capulet in a sort of magenta dressing-wrapper on the first night, and looks as if she had seen better days." Mieszka przy matce, zwiędłej, znużonej kobiecie, która pierwszego wieczora grała panią Kapulet w jakimś zmiętym peniuarze, a wyglądała, jakby lepsze pamiętała czasy.
"I know that look. It depresses me," murmured Lord Henry, examining his rings. Znam to… strasznie deprymujące - mruknął lord Henryk, przyglądając się swym pierścieniom.
"The Jew wanted to tell me her history, but I said it did not interest me." Żyd chciał mi opowiedzieć jej historię, ale odparłem, że mnie to nie interesuje.
"You were quite right. Miałeś słuszność.
There is always something infinitely mean about other people's tragedies." Tragedie drugich mają w sobie zawsze coś nieskończenie trywialnego.
"Sibyl is the only thing I care about. Mnie obchodzi wyłącznie Sybila.
What is it to me where she came from? Co mi do tego, skąd ona pochodzi?
From her little head to her little feet, she is absolutely and entirely divine. Od główki aż do maleńkich nóżek jest wprost boska.
Every night of my life I go to see her act, and every night she is more marvellous." Co wieczór chodzę popatrzeć, jak ona gra, i co wieczór jest cudowniejsza.
"That is the reason, I suppose, that you never dine with me now. Więc z tego powodu nigdy teraz nie jadasz ze mną obiadu.
I thought you must have some curious romance on hand. Myślałem już, że masz jakiś niezwykły romans.
You have; but it is not quite what I expected." No, masz go, ale niezupełnie taki, jakiego oczekiwałem.
"My dear Harry, we either lunch or sup together every day, and I have been to the opera with you several times," said Dorian, opening his blue eyes in wonder. Mój drogi Harry, przecież codziennie jadamy razem śniadanie albo kolację. Kilka razy byłem z tobą w operze - odrzekł Dorian Gray, otwierając szeroko oczy ze zdumienia.
"You always come dreadfully late." Przychodzisz zawsze strasznie późno.
"Well, I can't help going to see Sibyl play," he cried, "even if it is only for a single act. Bo istotnie nie mogę sobie odmówić patrzenia na grę Sybili, chociażby przez jeden akt.
I get hungry for her presence; and when I think of the wonderful soul that is hidden away in that little ivory body, I am filled with awe." Trawi mnie żądza patrzenia na nią, a kiedy myślę o tej cudnej duszy, ukrytej w drobnej figurce z kości słoniowej, przejmuje mnie lęk zbożny.
"You can dine with me to-night, Dorian, can't you?" Dorianie, chyba możesz zjeść dziś ze mną kolację?
He shook his head. Potrząsnął głową przecząco.
"To-night she is Imogen," he answered, "and to-morrow night she will be Juliet." Dziś wieczór jest Imogeną - odparł - a jutro Julią.
"When is she Sibyl Vane?" A kiedy jest Sybilą Vane?
"Never." Nigdy.
"I congratulate you." Gratuluję ci.
"How horrid you are! Jakiś ty straszny!
She is all the great heroines of the world in one. Ona łączy w sobie wszystkie wielkie bohaterki świata.
She is more than an individual. Jest czymś więcej niż jednostką.
You laugh, but I tell you she has genius. Śmiejesz się, aleja powiadam, że Sybila jest genialną aktorką.
I love her, and I must make her love me. Kocham ją, a ona musi mnie pokochać.
You, who know all the secrets of life, tell me how to charm Sibyl Vane to love me! Ty znasz wszystkie tajemnice życia, powiedz mi więc, jak oczarować Sybilę Vane, żeby mnie pokochała.
I want to make Romeo jealous. Chcę wzbudzić zazdrość Romea.
I want the dead lovers of the world to hear our laughter and grow sad. Chcę, aby zmarli kochankowie całego świata słyszeli nasz śmiech i posmutnieli.
I want a breath of our passion to stir their dust into consciousness, to wake their ashes into pain. Chcę, aby tchnienie naszej namiętności przywróciło ich prochom świadomość, popioły ich przejęło bólem.
My God, Harry, how I worship her!" Mój Boże, Harry, jakże ja ją ubóstwiam!
He was walking up and down the room as he spoke. Hectic spots of red burned on his cheeks. Biegał po pokoju tam i z powrotem, a gorączkowy rumieniec płonął na jego twarzy.
He was terribly excited. Był strasznie podniecony.
Lord Henry watched him with a subtle sense of pleasure. Lord Henryk obserwował go z subtelnym uczuciem satysfakcji.
How different he was now from the shy frightened boy he had met in Basil Hallward's studio! Jakże inny był w tej chwili od trwożliwego, nieśmiałego chłopca, którego spotkał w pracowni Hallwarda.
His nature had developed like a flower, had borne blossoms of scarlet flame. Cała jego istota rozwinęła się jak kwiat, rozkwitła szkarłatnym płomieniem.
Out of its secret hiding-place had crept his soul, and desire had come to meet it on the way. Dusza wysunęła się ze swej tajemnej kryjówki, a naprzeciw niej wybiegło pragnienie.
"And what do you propose to do?" said Lord Henry at last. I co zamierzasz uczynić? - spytał wreszcie lord Henryk.
"I want you and Basil to come with me some night and see her act. Ty i Bazyli Hallward musicie ze mną pójść którego wieczora, by zobaczyć, jak ona gra.
I have not the slightest fear of the result. Sądu waszego się nie boję.
You are certain to acknowledge her genius. Uznacie jej geniusz.
Then we must get her out of the Jew's hands. Wtedy będziemy ją musieli wyswobodzić z rąk tego Żyda.
She is bound to him for three years--at least for two years and eight months-- from the present time. Jest związana kontraktem jeszcze na trzy lata, co najmniej jeszcze dwa lata i osiem miesięcy.
I shall have to pay him something, of course. Muszę mu oczywiście dać jakieś odszkodowanie.
When all that is settled, I shall take a West End theatre and bring her out properly. Gdy to załatwię, wynajmę jeden z teatrów w West End i dam jej sposobność godnego wystąpienia.
She will make the world as mad as she has made me." Musi świat cały oczarować tak samo jak mnie.
"That would be impossible, my dear boy." To niemożliwe, mój drogi chłopcze.
"Yes, she will. A jednak ona to zrobi.
She has not merely art, consummate art-instinct, in her, but she has personality also; and you have often told me that it is personalities, not principles, that move the age." Ona nie tylko posiada artyzm, najsubtelniejszą intuicję artystyczną, ale ma także dużą indywidualność, a ty mi przecież powiedziałeś, że nie zasady, lecz indywidualności wstrząsają światem w naszych czasach.
"Well, what night shall we go?" Kiedy zatem pójdziemy?
"Let me see. To-day is Tuesday. Poczekaj, dziś jest wtorek.
Let us fix to-morrow. Powiedzmy jutro.
She plays Juliet to-morrow." Jutro gra Julię.
"All right. Pięknie.
The Bristol at eight o'clock; and I will get Basil." Hotel „Bristol” o ósmej. Zawiadomię Bazylego.
"Not eight, Harry, please. Half-past six. Nie o ósmej, Harry. Proszę cię, o wpół do siódmej.
We must be there before the curtain rises. Musimy tam być przed podniesieniem kurtyny.
You must see her in the first act, where she meets Romeo." Musicie ją widzieć w pierwszym akcie, kiedy się spotyka z Romeem.
"Half-past six! O wpół do siódmej?
What an hour! Co za pora!
It will be like having a meat-tea, or reading an English novel. To jakby herbata z zimnym mięsiwem albo czytanie angielskich powieści.
It must be seven. Najwcześniej już o siódmej.
No gentleman dines before seven. Żaden dżentelmen nie jada przed siódmą.
Shall you see Basil between this and then? Czy zobaczysz się przedtem z Bazylim?
Or shall I write to him?" A może ja mam do niego napisać?
"Dear Basil! Poczciwy Bazyli.
I have not laid eyes on him for a week. Nie widziałem go od tygodnia.
It is rather horrid of me, as he has sent me my portrait in the most wonderful frame, specially designed by himself, and, though I am a little jealous of the picture for being a whole month younger than I am, I must admit that I delight in it. Szkaradnie to właściwie z mojej strony. Przysłał mi mój portret w cudnej ramie, którą sam zaprojektował. Jestem wprawdzie trochę zazdrosny o obraz, ponieważ jest o cały miesiąc młodszy ode mnie, ale bardzo się nim cieszę.
Perhaps you had better write to him. Może lepiej, żebyś ty do niego napisał.
I don't want to see him alone. Nie chciałbym być z Bazylim sam na sam.
He says things that annoy me. Mówi mi zawsze rzeczy, które mnie drażnią.
He gives me good advice." Udziela mi dobrych rad.
Lord Henry smiled. Lord Henryk uśmiechnął się.
"People are very fond of giving away what they need most themselves. Aż nadto chętnie oddajemy to, czego sami najwięcej potrzebujemy.
It is what I call the depth of generosity." Nazywam to głębią hojności.
"Oh, Basil is the best of fellows, but he seems to me to be just a bit of a Philistine. O, Bazyli jest najlepszym człowiekiem w świecie, ale zdaje mi się, że jest trochę filistrem.
Since I have known you, Harry, I have discovered that." Zrobiłem to spostrzeżenie, Harry, od czasu gdy ciebie poznałem.
"Basil, my dear boy, puts everything that is charming in him into his work. Mój drogi chłopcze, Bazyli cały swój urok wciela w sztukę.
The consequence is that he has nothing left for life but his prejudices, his principles, and his common sense. Dlatego w bieżącym życiu jemu samemu nic nie zostało prócz przesądów, zasad i zdrowego rozsądku.
The only artists I have ever known who are personally delightful are bad artists. Jedyni znani mi artyści, którzy czarują swą osobowością, są lichymi artystami.
Good artists exist simply in what they make, and consequently are perfectly uninteresting in what they are. Dobrzy artyści istnieją tylko w tym, co tworzą, sami przez się są zgoła niezajmujący.
A great poet, a really great poet, is the most unpoetical of all creatures. Wielki poeta, prawdziwie wielki poeta, jest najmniej poetyczną istotą na świecie.
But inferior poets are absolutely fascinating. Ale kiepscy poeci są wprost fascynujący.
The worse their rhymes are, the more picturesque they look. Im gorsze są ich rymy, tym bardziej malowniczo wyglądają oni sami.
The mere fact of having published a book of second-rate sonnets makes a man quite irresistible. Sam fakt, że ktoś ogłosił tom lichych sonetów, czyni go nieodpartym.
He lives the poetry that he cannot write. Żyje poezją, której nie umie napisać.
The others write the poetry that they dare not realize." Ci inni piszą poezję, której nie mają odwagi wcielić w życie.
"I wonder is that really so, Harry?" said Dorian Gray, putting some perfume on his handkerchief out of a large, gold-topped bottle that stood on the table. "It must be, if you say it. Czyż tak jest istotnie, Harry? - spytał Dorian Gray, biorąc ze stołu duży flakon ze złotym korkiem i skrapiając perfumami chustkę. - Chyba tak, skoro ty to mówisz.
And now I am off. A teraz odchodzę.
Imogen is waiting for me. Imogena na mnie czeka.
Don't forget about to-morrow. Nie zapomnij: jutro!
Good-bye." Do widzenia.
As he left the room, Lord Henry's heavy eyelids drooped, and he began to think. Gdy Dorian wyszedł z pokoju, lord Henryk przymknął swe ciężkie powieki i zaczął rozmyślać.
Certainly few people had ever interested him so much as Dorian Gray, and yet the lad's mad adoration of some one else caused him not the slightest pang of annoyance or jealousy. Niewielu ludzi interesowało go kiedykolwiek w tym stopniu co Dorian Gray, a jednak szalone uwielbienie chłopca dla kogoś innego nie sprawiało mu najmniejszej przykrości; nie był o nie zazdrosny.
He was pleased by it. Podobało mu się.
It made him a more interesting study. Chłopiec stawał się przez to bardziej interesującym obiektem studiów.
He had been always enthralled by the methods of natural science, but the ordinary subject-matter of that science had seemed to him trivial and of no import. Zawsze go pociągała metoda doświadczalna. Ale przedmiot jej badań był dlań mało ważny i obojętny.
And so he had begun by vivisecting himself, as he had ended by vivisecting others. Rozpoczął więc wiwisekcję na sobie samym, a skończył na wiwisekcji innych.
Human life--that appeared to him the one thing worth investigating. Życie ludzkie było w jego oczach jedynym obiektem godnym badania.
Compared to it there was nothing else of any value. W porównaniu z nim wszystko inne nie miało wartości.
It was true that as one watched life in its curious crucible of pain and pleasure, one could not wear over one's face a mask of glass, nor keep the sulphurous fumes from troubling the brain and making the imagination turbid with monstrous fancies and misshapen dreams. There were poisons so subtle that to know their properties one had to sicken of them. Oczywiście, kto obserwował życie i jego dziwaczny tygiel, w którym przetapiają się radości i bóle, ten nie mógł na twarzy nosić szklanej maski ani zabronić wyziewom siarczanym mącić mu mózgu i zatruwać fantazji potwornymi obrazami i szpetnymi widziadłami.
There were maladies so strange that one had to pass through them if one sought to understand their nature. Istniały choroby tak niezwykłe, że trzeba je było przebyć, jeśli się chciało poznać ich istotę.
And, yet, what a great reward one received! A przecież jaka czekała nagroda?
How wonderful the whole world became to one! Jaki świat stawał się cudowny!
To note the curious hard logic of passion, and the emotional coloured life of the intellect--to observe where they met, and where they separated, at what point they were in unison, and at what point they were at discord--there was a delight in that! Zgłębiać dziwnie nieugiętą logikę namiętności i obserwować barwne, burzliwe życie intelektu, podpatrywać, gdzie się łączą a gdzie rozdzielają, gdzie się zlewają w harmonijną całość, a gdzie wydają dysonans - co za rozkosz!
What matter what the cost was? Obojętne, jakim się to działo kosztem.
One could never pay too high a price for any sensation. Za silne wrażenia nie można nigdy płacić zbyt drogo.
He was conscious--and the thought brought a gleam of pleasure into his brown agate eyes--that it was through certain words of his, musical words said with musical utterance, that Dorian Gray's soul had turned to this white girl and bowed in worship before her. Wiedział - a świadomość ta błyskiem triumfu zaświeciła w jego agatowych, ciemnych oczach - wiedział, że potęga jego barwnych słów, słów melodyjnych, wypowiedzianych głosem melodyjnym, zwróciła duszę Doriana Graya ku tej białej dziewczynie w kornym uwielbieniu.
To a large extent the lad was his own creation. Młodzieniec był w znacznej mierze jego dziełem.
He had made him premature. Uczynił go przedwcześnie dojrzałym.
That was something. I to coś znaczy.
Ordinary people waited till life disclosed to them its secrets, but to the few, to the elect, the mysteries of life were revealed before the veil was drawn away. Zwyczajni ludzie czekają, aż im życie odsłoni swe tajemnice, ale nielicznym wybranym objawiają się tajemnice życia przed zdarciem zasłony.
Sometimes this was the effect of art, and chiefly of the art of literature, which dealt immediately with the passions and the intellect. Czasami bywa to dziełem sztuki, zwłaszcza sztuki literatury, zajmującej się bezpośrednio namiętnościami i intelektem.
But now and then a complex personality took the place and assumed the office of art, was indeed, in its way, a real work of art, life having its elaborate masterpieces, just as poetry has, or sculpture, or painting. Ale od czasu do czasu jakaś skomplikowana indywidualność zastępuje sztukę i spełnia jej rolę, jest sama w swoisty sposób dziełem sztuki. Bo i życie ma swoje wielkie arcydzieła, podobnie jak poezja, rzeźba i malarstwo.
Yes, the lad was premature. Tak, chłopiec był przedwcześnie dojrzały.
He was gathering his harvest while it was yet spring. Zbierał swój plon w porze wiosny.
The pulse and passion of youth were in him, but he was becoming self-conscious. Było w nim tętno i namiętność młodości, stawał się świadomy siebie.
It was delightful to watch him. Rozkoszą było go obserwować.
With his beautiful face, and his beautiful soul, he was a thing to wonder at. Ze swą piękną głową i piękną duszą był tym, co można podziwiać.
It was no matter how it all ended, or was destined to end. Cóż to kogo obchodzi, jak się wszystko skończy lub ma skończyć?
He was like one of those gracious figures in a pageant or a play, whose joys seem to be remote from one, but whose sorrows stir one's sense of beauty, and whose wounds are like red roses. Był jak jedna z owych wdzięcznych postaci jakiegoś barwnego korowodu lub sztuki teatralnej, których radości tak nam są dalekie, cierpienia budzą zmysł piękna, a rany są niby róże czerwone.
Soul and body, body and soul--how mysterious they were! Dusza i ciało - ciało i dusza. Jakież to tajemnicze!
There was animalism in the soul, and the body had its moments of spirituality. Dusza wykazuje właściwości cielesne, a ciało ma swe momenty uduchowienia.
The senses could refine, and the intellect could degrade. Zmysły mogą uszlachetnić, a duch poniżyć człowieka.
Who could say where the fleshly impulse ceased, or the psychical impulse began? Kto jest zdolny powiedzieć, gdzie się kończą popędy ciała lub gdzie się zaczyna popęd fizyczny?
How shallow were the arbitrary definitions of ordinary psychologists! Jak powierzchowne są dowolne definicje zwyczajnych psychologów.
And yet how difficult to decide between the claims of the various schools! A jednak jak trudno zorientować się wśród twierdzeń przeróżnych szkół.
Was the soul a shadow seated in the house of sin? Jestli dusza cieniem, przebywającym w domu grzechu?
Or was the body really in the soul, as Giordano Bruno thought? Albo może istotnie ciało przebywa w duszy, jak sądził Giordano Bruno?
The separation of spirit from matter was a mystery, and the union of spirit with matter was a mystery also. Oddzielenie ducha od materii jest tajemnicą. A zjednoczenie ducha z materią pozostaje także tajemnicą.
He began to wonder whether we could ever make psychology so absolute a science that each little spring of life would be revealed to us. Począł rozmyślać, czy nam się też kiedyś uda podnieść psychologię do poziomu nauki tak ścisłej, aby mogła odsłaniać najdrobniejsze źródła życia.
As it was, we always misunderstood ourselves and rarely understood others. Obecnie zawsze fałszywie rozumiemy siebie, a rzadko rozumiemy drugich.
Experience was of no ethical value. Doświadczenie nie posiada wartości etycznej.
It was merely the name men gave to their mistakes. Jest ono tylko mianem, które człowiek nadał swym pomyłkom.
Moralists had, as a rule, regarded it as a mode of warning, had claimed for it a certain ethical efficacy in the formation of character, had praised it as something that taught us what to follow and showed us what to avoid. Moraliści uważali je przeważnie za przestrogę, przyznawali mu wartość etyczną dla kształtowania charakteru, sławili jako coś, co uczy nas, za czym iść, a co omijać należy.
But there was no motive power in experience. Ale doświadczenie nie jest przejawem umotywowanych sił.
It was as little of an active cause as conscience itself. Nie jest pobudką czynów, tak samo jak nią nie jest sumienie.
All that it really demonstrated was that our future would be the same as our past, and that the sin we had done once, and with loathing, we would do many times, and with joy. Dowodzi jedynie tego, że przyszłość nasza będzie taką, jaką była przeszłość, i że grzech popełniony niegdyś ze wstrętem niejednokrotnie popełniać będziemy z radością.
It was clear to him that the experimental method was the only method by which one could arrive at any scientific analysis of the passions; and certainly Dorian Gray was a subject made to his hand, and seemed to promise rich and fruitful results. Jasne było dla lorda Henryka, że metoda eksperymentalna jest jedyną metodą umożliwiającą naukową analizę namiętności, a Dorian Gray jest bez wątpienia obiektem jakby stworzonym dla niego, bo obiecującym rezultat bogaty i płodny.
His sudden mad love for Sibyl Vane was a psychological phenomenon of no small interest. Jego nagła szalona miłość do Sybili Vane była fenomenem psychologicznym nadzwyczaj zajmującym.
There was no doubt that curiosity had much to do with it, curiosity and the desire for new experiences, yet it was not a simple, but rather a very complex passion. Bez wątpienia odgrywa tu wielką rolę ciekawość, ciekawość i pragnienie nowych doświadczeń. Nie była to jednak namiętność prosta, raczej niezwykle skomplikowana.
What there was in it of the purely sensuous instinct of boyhood had been transformed by the workings of the imagination, changed into something that seemed to the lad himself to be remote from sense, and was for that very reason all the more dangerous. To, co w niej było czysto zmysłowym instynktem młodości, zostało pracą fantazji przetworzone, przeobrażone w coś, co chłopcu samemu wydawało się dalekie od wszelkiej zmysłowości, i właśnie dlatego było tym bardziej niebezpieczne.
It was the passions about whose origin we deceived ourselves that tyrannized most strongly over us. Bo właśnie te namiętności, co do których pochodzenia się mylimy, tym bezwzględniej nas tyranizują.
Our weakest motives were those of whose nature we were conscious. Najsłabsze są te popędy, które sobie uświadamiamy.
It often happened that when we thought we were experimenting on others we were really experimenting on ourselves. Nieraz nam się wydawało, że czynimy eksperymenty na innych, gdy w istocie eksperymentowaliśmy na sobie samych.
While Lord Henry sat dreaming on these things, a knock came to the door, and his valet entered and reminded him it was time to dress for dinner. Lord Henryk siedział pogrążony w tych rozmyślaniach, gdy nagle zapukano do drzwi i wszedł służący, przypominając mu, że czas ubrać się do obiadu.
He got up and looked out into the street. Wstał i wyjrzał oknem na ulicę.
The sunset had smitten into scarlet gold the upper windows of the houses opposite. Zachodzące słońce szkarłatnym złotem oblało górne okna przeciwległego domu.
The panes glowed like plates of heated metal. Szyby płonęły, jakby były płytami rozżarzonego do czerwoności metalu.
The sky above was like a faded rose. Niebo w górze wyglądało jak zwiędła róża.
He thought of his friend's young fiery-coloured life and wondered how it was all going to end. Przyszło mu na myśl młode, płomienne życie przyjaciela i w duchu zadawał sobie pytanie, jak się ono zakończy.
When he arrived home, about half-past twelve o'clock, he saw a telegram lying on the hall table. Gdy o wpół do pierwszej w nocy wrócił do domu, w hallu na stole leżała depesza.
He opened it and found it was from Dorian Gray. Otworzył i przekonał się, że była od Doriana Graya.
It was to tell him that he was engaged to be married to Sibyl Vane. Gray donosił, że się zaręczył z Sybilą Vane.
Chapter 5 V
"Mother, Mother, I am so happy!" whispered the girl, burying her face in the lap of the faded, tired-looking woman who, with back turned to the shrill intrusive light, was sitting in the one arm-chair that their dingy sitting-room contained. "I am so happy!" she repeated, "and you must be happy, too!" - Mamo, mamo, jaka ja jestem szczęśliwa - szeptała dziewczyna, tuląc twarz do łona znużonej, zwiędłej kobiety, która odwrócona plecami od ostrego, rażącego światła siedziała na jedynym fotelu stojącym w ich nędznym saloniku. - Taka jestem szczęśliwa - powtarzała - a ty także musisz być szczęśliwa.
Mrs. Vane winced and put her thin, bismuth-whitened hands on her daughter's head. Pani Vane drgnęła i złożyła swe chude, bizmutem wybielone ręce na głowie dziewczyny.
"Happy!" she echoed, "I am only happy, Sibyl, when I see you act. Szczęśliwa - odparła jak echo. - Ja wtedy tylko jestem szczęśliwa, kiedy cię widzę na scenie.
You must not think of anything but your acting. Nie wolno ci myśleć o niczym innym jak tylko o twojej sztuce.
Mr. Isaacs has been very good to us, and we owe him money." Pan Isaacs był dla nas bardzo dobry i jesteśmy mu dłużne dość dużo pieniędzy.
The girl looked up and pouted. Dziewczyna podniosła oczy i nadąsała się.
"Money, Mother?" she cried, "what does money matter? Pieniądze? - zawołała. - Mamo, co nas obchodzą pieniądze?
Love is more than money." Miłość znaczy więcej niż pieniądze.
"Mr. Isaacs has advanced us fifty pounds to pay off our debts and to get a proper outfit for James. Pan Isaacs dał nam pięćdziesiąt funtów zaliczki na spłacenie naszych długów i zakupienie porządnej wyprawy dla Jamesa.
You must not forget that, Sibyl. Nie wolno ci o tym zapominać, Sybilo.
Fifty pounds is a very large sum. Pięćdziesiąt funtów to wielka suma.
Mr. Isaacs has been most considerate." Pan Isaacs był bardzo dobry.
"He is not a gentleman, Mother, and I hate the way he talks to me," said the girl, rising to her feet and going over to the window. On nie jest dżentelmenem, mamo, i nienawidzę sposobu, w jaki ze mną rozmawia - rzekła dziewczyna, wstając i podchodząc do okna.
"I don't know how we could manage without him," answered the elder woman querulously. Nie wiem, jak byśmy sobie dały radę bez niego - odparła stara kobieta rozdrażnionym tonem.
Sibyl Vane tossed her head and laughed. Sybila Vane odrzuciła w tył głowę i roześmiała się.
"We don't want him any more, Mother. Nie potrzebujemy go już, mamo.
Prince Charming rules life for us now." Then she paused. Teraz książę z bajki rządzi naszym życiem. - Powiedziawszy to, zamilkła na chwilę.
A rose shook in her blood and shadowed her cheeks. Poczuła płomień w żyłach, który rzucił gorący refleks na jej twarz.
Quick breath parted the petals of her lips. Szybki oddech rozchylił płatki warg.
They trembled. Drżały.
Some southern wind of passion swept over her and stirred the dainty folds of her dress. "I love him," she said simply. Wstrząsał nią jakiś południowy wicher namiętności, poruszając delikatne fałdy jej sukni. - Kocham go - rzekła z prostotą.
"Foolish child! foolish child!" was the parrot-phrase flung in answer. Głupie dziecko, głupie dziecko - zabrzmiał papuzi głos.
The waving of crooked, false-jewelled fingers gave grotesqueness to the words. Ruch krzywych palców, świecących fałszywymi kamieniami, dodawał jeszcze tym słowom groteskowości.
The girl laughed again. Dziewczyna znów się zaśmiała.
The joy of a caged bird was in her voice. W głosie jej brzmiała radość uwięzionego w klatce ptaszka.
Her eyes caught the melody and echoed it in radiance, then closed for a moment, as though to hide their secret. Oczy jej wchłaniały tę radość i wypromieniowywały ją, po czym przymknęły się na chwilę jakby dla ukrycia tajemnicy.
When they opened, the mist of a dream had passed across them. Gdy znów spojrzały, zasnuwała je mgła rozmarzenia.
Thin-lipped wisdom spoke at her from the worn chair, hinted at prudence, quoted from that book of cowardice whose author apes the name of common sense. Z wypełzłego fotela cienkie wargi głosiły mądrość, zalecając ostrożność, cytując całe tyrady z księgi tchórzostwa, której autor nadużywa imienia zdrowego rozsądku.
She did not listen. Ale ona nic nie słyszała.
She was free in her prison of passion. Czuła się wolną w więzieniu namiętności.
Her prince, Prince Charming, was with her. Jej książę, książę z bajki, był przy niej.
She had called on memory to remake him. Wezwała pamięć na pomoc, by stanął przed nią jak żywy.
She had sent her soul to search for him, and it had brought him back. Wysłała za nim duszę; znalazła go i przywiodła z powrotem.
His kiss burned again upon her mouth. Pocałunek jego znów palił jej usta.
Her eyelids were warm with his breath. Powieki ciepłe były od jego tchnienia.
Then wisdom altered its method and spoke of espial and discovery. Po chwili mądrość zmieniła metodę i poczęła mówić o rozwadze i zasięgnięciu informacji.
This young man might be rich. Ten młody człowiek może być bogaty.
If so, marriage should be thought of. Jeśli tak jest, to należy myśleć o skłonieniu go do małżeństwa.
Against the shell of her ear broke the waves of worldly cunning. O muszlę jej ucha uderzyły fale życiowego sprytu.
The arrows of craft shot by her. Świsnęły strzały przebiegłości.
She saw the thin lips moving, and smiled. Widziała, jak cienkie wargi bezustannie się poruszają. Uśmiechnęła się.
Suddenly she felt the need to speak. Wreszcie uczuła potrzebę mówienia.
The wordy silence troubled her. Milczenie ją niepokoiło.
"Mother, Mother," she cried, "why does he love me so much? Mamo, mamo, dlaczego on mnie tak kocha?
I know why I love him. Ja wiem, dlaczego ja go kocham.
I love him because he is like what love himself should be. Kocham go, ponieważ jest takim, jaka powinna być sama miłość.
But what does he see in me? Ale co on widzi we mnie?
I am not worthy of him. Ja go nie jestem godna.
And yet--why, I cannot tell--though I feel so much beneath him, I don't feel humble. A jednak… nie potrafię tego wyrazić… chociaż czuję się o tyle gorsza od niego, to przecież nie czuję się onieśmielona.
I feel proud, terribly proud. Jestem dumna, mamo, strasznie dumna.
Mother, did you love my father as I love Prince Charming?" Mamo, czy ty kochałaś mojego ojca tak, jak ja kocham księcia z bajki?
The elder woman grew pale beneath the coarse powder that daubed her cheeks, and her dry lips twitched with a spasm of pain. Stara kobieta zbladła pod grubą warstwą pudru, a suche jej wargi wykrzywił grymas bólu.
Sybil rushed to her, flung her arms round her neck, and kissed her. Sybila przypadła do niej, ramionami oplotła jej szyję i zaczęła całować.
"Forgive me, Mother. I know it pains you to talk about our father. Wybacz, mamo, wiem, że cię boli wspomnienie naszego ojca.
But it only pains you because you loved him so much. Ale boli cię dlatego, ponieważ go tak bardzo kochałaś.
Don't look so sad. Nie bądź taka smutna.
I am as happy to-day as you were twenty years ago. Ja dziś jestem taka szczęśliwa, jak ty przed dwudziestu laty.
Ah! let me be happy for ever!" O, pozwól mi być zawsze szczęśliwą!
"My child, you are far too young to think of falling in love. Dziecko moje, za młoda jesteś, by myśleć o miłości.
Besides, what do you know of this young man? Zresztą, cóż ty wiesz o tym człowieku?
You don't even know his name. Nie znasz nawet jego nazwiska.
The whole thing is most inconvenient, and really, when James is going away to Australia, and I have so much to think of, I must say that you should have shown more consideration. Wszystko to niewłaściwe i doprawdy teraz, kiedy James wyjeżdża do Australii, a ja muszę się o tyle rzeczy kłopotać, mogłabyś wykazać więcej zastanowienia.
However, as I said before, if he is rich . . ." Ale jak już powiedziałam, jeśli jest bogaty…
"Ah! Mother, Mother, let me be happy!" Ach, mamo, mamo, pozwól mi być szczęśliwą!
Mrs. Vane glanced at her, and with one of those false theatrical gestures that so often become a mode of second nature to a stage-player, clasped her in her arms. At this moment, the door opened and a young lad with rough brown hair came into the room. He was thick-set of figure, and his hands and feet were large and somewhat clumsy in movement. He was not so finely bred as his sister. One would hardly have guessed the close relationship that existed between them. Pani Vane spojrzała na córkę i z owym sztucznym teatralnym gestem, który często staje się dla aktora drugą naturą, chwyciła ją w objęcia W tej chwili drzwi się otworzyły i wszedł młody chłopiec z rozwichrzonymi ciemnymi włosami Był krępy, miał duże ręce i nogi, poruszał się niezgrabnie Nie był tak delikatny jak siostra Trudno byłoby domyślić się pokrewieństwa między nim a Sybilą.
Mrs. Vane fixed her eyes on him and intensified her smile. She mentally elevated her son to the dignity of an audience. She felt sure that the tableau was interesting. Pani Vane utkwiła w nim oczy i uśmiechnęła się W jej wyobraźni syn odgrywał w tej chwili rolę jednoosobowego audytorium Była pewna, że obraz jest zajmujący.
"You might keep some of your kisses for me, Sibyl, I think," said the lad with a good-natured grumble. "Ah! but you don't like being kissed, Jim," she cried. "You are a dreadful old bear." And she ran across the room and hugged him. Sybilo, mogłabyś zachować dla mnie trochę pocałunków - dobrodusznie mruknął chłopak. O, Jim, przecież ty nie lubisz, gdy cię całuję - zawołała - Straszny z ciebie niedźwiedź - Podbiegła ku niemu i uścisnęła go.
James Vane looked into his sister's face with tenderness. James Vane serdecznie popatrzał na siostrę.
"I want you to come out with me for a walk, Sibyl. Przyszedłem zabrać cię na przechadzkę, Sybilo.
I don't suppose I shall ever see this horrid London again. Nie wiem, czy jeszcze kiedy zobaczę ten obrzydły Londyn.
I am sure I don't want to." Nie mam zresztą bynajmniej na to ochoty.
"My son, don't say such dreadful things," murmured Mrs. Vane, taking up a tawdry theatrical dress, with a sigh, and beginning to patch it. Synu mój, nie mów tak strasznych rzeczy - szepnęła pani Vane z westchnieniem, biorąc jakiś świecący fatałaszek z garderoby teatralnej, aby go załatać.
She felt a little disappointed that he had not joined the group. Była trochę rozczarowana, ze się nie przyłączył do grupy.
It would have increased the theatrical picturesqueness of the situation. Tak ogromnie wzmogłoby to sceniczny efekt sytuacji.
"Why not, Mother? Czemu nie, mamo?
I mean it." Takie mam przekonanie.
"You pain me, my son. Ból mi sprawiasz, mój synu.
I trust you will return from Australia in a position of affluence. Ufam, ze powrócisz z Australii jako człowiek świetnie sytuowany.
I believe there is no society of any kind in the Colonies-- nothing that I would call society--so when you have made your fortune, you must come back and assert yourself in London." Zdaje mi się, ze w koloniach wcale nie ma ludzi z towarzystwa, z tego, co ja nazywam towarzystwem, więc kiedy dorobisz się, musisz powrócić i osiąść w Londynie.
"Society!" muttered the lad. "I don't want to know anything about that. I should like to make some money to take you and Sibyl off the stage. Z towarzystwa? - mruknął chłopak niechętnie. - Nie chcę o nim nic wiedzieć Pragnąłbym tylko zarobić trochę pieniędzy, by zabrać ciebie i Sybilę ze sceny.
I hate it." Nienawidzę teatru.
"Oh, Jim!" said Sibyl, laughing, "how unkind of you! But are you really going for a walk with me? Ach, Jim, jakiś ty niedobry - zaśmiała się Sybila. - Ale czy naprawdę chcesz ze mną wyjść na przechadzkę?
That will be nice! To będzie przyjemne.
I was afraid you were going to say good-bye to some of your friends-- to Tom Hardy, who gave you that hideous pipe, or Ned Langton, who makes fun of you for smoking it. Już się bałam, ze zechcesz pożegnać któregoś ze swych przyjaciół Toma Hardy, który ci dał tę szkaradną fajkę, lub Neda Langtona, który drwi z ciebie, że ją palisz.
It is very sweet of you to let me have your last afternoon. Where shall we go? To ładnie z twojej strony, ze ostatnią przechadzkę chcesz odbyć ze mną. Dokąd pójdziemy?
Let us go to the park." Najlepiej do parku.
"I am too shabby," he answered, frowning. "Only swell people go to the park." Jestem za brzydko ubrany - odparł, marszcząc czoło. - Do parku chodzą tylko eleganci.
"Nonsense, Jim," she whispered, stroking the sleeve of his coat. Ach, głupstwo. Jim - prosiła, pieszczotliwie gładząc jego rękaw.
He hesitated for a moment. Wahał się przez chwilę.
"Very well," he said at last, "but don't be too long dressing." Dobrze - rzekł wreszcie - ale ubierz się szybko.
She danced out of the door. Tanecznym krokiem wybiegła z pokoju.
One could hear her singing as she ran upstairs. Słychać było jej śpiew, gdy wchodziła na górę.
Her little feet pattered overhead. Małe jej stopki zastukały nad ich głowami.
He walked up and down the room two or three times. Then he turned to the still figure in the chair. Jim dwa czy trzy razy przeszedł się po pokoju, po czym zwrócił się do nieruchomej postaci w fotelu.
"Mother, are my things ready?" he asked. Mamo, czy rzeczy moje gotowe?
"Quite ready, James," she answered, keeping her eyes on her work. Tak, James, gotowe - odparła, nie podnosząc oczu znad roboty.
For some months past she had felt ill at ease when she was alone with this rough stern son of hers. Od paru miesięcy czuła się zaniepokojona, ilekroć zostawała sam na sam ze swym szorstkim, surowym synem.
Her shallow secret nature was troubled when their eyes met. Jej płytką, a jednak skrytą naturę niepokoił jego wzrok.
She used to wonder if he suspected anything. W duchu pytała siebie, czy on czegoś nie podejrzewa.
The silence, for he made no other observation, became intolerable to her. Milczenie - bo nic więcej nie powiedział - wydało się jej czymś nieznośnym.
She began to complain. Poczęła się żalić.
Women defend themselves by attacking, just as they attack by sudden and strange surrenders. Kobiety bronią się atakując, tak jak przypuszczają atak przy pomocy nagłego nieuzasadnionego poddania się.
"I hope you will be contented, James, with your sea-faring life," she said. "You must remember that it is your own choice. Spodziewam się, ze będziesz zadowolony ze swej kariery marynarza - mówiła. - Nie wolno ci zapominać, ze sam uczyniłeś ten wybór.
You might have entered a solicitor's office. Mogłeś pójść do kancelarii adwokackiej.
Solicitors are a very respectable class, and in the country often dine with the best families." Adwokaci to zawód poważny i na wsi często są zapraszani na obiady do najlepszych rodzin.
"I hate offices, and I hate clerks," he replied. "But you are quite right. Nie cierpię biur i nienawidzę urzędników - odparł . - Ale masz słuszność.
I have chosen my own life. Ja sam obrałem sobie karierę.
All I say is, watch over Sibyl. Mogę ci tylko powiedzieć czuwaj nad Sybilą.
Don't let her come to any harm. Nie pozwól jej skrzywdzić.
Mother, you must watch over her." Matko, ty musisz nad nią czuwać.
"James, you really talk very strangely. James, co ty wygadujesz?
Of course I watch over Sibyl." Naturalnie, ze czuwam nad Sybilą.
"I hear a gentleman comes every night to the theatre and goes behind to talk to her. Słyszałem, ze jakiś pan codziennie bywa w teatrze, idzie za kulisy i rozmawia z nią.
Is that right? Czy to prawda?
What about that?" Co to ma znaczyć?
"You are speaking about things you don't understand, James. In the profession we are accustomed to receive a great deal of most gratifying attention. I myself used to receive many bouquets at one time. That was when acting was really understood. As for Sibyl, I do not know at present whether her attachment is serious or not. James, mówisz o rzeczach, których nie rozumiesz W naszym zawodzie jesteśmy przyzwyczajone do bardzo licznych dowodów uprzejmości Ja sama swego czasu otrzymywałam niejeden bukiet Było to wówczas, kiedy istotnie ludzie rozumieli się jeszcze na grze A co do Sybili, to nie wiem na razie, czy skłonność jej jest poważna, czy nie.
But there is no doubt that the young man in question is a perfect gentleman. He is always most polite to me. Ale to pewne, ze ten młody człowiek to skończony dżentelmen Zawsze jest względem mnie nadzwyczaj uprzejmy.
Besides, he has the appearance of being rich, and the flowers he sends are lovely." Przy tym zdaje się być bardzo bogaty i przysyła mnóstwo pięknych kwiatów.
"You don't know his name, though," said the lad harshly. Ale nazwiska jego nie znasz - szorstko rzekł chłopak.
"No," answered his mother with a placid expression in her face. "He has not yet revealed his real name. Nie - ze spokojem odparła matka. - Nie wyjawił jeszcze swego prawdziwego nazwiska.
I think it is quite romantic of him. To bardzo romantycznie z jego strony.
He is probably a member of the aristocracy." Należy zapewne do arystokracji.
James Vane bit his lip. James Vane przygryzł wargi.
"Watch over Sibyl, Mother," he cried, "watch over her." Czuwaj nad Sybilą, matko! - zawołał. - Czuwaj nad nią.
"My son, you distress me very much. Synu mój, zasmucasz mnie.
Sibyl is always under my special care. Sybila pozostaje zawsze pod moją troskliwą opieką.
Of course, if this gentleman is wealthy, there is no reason why she should not contract an alliance with him. Oczywiście, jeśli ten pan jest bogaty, to nie widzę powodu przeszkadzania ich małżeństwu.
I trust he is one of the aristocracy. Najpewniej należy do arystokracji.
He has all the appearance of it, I must say. Wygląda na to.
It might be a most brilliant marriage for Sibyl. Mógłby być świetną partią dla Sybili.
They would make a charming couple. Cudna byłaby z nich para.
His good looks are really quite remarkable; everybody notices them." Jest tak niezwykle piękny, że wszyscy się za nim oglądają.
The lad muttered something to himself and drummed on the window-pane with his coarse fingers. Chłopiec mruczał coś przez zęby, zgrubiałymi palcami bębniąc po szybach.
He had just turned round to say something when the door opened and Sibyl ran in. Właśnie odwrócił się, by coś odpowiedzieć, gdy drzwi się otworzyły i tanecznym krokiem wbiegła Sybila.
"How serious you both are!" she cried. "What is the matter?" Jacyż wy oboje jesteście poważni! - zawołała. - Co to ma znaczyć?
"Nothing," he answered. "I suppose one must be serious sometimes. Nic - odparł - trzeba przecie być czasem poważnym.
Good-bye, Mother; I will have my dinner at five o'clock. Do widzenia, mamo, o piątej przyjdę na obiad.
Everything is packed, except my shirts, so you need not trouble." Oprócz koszul wszystko mam spakowane. Nie potrzebujesz się więc niepokoić.
"Good-bye, my son," she answered with a bow of strained stateliness. Do widzenia, synu - odparła, skłaniając głowę z wymuszoną godnością.
She was extremely annoyed at the tone he had adopted with her, and there was something in his look that had made her feel afraid. Irytował ją ton, jakim do niej przemawiał, a w spojrzeniu jego było coś, co ją trwożyło.
"Kiss me, Mother," said the girl. Pocałuj mnie, mamo - rzekła dziewczyna.
Her flowerlike lips touched the withered cheek and warmed its frost. Świeżymi jak kwiat ustami dotknęła zwiędłego policzka tchnącego chłodem.
"My child! my child!" cried Mrs. Vane, looking up to the ceiling in search of an imaginary gallery. Moje dziecko, moje dziecko! - wykrzyknęła pani Vane, wznosząc oczy do góry, jakby szukała nieobecnej galerii.
"Come, Sibyl," said her brother impatiently. Chodź, Sybilo! - rzekł zirytowany brat.
He hated his mother's affectations. Nie cierpiał afektacji matki.
They went out into the flickering, wind-blown sunlight and strolled down the dreary Euston Road. Wyszli na migotliwe, rozedrgane od wiatru słoneczne światło i ruszyli posępną Euston Road.
The passersby glanced in wonder at the sullen heavy youth who, in coarse, ill-fitting clothes, was in the company of such a graceful, refined-looking girl. Przechodnie ze zdziwieniem oglądali się za chmurnym, niezgrabnym chłopcem, w tandetnym, źle skrojonym ubraniu, idącym obok tak pięknej, subtelnej dziewczyny.
He was like a common gardener walking with a rose. Wyglądał jak ordynarny ogrodnik przy róży.
Jim frowned from time to time when he caught the inquisitive glance of some stranger. Jim chwilami marszczył czoło, gdy przychwycił przypadkiem natrętne spojrzenia przechodniów.
He had that dislike of being stared at, which comes on geniuses late in life and never leaves the commonplace. Czuł wstręt do zwracania na siebie uwagi - właściwość, którą geniusz nabywa późno, ale której człowiek przeciętny nie traci ani na chwilę.
Sibyl, however, was quite unconscious of the effect she was producing. Sybila natomiast nie zdawała sobie sprawy z wrażenia, jakie wywoływała.
Her love was trembling in laughter on her lips. Miłość przywoływała uśmiech na jej usta.
She was thinking of Prince Charming, and, that she might think of him all the more, she did not talk of him, but prattled on about the ship in which Jim was going to sail, about the gold he was certain to find, about the wonderful heiress whose life he was to save from the wicked, red-shirted bushrangers. Myślała o księciu z bajki, a chcąc myśleć tym swobodniej, nie mówiła o nim, lecz szczebiotała o okręcie, którym Jim miał odpłynąć, o złocie, które z pewnością zdobędzie, o cudnej właścicielce skarbów, którą wyswobodzi z rąk niecnych rabusiów, zbiegłych zesłańców odzianych w czerwone koszule.
For he was not to remain a sailor, or a supercargo, or whatever he was going to be. Bo on nie zostanie na zawsze majtkiem ani jakimś tam agentem na statku handlowym.
Oh, no! O nie!
A sailor's existence was dreadful. Życie marynarza jest straszne!
Fancy being cooped up in a horrid ship, with the hoarse, hump-backed waves trying to get in, and a black wind blowing the masts down and tearing the sails into long screaming ribands! Siedzi się tak zamkniętym w szkaradnym okręcie, podczas gdy rozhukane bałwany usiłują się dostać do wnętrza, a czarna burza chyli maszty i rwie żagle w długie świszczące strzępy.
He was to leave the vessel at Melbourne, bid a polite good-bye to the captain, and go off at once to the gold-fields. Zaraz w Melbourne musi wysiąść, pożegnać pięknie kapitana i natychmiast ruszyć w stronę kopalń złota.
Before a week was over he was to come across a large nugget of pure gold, the largest nugget that had ever been discovered, and bring it down to the coast in a waggon guarded by six mounted policemen. Zanim tydzień minie, natrafi na ogromną bryłę złota, większą niż odkryte kiedykolwiek i przywiezie ją na wybrzeże na wozie strzeżonym przez sześciu konnych policjantów.
The bushrangers were to attack them three times, and be defeated with immense slaughter. Trzykrotnie napadną go rabusie i za każdym razem zostaną odparci, poniósłszy przy tym wielkie straty.
Or, no. He was not to go to the gold-fields at all. Albo nie, niech lepiej nie idzie do kopalń złota.
They were horrid places, where men got intoxicated, and shot each other in bar-rooms, and used bad language. To jakieś obrzydliwe miejscowości, gdzie ludzie się upijają, mordują nawzajem po karczmach i używają szkaradnych słów.
He was to be a nice sheep-farmer, and one evening, as he was riding home, he was to see the beautiful heiress being carried off by a robber on a black horse, and give chase, and rescue her. Niech lepiej zostanie dobrym hodowcą owiec, a pewnego letniego wieczora, wracając konno do domu, spotka piękną spadkobierczynię licznych dóbr, którą zbójca uwozi na czarnym koniu.
Of course, she would fall in love with him, and he with her, and they would get married, and come home, and live in an immense house in London. On go dopędzi, uwolni piękną dziewczynę, która się w nim naturalnie zakocha, a potem się pobiorą, wrócą do ojczyzny i zamieszkają w olbrzymim pałacu w Londynie.
Yes, there were delightful things in store for him. O, cudowne czekają go rzeczy.
But he must be very good, and not lose his temper, or spend his money foolishly. Ale musi być dzielny i nigdy nie tracić cierpliwości ani rozrzucać lekkomyślnie pieniędzy.
She was only a year older than he was, but she knew so much more of life. Ona wprawdzie tylko o jeden rok jest starsza od niego, ale o ileż lepiej zna życie!
He must be sure, also, to write to her by every mail, and to say his prayers each night before he went to sleep. I musi do niej pisać każdą pocztą, a co wieczór modlić się przed zaśnięciem.
God was very good, and would watch over him. Bóg taki dobry - będzie nad nim czuwał.
She would pray for him, too, and in a few years he would come back quite rich and happy. Ona także będzie się modliła za niego, a po kilku latach on wróci szczęśliwy i bogaty.
The lad listened sulkily to her and made no answer. Chłopak przysłuchiwał się tym słowom z chmurną twarzą, nic nie odpowiadając.
He was heart-sick at leaving home. Tak strasznie cierpiał z powodu wyjazdu.
Yet it was not this alone that made him gloomy and morose. Ale nie tylko to gnębiło go i zasępiało.
Inexperienced though he was, he had still a strong sense of the danger of Sibyl's position. Mimo braku doświadczenia doskonale jednak czuł niebezpieczeństwa, nieodłączne od trybu życia Sybili.
This young dandy who was making love to her could mean her no good. Ten młody dandys, umizgujący się do niej, nie mógł mieć żadnych dobrych zamiarów.
He was a gentleman, and he hated him for that, hated him through some curious race-instinct for which he could not account, and which for that reason was all the more dominant within him. Był dżentelmenem i za to go nienawidził - jakiś dziwny instynkt rasowy budził w nim tę nienawiść, instynkt, którego nie umiał sobie wytłumaczyć, a który dlatego właśnie tym silniej nim zawładnął.
He was conscious also of the shallowness and vanity of his mother's nature, and in that saw infinite peril for Sibyl and Sibyl's happiness. Wiedział też, jak płytka i próżna jest matka. Toteż przewidywał wielkie niebezpieczeństwa dla Sybili i jej przyszłości.
Children begin by loving their parents; as they grow older they judge them; sometimes they forgive them. Dzieci z początku kochają swych rodziców, gdy są starsze, sądzą ich, czasem im wybaczają.
His mother! Jego matka!
He had something on his mind to ask of her, something that he had brooded on for many months of silence. Miał zamiar spytać ją o coś, nad czym rozmyślał w milczeniu od miesięcy.
A chance phrase that he had heard at the theatre, a whispered sneer that had reached his ears one night as he waited at the stage-door, had set loose a train of horrible thoughts. Jakieś zdanie usłyszał przypadkiem w teatrze, drwiący szept, który dotarł do jego uszu, gdy pewnego wieczora czekał u drzwi garderoby, wyzwoliły w nim całą falę strasznych myśli.
He remembered it as if it had been the lash of a hunting-crop across his face. Przypomniał sobie, że było to jakby uderzenie szpicrutą po twarzy.
His brows knit together into a wedgelike furrow, and with a twitch of pain he bit his underlip. Ściągnął brwi, przygryzł dolną wargę z grymasem bólu.
"You are not listening to a word I am saying, Jim," cried Sibyl, "and I am making the most delightful plans for your future. Jim, nie słyszałeś ani słowa z tego wszystkiego, co mówiłam - zawołała Sybila - a ja ci snuję takie cudne plany na przyszłość.
Do say something." No, powiedzże coś!
"What do you want me to say?" Cóż mam powiedzieć?
"Oh! that you will be a good boy and not forget us," she answered, smiling at him. Że będziesz dobry i nie zapomnisz o nas - odparła ze śmiechem.
He shrugged his shoulders. Wzruszył ramionami.
"You are more likely to forget me than I am to forget you, Sibyl." Prędzej ty zapomnisz mnie niż ja ciebie, Sybilo.
She flushed. Zarumieniła się.
"What do you mean, Jim?" she asked. Co przez to rozumiesz, Jim? - spytała.
"You have a new friend, I hear. Masz, słyszę, nowego przyjaciela?
Who is he? Kto to jest?
Why have you not told me about him? Czemu mi nic o nim nie mówiłaś?
He means you no good." On nie ma względem ciebie dobrych zamiarów.
"Stop, Jim!" she exclaimed. "You must not say anything against him. Jim, przestań! - krzyknęła. - Nie wolno ci nic mówić na niego.
I love him." Ja go kocham.
"Why, you don't even know his name," answered the lad. "Who is he? Nie znasz nawet jego nazwiska - odparł chłopiec. - Kto to jest?
I have a right to know." Mam prawo wiedzieć o tym.
"He is called Prince Charming. Nazywa się książę z bajki.
Don't you like the name. Nie podoba ci się to nazwisko?
Oh! you silly boy! you should never forget it. O, głupi chłopcze! Nie powinieneś zapomnieć tego nazwiska.
If you only saw him, you would think him the most wonderful person in the world. Gdybyś go zobaczył, powiedziałbyś, że to najcudowniejszy człowiek na całym świecie.
Some day you will meet him--when you come back from Australia. Poznasz go kiedyś po powrocie z Australii.
You will like him so much. Polubisz go!
Everybody likes him, and I ... love him. Wszyscy go lubią, a ja… kocham go.
I wish you could come to the theatre to-night. Chciałabym, abyś dziś wieczór mógł przyjść do teatru.
He is going to be there, and I am to play Juliet. On będzie w loży, a ja będę grała Julię.
Oh! how I shall play it! O, jak będę grała!
Fancy, Jim, to be in love and play Juliet! Wyobraź sobie tylko, Jim: kochać i grać Julię!
To have him sitting there! To play for his delight! W jego obecności grać dla niego!
I am afraid I may frighten the company, frighten or enthrall them. Zdaje mi się, że przerażę całe publiczność, przerażę albo oczaruję.
To be in love is to surpass one's self. Kochać - to znaczy wznieść się ponad siebie.
Poor dreadful Mr. Isaacs will be shouting 'genius' to his loafers at the bar. Biedny, szkaradny pan Isaacs będzie wołał do swoich nierobów w barze: „Geniusz!”
He has preached me as a dogma; to-night he will announce me as a revelation. Podawał mnie za dogmat, dziś wieczór obwieści mnie jako objawienie.
I feel it. Czuję to.
And it is all his, his only, Prince Charming, my wonderful lover, my god of graces. A wszystko sprawił on, tylko on, książę z bajki, mój cudny kochanek, bóg gracji.
But I am poor beside him. Jestem taka biedna w porównaniu z nim.
Poor? Biedna?
What does that matter? Co to szkodzi?
When poverty creeps in at the door, love flies in through the window. Gdy bieda włazi drzwiami, miłość wlatuje oknem.
Our proverbs want rewriting. Trzeba na nowo napisać nasze przysłowia.
They were made in winter, and it is summer now; spring-time for me, I think, a very dance of blossoms in blue skies." Napisano je w zimie, teraz jest lato, a dla mnie chyba wiosna - taniec kwiatów po błękicie niebios.
"He is a gentleman," said the lad sullenly. To dżentelmen - chmurnie mruknął chłopak.
"A prince!" she cried musically. "What more do you want?" Książę! - zawołała melodyjnie. - Czego chcesz więcej?
"He wants to enslave you." Chce cię usidlić.
"I shudder at the thought of being free." Drżę na myśl o wolności.
"I want you to beware of him." Powinnaś się go strzec.
"To see him is to worship him; to know him is to trust him." Widzieć go znaczy ubóstwiać go, znać go znaczy mu ufać.
"Sibyl, you are mad about him." Sybilo, szalejesz za nim.
She laughed and took his arm. Zaśmiała się i ujęła ramię brata.
"You dear old Jim, you talk as if you were a hundred. Mój dobry, stary Jimie, mówisz, jak gdybyś miał sto lat.
Some day you will be in love yourself. Pewnego dnia i ty pokochasz.
Then you will know what it is. Wtedy się dowiesz, co to znaczy.
Don't look so sulky. No, nie bądź taki chmurny.
Surely you should be glad to think that, though you are going away, you leave me happier than I have ever been before. Powinieneś być zadowolony, wiedząc, że jestem szczęśliwsza, niż byłam kiedykolwiek, pomimo że odjeżdżasz.
Life has been hard for us both, terribly hard and difficult. Życie było ciężkie dla nas obojga, strasznie ciężkie i twarde.
But it will be different now. Teraz będzie inaczej.
You are going to a new world, and I have found one. Ty idziesz w nowy świat, a ja go znalazłam.
Here are two chairs; let us sit down and see the smart people go by." O, tu są dwa krzesła wolne, siadajmy i przyglądajmy się eleganckiej publiczności.
They took their seats amidst a crowd of watchers. Zajęli miejsce wśród tłumu siedzących.
The tulip-beds across the road flamed like throbbing rings of fire. Grzędy tulipanów po drugiej stronie alei płonęły jak rozedrgane koła płomieni.
A white dust-- tremulous cloud of orris-root it seemed--hung in the panting air. Biały kurz niczym zwiewny obłok irysowego pudru zawisł w gorącym powietrzu.
The brightly coloured parasols danced and dipped like monstrous butterflies. Różnokolorowe, mieniące się parasolki tańczyły i opuszczały się niby olbrzymie motyle.
She made her brother talk of himself, his hopes, his prospects. Zmusiła brata, by mówił o sobie, o swych nadziejach, widokach.
He spoke slowly and with effort. Mówił powoli, z trudem.
They passed words to each other as players at a game pass counters. Wymieniali słowa, jak gracze żetony podczas gry.
Sibyl felt oppressed. Sybila czuła się przygnębiona.
She could not communicate her joy. Nie mogła radości swej udzielić bratu.
A faint smile curving that sullen mouth was all the echo she could win. Słaby uśmiech, przelotnie rozświetlający jego ponurą twarz, był jedynym oddźwiękiem, jaki zdołała wywołać.
After some time she became silent. Po pewnym czasie zamilkła zupełnie.
Suddenly she caught a glimpse of golden hair and laughing lips, and in an open carriage with two ladies Dorian Gray drove past. Nagle ujrzała złote włosy i śmiejące się usta: w otwartym powozie przejeżdżał Dorian Gray z dwiema damami.
She started to her feet. Zarwała się.
"There he is!" she cried. To on! - krzyknęła.
"Who?" said Jim Vane. Kto? - spytał Jim Vane.
"Prince Charming," she answered, looking after the victoria. Książę z bajki - odparła, goniąc oczami ekwipaż.
He jumped up and seized her roughly by the arm. "Show him to me. Brat zerwał się z krzesła i silnie chwycił ją za ramię. - Pokaż go.
Which is he? Który to jest?
Point him out. I must see him!" he exclaimed; Muszę go widzieć! - krzyknął.
but at that moment the Duke of Berwick's four-in-hand came between, and when it had left the space clear, the carriage had swept out of the park. Ale w tej chwili przeleciała czwórka w lejc księcia Berwicka, a tymczasem pierwszy pojazd wyjechał z parku.
"He is gone," murmured Sibyl sadly. "I wish you had seen him." Odjechał - smutno szepnęła Sybila. - Chciałam, abyś go był zobaczył.
"I wish I had, for as sure as there is a God in heaven, if he ever does you any wrong, I shall kill him." I ja tego chciałem. Bo jak Bóg na niebie, jeśli ci zrobi coś złego, zabiję go!
She looked at him in horror. Spojrzała nań przerażona.
He repeated his words. Podniesionym głosem powtórzył swe słowa.
They cut the air like a dagger. Przecięły powietrze jak ostrze sztyletu.
The people round began to gape. Ludzie poczęli na nich zwracać uwagę.
A lady standing close to her tittered. Jakaś w pobliżu stojąca dama zachichotała.
"Come away, Jim; come away," she whispered. Jim, chodźmy, chodźmy - szepnęła Sybila.
He followed her doggedly as she passed through the crowd. Szedł bezwolny, za przeciskającą się przez tłumy dziewczyną.
He felt glad at what he had said. Był zadowolony z tego, co powiedział.
When they reached the Achilles Statue, she turned round. Gdy doszli do pomnika Achillesa, odwróciła się.
There was pity in her eyes that became laughter on her lips. W oczach jej było współczucie, które uśmiechem wykwitło na ustach.
She shook her head at him. Potrząsnęła głową.
"You are foolish, Jim, utterly foolish; a bad-tempered boy, that is all. Niemądry jesteś, Jim, strasznie niemądry. Taki z ciebie nieznośny chłopak, nic więcej.
How can you say such horrible things? You don't know what you are talking about. Nie wiesz, co mówisz.
You are simply jealous and unkind. Jesteś tylko zazdrosny i szorstki.
Ah! I wish you would fall in love. O, chciałabym, abyś się zakochał.
Love makes people good, and what you said was wicked." Miłość czyni ludzi dobrymi, a to, co powiedziałeś przed chwilą, było czymś bardzo złym.
"I am sixteen," he answered, "and I know what I am about. Mam szesnaście lat - odparł - i wiem, co mówię.
Mother is no help to you. Mama na nic ci się nie przyda.
She doesn't understand how to look after you. Nie umie nad tobą czuwać.
I wish now that I was not going to Australia at all. Żałuję, że wyjeżdżam do Australii.
I have a great mind to chuck the whole thing up. Mam wielką ochotę rzucić to wszystko.
I would, if my articles hadn't been signed." I tak bym zrobił, gdybym nie był podpisał umowy.
"Oh, don't be so serious, Jim. Ach, Jim, nie bądź tak strasznie poważny.
You are like one of the heroes of those silly melodramas Mother used to be so fond of acting in. Jesteś całkiem taki, jak bohaterzy tych głupich melodramatów, w których mama tak chętnie występowała.
I am not going to quarrel with you. Nie chcę się z tobą sprzeczać.
I have seen him, and oh! to see him is perfect happiness. Widziałam go, a zobaczyć go, to już jest szczęście.
We won't quarrel. Nie kłóćmy się.
I know you would never harm any one I love, would you?" "Not as long as you love him, I suppose," was the sullen answer. Wiem przecie, że nie zrobiłbyś nic złego człowiekowi, którego ja kocham, prawda?
"I shall love him for ever!" she cried. Ja go zawsze będę kochać - powiedziała.
"And he?" A on ciebie?
"For ever, too!" Też zawsze.
"He had better." Biada mu, gdyby było inaczej - dodał.
She shrank from him. Cofnęła się strwożona.
Then she laughed and put her hand on his arm. Po chwili zaśmiała się i położyła mu rękę na ramieniu.
He was merely a boy. Przecież był tylko dzieckiem…
At the Marble Arch they hailed an omnibus, which left them close to their shabby home in the Euston Road. Koło Marble Arch wsiedli do omnibusu, który ich zawiózł niemal do drzwi nędznego mieszkania na Euston.
It was after five o'clock, and Sibyl had to lie down for a couple of hours before acting. Było już po piątej i Sybila przed występem musiała odpocząć.
Jim insisted that she should do so. Jim nalegał, aby to uczyniła.
He said that he would sooner part with her when their mother was not present. Wolał przy tym pożegnać ją, zanim nadejdzie matka.
She would be sure to make a scene, and he detested scenes of every kind. Zaraz odegrałaby jakąś scenę, a on tego nienawidzi.
In Sybil's own room they parted. Pożegnali się w pokoju Sybili.
There was jealousy in the lad's heart, and a fierce murderous hatred of the stranger who, as it seemed to him, had come between them. Serce chłopca nurtowała zazdrość i płomienna, śmiertelna nienawiść do nieznajomego, który, jak mu się zdawało, stanął pomiędzy nimi.
Yet, when her arms were flung round his neck, and her fingers strayed through his hair, he softened and kissed her with real affection. A jednak, gdy dziewczyna objęła go za szyję i zanurzyła palce w jego gęstej czuprynie, zmiękł i gorąco ją ucałował.
There were tears in his eyes as he went downstairs. Łzy stały mu w oczach, gdy odchodził.
His mother was waiting for him below. Matka czekała na dole.
She grumbled at his unpunctuality, as he entered. Gdy wszedł, mruknęła coś o niepunktualności.
He made no answer, but sat down to his meagre meal. Nie odpowiadając zabrał się do skąpego posiłku.
The flies buzzed round the table and crawled over the stained cloth. Muchy brzęczały dokoła stołu i łaziły po brudnym obrusie.
Through the rumble of omnibuses, and the clatter of street-cabs, he could hear the droning voice devouring each minute that was left to him. Wśród turkotu omnibusów i dorożek słyszał monotonny głos, który pochłaniał każdą minutę, pozostającą mu jeszcze do odjazdu.
After some time, he thrust away his plate and put his head in his hands. Po chwili odsunął talerz i ukrył twarz w dłoniach.
He felt that he had a right to know. Czuł, że ma prawo wiedzieć o tym.
It should have been told to him before, if it was as he suspected. Powinna mu była dawno powiedzieć, jeśli tak było, jak się domyślał.
Leaden with fear, his mother watched him. Matka, skamieniała z trwogi, bacznie go obserwowała.
Words dropped mechanically from her lips. Słowa mechanicznie wychodziły z jej ust.
A tattered lace handkerchief twitched in her fingers. Mięła w ręce rozdartą koronkową chustkę.
When the clock struck six, he got up and went to the door. Gdy wybiła szósta, wstał i skierował się ku drzwiom.
Then he turned back and looked at her. Potem odwrócił się i spojrzał na nią.
Their eyes met. Oczy ich się spotkały.
In hers he saw a wild appeal for mercy. W jej spojrzeniu wyczytał rozpaczliwe błaganie o łaskę.
It enraged him. To go rozwścieczyło.
"Mother, I have something to ask you," he said. Matko, chcę cię o coś zapytać - rzekł.
Her eyes wandered vaguely about the room. Oczy jej nieprzytomnie błądziły po pokoju.
She made no answer. "Tell me the truth. Nie odpowiadała. - Powiedz mi prawdę.
I have a right to know. Mam prawo wiedzieć o tym.
Were you married to my father?" Czy ojciec mój cię zaślubił?
She heaved a deep sigh. Odetchnęła głęboko.
It was a sigh of relief. Było to westchnienie ulgi.
The terrible moment, the moment that night and day, for weeks and months, she had dreaded, had come at last, and yet she felt no terror. Straszna chwila, ta chwila, której dniem i nocą obawiała się już od miesięcy, nadeszła wreszcie. Jednak nie czuła trwogi.
Indeed, in some measure it was a disappointment to her. Właściwie czuła się nieco rozczarowana.
The vulgar directness of the question called for a direct answer. Ordynarna bezpośredniość pytania wymagała bezpośredniej odpowiedzi.
The situation had not been gradually led up to. Sytuacja nie została przygotowana stopniowo.
It was crude. Była brutalna.
It reminded her of a bad rehearsal. Przypominała lichą próbę.
"No," she answered, wondering at the harsh simplicity of life. Nie - odpowiedziała dziwiąc się twardej prostocie życia.
"My father was a scoundrel then!" cried the lad, clenching his fists. W takim razie ojciec mój był łajdakiem! - krzyknął chłopiec zaciskając pięść.
She shook her head. Potrząsnęła głową przecząco.
"I knew he was not free. Wiedziałam, że nie był wolny.
We loved each other very much. Kochaliśmy się bardzo.
If he had lived, he would have made provision for us. Gdyby żył, byłby się o nas troszczył.
Don't speak against him, my son. Nie złorzecz mu, mój synu.
He was your father, and a gentleman. Był twoim ojcem i dżentelmenem.
Indeed, he was highly connected." Miał wysokie koligacje.
An oath broke from his lips. Z ust chłopca wyrwało się przekleństwo.
"I don't care for myself," he exclaimed, "but don't let Sibyl. . . . It is a gentleman, isn't it, who is in love with her, or says he is? Ja się nie troszczę o siebie! - krzyknął. - Ale nie pozwól Sybili… Ten, co ją kocha, a przynajmniej mówi, że kocha, to dżentelmen, nieprawdaż?
Highly connected, too, I suppose." Ma zapewne także wysokie koligacje?
For a moment a hideous sense of humiliation came over the woman. Przez chwilę kobieta doznała wstrętnego uczucia poniżenia.
Her head drooped. Pochyliła głowę.
She wiped her eyes with shaking hands. Drżącymi rękami otarła sobie oczy.
"Sibyl has a mother," she murmured; "I had none." Sybila ma matkę - szepnęła - ja jej nie miałam.
The lad was touched. Chłopiec był wzruszony.
He went towards her, and stooping down, he kissed her. Podszedł, schylił się i pocałował matkę.
"I am sorry if I have pained you by asking about my father," he said, "but I could not help it. Żałuję, jeśli ci wyrządziłem przykrość pytając o ojca - rzekł - ale nie mogłem zrobić inaczej.
I must go now. Teraz muszę już iść.
Good-bye. Żegnaj.
Don't forget that you will have only one child now to look after, and believe me that if this man wrongs my sister, I will find out who he is, track him down, and kill him like a dog. Nie zapominaj, że masz już tylko jedno dziecko, i wierz mi, że jeśli ten człowiek skrzywdzi moją siostrę, ja dowiem się, kim on jest, wyśledzę go i zabiję jak psa.
I swear it." To ci przysięgam.
The exaggerated folly of the threat, the passionate gesture that accompanied it, the mad melodramatic words, made life seem more vivid to her. Dzika przesada tej groźby, namiętny gest, który jej towarzyszył, szalone, melodramatyczne słowa - wszystko to dodało barwy życiu.
She was familiar with the atmosphere. Przywykła do takiej atmosfery.
She breathed more freely, and for the first time for many months she really admired her son. Odetchnęła swobodniej i po raz pierwszy od wielu miesięcy szczerze podziwiała swego syna.
She would have liked to have continued the scene on the same emotional scale, but he cut her short. Chętnie byłaby przedłużyła tę wzruszającą scenę, ale on jej przerwał.
Trunks had to be carried down and mufflers looked for. Należało znieść kufry, wziąć ciepłe rzeczy.
The lodging-house drudge bustled in and out. Portier wbiegał do pokoju i znikał równie szybko.
There was the bargaining with the cabman. Trzeba się było targować z woźnicą.
The moment was lost in vulgar details. Nastrój chwili rozproszył się w powszednich szczegółach.
It was with a renewed feeling of disappointment that she waved the tattered lace handkerchief from the window, as her son drove away. Z ponownym uczuciem rozczarowania powiewała z okna rozdartą koronkową chustką patrząc za odjeżdżającym.
She was conscious that a great opportunity had been wasted. Miała wrażenie, że zmarnowana została wielka sposobność.
She consoled herself by telling Sibyl how desolate she felt her life would be, now that she had only one child to look after. Pocieszyła się opowiadając Sybili, jak życie jej będzie odtąd samotne, gdyż pozostało jej już teraz jedno tylko dziecko.
She remembered the phrase. Zapamiętała ten frazes.
It had pleased her. Of the threat she said nothing. Podobał jej się, o groźbie nie wspominała.
It was vividly and dramatically expressed. Była wypowiedziana żywo i dramatycznie.
She felt that they would all laugh at it some day. Czuła, że wszyscy troje będą się z tego kiedyś śmiać.
Chapter 6 VI
I suppose you have heard the news, Basil?" said Lord Henry that evening as Hallward was shown into a little private room at the Bristol where dinner had been laid for three. I cóż, Bazyli, zapewne znasz już wielką nowinę? - pytał tego wieczora lord Henryk, gdy Hallward wszedł do małej salki hotelu „Bristol”, gdzie nakryto do obiadu na trzy osoby.
"No, Harry," answered the artist, giving his hat and coat to the bowing waiter. "What is it? Nie, Harry - odparł malarz, oddając kapelusz i płaszcz zginającemu się w ukłonie kelnerowi. - Co takiego?
Nothing about politics, I hope! Chyba nic z polityki?
They don't interest me. To mnie nie obchodzi.
There is hardly a single person in the House of Commons worth painting, though many of them would be the better for a little whitewashing." W Izbie Gmin nie ma nikogo, kogo by warto malować, chociaż niejednemu przydałoby się, gdyby go trochę wybielono.
"Dorian Gray is engaged to be married," said Lord Henry, watching him as he spoke. Dorian Gray się zaręczył - rzekł lord Henryk podnosząc nań oczy.
Hallward started and then frowned. Hallward zerwał się z krzesła i zmarszczył czoło.
"Dorian engaged to be married!" he cried. "Impossible!" Dorian zaręczony? - krzyknął. - Niemożliwe!
"It is perfectly true." Tak jednak jest.
"To whom?" Z kim?
"To some little actress or other." Z jakąś aktoreczką.
"I can't believe it. Nie mogę w to uwierzyć.
Dorian is far too sensible." Dorian zbyt jest rozsądny.
"Dorian is far too wise not to do foolish things now and then, my dear Basil." Dorian jest zbyt mądry, aby od czasu do czasu nie popełnić głupstwa, mój kochany Bazyli.
"Marriage is hardly a thing that one can do now and then, Harry." Ale małżeństwo jest czymś, na co nie można sobie pozwalać od czasu do czasu.
"Except in America," rejoined Lord Henry languidly. "But I didn't say he was married. Chyba w Ameryce - niedbale odparł lord Henryk. - Ale nie powiedziałem, że się ożenił.
I said he was engaged to be married. Powiedziałem, że jest zaręczony.
There is a great difference. To wielka różnica.
I have a distinct remembrance of being married, but I have no recollection at all of being engaged. Ja doskonale sobie przypominam, że jestem żonaty, ale absolutnie nie pamiętam, czy kiedyś byłem zaręczony.
I am inclined to think that I never was engaged." Gotów jestem niemal uwierzyć, że narzeczonym nie byłem nigdy.
"But think of Dorian's birth, and position, and wealth. Ależ uwzględnij pochodzenie Doriana, jego stanowisko, majątek.
It would be absurd for him to marry so much beneath him." Przecież byłoby absurdem z jego strony brać żonę z tak niskiej sfery.
"If you want to make him marry this girl, tell him that, Basil. Powiedz mu to, jeśli chcesz, aby się ożenił z tą dziewczyną.
He is sure to do it, then. Wtedy uczyni to z pewnością.
Whenever a man does a thoroughly stupid thing, it is always from the noblest motives." Jeśli mężczyzna robi coś bardzo głupiego, to zawsze z motywów najszlachetniejszych.
"I hope the girl is good, Harry. Mam nadzieję, Harry, że to przyzwoita dziewczyna.
I don't want to see Dorian tied to some vile creature, who might degrade his nature and ruin his intellect." Nie chciałbym, aby Dorian związał się z jakąś niegodną istotą, która by wypaczyła jego charakter i zdeprawowała mu umysł.
"Oh, she is better than good--she is beautiful," murmured Lord Henry, sipping a glass of vermouth and orange-bitters. "Dorian says she is beautiful, and he is not often wrong about things of that kind. O, ona jest więcej niż przyzwoita, jest piękna - mruknął lord Henryk wysączając z kieliszka wermut z pomarańczówką. - Dorian powiada, że jest piękna, a on rzadko się myli co do tego.
Your portrait of him has quickened his appreciation of the personal appearance of other people. Ten jego portret, przez ciebie zrobiony, szybko rozwinął w nim wrażliwość na powierzchowność innych ludzi.
It has had that excellent effect, amongst others. Wywarł na nim między innymi ł ten pożyteczny wpływ.
We are to see her to-night, if that boy doesn't forget his appointment." Mamy ją zobaczyć dziś wieczór, jeśli chłopak nie zapomni o naszej umowie.
"Are you serious?" Mówisz serio?
"Quite serious, Basil. Całkiem serio, Bazyli.
I should be miserable if I thought I should ever be more serious than I am at the present moment." Byłbym nieszczęśliwy, gdybym sądził, że mogę kiedykolwiek mówić jeszcze bardziej serio niż w tej chwili.
"But do you approve of it, Harry?" asked the painter, walking up and down the room and biting his lip. "You can't approve of it, possibly. Ale czy ty to pochwalasz, Harry? - spytał malarz biegając tam i z powrotem po pokoju, zagryzając wargi. - Nie możesz przecież tego pochwalać.
It is some silly infatuation." To po prostu nierozsądne zadurzenie.
"I never approve, or disapprove, of anything now. Ja już teraz niczego nie chwalę ani nie ganię.
It is an absurd attitude to take towards life. To głupie stanowisko wobec życia.
We are not sent into the world to air our moral prejudices. Nie po to przychodzimy na świat, by dawać folgę swym przesądom moralnym.
I never take any notice of what common people say, and I never interfere with what charming people do. Nigdy się nie troszczę o to, co mówią ludzie pospolici, i nigdy się nie sprzeciwiam temu, co robią ludzie czarujący.
If a personality fascinates me, whatever mode of expression that personality selects is absolutely delightful to me. Jeśli mnie ktoś zachwyca, wolno mu wyrażać swą indywidualność w formie dowolnej, a ja się z tego cieszę.
Dorian Gray falls in love with a beautiful girl who acts Juliet, and proposes to marry her. Dorian Gray zakochuje się w pięknej dziewczynie grającej Julię i chce się z nią ożenić.
Why not? Czemu nie?
If he wedded Messalina, he would be none the less interesting. Gdyby się żenił z Mesaliną, byłby nie mniej interesujący.
You know I am not a champion of marriage. Wiesz, że ja nie należę do tych, co kruszą kopię w obronie małżeństwa.
The real drawback to marriage is that it makes one unselfish. Prawdziwie ujemną stroną małżeństwa jest fakt, że pozbawia ludzi egoizmu.
And unselfish people are colourless. A ludzie nieegoistyczni są bezbarwni.
They lack individuality. Nie mają indywidualności.
Still, there are certain temperaments that marriage makes more complex. They retain their egotism, and add to it many other egos. Ale istnieją temperamenty, które w małżeństwie stają się jeszcze bardziej skomplikowane, zachowują swój egotyzm i dodają doń jeszcze niejedno ego.
They are forced to have more than one life. Zmuszeni są prowadzić więcej niż jedno życie.
They become more highly organized, and to be highly organized is, I should fancy, the object of man's existence. Osiągają wyższy poziom wyrobienia, a osiągnięcie wyższego poziomu jest, o ile mi się zdaje, celem naszego bytu.
Besides, every experience is of value, and whatever one may say against marriage, it is certainly an experience. Przy tym każde doświadczenie jest cenne, a cokolwiek się da powiedzieć przeciw małżeństwu, bez wątpienia jest ono doświadczeniem.
I hope that Dorian Gray will make this girl his wife, passionately adore her for six months, and then suddenly become fascinated by some one else. Mam nadzieję, że Dorian Gray ożeni się z tą dziewczyną, będzie ją przez sześć miesięcy ubóstwiał, a potem pozwoli się oczarować przez inną kobietę.
He would be a wonderful study." Byłby w każdym razie zajmującym obiektem studiów.
"You don't mean a single word of all that, Harry; you know you don't. Harry, sam doskonale wiesz, że tego wszystkiego nie mówisz poważnie.
If Dorian Gray's life were spoiled, no one would be sorrier than yourself. Gdyby życie Doriana Graya zostało zniszczone, nikt nie cierpiałby więcej od ciebie.
You are much better than you pretend to be." Jesteś znacznie lepszy, niż sam siebie przedstawiasz.
Lord Henry laughed. Lord Henryk się zaśmiał.
"The reason we all like to think so well of others is that we are all afraid for ourselves. My wszyscy dlatego lubimy myśleć tak dobrze o innych, że obawiamy się o siebie.
The basis of optimism is sheer terror. Podstawą optymizmu jest tylko strach.
We think that we are generous because we credit our neighbour with the possession of those virtues that are likely to be a benefit to us. Uważamy się za szlachetnych przyznając bliźnim naszym cnoty, które mogłyby nam przynieść korzyść.
We praise the banker that we may overdraw our account, and find good qualities in the highwayman in the hope that he may spare our pockets. Chwalimy bankiera po to, by przekraczać nasze konta, szukamy dobrych stron w rabusiu w nadziei, że oszczędzi naszą kieszeń.
I mean everything that I have said. Mówiłem jak najbardziej poważnie.
I have the greatest contempt for optimism. Mam największą wzgardę dla optymizmu.
As for a spoiled life, no life is spoiled but one whose growth is arrested. A zniszczone życie! Żadne życie nie jest zniszczone prócz tego, którego rozwój jest powstrzymywany.
If you want to mar a nature, you have merely to reform it. Jeśli chcesz wypaczyć charakter, to zabierz się tylko do reformowania go.
As for marriage, of course that would be silly, but there are other and more interesting bonds between men and women. A to małżeństwo oczywiście byłoby niedorzecznością. Ale istnieją inne, bardziej zajmujące węzły między mężczyzną a kobietą.
I will certainly encourage them. Stanowczo będę je popierał.
They have the charm of being fashionable. Mają ten urok, że są modne.
But here is Dorian himself. Ale oto i Dorian we własnej osobie.
He will tell you more than I can." Powie ci więcej, niżbym ja to mógł uczynić.
"My dear Harry, my dear Basil, you must both congratulate me!" said the lad, throwing off his evening cape with its satin-lined wings and shaking each of his friends by the hand in turn. Mój drogi Harry, mój drogi Bazyli, musicie mi obaj powinszować - zawołał młody człowiek zrzucając podbitą atłasem pelerynę. - Nigdy nie byłem tak szczęśliwy.
"I have never been so happy. Of course, it is sudden-- all really delightful things are. Wszystko naturalnie przyszło tak nagle; wszystko, co piękne, przychodzi nagle.
And yet it seems to me to be the one thing I have been looking for all my life." A jednak wydaje mi się, jakbym przez całe życie tego tylko wyczekiwał.
He was flushed with excitement and pleasure, and looked extraordinarily handsome. Zarumienił się z radości i wzruszenia i był cudownie piękny.
"I hope you will always be very happy, Dorian," said Hallward, "but I don't quite forgive you for not having let me know of your engagement. Mam nadzieję, Dorianie, że zawsze będziesz szczęśliwy - rzekł Hallward - ale niezupełnie ci wybaczam, że mi nie powiedziałeś o swych zaręczynach.
You let Harry know." Harry o nich wiedział.
"And I don't forgive you for being late for dinner," broke in Lord Henry, putting his hand on the lad's shoulder and smiling as he spoke. "Come, let us sit down and try what the new chef here is like, and then you will tell us how it all came about." A ja ci nie wybaczam, że się spóźniłeś na obiad - wtrącił lord Henryk z uśmiechem, kładąc przy tym rękę na ramieniu chłopca. - Chodź, siadaj, a zobaczymy, co umie ten nowy kucharz. Później nam wszystko opowiesz.
"There is really not much to tell," cried Dorian as they took their seats at the small round table. "What happened was simply this. After I left you yesterday evening, Harry, I dressed, had some dinner at that little Italian restaurant in Rupert Street you introduced me to, and went down at eight o'clock to the theatre. Niewiele mam do opowiadania - zaczął Dorian, gdy siedzieli przy małym, okrągłym stoliku. - Oto, co się stało: Kiedy wczoraj odszedłem od ciebie, Harry, ubrałem się, zjadłem coś w tej włoskiej restauracyjce, do której mnie wprowadziłeś, a o ósmej poszedłem do teatru.
Sibyl was playing Rosalind. Sybila grała Rozalindę.
Of course, the scenery was dreadful and the Orlando absurd. Rozumie się, że sceneria była obrzydliwa, a Orland idiotyczny.
But Sibyl! Ale Sybila!
You should have seen her! Powinniście ją byli widzieć!
When she came on in her boy's clothes, she was perfectly wonderful. Gdy weszła przebrana za chłopca, była wprost cudowna.
She wore a moss-coloured velvet jerkin with cinnamon sleeves, slim, brown, cross-gartered hose, a dainty little green cap with a hawk's feather caught in a jewel, and a hooded cloak lined with dull red. Miała na sobie aksamitną kurtkę koloru mchu, z rękawami barwy cynamonu, obcisłe brązowe spodenki, maleńką zieloną czapeczkę z piórem sokolim, przymocowanym jakimś błyszczącym kamieniem i duży płaszcz z kapturem podbity ciemnoczerwoną podszewką.
She had never seemed to me more exquisite. Nigdy nie wydała mi się piękniejsza.
She had all the delicate grace of that Tanagra figurine that you have in your studio, Basil. Była tak delikatna i czarująca jak ta tanagryjska figurka w twej pracowni, Bazyli.
Her hair clustered round her face like dark leaves round a pale rose. Włosy bujnymi puklami okalały jej twarzyczkę jak ciemne liście bladą różę.
As for her acting--well, you shall see her to-night. A jej gra - no, ale przecież zobaczycie ją dziś wieczór.
She is simply a born artist. Urodzona artystka.
I sat in the dingy box absolutely enthralled. Siedziałem wprost oczarowany w tej brudnej loży.
I forgot that I was in London and in the nineteenth century. Zapomniałem, że jestem w Londynie w dziewiętnastym stuleciu.
I was away with my love in a forest that no man had ever seen. Byłem z ukochaną moją w lesie, którego nikt nigdy nie widział.
After the performance was over, I went behind and spoke to her. Po przedstawieniu poszedłem do niej i mówiłem z nią.
As we were sitting together, suddenly there came into her eyes a look that I had never seen there before. Kiedy siedzieliśmy obok siebie, nagle oczy jej przybrały wyraz, jakiego jeszcze nigdy nie widziałem.
My lips moved towards hers. Usta moje zbliżyły się do jej ust.
We kissed each other. Pocałowaliśmy się.
I can't describe to you what I felt at that moment. Nie mogę wam wyrazić, co czułem w owej chwili.
It seemed to me that all my life had been narrowed to one perfect point of rose-coloured joy. Zdawało mi się, że całe moje życie skupiło się w ten jeden doskonały moment różowej radości.
She trembled all over and shook like a white narcissus. Ona drżała całym ciałem i skłaniała się jak biały narcyz.
Then she flung herself on her knees and kissed my hands. Potem padła na kolana i całowała mnie po rękach.
I feel that I should not tell you all this, but I can't help it. Czuję dobrze, że nie powinienem tego wszystkiego opowiadać, ale nie mogę postąpić inaczej.
Of course, our engagement is a dead secret. Oczywiście zaręczyny nasze pozostają w tajemnicy.
She has not even told her own mother. Nie wspomniała o nich nawet swej matce.
I don't know what my guardians will say. Nie wiem, co powiedzą moi opiekunowie.
Lord Radley is sure to be furious. Lord Radley będzie z pewnością się wściekał.
I don't care. Nic mnie to nie obchodzi.
I shall be of age in less than a year, and then I can do what I like. Za rok niespełna będę pełnoletni, a wtedy wolno mi będzie robić, co zechcę.
I have been right, Basil, haven't I, to take my love out of poetry and to find my wife in Shakespeare's plays? Bazyli, prawda, że dobrze uczyniłem szukając ukochanej w poezji i znajdując żonę w dramatach Szekspira?
Lips that Shakespeare taught to speak have whispered their secret in my ear. Usta, które Szekspir nauczył mówić, do mego ucha wyszeptały swą tajemnicę.
I have had the arms of Rosalind around me, and kissed Juliet on the mouth." Czułem oplatające mnie ramiona Rozalindy i całowałem usta Julii.
"Yes, Dorian, I suppose you were right," said Hallward slowly. Tak, Dorianie, zdaje mi się, że dobrze uczyniłeś - powoli rzekł Hallward.
"Have you seen her to-day?" asked Lord Henry. Czy widziałeś ją dzisiaj? - spytał lord Henryk.
Dorian Gray shook his head. Dorian Gray przecząco potrząsnął głową.
"I left her in the forest of Arden; I shall find her in an orchard in Verona." Pożegnałem ją w Lesie Ardeńskim, a przywitam w ogrodzie Werony.
Lord Henry sipped his champagne in a meditative manner. Lord Henryk w zamyśleniu wysączał szampan.
"At what particular point did you mention the word marriage, Dorian? Dorianie, w której dokładnie chwili wspomniałeś o małżeństwie?
And what did she say in answer? I co ona odpowiedziała?
Perhaps you forgot all about it." A może zapomniałeś o tym wszystkim?
"My dear Harry, I did not treat it as a business transaction, and I did not make any formal proposal. Mój drogi Harry, nie traktowałem tego jak interes i nie oświadczyłem się oficjalnie.
I told her that I loved her, and she said she was not worthy to be my wife. Powiedziałem jej, że ją kocham, a ona odpowiedziała, że nie jest godna zostać moją żoną.
Not worthy! Nie jest godna!
Why, the whole world is nothing to me compared with her." O, dla mnie cały świat jest niczym w porównaniu z nią.
"Women are wonderfully practical," murmured Lord Henry, "much more practical than we are. Kobiety są zastanawiające praktyczne - mruknął lord Henryk. - Znacznie praktyczniejsze od nas.
In situations of that kind we often forget to say anything about marriage, and they always remind us." My w podobnych sytuacjach często zapominamy mówić o małżeństwie, ale one zawsze nam to przypominają.
Hallward laid his hand upon his arm. Hallward położył mu rękę na ramieniu.
"Don't, Harry. Przestań, Harry.
You have annoyed Dorian. Uraziłeś Doriana.
He is not like other men. On nie jest taki jak inni.
He would never bring misery upon any one. Nigdy nie zdołałby kogoś unieszczęśliwić.
His nature is too fine for that." Ma naturę zbyt subtelną.
Lord Henry looked across the table. Lord Henryk spojrzał na Doriana poprzez stół.
"Dorian is never annoyed with me," he answered. Dorian nigdy nie czuje do mnie urazy.
"I asked the question for the best reason possible, for the only reason, indeed, that excuses one for asking any question-- simple curiosity. Pytałem w najlepszej intencji - w jedynej, która usprawiedliwia pytania - z ciekawości.
I have a theory that it is always the women who propose to us, and not we who propose to the women. Podług mojej teorii, to kobiety zawsze oświadczają się nam, a nie my kobietom.
Except, of course, in middle-class life. Oczywiście z wyjątkiem klasy mieszczańskiej.
But then the middle classes are not modern." Ale zwyczaje klasy mieszczańskiej nie są w modzie.
Dorian Gray laughed, and tossed his head. Dorian Gray zaśmiał się i odrzucił w tył głowę.
"You are quite incorrigible, Harry; but I don't mind. Jesteś niepoprawny, Harry, ale to nic nie szkodzi.
It is impossible to be angry with you. Nie można się na ciebie gniewać.
When you see Sibyl Vane, you will feel that the man who could wrong her would be a beast, a beast without a heart. Gdy zobaczysz Sybilę Vane, przekonasz się, że mężczyzna, który by jej wyrządził krzywdę, byłby bestią, dziką bestią bez serca.
I cannot understand how any one can wish to shame the thing he loves. Nie pojmuję, jak można hańbić tę, którą się kocha.
I love Sibyl Vane. Ja kocham Sybilę Vane.
I want to place her on a pedestal of gold and to see the world worship the woman who is mine. Chcę ją umieścić na złotym piedestale i patrzeć, jak świat ubóstwia kobietę, która należy do mnie.
What is marriage? Czym jest małżeństwo?
An irrevocable vow. Nieodwołalnym zobowiązaniem.
You mock at it for that. I dlatego z niego szydzisz.
Ah! don't mock. It is an irrevocable vow that I want to take. O, nie szydź, Harry, ja chcę się właśnie związać nieodwołalnie.
Her trust makes me faithful, her belief makes me good. Jej zaufanie czyni mnie wiernym, jej wiara - dobrym.
When I am with her, I regret all that you have taught me. Gdy jestem przy niej, żałuję wszystkiego, czego mnie nauczyłeś.
I become different from what you have known me to be. Staję się innym, niż mnie dotąd znałeś.
I am changed, and the mere touch of Sibyl Vane's hand makes me forget you and all your wrong, fascinating, poisonous, delightful theories." Jestem przeistoczony, a samo dotknięcie ręki Sybili Vane każe mi zapomnieć o wszystkich twych fałszywych, czarujących, wspaniałych, trujących teoriach.
"And those are ... ?" asked Lord Henry, helping himself to some salad. A te są?… - spytał lord Henryk biorąc z półmiska trochę sałaty.
"Oh, your theories about life, your theories about love, your theories about pleasure. O, te twoje teorie o życiu, miłości, używaniu życia.
All your theories, in fact, Harry." W ogóle wszystkie twoje teorie, Harry.
"Pleasure is the only thing worth having a theory about," he answered in his slow melodious voice. "But I am afraid I cannot claim my theory as my own. Tylko o używaniu życia warto mieć teorie - odparł lord Henryk głosem powolnym i melodyjnym. - Ale obawiam się, że moja teoria nie jest moją własnością.
It belongs to Nature, not to me. Należy do natury, nie do mnie.
Pleasure is Nature's test, her sign of approval. Przyjemność jest probierzem natury, oznaką jej przyzwolenia.
When we are happy, we are always good, but when we are good, we are not always happy." Gdy jesteśmy szczęśliwi, zawsze jesteśmy dobrzy, ale gdy jesteśmy dobrzy, nie zawsze bywamy szczęśliwi.
"Ah! but what do you mean by good?" cried Basil Hallward. - Ach! Ale co ty rozumiesz przez dobroć? - zawołał Bazyli Hallward.
"Yes," echoed Dorian, leaning back in his chair and looking at Lord Henry over the heavy clusters of purple-lipped irises that stood in the centre of the table, "what do you mean by good, Harry?" Tak - powtórzył Dorian patrząc na lorda Henryka poprzez wielkie pęki purpurowych irysów, umieszczonych na środku stołu - co ty rozumiesz przez dobroć?
"To be good is to be in harmony with one's self," he replied, touching the thin stem of his glass with his pale, fine-pointed fingers. "Discord is to be forced to be in harmony with others. Być dobrym znaczy być w zgodzie z sobą samym - odparł lord Henryk, białymi cienkimi palcami ujmując wysmukły kieliszek. - Być zmuszonym do zgody z drugimi jest dysonansem.
One's own life--that is the important thing. Życie własne - o to właśnie chodzi.
As for the lives of one's neighbours, if one wishes to be a prig or a Puritan, one can flaunt one's moral views about them, but they are not one's concern. Życie naszych bliźnich… ba, jeśli się chce być obłudnikiem lub purytaninem, to można się chełpić swym zmysłem moralnym, ale w gruncie rzeczy nic nas to wszystko nie obchodzi.
Besides, individualism has really the higher aim. Przy tym indywidualizm ma istotnie wyższe cele.
Modern morality consists in accepting the standard of one's age. Dzisiejsza moralność polega na przystosowaniu się do kryteriów swojej epoki.
I consider that for any man of culture to accept the standard of his age is a form of the grossest immorality." Moim zdaniem, najwyższą niemoralnością dla człowieka kulturalnego jest przystosowanie się do kryteriów swej epoki.
"But, surely, if one lives merely for one's self, Harry, one pays a terrible price for doing so?" suggested the painter. Ale nie sądzisz, Harry, że człowiek żyjący wyłącznie dla siebie strasznie drogo za to płaci? - wtrącił malarz.
"Yes, we are overcharged for everything nowadays. Tak, my dziś musimy wszystko przepłacać.
I should fancy that the real tragedy of the poor is that they can afford nothing but self-denial. Wyobrażam sobie, że istotna tragedia ubogich polega na tym, że na nic sobie nie mogą pozwolić prócz rezygnacji.
Beautiful sins, like beautiful things, are the privilege of the rich." Piękne grzechy, jak wszystkie piękne rzeczy w ogóle, są przywilejem bogatych.
"One has to pay in other ways but money." Płaci się w inny sposób, nie monetą.
"What sort of ways, Basil?" W jaki sposób, Bazyli?
"Oh! I should fancy in remorse, in suffering, in . . . well, in the consciousness of degradation." Ach, przypuszczam, że wyrzutami sumienia, cierpieniem, czy ja wiem… świadomością poniżenia.
Lord Henry shrugged his shoulders. Lord Henryk wzruszył ramionami.
"My dear fellow, mediaeval art is charming, but mediaeval emotions are out of date. Mój drogi przyjacielu, sztuka średniowieczna jest zachwycająca, ale uczucia średniowieczne są niemodne.
One can use them in fiction, of course. Można je naturalnie zużytkować w literaturze.
But then the only things that one can use in fiction are the things that one has ceased to use in fact. Ale w literaturze zużytkowuje się tylko te rzeczy, które w życiu wyszły już z użycia.
Believe me, no civilized man ever regrets a pleasure, and no uncivilized man ever knows what a pleasure is." Wierzaj mi, żaden człowiek cywilizowany nie żałuje doznanej przyjemności, a żaden człowiek niecywilizowany nie wie, co to przyjemność.
"I know what pleasure is," cried Dorian Gray. "It is to adore some one." Ja wiem, co jest przyjemnością! - zawołał Dorian Gray. - Przyjemność to ubóstwianie kogoś.
"That is certainly better than being adored," he answered, toying with some fruits. "Being adored is a nuisance. W każdym razie lepiej ubóstwiać niż być ubóstwianym - odparł lord bawiąc się owocami. - Być ubóstwianym to rzecz nieznośna.
Women treat us just as humanity treats its gods. Kobiety traktują nas jak ludzkość swych bogów.
They worship us, and are always bothering us to do something for them." Ubóstwiają nas i ciągłe nas nudzą, żeby coś dla nich zrobić.
"I should have said that whatever they ask for they had first given to us," murmured the lad gravely. "They create love in our natures. Ja bym powiedział, że wszystko, czego od nas żądają, wpierw nam dają same - poważnie odrzekł chłopak. - One wzbudzają w nas miłość!
They have a right to demand it back." Mają prawo żądać jej z powrotem.
"That is quite true, Dorian," cried Hallward. To zupełna prawda, Dorianie! - zawołał Hallward.
"Nothing is ever quite true," said Lord Henry. Nic nie jest zupełną prawdą - rzekł lord Henryk.
"This is," interrupted Dorian. "You must admit, Harry, that women give to men the very gold of their lives." Ale to nią jest - przerwał Dorian. - Musisz przyznać, Harry, że kobiety dają nam najcenniejsze złoto swego życia.
"Possibly," he sighed, "but they invariably want it back in such very small change. Być może - rzekł lord z westchnieniem - ale zawsze domagają się zwrotu w bardzo drobnych monetach.
That is the worry. Na tym polega cały kłopot.
Women, as some witty Frenchman once put it, inspire us with the desire to do masterpieces and always prevent us from carrying them out." Kobiety, powiada jeden dowcipny Francuz, wzniecają w nas pragnienie tworzenia arcydzieł i zawsze przeszkadzają nam w ich urzeczywistnieniu.
"Harry, you are dreadful! Harry, ty jesteś straszny!
I don't know why I like you so much." Nie wiem, za co cię tak lubię.
"You will always like me, Dorian," he replied. "Will you have some coffee, you fellows? Zawsze mnie będziesz lubił, Dorianie - odrzekł lord. - A może się napijecie teraz kawy?
Waiter, bring coffee, and fine-champagne, and some cigarettes. Kelner! Kawa, koniak i papierosy.
No, don't mind the cigarettes--I have some. Nie, papierosy niepotrzebne, mam własne.
Basil, I can't allow you to smoke cigars. Bazyli, nie wolno ci palić cygar.
You must have a cigarette. Weź papierosa.
A cigarette is the perfect type of a perfect pleasure. Papieros jest” doskonałym przykładem doskonałej rozkoszy.
It is exquisite, and it leaves one unsatisfied. Sprawia przyjemność, a nie zaspokaja.
What more can one want? Czegóż żądać więcej?
Yes, Dorian, you will always be fond of me. Tak, Dorianie, zawsze mnie będziesz lubił.
I represent to you all the sins you have never had the courage to commit." Ja jestem dla ciebie ucieleśnieniem tych wszystkich grzechów, do popełnienia których nie masz odwagi.
"What nonsense you talk, Harry!" cried the lad, taking a light from a fire-breathing silver dragon that the waiter had placed on the table. "Let us go down to the theatre. Jakie ty głupstwa wygadujesz, Harry - zawołał Dorian zapalając papierosa od ziejącego ogniem srebrnego smoka, którego kelner postawił na stole. - Chodźmy lepiej do teatru.
When Sibyl comes on the stage you will have a new ideal of life. Gdy Sybila wejdzie na scenę, poznacie nowy ideał życia.
She will represent something to you that you have never known." Ona wam objawi to, czegoście nigdy nie zaznali.
"I have known everything," said Lord Henry, with a tired look in his eyes, "but I am always ready for a new emotion. Ja zaznałem wszystkiego - ze znużonym spojrzeniem rzekł lord Henryk. - Zawsze jednak jestem ciekaw nowych emocji.
I am afraid, however, that, for me at any rate, there is no such thing. Boję się tylko, że dla mnie przynajmniej one już nie istnieją.
Still, your wonderful girl may thrill me. A może twoja cudna dziewczyna potrafi mnie rozruszać.
I love acting. Lubię scenę.
It is so much more real than life. Let us go. Jest o tyle prawdziwsza od życia.
Dorian, you will come with me. Dorianie, ty jedziesz ze mną.
I am so sorry, Basil, but there is only room for two in the brougham. Bardzo mi przykro, Bazyli, ale w moim powoziku jest miejsce tylko na dwie osoby.
You must follow us in a hansom." Musisz wziąć dla siebie dorożkę.
They got up and put on their coats, sipping their coffee standing. Wstali, wzięli płaszcze i wysączali kawę, stojąc.
The painter was silent and preoccupied. Malarz milczał zadumany.
There was a gloom over him. Był posępny.
He could not bear this marriage, and yet it seemed to him to be better than many other things that might have happened. Nie mógł znieść myśli o tym małżeństwie, a jednak wydawało mu się lepsze od niejednej możliwej ewentualności.
After a few minutes, they all passed downstairs. Po paru minutach wyszli.
He drove off by himself, as had been arranged, and watched the flashing lights of the little brougham in front of him. Jechał sam, jak się umówili, i patrzył na błyszczące światło jadącego przed nim powoziku.
A strange sense of loss came over him. Doznawał dziwnego uczucia straty.
He felt that Dorian Gray would never again be to him all that he had been in the past. Czuł, że Dorian Gray nigdy już nie będzie dla niego tym, czym był poprzednio.
Life had come between them.... His eyes darkened, and the crowded flaring streets became blurred to his eyes. Stanęło między nimi życie… Pociemniało mu przed oczami, a jaskrawe ożywione ulice rozpłynęły się w cieniu.
When the cab drew up at the theatre, it seemed to him that he had grown years older. Gdy powóz stanął przed teatrem, miał wrażenie, że się postarzał o kilka lat.
Chapter 7 VII
For some reason or other, the house was crowded that night, and the fat Jew manager who met them at the door was beaming from ear to ear with an oily tremulous smile. Nie wiadomo, z jakiego powodu sala teatralna była tego wieczora przepełniona, a gruby Żyd, który wybiegł naprzeciw nich, promieniał od ucha do ucha tłustym, rozdygotanym uśmiechem.
He escorted them to their box with a sort of pompous humility, waving his fat jewelled hands and talking at the top of his voice. Poprowadził ich do loży z pompatyczną uniżonością, wymachując bezustannie tłustymi, od pierścieni błyszczącymi rękami i piszcząc dyszkantem.
Dorian Gray loathed him more than ever. Dorian czuł do niego większy jeszcze wstręt niż zazwyczaj.
He felt as if he had come to look for Miranda and had been met by Caliban. Miał wrażenie, że przybył zobaczyć Mirandę, a tymczasem zabiegł mu drogę Kaliban.
Lord Henry, upon the other hand, rather liked him. Lordowi Henrykowi natomiast przypadł on do gustu.
At least he declared he did, and insisted on shaking him by the hand and assuring him that he was proud to meet a man who had discovered a real genius and gone bankrupt over a poet. Tak przynajmniej utrzymywał obstając przy tym, że musi uścisnąć mu dłoń. Zapewniał go nawet, że jest dumny z poznania człowieka, który odkrył genialną aktorkę i zawiódł się gorzko na poecie.
Hallward amused himself with watching the faces in the pit. Hallward zajęty był obserwowaniem twarzy na parterze.
The heat was terribly oppressive, and the huge sunlight flamed like a monstrous dahlia with petals of yellow fire. Gorąco było nieznośne, a żyrandol płonął jak olbrzymia georginia o liściach z żółtego ognia.
The youths in the gallery had taken off their coats and waistcoats and hung them over the side. Chłopcy na galerii pozdejmowali surduty i kamizelki i przewiesili je przez balustradę.
They talked to each other across the theatre and shared their oranges with the tawdry girls who sat beside them. Rozmawiali z przeciwległą galerią, dzieląc się pomarańczami z siedzącymi obok nich dziewczętami.
Some women were laughing in the pit. Kilka kobiet na parterze raz po raz wybuchało śmiechem.
Their voices were horribly shrill and discordant. Głosy ich były krzykliwe i rażące.
The sound of the popping of corks came from the bar. Od strony bufetu dolatywało strzelanie korków.
"What a place to find one's divinity in!" said Lord Henry. Cóż za miejsce do poszukiwania bogini - odezwał się lord Henryk.
"Yes!" answered Dorian Gray. "It was here I found her, and she is divine beyond all living things. Tak - odparł Dorian Gray. - Tu ją znalazłem i jest bardziej boska niż wszystko, co żyje.
When she acts, you will forget everything. Gdy zacznie grać, zapomnisz o wszystkim.
These common rough people, with their coarse faces and brutal gestures, become quite different when she is on the stage. Ci pospolici, nieokrzesani ludzie, o ordynarnych twarzach i brutalnych gestach, stają się inni, gdy ona jest na scenie.
They sit silently and watch her. Siedzą w milczeniu i wpatrują się w nią.
They weep and laugh as she wills them to do. Płaczą i śmieją się, gdy ona zechce.
She makes them as responsive as a violin. Są jej powolni jak skrzypce.
She spiritualizes them, and one feels that they are of the same flesh and blood as one's self." Uduchawia ich i wówczas się czuje, że oni są z tej samej krwi i kości co my.
"The same flesh and blood as one's self! Z tej samej krwi i kości co my?
Oh, I hope not!" exclaimed Lord Henry, who was scanning the occupants of the gallery through his opera-glass. O, co to, to nie! - zawołał lord Henryk, obserwując przez lornetkę publiczność na galerii.
"Don't pay any attention to him, Dorian," said the painter. "I understand what you mean, and I believe in this girl. Nie zważaj na niego, Dorianie - rzekł malarz. - Wiem, co chcesz powiedzieć, i wierzę w tę dziewczynę.
Any one you love must be marvellous, and any girl who has the effect you describe must be fine and noble. Ktoś, kogo ty kochasz, musi być cudowny, a dziewczyna mogąca tak działać, jak mówisz, musi być piękna i szlachetna.
To spiritualize one's age--that is something worth doing. Uduchawiać swą epokę to warte trudu.
If this girl can give a soul to those who have lived without one, if she can create the sense of beauty in people whose lives have been sordid and ugly, if she can strip them of their selfishness and lend them tears for sorrows that are not their own, she is worthy of all your adoration, worthy of the adoration of the world. Jeśli ta dziewczyna zdolna jest tchnąć dusze w tych, którzy żyli bez duszy, jeśli budzi zmysł piękna w tych, których życie było brudne i szkaradne, jeśli ich wyrywa z egoizmu i czyni zdolnymi do łez nad cierpieniem, które nie jest ich cierpieniem, to godna jest całego twego ubóstwienia, godna jest ubóstwienia całego świata.
This marriage is quite right. Małżeństwo to jest całkiem odpowiednie.
I did not think so at first, but I admit it now. Z początku w to nie wierzyłem, ale teraz uznaję, że tak jest.
The gods made Sibyl Vane for you. Bogowie stworzyli Sybilę Vane dla ciebie.
Without her you would have been incomplete." Bez niej nie byłbyś pełnym człowiekiem.
"Thanks, Basil," answered Dorian Gray, pressing his hand. "I knew that you would understand me. Dziękuję ci, Bazyli - odparł Dorian Gray ściskając mu dłoń. - Wiedziałem, że ty mnie zrozumiesz.
Harry is so cynical, he terrifies me. Harry jest tak cyniczny, że przeraża mnie.
But here is the orchestra. Ale oto orkiestra zaczyna grać.
It is quite dreadful, but it only lasts for about five minutes. Straszne, ale to trwa tylko parę minut.
Then the curtain rises, and you will see the girl to whom I am going to give all my life, to whom I have given everything that is good in me." Potem podniesie się kurtyna i zobaczysz dziewczynę, której chcę ofiarować całe moje życie, której oddałem wszystko, co we mnie jest dobrego.
A quarter of an hour afterwards, amidst an extraordinary turmoil of applause, Sibyl Vane stepped on to the stage. W kwadrans później Sybila Vane weszła na scenę wśród prawdziwej burzy oklasków.
Yes, she was certainly lovely to look at-- one of the loveliest creatures, Lord Henry thought, that he had ever seen. Tak, była naprawdę przecudna, jedna z najcudniejszych istot - myślał lord Henryk - jakie kiedykolwiek widział.
There was something of the fawn in her shy grace and startled eyes. W trwożnym jej wdzięku, w zalęknionym spojrzeniu było coś z sarny.
A faint blush, like the shadow of a rose in a mirror of silver, came to her cheeks as she glanced at the crowded enthusiastic house. Lekki rumieniec, niby cień róży w srebrnym zwierciadle, przemknął po jej twarzyczce, gdy ujrzała przepełnioną, rozentuzjazmowaną salę.
She stepped back a few paces and her lips seemed to tremble. Cofnęła się o parę kroków, a wargi jej zdawały się drżeć.
Basil Hallward leaped to his feet and began to applaud. Motionless, and as one in a dream, sat Dorian Gray, gazing at her. Bazyli Hallward zerwał się i zaczął bić brawo, Dorian Gray siedział bez ruchu, jakby we śnie, wpatrzony w dziewczynę.
Lord Henry peered through his glasses, murmuring, "Charming! charming!" Lord Henryk patrzył przez lornetkę, powtarzając półgłosem:
The scene was the hall of Capulet's house, and Romeo in his pilgrim's dress had entered with Mercutio and his other friends. Czarująca! Czarująca! Rozpoczęła się scena w przedsionku domu Kapuletów, Romeo w płaszczu pielgrzyma wszedł z Merkucjem i swymi przyjaciółmi.
The band, such as it was, struck up a few bars of music, and the dance began. Orkiestra niezdarnie odegrała parę taktów i rozpoczął się taniec.
Through the crowd of ungainly, shabbily dressed actors, Sibyl Vane moved like a creature from a finer world. W tłumie niezgrabnych i źle ubranych aktorów Sybila Vane poruszała się jak istota z piękniejszego świata.
Her body swayed, while she danced, as a plant sways in the water. Postać jej chwiała się w tańcu, jak odbicie kwiatu chwieje się na wodzie.
The curves of her throat were the curves of a white lily. Linie jej szyi były niby linie białej lilii.
Her hands seemed to be made of cool ivory. Ręce przypominały rzeźby z chłodnej kości słoniowej.
Yet she was curiously listless. Była jednak dziwnie roztargniona.
She showed no sign of joy when her eyes rested on Romeo. Nie zdradzała nawet cienia radości, gdy oczy jej spoczęły na postaci Romea.
The few words she had to speak— Kilkanaście słów, które miała wypowiedzieć:
Good pilgrim, you do wrong your hand too much, Which mannerly devotion shows in this; For saints have hands that pilgrims' hands do touch, And palm to palm is holy palmers' kiss-- with the brief dialogue that follows, were spoken in a thoroughly artificial manner. Mości pielgrzymie, bluźnisz swojej dłoni, Która nie grzeszy zdrożnym dotykaniem; Jestli ujęcie rąk pocałowaniem, Nikt go ze świętych pielgrzymom nie broni. i następujący po nich krótki dialog wygłosiła całkiem sztucznie.
The voice was exquisite, but from the point of view of tone it was absolutely false. Głos był przecudny, ale ton zupełnie fałszywy.
It was wrong in colour. Fałszywy w barwie.
It took away all the life from the verse. Pozbawiał wiersz wszelkiego życia.
It made the passion unreal. Kłam zadawał namiętności.
Dorian Gray grew pale as he watched her. Dorian Gray zbladł patrząc na nią.
He was puzzled and anxious. Ogarnęło go pomieszanie i trwoga.
Neither of his friends dared to say anything to him. Żaden z przyjaciół nie śmiał do niego przemówić.
She seemed to them to be absolutely incompetent. Wydała im się najzupełniej pozbawiona talentu.
They were horribly disappointed. Byli straszliwie rozczarowani.
Yet they felt that the true test of any Juliet is the balcony scene of the second act. Wiedzieli jednak, że probierzem dla każdej Julii jest scena balkonowa w drugim akcie.
They waited for that. Postanowili więc zaczekać.
If she failed there, there was nothing in her. Jeśli ona tu zawiedzie, - nie ma się już czego spodziewać.
She looked charming as she came out in the moonlight. Wyglądała czarująco, gdy ukazała się w świetle księżyca.
That could not be denied. Temu niepodobna było zaprzeczyć.
But the staginess of her acting was unbearable, and grew worse as she went on. Ale wymuszoność jej gry była nieznośna. I z każdą chwilą się pogarszała.
Her gestures became absurdly artificial. Ruchy stały się rażąco sztuczne.
She overemphasized everything that she had to say. Czuć było przesadę w każdym słowie, które wypowiadała.
The beautiful passage-- Prześliczny ustęp:
Thou knowest the mask of night is on my face, Else would a maiden blush bepaint my cheek For that which thou hast heard me speak to-night-- was declaimed with the painful precision of a schoolgirl who has been taught to recite by some second- rate professor of elocution. Gdyby nie ciemność, co mi twarz maskuje, Widziałbyś na niej rozlany rumieniec Po tym, co z ust mych słyszałeś tej nocy. wyrecytowała ze sztuczną precyzją pensjonarki, kształcącej się u drugorzędnego profesora deklamacji.
When she leaned over the balcony and came to those wonderful lines-- Gdy przechylona przez balkon doszła do pięknych strof:
Although I joy in thee, I have no joy of this contract to-night: It is too rash, too unadvised, too sudden; Too like the lightning, which doth cease to be Ere one can say, "It lightens." Sweet, good-night! Lubo się cieszę z twojej obecności, Te nocne śluby nie cieszą mnie jakoś; Za nagłe one są, za nierozważne, Podobne niby do blasku, co znika, Nim człowiek zdąży powiedzieć: „Błysnęło”. Dobranoc, luby!
This bud of love by summer's ripening breath May prove a beauteous flower when next we meet-- Oby nam ten wonny Miłości pączek przyniósł kwiat niepłonny!*
she spoke the words as though they conveyed no meaning to her. wypowiedziała je takim tonem, jakby żadnego dla niej nie miały znaczenia.
It was not nervousness. Nie był to objaw zdenerwowania.
Indeed, so far from being nervous, she was absolutely self-contained. Przeciwnie, Sybila była zupełnie opanowana.
It was simply bad art. To była po prostu taka gra.
She was a complete failure. Kompletne fiasko.
Even the common uneducated audience of the pit and gallery lost their interest in the play. Nawet zwykła, niewybredna publiczność na parterze i galerii przestała się zajmować przedstawieniem.
They got restless, and began to talk loudly and to whistle. Wszczęły się szmery, głośna rozmowa i sykanie.
The Jew manager, who was standing at the back of the dress-circle, stamped and swore with rage. Żyd, stojący w głębi pierwszego balkonu, tupał nogami i klął z wściekłości.
The only person unmoved was the girl herself. Jedyną spokojną osobą w całym teatrze była sama dziewczyna.
When the second act was over, there came a storm of hisses, and Lord Henry got up from his chair and put on his coat. Po zakończeniu drugiego aktu rozpoczęła się burza syków i gwizdów. Lord Henryk wstał i zaczął wkładać płaszcz.
"She is quite beautiful, Dorian," he said, "but she can't act. Czarująco piękna - rzekł - ale nie umie grać.
Let us go." Chodźmy.
"I am going to see the play through," answered the lad, in a hard bitter voice. "I am awfully sorry that I have made you waste an evening, Harry. Chcę wysłuchać sztuki do końca - twardym i gorzkim tonem odparł Dorian. - Bardzo mi przykro, Harry, że obydwaj straciliście wieczór.
I apologize to you both." Przepraszam was…
"My dear Dorian, I should think Miss Vane was ill," interrupted Hallward. Mój drogi Dorianie - przerwał Hallward - zdaje mi się, że panna Sybila Vane jest chora.
"We will come some other night." Przyjdziemy innym razem.
"I wish she were ill," he rejoined. "But she seems to me to be simply callous and cold. Chciałbym, aby była chora - odparł Dorian. - Mnie wydaje się ona tylko tępa i zimna.
She has entirely altered. Najzupełniej się zmieniła.
Last night she was a great artist. Wczoraj była wielką artystką.
This evening she is merely a commonplace mediocre actress." Dziś jest przeciętną, lichą aktorką.
"Don't talk like that about any one you love, Dorian. Nie mów tak o tej, którą kochasz, Dorianie.
Love is a more wonderful thing than art." Miłość jest cudowniejsza niż sztuka.
"They are both simply forms of imitation," remarked Lord Henry. "But do let us go. Obydwie są tylko formami naśladownictwa - zauważył lord Henryk. - Ale proszę was, chodźmy już.
Dorian, you must not stay here any longer. Dorianie, nie możesz tu pozostać.
It is not good for one's morals to see bad acting. Ze względów moralnych nie należy patrzeć na złą grę.
Besides, I don't suppose you will want your wife to act, so what does it matter if she plays Juliet like a wooden doll? Sądzę zresztą, że żonie swej nie pozwolisz chyba występować na scenie. Cóż cię zatem obchodzi, że gra Julię jak marionetka?
She is very lovely, and if she knows as little about life as she does about acting, she will be a delightful experience. Jest czarująco piękna, a jeśli zna życie równie mało jak sztukę, będzie przecudnym obiektem eksperymentalnym.
There are only two kinds of people who are really fascinating-- people who know absolutely everything, and people who know absolutely nothing. Bo dwa tylko istnieją rodzaje ludzi fascynujących: ci, co wiedzą wszystko, i ci, co nie wiedzą nic.
Good heavens, my dear boy, don't look so tragic! Na Boga, chłopcze drogi, nie rób tak tragicznej miny.
The secret of remaining young is never to have an emotion that is unbecoming. Tajemnica zachowania młodości na tym polega, że nie należy nigdy doznawać uczuć, z którymi nie jest nam do twarzy.
Come to the club with Basil and myself. Chodź ze mną i Bazylim do klubu.
We will smoke cigarettes and drink to the beauty of Sibyl Vane. Będziemy palić papierosy i pić na cześć piękności Sybili.
She is beautiful. Jest piękna.
What more can you want?" Czegóż chcesz więcej?
"Go away, Harry," cried the lad. "I want to be alone. Harry, odejdź! - zawołał Dorian. - Chcę być sam.
Basil, you must go. Bazyli, musicie odejść.
Ah! can't you see that my heart is breaking?" Czy nie widzicie, że mi serce pęka?
The hot tears came to his eyes. Gorące łzy napłynęły mu do oczu.
His lips trembled, and rushing to the back of the box, he leaned up against the wall, hiding his face in his hands. Usta drżały gwałtownie. Rzucił się w głąb loży, oparł głowę o ścianę i ukrył twarz w dłoniach.
"Let us go, Basil," said Lord Henry with a strange tenderness in his voice, and the two young men passed out together. Bazyli, chodźmy - rzekł lord Henryk, a głos jego zabrzmiał dziwnie miękko. I obydwaj skierowali się ku wyjściu.
A few moments afterwards the footlights flared up and the curtain rose on the third act. W parę minut później zapłonęły kinkiety i kurtyna podniosła się do aktu trzeciego.
Dorian Gray went back to his seat. Dorian Gray zajął swe poprzednie miejsce.
He looked pale, and proud, and indifferent. Miał twarz bladą, dumną i obojętną.
The play dragged on, and seemed interminable. Przedstawienie się wlokło, jak gdyby nigdy nie miało się skończyć.
Half of the audience went out, tramping in heavy boots and laughing. Większa część publiczności opuściła widownię, stukając ciężkim obuwiem i śmiejąc się głośno.
The whole thing was a fiasco. Fiasko kompletne.
The last act was played to almost empty benches. Ostatni akt odegrano przed pustą niemal widownią.
The curtain went down on a titter and some groans. Spuszczono kurtynę wśród chichotania i niezadowolonych pomruków.
As soon as it was over, Dorian Gray rushed behind the scenes into the greenroom. Po skończonym przedstawieniu Dorian wpadł za kulisy do garderoby.
The girl was standing there alone, with a look of triumph on her face. Tu stała dziewczyna, sama, z wyrazem triumfu na twarzy.
Her eyes were lit with an exquisite fire. Oczy jej płonęły cudownym blaskiem.
There was a radiance about her. Promieniowała.
Her parted lips were smiling over some secret of their own. Na wpół rozchylone usta uśmiechały się do jakiejś czarownej tajemnicy.
When he entered, she looked at him, and an expression of infinite joy came over her. Gdy wszedł, spojrzała na niego, a twarz jej rozświetliła się bezmierną radością.
"How badly I acted to-night, Dorian!" she cried. Jakże ja dziś źle grałam, Dorianie! - zawołała.
"Horribly!" he answered, gazing at her in amazement. "Horribly! Okropnie - odparł patrząc na nią oszołomiony - okropnie.
It was dreadful. To było straszne.
Are you ill? Czy jesteś chora?
You have no idea what it was. Nie masz pojęcia, jakie to było okropne.
You have no idea what I suffered." I nie domyślasz się nawet, co przecierpiałem.
The girl smiled. Dziewczyna się uśmiechnęła.
"Dorian," she answered, lingering over his name with long-drawn music in her voice, as though it were sweeter than honey to the red petals of her mouth. "Dorian, you should have understood. Dorianie - rzekła wymawiając imię to melodyjnie, przeciągle, jakby od miodu słodszym było dla różowego kwiecia jej ust. - Dorianie, ty powinieneś był mnie rozumieć.
But you understand now, don't you?" Ale teraz mnie rozumiesz, nieprawdaż?
"Understand what?" he asked, angrily. Co mam rozumieć? - zapytał gniewnie.
"Why I was so bad to-night. Dlaczego tak źle dziś grałam.
Why I shall always be bad. Dlaczego zawsze już będę grała źle.
Why I shall never act well again." Dlaczego nigdy już nie zagram dobrze.
He shrugged his shoulders. Wzruszył ramionami.
"You are ill, I suppose. Chora jesteś zapewne.
When you are ill you shouldn't act. Ale jeśli jesteś chora, to nie powinnaś występować.
You make yourself ridiculous. Narażasz się na śmieszność.
My friends were bored. Przyjaciele moi byli znudzeni.
I was bored." I ja byłem znudzony.
She seemed not to listen to him. Zdawała się nie słyszeć jego słów.
She was transfigured with joy. Radość zupełnie ją przemieniła.
An ecstasy of happiness dominated her. Opanowała ją ekstaza szczęścia.
"Dorian, Dorian," she cried, "before I knew you, acting was the one reality of my life. Dorianie, Dorianie - zawołała - zanim ciebie poznałam, teatr był dla mnie jedyną rzeczywistością w życiu.
It was only in the theatre that I lived. Nim tylko żyłam.
I thought that it was all true. Wszystko to brałam za prawdę.
I was Rosalind one night and Portia the other. Dziś byłam Rozalindą, a jutro Porcją.
The joy of Beatrice was my joy, and the sorrows of Cordelia were mine also. Radość Beatryczy była moją radością, a ból Kordelii moim bólem.
I believed in everything. We wszystko to wierzyłam.
The common people who acted with me seemed to me to be godlike. Zwyczajni ludzie, którzy ze mną grali, wydawali mi się bogami.
The painted scenes were my world. Pomalowane kulisy były moim światem.
I knew nothing but shadows, and I thought them real. Nic nie znałam prócz cieni, które brałam za rzeczywistość.
You came--oh, my beautiful love!-- and you freed my soul from prison. Aż ty przyszedłeś, cudowny mój, ukochany, i wyswobodziłeś duszę moją z więzienia.
You taught me what reality really is. Ty mi dałeś poznać rzeczywistość.
To-night, for the first time in my life, I saw through the hollowness, the sham, the silliness of the empty pageant in which I had always played. Dzisiejszego wieczora po raz pierwszy w życiu ujrzałam pustkę, fałsz, blichtr, wśród których się ciągle obracałam.
To- night, for the first time, I became conscious that the Romeo was hideous, and old, and painted, that the moonlight in the orchard was false, that the scenery was vulgar, and that the words I had to speak were unreal, were not my words, were not what I wanted to say. Dzisiejszego wieczora po raz pierwszy zauważyłam, że Romeo jest brzydki i stary, księżycowe światło w ogrodzie sztuczne, dekoracja ordynarna - a słowa, które mówiłam, nieprawdziwe, to nie były moje słowa, nie to, co miałam do powiedzenia.
You had brought me something higher, something of which all art is but a reflection. Ty wniosłeś w moje życie coś wyższego, coś, czego wszelka sztuka jest tylko odblaskiem.
You had made me understand what love really is. Ty mnie nauczyłeś, co to jest miłość.
My love! My love! Ukochany mój, o mój ukochany!
Prince Charming! Królewiczu z bajki!
Prince of life! Władco życia!
I have grown sick of shadows. Dość już miałam cieni.
You are more to me than all art can ever be. Ty dla mnie jesteś czymś więcej niźli wszelka sztuka.
What have I to do with the puppets of a play? Cóż mnie obchodzą marionetki teatralne?
When I came on to-night, I could not understand how it was that everything had gone from me. Kiedy przyszłam dziś wieczór, nie mogłam pojąć, jak wszystko to raptownie mnie opuściło.
I thought that I was going to be wonderful. Myślałam, że będę czarująca.
I found that I could do nothing. Poczułam, że jestem bezradna.
Suddenly it dawned on my soul what it all meant. Nagle rozświetliło mi się w duszy, co to wszystko znaczy.
The knowledge was exquisite to me. I to objawienie było cudowne!
I heard them hissing, and I smiled. Słyszałam ich sykanie i uśmiechałam się.
What could they know of love such as ours? Co oni mogą wiedzieć o takiej miłości jak nasza?
Take me away, Dorian--take me away with you, where we can be quite alone. Zabierz mnie z sobą, Dorianie, zabierz mnie tam, gdzie będziemy sami.
I hate the stage. Nienawidzę sceny.
I might mimic a passion that I do not feel, but I cannot mimic one that burns me like fire. Mogłabym grać namiętność, której nie czuję, ale grać to, co mnie ogniem pali - nie mogę.
Oh, Dorian, Dorian, you understand now what it signifies? Dorianie mój, Dorianie, czy rozumiesz teraz, co to wszystko znaczy?
Even if I could do it, it would be profanation for me to play at being in love. Gdybym nawet potrafiła, uważałabym teraz za świętokradztwo grać zakochaną.
You have made me see that." Tego mnie nauczyłeś.
He flung himself down on the sofa and turned away his face. Padł na sofę i odwrócił się od niej.
"You have killed my love," he muttered. Zabiłaś moją miłość - wyszeptał.
She looked at him in wonder and laughed. Spojrzała nań zdumiona i zaśmiała się.
He made no answer. Milczał.
She came across to him, and with her little fingers stroked his hair. Podeszła do niego i zanurzyła paluszki w jego włosach.
She knelt down and pressed his hands to her lips. Uklękła i przycisnęła usta ‘do jego rąk.
He drew them away, and a shudder ran through him. Cofnął je i dreszcz go przebiegł.
Then he leaped up and went to the door. Zerwał się i skoczył ku drzwiom.
"Yes," he cried, "you have killed my love. Tak - zawołał - zabiłaś moją miłość.
You used to stir my imagination. Przedtem uskrzydlałaś moją fantazję.
Now you don't even stir my curiosity. Teraz nie wzbudzasz nawet mej ciekawości.
You simply produce no effect. Przestałaś na mnie działać.
I loved you because you were marvellous, because you had genius and intellect, because you realized the dreams of great poets and gave shape and substance to the shadows of art. Kochałem cię, bo byłaś czarowna, bo miałaś genialny talent i intelekt, bo urzeczywistniałaś marzenia wielkich poetów, nadawałaś cieniom kształt i treść.
You have thrown it all away. Wszystko to odrzuciłaś precz.
You are shallow and stupid. Płytka jesteś i głupia.
My God! how mad I was to love you! Boże mój! Szaleńcem byłem, że cię mogłem pokochać.
What a fool I have been! Jakimż byłem głupcem!
You are nothing to me now. Teraz jesteś dla mnie niczym.
I will never see you again. Nie chcę cię widzieć.
I will never think of you. Nie chcę myśleć o tobie.
I will never mention your name. Nigdy nie wymienię twego imienia.
You don't know what you were to me, once. Ty nie wiesz, czym dla mnie byłaś kiedyś.
Why, once . . . Oh, I can't bear to think of it! Dlaczego… Och, nie mam sił myśleć nawet o tym.
I wish I had never laid eyes upon you! Bodajbym cię nigdy nie był widział!
You have spoiled the romance of my life. Zniszczyłaś romantyzm mego życia.
How little you can know of love, if you say it mars your art! Jakże niewiele wiesz o miłości mówiąc, że ona zabija twą sztukę!
Without your art, you are nothing. Bez swej sztuki jesteś niczym.
I would have made you famous, splendid, magnificent. Byłbym cię zrobił sławną i wielką, i wspaniałą.
The world would have worshipped you, and you would have borne my name. Świat byłby cię ubóstwiał i byłabyś nosiła moje nazwisko.
What are you now? Czym jesteś teraz?
A third- rate actress with a pretty face." Trzeciorzędną aktorką o ładnej twarzy.
The girl grew white, and trembled. Dziewczyna zbielała na twarzy i drżała.
She clenched her hands together, and her voice seemed to catch in her throat. Złożyła ręce jak do modlitwy, a głos łamał się jej w gardle.
"You are not serious, Dorian?" she murmured. "You are acting." Ty chyba nie mówisz serio, Dorianie - wyjąkała. - Grasz komedię.
"Acting! I leave that to you. Ja komedię? To pozostawiam tobie.
You do it so well," he answered bitterly. Wszak to umiesz tak wspaniale - odparł z goryczą.
She rose from her knees and, with a piteous expression of pain in her face, came across the room to him. Podniosła się z klęczek i z żałosnym wyrazem bólu podeszła ku niemu.
She put her hand upon his arm and looked into his eyes. Położyła rękę na jego ramieniu i spojrzała mu w oczy.
He thrust her back. Odtrącił ją.
"Don't touch me!" he cried. Nie dotykaj mnie! - krzyknął.
A low moan broke from her, and she flung herself at his feet and lay there like a trampled flower. Głuchy jęk wyrwał się z jej ust. Rzuciła mu się do nóg. Leżała u jego stóp jak zdeptany kwiat.
"Dorian, Dorian, don't leave me!" she whispered. "I am so sorry I didn't act well. Dorianie, Dorianie, nie porzucaj mnie - szeptała. - Żałuję, że nie grałam dobrze.
I was thinking of you all the time. Bezustannie myślałam o tobie.
But I will try--indeed, I will try. Ale spróbuję… tak, spróbuję.
It came so suddenly across me, my love for you. Tak nagle na mnie spadła ta moja miłość do ciebie.
I think I should never have known it if you had not kissed me-- if we had not kissed each other. Zdaje mi się, że nie byłabym nawet o niej wiedziała, gdybyś mnie nie był pocałował, gdybyśmy się nie byli pocałowali.
Kiss me again, my love. Jeszcze raz mnie pocałuj, ukochany.
Don't go away from me. Nie odchodź ode mnie.
I couldn't bear it. Nie zniosłabym tego.
Oh! don't go away from me. Och, nie odchodź ode mnie.
My brother . . . No; Mój brat… O, nie, nie!
never mind. He didn't mean it. On nie mówił serio.
He was in jest. . . . Żartował.
But you, oh! can't you forgive me for to-night? Ale ty? Czyż nie możesz mi wybaczyć dzisiejszego wieczoru?
I will work so hard and try to improve. Będę pracowała ze wszystkich sił i postaram się grać lepiej.
Don't be cruel to me, because I love you better than anything in the world. Nie bądź tak okrutny za to, że cię kocham więcej niż cokolwiek na świecie.
After all, it is only once that I have not pleased you. Przecież tylko jeden raz ci się nie podobałam.
But you are quite right, Dorian. Ale masz słuszność, Dorianie.
I should have shown myself more of an artist. Należało być więcej artystką.
It was foolish of me, and yet I couldn't help it. To było głupio z mej strony, ale nie mogłam inaczej.
Oh, don't leave me, don't leave me." O, nie opuszczaj mnie, nie opuszczaj!
A fit of passionate sobbing choked her. Dławiło ją spazmatyczne łkanie.
She crouched on the floor like a wounded thing, and Dorian Gray, with his beautiful eyes, looked down at her, and his chiselled lips curled in exquisite disdain. Skuliła się na podłodze jak zranione zwierzę, a Dorian Gray spoglądał na nią swymi pięknymi oczami i dumna wzgarda drgała na jego pięknie rzeźbionych ustach.
There is always something ridiculous about the emotions of people whom one has ceased to love. Uczucia tych, których przestaliśmy kochać, są zawsze śmieszne.
Sibyl Vane seemed to him to be absurdly melodramatic. Sybila Vane wydała mu się głupio melodramatyczna.
Her tears and sobs annoyed him. Jej łzy i westchnienia go nudziły.
"I am going," he said at last in his calm clear voice. "I don't wish to be unkind, but I can't see you again. Odchodzę - rzekł wreszcie spokojnie i zimno. - Nie chcę ci sprawiać przykrości, ale więcej cię widywać nie mogę.
You have disappointed me." Rozczarowałaś mnie.
She wept silently, and made no answer, but crept nearer. Płakała cicho i nie odpowiadała czołgając się tylko za nim.
Her little hands stretched blindly out, and appeared to be seeking for him. Jej drobne ręce wyciągały się na oślep, jakby go szukały.
He turned on his heel and left the room. Odwrócił się i wyszedł.
In a few moments he was out of the theatre. W parę minut później był już poza obrębem teatru.
Where he went to he hardly knew. Sam nie wiedział, dokąd idzie.
He remembered wandering through dimly lit streets, past gaunt, black-shadowed archways and evil-looking houses. Przypomniał sobie później, że przechodził słabo oświetlonymi ulicami koło wąskich, czarnych bram, wzdłuż złowrogo wyglądających domów.
Women with hoarse voices and harsh laughter had called after him. Zaczepiały go kobiety o ochrypłym głosie i ordynarnym śmiechu.
Drunkards had reeled by, cursing and chattering to themselves like monstrous apes. Pijacy mijali go zataczając się, miotając przekleństwa lub pomrukując jak małpy.
He had seen grotesque children huddled upon door-steps, and heard shrieks and oaths from gloomy courts. Widział dziwaczne dzieci, przycupnięte na ciemnych schodach, i słyszał krzyki i klątwy dolatujące z ponurych podwórzy.
As the dawn was just breaking, he found himself close to Covent Garden. Świtać zaczynało, gdy znalazł się tuż przed Covent Garden.
The darkness lifted, and, flushed with faint fires, the sky hollowed itself into a perfect pearl. Mrok znikał i rozświetlone lekką purpurą niebo wydrążało się powoli w perłową konchę.
Huge carts filled with nodding lilies rumbled slowly down the polished empty street. Duże wozy, naładowane drżącymi w chłodzie liliami, powoli toczyły się po gładkiej, pustej ulicy.
The air was heavy with the perfume of the flowers, and their beauty seemed to bring him an anodyne for his pain. Powietrze było ciężkie od woni kwiatów, a piękność ich zdawała się nieść balsam jego cierpieniu.
He followed into the market and watched the men unloading their waggons. Poszedł za wozem aż do rynku i przyglądał się, jak wypakowywano rozmaite towary.
A white-smocked carter offered him some cherries. Jeden z handlarzy w białej kapocie podał mu świeże wiśnie.
He thanked him, wondered why he refused to accept any money for them, and began to eat them listlessly. Podziękował, dziwiąc się, czemu handlarz nie chce przyjąć zapłaty. Mechanicznie zaczął jeść.
They had been plucked at midnight, and the coldness of the moon had entered into them. Wiśnie zerwane o północy miały w sobie chłód księżycowego światła.
A long line of boys carrying crates of striped tulips, and of yellow and red roses, defiled in front of him, threading their way through the huge, jade-green piles of vegetables. Długi szereg chłopców, niosących w koszach nakrapiane tulipany, żółte i pąsowe róże, przeciągał przed jego oczami, przeciskając się wśród dużych bladozielonych stosów jarzyn.
Under the portico, with its grey, sun-bleached pillars, loitered a troop of draggled bareheaded girls, waiting for the auction to be over. Wzdłuż hali o szarych, od słońca spłowiałych filarach wałęsały się gromady brudnych, bosych dziewcząt, czekając końca licytacji.
Others crowded round the swinging doors of the coffee-house in the piazza. Inne tłoczyły się na Piazza przed drzwiami kawiarenki, ciągle otwierającymi się i zamykającymi.
The heavy cart-horses slipped and stamped upon the rough stones, shaking their bells and trappings. Ciężkie konie pociągowe potykały się i dzwoniły podkowami o nierówny bruk, potrząsały dzwonkami i uprzężą.
Some of the drivers were lying asleep on a pile of sacks. Kilku furmanów spało na stosie worów.
Iris-necked and pink-footed, the pigeons ran about picking up seeds. Gołębie o irysowych szyjkach i różowych nóżkach biegały tu i ówdzie, dziobiąc rozrzucone ziarna.
After a little while, he hailed a hansom and drove home. Po jakimś czasie przywołał dorożkę i pojechał do domu.
For a few moments he loitered upon the doorstep, looking round at the silent square, with its blank, close-shuttered windows and its staring blinds. Przez parę chwil stał na schodach, patrząc na cichy plac o pustych, pozamykanych oknach i pstrych storach.
The sky was pure opal now, and the roofs of the houses glistened like silver against it. Niebo miało teraz barwę czystego opalu, a dachy domów lśniły jak srebro.
From some chimney opposite a thin wreath of smoke was rising. Naprzeciwko wzbiła się z komina cienka smuga dymu.
It curled, a violet riband, through the nacre-coloured air. Niby fioletowa wstęga wiła się w mlecznoperłowym powietrzu.
In the huge gilt Venetian lantern, spoil of some Doge's barge, that hung from the ceiling of the great, oak-panelled hall of entrance, lights were still burning from three flickering jets: thin blue petals of flame they seemed, rimmed with white fire. W dużej pozłacanej, zagrabionej niegdyś z gondoli dożów weneckiej lampie, zwisającej ze stropu obszernego wyłożonego dębową boazerią wejściowego hallu, migotały jeszcze trzy dogasające płomyki; wyglądały jak błękitne płatki ognia, obrzeżone białym żarem.
He turned them out and, having thrown his hat and cape on the table, passed through the library towards the door of his bedroom, a large octagonal chamber on the ground floor that, in his new-born feeling for luxury, he had just had decorated for himself and hung with some curious Renaissance tapestries that had been discovered stored in a disused attic at Selby Royal. Zgasił je, rzucił na stół kapelusz i płaszcz, wszedł do biblioteki i skierował się ku drzwiom sypialni, dużej, ośmiokątnej komnaty, którą, czyniąc zadość świeżo rozbudzonemu zamiłowaniu do zbytku, niedawno był urządził na nowo, przyozdabiając ściany rzadkimi gobelinami z epoki Renesansu, odkrytymi na nie zamieszkanym poddaszu w Selby Royal.
As he was turning the handle of the door, his eye fell upon the portrait Basil Hallward had painted of him. Właśnie ujął za klamkę, gdy wzrok jego mimo woli padł na portret malowany przez Bazylego Hallwarda.
He started back as if in surprise. Cofnął się zdumiony.
Then he went on into his own room, looking somewhat puzzled. Potem wszedł do swego pokoju; wyglądał z lekka zdziwiony.
After he had taken the button-hole out of his coat, he seemed to hesitate. Wyjął z butonierki kwiat i znów się zawahał.
Finally, he came back, went over to the picture, and examined it. Ostatecznie wrócił, stanął przed obrazem i jął mu się badawczo przypatrywać.
In the dim arrested light that struggled through the cream-coloured silk blinds, the face appeared to him to be a little changed. W słabym świetle wpadającym do pokoju przez jedwabne kremowe rolety twarz na obrazie wydawała się nieco zmieniona.
The expression looked different. Inny miała wyraz.
One would have said that there was a touch of cruelty in the mouth. W ustach czaiło się jakby lekkie okrucieństwo.
It was certainly strange. Dziwne.
He turned round and, walking to the window, drew up the blind. Odwrócił się, podszedł do okna i podniósł rolety.
The bright dawn flooded the room and swept the fantastic shadows into dusky corners, where they lay shuddering. Do pokoju wpłynęła jasna fala porannego światła, zapędzając fantastyczne cienie w ciemne kąty, gdzie przycupnęły strwożone.
But the strange expression that he had noticed in the face of the portrait seemed to linger there, to be more intensified even. Ale dziwny wyraz, który wpierw zauważył był na portrecie, nie tylko pozostał, ale nawet zarysował się ostrzej.
The quivering ardent sunlight showed him the lines of cruelty round the mouth as clearly as if he had been looking into a mirror after he had done some dreadful thing. Migocące jaskrawe słoneczne światło ukazało mu linie okrucieństwa koło ust z taką brutalną wyrazistością, jak gdyby po popełnieniu jakiegoś okropnego czynu przeglądał się w zwierciadle. Zadrżał.
He winced and, taking up from the table an oval glass framed in ivory Cupids, one of Lord Henry's many presents to him, glanced hurriedly into its polished depths. Wziął ze stołu owalne zwierciadło, podtrzymywane przez rzeźbione z kości słoniowej kupidynki - jeden z licznych darów lorda Henryka - i spojrzał szybko w jego gładkie głębie.
No line like that warped his red lips. Pąsowych jego ust nie skaziła taka linia.
What did it mean? Co to ma znaczyć?
He rubbed his eyes, and came close to the picture, and examined it again. Przetarł oczy, stanął tuż przed obrazem i znów się zaczął weń wpatrywać.
There were no signs of any change when he looked into the actual painting, and yet there was no doubt that the whole expression had altered. Techniczna strona nie wykazywała żadnych oznak zmiany, a jednak cały wyraz zmieniony był niewątpliwie.
It was not a mere fancy of his own. Nie mogło być mowy o złudzeniu.
The thing was horribly apparent. Zmiana była straszliwie widoczna.
He threw himself into a chair and began to think. Padł na krzesło ł począł rozmyślać.
Suddenly there flashed across his mind what he had said in Basil Hallward's studio the day the picture had been finished. Nagle jak błyskawica przemknęły mu przez myśl słowa, które wypowiedział był w pracowni Bazylego Hallwarda w dniu wykończenia obrazu.
Yes, he remembered it perfectly. Tak, przypomniał sobie dokładnie.
He had uttered a mad wish that he himself might remain young, and the portrait grow old; that his own beauty might be untarnished, and the face on the canvas bear the burden of his passions and his sins; that the painted image might be seared with the lines of suffering and thought, and that he might keep all the delicate bloom and loveliness of his then just conscious boyhood. Wyraził szalone życzenie, aby sam zachował młodość, a obraz natomiast się zestarzał, aby piękność jego nie zwiędła, a twarz na płótnie nosiła ślady jego namiętności i grzechów, aby na portrecie zarysowały się linie wyryte myślą i cierpieniem, on sam zaś zachował delikatny puszek i piękność dopiero co uświadomionej młodości.
Surely his wish had not been fulfilled? Czyżby się oto ziściło jego życzenie?
Such things were impossible. Przecież to niemożliwe.
It seemed monstrous even to think of them. Sama myśl o tym przejmowała go trwogą.
And, yet, there was the picture before him, with the touch of cruelty in the mouth. A jednak obraz wisi przed jego oczami z wyrazem okrucieństwa na ustach.
Cruelty! Okrucieństwo!
Had he been cruel? Czy był okrutny?
It was the girl's fault, not his. Wina to była dziewczyny, nie jego.
He had dreamed of her as a great artist, had given his love to her because he had thought her great. Marzył o niej jako o wielkiej artystce, oddał jej swą miłość, ponieważ uważał ją za wielką artystkę.
Then she had disappointed him. Rozczarowała go.
She had been shallow and unworthy. Okazała się płytka i niegodna.
And, yet, a feeling of infinite regret came over him, as he thought of her lying at his feet sobbing like a little child. A jednak zdejmował go żal bezmierny na myśl, jak leżała u jego stóp, łkając niczym małe dziecko.
He remembered with what callousness he had watched her. Przypomniał sobie, z jaką obojętnością się jej przyglądał.
Why had he been made like that? Czemu miał taką naturę?
Why had such a soul been given to him? Czemu dana mu była taka dusza?
But he had suffered also. Ale on też cierpiał.
During the three terrible hours that the play had lasted, he had lived centuries of pain, aeon upon aeon of torture. W ciągu tych trzech strasznych godzin trwania przedstawienia w teatrze, przeżył wieki cierpienia i nieustających męczarni.
His life was well worth hers. She had marred him for a moment, if he had wounded her for an age. Jego życie tyleż było warte co jej, ona mu zepsuła chwilę, on ją może zranił na całe życie.
Besides, women were better suited to bear sorrow than men. They lived on their emotions. Przy tym kobiety łatwiej znoszą cierpienia - mężczyźni żyją uczuciami.
They only thought of their emotions. Myślą wyłącznie o swych uczuciach.
When they took lovers, it was merely to have some one with whom they could have scenes. Jeśli biorą kochanka, to po to tylko, aby mieć kogoś, komu mogą robić sceny.
Lord Henry had told him that, and Lord Henry knew what women were. To mu powiedział lord Henryk, a lord Henryk zna kobiety.
Why should he trouble about Sibyl Vane? Czemuż ma się dręczyć z powodu Sybili Vane?
She was nothing to him now. Dla niego jest już teraz niczym.
But the picture? Ale portret?
What was he to say of that? Co na to powiedzieć?
It held the secret of his life, and told his story. Portret ten posiada tajemnicę jego życia i zdradza jego dzieje.
It had taught him to love his own beauty. Portret nauczył go kochać własną piękność.
Would it teach him to loathe his own soul? Czy teraz chce go nauczyć nienawidzić własnej duszy?
Would he ever look at it again? Czy kiedykolwiek spojrzy jeszcze na ten portret?
No; it was merely an illusion wrought on the troubled senses. Nie, to tylko złudzenie wzburzonych zmysłów.
The horrible night that he had passed had left phantoms behind it. Straszna noc, którą przeżył, pozostawiła po sobie upiorne cienie.
Suddenly there had fallen upon his brain that tiny scarlet speck that makes men mad. W jego mózgu pojawiła się nagle owa mała szkarłatna plama, przyprawiająca ludzi o obłęd.
The picture had not changed. Portret nie był zmieniony.
It was folly to think so. Głupstwem było przypuszczać coś podobnego.
Yet it was watching him, with its beautiful marred face and its cruel smile. A jednak portret patrzy na niego piękną skażoną twarzą z okrutnym uśmiechem.
Its bright hair gleamed in the early sunlight. Jasne włosy błyszczą w rannych promieniach słońca.
Its blue eyes met his own. Błękitne oczy spotykają się z jego spojrzeniem.
A sense of infinite pity, not for himself, but for the painted image of himself, came over him. Zdjęło go uczucie niewymownej litości nie nad sobą, lecz nad swym namalowanym wizerunkiem.
It had altered already, and would alter more. Był już zmieniony, a większej jeszcze ulegnie zmianie.
Its gold would wither into grey. Złoto jego spłowieje w szarość.
Its red and white roses would die. Jego białe i pąsowe róże zwiędną.
For every sin that he committed, a stain would fleck and wreck its fairness. Za każdy grzech przezeń popełniony plama skazi i zmąci piękność portretu.
But he would not sin. Ale Dorian nie będzie grzeszył.
The picture, changed or unchanged, would be to him the visible emblem of conscience. Portret, zmieniony czy niezmieniony, będzie dla niego widomym znakiem sumienia.
He would resist temptation. Oprze się pokusie.
He would not see Lord Henry any more--would not, at any rate, listen to those subtle poisonous theories that in Basil Hallward's garden had first stirred within him the passion for impossible things. Przestanie się widywać z lordem Henrykiem, a przynajmniej nie będzie słuchał owych wyrafinowanych szkodliwych teorii, które wówczas w ogrodzie Bazylego Hallwarda po raz pierwszy wznieciły w nim pragnienie rzeczy niemożliwych.
He would go back to Sibyl Vane, make her amends, marry her, try to love her again. Wróci do Sybili Vane, naprawi wszystko, ożeni się z nią i postara pokochać ją na nowo.
Yes, it was his duty to do so. Tak, to jego obowiązek.
She must have suffered more than he had. Ona musiała więcej cierpieć niż on.
Poor child! Biedne dziecko.
He had been selfish and cruel to her. Postąpił z nią samolubnie i okrutnie.
The fascination that she had exercised over him would return. Czar, który na niego wywierała, powróci.
They would be happy together. Będą z sobą szczęśliwi.
His life with her would be beautiful and pure. U jej boku życie stanie się piękne i czyste.
He got up from his chair and drew a large screen right in front of the portrait, shuddering as he glanced at it. Wstał z krzesła i zasłonił obraz dużym parawanem. Dreszcz go przebiegł, gdy spojrzał na płótno.
"How horrible!" he murmured to himself, and he walked across to the window and opened it. To straszne - szepnął do siebie. Podszedł ku oszklonym drzwiom i otworzył je szeroko.
When he stepped out on to the grass, he drew a deep breath. Wyszedł na trawnik i głęboko zaczerpnął powietrza.
The fresh morning air seemed to drive away all his sombre passions. Świeży wiew poranka zdawał się płoszyć wszystkie jego posępne namiętności.
He thought only of Sibyl. Myślał już tylko o Sybili.
A faint echo of his love came back to him. Odezwało się w nim słabe echo jego miłości ku niej.
He repeated her name over and over again. Raz po raz szeptem powtarzał jej imię.
The birds that were singing in the dew-drenched garden seemed to be telling the flowers about her. Zdawało mu się, że ptaki śpiewające w uperlonym rosą ogrodzie o niej opowiadają kwiatom.
Chapter 8 VIII
It was long past noon when he awoke. Było już po południu, gdy się zbudził.
His valet had crept several times on tiptoe into the room to see if he was stirring, and had wondered what made his young master sleep so late. Służący kilka razy wchodził na palcach popatrzeć, czy się nie porusza, i dziwił się, czemu jego miody pan śpi tak długo.
Finally his bell sounded, and Victor came in softly with a cup of tea, and a pile of letters, on a small tray of old Sevres china, and drew back the olive-satin curtains, with their shimmering blue lining, that hung in front of the three tall windows. Wreszcie rozległ się dzwonek i Wiktor wszedł cicho z filiżanką herbaty i stosem listów na tacce ze starej sewrskiej porcelany. Rozsunął bladooliwkowe jedwabne zasłony o jasnożółtej podszewce, przesłaniające trzy duże okna.
"Monsieur has well slept this morning," he said, smiling. Doskonale jaśnie pan dziś spał - rzekł z uśmiechem.
"What o'clock is it, Victor?" asked Dorian Gray drowsily. Która to godzina, Wiktorze? - spytał rozespany Dorian.
"One hour and a quarter, Monsieur." Kwadrans po pierwszej, jaśnie panie.
How late it was! Tak późno!
He sat up, and having sipped some tea, turned over his letters. Usiadł, wypił trochę herbaty i przeglądał listy.
One of them was from Lord Henry, and had been brought by hand that morning. Jeden był od lorda Henryka, przyniesiono go rano.
He hesitated for a moment, and then put it aside. Chwilę się wahał, potem odłożył list nie otworzywszy go.
The others he opened listlessly. Inne przeglądał nieuważnie.
They contained the usual collection of cards, invitations to dinner, tickets for private views, programmes of charity concerts, and the like that are showered on fashionable young men every morning during the season. Było, jak zwykle, mnóstwo bilecików, zaproszeń na obiady, programów dobroczynnych koncertów, jakimi w czasie sezonu bywa codziennie zasypywana cała elegancka młodzież.
There was a rather heavy bill for a chased silver Louis- Quinze toilet-set that he had not yet had the courage to send on to his guardians, who were extremely old-fashioned people and did not realize that we live in an age when unnecessary things are our only necessities; and there were several very courteously worded communications from Jermyn Street money- lenders offering to advance any sum of money at a moment's notice and at the most reasonable rates of interest. Nadszedł też dość słony rachunek za srebrne rzeźbione przybory na toaletę z epoki Ludwika XV. Nie miał dotąd odwagi zaprezentować go swym opiekunom, gdyż byli to ludzie o przestarzałych pojęciach, nie mogący zrozumieć, że w naszych czasach niezbędnymi są tylko rzeczy zbędne. Prócz tego nadeszło jeszcze sporo bardzo uprzejmych propozycji od lichwiarzy z Jermyn Street, gotowych każdej chwili służyć żądaną sumą na umiarkowany procent.
After about ten minutes he got up, and throwing on an elaborate dressing-gown of silk-embroidered cashmere wool, passed into the onyx-paved bathroom. W dziesięć minut później wstał, zarzucił kosztowny szlafrok z przetykanej jedwabiem kaszmirskiej wełny i przeszedł do łazienki wyłożonej onyksem.
The cool water refreshed him after his long sleep. Chłodna woda orzeźwiła go po długim śnie.
He seemed to have forgotten all that he had gone through. Zdawał się najzupełniej nie pamiętać o tym, co zaszło.
A dim sense of having taken part in some strange tragedy came to him once or twice, but there was the unreality of a dream about it. Raz czy dwa razy ogarniało go niejasne uczucie, że odegrał rolę w jakiejś dziwnej tragedii; miało to jednak złudne pozory snu.
As soon as he was dressed, he went into the library and sat down to a light French breakfast that had been laid out for him on a small round table close to the open window. Ukończywszy toaletę przeszedł do ‘biblioteki i zasiadł do lekkiego francuskiego śniadania ustawionego na okrągłym stoliku przy otwartym oknie.
It was an exquisite day. Dzień był cudowny.
The warm air seemed laden with spices. Ciepłe powietrze przesycała upojna woń kwiatów.
A bee flew in and buzzed round the blue-dragon bowl that, filled with sulphur-yellow roses, stood before him. Do pokoju wleciała pszczoła i brzęcząc okrążała stojącą przed nim wazę z błękitnym smokiem, pełną bladożółtych róż.
He felt perfectly happy. Czuł się całkiem szczęśliwy.
Suddenly his eye fell on the screen that he had placed in front of the portrait, and he started. Nagle wzrok jego padł na parawan, którym zasłonił był obraz. Zadrżał.
"Too cold for Monsieur?" asked his valet, putting an omelette on the table. "I shut the window?" Jaśnie panu zimno? - spytał służący stawiając na stoliku omlet. - Czy zamknąć może okno?
Dorian shook his head. Dorian potrząsnął głową.
"I am not cold," he murmured. Nie jest mi zimno - mruknął.
Was it all true? Czy to możliwe?
Had the portrait really changed? Czy portret zmienił się istotnie?
Or had it been simply his own imagination that had made him see a look of evil where there had been a look of joy? Czy tylko jego własna fantazja kazała mu dostrzec złowrogi wyraz tam, gdzie widniał wyraz radości?
Surely a painted canvas could not alter? Wszak pomalowane płótno nie mogło ulec zmianie.
The thing was absurd. Idiotyzm.
It would serve as a tale to tell Basil some day. Musi kiedyś całą tę historię opowiedzieć Bazylemu.
It would make him smile. Rozśmieszy go tym.
And, yet, how vivid was his recollection of the whole thing! A jednak jak wyraźnie pamięta każdy szczegół.
First in the dim twilight, and then in the bright dawn, he had seen the touch of cruelty round the warped lips. Najpierw w półmroku, później w jasnym świetle wschodzącego słońca widział ten okrutny wyraz skrzywionych ust.
He almost dreaded his valet leaving the room. Prawie się lękał chwili, gdy służący wyjdzie z pokoju.
He knew that when he was alone he would have to examine the portrait. Czuł, że skoro tylko zostanie sam, będzie musiał znów spojrzeć na obraz.
He was afraid of certainty. Bał się pewności.
When the coffee and cigarettes had been brought and the man turned to go, he felt a wild desire to tell him to remain. Gdy po podaniu kawy i papierosów służący zabierał się do odejścia, Doriana zdjęło dzikie pragnienie zatrzymania go w pokoju.
As the door was closing behind him, he called him back. Ledwie się drzwi zamknęły, przywołał go na powrót.
The man stood waiting for his orders. Służący stanął w drzwiach, czekając rozkazu.
Dorian looked at him for a moment. Dorian spojrzał nań.
"I am not at home to any one, Victor," he said with a sigh. Nie ma mnie w domu dla nikogo - rzekł z westchnieniem.
The man bowed and retired. Służący skłonił się i wyszedł.
Then he rose from the table, lit a cigarette, and flung himself down on a luxuriously cushioned couch that stood facing the screen. Dorian wstał - od stołu, zapalił papierosa i rzucił się na kanapę z kosztownymi poduszkami, stojącą naprzeciw parawanu.
The screen was an old one, of gilt Spanish leather, stamped and wrought with a rather florid Louis-Quatorze pattern. Był to stary parawan z wyzłacanej skóry hiszpańskiej wytłaczanej w bogaty deseń w stylu Ludwika XIV.
He scanned it curiously, wondering if ever before it had concealed the secret of a man's life. Dorian przyglądał mu się z ciekawością, rozmyślając, czy też już kiedyś ukrywał tajemnicę ludzkiego życia?
Should he move it aside, after all? Czy go ma odsunąć?
Why not let it stay there? A czemu go nie pozostawić tam, gdzie stoi?
What was the use of knowing.? Po co wiedzieć na pewno?
If the thing was true, it was terrible. Jeśli to prawda, to okropne!
If it was not true, why trouble about it? Jeśli nieprawda, po co się niepokoić?
But what if, by some fate or deadlier chance, eyes other than his spied behind and saw the horrible change? Ale jeśli zrządzenie losu lub okrutny przypadek sprawią, że obce oczy zajrzą za parawan i zobaczą straszną zmianę - co wtedy?
What should he do if Basil Hallward came and asked to look at his own picture? A co pocznie, jeśli Bazyli Hallward przyjdzie do niego i zechce obejrzeć obraz?
Basil would be sure to do that. Bazyli uczyni to z pewnością.
No; the thing had to be examined, and at once. Nie, musi rzecz zbadać natychmiast.
Anything would be better than this dreadful state of doubt. Wszystko będzie lepsze niż ten straszny stan niepewności!
He got up and locked both doors. Wstał i zamknął na klucz oboje drzwi.
At least he would be alone when he looked upon the mask of his shame. Chciał przynajmniej być sam przy oglądaniu maski swej hańby.
Then he drew the screen aside and saw himself face to face. Usunął parawan i stanął naprzeciw obrazu.
It was perfectly true. Prawda.
The portrait had altered. Portret się zmienił.
As he often remembered afterwards, and always with no small wonder, he found himself at first gazing at the portrait with a feeling of almost scientific interest. Często i z niemałym zdumieniem przypominał sobie później, że z początku przyglądał się obrazowi niemal z ciekawością badacza.
That such a change should have taken place was incredible to him. Że zmiana taka się dokonała, wydawało mu się nieprawdopodobieństwem.
And yet it was a fact. A jednak to był fakt niezbity.
Was there some subtle affinity between the chemical atoms that shaped themselves into form and colour on the canvas and the soul that was within him? Czyżby istniało tajemne jakieś powinowactwo pomiędzy chemicznymi atomami, co w kształt i barwę połączyły się na płótnie, a przebywającą w nim duszą?
Could it be that what that soul thought, they realized?--that what it dreamed, they made true? Czyż to możliwe, aby one nadawały widomy kształt temu, co myślała dusza? Urzeczywistniały to, o czym dusza marzyła?
Or was there some other, more terrible reason? Albo czy istnieje może powód inny, straszniejszy?
He shuddered, and felt afraid, and, going back to the couch, lay there, gazing at the picture in sickened horror. Dreszcz go przebiegł, uczuł lęk. Wrócił na posłanie, położył się i z chorobliwym przerażeniem wpatrywał się w obraz.
One thing, however, he felt that it had done for him. A jednak czuł, że portret zrobił coś dla niego.
It had made him conscious how unjust, how cruel, he had been to Sibyl Vane. Uświadomił mu, jak niesprawiedliwie, jak okrutnie postąpił z Sybilą Vane.
It was not too late to make reparation for that. Ale czas jeszcze wszystko naprawić.
She could still be his wife. Mimo wszystko zostanie jego żoną.
His unreal and selfish love would yield to some higher influence, would be transformed into some nobler passion, and the portrait that Basil Hallward had painted of him would be a guide to him through life, would be to him what holiness is to some, and conscience to others, and the fear of God to us all. Jego miłość samolubna i sztuczna ustąpi porywom wyższym, przeobrazi się w uczucie szlachetniejsze, a ten portret malowany przez Bazylego Hallwarda będzie dlań tym, czym dla jednego, jest świętość, dla drugiego sumienie, a dla wszystkich bojaźń Boga.
There were opiates for remorse, drugs that could lull the moral sense to sleep. Istnieją rozmaite narkotyki usypiające sumienie, a także trucizny stępiające poczucie moralne.
But here was a visible symbol of the degradation of sin. Ale tu był widomy symbol poniżenia przez grzech.
Here was an ever-present sign of the ruin men brought upon their souls. Tu był stale obecny znak ruiny, do której ludzie doprowadzają swoje dusze.
Three o'clock struck, and four, and the half-hour rang its double chime, but Dorian Gray did not stir. Wybiła godzina trzecia i czwarta, zegar wydzwonił jeszcze dwa kwadranse, a Dorian Gray nie poruszył się z miejsca.
He was trying to gather up the scarlet threads of life and to weave them into a pattern; to find his way through the sanguine labyrinth of passion through which he was wandering. Usiłował pochwycić szkarłatne nici życia i utkać z nich deseń, znaleźć drogę w krwawym labiryncie namiętności, w który się zapuścił.
He did not know what to do, or what to think. Nie wiedział, co czynić lub myśleć.
Finally, he went over to the table and wrote a passionate letter to the girl he had loved, imploring her forgiveness and accusing himself of madness. Wreszcie siadł przy stole i napisał namiętny list do dziewczyny, którą był kochał, błagał, by mu przebaczyła, oskarżał siebie o szaleństwo.
He covered page after page with wild words of sorrow and wilder words of pain. Jedną stronicę po drugiej zapisywał słowami dzikiego żalu i jeszcze dzikszego bólu.
There is a luxury in self-reproach. Istnieje przecież rozkosz w samooskarżeniu.
When we blame ourselves, we feel that no one else has a right to blame us. Ganiać siebie samych czujemy, że nikt już do tego nie ma prawa.
It is the confession, not the priest, that gives us absolution. Spowiedź, nie kapłan, daje nam rozgrzeszenie.
When Dorian had finished the letter, he felt that he had been forgiven. Po ukończeniu listu Dorian uczuł, że uzyskał przebaczenie.
Suddenly there came a knock to the door, and he heard Lord Henry's voice outside. Nagle zapukano do drzwi i z przedpokoju dał się słyszeć głos lorda Henryka:
"My dear boy, I must see you. Mój drogi chłopcze, muszę z tobą pomówić.
Let me in at once. Otwórz mi.
I can't bear your shutting yourself up like this." Nie wolno ci się tak zamykać.
He made no answer at first, but remained quite still. Nie odpowiedział zaraz i zachowywał się całkiem cicho.
The knocking still continued and grew louder. Pukanie powtórzyło się, mocniejsze niż za pierwszym razem.
Yes, it was better to let Lord Henry in, and to explain to him the new life he was going to lead, to quarrel with him if it became necessary to quarrel, to part if parting was inevitable. Tak, najlepiej będzie zobaczyć się z lordem Henrykiem i wyłuszczyć mu, że zamierza rozpocząć nowe życie, posprzeczać się z nim w razie potrzeby, ostatecznie rozstać się, jeśli to będzie nieodzowne.
He jumped up, drew the screen hastily across the picture, and unlocked the door. Zerwał się, zasłonił obraz parawanem i otworzył drzwi.
"I am so sorry for it all, Dorian," said Lord Henry as he entered. "But you must not think too much about it." Tak mi strasznie przykro, Dorianie, z powodu tej całej historii - rzekł lord Henryk wchodząc. - Ale tobie nie wolno zbytnio nad tym rozmyślać.
"Do you mean about Sibyl Vane?" asked the lad. Mówisz o Sybili Vane? - spytał Dorian.
"Yes, of course," answered Lord Henry, sinking into a chair and slowly pulling off his yellow gloves. "It is dreadful, from one point of view, but it was not your fault. Oczywiście - odparł lord Henryk, padając na krzesło i powoli ściągając z rąk żółte rękawiczki. - Straszne to poniekąd, ale tyś temu nie winien.
Tell me, did you go behind and see her, after the play was over?" Powiedz, czy byłeś jeszcze za kulisami i mówiłeś z nią po przedstawieniu?
"Yes." -Tak.
"I felt sure you had. Wiedziałem, żeś tam poszedł.
Did you make a scene with her?" Zrobiłeś jej scenę?
"I was brutal, Harry--perfectly brutal. Byłem brutalny.
But it is all right now. Ale teraz wszystko już dobrze.
I am not sorry for anything that has happened. Niczego nie żałuję.
It has taught me to know myself better." Nauczyłem się lepiej znać samego siebie.
"Ah, Dorian, I am so glad you take it in that way! Ach, Dorianie, cieszy mnie, że tak się na to zapatrujesz.
I was afraid I would find you plunged in remorse and tearing that nice curly hair of yours." Obawiałem się, że zastanę cię kajającego się w skrusze i wichrzącego swe piękne pukle.
"I have got through all that," said Dorian, shaking his head and smiling. "I am perfectly happy now. To wszystko już poza mną - z uśmiechem odparł Dorian, potrząsając głową. - Teraz jestem całkiem szczęśliwy.
I know what conscience is, to begin with. Wiem przede wszystkim, co to sumienie.
It is not what you told me it was. Nie jest tym, co ty mówiłeś.
It is the divinest thing in us. Ono jest pierwiastkiem najbardziej boskim.
Don't sneer at it, Harry, any more--at least not before me. Nie wyśmiewaj się z tego, Harry, przynajmniej nie w mojej obecności.
I want to be good. Ja chcę się stać dobry.
I can't bear the idea of my soul being hideous." Nie mogę znieść myśli, że dusza moja jest brzydka.
"A very charming artistic basis for ethics, Dorian! Wspaniała podstawa artystyczna dla etyki, Dorianie.
I congratulate you on it. Winszuję ci.
But how are you going to begin?" Od czego zamierzasz rozpocząć?
"By marrying Sibyl Vane." Od ożenienia się z Sybilą Vane.
"Marrying Sibyl Vane!" cried Lord Henry, standing up and looking at him in perplexed amazement. "But, my dear Dorian--" Od ożenienia się z Sybilą Vane? - wykrzyknął lord Henryk, zrywając się z krzesła i patrząc na niego z przerażeniem. - Ależ, mój drogi Dorianie…
"Yes, Harry, I know what you are going to say. Tak, Harry, wiem, co chcesz powiedzieć.
Something dreadful about marriage. Coś szkaradnego o małżeństwie.
Don't say it. 'Don't ever say things of that kind to me again. Nie mów mi więcej podobnych rzeczy.
Two days ago I asked Sibyl to marry me. Przed dwoma dniami prosiłem Sybilę Vane, aby została moją żoną!
I am not going to break my word to her. Nie złamię danego jej słowa.
She is to be my wife." Będzie moją żoną!
"Your wife! Dorian! . . . Twoją żoną, Dorianie!
Didn't you get my letter? Czy nie otrzymałeś mego listu?
I wrote to you this morning, and sent the note down by my own man." Pisałem ci dziś rano i przesłałem list przez mego służącego.
"Your letter? Twój list?
Oh, yes, I remember. O tak, przypominam sobie.
I have not read it yet, Harry. Nie czytałem go, Harry.
I was afraid there might be something in it that I wouldn't like. Bałem się, że będzie w nim może coś, co by mi się nie podobało.
You cut life to pieces with your epigrams." Szarpiesz życie na strzępy swymi epigramami.
"You know nothing then?" Nic zatem nie wiesz?
"What do you mean?" Co chcesz przez to powiedzieć?
Lord Henry walked across the room, and sitting down by Dorian Gray, took both his hands in his own and held them tightly. Lord Henryk przeszedł przez pokój, usiadł obok Doriana, ujął jego obydwie ręce i mocno uścisnął.
"Dorian," he said, "my letter--don't be frightened--was to tell you that Sibyl Vane is dead." Dorianie - rzekł - mój list… nie przerażaj się… miał ci powiedzieć, że Sybila Vane nie żyje.
A cry of pain broke from the lad's lips, and he leaped to his feet, tearing his hands away from Lord Henry's grasp. Krzyk bólu wyrwał się z ust młodego człowieka. Zerwał się i wyrwał ręce z uścisku lorda Henryka.
"Dead! Sibyl dead! Nie żyje? Sybila nie żyje?
It is not true! To nieprawda.
It is a horrible lie! To kłamstwo okropne!
How dare you say it?" Jak śmiesz mówić coś takiego!
"It is quite true, Dorian," said Lord Henry, gravely. "It is in all the morning papers. To prawda, Dorianie - poważnie rzekł lord Henryk. - Donoszą o tym wszystkie dzienniki poranne.
I wrote down to you to ask you not to see any one till I came. Pisałem ci, abyś nie widział się z nikim, dopóki ja nie przyjdę.
There will have to be an inquest, of course, and you must not be mixed up in it. Oczywiście, odbędzie się śledztwo i nie można dopuścić, abyś ty został w nie wplątany.
Things like that make a man fashionable in Paris. Takie rzeczy w Paryżu robią człowieka modnym.
But in London people are so prejudiced. Ale w Londynie ludzie są tak pełni przesądów.
Here, one should never make one's début with a scandal. Tu nie należy nigdy debiutować skandalem.
One should reserve that to give an interest to one's old age. Należy go zachować na starość, aby się stać dzięki niemu interesującym.
I suppose they don't know your name at the theatre? Sądzę, że w teatrze nie znają twego nazwiska.
If they don't, it is all right. Jeśli nie, to wszystko dobrze.
Did any one see you going round to her room? Czy cię kto widział, gdy wchodziłeś do jej pokoju?
That is an important point." To bardzo ważne.
Dorian did not answer for a few moments. Dorian przez kilka minut nie odpowiadał mu wcale.
He was dazed with horror. Był zdrętwiały z przerażenia.
Finally he stammered, in a stifled voice, "Harry, did you say an inquest? Wreszcie zdławionym głosem wyjąkał: Harry… śledztwo, powiadasz?
What did you mean by that? Co to ma znaczyć?
Did Sibyl--? Oh, Harry, I can't bear it! But be quick. Tell me everything at once." Czy Sybila?… O, Harry, ja tego nie zniosę. Powiedz wszystko od razu, ale zwięźle.
"I have no doubt it was not an accident, Dorian, though it must be put in that way to the public. Dorianie, jestem pewny, że tu nie chodzi o nieszczęśliwy wypadek, chociaż w ten sposób musi się sprawę przedstawić publiczności.
It seems that as she was leaving the theatre with her mother, about half-past twelve or so, she said she had forgotten something upstairs. Zdaje się, że około pół do pierwszej wyszła z matką z teatru. Natychmiast jednak wróciła na górę, twierdząc, że czegoś zapomniała.
They waited some time for her, but she did not come down again. Chwilę na nią czekano, ale już nie wróciła.
They ultimately found her lying dead on the floor of her dressing-room. Ostatecznie znaleziono ją martwą na podłodze w garderobie.
She had swallowed something by mistake, some dreadful thing they use at theatres. Przez pomyłkę napiła się jakiegoś okropnego płynu, którego używają do czegoś w teatrze.
I don't know what it was, but it had either prussic acid or white lead in it. Nie wiem, co to było, ale prawdopodobnie płyn zawierał w sobie kwas pruski albo octan ołowiu.
I should fancy it was prussic acid, as she seems to have died instantaneously." Sądzę, że kwas pruski, skoro zaraz umarła.
"Harry, Harry, it is terrible!" cried the lad. Harry, Harry, to straszne! - wykrzyknął Dorian.
"Yes; it is very tragic, of course, but you must not get yourself mixed up in it. I see by The Standard that she was seventeen. Tak, bez wątpienia wypadek tragiczny, ale nie można dopuścić, aby ciebie w to wplątano. „Standard” pisze, że miała dopiero siedemnaście lat.
I should have thought she was almost younger than that. Mnie wydawała się jeszcze młodsza.
She looked such a child, and seemed to know so little about acting. Wyglądała na dziecko, a tak mało rozumiała się na grze.
Dorian, you mustn't let this thing get on your nerves. Dorianie, nie wolno ci brać tego tak bardzo do serca.
You must come and dine with me, and afterwards we will look in at the opera. Chodź ze mną na obiad, a potem pójdziemy do opery.
It is a Patti night, and everybody will be there. Patti dziś występuje i wszyscy idą.
You can come to my sister's box. Możesz pójść do loży mej siostry.
She has got some smart women with her." Będzie z nią kilka eleganckich dam.
"So I have murdered Sibyl Vane," said Dorian Gray, half to himself, "murdered her as surely as if I had cut her little throat with a knife. Więc zamordowałem Sybilę Vane - na wpół do siebie powiedział Dorian Gray - zamordowałem ją tak niewątpliwie, jakbym nożem poderżnął był jej delikatną szyjkę.
Yet the roses are not less lovely for all that. Ale róże kwitną dalej, kwitną tak samo pięknie jak przedtem.
The birds sing just as happily in my garden. I ptaki tak samo wesoło śpiewają w moim ogrodzie.
And to-night I am to dine with you, and then go on to the opera, and sup somewhere, I suppose, afterwards. A dziś wieczorem mam z tobą być na obiedzie, a potem pójść do opery, wreszcie iść gdzieś na kolację.
How extraordinarily dramatic life is! Jakie życie jest dramatyczne!
If I had read all this in a book, Harry, I think I would have wept over it. Harry, gdybym to wszystko wyczytał w jakiejś książce, zdaje mi się, że byłbym nad nią płakał.
Somehow, now that it has happened actually, and to me, it seems far too wonderful for tears. Teraz, gdy wszystko to zdarzyło się rzeczywiście, i to ze mną, wydaje mi się zbyt fantastyczne, by wywoływać łzy.
Here is the first passionate love-letter I have ever written in my life. Oto pierwszy namiętny list miłosny, który w życiu swym napisałem.
Strange, that my first passionate love-letter should have been addressed to a dead girl. Jakie to dziwne, że pierwszy mój list miłosny pisany jest do dziewczyny umarłej.
Can they feel, I wonder, those white silent people we call the dead? Chciałbym wiedzieć, czy oni coś czują, ci biali, milczący ludzie, których nazywamy umarłymi?
Sibyl! Sybila!
Can she feel, or know, or listen? Czy ona może czuć, wiedzieć i słyszeć?
Oh, Harry, how I loved her once! O, Harry, jakże ja ją kochałem!
It seems years ago to me now. Zdaje mi się, że lata już upłynęły od tego czasu.
She was everything to me. Była mi wszystkim.
Then came that dreadful night--was it really only last night?-- when she played so badly, and my heart almost broke. A potem przyszedł ten straszny wieczór - czy to istotnie było dopiero wczoraj? - kiedy tak źle grała, że omal mi serce nie pękło.
She explained it all to me. Wyjaśniła mi wszystko.
It was terribly pathetic. Było to rozpaczliwie żałosne.
But I was not moved a bit. Ale mnie nie wzruszyło.
I thought her shallow. Uważałem ją za płytką.
Suddenly something happened that made me afraid. Później stało się nagle coś, co mnie wprawiło w przerażenie.
I can't tell you what it was, but it was terrible. Nie mogę ci powiedzieć, co to było, ale było straszne.
I said I would go back to her. Powiedziałem sobie, że wrócę do niej.
I felt I had done wrong. Czułem, że postąpiłem niesłusznie.
And now she is dead. A teraz ona nie żyje.
My God! My God! Boże mój, Boże!
Harry, what shall I do? Harry, co ja mam robić?
You don't know the danger I am in, and there is nothing to keep me straight. Ty nie znasz niebezpieczeństwa, jakie mi zagraża, a żadnej przed nim nie ma ucieczki.
She would have done that for me. Przy niej byłbym znalazł ocalenie.
She had no right to kill herself. Ona nie miała prawa się zabijać.
It was selfish of her." To było z jej strony egoizmem.
"My dear Dorian," answered Lord Henry, taking a cigarette from his case and producing a gold-latten matchbox, "the only way a woman can ever reform a man is by boring him so completely that he loses all possible interest in life. Mój drogi Dodanie - odparł lord Henryk, sięgając po papierosa do papierośnicy i wyjmując zapałkę z pudełka ze złoconej miedzi - kobieta w ten tylko sposób może mężczyznę zmienić, że go potąd dręczy, aż całe życie stanie mu się obojętne.
If you had married this girl, you would have been wretched. Gdybyś się był z tą dziewczyną ożenił, byłbyś nieszczęśliwy.
Of course, you would have treated her kindly. Naturalnie, że byłbyś dla niej uprzejmy.
One can always be kind to people about whom one cares nothing. Zawsze możemy być uprzejmi dla tych, co nas nie obchodzą.
But she would have soon found out that you were absolutely indifferent to her. Ale ona aż nazbyt szybko byłaby zrozumiała, że jest ci absolutnie obojętna.
And when a woman finds that out about her husband, she either becomes dreadfully dowdy, or wears very smart bonnets that some other woman's husband has to pay for. A skoro kobieta dostrzeże coś takiego w swoim mężu, zaczyna się obrzydliwie zaniedbywać lub nosi eleganckie kapelusze, za które musi płacić mąż jednej z jej przyjaciółek.
I say nothing about the social mistake, which would have been abject--which, of course, I would not have allowed-- but I assure you that in any case the whole thing would have been an absolute failure." Wcale już nie chcę mówić o mezaliansie towarzyskim, który byłby wprost okropny i do którego nie byłbym oczywiście dopuścił, ale zapewniam cię, w każdym wypadku byłoby to coś całkowicie nieudanego.
"I suppose it would," muttered the lad, walking up and down the room and looking horribly pale. I ja zaczynam tak przypuszczać - wyszeptał Dorian, chodząc po pokoju tam i z powrotem.
"But I thought it was my duty. Był strasznie blady. - Ale uważałem to za swój obowiązek.
It is not my fault that this terrible tragedy has prevented my doing what was right. Nie moja wina, że ta straszna tragedia uniemożliwiła mi postąpić tak, jak należało.
I remember your saying once that there is a fatality about good resolutions--that they are always made too late. Przypominam sobie, co raz powiedziałeś, że nad wszystkimi dobrymi postanowieniami unosi się jakieś fatum: wszystkie bez wyjątku zbyt późno bywają powzięte.
Mine certainly were." Ja swoje powziąłem istotnie za późno.
"Good resolutions are useless attempts to interfere with scientific laws. Dobre postanowienia to bezużyteczne próby przeciwstawienia się prawom nauki.
Their origin is pure vanity. Their result is absolutely nil. Źródłem ich jest czysta próżność, a rezultat absolutnie żaden.
They give us, now and then, some of those luxurious sterile emotions that have a certain charm for the weak. Od czasu do czasu dostarczają nam owych rozkosznych nieproduktywnych wzruszeń, posiadających pewien urok dla ludzi słabych.
That is all that can be said for them. Oto wszystko, co się o nich da powiedzieć.
They are simply cheques that men draw on a bank where they have no account." Są to czeki wystawione do banku, w którym nie mamy konta.
"Harry," cried Dorian Gray, coming over and sitting down beside him, "why is it that I cannot feel this tragedy as much as I want to? Harry - rzekł Dorian, podchodząc i siadając obok niego -jak to wytłumaczyć, że tragedii tej nie odczuwam tak mocno, jak bym chciał?
I don't think I am heartless. Zdaje mi się, że nie jestem przecież człowiekiem bez serca.
Do you?" Czy może nim jestem?
"You have done too many foolish things during the last fortnight to be entitled to give yourself that name, Dorian," answered Lord Henry with his sweet melancholy smile. Dorianie - odparł lord Henryk ze swym łagodnym melancholijnym uśmiechem - zbyt wiele popełniłeś głupstw w ostatnich dwóch tygodniach, aby mieć prawo do tego tytułu.
The lad frowned. Dorian Gray zmarszczył czoło.
"I don't like that explanation, Harry," he rejoined, "but I am glad you don't think I am heartless. Harry, nie podoba mi się to wyjaśnienie, ale jestem zadowolony, że mnie nie uważasz za egoistę.
I am nothing of the kind. Bo też nim nie jestem.
I know I am not. Wiem o tym.
And yet I must admit that this thing that has happened does not affect me as it should. A jednak przyznać muszę, że wypadku tego nie odczuwam tak, jak bym powinien.
It seems to me to be simply like a wonderful ending to a wonderful play. Robi on na mnie raczej wrażenie pięknego zakończenia pięknej sztuki.
It has all the terrible beauty of a Greek tragedy, a tragedy in which I took a great part, but by which I have not been wounded." Ma w sobie całą grozę pięknej greckiej tragedii, w której gram wybitną rolę, ale z której wychodzę nietknięty.
"It is an interesting question," said Lord Henry, who found an exquisite pleasure in playing on the lad's unconscious egotism, "an extremely interesting question. Interesujący problem - rzekł lord Henryk z wyrafinowaną przyjemnością, grając na nieświadomym egotyzmie chłopca -nadzwyczaj interesujący problem.
I fancy that the true explanation is this: It often happens that the real tragedies of life occur in such an inartistic manner that they hurt us by their crude violence, their absolute incoherence, their absurd want of meaning, their entire lack of style. Sądzę, że właściwe wyjaśnienie będzie takie: często się zdarza, że prawdziwe tragedie życiowe mają przebieg tak niezgodny z regułami sztuki, że ranią nas swą brutalną siłą, absurdem, całkowitym brakiem stylu.
They affect us just as vulgarity affects us. Działają na nas tak, jak działa prostactwo.
They give us an impression of sheer brute force, and we revolt against that. Wywołują wrażenie nagłej brutalnej siły, więc buntujemy się.
Sometimes, however, a tragedy that possesses artistic elements of beauty crosses our lives. Czasem jednak zdarza się w życiu naszym tragedia, posiadająca pierwiastki artystycznego piękna.
If these elements of beauty are real, the whole thing simply appeals to our sense of dramatic effect. Jeśli te pierwiastki są prawdziwe, to całość działa po prostu na nasze wyczucie dramatycznych efektów.
Suddenly we find that we are no longer the actors, but the spectators of the play. Odkrywamy nagle, że nie jesteśmy aktorami, lecz widzami.
Or rather we are both. A raczej jednym i drugim.
We watch ourselves, and the mere wonder of the spectacle enthralls us. Obserwujemy siebie samych i ulegamy czarowi niezwykłego widowiska.
In the present case, what is it that has really happened? Co na przykład stało się w danym wypadku?
Some one has killed herself for love of you. Ktoś się zabił z miłości dla ciebie.
I wish that I had ever had such an experience. Żałuję, że nie przeżyłem czegoś podobnego.
It would have made me in love with love for the rest of my life. Byłbym się do końca życia kochał w miłości.
The people who have adored me--there have not been very many, but there have been some--have always insisted on living on, long after I had ceased to care for them, or they to care for me. Ludzie, którzy mnie ubóstwiali - nie było ich wielu, ale było kilku - zawsze pozostawali uporczywie przy życiu, choć wiele lat minęło od czasu, kiedy się o nich przestałem troszczyć, tak samo jak oni o mnie.
They have become stout and tedious, and when I meet them, they go in at once for reminiscences. Utyli i stali się nudni, a ile razy ich spotykam, natychmiast zaczynają grzebać we wspomnieniach.
That awful memory of woman! What a fearful thing it is! Ta przerażająca pamięć kobiet to coś strasznego.
And what an utter intellectual stagnation it reveals! A jakiego to zastoju duchowego dowodzi.
One should absorb the colour of life, but one should never remember its details. Należy wchłaniać barwę życia, ale nigdy nie przypominać sobie szczegółów.
Details are always vulgar." Szczegóły są zawsze trywialne.
"I must sow poppies in my garden," sighed Dorian. Muszę zasiać mak w moim ogrodzie - westchnął Dorian.
"There is no necessity," rejoined his companion. "Life has always poppies in her hands. To zbyteczne - odparł lord Henryk. - Życie samo nosi w dłoniach swych makówki.
Of course, now and then things linger. Oczywiście, czasem rzeczy się dłużą.
I once wore nothing but violets all through one season, as a form of artistic mourning for a romance that would not die. Ja raz przez cały sezon nosiłem wciąż fiołki. Był to rodzaj artystycznej żałoby z powodu romansu, który nie chciał umrzeć.
Ultimately, however, it did die. Ostatecznie jednak umarł.
I forget what killed it. Nie wiem już, co go zabiło.
I think it was her proposing to sacrifice the whole world for me. Zdaje mi się, że jej propozycja poświęcenia dla mnie całego świata.
That is always a dreadful moment. Podobna chwila jest zawsze straszna.
It fills one with the terror of eternity. Przejmuje człowieka grozą wieczności.
Well--would you believe it?--a week ago, at Lady Hampshire's, I found myself seated at dinner next the lady in question, and she insisted on going over the whole thing again, and digging up the past, and raking up the future. Oto, czy uwierzysz, przed tygodniem siedzę u lady Hampshire obok tejże damy, a ona koniecznie obstaje przy powtórzeniu całej historii, odkopaniu przeszłości i urządzeniu przyszłości.
I had buried my romance in a bed of asphodel. Złożyłem romans swój w grobie ze złotogłowi.
She dragged it out again and assured me that I had spoiled her life. Ona go wyrwała stamtąd, zapewniając, że jej złamałem życie.
I am bound to state that she ate an enormous dinner, so I did not feel any anxiety. Nawiasem konstatuję, że jadła z wielkim apetytem, nie czułem przeto trwogi.
But what a lack of taste she showed! Ale jakże mało okazała dobrego smaku.
The one charm of the past is that it is the past. Jedynym czarem przeszłości jest to, że minęła.
But women never know when the curtain has fallen. Ale kobiety nigdy nie wiedzą, kiedy spada kurtyna.
They always want a sixth act, and as soon as the interest of the play is entirely over, they propose to continue it. Zawsze żądają aktu szóstego i właśnie wtedy, kiedy ustaje wszelkie zainteresowanie dla sztuki, żądają ciągu dalszego.
If they were allowed their own way, every comedy would have a tragic ending, and every tragedy would culminate in a farce. Gdybyśmy ulegali ich woli, każda komedia miałaby zakończenie tragiczne, a punktem kulminacyjnym każdej tragedii byłaby farsa.
They are charmingly artificial, but they have no sense of art. Umieją być uroczo sztuczne, ale nie mają zupełnie wyczucia sztuki.
You are more fortunate than I am. Ty masz więcej szczęścia ode mnie.
I assure you, Dorian, that not one of the women I have known would have done for me what Sibyl Vane did for you. Zapewniam cię, Dorianie, że ani jedna z kobiet, które znałem, nie byłaby dla mnie uczyniła tego, co Sybila Vane uczyniła dla ciebie.
Ordinary women always console themselves. Zwykła kobieta zawsze się pocieszy.
Some of them do it by going in for sentimental colours. Niektóre z nich pomagają sobie w tym celu sentymentalnymi kolorami.
Never trust a woman who wears mauve, whatever her age may be, or a woman over thirty-five who is fond of pink ribbons. Nigdy nie ufaj kobiecie noszącej bladoliliowe suknie bez względu na to, ile by nie miała lat, ani też takiej, co po skończeniu lat trzydziestu pięciu kocha się w różowych wstążkach.
It always means that they have a history. Oznacza to zawsze, że mają przeszłość.
Others find a great consolation in suddenly discovering the good qualities of their husbands. Inne pocieszają się, odkrywając nagle piękne przymioty własnych mężów.
They flaunt their conjugal felicity in one's face, as if it were the most fascinating of sins. Religion consoles some. Chełpią się przed wszystkimi swym szczęściem małżeńskim, jakby ono było najbardziej interesującym z grzechów.
Its mysteries have all the charm of a flirtation, a woman once told me, and I can quite understand it. Jeszcze inne znajdują pociechę w religii. „Wszystkie jej misteria mają urok kokieterii”, powiedziała mi raz jedna kobieta, a ja to doskonale pojmuję.
Besides, nothing makes one so vain as being told that one is a sinner. Nic zresztą nie potęguje tak bardzo naszej próżności, jak wmawianie w nas, że jesteśmy grzesznikami.
Conscience makes egotists of us all. Sumienie czyni nas wszystkich egoistami.
Yes; there is really no end to the consolations that women find in modern life. Tak, liczba pociech nastręczających się kobiecie w życiu dzisiejszym jest nieskończona.
Indeed, I have not mentioned the most important one." Najważniejszej pociechy nawet nie wymieniłem.
"What is that, Harry?" said the lad listlessly. A jakaż to będzie, Harry? - obojętnie spytał Dorian.
"Oh, the obvious consolation. O, najbardziej oczywista.
Taking some one else's admirer when one loses one's own. Odbija się wielbiciela innej, gdy się utraciło swego.
In good society that always whitewashes a woman. W dobrym towarzystwie jest to dla kobiety rehabilitacją.
But really, Dorian, how different Sibyl Vane must have been from all the women one meets! Ale naprawdę, Dorianie, Sybila Vane musiała być inna niż kobiety, które zwykle spotykamy.
There is something to me quite beautiful about her death. Jej śmierć ma dla mnie w sobie coś prawdziwie pięknego.
I am glad I am living in a century when such wonders happen. Jestem szczęśliwy, że żyję w epoce, w której dzieją się takie cuda.
They make one believe in the reality of the things we all play with, such as romance, passion, and love." Pozwalają człowiekowi wierzyć w rzeczywistość tych rzeczy, którymi się wszyscy bawimy: w romantyzm, namiętność i miłość.
"I was terribly cruel to her. Byłem dla niej strasznie okrutny.
You forget that." Zapominasz o tym.
"I am afraid that women appreciate cruelty, downright cruelty, more than anything else. Obawiam się, że kobiety cenią okrucieństwo, po prostu okrucieństwo, wyżej nad wszystko inne.
They have wonderfully primitive instincts. Mają wspaniałe pierwotne instynkty.
We have emancipated them, but they remain slaves looking for their masters, all the same. Myśmy wyemancypowali kobiety, ale mimo to (v pozostały niewolnicami wyczekującymi swego pana.
They love being dominated. Lubią, kiedy się nimi rządzi.
I am sure you were splendid. Jestem pewny, że byłeś świetny.
I have never seen you really and absolutely angry, but I can fancy how delightful you looked. Nigdy cię nie widziałem w uniesieniu gniewu, ale mogę sobie wyobrazić, jak pięknie wyglądałeś.
And, after all, you said something to me the day before yesterday that seemed to me at the time to be merely fanciful, but that I see now was absolutely true, and it holds the key to everything." Wreszcie powiedziałeś przedwczoraj coś, co mi się wówczas wydało fantazja, teraz jednak widzę, ze to była prawda, będąca też kluczem tej tajemnicy.
"What was that, Harry?" Co ja powiedziałem, Harry?
"You said to me that Sibyl Vane represented to you all the heroines of romance--that she was Desdemona one night, and Ophelia the other; that if she died as Juliet, she came to life as Imogen." Powiedziałeś mi, że Sybila Vane jest dla ciebie ucieleśnieniem wszystkich bohaterek poezji - dziś jest Desdemoną, a jutro Ofelią, jeśli umiera jako Julia, zmartwychwstaje jako Imogena.
"She will never come to life again now," muttered the lad, burying his face in his hands. Teraz już nie zmartwychwstanie - wyszeptał młody człowiek, zakrywając dłońmi twarz.
"No, she will never come to life. Nie, już nie zmartwychwstanie.
She has played her last part. Odegrała ostatnią swą rolę.
But you must think of that lonely death in the tawdry dressing-room simply as a strange lurid fragment from some Jacobean tragedy, as a wonderful scene from Webster, or Ford, or Cyril Tourneur. Ale ty myśl o tej samotnej śmierci w jaskrawej garderobie niby o jakimś dziwnie ponurym fragmencie tragedii z epoki Jakuba, cudownej scenie z Webstera, Forda czy też Cyryla Tourneura.
The girl never really lived, and so she has never really died. Dziewczyna ta nigdy nie żyła rzeczywistością, dlatego też nigdy w rzeczywistości nie umarła.
To you at least she was always a dream, a phantom that flitted through Shakespeare's plays and left them lovelier for its presence, a reed through which Shakespeare's music sounded richer and more full of joy. Dla ciebie przynajmniej zawsze była marzeniem, zjawiskiem przesuwającym się przez sztuki Szekspira i potęgującym ich czar swą obecnością, była instrumentem, czyniącym muzykę słów Szekspira pełniejszą i radośniejszą.
The moment she touched actual life, she marred it, and it marred her, and so she passed away. Z chwilą gdy się zetknęła z rzeczywistym życiem, zepsuła je, a życie ją zepsuło i unicestwiło.
Mourn for Ophelia, if you like. Płacz po Ofelii, jeśli chcesz.
Put ashes on your head because Cordelia was strangled. Posyp głowę popiołem, że zaduszono Kordelię.
Cry out against Heaven because the daughter of Brabantio died. Bluźnij niebu, bo zmarła córka Brabancja.
But don't waste your tears over Sibyl Vane. Ale nie trwoń swych łez dla Sybili Vane.
She was less real than they are." Była mniej rzeczywista od tamtych.
There was a silence. Nastąpiło milczenie.
The evening darkened in the room. Wieczór wypełniał mrokiem pokój.
Noiselessly, and with silver feet, the shadows crept in from the garden. Bezszelestnie, na srebrnych stopach wślizgiwały się cienie z ogrodu.
The colours faded wearily out of things. Barwy przedmiotów bladły.
After some time Dorian Gray looked up. Po chwili Dorian Gray podniósł oczy.
"You have explained me to myself, Harry," he murmured with something of a sigh of relief. "I felt all that you have said, but somehow I was afraid of it, and I could not express it to myself. Harry, wyjaśniłeś mi moje własne uczucia - szepnął z westchnieniem ulgi. - Wszystko to czułem, co ty powiedziałeś, ale bałem się tego i nie umiałem wyrazić tych uczuć.
How well you know me! Jak ty mnie dobrze znasz!
But we will not talk again of what has happened. Ale nie mówmy już o tym, co się stało.
It has been a marvellous experience. Było to wspaniałe przeżycie.
That is all. Nic więcej.
I wonder if life has still in store for me anything as marvellous." Chciałbym wiedzieć, czy też los przygotowuje jeszcze dla mnie na przyszłość coś równie wspaniałego.
"Life has everything in store for you, Dorian. Dorianie, dla ciebie życie przygotowuje na przyszłość wszystko.
There is nothing that you, with your extraordinary good looks, will not be able to do." Jesteś tak piękny, że nie ma na świecie rzeczy, której nie mógłbyś dokonać.
"But suppose, Harry, I became haggard, and old, and wrinkled? Ale gdybym się zestarzał i wysechł, i miał twarz pełną zmarszczek?
What then?" Co wtedy, Harry?
"Ah, then," said Lord Henry, rising to go, "then, my dear Dorian, you would have to fight for your victories. O, wtedy - rzekł lord Henryk, wstając i zabierając się do odejścia - wtedy, mój drogi Dorianie, musiałbyś walczyć o swe zwycięstwa.
As it is, they are brought to you. Teraz przychodzą nieproszone.
No, you must keep your good looks. Ale nie, ty musisz zachować swą piękność.
We live in an age that reads too much to be wise, and that thinks too much to be beautiful. Żyjemy w epoce, w której zbyt wiele się czyta, by móc być mądrym, i zbyt wiele myśli, by móc być pięknym.
We cannot spare you. Nie możemy się bez ciebie obejść.
And now you had better dress and drive down to the club. Ale teraz, sądzę, musisz się przebrać i jechać do klubu.
We are rather late, as it is." I tak się już trochę spóźnimy.
"I think I shall join you at the opera, Harry. Harry, najlepiej będzie, jeśli się spotkamy w operze.
I feel too tired to eat anything. Jestem zbyt znużony, abym mógł jeść.
What is the number of your sister's box?" Jaki jest numer loży twej siostry?
"Twenty-seven, I believe. Zdaje mi się, że dwudziesty siódmy.
It is on the grand tier. Pierwszy rząd lóż.
You will see her name on the door. Na drzwiach zobaczysz zresztą jej nazwisko.
But I am sorry you won't come and dine." Ale przykro mi, że nie będziesz mi towarzyszył przy obiedzie.
"I don't feel up to it," said Dorian listlessly. "But I am awfully obliged to you for all that you have said to me. Nie czuję się na siłach - z roztargnieniem odparł Dorian. -Ale jestem ci bardzo wdzięczny za wszystko, co mi powiedziałeś.
You are certainly my best friend. Jesteś niewątpliwie moim najlepszym przyjacielem.
No one has ever understood me as you have." Nigdy mnie nikt nie rozumiał tak dobrze jak ty.
"We are only at the beginning of our friendship, Dorian," answered Lord Henry, shaking him by the hand. "Good-bye. To dopiero początek naszej przyjaźni, Dorianie - odparł lord Henryk, ściskając mu rękę. - Do widzenia.
I shall see you before nine-thirty, I hope. Wszak zobaczymy się przed wpół do dziesiątej?
Remember, Patti is singing." Patti śpiewa, nie zapomnij!
As he closed the door behind him, Dorian Gray touched the bell, and in a few minutes Victor appeared with the lamps and drew the blinds down. Gdy się drzwi za nim zamknęły, Dorian zadzwonił na Wiktora, który wniósł lampy i spuścił rolety.
He waited impatiently for him to go. Czekał niecierpliwie, by wyszedł.
The man seemed to take an interminable time over everything. Zdawało mu się, że służący całą wieczność spełnia te drobne czynności.
As soon as he had left, he rushed to the screen and drew it back. Skoro tylko wyszedł, Dorian skoczył do parawanu i odsunął go.
No; there was no further change in the picture. Nie, na portrecie nie było dalszej zmiany.
It had received the news of Sibyl Vane's death before he had known of it himself. Portret otrzymał wieść o śmierci Sybili Vane, zanim on sam się o tym dowiedział.
It was conscious of the events of life as they occurred. Odczuwał wypadki życiowe w tej samej chwili, gdy się dokonywały.
The vicious cruelty that marred the fine lines of the mouth had, no doubt, appeared at the very moment that the girl had drunk the poison, whatever it was. Straszny wyraz okrucieństwa, wykrzywiający delikatne linie ust, zjawił się bez wątpienia w chwili, kiedy zażyła truciznę.
Or was it indifferent to results? Albo może portret pozostawał obojętnym wobec wypadków zewnętrznych?
Did it merely take cognizance of what passed within the soul? Może odzwierciedlał tylko to, co się działo w jego duszy?
He wondered, and hoped that some day he would see the change taking place before his very eyes, shuddering as he hoped it. Popadł w zadumę. Spodziewał się, że pewnego dnia zmiana dokona się przed jego oczami, i drżał myśląc o tym.
Poor Sibyl! Biedna Sybila!
What a romance it had all been! Cóż to była za romantyczna przygoda!
She had often mimicked death on the stage. Tyle razy grała śmierć na scenie.
Then Death himself had touched her and taken her with him. Teraz śmierć ją dosięgła i zabrała z sobą.
How had she played that dreadful last scene? Jak też odegrała tę ostatnią straszną scenę?
Had she cursed him, as she died? Czy przeklinała go umierając?
No; she had died for love of him, and love would always be a sacrament to him now. Nie, umarła przecież z miłości i teraz miłość będzie dla niego zawsze sakramentem.
She had atoned for everything by the sacrifice she had made of her life. Ona odpokutowała za wszystko ofiarą swego życia.
He would not think any more of what she had made him go through, on that horrible night at the theatre. Nie chcę dłużej myśleć, ile przez nią wycierpieć musiał owego strasznego wieczora w teatrze.
When he thought of her, it would be as a wonderful tragic figure sent on to the world's stage to show the supreme reality of love. Jeśli do niej wróci myślą, to jako do cudownej postaci z tragedii, zesłanej na scenę życia celem ukazania przemożnej prawdy miłości.
A wonderful tragic figure? Cudowna postać z tragedii?
Tears came to his eyes as he remembered her childlike look, and winsome fanciful ways, and shy tremulous grace. Łzy mu napłynęły do oczu na wspomnienie jej dziecinnego wyglądu, jej swobodnego, uroczego sposobu bycia i trwożnego, zwiewnego wdzięku.
He brushed them away hastily and looked again at the picture. Szybko otarł łzy i znów spojrzał na obraz.
He felt that the time had really come for making his choice. Czuł, że nadchodzi czas dokonania wyboru.
Or had his choice already been made? Czy go może już dokonał?
Yes, life had decided that for him--life, and his own infinite curiosity about life. Tak! Życie rozstrzygnęło za niego - życie i własna jego ciekawość życia.
Eternal youth, infinite passion, pleasures subtle and secret, wild joys and wilder sins--he was to have all these things. Wieczna młodość, bezkresna namiętność, najsubtelniejsze i tajemne rozkosze, dzikie radości i dziksze jeszcze grzechy - wszystko to będzie jego udziałem.
The portrait was to bear the burden of his shame: that was all. Portret musi nosić ciężar jego hańby. Taki zapadł wyrok.
A feeling of pain crept over him as he thought of the desecration that was in store for the fair face on the canvas. Ogarnęło go uczucie bólu na myśl o zbezczeszczeniu, jakiemu ulegnie piękne oblicze na płótnie.
Once, in boyish mockery of Narcissus, he had kissed, or feigned to kiss, those painted lips that now smiled so cruelly at him. Raz w dziecinnym porywie, naśladując ironicznie Narcyza, ucałował czy udawał, że całuje te malowane usta, śmiejące się doń teraz okrutnie.
Morning after morning he had sat before the portrait wondering at its beauty, almost enamoured of it, as it seemed to him at times. Co ranka siadał przed portretem, dziwiąc się jego piękności i jak mu się czasem wydawało - niemal w niej zakochany.
Was it to alter now with every mood to which he yielded? Czy teraz portret ten będzie ulegał zmianie w miarę każdego nowego nastroju, któremu on się podda?
Was it to become a monstrous and loathsome thing, to be hidden away in a locked room, to be shut out from the sunlight that had so often touched to brighter gold the waving wonder of its hair? Czy stanie się obrzydliwy i wstrętny, aż trzeba go będzie ukryć w zamknięciu, zasłonić przed światłem słońca, które tylekroć dodawało jeszcze złota falującym puklom?
The pity of it! the pity of it! Jaka szkoda! Jaka szkoda!
For a moment, he thought of praying that the horrible sympathy that existed between him and the picture might cease. Przez chwilę miał ochotę modlić się o rozerwanie tego okropnego związku istniejącego między nim a obrazem.
It had changed in answer to a prayer; perhaps in answer to a prayer it might remain unchanged. Zmiana dokonała się w odpowiedzi na jego modlitwę; może w odpowiedzi na nową modlitwę portret przestałby się zmieniać.
And yet, who, that knew anything about life, would surrender the chance of remaining always young, however fantastic that chance might be, or with what fateful consequences it might be fraught? Ale któż, choć trochę znający życie, wyrzekłby się nadziei zachowania wiecznej młodości, jakkolwiek by ta nadzieja była fantastyczna, a skutki fatalne?
Besides, was it really under his control? A zresztą - czyż to było w jego mocy?
Had it indeed been prayer that had produced the substitution? Czy istotnie modlitwa spowodowała ową substytucję?
Might there not be some curious scientific reason for it all? A może jednak istniała jakaś dziwna przyczyna naukowa?
If thought could exercise its influence upon a living organism, might not thought exercise an influence upon dead and inorganic things? Jeśli myśl może wywierać wpływ na żywy organizm, czy nie mogłaby go też wywierać na rzeczy martwe, nieorganiczne?
Nay, without thought or conscious desire, might not things external to ourselves vibrate in unison with our moods and passions, atom calling to atom in secret love or strange affinity? Czyż rzeczy leżące poza nami nie mogłyby niezależnie od naszej myśli i świadomej woli reagować zgodnie z naszymi nastrojami i namiętnościami, na mocy tajemnej siły przyciągania lub dziwnego powinowactwa atomów?
But the reason was of no importance. Przyczyna tego zjawiska nie miała znaczenia.
He would never again tempt by a prayer any terrible power. Nigdy już modlitwą nie będzie wyzywał mocy straszliwej.
If the picture was to alter, it was to alter. That was all. Jeśli obraz się zmienia, to niechże się zmienia.
Why inquire too closely into it? Po co się nad tym tyle zastanawiać.
For there would be a real pleasure in watching it. Obserwowanie tej zmiany będzie dla niego prawdziwą rozkoszą.
He would be able to follow his mind into its secret places. Nauczyć się śledzić swą duszę na jej tajemnych drogach.
This portrait would be to him the most magical of mirrors. Portret będzie dla niego magicznym zwierciadłem.
As it had revealed to him his own body, so it would reveal to him his own soul. Tak jak mu objawił jego własne ciało, objawi mu też jego własną duszę.
And when winter came upon it, he would still be standing where spring trembles on the verge of summer. A kiedyś, gdy dla portretu nadejdzie zima, on będzie ciągle tkwił tam, gdzie wiosna drży u skraju lata.
When the blood crept from its face, and left behind a pallid mask of chalk with leaden eyes, he would keep the glamour of boyhood. Gdy krew ucieknie z jego policzków, pozostawiając gipsową maskę o martwych, ołowianych oczach, on zachowa całą krasę młodości.
Not one blossom of his loveliness would ever fade. Nie zwiędnie ani jeden kwiat jego piękności.
Not one pulse of his life would ever weaken. Nie osłabnie tętno jego życia.
Like the gods of the Greeks, he would be strong, and fleet, and joyous. Jak bogowie Grecji, pozostanie silnym, krzepkim i radosnym.
What did it matter what happened to the coloured image on the canvas? Co go obchodzą losy martwego malowidła?
He would be safe. On będzie bezpieczny.
That was everything. A o to przecież chodzi.
He drew the screen back into its former place in front of the picture, smiling as he did so, and passed into his bedroom, where his valet was already waiting for him. Znów zasłonił portret parawanem, uśmiechając się przy tej czynności. Następnie poszedł do sypialni, gdzie już czekał na niego służący.
An hour later he was at the opera, and Lord Henry was leaning over his chair. W godzinę później był w operze, a lord Henryk pochylał się nad jego krzesłem.
Chapter 9 IX
As he was sitting at breakfast next morning, Basil Hallward was shown into the room. Nazajutrz rano, podczas śniadania, zameldowano mu Bazylego Hallwarda.
"I am so glad I have found you, Dorian," he said gravely. "I called last night, and they told me you were at the opera. Jakże się cieszę, Dorianie, że cię zastaję - rzekł poważnie. -Byłem tu wczoraj wieczór i powiedziano mi, że jesteś w operze.
Of course, I knew that was impossible. Wiedziałem oczywiście, że to niemożliwe.
But I wish you had left word where you had really gone to. Ale przykro mi było, że nie powiedziałeś w domu, gdzie będziesz.
I passed a dreadful evening, half afraid that one tragedy might be followed by another. Straszny spędziłem wieczór, lękając się niemal, aby jedna tragedia nie pociągnęła za sobą drugiej.
I think you might have telegraphed for me when you heard of it first. Powinieneś był zadepeszować, gdy się o tym dowiedziałeś.
I read of it quite by chance in a late edition of The Globe that I picked up at the club. Ja całkiem przypadkowo wyczytałem to w klubie, w wieczornym dodatku do pisma „Globe”, które mi wpadło w ręce.
I came here at once and was miserable at not finding you. Zaraz przybiegłem tu i byłem wprost nieszczęśliwy, nie zastawszy cię w domu.
I can't tell you how heart-broken I am about the whole thing. Nie mogę ci nawet powiedzieć, jak strasznie sobie wziąłem do serca tę całą historię.
I know what you must suffer. Wiem, jak musisz cierpieć.
But where were you? Ale gdzie byłeś wczoraj?
Did you go down and see the girl's mother? Zapewne u jej matki.
For a moment I thought of following you there. Przez chwilę miałem nawet zamiar pójść tam do ciebie.
They gave the address in the paper. Adres znałem z gazety.
Somewhere in the Euston Road, isn't it? Gdzieś na Euston, nieprawdaż?
But I was afraid of intruding upon a sorrow that I could not lighten. Nie chciałem się jednak narzucać, nie będąc w stanie ulżyć jej cierpieniu.
Poor woman! Biedna matka!
What a state she must be in! Co się z nią musi dziać.
And her only child, too! Straciła jedyne dziecko w dodatku.
What did she say about it all?" Jak ona to zniosła?
"My dear Basil, how do I know?" murmured Dorian Gray, sipping some pale-yellow wine from a delicate, gold-beaded bubble of Venetian glass and looking dreadfully bored. Mój drogi Bazyli, cóż ja mogę wiedzieć? - mruknął Dorian Gray, wysączając bladożółte wino z delikatnej złoconej weneckiej szklaneczki. Miał minę człowieka w najwyższym stopniu znudzonego.
"I was at the opera. - Byłem w operze.
You should have come on there. Powinieneś był tam przyjść.
I met Lady Gwendolen, Harry's sister, for the first time. Poznałem siostrę Harry’ego.
We were in her box. Byliśmy w jej loży.
She is perfectly charming; and Patti sang divinely. Czarująca kobieta, a Patti śpiewała bosko.
Don't talk about horrid subjects. Nie mów o niemiłych rzeczach.
If one doesn't talk about a thing, it has never happened. Coś, o czym się nie mówi, nie istnieje.
It is simply expression, as Harry says, that gives reality to things. Tylko słowo, powiada Harry, nadaje rzeczom istnienie realne.
I may mention that she was not the woman's only child. Nie była zresztą jedynym dzieckiem tej kobiety.
There is a son, a charming fellow, I believe. Jest jeszcze syn, piękny chłopiec zapewne.
But he is not on the stage. Ale on nie pracuje w teatrze.
He is a sailor, or something. Marynarz, czy coś podobnego.
And now, tell me about yourself and what you are painting." A teraz opowiedz mi coś o sobie i o tym, co malujesz?
"You went to the opera?" said Hallward, speaking very slowly and with a strained touch of pain in his voice. "You went to the opera while Sibyl Vane was lying dead in some sordid lodging? Poszedłeś do opery? - rzekł Hallward bardzo powoli i z tłumionym bólem w głosie. - Poszedłeś do opery, kiedy Sybila Vane leżała martwa w jakimś nędznym mieszkaniu!
You can talk to me of other women being charming, and of Patti singing divinely, before the girl you loved has even the quiet of a grave to sleep in? Możesz mówić o czarujących kobietach i o boskim śpiewie Patti, zanim dziewczyna, którą kochałeś, zaznała bodaj ciszy grobu?
Why, man, there are horrors in store for that little white body of hers!" Człowieku, przecież drobne jej zwłoki ulegną całej okropności rozkładu!
"Stop, Basil! I won't hear it!" cried Dorian, leaping to his feet. "You must not tell me about things. Przestań, Bazyli, nie chcę tego słuchać - krzyknął Dorian, zrywając się z krzesła. - Nie wolno ci o tym mówić.
What is done is done. Co się stało, to się stało.
What is past is past." Co przeszło, to przeszło.
"You call yesterday the past?" Ty nazywasz przeszłością dzień wczorajszy?
"What has the actual lapse of time got to do with it? A cóż to ma do rzeczy, ile czasu naprawdę minęło.
It is only shallow people who require years to get rid of an emotion. Tylko głupcy potrzebują całych lat do wyzwolenia się od wzruszeń.
A man who is master of himself can end a sorrow as easily as he can invent a pleasure. Człowiek będący panem siebie samego może smutkowi swemu położyć kres równie łatwo, jak może wynaleźć sobie przyjemność.
I don't want to be at the mercy of my emotions. Ja nie chcę być ofiarą własnych uczuć.
I want to use them, to enjoy them, and to dominate them." Chcę je wykorzystać, cieszyć się z nich i panować nad nimi.
"Dorian, this is horrible! Dorianie, to straszne!
Something has changed you completely. Zmieniłeś się zupełnie.
You look exactly the same wonderful boy who, day after day, used to come down to my studio to sit for his picture. Wyglądasz jeszcze tak samo cudownie jak wówczas, kiedy codziennie przychodziłeś do mojej pracowni pozować do obrazu.
But you were simple, natural, and affectionate then. Ale wtedy byłeś prosty, naturalny i uczuciowy.
You were the most unspoiled creature in the whole world. Byłeś najczystszym człowiekiem na ziemi.
Now, I don't know what has come over you. Nie wiem, co się z tobą stało.
You talk as if you had no heart, no pity in you. Mówisz, jak gdybyś nie miał serca ani współczucia.
It is all Harry's influence. To wpływ Harry’ego.
I see that." Dobrze to wiem.
The lad flushed up and, going to the window, looked out for a few moments on the green, flickering, sun-lashed garden. Chłopak się zaczerwienił. Podszedł do okna i przez kilka minut wpatrywał się w zielony, migocący, złotem zalany ogród.
"I owe a great deal to Harry, Basil," he said at last, "more than I owe to you. Bazyli, zawdzięczam Harry’emu bardzo wiele - rzekł wreszcie - więcej niż tobie.
You only taught me to be vain." Ty nauczyłeś mnie tylko być próżnym.
"Well, I am punished for that, Dorian--or shall be some day." Ponoszę też za to karę, Dorianie, lub poniosę ją kiedyś.
"I don't know what you mean, Basil," he exclaimed, turning round. "I don't know what you want. What do you want?" Nie wiem, co przez to rozumiesz, Bazyli - rzekł Dorian, odwracając się od okna. - Nie wiem, czego chcesz?
"I want the Dorian Gray I used to paint," said the artist sadly. Chcę tego Doriana Graya, którego malowałem - smutno rzekł malarz.
"Basil," said the lad, going over to him and putting his hand on his shoulder, "you have come too late. Bazyli - odparł młody człowiek, przystępując doń i kładąc mu dłoń na ramieniu - przyszedłeś za późno.
Yesterday, when I heard that Sibyl Vane had killed herself--" Wczoraj, gdy usłyszałem, że Sybila Vane odebrała sobie życie…
"Killed herself! Odebrała sobie życie?!
Good heavens! is there no doubt about that?" cried Hallward, looking up at him with an expression of horror. Na Boga! Czy to pewne? - krzyknął Hallward, patrząc na niego z przerażeniem.
"My dear Basil! Surely you don't think it was a vulgar accident? Mój drogi Bazyli, nie myślisz chyba, że to był prosty przypadek?
Of course she killed herself." Naturalnie, że sobie odebrała życie.
The elder man buried his face in his hands. Starszy mężczyzna ukrył twarz w dłoniach.
"How fearful," he muttered, and a shudder ran through him. Straszne - wyszeptał, a dreszcz wstrząsnął jego ciałem.
"No," said Dorian Gray, "there is nothing fearful about it. Nie - odparł Dorian Gray - nic w tym nie ma strasznego.
It is one of the great romantic tragedies of the age. To jedna z wielkich romantycznych tragedii naszej epoki.
As a rule, people who act lead the most commonplace lives. Na ogół aktorzy prowadzą życie najzwyklejsze.
They are good husbands, or faithful wives, or something tedious. Są dobrymi mężami lub wiernymi żonami albo czymś podobnie nudnym.
You know what I mean--middle-class virtue and all that kind of thing. Wiesz przecież, co mam na myśli - tę całą cnotę mieszczańską.
How different Sibyl was! Jakże inna była Sybila Vane!
She lived her finest tragedy. Życie jej było najwznioślejszą tragedią.
She was always a heroine. Zawsze była heroiną.
The last night she played-- the night you saw her--she acted badly because she had known the reality of love. Ostatniego wieczora, kiedy ją widziałeś, grała źle, ponieważ poznała prawdziwą miłość.
When she knew its unreality, she died, as Juliet might have died. Gdy przekonała się o jej nierzeczywistości, umarła, tak jak byłaby umarła Julia.
She passed again into the sphere of art. Przeszła z powrotem w sferę sztuki.
There is something of the martyr about her. Jest w niej coś z męczennicy.
Her death has all the pathetic uselessness of martyrdom, all its wasted beauty. Jej śmierć ma w sobie całą patetyczną bezpłodność męczeństwa, całą jego zmarnowaną piękność.
But, as I was saying, you must not think I have not suffered. Ale, jak już powiedziałem, nie powinieneś sądzić, że nie cierpiałem.
If you had come in yesterday at a particular moment-- about half-past five, perhaps, or a quarter to six-- you would have found me in tears. Gdybyś był przyszedł wczoraj we właściwej chwili - o wpół do szóstej lub może w kwadrans później - byłbyś mnie zastał we łzach.
Even Harry, who was here, who brought me the news, in fact, had no idea what I was going through. Nawet Harry, który tu był i przyniósł mi tę wiadomość, nie miał wyobrażenia, ile przecierpiałem.
I suffered immensely. Cierpiałem bezgranicznie.
Then it passed away. Później to minęło.
I cannot repeat an emotion. Nie umiem uczuć swych powtarzać.
No one can, except sentimentalists. Nikt tego nie umie prócz ludzi sentymentalnych.
And you are awfully unjust, Basil. A ty, Bazyli, jesteś strasznie niesprawiedliwy.
You come down here to console me. Przyszedłeś tu, aby mnie pocieszyć.
That is charming of you. To ładnie z twojej strony.
You find me consoled, and you are furious. Ale oto zastajesz mnie pocieszonego i jesteś wściekły.
How like a sympathetic person! Typowe zachowanie osoby współczującej.
You remind me of a story Harry told me about a certain philanthropist who spent twenty years of his life in trying to get some grievance redressed, or some unjust law altered--I forget exactly what it was. Przywodzisz mi na myśl historię, którą mi kiedyś opowiedział Harry. Chodzi tam o pewnego filantropa, który poświęcił dwadzieścia lat swego życia na usunięcie jakiejś niesprawiedliwości czy zreformowanie pewnej wadliwej ustawy, nie pamiętam już dokładnie.
Finally he succeeded, and nothing could exceed his disappointment. Wreszcie udało mu się marzenie swe urzeczywistnić, lecz wtedy doznał najwyższego rozczarowania.
He had absolutely nothing to do, almost died of ennui, and became a confirmed misanthrope. Nie mając nic więcej do roboty, umierał wprost z nudy i stał się niepoprawnym mizantropem.
And besides, my dear old Basil, if you really want to console me, teach me rather to forget what has happened, or to see it from a proper artistic point of view. Zresztą, mój drogi stary, jeśli istotnie chcesz mnie pocieszyć, to naucz mnie raczej zapominać o tym, co minęło, lub patrzeć na przeszłość z estetycznego punktu widzenia.
Was it not Gautier who used to write about la consolation des arts? Czy to nie Gautier pisał o consolation des arts*?
I remember picking up a little vellum-covered book in your studio one day and chancing on that delightful phrase. Przypominam sobie, że kiedyś w twojej pracowni wpadł mi do ręki taki mały tomik na pergaminie i w nim właśnie znalazłem to śliczne określenie.
Well, I am not like that young man you told me of when we were down at Marlow together, the young man who used to say that yellow satin could console one for all the miseries of life. Wprawdzie nie jestem taki jak ów młody człowiek, o którym mi opowiadałeś, gdy razem jechaliśmy do Marlow. Pamiętasz, ten, co twierdził, że żółty jedwab może człowiekowi wynagrodzić wszystkie przykrości życia.
I love beautiful things that one can touch and handle. Old brocades, green bronzes, lacquer-work, carved ivories, exquisite surroundings, luxury, pomp--there is much to be got from all these. Ja lubię piękne rzeczy, które można oglądać i dotykać, stare brokaty, zielone brązy, wyroby z laki, rzeźby z kości słoniowej, ładne otoczenie, przepych, zbytek. Wszystko to może bezwarunkowo dać pewną sumę przyjemności.
But the artistic temperament that they create, or at any rate reveal, is still more to me. To become the spectator of one's own life, as Harry says, is to escape the suffering of life. I know you are surprised at my talking to you like this. Ale ważniejszy nad to wszystko jest dla mnie temperament artystyczny przez nie stwarzany lub przynajmniej rozwijany. „Stać się obserwatorem własnego życia - powiada Harry - znaczy uwolnić się od jego cierpień.”
You have not realized how I have developed. Dziwisz się, wiem, że mówię w ten sposób.
I was a schoolboy when you knew me. Nie zdajesz sobie sprawy, jak się rozwinąłem.
I am a man now. Byłem studencikiem, gdy mnie poznałeś.
I have new passions, new thoughts, new ideas. Teraz jestem mężczyzną.
I am different, but you must not like me less. Mam nowe namiętności, nowe myśli, nowe poglądy.
I am changed, but you must always be my friend. Jestem inny, ale dlatego nie powinieneś mnie mniej kochać!
Of course, I am very fond of Harry.

Jestem zmieniony, ale ty na zawsze musisz pozostać mym przyjacielem.

Naturalnie, że bardzo lubię Harry’ego.
But I know that you are better than he is. Ale wiem, że ty jesteś lepszy od niego.
You are not stronger-- you are too much afraid of life--but you are better. Nie jesteś silniejszy, zbyt się lękasz życia, ale jesteś lepszy.
And how happy we used to be together! A jak dobrze nam było razem!
Don't leave me, Basil, and don't quarrel with me. Nie porzucaj mnie, Bazyli, ale nie rób mi wymówek.
I am what I am. Jestem, jaki jestem.
There is nothing more to be said." Nic się już nie da więcej o tym powiedzieć.
The painter felt strangely moved. Malarz był dziwnie wzruszony.
The lad was infinitely dear to him, and his personality had been the great turning point in his art. Bezgranicznie kochał Doriana, a osobowość przyjaciela stała się punktem zwrotnym w jego sztuce.
He could not bear the idea of reproaching him any more. Nie mógł znieść myśli o dręczeniu go dłużej wymówkami.
After all, his indifference was probably merely a mood that would pass away. Może zresztą jego obojętność była przemijającym kaprysem.
There was so much in him that was good, so much in him that was noble. Tyle w nim przecie było dobrego, szlachetnego.
"Well, Dorian," he said at length, with a sad smile, "I won't speak to you again about this horrible thing, after to-day. Dobrze więc, Dorianie - rzekł wreszcie ze smutnym uśmiechem - od tej chwili nie będę z tobą mówił o tym okropnym wypadku.
I only trust your name won't be mentioned in connection with it. Oby tylko twoje nazwisko nie zostało wplątane w tę sprawę.
The inquest is to take place this afternoon. Śledztwo odbędzie się dziś po południu.
Have they summoned you?" Czy zostałeś wezwany?
Dorian shook his head, and a look of annoyance passed over his face at the mention of the word "inquest." Dorian przecząco potrząsnął głową i wyraz niechęci przemknął po jego twarzy na dźwięk słowa: „śledztwo”.
There was something so crude and vulgar about everything of the kind. Wszystko to takie brutalne i ordynarne.
"They don't know my name," he answered. Nie znają mego nazwiska - odparł.
"But surely she did?" Ale ona je przecież znała?
"Only my Christian name, and that I am quite sure she never mentioned to any one. Tylko imię, jestem jednak pewny, że go przed nikim nie wymieniła.
She told me once that they were all rather curious to learn who I was, and that she invariably told them my name was Prince Charming. Mówiła mi raz, że wszyscy byli tak bardzo ciekawi dowiedzieć się, kim jestem, na co ona im zawsze odpowiadała, że nazywam się: książę z bajki.
It was pretty of her. To było ładnie z jej strony.
You must do me a drawing of Sibyl, Basil. Bazyli, musisz mi zrobić jej portret.
I should like to have something more of her than the memory of a few kisses and some broken pathetic words." Chciałbym mieć po niej coś więcej niż wspomnienie paru pocałunków i kilku bezładnych patetycznych słów.
"I will try and do something, Dorian, if it would please you. Spróbuję, Dorianie, jeśli to ci sprawi przyjemność.
But you must come and sit to me yourself again. Ale musisz do mnie przyjść i znów mi pozować.
I can't get on without you." Bez ciebie praca mi nie idzie.
"I can never sit to you again, Basil. Ja ci już nigdy nie mogę pozować, Bazyli.
It is impossible!" he exclaimed, starting back. To niemożliwe! - wykrzyknął Dorian cofając się.
The painter stared at him. Malarz wpatrywał się w niego zdumiony.
"My dear boy, what nonsense!" he cried. "Do you mean to say you don't like what I did of you? Mój drogi chłopcze, cóż to za niedorzeczność! - zawołał. - Czy chcesz przez to powiedzieć, że ci się nie podoba mój portret?
Where is it? Gdzież on jest?
Why have you pulled the screen in front of it? Czemu go zasłoniłeś parawanem?
Let me look at it. Pokaż mi go.
It is the best thing I have ever done. Najlepsza to rzecz, jaką kiedykolwiek namalowałem.
Do take the screen away, Dorian. Odsuń ten parawan, Dorianie, proszę cię.
It is simply disgraceful of your servant hiding my work like that. To obrzydliwe ze strony twego służącego, że tak zasłania moje dzieło.
I felt the room looked different as I came in." Jak tylko wszedłem, natychmiast zauważyłem, że pokój inaczej jakoś wygląda.
"My servant has nothing to do with it, Basil. Bazyli, mój służący wcale za to nie odpowiada.
You don't imagine I let him arrange my room for me? Nie sądzisz chyba, aby się rozporządzał w moim mieszkaniu.
He settles my flowers for me sometimes-- that is all. Co najwyżej ustawia kwiaty podług swego uznania.
No; I did it myself. Ja sam to zrobiłem.
The light was too strong on the portrait." Zbyt silne światło padało na portret.
"Too strong! Zbyt silne?
Surely not, my dear fellow? Ależ to niemożliwe, Dorianie.
It is an admirable place for it. Portret umieszczony jest doskonale.
Let me see it." Pozwól mi go zobaczyć.
And Hallward walked towards the corner of the room. Hallward podszedł ku ścianie.
A cry of terror broke from Dorian Gray's lips, and he rushed between the painter and the screen. Okrzyk trwogi wyrwał się z ust Doriana, rzucił się między malarza a parawan. Był bardzo blady.
"Basil," he said, looking very pale, "you must not look at it. Bazyli - rzekł - nie wolno ci spojrzeć na ten portret.
I don't wish you to." Ja nie chcę tego.
"Not look at my own work! Nie wolno mi widzieć mego własnego dzieła?
You are not serious. Chyba żartujesz.
Why shouldn't I look at it?" exclaimed Hallward, laughing. Dlaczegóż nie miałbym go zobaczyć? - zaśmiał się Hallward.
"If you try to look at it, Basil, on my word of honour I will never speak to you again as long as I live. Bazyli, jeśli będziesz usiłował go zobaczyć, to słowo honoru ci daję, że póki życia nie będę z tobą rozmawiał.
I am quite serious. Mówię serio.
I don't offer any explanation, and you are not to ask for any. Nie mogę ci dać wyjaśnienia, a ty go nie żądaj.
But, remember, if you touch this screen, everything is over between us." Ale pamiętaj: jeśli dotkniesz tego parawanu, wszystko między nami skończone.
Hallward was thunderstruck. Hallward był jakby rażony gromem.
He looked at Dorian Gray in absolute amazement. Patrzył na Doriana w niemym osłupieniu.
He had never seen him like this before. Takim nie widział go jeszcze nigdy.
The lad was actually pallid with rage. Blady był z gniewu.
His hands were clenched, and the pupils of his eyes were like disks of blue fire. Pięści miał zaciśnięte, oczy jego rzucały pociski błękitnego ognia.
He was trembling all over. Drżał całym ciałem.
"Dorian!" Dorianie!
"Don't speak!" Nie mów nic!
"But what is the matter? Ale co to jest?
Of course I won't look at it if you don't want me to," he said, rather coldly, turning on his heel and going over towards the window. "But, really, it seems rather absurd that I shouldn't see my own work, especially as I am going to exhibit it in Paris in the autumn. Oczywiście, nie nalegam dłużej, skoro sobie tego nie życzysz - rzekł malarz chłodno, po czym odwrócił się i podszedł do okna. - Ale bądź co bądź to prawdziwy idiotyzm, żeby mi nie wolno było zobaczyć własnej pracy, zwłaszcza że na jesieni zamierzam wystawić ten portret w Paryżu.
I shall probably have to give it another coat of varnish before that, so I must see it some day, and why not to-day?" Przedtem będę go prawdopodobnie musiał trochę odświeżyć, więc pewnego dnia jednak go zobaczę. Czemu więc nie dzisiaj?
"To exhibit it! Wystawić!
You want to exhibit it?" exclaimed Dorian Gray, a strange sense of terror creeping over him. Chcesz go wystawić? - krzyknął Dorian Gray i wstrząsnął nim dreszcz trwogi.
Was the world going to be shown his secret? Czy sekret jego zostanie odkryty przed światem?
Were people to gape at the mystery of his life? Czy tłumy będą się gapić na tajemnicę jego życia?
That was impossible. To przecież niemożliwe.
Something--he did not know what--had to be done at once. Trzeba było jakoś natychmiast temu zapobiec, nie wiedział tylko jak.
"Yes; I don't suppose you will object to that. Tak, sądzę przecież, że nie będziesz miał nic przeciwko temu.
Georges Petit is going to collect all my best pictures for a special exhibition in the Rue de Seze, which will open the first week in October. The portrait will only be away a month. Georges Petit zbiera moje najlepsze obrazy celem urządzenia osobnej wystawy na Rue de Seze. Wystawa ma być otwarta w pierwszych dniach października - na jeden miesiąc.
I should think you could easily spare it for that time. In fact, you are sure to be out of town. Sądzę, że na krótki czas możesz się wyrzec portretu, zwłaszcza że i tak prawdopodobnie nie będzie cię wówczas w mieście.
And if you keep it always behind a screen, you can't care much about it." Zresztą, skoro go stale ukrywasz za parawanem, to nie może ci znów zbyt wiele na nim zależeć.
Dorian Gray passed his hand over his forehead. Dorian Gray przesunął ręką po czole.
There were beads of perspiration there. Było okryte kroplistym potem.
He felt that he was on the brink of a horrible danger. Czuł, że stoi na skraju straszliwego niebezpieczeństwa.
"You told me a month ago that you would never exhibit it," he cried. "Why have you changed your mind? Przed miesiącem powiedziałeś, że nigdy go nie wystawisz! -zawołał. - Czemu zmieniłeś swe postanowienie?
You people who go in for being consistent have just as many moods as others have. Ludzie uważający się za konsekwentnych mają tyleż kaprysów, co i inni.
The only difference is that your moods are rather meaningless. Jedyna różnica, że wasze kaprysy są niedorzeczne.
You can't have forgotten that you assured me most solemnly that nothing in the world would induce you to send it to any exhibition. Nie mogłeś chyba zapomnieć, iż zapewniałeś mnie najsolenniej, że nic w świecie nie zdołałoby cię skłonić do wystawienia tego obrazu.
You told Harry exactly the same thing." To samo powiedziałeś też Harry’emu.
He stopped suddenly, and a gleam of light came into his eyes. Urwał nagle i oczy jego rozjaśniły się.
He remembered that Lord Henry had said to him once, half seriously and half in jest, "If you want to have a strange quarter of an hour, get Basil to tell you why he won't exhibit your picture. Przypomniał sobie, co mu raz powiedział lord Henryk: „Jeśli zechcesz przeżyć kiedyś oryginalną chwilę, to skłoń Bazylego, aby ci powiedział, czemu nie chce wystawić twego portretu.
He told me why he wouldn't, and it was a revelation to me." Mnie powiedział i było to dla mnie objawieniem.”
Yes, perhaps Basil, too, had his secret. Tak, może Bazyli ma również swoje tajemnice.
He would ask him and try. Zapyta go i wybada.
"Basil," he said, coming over quite close and looking him straight in the face, "we have each of us a secret. Bazyli - rzekł, podchodząc do niego blisko i patrząc mu prosto w oczy - każdy z nas ma swą tajemnicę.
Let me know yours, and I shall tell you mine. What was your reason for refusing to exhibit my picture?" Opowiedz ty mnie swoją, a ja ci swoją opowiem Czemu wzbraniałeś się wystawić ten obraz?
The painter shuddered in spite of himself. Malarz drgnął mimo woli.
"Dorian, if I told you, you might like me less than you do, and you would certainly laugh at me. Dorianie, gdybym ci to powiedział, mniej byś mnie może lubił, a z pewnością śmiałbyś się ze mnie.
I could not bear your doing either of those two things. Dla mnie zarówno przykre byłoby jedno, jak i drugie.
If you wish me never to look at your picture again, I am content. Jeśli nie chcesz, abym kiedykolwiek jeszcze oglądał twój portret, zgadzam się na to.
I have always you to look at. If you wish the best work I have ever done to be hidden from the world, I am satisfied. Mogę patrzeć na ciebie. Jeśli chcesz, aby najlepsze moje dzieło pozostało ukryte przed światem, stanie się podług twej woli.
Your friendship is dearer to me than any fame or reputation." Przyjaźń twoja droższa mi jest nad rozgłos i sławę.
"No, Basil, you must tell me," insisted Dorian Gray. "I think I have a right to know." Nie, Bazyli, ty musisz mi to powiedzieć - nalegał Dorian Gray. - Sądzę, że mam prawo o tym wiedzieć.
His feeling of terror had passed away, and curiosity had taken its place. Trwoga jego znikła, a miejsce jej zajęła ciekawość.
He was determined to find out Basil Hallward's mystery. Był zdecydowany wykryć tajemnicę Bazylego Hallwarda.
"Let us sit down, Dorian," said the painter, looking troubled. "Let us sit down. And just answer me one question. Usiądźmy, Dorianie - rzekł malarz głęboko zatroskany. -Usiądźmy. A przede wszystkim odpowiedz mi na jedno pytanie:
Have you noticed in the picture something curious?--something that probably at first did not strike you, but that revealed itself to you suddenly?" czy zauważyłeś w portrecie coś niezwykłego? Coś, czego z początku prawdopodobnie nie dostrzegłeś, a co ci się nagle objawiło?
"Basil!" cried the lad, clutching the arms of his chair with trembling hands and gazing at him with wild startled eyes. Bazyli! - krzyknął młody człowiek, chwytając drżącymi rękami za poręcz krzesła i wlepiając w malarza dzikie, przerażone spojrzenie.
"I see you did. Widzę, że zauważyłeś.
Don't speak. Nie mów nic.
Wait till you hear what I have to say. Poczekaj, aż usłyszysz, co ci mam do powiedzenia.
Dorian, from the moment I met you, your personality had the most extraordinary influence over me. Dorianie, od chwili, w której cię zobaczyłem, osobowość twoja wywierała na mnie wpływ ogromnie dziwny.
I was dominated, soul, brain, and power, by you. Byłem pod twoją władzą: moja dusza, mój umysł, moja siła twórcza.
You became to me the visible incarnation of that unseen ideal whose memory haunts us artists like an exquisite dream. Ty byłeś dla mnie widzialnym ucieleśnieniem nigdy nie widzianego ideału, którego pamięć nawiedzałeś, artystów, niby cudowny sen.
I worshipped you. Ubóstwiałem cię.
I grew jealous of every one to whom you spoke. Byłem zazdrosny o każdego człowieka, z którym mówiłeś.
I wanted to have you all to myself. Chciałem cię mieć niepodzielnie dla siebie.
I was only happy when I was with you. Wtedy tylko czułem się szczęśliwy, gdy ty byłeś przy mnie.
When you were away from me, you were still present in my art.... Gdy odchodziłeś, czułem jeszcze twą obecność w mojej sztuce.
Of course, I never let you know anything about this. Oczywiście, że nigdy cię w to nie wtajemniczałem.
It would have been impossible. Było to niemożliwe.
You would not have understood it. Nie byłbyś mnie zrozumiał.
I hardly understood it myself. Ja sam zaledwie rozumiałem siebie.
I only knew that I had seen perfection face to face, and that the world had become wonderful to my eyes-- too wonderful, perhaps, for in such mad worships there is peril, the peril of losing them, no less than the peril of keeping them.... Wiedziałem tylko, że spojrzałem oko w oko doskonałości i że świat stał się dla mnie cudowny -nazbyt może cudowny, gdyż w tak szalonym ubóstwieniu mieści się niebezpieczeństwo; zarówno niebezpieczeństwo zachowania nadal tych uczuć, jak też utracenia ich.
Weeks and weeks went on, and I grew more and more absorbed in you. Mijał tydzień po tygodniu, a ja coraz więcej się w tobie zatracałem.
Then came a new development. Potem nastąpiła nowa faza rozwoju.
I had drawn you as Paris in dainty armour, and as Adonis with huntsman's cloak and polished boar- spear. Rysowałem cię jako Parysa w misternej zbroi i jako Adonisa w szacie myśliwskiej z błyszczącym oszczepem.
Crowned with heavy lotus-blossoms you had sat on the prow of Adrian's barge, gazing across the green turbid Nile. Uwieńczony ciężkim kwieciem lotosu siedziałeś na dziobie łodzi Hadriana, spoglądając na zielone fale Nilu.
You had leaned over the still pool of some Greek woodland and seen in the water's silent silver the marvel of your own face. W greckim gaju pochylałeś się nad cichym strumieniem i w milczącym srebrze wody widziałeś cud własnego oblicza.
And it had all been what art should be--unconscious, ideal, and remote. I wszystko było takie, jaką winna być sztuka: nieświadome, idealne i dalekie.
One day, a fatal day I sometimes think, I determined to paint a wonderful portrait of you as you actually are, not in the costume of dead ages, but in your own dress and in your own time. Pewnego dnia jednak - chwilami myślę, że był to dzień fatalny - postanowiłem namalować cudowny portret, namalować ciebie i to takim, jakim jesteś w rzeczywistości, nie w szatach z zamarłych wieków, lecz w dzisiejszym stroju i w dzisiejszej epoce.
Whether it was the realism of the method, or the mere wonder of your own personality, thus directly presented to me without mist or veil, I cannot tell. Byłże to realizm metody czy też tylko czar twojej istoty, na którą patrzyłem bezpośrednio, bez mgły i zasłony - tego nie wiem.
But I know that as I worked at it, every flake and film of colour seemed to me to reveal my secret. Ale wiem, że podczas pracy każda plamka barwna zdawała się odsłaniać moją tajemnicę.
I grew afraid that others would know of my idolatry. Lękałem się, aby inni nie dowiedzieli się, jak cię ubóstwiam.
I felt, Dorian, that I had told too much, that I had put too much of myself into it. Czułem, Dorianie, że zbyt wiele powiedziałem, zbyt wiele włożyłem w ten portret z siebie samego.
Then it was that I resolved never to allow the picture to be exhibited. Wtedy postanowiłem obrazu tego nie wystawiać.
You were a little annoyed; but then you did not realize all that it meant to me. Byłeś wówczas nieco rozczarowany, ale nie mogłeś wiedzieć, jakie to dla mnie ma znaczenie.
Harry, to whom I talked about it, laughed at me. Mówiłem o tym z Harrym -wyśmiał mnie.
But I did not mind that. Ale co mnie to obchodziło.
When the picture was finished, and I sat alone with it, I felt that I was right.... Gdy portret był skończony, a ja przed nim siedziałem sam, czułem, że mam słuszność.
Well, after a few days the thing left my studio, and as soon as I had got rid of the intolerable fascination of its presence, it seemed to me that I had been foolish in imagining that I had seen anything in it, more than that you were extremely good-looking and that I could paint. A parę dni później opuścił moją pracownię. Kiedy pozbyłem się nieznośnego magicznego wpływu jego obecności, wydało rai się niedorzecznością widzieć w nim coś więcej niż to, że ty jesteś piękny, a ja umiem malować.
Even now I cannot help feeling that it is a mistake to think that the passion one feels in creation is ever really shown in the work one creates. Jeszcze teraz mam uczucie, że błędne jest mniemanie, jakoby namiętność ogarniająca nas podczas tworzenia ujawniała się kiedykolwiek w dziele, które tworzymy.
Art is always more abstract than we fancy. Sztuka jest zawsze bardziej abstrakcyjna, niż sądzimy.
Form and colour tell us of form and colour--that is all. Forma i barwa zawsze tylko wypowiadają formę i barwę - nic więcej.
It often seems to me that art conceals the artist far more completely than it ever reveals him. Często mi się wydaje, że sztuka raczej ukrywa artystę, niż go objawia.
And so when I got this offer from Paris, I determined to make your portrait the principal thing in my exhibition. Kiedy więc otrzymałem z Paryża tę propozycję, postanowiłem wystawić twój portret jako moje główne dzieło.
It never occurred to me that you would refuse. Nie przyszło mi nawet na myśl, abyś się miał wzbraniać.
I see now that you were right. Teraz widzę, że masz słuszność.
The picture cannot be shown. Obrazu tego wystawiać nie można.
You must not be angry with me, Dorian, for what I have told you. Nie gniewaj się, Dorianie, za to, co ci powiedziałem.
As I said to Harry, once, you are made to be worshipped." Jak już raz mówiłem Harry’emu, jesteś stworzony, by cię ubóstwiano.
Dorian Gray drew a long breath. Dorian Gray odetchnął głęboko.
The colour came back to his cheeks, and a smile played about his lips. Policzki znów mu się zaróżowiły, a na ustach zaigrał uśmiech.
The peril was over. Niebezpieczeństwo minęło.
He was safe for the time. Na razie był bezpieczny.
Yet he could not help feeling infinite pity for the painter who had just made this strange confession to him, and wondered if he himself would ever be so dominated by the personality of a friend. Czuł jednak bezgraniczne współczucie dla malarza, który przed chwilą uczynił przed nim tak dziwną spowiedź, i w duchu zapytywał siebie, czy on mógłby kiedykolwiek zostać w ten sposób opanowany osobowością jakiegoś przyjaciela.
Lord Henry had the charm of being very dangerous. Lord Henryk posiadał osobliwy urok: był bardzo niebezpieczny.
But that was all. Ale na tym się też kończyło.
He was too clever and too cynical to be really fond of. Zbyt był mądry lub zbyt cyniczny, aby go można kochać naprawdę.
Would there ever be some one who would fill him with a strange idolatry? Czy też kiedyś napotka człowieka, mogącego natchnąć go tak dziwnym uwielbieniem?
Was that one of the things that life had in store? Czy też życie przygotowuje dlań coś podobnego?
"It is extraordinary to me, Dorian," said Hallward, "that you should have seen this in the portrait. To dziwne, Dorianie - ozwał się Hallward - żeś ty to dostrzegł w portrecie.
Did you really see it?" Czy istotnie dostrzegłeś?
"I saw something in it," he answered, "something that seemed to me very curious." Dostrzegłem coś - odparł Dorian - czego sobie nie umiałem wytłumaczyć.
"Well, you don't mind my looking at the thing now?" Więc teraz mogę go już oglądać?
Dorian shook his head. Dorian potrząsnął głową.
"You must not ask me that, Basil. Tego nie wolno ci ode mnie żądać, Bazyli.
I could not possibly let you stand in front of that picture." Żadną miarą nie mogę ci pokazać tego obrazu.
"You will some day, surely?" Więc kiedyś później?
"Never." Nigdy.
"Well, perhaps you are right. Może i masz słuszność.
And now good-bye, Dorian. A teraz bywaj zdrów, Dorianie!
You have been the one person in my life who has really influenced my art. Ty jesteś jedynym człowiekiem, który kiedykolwiek wywarł wpływ na moją sztukę.
Whatever I have done that is good, I owe to you. Co dobrego stworzyłem, zawdzięczam tobie.
Ah! you don't know what it cost me to tell you all that I have told you." O, ty nie wiesz, ile mnie kosztowało wypowiedzenie tego wszystkiego, co właśnie usłyszałeś.
"My dear Basil," said Dorian, "what have you told me? Mój drogi Bazyli - rzekł Dorian - cóż takiego powiedziałeś?
Simply that you felt that you admired me too much. Wszak tylko to, że zbyt mnie podziwiałeś.
That is not even a compliment." To nie jest nawet komplement.
"It was not intended as a compliment. Nie miałem też zamiaru mówić ci komplementów.
It was a confession. To była spowiedź.
Now that I have made it, something seems to have gone out of me. Teraz, kiedy jej dokonałem, mam wrażenie, jakby ode mnie coś odeszło.
Perhaps one should never put one's worship into words." Może nie należy nigdy ujmować swej miłości w słowa.
"It was a very disappointing confession." Spowiedź ta sprawiła mi wielki zawód.
"Why, what did you expect, Dorian? A czego ty oczekiwałeś, Dorianie?
You didn't see anything else in the picture, did you? Chyba nic innego nie dostrzegłeś w tym portrecie.
There was nothing else to see?" Nie było w nim przecież nic innego?
"No; there was nothing else to see. Nie, nie było w nim nic innego.
Why do you ask? Czemu pytasz?
But you mustn't talk about worship. Ale nie wolno ci mówić o ubóstwianiu.
It is foolish. To nie ma sensu.
You and I are friends, Basil, and we must always remain so." Ty i ja jesteśmy przecież przyjaciółmi, Bazyli, i musimy nimi pozostać.
"You have got Harry," said the painter sadly. Masz Harry’ego - smutnie rzekł malarz.
"Oh, Harry!" cried the lad, with a ripple of laughter. "Harry spends his days in saying what is incredible and his evenings in doing what is improbable. O, Harry… - Dorian zaśmiał się krótko. - Harry w dzień opowiada niewiarygodne rzeczy, a wieczorem popełnia rzeczy niewiarygodne.
Just the sort of life I would like to lead. Właśnie tak, jak bym ja pragnął żyć.
But still I don't think I would go to Harry if I were in trouble. A jednak nie sądzę, abym się miał udać do Harry’ego, gdybym potrzebował rady.
I would sooner go to you, Basil." Przyszedłbym raczej do ciebie, Bazyli.
"You will sit to me again?" Będziesz mi jeszcze pozował?
"Impossible!" Nie mogę.
"You spoil my life as an artist by refusing, Dorian. Dorianie, odmową swą niszczysz moje życie jako artysty.
No man comes across two ideal things. Nikt nie spotyka w życiu dwóch ideałów.
Few come across one." Rzadko spotyka się jeden.
"I can't explain it to you, Basil, but I must never sit to you again. Bazyli, nie jestem w stanie dać ci wyjaśnień, ale pozować nie mogę ci już nigdy.
There is something fatal about a portrait. Fatalizm unosi się nad portretami.
It has a life of its own. Posiadają własne życie.
I will come and have tea with you. Przyjdę do ciebie na herbatę.
That will be just as pleasant." Będzie nam tak samo przyjemnie.
"Pleasanter for you, I am afraid," murmured Hallward regretfully. "And now good-bye. Dla ciebie przyjemniej, o ile mi się zdaje - z żalem mruknął Hallward. - A teraz: do widzenia.
I am sorry you won't let me look at the picture once again. Przykro mi, że nie będę mógł oglądać tego portretu.
But that can't be helped. Ale trudno, skoro inaczej być nie może.
I quite understand what you feel about it." Ja rozumiem, co ty czujesz.
As he left the room, Dorian Gray smiled to himself. Gdy wyszedł z pokoju, Dorian się uśmiechnął.
Poor Basil! Biedny Bazyli.
How little he knew of the true reason! Jakże mało domyślał się prawdziwego powodu.
And how strange it was that, instead of having been forced to reveal his own secret, he had succeeded, almost by chance, in wresting a secret from his friend! A jakie to dziwne, że on sam nie tylko nie zdradził własnej tajemnicy, lecz przeciwnie, prawie przypadkowo zdołał wydrzeć tajemnicę przyjaciela.
How much that strange confession explained to him! Ileż mu wyjaśniała ta dziwna spowiedź.
The painter's absurd fits of jealousy, his wild devotion, his extravagant panegyrics, his curious reticences-- he understood them all now, and he felt sorry. Niedorzeczna zazdrość malarza, jego namiętne oddanie, przesadne hymny pochwalne, dziwne milczenie - teraz wszystko to zrozumiał i było mu smutno.
There seemed to him to be something tragic in a friendship so coloured by romance. Tkwiło coś tragicznego w przyjaźni, tak bardzo owianej romantyzmem.
He sighed and touched the bell. Westchnął i zadzwonił.
The portrait must be hidden away at all costs. Na wszelki wypadek należy obraz ukryć.
He could not run such a risk of discovery again. Nie może się ponownie narazić na niebezpieczeństwo odkrycia tajemnicy.
It had been mad of him to have allowed the thing to remain, even for an hour, in a room to which any of his friends had access. Szaleństwem było trzymać go bodaj przez godzinę w pokoju, do którego miał wstęp każdy z jego przyjaciół.
Chapter 10 X
When his servant entered, be looked at him steadfastly and wondered if he had thought of peering behind the screen. Gdy wszedł służący, Dorian spojrzał nań bystro, badając niejako, czy mu też nie wpadło na myśl spojrzeć za parawan.
The man was quite impassive and waited for his orders. Ale służący miał minę całkiem obojętną, czekając rozkazu.
Dorian lit a cigarette and walked over to the glass and glanced into it. Dorian zapalił papierosa i stanął przed jednym ze zwierciadeł.
He could see the reflection of Victor's face perfectly. Mógł w nim doskonale obserwować twarz Wiktora.
It was like a placid mask of servility. Była jak nieruchoma maska uniżoności.
There was nothing to be afraid of, there. Nie było się czego obawiać.
Yet he thought it best to be on his guard. Mimo to postanowił mieć się na baczności.
Speaking very slowly, he told him to tell the house-keeper that he wanted to see her, and then to go to the frame-maker and ask him to send two of his men round at once. Bardzo powoli wydał polecenie, aby służący zawiadomił zarządczynię, że chce się z nią rozmówić i by następnie poszedł do ramiarza i prosił go o natychmiastowe przysłanie dwóch ludzi.
It seemed to him that as the man left the room his eyes wandered in the direction of the screen. Gdy służący zabierał się do wyjścia, wydało się Dorianowi, że rzucił wzrokiem w kierunku parawanu.
Or was that merely his own fancy? A może to tylko złudzenie?
After a few moments, in her black silk dress, with old-fashioned thread mittens on her wrinkled hands, Mrs. Leaf bustled into the library. W parę minut później pani Leaf weszła pośpiesznie do biblioteki. Miała na sobie czarną jedwabną suknię i staroświeckie niciane mitenki na wychudłych rękach.
He asked her for the key of the schoolroom. Poprosił ją o klucz do szkolnego pokoju.
"The old schoolroom, Mr. Dorian?" she exclaimed. "Why, it is full of dust. Panie Dodanie, do dawnego szkolnego pokoju? - wykrzyknęła. - Ależ tam pełno kurzu.
I must get it arranged and put straight before you go into it. Muszę go wpierw u-porządkować, zanim jaśnie pan tam wejdzie.
It is not fit for you to see, sir. Teraz nie można.
It is not, indeed." Doprawdy, że nie.
"I don't want it put straight, Leaf. Nie potrzeba nic porządkować.
I only want the key." Proszę tylko o klucz.
"Well, sir, you'll be covered with cobwebs if you go into it. Ależ, jaśnie panie, tam pełno pajęczyn. Jaśnie pan się całkiem zabrudzi.
Why, it hasn't been opened for nearly five years--not since his lordship died." Już od pięciu lat tam nie wietrzono, od czasu śmierci jego lordowskiej mości.
He winced at the mention of his grandfather. Drgnął na wspomnienie dziadka.
He had hateful memories of him. Przykrą po nim zachował pamięć.
"That does not matter," he answered. "I simply want to see the place-- that is all. Nic nie szkodzi - odparł. - Chcę tylko zobaczyć ten pokój, nic więcej.
Give me the key." Proszę o klucz.
"And here is the key, sir," said the old lady, going over the contents of her bunch with tremulously uncertain hands. "Here is the key. I'll have it off the bunch in a moment. Zaraz, jaśnie panie - mówiła staruszka, szukając niepewnymi palcami w dużym pęku kluczy. - Już go mam, jeszcze tylko odczepię.
But you don't think of living up there, sir, and you so comfortable here?" Ale chyba jaśnie pan nie zamierza się tam przenieść, gdy tu tak pięknie i wygodnie?
"No, no," he cried petulantly. "Thank you, Leaf. That will do." Nie, nie! - zapewnił niecierpliwie. - Dziękuję.
She lingered for a few moments, and was garrulous over some detail of the household. Zatrzymała się jeszcze na chwilę, opowiadając o rozmaitych sprawach gospodarskich.
He sighed and told her to manage things as she thought best. Westchnął parę razy, wreszcie oświadczył, że wszystko pozostawia jej uznaniu.
She left the room, wreathed in smiles. Wyszła rozpromieniona.
As the door closed, Dorian put the key in his pocket and looked round the room. Dorian włożył klucz do kieszeni i rozejrzał się po pokoju.
His eye fell on a large, purple satin coverlet heavily embroidered with gold, a splendid piece of late seventeenth-century Venetian work that his grandfather had found in a convent near Bologna. Wzrok jego padł na dużą purpurową kapę jedwabną, zdobną w złote hafty, cenny zabytek weneckich wyrobów z XVII stulecia, znaleziony przez dziadka w jednym z klasztorów pod Bolonią.
Yes, that would serve to wrap the dreadful thing in. Tak, tym będzie mógł przysłonić ten straszny obraz.
It had perhaps served often as a pall for the dead. Często zapewne kapa ta służyła za całun do okrywania zwłok.
Now it was to hide something that had a corruption of its own, worse than the corruption of death itself-- something that would breed horrors and yet would never die. Teraz ma przysłonić coś podlegającego rozkładowi - rozkładowi gorszemu od śmierci samej - coś, co rodzi strach i przerażenie, a nie ma nigdy umrzeć.
What the worm was to the corpse, his sins would be to the painted image on the canvas. Czym robactwo dla ciała, tym mają być jego grzechy dla tego obrazu na płótnie.
They would mar its beauty and eat away its grace. Mają zniszczyć jego piękność, zniweczyć jego wdzięk.
They would defile it and make it shameful. Mają go zbezcześcić i splugawić.
And yet the thing would still live on. It would be always alive. A jednak będzie żył dalej, nie dosiężony przez śmierć.
He shuddered, and for a moment he regretted that he had not told Basil the true reason why he had wished to hide the picture away. Wstrząsnął się i przez chwilę żałował, że nie wymienił Bazylemu istotnego powodu, dlaczego pragnął ukryć obraz.
Basil would have helped him to resist Lord Henry's influence, and the still more poisonous influences that came from his own temperament. Bazyli byłby mu dopomógł oprzeć się wpływowi lorda Henryka i jeszcze fatalniejszym pokusom własnej natury.
The love that he bore him--for it was really love-- had nothing in it that was not noble and intellectual. Miłość Bazylego ku niemu - bo miłością było to uczucie - miała w sobie same pierwiastki szlachetne i uduchowione.
It was not that mere physical admiration of beauty that is born of the senses and that dies when the senses tire. Nie była tylko owym fizycznym podziwem dla piękności, co ze zmysłów zrodzony umiera też, gdy zmysły się znużą.
It was such love as Michelangelo had known, and Montaigne, and Winckelmann, and Shakespeare himself. Była to miłość, jaką znał Michał Anioł i Montaigne, i Winckelmann, i sam Szekspir.
Yes, Basil could have saved him. Tak, Bazyli mógłby go ocalić.
But it was too late now. Ale teraz już jest za późno.
The past could always be annihilated. Regret, denial, or forgetfulness could do that. Przeszłość można unicestwić skruchą, negacją, zapomnieniem.
But the future was inevitable. Ale przyszłość jest nieunikniona.
There were passions in him that would find their terrible outlet, dreams that would make the shadow of their evil real. Drzemią w nim namiętności, które znajdą dla siebie straszne ujście, marzenia, których złowrogie cienie staną się rzeczywistością.
He took up from the couch the great purple-and-gold texture that covered it, and, holding it in his hands, passed behind the screen. Zdjął z szezlongu ciężką, purpurowozłocistą tkaninę i wszedł z nią za parawan.
Was the face on the canvas viler than before? Czy twarz na płótnie była bardziej nikczemna niż przedtem?
It seemed to him that it was unchanged, and yet his loathing of it was intensified. Wydała mu się nie zmieniona, a jednak czuł do niej jeszcze większy wstręt.
Gold hair, blue eyes, and rose-red lips--they all were there. Złociste pukle, błękitne oczy, ciemnoróżowe wargi -wszystko takie samo.
It was simply the expression that had altered. Tylko wyraz twarzy uległ” zmianie.
That was horrible in its cruelty. Był straszny w swym okrucieństwie.
Compared to what he saw in it of censure or rebuke, how shallow Basil's reproaches about Sibyl Vane had been!-- how shallow, and of what little account! Ten bezmiar wyrzutów i potępienia ziejący z płótna - jakże płytkie, jak płytkie i małoznaczne w porównaniu z nim były wyrzuty Bazylego.
His own soul was looking out at him from the canvas and calling him to judgement. Własna jego dusza spoglądała na niego z płótna i wzywała go przed sąd.
A look of pain came across him, and he flung the rich pall over the picture. Bolesny wyraz pojawił się w oczach Doriana. Szybko zarzucił na obraz wspaniały całun.
As he did so, a knock came to the door. W tejże chwili zapukano do drzwi.
He passed out as his servant entered. Wyszedł zza parawanu, a służący oznajmił:
"The persons are here, Monsieur." Jaśnie panie, ci ludzie już przyszli.
He felt that the man must be got rid of at once. Dorian czuł, że musi go oddalić natychmiast.
He must not be allowed to know where the picture was being taken to. Jemu nie wolno wiedzieć, co się stanie z obrazem.
There was something sly about him, and he had thoughtful, treacherous eyes. Sitting down at the writing-table he scribbled a note to Lord Henry, Miał w twarzy coś chytrego, a oczy zamyślone, zdradliwe. Siadł przy biurku i napisał liścik do lorda Henryka.
asking him to send him round something to read and reminding him that they were to meet at eight-fifteen that evening. Prosił go o jakąś lekturę, przypominając także, że mają się spotkać kwadrans na dziewiątą.
"Wait for an answer," he said, handing it to him, "and show the men in here." Trzeba zaczekać na odpowiedź - rzekł, wręczając służącemu list - a tymczasem proszę tu wpuścić tych ludzi.
In two or three minutes there was another knock, and Mr. Hubbard himself, the celebrated frame-maker of South Audley Street, came in with a somewhat rough-looking young assistant. Po dwóch czy trzech minutach znów zapukano i wszedł sławny ramiarz z South Audley Street, pan Hubbard we własnej osobie, z młodym, dość niezręcznie się prezentującym pomocnikiem.
Mr. Hubbard was a florid, red-whiskered little man, whose admiration for art was considerably tempered by the inveterate impecuniosity of most of the artists who dealt with him. Pan Hubbard był małym człowiekiem o kwitnącej twarzy i rudych faworytach. Jego podziw dla sztuki skutecznie mitygowała chroniczna niewypłacalność artystów, z którymi miał do czynienia.
As a rule, he never left his shop. Nigdy prawie nie opuszczał swego sklepu.
He waited for people to come to him. Czekał, aż się do niego przyszło.
But he always made an exception in favour of Dorian Gray. Ale dla Doriana Graya zawsze robił wyjątek.
There was something about Dorian that charmed everybody. Dorian miał w sobie coś, co czarowało każdego.
It was a pleasure even to see him. Samo patrzenie na niego było już przyjemnością.
"What can I do for you, Mr. Gray?" he said, rubbing his fat freckled hands. "I thought I would do myself the honour of coming round in person. Czym mogę służyć, panie Gray? - spytał, zacierając tłuste ręce okryte piegami. - Mam zaszczyt stawić się osobiście.
I have just got a beauty of a frame, sir. Właśnie nabyłem prześliczne ramy.
Picked it up at a sale. Znalazłem je na licytacji.
Old Florentine. W stylu staroflorenckim.
Came from Fonthill, I believe. Pochodzą podobno z Fronthill.
Admirably suited for a religious subject, Mr. Gray." Wspaniałe do obrazu religijnego, panie Gray.
"I am so sorry you have given yourself the trouble of coming round, Mr. Hubbard. Tak mi przykro, że pan się sam trudził, panie Hubbard.
I shall certainly drop in and look at the frame-- though I don't go in much at present for religious art--but to-day I only want a picture carried to the top of the house for me. Oczywiście, że nie omieszkam obejrzeć tych ram, chociaż na razie mało się interesuję sztuką religijną. Dziś chciałem tylko przenieść jeden obraz na najwyższe piętro.
It is rather heavy, so I thought I would ask you to lend me a couple of your men." Jest dość ciężki, dlatego chciałem pana prosić o dwóch ludzi.
"No trouble at all, Mr. Gray. Nic nie szkodzi, panie Gray.
I am delighted to be of any service to you. Bardzo mi przyjemnie, że mogę panu służyć.
Which is the work of art, sir?" A gdzież jest ten obraz?
"This," replied Dorian, moving the screen back. "Can you move it, covering and all, just as it is? Tu - wskazał Dorian, odsuwając parawan. - Czy można go będzie przenieść? Tak jak jest, okryty.
I don't want it to get scratched going upstairs." Nie chciałbym, aby został uszkodzony.
"There will be no difficulty, sir," said the genial frame-maker, beginning, with the aid of his assistant, to unhook the picture from the long brass chains by which it was suspended. "And, now, where shall we carry it to, Mr. Gray?" Już się to jakoś zrobi - rzekł jowialnie majster, przy pomocy czeladnika odczepiając od portretu długie mosiężne łańcuszki, na których był zawieszony. - A teraz, dokąd mamy go nieść, proszę pana?
"I will show you the way, Mr. Hubbard, if you will kindly follow me. Poprowadzę, panie Hubbard. Niech pan będzie tak uprzejmy i idzie za mną.
Or perhaps you had better go in front. Albo może lepiej, aby pan szedł pierwszy.
I am afraid it is right at the top of the house. Przykro mi, ale to na samej górze.
We will go up by the front staircase, as it is wider." Pójdziemy frontowymi schodami, bo szersze.
He held the door open for them, and they passed out into the hall and began the ascent. Szeroko otworzył drzwi, wyszli do hallu i zaczęli wchodzić na schody.
The elaborate character of the frame had made the picture extremely bulky, and now and then, in spite of the obsequious protests of Mr. Hubbard, who had the true tradesman's spirited dislike of seeing a gentleman doing anything useful, Dorian put his hand to it so as to help them. Dzięki kosztownym ramom obraz stał się tak duży i ciężki, że Dorian kilkakrotnie pomagał go nieść pomimo ugrzecznionych protestów Hubbarda, który jako człowiek interesu odczuwał instynktowny wstręt, ilekroć jakiś dżentelmen imał się użytecznej roboty.
"Something of a load to carry, sir," gasped the little man when they reached the top landing. Porządny ciężar, proszę pana - dyszał mały człowieczek, stanąwszy wreszcie na najwyższym piętrze.
And he wiped his shiny forehead. Otarł czoło świecące od potu.
"I am afraid it is rather heavy," murmured Dorian as he unlocked the door that opened into the room that was to keep for him the curious secret of his life and hide his soul from the eyes of men. Tak, istotnie bardzo jest ciężki - mruknął Dorian, otwierając drzwi pokoju mającego odtąd chronić dziwną tajemnicę jego życia i ukrywać jego duszę przed oczami świata.
He had not entered the place for more than four years--not, indeed, since he had used it first as a play- room when he was a child, and then as a study when he grew somewhat older. Od przeszło czterech lat nie przestąpił progu tego pokoju, służącego mu niegdyś za miejsce do zabaw, a później z biegiem lat do nauki.
It was a large, well- proportioned room, which had been specially built by the last Lord Kelso for the use of the little grandson whom, for his strange likeness to his mother, and also for other reasons, he had always hated and desired to keep at a distance. Był to duży pokój, o proporcjonalnych wymiarach, urządzony na wyraźny rozkaz nieboszczyka lorda Kelso dla małego wnuka, którego z powodu uderzającego podobieństwa do matki i innych jeszcze przyczyn tak nienawidził, że zawsze trzymał z dala od siebie.
It appeared to Dorian to have but little changed. Dorianowi wydało się, że nic się tu nie zmieniło.
There was the huge Italian cassone, with its fantastically painted panels and its tarnished gilt mouldings, in which he had so often hidden himself as a boy. There the satinwood book-case filled with his dog-eared schoolbooks. Oto duża włoska szafa z fantastycznie pomalowanymi drzwiami i wyblakłymi złoconymi rzeźbami, w której jako chłopczyk tak często się ukrywał, dalej półki z cennego indyjskiego drzewa, z poniszczonymi książkami szkolnymi.
On the wall behind it was hanging the same ragged Flemish tapestry where a faded king and queen were playing chess in a garden, while a company of hawkers rode by, carrying hooded birds on their gauntleted wrists. Za półkami na ścianie wisi ten sam zniszczony hiszpański gobelin, na którym król i królowa grają w szachy w ogrodzie, a opodal przejeżdża orszak sokolników trzymających na okrytych rękawicami rękach ptaki w kapturkach.
How well he remembered it all! Jak dokładnie wszystko to pamięta.
Every moment of his lonely childhood came back to him as he looked round. Gdy się tak rozgląda po pokoju, przypomina sobie każdą chwilę samotnie spędzonego dzieciństwa.
He recalled the stainless purity of his boyish life, and it seemed horrible to him that it was here the fatal portrait was to be hidden away. W duszy jego odzywa cała nieskażona czystość chłopięcego wieku i straszna wydaje mu się myśl, że tu właśnie ma być ukryty ten złowieszczy portret.
How little he had thought, in those dead days, of all that was in store for him! Jakże nie przeczuwał w owych zamierzchłych dniach, co go czeka!
But there was no other place in the house so secure from prying eyes as this. Ale w całym domu nie było miejsca równie zabezpieczonego przed oczami ciekawych.
He had the key, and no one else could enter it. On sam zachowa klucz i nikt się tu nie dostanie.
Beneath its purple pall, the face painted on the canvas could grow bestial, sodden, and unclean. Pod purpurową zasłoną malowidło może przybrać wyraz zwierzęcości, może obrzmieć i stać się wstrętnym.
What did it matter? Cóż to szkodzi?
No one could see it. Nikt go nie zobaczy.
He himself would not see it. On sam także nigdy na obraz ten nie spojrzy.
Why should he watch the hideous corruption of his soul? Po cóż miałby obserwować szkaradny rozkład własnej duszy?
He kept his youth-- that was enough. Zachowa młodość, to mu wystarczy.
And, besides, might not his nature grow finer, after all? A zresztą, czy nie może się jeszcze zmienić, wyszlachetnieć?
There was no reason that the future should be so full of shame. Nie widzi powodu, dlaczego by przyszłość miała być aż tak haniebna.
Some love might come across his life, and purify him, and shield him from those sins that seemed to be already stirring in spirit and in flesh-- those curious unpictured sins whose very mystery lent them their subtlety and their charm. Może na życie jego spłynie wielka miłość, która go zdoła oczyścić i obronić przed grzechami, kiełkującymi już w jego duszy i ciele -przed owymi dziwnymi grzechami, nigdy nie opisywanymi, którym tajemniczość dodaje uroku i czaru.
Perhaps, some day, the cruel look would have passed away from the scarlet sensitive mouth, and he might show to the world Basil Hallward's masterpiece. Może pewnego dnia zniknie ten wyraz okrucieństwa ze szkarłatnych, delikatnych ust i będzie jeszcze mógł pokazać światu arcydzieło Bazylego Hallwarda.
No; that was impossible. Ale nie, niepodobna!
Hour by hour, and week by week, the thing upon the canvas was growing old. Z każdą godziną, z każdym tygodniem obraz na płótnie musi się starzeć.
It might escape the hideousness of sin, but the hideousness of age was in store for it. Może ujść brzydocie grzechu, ale brzydota starości jest dla niego nieunikniona.
The cheeks would become hollow or flaccid. Policzki muszą się zapaść i zwiotczeć.
Yellow crow's feet would creep round the fading eyes and make them horrible. Żółte zmarszczki okolą wyblakłe oczy i zeszpecą je.
The hair would lose its brightness, the mouth would gape or droop, would be foolish or gross, as the mouths of old men are. Włosy utracą swój połysk, usta zapadłe lub obwisłe będą mieć wyraz śmieszny albo wstrętny, jak u wszystkich starych ludzi.
There would be the wrinkled throat, the cold, blue-veined hands, the twisted body, that he remembered in the grandfather who had been so stern to him in his boyhood. Szyja się okryje zmarszczkami, ręce będą zimne i zbłękitniałe od żył, całe ciało skurczy się jak u dziadka, który był dla niego zawsze taki surowy.
The picture had to be concealed. Portret ten musi pozostać w ukryciu.
There was no help for it. Innego wyjścia nie ma.
"Bring it in, Mr. Hubbard, please," he said, wearily, turning round. "I am sorry I kept you so long. Proszę go tu wnieść, panie Hubbard - rzekł znużonym głosem i odwrócił się. - Przepraszam, że pana tak długo zatrzymałem.
I was thinking of something else." Myślałem o czymś innym.
"Always glad to have a rest, Mr. Gray," answered the frame-maker, who was still gasping for breath. "Where shall we put it, sir?" Zawsze dobrze trochę wypocząć, panie Gray - odparł majster, ciągle jeszcze zadyszany. - Gdzie go mamy ustawić?
"Oh, anywhere. Ach, gdziekolwiek bądź.
Here: this will do. Tu na przykład.
I don't want to have it hung up. Nie będzie się go wieszać.
Just lean it against the wall. Proszę go tylko oprzeć o ścianę.
Thanks." Dziękuję panu.
"Might one look at the work of art, sir?" Czy można zobaczyć to arcydzieło, panie Gray?
Dorian started. Dorian drgnął.
"It would not interest you, Mr. Hubbard," he said, keeping his eye on the man. Wcale by pana nie zajęło, panie Hubbard - odparł, nie spuszczając go z oka.
He felt ready to leap upon him and fling him to the ground if he dared to lift the gorgeous hanging that concealed the secret of his life. "I shan't trouble you any more now. Czuł, że rzuciłby się na tego człowieka i powalił go, gdyby tamten odważył się podnieść kosztowną zasłonę, kryjącą tajemnicę jego życia. - Nie będę pana zatrzymywał.
I am much obliged for your kindness in coming round." Bardzo dziękuję za uprzejmość.
"Not at all, not at all, Mr. Gray. Ależ proszę, bardzo proszę.
Ever ready to do anything for you, sir." And Mr. Hubbard tramped downstairs, followed by the assistant, who glanced back at Dorian with a look of shy wonder in his rough uncomely face. He had never seen any one so marvellous. Zawsze jestem gotów do pańskich usług. - I Hubbard począł schodzić ze schodów, a za nim ruszył czeladnik, z trwożnym podziwem na prostej pospolitej twarzy, oglądając się raz jeszcze na Doriana; nigdy w życiu nie widział nikogo tak pięknego.
When the sound of their footsteps had died away, Dorian locked the door and put the key in his pocket. He felt safe now. Gdy ucichł odgłos ich kroków, Dorian zamknął drzwi i schował klucz do kieszeni. Teraz czuł się bezpieczny.
No one would ever look upon the horrible thing. No eye but his would ever see his shame. Nikt nie zobaczy już strasznego portretu, niczyje oko prócz jego własnego nie ujrzy tej hańby.
On reaching the library, he found that it was just after five o'clock and that the tea had been already brought up. Było już po piątej i herbata stała na stole, gdy wrócił do biblioteki.
On a little table of dark perfumed wood thickly incrusted with nacre, a present from Lady Radley, his guardian's wife, a pretty professional invalid who had spent the preceding winter in Cairo, was lying a note from Lord Henry, and beside it was a book bound in yellow paper, the cover slightly torn and the edges soiled. Na stoliczku z wonnego drzewa, wykładanego masą perłową, podarku lady Radley, pięknej żony jego opiekuna, wiecznej pacjentki, która ostatnią zimę spędziła w Kairze, leżał list od lorda Henryka, a obok w żółty papier oprawna książka, lekko podniszczona na grzbiecie i poplamiona na rogach.
A copy of the third edition of The St. James's Gazette had been placed on the tea-tray. Na tacy leżał egzemplarz trzeciej edycji „St. James’a Gazette”.
It was evident that Victor had returned. Widocznie Wiktor już wrócił.
He wondered if he had met the men in the hall as they were leaving the house and had wormed out of them what they had been doing. Zastanawiał się, czy też spotkał się w korytarzu z rzemieślnikami i czy ich wypytywał, co robili.
He would be sure to miss the picture--had no doubt missed it already, while he had been laying the tea-things. Z pewnością zauważy brak portretu, może nawet zauważył, nakrywając do herbaty.
The screen had not been set back, and a blank space was visible on the wall. Parawan nie został przesunięty z powrotem i puste miejsce na ścianie samo się rzucało w oczy.
Perhaps some night he might find him creeping upstairs and trying to force the door of the room. Kto-wie, czy pewnej nocy nie przydybie go na schodach, wkradającego się na górę i gwałtem usiłującego wywalić zamknięte drzwi.
It was a horrible thing to have a spy in one's house. Straszna to rzecz mieć w domu szpiega.
He had heard of rich men who had been blackmailed all their lives by some servant who had read a letter, or overheard a conversation, or picked up a card with an address, or found beneath a pillow a withered flower or a shred of crumpled lace. Słyszał nieraz o bogatych ludziach, przez całe życie szantażowanych przez służącego, który przeczytał był list, podsłuchał rozmowę, przejął kartkę z adresem lub pod poduszką znalazł zwiędły kwiat czy kawałek zmiętej koronki.
He sighed, and having poured himself out some tea, opened Lord Henry's note. Westchnął, nalał sobie herbaty i otworzył kopertę zawierającą list lorda Henryka.
It was simply to say that he sent him round the evening paper, and a book that might interest him, and that he would be at the club at eight-fifteen. Lord Henryk pisał tylko, że posyła mu wieczorny numer gazety i książkę, która go zajmie, i że kwadrans po ósmej będzie w klubie.
He opened The St. James's languidly, and looked through it. Dorian rozłożył powoli gazetę i przebiegł ją oczami.
A red pencil-mark on the fifth page caught his eye. Ustęp zakreślony czerwonym ołówkiem na piątej stronicy zwrócił jego uwagę.
It drew attention to the following paragraph: Brzmiał, jak następuje:
INQUEST ON AN ACTRESS.--An inquest was held this morning at the Bell Tavern, Hoxton Road, by Mr. Danby, the District Coroner, on the body of Sibyl Vane, a young actress recently engaged at the Royal Theatre, Holborn. „Śledztwo w sprawie śmierci aktorki. Dziś rano dzielnicowy funkcjonariusz policji pan Dauby dokonał w Bell Tavern, Horton Road, obdukcji zwłok Sybili Vane, młodej aktorki niedawno zaangażowanej do teatru «Royal» w Holborn.
A verdict of death by misadventure was returned. Orzeczenie lekarskie stwierdziło śmierć przypadkową.
Considerable sympathy was expressed for the mother of the deceased, who was greatly affected during the giving of her own evidence, and that of Dr. Birrell, who had made the post-mortem examination of the deceased. Matka zmarłej budziła ogólne współczucie, gdyż podczas składania własnych zeznań - a także podczas zeznań doktora Birrela, który dokonał sekcji zwłok - była prawie całkiem nieprzytomna.”
He frowned, and tearing the paper in two, went across the room and flung the pieces away. Zmarszczył czoło, rozdarł gazetę, przeszedł się po pokoju i odrzucił strzępy dziennika.
How ugly it all was! Jakie to wszystko było brzydkie!
And how horribly real ugliness made things! I jak ta brzydota czyni wszystko straszliwie realnym!
He felt a little annoyed with Lord Henry for having sent him the report. Irytowało go, że lord Henryk przesłał mu to sprawozdanie.
And it was certainly stupid of him to have marked it with red pencil. I głupio było podkreślać je czerwonym ołówkiem.
Victor might have read it. Wiktor mógł był przeczytać.
The man knew more than enough English for that. Do tego wystarcza mu najzupełniej jego znajomość angielszczyzny.
Perhaps he had read it and had begun to suspect something. A może już przeczytał i zaczyna coś podejrzewać.
And, yet, what did it matter? Ale co to szkodzi?
What had Dorian Gray to do with Sibyl Vane's death? Cóż wspólnego ma Dorian Gray z Sybilą Vane?
There was nothing to fear. Dorian Gray had not killed her. Nie ma się czego obawiać, Dorian Gray jej przecież nie zamordował.
His eye fell on the yellow book that Lord Henry had sent him. Wzrok jego padł na żółtą książkę przysłaną mu przez lorda Henryka.
What was it, he wondered. Co to może być?
He went towards the little, pearl-coloured octagonal stand that had always looked to him like the work of some strange Egyptian bees that wrought in silver, and taking up the volume, flung himself into an arm-chair and began to turn over the leaves. Podszedł do małej, ośmiokątnej półki perłowego koloru, robiącej na nim zawsze wrażenie dzieła pszczół egipskich budujących plastry ze srebra, wziął książkę, rzucił się na fotel i zaczął przerzucać kartki.
After a few minutes he became absorbed. Po kilku minutach zupełnie zapomniał o otoczeniu.
It was the strangest book that he had ever read. Była to najdziwniejsza książka, jaką kiedykolwiek czytał.
It seemed to him that in exquisite raiment, and to the delicate sound of flutes, the sins of the world were passing in dumb show before him. Things that he had dimly dreamed of were suddenly made real to him. Grzechy świata, przybrane we wspaniałe szaty, zdawały się przeciągać w niemym korowodzie, przy akompaniamencie cichych tonów fletni… Rzeczy, znane mu zaledwie z marzeń niejasnych, nagle przemieniły się w rzeczywistość.
Things of which he had never dreamed were gradually revealed. Rzeczy, o których nawet nie marzył, powoli zaczęły mu się objawiać.
It was a novel without a plot and with only one character, being, indeed, simply a psychological study of a certain young Parisian who spent his life trying to realize in the nineteenth century all the passions and modes of thought that belonged to every century except his own, and to sum up, as it were, in himself the various moods through which the world-spirit had ever passed, loving for their mere artificiality those renunciations that men have unwisely called virtue, as much as those natural rebellions that wise men still call sin. Była to powieść bez akcji - występował w niej jeden tylko bohater - psychologiczne studium młodego paryżanina, który w dziewiętnastym wieku czyni próbę przeżycia wszystkich namiętności i systemów myślowych, jakie panowały we wszystkich epokach prócz współczesnej mu. Pragnie on niejako połączyć w sobie wszystkie nastroje, jakim podlegał duch świata, w równej mierze kochając z powodu ich sztuczności wszystkie owe rezygnacje, które ludzie zwą niesłusznie cnotami, jak i owe naturalne bunty, dziś jeszcze przez mędrców uważane za grzechy.
The style in which it was written was that curious jewelled style, vivid and obscure at once, full of argot and of archaisms, of technical expressions and of elaborate paraphrases, that characterizes the work of some of the finest artists of the French school of Symbolistes. Styl tej książki był dziwnie cyzelowany, żywy i niejasny zarazem, naszpikowany żargonem i archaizmami, terminami technicznymi i starannie opracowanymi parafrazami - styl cechujący najsubtelniejszych artystów francuskiej szkoły symbolicznej.
There were in it metaphors as monstrous as orchids and as subtle in colour. Były w tej powieści metafory, potworne jak orchidee i tak samo delikatne w barwie.
The life of the senses was described in the terms of mystical philosophy. Życie zmysłów nakreślone było słowami mistycznych filozofów.
One hardly knew at times whether one was reading the spiritual ecstasies of some mediaeval saint or the morbid confessions of a modern sinner. Chwilami trudno było wprost rozróżnić, czy się czyta ekstatyczne uniesienia średniowiecznego świętego, czy chorobliwe zwierzenia nowoczesnego grzesznika.
It was a poisonous book. Była to książka trująca.
The heavy odour of incense seemed to cling about its pages and to trouble the brain. Ze stronic jej unosiła się jakby ciężka woń kadzidlana, mgłą przesłaniając umysł.
The mere cadence of the sentences, the subtle monotony of their music, so full as it was of complex refrains and movements elaborately repeated, produced in the mind of the lad, as he passed from chapter to chapter, a form of reverie, a malady of dreaming, that made him unconscious of the falling day and creeping shadows. Już sama tonacja zdań, wyrafinowana monotonia ich melodii, tak jednak pełna skomplikowanych powtórzeń i dyskretnie odmierzonego rytmu, wszystko to wywołało u Doriana, w miarę jak się zagłębiał w lekturze, rodzaj halucynacji, gorączkę rozmarzenia - nie spostrzegł się nawet, jak zmrok zapadł, siejąc wokół cienie nocy.
Cloudless, and pierced by one solitary star, a copper-green sky gleamed through the windows. Miedzianozielonkawe niebo, bez żadnej chmurki, jedną tylko rozjaśnione gwiazdą, widniało przez okno.
He read on by its wan light till he could read no more. Przy jego niknących blaskach Dorian czytał, dopóki mógł rozróżnić litery.
Then, after his valet had reminded him several times of the lateness of the hour, he got up, and going into the next room, placed the book on the little Florentine table that always stood at his bedside and began to dress for dinner. Służący parę razy zwrócił mu uwagę na spóźnioną porę. Wreszcie wstał, przeszedł do sypialni, położył książkę na małym florenckim stoliczku obok łóżka i zaczął się przebierać.
It was almost nine o'clock before he reached the club, where he found Lord Henry sitting alone, in the morning-room, looking very much bored. Dochodziła dziewiąta, kiedy przyszedł do klubu. Lord Henryk siedział sam w jednym z gabinetów i miał minę człowieka mocno znudzonego.
"I am so sorry, Harry," he cried, "but really it is entirely your fault. Bardzo mi przykro, Harry - usprawiedliwiał się Dorian - ale sam jesteś temu winien.
That book you sent me so fascinated me that I forgot how the time was going." Książka, którą mi przysłałeś, jest tak fascynująca, że nie zauważyłem, jak mi czas upłynął.
"Yes, I thought you would like it," replied his host, rising from his chair. Tak, wyobrażałem sobie, że ci się będzie podobała - rzekł lord Henryk powstając.
"I didn't say I liked it, Harry. Ja nie powiedziałem, Harry, że mi się podobała.
I said it fascinated me. Powiedziałem, że jest fascynująca.
There is a great difference." A to wielka różnica.
"Ah, you have discovered that?" murmured Lord Henry. Ach, odkryłeś to? - mruknął lord Henryk.
And they passed into the dining-room. I obaj przeszli do jadalni.
Chapter 11 XI
For years, Dorian Gray could not free himself from the influence of this book. Przez całe lata Dorian Gray nie mógł się wyswobodzić spod wpływu tej książki.
Or perhaps it would be more accurate to say that he never sought to free himself from it. Albo ściśle się wyrażając, wcale nie usiłował się wyswobodzić.
He procured from Paris no less than nine large-paper copies of the first edition, and had them bound in different colours, so that they might suit his various moods and the changing fancies of a nature over which he seemed, at times, to have almost entirely lost control. Sprowadził sobie z Paryża nie mniej niż dziewięć egzemplarzy pierwszego wydania w dużym formacie i dał je oprawić w rozmaitych kolorach, odpowiadających zmiennym nastrojom i stanom duszy, nad którymi czasami zdawał się tracić wszelką władzę.
The hero, the wonderful young Parisian in whom the romantic and the scientific temperaments were so strangely blended, became to him a kind of prefiguring type of himself. Bohater, ten wspaniały paryżanin, którego usposobienie było tak dziwną mieszaniną ducha romantyzmu i ducha nauki, stał się dla niego jakby prototypem.
And, indeed, the whole book seemed to him to contain the story of his own life, written before he had lived it. Istotnie, zdawało mu się, że cała ta książka zawiera dzieje własnego jego życia, spisane wcześniej, niż je przeżył.
In one point he was more fortunate than the novel's fantastic hero. W jednym punkcie co prawda był szczęśliwszy od fantastycznego bohatera powieści.
He never knew--never, indeed, had any cause to know--that somewhat grotesque dread of mirrors, and polished metal surfaces, and still water which came upon the young Parisian so early in his life, and was occasioned by the sudden decay of a beau that had once, apparently, been so remarkable. Nigdy nie znał i nie miał powodu do śmiesznej nieco obawy przed zwierciadłami, gładkimi powierzchniami metali i cichych wód - obawy, która zawładnęła tak wcześnie życiem owego paryżanina i była spowodowana nagłym zanikiem jego ongi niezwykłej urody.
It was with an almost cruel joy-- and perhaps in nearly every joy, as certainly in every pleasure, cruelty has its place--that he used to read the latter part of the book, with its really tragic, if somewhat overemphasized, account of the sorrow and despair of one who had himself lost what in others, and the world, he had most dearly valued. Tę część książki o prawdziwie tragicznym, jakkolwiek nieco przesadzonym opisie cierpień i rozpaczy człowieka, który postradał to, co najwięcej cenił u innych i w ogóle w życiu, odczytywał za każdym razem z okrutną niemal radością - a może w każdej radości, jak niewątpliwie w każdej rozkoszy, mieści się okrucieństwo.
For the wonderful beauty that had so fascinated Basil Hallward, and many others besides him, seemed never to leave him. Bo cudowna jego piękność, która tak oczarowała Bazylego Hallwarda i wielu innych, z biegiem lat wcale się nie zmniejszyła.
Even those who had heard the most evil things against him-- and from time to time strange rumours about his mode of life crept through London and became the chatter of the clubs-- could not believe anything to his dishonour when they saw him. Nawet ci, co słyszeli o nim najgorsze rzeczy - od czasu do czasu bowiem dziwne wieści o jego życiu obiegały Londyn, dostarczając tematu plotkom klubowym - nawet ci ludzie, ujrzawszy go, nie mogli podejrzewać go o nic złego.
He had always the look of one who had kept himself unspotted from the world. Ciągle jeszcze tak wyglądał, jakby przeszedł był przez życie nieskalany.
Men who talked grossly became silent when Dorian Gray entered the room. Mężczyźni mówiący ordynarne rzeczy milkli, gdy wchodził Dorian Gray.
There was something in the purity of his face that rebuked them. W czystych liniach jego twarzy było coś, co przywoływało ich do porządku.
His mere presence seemed to recall to them the memory of the innocence that they had tarnished. Sama jego obecność zdawała się budzić wspomnienie czystości przez nich zbrukanej.
They wondered how one so charming and graceful as he was could have escaped the stain of an age that was at once sordid and sensual. Dziwiono się, że on, tak pełen wdzięku i czaru, mógł uniknąć splugawienia w epoce zarówno zmysłowej, jak nikczemnej.
Often, on returning home from one of those mysterious and prolonged absences that gave rise to such strange conjecture among those who were his friends, or thought that they were so, he himself would creep upstairs to the locked room, open the door with the key that never left him now, and stand, with a mirror, in front of the portrait that Basil Hallward had painted of him, looking now at the evil and aging face on the canvas, and now at the fair young face that laughed back at him from the polished glass. Często wracając z długich a tajemniczych wycieczek, budzących owe dziwne przypuszczenia u jego przyjaciół lub tych, co sobie rościli prawo do tego tytułu, po kryjomu wchodził na piętro, otwierał zamknięty pokój kluczem, z którym się nigdy nie rozstawał, i ze zwierciadłem w ręku stawał przed portretem malowanym przez Bazylego Hallwarda. Wpatrywał się w złą i postarzałą twarz na obrazie, to znów w piękne młodzieńcze oblicze w zwierciadle.
The very sharpness of the contrast used to quicken his sense of pleasure. Siła kontrastu potęgowała jeszcze uczucie rozkoszy.
He grew more and more enamoured of his own beauty, more and more interested in the corruption of his own soul. Coraz więcej kochał się w swej piękności i coraz więcej interesowało go zepsucie własnej duszy.
He would examine with minute care, and sometimes with a monstrous and terrible delight, the hideous lines that seared the wrinkling forehead or crawled around the heavy sensual mouth, wondering sometimes which were the more horrible, the signs of sin or the signs of age. Z największą uwagą, niekiedy z dziką, straszną radością śledził szkaradne linie, przecinające pomarszczone czoło i okrążające grube, zmysłowe usta. Nieraz też zapytywał sam siebie, co było straszniejsze: ślady grzechów czy starości?
He would place his white hands beside the coarse bloated hands of the picture, and smile. Przykładał swe białe, wydelikacone palce do szorstkich, nabrzmiałych rąk na portrecie i uśmiechał się.
He mocked the misshapen body and the failing limbs. Naigrawał się z oszpeconej postaci i zniedołężniałych członków.
There were moments, indeed, at night, when, lying sleepless in his own delicately scented chamber, or in the sordid room of the little ill-famed tavern near the docks which, under an assumed name and in disguise, it was his habit to frequent, he would think of the ruin he had brought upon his soul with a pity that was all the more poignant because it was purely selfish. Zdarzały się wprawdzie chwile w porze nocnej, gdy bezsenny leżał w swym pokoju, w którym unosił się lekki zapach perfum, lub w brudnej mansardzie osławionej knajpy portowej, gdzie zwykł był chodzić w przebraniu i pod przybranym nazwiskiem -zdarzały się chwile, gdy z litością, tym bardziej palącą, że egoistyczną, musiał myśleć o ruinie, do której doprowadził swą duszę.
But moments such as these were rare. Ale chwile takie były nader rzadkie.
That curiosity about life which Lord Henry had first stirred in him, as they sat together in the garden of their friend, seemed to increase with gratification. Owa ciekawość życia, którą w nim obudził lord Henryk onego dnia, gdy razem siedzieli w ogrodzie przyjaciela, zdawała się potęgować, w miarę jak ją zaspokajał.
The more he knew, the more he desired to know. Im więcej wiedział, tym więcej pragnął wiedzieć.
He had mad hungers that grew more ravenous as he fed them. Trawił go szaleńczy głód, tym gwałtowniejszy, im bardziej go zaspokajały.
Yet he was not really reckless, at any rate in his relations to society. Właściwie nie zachowywał się lekceważąco, a przynajmniej nie w stosunkach towarzyskich.
Once or twice every month during the winter, and on each Wednesday evening while the season lasted, he would throw open to the world his beautiful house and have the most celebrated musicians of the day to charm his guests with the wonders of their art. Raz lub dwa razy miesięcznie w porze zimowej i co środę podczas sezonu otwierał podwoje swego pięknego domu i spraszał najznakomitszych muzyków, by cudami swego artyzmu czarowali jego gości.
His little dinners, in the settling of which Lord Henry always assisted him, were noted as much for the careful selection and placing of those invited, as for the exquisite taste shown in the decoration of the table, with its subtle symphonic arrangements of exotic flowers, and embroidered cloths, and antique plate of gold and silver. Jego obiady, przy których urządzaniu zawsze mu pomagał lord Henryk, sławne były zarówno ze starannego doboru i rozmieszczenia gości, jak z wykwintnego gustu w dekoracji stołów, symfonicznych zestawień egzotycznych kwiatów, haftowanych obrusów i antycznych zastaw ze złota i srebra.
Indeed, there were many, especially among the very young men, who saw, or fancied that they saw, in Dorian Gray the true realization of a type of which they had often dreamed in Eton or Oxford days, a type that was to combine something of the real culture of the scholar with all the grace and distinction and perfect manner of a citizen of the world. Toteż wielu, zwłaszcza wśród ludzi bardzo młodych, widziało lub pragnęło widzieć w Dorianie uosobienie typu, o którym nieraz marzyli w Eton lub Oksfordzie -typu mającego jednoczyć w sobie niektóre cechy prawdziwej kultury uczonego z całym wdziękiem, dystynkcją i wykwintnym sposobem bycia światowca.
To them he seemed to be of the company of those whom Dante describes as having sought to "make themselves perfect by the worship of beauty." Podług ich pojęcia należał on do tych, o których mówi Dante, że „usiłowali się doskonalić, wielbiąc piękno”.
Like Gautier, he was one for whom "the visible world existed." Podobnie jak Gautier, należał do ludzi, dla których „świat widzialny istniał”.
And, certainly, to him life itself was the first, the greatest, of the arts, and for it all the other arts seemed to be but a preparation. I bezsprzecznie życie było dlań sztuką najpierwszą i największą. Wszystkie inne sztuki były tylko przygotowaniem do życia.
Fashion, by which what is really fantastic becomes for a moment universal, and dandyism, which, in its own way, is an attempt to assert the absolute modernity of beauty, had, of course, their fascination for him. Moda, dzięki której prawdziwa fantastyczność na chwilę staje się powszechną, dandyzm, usiłujący na swój sposób podkreślić całkowitą współczesność piękna, posiadały dla niego oczywiście swój urok.
His mode of dressing, and the particular styles that from time to time he affected, had their marked influence on the young exquisites of the Mayfair balls and Pall Mall club windows, who copied him in everything that he did, and tried to reproduce the accidental charm of his graceful, though to him only half-serious fopperies. Jego sposób ubierania się, rozmaite style, którymi się od czasu do czasu przejmował, wywierały widoczny wpływ na młodych elegantów z balów w Mayfair i z klubów na Pall-Mall, kopiujących go na każdym kroku i pragnących przyswoić sobie krótkotrwały czar jego wdzięcznych, przez niego samego tylko na wpół serio traktowanych fantazji.
For, while he was but too ready to accept the position that was almost immediately offered to him on his coming of age, and found, indeed, a subtle pleasure in the thought that he might really become to the London of his own day what to imperial Neronian Rome the author of the Satyricon once had been, yet in his inmost heart he desired to be something more than a mere arbiter elegantiarum, to be consulted on the wearing of a jewel, or the knotting of a necktie, or the conduct of a cane. Chociaż aż nazbyt pochopnie korzystał ze stanowiska, jakie na niego czekało natychmiast po dojściu do pełnoletności, znajdując nawet pewną subtelną przyjemność w myśli, że dla współczesnego Londynu może się stać tym, czym za czasów Nerona był autor Satiriconu - niemniej w głębi duszy nie wystarczała mu rola „arbitra elegancji”, u którego zasięgano rady co do noszenia jakiegoś klejnotu, wiązania krawatu lub sposobu -trzymania laski.
He sought to elaborate some new scheme of life that would have its reasoned philosophy and its ordered principles, and find in the spiritualizing of the senses its highest realization. Usiłował wynaleźć nowy system życia, który by posiadał własną swą logiczną filozofię i ustalone zasady, a którego najwyższym celem byłoby uduchowienie zmysłów.
The worship of the senses has often, and with much justice, been decried, men feeling a natural instinct of terror about passions and sensations that seem stronger than themselves, and that they are conscious of sharing with the less highly organized forms of existence. Często i słusznie oburzano się na kult zmysłów, człowiek bowiem ma w sobie naturalny instynkt trwogi przed namiętnościami i popędami, które zdają się silniejsze od niego samego, a które, jak on wie, dzieli z tworami o niższym stopniu rozwoju.
But it appeared to Dorian Gray that the true nature of the senses had never been understood, and that they had remained savage and animal merely because the world had sought to starve them into submission or to kill them by pain, instead of aiming at making them elements of a new spirituality, of which a fine instinct for beauty was to be the dominant characteristic. Dorian Gray jednak mniemał, że prawdziwa istota zmysłów nigdy nie została zrozumiana i że zmysły dlatego tylko pozostały dzikie i zwierzęce, ponieważ świat chciał je głodem i bólem zmusić do uległości i zamarcia, zamiast dążyć do wytworzenia z nich czynników nowej duchowości, której cechą znamienną byłby subtelny zmysł piękna.
As he looked back upon man moving through history, he was haunted by a feeling of loss. Patrząc wstecz na pochód dziejowy człowieka, doznawał uczucia straty.
So much had been surrendered! and to such little purpose! Tyle poświęcono i tak mało osiągnięto!
There had been mad wilful rejections, monstrous forms of self-torture and self-denial, whose origin was fear and whose result was a degradation infinitely more terrible than that fancied degradation from which, in their ignorance, they had sought to escape; Nature, in her wonderful irony, driving out the anchorite to feed with the wild animals of the desert and giving to the hermit the beasts of the field as his companions. Istniały dzikie, samowolne okaleczenia, oburzające rodzaje samoudręki i poświęcenia, których przyczyną była obawa, a rezultatem poniżenie - straszniejsze od owego urojonego poniżenia, którego w nieświadomości swej starano się uniknąć. Natura bowiem z dziwną ironią kazała anachorecie żywić się wraz z dzikimi zwierzętami pustyni, a pustelnikowi przydała za towarzyszy bydełko.
Yes: there was to be, as Lord Henry had prophesied, a new Hedonism that was to recreate life and to save it from that harsh uncomely puritanism that is having, in our own day, its curious revival. Tak, lord Henryk słusznie przepowiada: musi nadejść epoka nowego hedonizmu, który ponownie ukształtuje życie i uchroni je od owego surowego, brzydkiego purytanizmu, święcącego w naszych czasach swe dziwne zmartwychwstanie.
It was to have its service of the intellect, certainly, yet it was never to accept any theory or system that would involve the sacrifice of any mode of passionate experience. Oczywiście, że życie to ustanowi swój kult intelektu, nigdy jednak nie przyjmie żadnej teorii ani systemu rezygnujących z przeżycia jakiejkolwiek namiętności.
Its aim, indeed, was to be experience itself, and not the fruits of experience, sweet or bitter as they might be. Celem jego ma być samo doświadczenie, nie zaś owoce doświadczenia, bez względu na to, czy będą one słodkie, czy gorzkie.
Of the asceticism that deadens the senses, as of the vulgar profligacy that dulls them, it was to know nothing. Ma ono być zarówno dalekie od ascetyzmu zabijającego zmysły, jak od ordynarnej rozpusty, która je stępia.
But it was to teach man to concentrate himself upon the moments of a life that is itself but a moment. Ma uczyć człowieka zdolności koncentrowania się na danej chwili życia, które samo jest tylko chwilą.
There are few of us who have not sometimes wakened before dawn, either after one of those dreamless nights that make us almost enamoured of death, or one of those nights of horror and misshapen joy, when through the chambers of the brain sweep phantoms more terrible than reality itself, and instinct with that vivid life that lurks in all grotesques, and that lends to Gothic art its enduring vitality, this art being, one might fancy, especially the art of those whose minds have been troubled with the malady of reverie. Chyba prawie każdy z nas czuwał kiedyś przed wschodem słońca, już to po jednej z owych bezsennych nocy, przyprawiającej nas niemal o zakochanie się w śmierci, już to po jednej z owych nocy lęku i szpetnych uciech, gdy przez komórki mózgu przeciągają majaki, potworniejsze jeszcze od rzeczywistości, a ożywione tym intensywnym życiem utajonym we wszelkiej groteskowości, które nadaje również gotykowi trwałą siłę życiową, gdyż sztuka ta wydaje się przede wszystkim sztuką tych, których dusze zasępia choroba marzenia.
Gradually white fingers creep through the curtains, and they appear to tremble. Z wolna białe palce wsuwają się przez firanki i zdają się drżeć.
In black fantastic shapes, dumb shadows crawl into the corners of the room and crouch there. Niby czarne, fantastyczne postacie - nieme cienie pełzają po kątach pokoju i tam się układają.
Outside, there is the stirring of birds among the leaves, or the sound of men going forth to their work, or the sigh and sob of the wind coming down from the hills and wandering round the silent house, as though it feared to wake the sleepers and yet must needs call forth sleep from her purple cave. Na dworze słychać szelest ptaków w listowiu lub kroki ludzi idących do roboty albo jęki i westchnienia wiatru, który zlatuje ze wzgórza i okrąża cichy dom, jakby się bał zbudzić śpiącego, a jednak musiał odwołać sen z jego fioletowej jaskini.
Veil after veil of thin dusky gauze is lifted, and by degrees the forms and colours of things are restored to them, and we watch the dawn remaking the world in its antique pattern. Zasłona po zasłonie z cienkiej przejrzystej gazy z wolna się podnosi, rzeczy odzyskują kształty i barwy i widzimy, jak nadchodzący dzień oddaje światu dawne jego oblicze.
The wan mirrors get back their mimic life. Blade zwierciadła znów otrzymują swe życie odtwórcze.
The flameless tapers stand where we had left them, and beside them lies the half-cut book that we had been studying, or the wired flower that we had worn at the ball, or the letter that we had been afraid to read, or that we had read too often. Wygasłe świece stoją, gdzie je pozostawiliśmy, a obok nich leży na wpół rozcięta książka, którą czytaliśmy, lub drutem opleciony kwiat, który nosiliśmy na balu, albo list, który obawialiśmy się przeczytać lub czytaliśmy zbyt często.
Nothing seems to us changed. Wszystko wydaje się nie zmienione.
Out of the unreal shadows of the night comes back the real life that we had known. Ze złudnych cieni nocy wyłania się prawdziwe, znane nam życie.
We have to resume it where we had left off, and there steals over us a terrible sense of the necessity for the continuance of energy in the same wearisome round of stereotyped habits, or a wild longing, it may be, that our eyelids might open some morning upon a world that had been refashioned anew in the darkness for our pleasure, a world in which things would have fresh shapes and colours, and be changed, or have other secrets, a world in which the past would have little or no place, or survive, at any rate, in no conscious form of obligation or regret, the remembrance even of joy having its bitterness and the memories of pleasure their pain. Musimy je podjąć, gdzie zostało przerwane, i ogarnia nas uczucie straszne - uczucie konieczności zmuszającej do ciągłego zużywania sił w nużącym kole codziennych wydarzeń lub też porywa nas dzika tęsknota, by pewnego poranka oczy nasze otworzyły się na świat, co w mroku na nowo został stworzony ku naszej radości, na świat, w którym rzeczy mają barwy i kształty nowe albo zmienione lub też kryją w sobie nowe tajemnice; na świat, w którym przeszłość nie zajmowałaby wcale miejsce albo bardzo mało, a w każdym razie nie w świadomej formie powinności czy skruchy, bo nawet wspomnienie radości posiada swą gorycz jak wspomnienie rozkoszy - swój ból.
It was the creation of such worlds as these that seemed to Dorian Gray to be the true object, or amongst the true objects, of life; and in his search for sensations that would be at once new and delightful, and possess that element of strangeness that is so essential to romance, he would often adopt certain modes of thought that he knew to be really alien to his nature, abandon himself to their subtle influences, and then, having, as it were, caught their colour and satisfied his intellectual curiosity, leave them with that curious indifference that is not incompatible with a real ardour of temperament, and that, indeed, according to certain modern psychologists, is often a condition of it. Tworzenie takich światów uważał Dorian Gray za istotne zadania życia lub przynajmniej za jedno z właściwych jego zadań, a w poszukiwaniu wrażeń nowych i rozkosznych posiadających ową przymieszkę egzotyczności, tak nieodłączną od romantyzmu, schodził na tory myślowe, o których wiedział, że obce są jego prawdziwej naturze, niemniej jednak poddawał się ich subtelnemu czarowi. Poznawszy wszakże prawdziwe ich zabarwienie i zaspokoiwszy swą ciekawość, porzucał je z ową dziwną obojętnością, która wcale nie wyklucza, a podług niektórych psychologów współczesnych - warunkuje nawet prawdziwą płomienność temperamentu.
It was rumoured of him once that he was about to join the Roman Catholic communion, and certainly the Roman ritual had always a great attraction for him. Pewnego razu rozeszła się wieść, że pragnie przyjąć obrządek rzymskokatolicki; istotnie rzymski rytuał miał dla niego zawsze wielki urok.
The daily sacrifice, more awful really than all the sacrifices of the antique world, stirred him as much by its superb rejection of the evidence of the senses as by the primitive simplicity of its elements and the eternal pathos of the human tragedy that it sought to symbolize. Codzienna ofiara, straszniejsza zaiste od wszystkich ofiar starego świata, podniecała go zarówno dumną rezygnacją ze świadectwa zmysłów, jak również pierwotną prostotą swych składników i wiecznym patosem ludzkiej tragedii, której pragnie być symbolem.
He loved to kneel down on the cold marble pavement and watch the priest, in his stiff flowered dalmatic, slowly and with white hands moving aside the veil of the tabernacle, or raising aloft the jewelled, lantern-shaped monstrance with that pallid wafer that at times, one would fain think, is indeed the "panis caelestis," the bread of angels, or, robed in the garments of the Passion of Christ, breaking the Host into the chalice and smiting his breast for his sins. Lubił klęczeć na marmurowych posadzkach i obserwować księdza, jak w sztywnej szacie kształtem przypominającej kielich kwiatu odchylał białymi dłońmi zasłonę tabernakulum lub wznosił do góry w klejnoty zdobną monstrancję z białym opłatkiem, który czasami naprawdę zdaje się panis coelestis, chlebem anielskim, albo też jak przybrany w szaty Męki Pańskiej, nad kielichem łamie hostię i w piersi się bije za swe grzechy.
The fuming censers that the grave boys, in their lace and scarlet, tossed into the air like great gilt flowers had their subtle fascination for him. Dymiące kadzielnice, kołysane przez poważnych chłopców w koronkach i szkarłacie, niby duże złociste kwiaty, wprost go oczarowały.
As he passed out, he used to look with wonder at the black confessionals and long to sit in the dim shadow of one of them and listen to men and women whispering through the worn grating the true story of their lives. Wychodząc, patrzył z podziwem na czarne konfesjonały i pragnął siedzieć w ich mrocznym cieniu i słuchać, jak mężczyźni i kobiety opowiadają szeptem przez wytarte kraty prawdziwą historię swego życia.
But he never fell into the error of arresting his intellectual development by any formal acceptance of creed or system, or of mistaking, for a house in which to live, an inn that is but suitable for the sojourn of a night, or for a few hours of a night in which there are no stars and the moon is in travail. Nigdy jednak nie popadł w błąd powstrzymania swego rozwoju umysłowego przez formalne przyjęcie jakiegoś obrządku lub systemu i nigdy też nie uważał za dom mieszkalny tego, co jest tylko hotelem, gdzie można spędzić jedną noc lub tylko kilka godzin nocnych, kiedy na niebie ani jedna nie świeci gwiazda, a księżyc walczy z chmurami.
Mysticism, with its marvellous power of making common things strange to us, and the subtle antinomianism that always seems to accompany it, moved him for a season; and for a season he inclined to the materialistic doctrines of the Darwinismus movement in Germany, and found a curious pleasure in tracing the thoughts and passions of men to some pearly cell in the brain, or some white nerve in the body, delighting in the conception of the absolute dependence of the spirit on certain physical conditions, morbid or healthy, normal or diseased. Mistyka, posiadająca dziwną moc nadawania najzwyklejszym rzeczom cech czegoś niezwykłego i cudownego, i subtelne sprzeczności, zdające się jej stale towarzyszyć, więziły go przez cały jeden sezon; w ciągu innego sezonu skłaniał się ku materialistycznym doktrynom darwinistycznego kierunku w Niemczech, znajdując dziwną rozkosz w śledzeniu ludzkich myśli i namiętności aż do najdrobniejszej komórki mózgu, aż do najsubtelniejszego nerwu w organizmie; upajał się myślą o bezwzględnej zależności ducha od pewnych określonych stanów fizycznych, chorobliwych lub nie, normalnych czy anormalnych.
Yet, as has been said of him before, no theory of life seemed to him to be of any importance compared with life itself. Ale, jak już powiedzieliśmy,1 żadna teoria życiowa nie miała dlań wartości w porównaniu z samym życiem.
He felt keenly conscious of how barren all intellectual speculation is when separated from action and experiment. Był zupełnie świadomy tego, jak bezpłodna jest wszelka spekulacja intelektualna, oderwana od czynu i doświadczenia.
He knew that the senses, no less than the soul, have their spiritual mysteries to reveal. Wiedział, że zmysły nie mniej od duszy mają do objawienia swe własne tajemnice duchowe.
And so he would now study perfumes and the secrets of their manufacture, distilling heavily scented oils and burning odorous gums from the East. Studiował więc perfumy i tajemnicę ich wytwarzania, destylował olejki o duszących zapachach i palił wonną gumę ze Wschodu.
He saw that there was no mood of the mind that had not its counterpart in the sensuous life, and set himself to discover their true relations, wondering what there was in frankincense that made one mystical, and in ambergris that stirred one's passions, and in violets that woke the memory of dead romances, and in musk that troubled the brain, and in champak that stained the imagination; and seeking often to elaborate a real psychology of perfumes, and to estimate the several influences of sweet-smelling roots and scented, pollen-laden flowers; of aromatic balms and of dark and fragrant woods; of spikenard, that sickens; of hovenia, that makes men mad; and of aloes, that are said to be able to expel melancholy from the soul. Sądził, że nie ma nastroju ducha, który by się nie odzwierciedlał w życiu zmysłów, i usiłował odkryć ich prawdziwy wzajemny stosunek, pytając siebie, czemu kadzidło wytwarza nastrój mistyczny, a ambra budzi namiętności; czasem zapach fiołków wywołuje wspomnienia umarłych romantycznych przeżyć, piżmo oszałamia umysł, a woń magnolii zabarwia fantazję. I starał się uchwycić prawdziwą psychologię zapachów i określić różnorodne działanie słodko woniejących korzeni, oszałamiających, pyłkiem okrytych kwiatów, aromatycznej oliwy i ciemnego, wonnego drzewa; spikanard przyprawiał o chorobę, hovenia o szaleństwo, a aloesy mogły podobno uleczyć duszę z melancholii. Innym razem całkowicie się oddawał muzyce.
At another time he devoted himself entirely to music, and in a long latticed room, with a vermilion-and- gold ceiling and walls of olive-green lacquer, he used to give curious concerts in which mad gipsies tore wild music from little zithers, or grave, yellow-shawled Tunisians plucked at the strained strings of monstrous lutes, while grinning Negroes beat monotonously upon copper drums and, crouching upon scarlet mats, slim turbaned Indians blew through long pipes of reed or brass and charmed-- or feigned to charm--great hooded snakes and horrible horned adders. W długiej witrażowej sali, o szkarłatnozłotawym suficie i o ścianach z zielonkawej laki, odbywały się niezwykłe koncerty. Cyganie wydobywali tu dzikie dźwięki z małych cytr, poważni grajkowie z Tunisu w żółtych szatach szarpali mocno napięte struny olbrzymich lutni, a Murzyni z wyszczerzonymi zębami monotonnie uderzali w miedziane bębny. Na purpurowych matach leżeli smukli Hindusi strojni w turbany, grali na długich piszczałkach z trzciny lub metalu, rzucając czar - przynajmniej pozornie - na olbrzymie, zakapturzone węże i straszne żmije.
The harsh intervals and shrill discords of barbaric music stirred him at times when Schubert's grace, and Chopin's beautiful sorrows, and the mighty harmonies of Beethoven himself, fell unheeded on his ear. Dzikie przeskoki i jaskrawe dysonanse barbarzyńskiej muzyki czarowały go wówczas, gdy wdzięk Schuberta, cudowny smutek Chopina i potężne harmonie Beethovena nie czyniły na nim wrażenia.
He collected together from all parts of the world the strangest instruments that could be found, either in the tombs of dead nations or among the few savage tribes that have survived contact with Western civilizations, and loved to touch and try them. Ze wszystkich stron świata zbierał najdziwaczniejsze instrumenty, jakie tylko mógł odkryć w grobach wymarłych ludów lub u tych rzadkich dzikich szczepów, co przeżyły zetknięcie z cywilizacją Zachodu; doznawał przyjemności w dotykaniu ich i próbowaniu.
He had the mysterious juruparis of the Rio Negro Indians, that women are not allowed to look at and that even youths may not see till they have been subjected to fasting and scourging, and the earthen jars of the Peruvians that have the shrill cries of birds, and flutes of human bones such as Alfonso de Ovalle heard in Chile, and the sonorous green jaspers that are found near Cuzco and give forth a note of singular sweetness. Posiadał tajemnicze juruparis Indian z Rio Negro, na które nie wolno spojrzeć żadnej kobiecie, a które i młodzieniec może oglądać dopiero po poście i biczowaniu, posiadał gliniane naczynia Peruwiańczyków, naśladujące przenikliwy głos ptaków, flety z ludzkich kości, których muzyki słuchał był w Chile Alfonso de Ovalle, i dźwięczne zielone jaspisy z Cuzco, o brzmieniu dziwnie słodkim.
He had painted gourds filled with pebbles that rattled when they were shaken; the long clarin of the Mexicans, into which the performer does not blow, but through which he inhales the air; the harsh ture of the Amazon tribes, that is sounded by the sentinels who sit all day long in high trees, and can be heard, it is said, at a distance of three leagues; the teponaztli, that has two vibrating tongues of wood and is beaten with sticks that are smeared with an elastic gum obtained from the milky juice of plants; the yotl-bells of the Aztecs, that are hung in clusters like grapes; and a huge cylindrical drum, covered with the skins of great serpents, like the one that Bernal Diaz saw when he went with Cortes into the Mexican temple, and of whose doleful sound he has left us so vivid a description. Posiadał pomalowane tykwy, napełnione żwirem, brzęczące przy potrząsaniu, długie klarnety meksykańskie, w które grający nie dmie, lecz wciąga nimi powietrze, prymitywne ture plemion zamieszkujących dorzecze Amazonki, na których grają straże, siedząc całymi dniami na wysokich drzewach, a które słychać podobno o trzy mile wokoło; posiadał teponaztli o dwóch drewnianych językach, w które się uderza kijami, potartymi elastyczną gumą z mlecznych soków roślinnych, i yotl, dzwony Azteków, zwisające niby pęki winogradu, i wielki bęben w kształcie cylindra, obciągnięty skórą olbrzymich wężów, podobny do tego, jaki widział Bernal Diaz, kiedy z Kortezem szedł do świątyni meksykańskiej, i o którego żałosnych tonach pisał z takim przejęciem.
The fantastic character of these instruments fascinated him, and he felt a curious delight in the thought that art, like Nature, has her monsters, things of bestial shape and with hideous voices. Zachwycała go fantastyczność tych instrumentów i cieszył się, że sztuka, tak samo jak natura, posiada swe potwory; instrumenty o zwierzęcym kształcie i potwornym brzmieniu.
Yet, after some time, he wearied of them, and would sit in his box at the opera, either alone or with Lord Henry, listening in rapt pleasure to "Tannhäuser" and seeing in the prelude to that great work of art a presentation of the tragedy of his own soul. Niebawem jednak wszystko to go znudziło i znów siadywał w swojej loży w operze, sam lub z lordem Henrykiem, z zachwytem wsłuchując się w Tannhausera i odnajdując w preludium wielkiego dzieła tragedię własnej swej duszy.
On one occasion he took up the study of jewels, and appeared at a costume ball as Anne de Joyeuse, Admiral of France, in a dress covered with five hundred and sixty pearls. Pewnego razu rozpoczął studia nad klejnotami i na balu kostiumowym ukazał się jako Annę de Joyeuse, admirał Francji, w stroju zdobnym w pięćset sześćdziesiąt pereł.
This taste enthralled him for years, and, indeed, may be said never to have left him. Studia te zajmowały go przez parę lat i nigdy nie straciły dlań uroku.
He would often spend a whole day settling and resettling in their cases the various stones that be had collected, such as the olive-green chrysoberyl that turns red by lamplight, the cymophane with its wirelike line of silver, the pistachio-coloured peridot, rose-pink and wine-yellow topazes, carbuncles of fiery scarlet with tremulous, four-rayed stars, flame- red cinnamon-stones, orange and violet spinels, and amethysts with their alternate layers of ruby and sapphire. Nieraz spędzał cały dzień na wyjmowaniu i porządkowaniu swych klejnotów. Posiadał znaczne zbiory: oliwkowy aleksandryt, czerwieniejący w świetle lampy, chryzoberyle o cienkich jak niteczki srebrnych żyłkach, perydoty koloru pistacji, różowe i winnożółte topazy, karbunkuły z płomiennego szkarłatu o drżących czteropromiennych gwiazdach, purpurowe granaty, zielone hiacynty, pomarańczowe i fiołkowe spinelle i ametysty o mieniących się tonach rubinu lub szafiru.
He loved the red gold of the sunstone, and the moonstone's pearly whiteness, and the broken rainbow of the milky opal. Lubił czerwone złoto kamienia słonecznego, perlistą biel kamienia księżycowego i załamującą się tęczę mlecznych opali.
He procured from Amsterdam three emeralds of extraordinary size and richness of colour, and had a turquoise de la vieille roche that was the envy of all the connoisseurs. Sprowadził sobie z Amsterdamu trzy szmaragdy niezwykłej wielkości i przepychu barwy, nadto posiadał turkus de la vieille roche*, będący przedmiotem zawiści wszystkich znawców.
He discovered wonderful stories, also, about jewels. Odkrywał też cudowne historie, odnoszące się do klejnotów.
In Alphonso's Clericalis Disciplina a serpent was mentioned with eyes of real jacinth, and in the romantic history of Alexander, the Conqueror of Emathia was said to have found in the vale of Jordan snakes "with collars of real emeralds growing on their backs." There was a gem in the brain of the dragon, Philostratus told us, and "by the exhibition of golden letters and a scarlet robe" the monster could be thrown into a magical sleep and slain. Clericalis disciplina wspominała o wężu, mającym oczy z prawdziwego hiacyntu, a w romantycznej historii Aleksandra zwycięzca z Emathii widział podobno w dolinie Jordanu węże, „których grzbiety okryte były sznurami szmaragdów”. „W mózgu smoka, opowiada Filostratos, znajduje się kamea, a potwora można zabić lub wprawić w sen magiczny za pomocą czerwonej szaty ze złoconymi literami.”
According to the great alchemist, Pierre de Boniface, the diamond rendered a man invisible, and the agate of India made him eloquent. Zdaniem wielkiego alchemika Piotra de Boniface diament zdolny jest uczynić człowieka niewidzialnym, a indyjski agat może mu użyczyć wymowy.
The cornelian appeased anger, and the hyacinth provoked sleep, and the amethyst drove away the fumes of wine. Karneol gasi gniew, hiacynt wywołuje sen, a ametyst rozwiewa opary wina.
The garnet cast out demons, and the hydropicus deprived the moon of her colour. Granat wypędza demony, a hydropikus pozbawia blasków tarczę księżyca.
The selenite waxed and waned with the moon, and the meloceus, that discovers thieves, could be affected only by the blood of kids. Selenit rośnie i maleje wraz z księżycem, a malokeus wykrywający złodziei rozpuszcza się tylko w krwi młodych koźląt.
Leonardus Camillus had seen a white stone taken from the brain of a newly killed toad, that was a certain antidote against poison. Leonardus Camillus widział na własne oczy, jak biały kamień, niezawodny środek przeciw truciźnie, wyjęty został z mózgu dopiero co zabitej ropuchy.
The bezoar, that was found in the heart of the Arabian deer, was a charm that could cure the plague. Bezoar znaleziony w sercu arabskiego jelenia posiada własności czarnoksięskie, odpędzające zarazę.
In the nests of Arabian birds was the aspilates, that, according to Democritus, kept the wearer from any danger by fire. W gniazdach ptaków arabskich leżą aspilaty chroniące, podług Demokryta, tego, co je nosi, od niebezpieczeństwa ognia.
The King of Ceilan rode through his city with a large ruby in his hand, as the ceremony of his coronation. Król Cejlonu objeżdżał swą stolicę z wielkim rubinem w ręku, na znak, że został ukoronowany.
The gates of the palace of John the Priest were "made of sardius, with the horn of the horned snake inwrought, so that no man might bring poison within." Bramy pałacu Jana, legendarnego władcy krajów wschodnich, były wybudowane „z sardyku i zaopatrzone w róg węża rogatego, aby nikt nie mógł przejść tamtędy z trucizną”.
Over the gable were "two golden apples, in which were two carbuncles," so that the gold might shine by day and the carbuncles by night. U szczytu były umieszczone dwa „złote jabłka z dwoma karbunkułami”, by we dnie świeciło złoto, a w nocy płonęły karbunkuły.
In Lodge's strange romance A Margarite of America, it was stated that in the chamber of the queen one could behold "all the chaste ladies of the world, inchased out of silver, looking through fair mirrours of chrysolites, carbuncles, sapphires, and greene emeraults." W dziwnym romansie Lodge’a Małgorzata z Ameryki znajdowała się wzmianka, że w pokoju królowej można było widzieć wszystkie niepokalane dziewice całego świata, jak odlane w srebrze patrzyły przez cudne zwierciadła z chryzolitów, karbunkułów, szafirów i zielonych szmaragdów.
Marco Polo had seen the inhabitants of Zipangu place rose-coloured pearls in the mouths of the dead. Marco Polo widział był, jak mieszkańcy Zipangu zmarłym swym wkładają do ust różowe perły.
A sea-monster had been enamoured of the pearl that the diver brought to King Perozes, and had slain the thief, and mourned for seven moons over its loss. Potwór morski zakochany w perle, którą nurek wyłowił i zaniósł królowi Perozesowi, zabił złodzieja i przez całe siedem miesięcy biadał nad swą stratą.
When the Huns lured the king into the great pit, he flung it away-- Procopius tells the story--nor was it ever found again, though the Emperor Anastasius offered five hundred-weight of gold pieces for it. Kiedy Hunowie zwabili króla do przepaści, wówczas - jak opowiada Prokop - rzucił daleko za siebie perłę, której jednak nie odnaleziono nigdy, pomimo że cesarz Anastazy przyrzekł za nią wypłacić pięćset funtów złota.
The King of Malabar had shown to a certain Venetian a rosary of three hundred and four pearls, one for every god that he worshipped. Król Malabaru pokazał pewnemu wenecjaninowi różaniec z trzystu czterech pereł, z których każda poświęcona była innemu przez niego czczonemu bóstwu.
When the Duke de Valentinois, son of Alexander VI, visited Louis XII of France, his horse was loaded with gold leaves, according to Brantome, and his cap had double rows of rubies that threw out a great light. Gdy książę Walencji, syn Aleksandra VI, odwiedzał Ludwika XII we Francji, rumak jego, według słów Brantôme’a, okryty był girlandami ze złotych liści, a na czapce jeźdźca płonęły dwa sznury rubinów, siejąc wokół światło płomienne.
Charles of England had ridden in stirrups hung with four hundred and twenty-one diamonds. Karol, król angielski, miał u siodła swojego strzemiona, w które wprawiono czterysta dwadzieścia jeden diamentów.
Richard II had a coat, valued at thirty thousand marks, which was covered with balas rubies. Ryszard II nosił szatę wartości trzydziestu tysięcy marek, okrytą olbrzymimi rubinami.
Hall described Henry VIII, on his way to the Tower previous to his coronation, as wearing "a jacket of raised gold, the placard embroidered with diamonds and other rich stones, and a great bauderike about his neck of large balasses." Hali opisuje, że Henryk VIII, jadąc przed koronacją do Tower, włożył „suknię przetykaną złotem, wyszytą diamentami i innymi drogimi kamieniami, a na szyję ciężki łańcuch z rubinów”.
The favourites of James I wore ear-rings of emeralds set in gold filigrane. Faworyci Jakuba I nosili kolczyki ze złota, w którym kunsztownie osadzone były szmaragdy.
Edward II gave to Piers Gaveston a suit of red-gold armour studded with jacinths, a collar of gold roses set with turquoise- stones, and a skull-cap parsemé with pearls. Edward II obdarzył Piersa Gavestona czerwonozłocistą zbroją wysadzaną hiacyntami, łańcuchem ze złotych róż z turkusami i czapeczką usianą perłami.
Henry II wore jewelled gloves reaching to the elbow, and had a hawk-glove sewn with twelve rubies and fifty-two great orients. Henryk II nosił aż po łokcie sięgające rękawiczki, zdobne rubinami i pięćdziesięcioma dwiema perłami.
The ducal hat of Charles the Rash, the last Duke of Burgundy of his race, was hung with pear-shaped pearls and studded with sapphires. Kapelusz książęcy Karola Śmiałego z Burgundii, ostatniego księcia tej dynastii, był obwieszony perłami w kształcie gruszek i wysadzany szafirami.
How exquisite life had once been! Jakże życie było ongi wspaniałe!
How gorgeous in its pomp and decoration! Jak piękne w swym zbytku i przepychu!
Even to read of the luxury of the dead was wonderful. Już samo czytanie o wspaniałościach, które były własnością ludzi nieżyjących, dostarczało przecudnych wrażeń.
Then he turned his attention to embroideries and to the tapestries that performed the office of frescoes in the chill rooms of the northern nations of Europe. Po pewnym czasie zaczął się zajmować haftami i gobelinami, które w zimnych mieszkaniach północnych ludów Europy zastępowały freski.
As he investigated the subject-- and he always had an extraordinary faculty of becoming absolutely absorbed for the moment in whatever he took up--he was almost saddened by the reflection of the ruin that time brought on beautiful and wonderful things. Zagłębiwszy się w tym przedmiocie - bo posiadał w najwyższym stopniu zdolność poddawania się całkowicie upodobaniu chwili - uległ niemal melancholii, rozmyślając nad tym, jakie zniszczenie czas sprowadził był na wszystko, co piękne i wspaniałe.
He, at any rate, had escaped that. On przynajmniej uszedł jego niszczycielskiej dłoni.
Summer followed summer, and the yellow jonquils bloomed and died many times, and nights of horror repeated the story of their shame, but he was unchanged. Mijało lato po lecie, żółte żonkile kwitły i umierały, a straszliwe noce powtarzały historię jego hańby; pozostał jednak nie zmieniony.
No winter marred his face or stained his flowerlike bloom. Żadna zima nie oszpeciła jego twarzy, nie zniszczyła jego kwitnącej piękności.
How different it was with material things! Jakże inaczej z rzeczami materialnymi!
Where had they passed to? Co się z nimi stało?
Where was the great crocus-coloured robe, on which the gods fought against the giants, that had been worked by brown girls for the pleasure of Athena? Gdzie owa szata koloru rozkwitłych krokusów, przedstawiająca walkę bogów z olbrzymami, a utkana przez czarnookie dziewczęta, ku radości Ateny?
Where the huge velarium that Nero had stretched across the Colosseum at Rome, that Titan sail of purple on which was represented the starry sky, and Apollo driving a chariot drawn by white, gilt-reined steeds? Gdzie olbrzymie velarium, które Nero rozpinał był nad Koloseum, ów tytaniczny żagiel z purpury, na którym widniało niebo gwiaździste i Apollo na wozie ciągnionym przez białe rumaki w złotej uprzęży?
He longed to see the curious table-napkins wrought for the Priest of the Sun, on which were displayed all the dainties and viands that could be wanted for a feast; the mortuary cloth of King Chilperic, with its three hundred golden bees; the fantastic robes that excited the indignation of the Bishop of Pontus and were figured with "lions, panthers, bears, dogs, forests, rocks, hunters--all, in fact, that a painter can copy from nature"; and the coat that Charles of Orleans once wore, on the sleeves of which were embroidered the verses of a song beginning "Madame, je suis tout joyeux," the musical accompaniment of the words being wrought in gold thread, and each note, of square shape in those days, formed with four pearls. Paliło go pragnienie zobaczenia dziwnych obrusów kapłana słońca, na których rozłożone były wszystkie mięsiwa i łakocie używane przy uczcie, albo całunu króla Helperyka z trzystu złotymi pszczołami lub fantastycznych szat, wywołujących oburzenie biskupa pontyjskiego, na których widniały „lwy, pantery, psy, skały, myśliwi - wszystko, co malarz może kopiować z natury”. Chciał zobaczyć suknię noszoną niegdyś przez Karola Orleańskiego, na której rękawach wyhaftowany był złoconymi literami tekst pieśni zaczynającej się od słów: „Madame, je suis tout joyeux”*, a także akompaniament muzyczny, przy czym każda z czterokątnych podówczas nut wykonana była z czterech pereł.
He read of the room that was prepared at the palace at Rheims for the use of Queen Joan of Burgundy and was decorated with "thirteen hundred and twenty-one parrots, made in broidery, and blazoned with the king's arms, and five hundred and sixty-one butterflies, whose wings were similarly ornamented with the arms of the queen, the whole worked in gold." Czytał o komnacie, urządzonej w pałacu w Reims dla burgundzkiej królowej Joanny, gdzie „można było widzieć tysiąc trzysta i dwadzieścia jeden papug haftowanych z godłem króla i pięćset sześćdziesiąt jeden motyli, o skrzydełkach zahaftowanych godłem królowej, a wszystko to wykonane w złocie”.
Catherine de Médicis had a mourning-bed made for her of black velvet powdered with crescents and suns. Its curtains were of damask, with leafy wreaths and garlands, figured upon a gold and silver ground, and fringed along the edges with broideries of pearls, and it stood in a room hung with rows of the queen's devices in cut black velvet upon cloth of silver. Katarzyna Medycejska kazała sobie sporządzić śmiertelne łoże z czarnego aksamitu, całe usiane księżycami i słońcami; kotary z adamaszku w girlandy i listowie na złotym i srebrnym tle obrzeżone były haftem z pereł. Łoże to ustawione było w komnacie, w której wisiały na ścianach rzędem godła królowej, wykonane z czarnego aksamitu na srebrnej tkaninie.
Louis XIV had gold embroidered caryatides fifteen feet high in his apartment. Ludwik XIV miał w swych apartamentach złotem haftowane kariatydy piętnastu stóp wysokości.
The state bed of Sobieski, King of Poland, was made of Smyrna gold brocade embroidered in turquoises with verses from the Koran. Its supports were of silver gilt, beautifully chased, and profusely set with enamelled and jewelled medallions. Zbytkowne łoże króla polskiego Sobieskiego było ze smyrneńskiego złotego brokatu, na którym turkusami wyhaftowano cytaty z Koranu; kolumny łoża były z pozłacanego srebra, gęsto wykładane emaliowanymi medalionami i szlachetnymi kamieniami.
It had been taken from the Turkish camp before Vienna, and the standard of Mohammed had stood beneath the tremulous gilt of its canopy. Łoże to zostało zabrane jako łup z obozu tureckiego pod Wiedniem, a pod złotym sztychem jego baldachimu stała chorągiew Mahometa.
And so, for a whole year, he sought to accumulate the most exquisite specimens that he could find of textile and embroidered work, getting the dainty Delhi muslins, finely wrought with gold-thread palmates and stitched over with iridescent beetles' wings; the Dacca gauzes, that from their transparency are known in the East as "woven air," and "running water," and "evening dew"; strange figured cloths from Java; elaborate yellow Chinese hangings; books bound in tawny satins or fair blue silks and wrought with fleurs-de-lys, birds and images; veils of lacis worked in Hungary point; Sicilian brocades and stiff Spanish velvets; Georgian work, with its gilt coins, and Japanese Foukousas, with their green-toned golds and their marvellously plumaged birds. Przez ciąg jednego roku zbierał najkosztowniejsze okazy tkanin i haftów. Sprowadzał najdelikatniejsze muśliny z Delhi, haftowane w złote gałęzie i wyszyte w połyskliwe skrzydełka chrabąszczy; gazy z Dacca dla swej przejrzystości zwane na Wschodzie „tkanym powietrzem”, „płynącą wodą” i „rosą wieczorną”, dziwne, w figury zdobne materiały z Jawy; kunsztownie wyrabiane makaty chińskie, książki w oprawach z brązowego atłasu lub jasnobłękitnego jedwabiu, ozdobione obrazami, ptakami i fleurs de lys*, węgierskie koronkowe welony z lacis, sycylijskie brokaty i sztywne aksamity hiszpańskie; wyroby gruzińskie, obrzeżone złotymi monetami, wreszcie japońskie foukousas ze złoceniami o zielonawym odcieniu i cudownie upierzonymi ptakami.
He had a special passion, also, for ecclesiastical vestments, as indeed he had for everything connected with the service of the Church. Miał też szczególne upodobanie do szat kapłańskich, jak w ogóle do wszystkiego, co miało związek z ceremoniałem kościelnym.
In the long cedar chests that lined the west gallery of his house, he had stored away many rare and beautiful specimens of what is really the raiment of the Bride of Christ, who must wear purple and jewels and fine linen that she may hide the pallid macerated body that is worn by the suffering that she seeks for and wounded by self-inflicted pain. W długich skrzyniach cedrowych, ustawionych w zachodniej galerii jego domu, mieściły się rzadkie i przepiękne egzemplarze tego, co się składa na strój oblubienicy Chrystusowej noszącej purpurę, klejnoty i najdelikatniejsze płótna, by ukryć blade, wymęczone ciało, zamierające z cierpienia, którego sama szuka, i krwawiące ranami, które sama sobie zadaje.
He possessed a gorgeous cope of crimson silk and gold-thread damask, figured with a repeating pattern of golden pomegranates set in six-petalled formal blossoms, beyond which on either side was the pine-apple device wrought in seed-pearls. Posiadał kapę z czerwonego jedwabiu i złotem przetykanego adamaszku, haftowaną w złote girlandy owoców granatu otoczonych sześciolistnymi pączkami, a z obu ich stron widniało godło: ananas haftowany drobniutkimi perłami.
The orphreys were divided into panels representing scenes from the life of the Virgin, and the coronation of the Virgin was figured in coloured silks upon the hood. Brzeg dalmatyki podzielony był na osobne pola; widniały na nich sceny z życia Przenajświętszej Dziewicy, a Jej koronację przedstawiał kolorowy haft na kapturze.
This was Italian work of the fifteenth century. Była to włoska robota z XV wieku.
Another cope was of green velvet, embroidered with heart-shaped groups of acanthus- leaves, from which spread long-stemmed white blossoms, the details of which were picked out with silver thread and coloured crystals. Inna kapa była z zielonego aksamitu, haftowana liśćmi akantusa, w kształcie serc; wykwitające spośród nich białe kwiaty na długich łodygach wykończone były srebrnymi nićmi i różnokolorowymi kryształami.
The morse bore a seraph's head in gold-thread raised work. Na klamrze widniała głowa serafina, wspaniale wykonana złotą nicią.
The orphreys were woven in a diaper of red and gold silk, and were starred with medallions of many saints and martyrs, among whom was St. Sebastian. Brzeg tkaniny, we wzory z czerwonego i złotego jedwabiu, był ozdobiony medalionami rozmaitych świętych i męczenników, między innymi także świętego Sebastiana.
He had chasubles, also, of amber-coloured silk, and blue silk and gold brocade, and yellow silk damask and cloth of gold, figured with representations of the Passion and Crucifixion of Christ, and embroidered with lions and peacocks and other emblems; dalmatics of white satin and pink silk damask, decorated with tulips and dolphins and fleurs-de-lys; altar frontals of crimson velvet and blue linen; and many corporals, chalice-veils, and sudaria. Miał też alby kapłańskie z bursztynowego i błękitnego jedwabiu, ze złotego brokatu, z żółtego jedwabnego adamaszku i złotego sukna, ozdobione symbolami męki i ukrzyżowania Chrystusa oraz haftowanymi lwami, pawiami i innymi emblematami; dalmatyki z białego jedwabiu i różowego adamaszku haftowane w tulipany, delfiny i fleurs de lys. Antepedium na ołtarze z czerwonego aksamitu i błękitnego płótna, welony na kielichy, korporały i sudarium.
In the mystic offices to which such things were put, there was something that quickened his imagination. Mistyczne obrzędy, do których wszystkie te skarby służyły, pobudzały i podniecały jego wyobraźnię.
For these treasures, and everything that he collected in his lovely house, were to be to him means of forgetfulness, modes by which he could escape, for a season, from the fear that seemed to him at times to be almost too great to be borne. Bo wszystkie zbiory i osobliwości, mieszczące się w jego przepięknym mieszkaniu, uważał tylko za środki dające mu zapomnienie, za sposoby uwolnienia się bodaj na pewien czas od trwogi, której często nie był w stanie znieść.
Upon the walls of the lonely locked room where he had spent so much of his boyhood, he had hung with his own hands the terrible portrait whose changing features showed him the real degradation of his life, and in front of it had draped the purple-and-gold pall as a curtain. Na ścianie pustego, zamkniętego pokoju, w którym spędził większą część młodości, zawiesił własnoręcznie straszny portret, którego zmienione rysy ukazywały mu prawdziwe upodlenie jego życia. Obraz zasłonił purpurowozłocistą draperią.
For weeks he would not go there, would forget the hideous painted thing, and get back his light heart, his wonderful joyousness, his passionate absorption in mere existence. Całymi tygodniami tam nie wchodził, zapominał o potwornym malowidle, odzyskiwał swobodę, wspaniałą radość życia i w niej się cały pogrążał.
Then, suddenly, some night he would creep out of the house, go down to dreadful places near Blue Gate Fields, and stay there, day after day, until he was driven away. Aż nagle którejś nocy wymykał się znów do owych osławionych lokali koło Blue Gate Field i pozostawał tam przez parę dni, dopóki tylko mógł.
On his return he would sit in front of the her times, with that pride of individualism that is half the fascination of sin, and smiling with secret pleasure at the misshapen shadow that had to bear the burden that should have been his own. Po powrocie siadywał nieraz przed portretem, czasem nienawidząc portretu i siebie, lecz często też przejęty dumą z własnej indywidualności, zawierającej w sobie jakiś czar właściwy grzechowi. I z tajemną radością uśmiechał się do potwornego cienia, zmuszonego nosić ciężar, który właściwie był przeznaczony dla niego.
After a few years he could not endure to be long out of England, and gave up the villa that he had shared at Trouville with Lord Henry, as well as the little white walled-in house at Algiers where they had more than once spent the winter. Po kilku latach nie był już w stanie bawić przez dłuższy czas za granicą. Porzucił willę w Trouville, którą dzielił z lordem Henrykiem, zarówno jak biały domek w Algierze, gdzie z nim niejedną spędził był zimę.
He hated to be separated from the picture that was such a part of his life, and was also afraid that during his absence some one might gain access to the room, in spite of the elaborate bars that he had caused to be placed upon the door. Nie znosił rozłąki z portretem stanowiącym część jego życia, a także obawiał się, by w czasie jego nieobecności ktoś nie wtargnął do pokoju, pomimo wymyślnych zatrzasków, jakimi zaopatrzył był drzwi.
He was quite conscious that this would tell them nothing. Wiedział, że portret sam przez się nie mógłby nic powiedzieć.
It was true that the portrait still preserved, under all the foulness and ugliness of the face, its marked likeness to himself; but what could they learn from that? Prawda, że mimo całego ciążącego na nim zepsucia i brzydoty, wykazywał dotąd uderzające podobieństwo do niego, ale cóż z tego wynika?
He would laugh at any one who tried to taunt him. Wyśmiałby każdego, kto odważyłby się czynić jakieś aluzje.
He had not painted it. On go przecież nie malował.
What was it to him how vile and full of shame it looked? Co go obchodzi, że obraz wygląda ohydnie i podle?
Even if he told them, would they believe it? Gdyby nawet wyjaśnił przyczynę, czyżby mu uwierzono?
Yet he was afraid. A jednak się obawiał.
Sometimes when he was down at his great house in Nottinghamshire, entertaining the fashionable young men of his own rank who were his chief companions, and astounding the county by the wanton luxury and gorgeous splendour of his mode of life, he would suddenly leave his guests and rush back to town to see that the door had not been tampered with and that the picture was still there. Nieraz, bawiąc we wspaniałej siedzibie wiejskiej w Nottinghamshire, gdzie gościł młodych elegantów swojej sfery, stanowiących główne jego towarzystwo, i olśniewając całą okolicę wyzywającym przepychem i zbytkowną świetnością swego trybu życia, nagle porzucał gości i szybko wracał do Londynu, by się przekonać, czy się ktoś nie dostał do zamkniętego pokoju i czy obraz jest jeszcze na swym miejscu.
What if it should be stolen? Gdyby go tak skradziono!
The mere thought made him cold with horror. Na samą tę myśl drętwiał ze strachu.
Surely the world would know his secret then. Świat dowiedziałby się o jego tajemnicy.
Perhaps the world already suspected it. Kto wie, czy się już czego nie domyślano.
For, while he fascinated many, there were not a few who distrusted him. Bo chociaż wielu czarował swą osobowością, niemniej byli też tacy, w których budził nieufność.
He was very nearly blackballed at a West End club of which his birth and social position fully entitled him to become a member, and it was said that on one occasion, when he was brought by a friend into the smoking-room of the Churchill, the Duke of Berwick and another gentleman got up in a marked manner and went out. Omalże mu nie odmówiono przyjęcia do jednego z klubów w West End, pomimo że stanowisko społeczne i pochodzenie całkowicie go uprawniały do godności członka, a opowiadano sobie także, że gdy przy jakiejś sposobności został przez przyjaciela wprowadzony do klubu „Churchill”, książę Berwick i jeszcze jeden dżentelmen ostentacyjnie wstali i wyszli.
Curious stories became current about him after he had passed his twenty-fifth year. Dziwne o nim obiegały wieści, kiedy ukończył rok dwudziesty piąty.
It was rumoured that he had been seen brawling with foreign sailors in a low den in the distant parts of Whitechapel, and that he consorted with thieves and coiners and knew the mysteries of their trade. Szeptano sobie, że widziano go biorącego udział w bójce z cudzoziemskimi marynarzami w podłej knajpie odległej dzielnicy Whitechapel, że obcuje ze złodziejami i fałszerzami monet i dobrze jest obznajomiony z tajemnicami ich rzemiosła.
His extraordinary absences became notorious, and, when he used to reappear again in society, men would whisper to each other in corners, or pass him with a sneer, or look at him with cold searching eyes, as though they were determined to discover his secret. Zauważono jego częste i długie wyjazdy, a kiedy się znów zjawiał w towarzystwie, przechodzono mimo niego z szyderczym uśmiechem lub mierzono go zimnym, badawczym spojrzeniem, jakby postanawiając wykryć jego tajemnicę.
Of such insolences and attempted slights he, of course, took no notice, and in the opinion of most people his frank debonair manner, his charming boyish smile, and the infinite grace of that wonderful youth that seemed never to leave him, were in themselves a sufficient answer to the calumnies, for so they termed them, that were circulated about him. Oczywiście, że nie zwracał uwagi ani na podobne niegrzeczności, ani na rozmyślne ignorowanie go, a jego szczery, dobroduszny sposób bycia, czarujący dziecinny uśmiech i niezmienny wdzięk cudownej młodości, zdającej się go nigdy nie opuszczać, były dla większości ludzi dostateczną odpowiedzią na owe oszczerstwa - bo za takie uważano głosy skierowane przeciw niemu.
It was remarked, however, that some of those who had been most intimate with him appeared, after a time, to shun him. Zauważono jednak, że niektórzy z tych, co najściślej z nim obcowali, po pewnym czasie zaczęli go unikać.
Women who had wildly adored him, and for his sake had braved all social censure and set convention at defiance, were seen to grow pallid with shame or horror if Dorian Gray entered the room. Kobiety, obdarzające go poprzednio namiętnym uwielbieniem, wystawiające się dla niego na obmowę i łamiące towarzyskie konwencje, bladły z lęku i wstydu, gdy Dorian Gray wchodził do pokoju.
Yet these whispered scandals only increased in the eyes of many his strange and dangerous charm. Te skandaliczne pogłoski jednak w oczach wielu potęgowały tylko dziwny a niebezpieczny urok, jaki wywierał.
His great wealth was a certain element of security. Olbrzymi jego majątek stanowił także czynnik bezpieczeństwa.
Society--civilized society, at least-- is never very ready to believe anything to the detriment of those who are both rich and fascinating. Wyższe towarzystwo, a przynajmniej klasa ucywilizowana, nigdy nie są skłonne uwierzyć w coś złego o ludziach, którzy są zarazem bogaci i zachwycający.
It feels instinctively that manners are of more importance than morals, and, in its opinion, the highest respectability is of much less value than the possession of a good chef. Klasa ta instynktownie czuje, że formy ważniejsze są od moralności, a najwyższa uczciwość mniejszą w ich oczach ma wartość niż posiadanie dobrego kucharza.
And, after all, it is a very poor consolation to be told that the man who has given one a bad dinner, or poor wine, is irreproachable in his private life. I zaiste, marna to pociecha, gdy o człowieku podejmującym swych gości lichym obiadem lub kiepskim winem opowiadają, iż prowadzi życie nienaganne.
Even the cardinal virtues cannot atone for half-cold entrées, as Lord Henry remarked once, in a discussion on the subject, and there is possibly a good deal to be said for his view. Nawet najwyższe cnoty nie są w stanie okupić na wpół zimnych dań, jak to raz przy sposobności zauważył był lord Henryk, a kto wie, czy nie dałoby się wiele powiedzieć na poparcie tego twierdzenia.
For the canons of good society are, or should be, the same as the canons of art. Bo w dobrym towarzystwie obowiązują te same zasady co w sztuce, a przynajmniej powinno by tak być.
Form is absolutely essential to it. Forma jest rzeczą najważniejszą.
It should have the dignity of a ceremony, as well as its unreality, and should combine the insincere character of a romantic play with the wit and beauty that make such plays delightful to us. Winna posiadać godność ceremonii, a także jej nierealność; winna nieszczery charakter romantycznej sztuki scenicznej jednoczyć z dowcipem i pięknością, dzięki którym sztuka taka staje się rozkoszą.
Is insincerity such a terrible thing? Czyżby nieszczerość była czymś strasznym?
I think not. Nie sądzę.
It is merely a method by which we can multiply our personalities. Jest tylko środkiem do zwielokrotnienia naszej indywidualności.
Such, at any rate, was Dorian Gray's opinion. Takie było przynajmniej mniemanie Doriana Graya.
He used to wonder at the shallow psychology of those who conceive the ego in man as a thing simple, permanent, reliable, and of one essence. Dziwiła go płytka psychologia tych, co człowiecze „ja” uważali za coś trwałego, prostego, pewnego i jednolitego.
To him, man was a being with myriad lives and myriad sensations, a complex multiform creature that bore within itself strange legacies of thought and passion, and whose very flesh was tainted with the monstrous maladies of the dead. Dla niego człowiek był istotą o miriadach żywotów i miriadach uczuć, stworzeniem skomplikowanym, różnolitym, noszącym w sobie dziwną spuściznę myśli i namiętności, którego ciało nawet skażone było potwornymi chorobami umarłych.
He loved to stroll through the gaunt cold picture-gallery of his country house and look at the various portraits of those whose blood flowed in his veins. Lubił się wałęsać po zimnej, wysokiej galerii swej wiejskiej siedziby i wpatrywać się w przeróżne portrety tych, których krew płynęła w jego żyłach.
Here was Philip Herbert, described by Francis Osborne, in his Memoires on the Reigns of Queen Elizabeth and King James, as one who was "caressed by the Court for his handsome face, which kept him not long company." Tu wisi Filip Herbert, o którym Francis Osborne w swych Pamiętnikach z czasów królowej Elżbiety i króla Jakuba opowiada, że był „pieszczony i psuty przez cały dwór gwoli pięknej twarzy, której urok był jednak krótkotrwały”.
Was it young Herbert's life that he sometimes led? Czy on sam wiedzie może niekiedy życie młodego Herberta?
Had some strange poisonous germ crept from body to body till it had reached his own? Czy dziwne, trujące zarodki przechodziły z ciała do ciała, aż wpełzły w jego organizm?
Was it some dim sense of that ruined grace that had made him so suddenly, and almost without cause, give utterance, in Basil Hallward's studio, to the mad prayer that had so changed his life? Czy gnało go wówczas jakieś niejasne poczucie swego przedwcześnie utraconego wdzięku, gdy tak nagle, stanowczo i bez powodu wyraził w pracowni Bazylego Hallwarda to szalone życzenie, które tak zmieniło jego życie?
Here, in gold-embroidered red doublet, jewelled surcoat, and gilt-edged ruff and wristbands, stood Sir Anthony Sherard, with his silver-and-black armour piled at his feet. Opodal widnieje portret sir Antoniego Sherarda, w czerwonym, złotem wyszywanym kaftanie, klejnotami zdobnej szacie wierzchniej, w kołnierzu ze złotą frędzlą i takich samych mankietach, z ciężką, srebrzystą zbroją u stóp.
What had this man's legacy been? Jaką mu pozostawił spuściznę?
Had the lover of Giovanna of Naples bequeathed him some inheritance of sin and shame? Czy po kochanku Giovanny di Napoli otrzymał w spadku grzech i hańbę?
Were his own actions merely the dreams that the dead man had not dared to realize? Czy własne jego czyny nie były niczym innym jak tylko marzeniami, których zmarły nie śmiał urzeczywistnić?
Here, from the fading canvas, smiled Lady Elizabeth Devereux, in her gauze hood, pearl stomacher, and pink slashed sleeves. Tam, z płowiejącego płótna, uśmiecha się lady Elżbieta Devereux, w swym kapturku z gazy, w staniku naszytym perłami i różowych, rozciętych rękawach.
A flower was in her right hand, and her left clasped an enamelled collar of white and damask roses. W prawej ręce trzyma kwiat, a lewą obejmuje emaliowany naszyjnik z białych damasceńskich róż.
On a table by her side lay a mandolin and an apple. Obok niej na stole leży mandolina i jabłko.
There were large green rosettes upon her little pointed shoes. Duże zielone rozety zdobią jej małe, spiczaste trzewiki.
He knew her life, and the strange stories that were told about her lovers. Znał jej życie i dziwy, które opowiadano o jej kochankach.
Had he something of her temperament in him? Czy odziedziczył także coś z jej temperamentu?
These oval, heavy-lidded eyes seemed to look curiously at him. Te owalne oczy o ciężkich powiekach zdawały mu się przyglądać z ciekawością.
What of George Willoughby, with his powdered hair and fantastic patches? A George Willoughby z pudrowanymi włosami i fantastycznymi muszkami na twarzy?
How evil he looked! Jakie zło bije od niego?
The face was saturnine and swarthy, and the sensual lips seemed to be twisted with disdain. Twarz ma posępną i chmurną, a zmysłowe usta wykrzywia grymas pogardy.
Delicate lace ruffles fell over the lean yellow hands that were so overladen with rings. Cieniuchne koronkowe mankiety opadają na żółte chude ręce przeładowane pierścieniami.
He had been a macaroni of the eighteenth century, and the friend, in his youth, of Lord Ferrars. Był maccaroni* osiemnastego wieku, w młodości swej przyjaźnił się z lordem Ferrarsem.
What of the second Lord Beckenham, the companion of the Prince Regent in his wildest days, and one of the witnesses at the secret marriage with Mrs. Fitzherbert? A drugi lord Beckenham, towarzysz księcia regenta z najdzikszej jego epoki i jeden ze świadków tajemnych zaślubin z panią Fitzherbert!
How proud and handsome he was, with his chestnut curls and insolent pose! Jakże był piękny i dumny ze swym bujnym ciemnym włosem i tą wyzywającą postawą!
What passions had he bequeathed? Jakie namiętności ten mu przekazał?
The world had looked upon him as infamous. U współczesnych miał opinię najgorszą.
He had led the orgies at Carlton House. On to był przywódcą orgii w Carlton House.
The star of the Garter glittered upon his breast. Gwiazda Orderu Podwiązki błyszczała mu na piersi.
Beside him hung the portrait of his wife, a pallid, thin- lipped woman in black. Obok niego wisiał portret żony, bladej damy o cienkich wargach, ubranej na czarno.
Her blood, also, stirred within him. Także jej krew krążyła w jego żyłach.
How curious it all seemed! Jakie to wszystko dziwne!
And his mother with her Lady Hamilton face and her moist, wine-dashed lips--he knew what he had got from her. A jego matka z twarzą lady Hamilton i wilgotnymi, winem odświeżonymi ustami!
He had got from her his beauty, and his passion for the beauty of others. Wiedział, co odziedziczył po niej: swą piękność i miłość dla piękności innych.
She laughed at him in her loose Bacchante dress. Śmiała się do niego w swym swobodnym stroju bachantki.
There were vine leaves in her hair. Na głowie miała wieniec z winnej latorośli.
The purple spilled from the cup she was holding. Purpura przelewała się z kielicha, który trzymała w dłoni.
The carnations of the painting had withered, but the eyes were still wonderful in their depth and brilliancy of colour. Karnacja ciała wypełzła już na obrazie, ale oczy ciągle jeszcze świeciły głębią i intensywnością koloru.
They seemed to follow him wherever he went. Zdawały się biec za nim, gdzie się tylko ruszył.
Yet one had ancestors in literature as well as in one's own race, nearer perhaps in type and temperament, many of them, and certainly with an influence of which one was more absolutely conscious. Jednak człowiek ma swych przodków zarówno w literaturze, jak i we własnym rodzie, może ci pierwsi są mu nawet bliżsi typem i temperamentem, przynajmniej niektórzy, a bez wątpienia wywierają wpływ, który sobie można wyraźniej uświadomić.
There were times when it appeared to Dorian Gray that the whole of history was merely the record of his own life, not as he had lived it in act and circumstance, but as his imagination had created it for him, as it had been in his brain and in his passions. Były czasy, kiedy się Dorianowi zdawało, że cała historia ludzkości jest tylko opowiadaniem własnego jego życia, nie tego, jakim żył w rzeczywistości, lecz tego, które sobie stwarzał wyobraźnią i które istniało w jego mózgu i namiętnościach.
He felt that he had known them all, those strange terrible figures that had passed across the stage of the world and made sin so marvellous and evil so full of subtlety. Czuł, że zna wszystkie te dziwne, straszne postacie, które przesunęły się po scenie świata i uczyniły grzech czymś tak pociągającym, a zło czymś tak subtelnym.
It seemed to him that in some mysterious way their lives had been his own. Niekiedy zdawało mu się, jakby tajemniczym jakimś sposobem ich życia były jego życiem.
The hero of the wonderful novel that had so influenced his life had himself known this curious fancy. Bohater tej wspaniałej książki, która taki wpływ zyskała nad jego życiem, znał również to uczucie.
In the seventh chapter he tells how, crowned with laurel, lest lightning might strike him, he had sat, as Tiberius, in a garden at Capri, reading the shameful books of Elephantis, while dwarfs and peacocks strutted round him and the flute-player mocked the swinger of the censer; and, as Caligula, had caroused with the green-shirted jockeys in their stables and supped in an ivory manger with a jewel-frontleted horse; and, as Domitian, had wandered through a corridor lined with marble mirrors, looking round with haggard eyes for the reflection of the dagger that was to end his days, and sick with that ennui, that terrible taedium vitae, that comes on those to whom life denies nothing; and had peered through a clear emerald at the red shambles of the circus and then, in a litter of pearl and purple drawn by silver-shod mules, been carried through the Street of Pomegranates to a House of Gold and heard men cry on Nero Caesar as he passed by; and, as Elagabalus, had painted his face with colours, and plied the distaff among the women, and brought the Moon from Carthage and given her in mystic marriage to the Sun. Wszak w siódmym rozdziale opowiada, jak uwieńczony wawrzynem, by piorun weń nie uderzył, siedział jako Tyberiusz w ogrodzie na Capri, czytając ohydne książki, podczas gdy karły i pawie kroczyły koło niego, a flecista szydził z niewolnika poruszającego kadzielnicą; jako Kaligula upijał się w stajni z chłopcami stajennymi w zielonych kaftanach i pospołu z koniem przystrojonym w klejnoty jadł ze żłobu z kości słoniowej; jako Domicjan przechadzał się po długim korytarzu z lśniących marmurów, szklanym wzrokiem szukając sztyletu, co miał skrócić dni jego żywota - on, chorujący na ową ennui*, owo taedium vitae*, opanowujące ludzi, którym życie niczego nie odmówiło. Przez przezroczysty szmaragd patrzył na krwawe jatki w cyrku, a potem leżał w lektyce z purpury i pereł, zaprzężonej w muły w srebrnej uprzęży, i przez ulicę ocienioną drzewami granatu jechał do złotego domu i słyszał, jak ludzie na widok jego wołali: „Cezar Neron!” Jako Heliogabal farbami pomalował sobie twarz i kręcił wrzeciono w gronie niewiast, z Kartaginy sprowadził księżyc i mistycznym ślubem połączył go ze słońcem.
Over and over again Dorian used to read this fantastic chapter, and the two chapters immediately following, in which, as in some curious tapestries or cunningly wrought enamels, were pictured the awful and beautiful forms of those whom vice and blood and weariness had made monstrous or mad: Filippo, Duke of Milan, who slew his wife and painted her lips with a scarlet poison that her lover might suck death from the dead thing he fondled; Pietro Barbi, the Venetian, known as Paul the Second, who sought in his vanity to assume the title of Formosus, and whose tiara, valued at two hundred thousand florins, was bought at the price of a terrible sin; Gian Maria Visconti, who used hounds to chase living men and whose murdered body was covered with roses by a harlot who had loved him; the Borgia on his white horse, with Fratricide riding beside him and his mantle stained with the blood of Perotto; Pietro Riario, the young Cardinal Archbishop of Florence, child and minion of Sixtus IV, whose beauty was equalled only by his debauchery, and who received Leonora of Aragon in a pavilion of white and crimson silk, filled with nymphs and centaurs, and gilded a boy that he might serve at the feast as Ganymede or Hylas; Ezzelin, whose melancholy could be cured only by the spectacle of death, and who had a passion for red blood, as other men have for red wine--the son of the Fiend, as was reported, and one who had cheated his father at dice when gambling with him for his own soul; Giambattista Cibo, who in mockery took the name of Innocent and into whose torpid veins the blood of three lads was infused by a Jewish doctor; Sigismondo Malatesta, the lover of Isotta and the lord of Rimini, whose effigy was burned at Rome as the enemy of God and man, who strangled Polyssena with a napkin, and gave poison to Ginevra d'Este in a cup of emerald, and in honour of a shameful passion built a pagan church for Christian worship; Charles VI, who had so wildly adored his brother's wife that a leper had warned him of the insanity that was coming on him, and who, when his brain had sickened and grown strange, could only be soothed by Saracen cards painted with the images of love and death and madness; and, in his trimmed jerkin and jewelled cap and acanthuslike curls, Grifonetto Baglioni, who slew Astorre with his bride, and Simonetto with his page, and whose comeliness was such that, as he lay dying in the yellow piazza of Perugia, those who had hated him could not choose but weep, and Atalanta, who had cursed him, blessed him. Niezliczone razy odczytywał Dorian ten fantastyczny rozdział i dwa następne, w których, niby na rzadkich kobiercach lub subtelnie wykonanych emaliach, odmalowane były straszne i piękne postacie tych, których krew i występek, i znużenie uczyniły potworami lub szaleńcami. Więc Filippo, książę Mediolanu, który zamordował swą żonę, a usta jej pomalował szkarłatną trucizną, by jej kochanek śmierć z nich wyssał wraz z pocałunkiem; wenecjanin Piętro Barbo, znany jako Paweł II, który próżnością wiedziony przybrał tytuł: Formosus, a tiarę swą wartości dwakroć stu tysięcy guldenów nabył za cenę strasznego grzechu; Gian Maria Visconti, który z psami polował na ludzi, a którego zwłoki kochająca go ladacznica okryła różami; Borgia na swym białym rumaku, a obok niego Fratricida w płaszczu splamionym krwią Perotta; Piętro Riario, młody kardynał, arcybiskup Florencji, syn i ulubieniec Sykstusa IV o piękności tak nadzwyczajnej, że równało się jej tylko jego wyuzdanie; on to przyjmował Eleonorę Aragońską w namiocie z biało-czerwonego jedwabiu, pełnym nimf i centaurów, a usługującego przy uczcie chłopca kazał pozłocie, aby wyglądał jak Ganimedes lub Hylas. Dalej Ezzelino, leczący swą melancholię jedynie widokiem śmierci i łaknący czerwonej krwi, jak inni łakną czerwonego wina - syn szatana, jak mówiono, który przy grze w kości wyłudził duszę od własnego ojca; Giambattista Cibò, który przez szyderstwo przyjął imię Innocentego, a w którego zeschłe żyły lekarz żydowski wprowadził krew trzech chłopców; Sigismondo Malatesta, kochanek Izotty, książę Rimini, którego obraz spalono w Rzymie jako wroga ludzi i Boga; on to obrusem zadusił Poliksenę, w szmaragdowym pucharze podał truciznę Ginevrze d’Este, a na cześć haniebnej namiętności wystawił pogańską świątynię, by w niej odprawiać chrześcijańskie nabożeństwa; Karol VI, tak szalenie kochający żonę swego brata, że pewien trędowaty ostrzegał go przed obłędem, któremu istotnie uległ, a kiedy umysł jego chory był i nieprzytomny, jedynym środkiem kojącym były karty saraceńskie z wizerunkami miłości, śmierci i szału; Grifonetto Baglioni, w koronkami garnirowanej kurtce i czapce wyszytej klejnotami, morderca Astorre’a i jego narzeczonej, i Simonetto z paziem, tak czarująco piękny, że kiedy konał na żółtym placu Perugii, wszyscy, którzy go śmiertelnie nienawidzili, musieli płakać, a Atalanta, która go wprzódy przeklęła, odmawiała nad nim modły.
There was a horrible fascination in them all. Wszyscy oni posiadali straszny czar.
He saw them at night, and they troubled his imagination in the day. Widział ich przed sobą w nocy, a we dnie zakłócali mu wyobraźnię.
The Renaissance knew of strange manners of poisoning-- poisoning by a helmet and a lighted torch, by an embroidered glove and a jewelled fan, by a gilded pomander and by an amber chain. Renesans znał przedziwne sposoby trucia: hełmem lub płonącą pochodnią, haftowaną rękawiczką lub klejnotami wysadzanym wachlarzem, złotym puzderkiem lub naszyjnikiem z bursztynów.
Dorian Gray had been poisoned by a book. Dorian Gray został zatruty książką.
There were moments when he looked on evil simply as a mode through which he could realize his conception of the beautiful. Były chwile, kiedy zło uważał tylko za środek do urzeczywistnienia swych wyobrażeń o pięknie.
Chapter 12 XII
It was on the ninth of November, the eve of his own thirty-eighth birthday, as he often remembered afterwards. Było to dziewiątego listopada w wigilię jego trzydziestych ósmych urodzin, jak sobie nieraz później przypominał.
He was walking home about eleven o'clock from Lord Henry's, where he had been dining, and was wrapped in heavy furs, as the night was cold and foggy. Około jedenastej w nocy wracał od lorda Henryka, u którego jadł obiad. Otulony był w ciężkie futro, gdyż noc zimna była i mglista.
At the corner of Grosvenor Square and South Audley Street, a man passed him in the mist, walking very fast and with the collar of his grey ulster turned up. U wylotu Grosvenor Square i South Audley Street minął go jakiś mężczyzna w szarym paltocie z wysoko postawionym kołnierzem, szybkim krokiem przedzierający się przez mgłę.
He had a bag in his hand. W ręku niósł torbę podróżną.
Dorian recognized him. Dorian go poznał.
It was Basil Hallward. Przechodniem był Bazyli Hallward.
A strange sense of fear, for which he could not account, came over him. Doriana zdjęło dziwne uczucie trwogi, której sobie nie mógł wytłumaczyć.
He made no sign of recognition and went on quickly in the direction of his own house. Udał, że go nie poznaje, i szybko zmierzał ku domowi.
But Hallward had seen him. Ale Hallward już go dostrzegł.
Dorian heard him first stopping on the pavement and then hurrying after him. Dorian usłyszał, jak tamten przystanął, a potem zaczął biec za nim.
In a few moments, his hand was on his arm. Po chwili dłoń malarza spoczęła na jego ramieniu.
"Dorian! Dorianie!
What an extraordinary piece of luck! Co za szczęście!
I have been waiting for you in your library ever since nine o'clock. Czekałem na ciebie w twej bibliotece od godziny dziewiątej.
Finally I took pity on your tired servant and told him to go to bed, as he let me out. Wreszcie żal mi się zrobiło twego służącego i wychodząc powiedziałem mu, by się położył.
I am off to Paris by the midnight train, and I particularly wanted to see you before I left. O północy wyjeżdżam do Paryża, a bardzo mi zależało, aby cię zobaczyć przed wyjazdem.
I thought it was you, or rather your fur coat, as you passed me. Domyśliłem się, że to jesteś ty. Po futrze cię poznałem.
But I wasn't quite sure.
Didn't you recognize me?" A ty mnie nie poznałeś?
"In this fog, my dear Basil? Ależ mój drogi, w tej mgle?
Why, I can't even recognize Grosvenor Square. Ja zaledwie poznaję Grosvenor Square.
I believe my house is somewhere about here, but I don't feel at all certain about it. Sądzę, że gdzieś tu w pobliżu musi być mój dom, ale pewny tego nie jestem.
I am sorry you are going away, as I have not seen you for ages. Przykro mi, że wyjeżdżasz. Strasznie dawno cię nie widziałem.
But I suppose you will be back soon?" Ale wszak wrócisz niezadługo?
"No: I am going to be out of England for six months. Nie, pozostanę tam przez pół roku.
I intend to take a studio in Paris and shut myself up till I have finished a great picture I have in my head. Zamierzam wynająć sobie pracownię w Paryżu i zamknąć się w niej, dopóki nie wykończę dużego obrazu, który mi się snuje przed oczami.
However, it wasn't about myself I wanted to talk. Ale nie o sobie chciałem mówić.
Here we are at your door. Let me come in for a moment. Oto jesteśmy przed twym mieszkaniem. Pozwól mi wejść na chwilę.
I have something to say to you." Muszę ci coś powiedzieć.
"I shall be charmed. But won't you miss your train?" said Dorian Gray languidly as he passed up the steps and opened the door with his latch-key. Bardzo mi przyjemnie, ale czy się nie spóźnisz na pociąg - odparł Dorian Gray znudzony, wchodząc powoli na schody i kluczem otwierając drzwi.
The lamplight struggled out through the fog, and Hallward looked at his watch. Światło lampy z trudem przedzierało się przez mgłę. Hallward wyjął z kieszeni zegarek.
"I have heaps of time," he answered. Mam aż nadto czasu - uspokoił go.
"The train doesn't go till twelve-fifteen, and it is only just eleven. - Pociąg odchodzi dopiero kwadrans po dwunastej, a teraz jest punktualnie jedenasta.
In fact, I was on my way to the club to look for you, when I met you. Szedłem właśnie do klubu, gdzie miałem nadzieję cię zastać.
You see, I shan't have any delay about luggage, as I have sent on my heavy things. Widzisz, że nie potrzebuję się troszczyć o pakunki, bo cięższe rzeczy wpierw już wysłałem.
All I have with me is in this bag, and I can easily get to Victoria in twenty minutes." Mam tylko tę torbę i doskonale zdążę na dworzec w ciągu dwudziestu minut.
Dorian looked at him and smiled. Dorian spojrzał nań i uśmiechnął się.
"What a way for a fashionable painter to travel! Tak jeździ elegancki malarz!
A Gladstone bag and an ulster! Torba i palto!
Come in, or the fog will get into the house. Chodź prędko, inaczej mgła wtargnie za nami do domu.
And mind you don't talk about anything serious. I nie mów o niczym poważnym.
Nothing is serious nowadays. At least nothing should be." Nie ma dziś nic poważnego, a przynajmniej nie powinno być.
Hallward shook his head, as he entered, and followed Dorian into the library. Hallward potrząsając głową szedł za nim do biblioteki.
There was a bright wood fire blazing in the large open hearth. Na kominku płonął jasny ogień.
The lamps were lit, and an open Dutch silver spirit-case stood, with some siphons of soda-water and large cut-glass tumblers, on a little marqueterie table. Lampy się paliły, a na stoliczku stała srebrna podstawka holenderska z kilku syfonami sodowej wody i dużymi szklankami ze szlifowanego szkła.
"You see your servant made me quite at home, Dorian. Widzisz, Dorianie, jak mnie podejmował twój służący.
He gave me everything I wanted, including your best gold-tipped cigarettes. Zaopatrzył mnie we wszystko, czego potrzebowałem, nawet w twoje najlepsze papierosy ze złotymi ustnikami.
He is a most hospitable creature. Gościnny chłopiec.
I like him much better than the Frenchman you used to have. Sympatyczniejszy od tego Francuza, którego miałeś dawniej.
What has become of the Frenchman, by the bye?" Co się właściwie z nim stało?
Dorian shrugged his shoulders. Dorian wzruszył ramionami.
"I believe he married Lady Radley's maid, and has established her in Paris as an English dressmaker. Zdaje mi się, że się ożenił z garderobianą lady Radley i zainstalował ją w Paryżu jako angielską krawcową.
Anglomanie is very fashionable over there now, I hear. Anglomania jest tam podobno w modzie.
It seems silly of the French, doesn't it? Niemądre to ze strony Francuzów, nieprawdaż?
But--do you know?--he was not at all a bad servant. Ale wiesz, to był wcale niezły służący.
I never liked him, but I had nothing to complain about. Nie lubiłem go nigdy, ale nigdy też nie miałem powodu do niezadowolenia.
One often imagines things that are quite absurd. Nieraz sobie wmawiamy rzeczy całkiem niedorzeczne.
He was really very devoted to me and seemed quite sorry when he went away. A on był istotnie przywiązany do mnie i zdawał się prawdziwie strapiony, gdy odchodził.
Have another brandy-and-soda? Pozwolisz jeszcze trochę brandy z sodową wodą?
Or would you like hock-and-seltzer? A może lepiej białego reńskiego wina z wodą selcerską?
I always take hock-and-seltzer myself. Ja zawsze piję białe reńskie z selcerską wodą.
There is sure to be some in the next room." Musi zapewne stać w drugim pokoju.
"Thanks, I won't have anything more," said the painter, taking his cap and coat off and throwing them on the bag that he had placed in the corner. "And now, my dear fellow, I want to speak to you seriously. Dziękuję, ale nic już nie mogę pić - rzekł malarz, rzucając płaszcz i czapkę na torbę, którą ustawił w kącie. - A teraz, mój drogi chłopcze, muszę się z tobą rozmówić poważnie.
Don't frown like that. Nie rób zaraz takiej kwaśnej miny.
You make it so much more difficult for me." Utrudniasz mi tylko zadanie.
"What is it all about?" cried Dorian in his petulant way, flinging himself down on the sofa. "I hope it is not about myself. O czym chcesz mówić? - znudzonym tonem zawołał Dorian, rzucając się na sofę. - Mam nadzieję, że nie chodzi tu o mnie.
I am tired of myself to-night. Jestem dziś znużony swoją osobą.
I should like to be somebody else." Chciałbym być kimś innym.
"It is about yourself," answered Hallward in his grave deep voice, "and I must say it to you. Chodzi o ciebie - poważnym, głębokim głosem odparł Hallward. - I muszę ci to powiedzieć.
I shall only keep you half an hour." Zabiorę ci tylko pół godziny.
Dorian sighed and lit a cigarette. Dorian westchnął i zapalił papierosa.
"Half an hour!" he murmured. Pół godziny - mruknął.
"It is not much to ask of you, Dorian, and it is entirely for your own sake that I am speaking. Niewiele od ciebie żądam, Dorianie, a robię to tylko dla twego dobra.
I think it right that you should know that the most dreadful things are being said against you in London." Uważam za konieczne, abyś się wreszcie dowiedział, że krążą o tobie najstraszniejsze historie.
"I don't wish to know anything about them. Nie chcę o nich wiedzieć.
I love scandals about other people, but scandals about myself don't interest me. Lubię plotki o innych, ale plotki o mnie samym wcale mnie nie interesują.
They have not got the charm of novelty." Brak im uroku nowości.
"They must interest you, Dorian. Muszą cię interesować, Dorianie.
Every gentleman is interested in his good name. Każdy dżentelmen powinien się troszczyć o swoją dobrą sławę.
You don't want people to talk of you as something vile and degraded. Nie chcesz przecież, by mówiono o tobie jako o człowieku niskim i podłym.
Of course, you have your position, and your wealth, and all that kind of thing. Naturalnie, że masz stanowisko i majątek, i inne przywileje.
But position and wealth are not everything. Ale to nie wystarcza.
Mind you, I don't believe these rumours at all. At least, I can't believe them when I see you. Nie zapominaj, że ja wszystkim tym plotkom nie daję wiary, a przynajmniej nie wtedy, gdy patrzę na ciebie.
Sin is a thing that writes itself across a man's face. Występek jest czymś, co wyciska na twarzy człowieka piętno niezatarte.
It cannot be concealed. Ukryć go niepodobna.
People talk sometimes of secret vices. There are no such things. Mówi się wprawdzie o tajnych występkach, ale te nie istnieją.
If a wretched man has a vice, it shows itself in the lines of his mouth, the droop of his eyelids, the moulding of his hands even. Występek musi się z konieczności wyrażać w linii ust, w zarysie powiek, nawet w kształcie rąk.
Somebody--I won't mention his name, but you know him--came to me last year to have his portrait done. Zeszłego roku przyszedł do mnie człowiek, znany ci zresztą, i chciał, bym go portretował.
I had never seen him before, and had never heard anything about him at the time, though I have heard a good deal since. Nigdy go nie widziałem ani nie słyszałem wówczas o nim, jakkolwiek później aż nazbyt wiele o nim się dowiedziałem.
He offered an extravagant price. Ofiarował mi bardzo znaczne honorarium.
I refused him. Mimo to odmówiłem.
There was something in the shape of his fingers that I hated. W kształcie jego palców było coś, czego nienawidzę.
I know now that I was quite right in what I fancied about him. Teraz dopiero wiem, że miałem słuszność.
His life is dreadful. Życie jego jest wprost straszne.
But you, Dorian, with your pure, bright, innocent face, and your marvellous untroubled youth-- I can't believe anything against you. Ale ty, Dorianie, z twą czystą, jasną, niewinną twarzą i cudownym, niezmąconym urokiem młodości - o tobie nie mogę pomyśleć nic złego.
And yet I see you very seldom, and you never come down to the studio now, and when I am away from you, and I hear all these hideous things that people are whispering about you, I don't know what to say. Ale widuję cię tak rzadko, przestałeś bywać w mej pracowni, a gdy cię nie widzę przez dłuższy czas i tylko słyszę, co ludzie o tobie szepcą, to istotnie nie wiem, co na to odpowiedzieć.
Why is it, Dorian, that a man like the Duke of Berwick leaves the room of a club when you enter it? Powiedz mi, Dorianie, dlaczego taki człowiek jak książę Berwick ostentacyjnie opuszcza salę klubową, gdy ty wchodzisz?
Why is it that so many gentlemen in London will neither go to your house or invite you to theirs? Dlaczego niejeden dżentelmen w Londynie nie chce ani bywać u ciebie, ani zapraszać cię do swego domu?
You used to be a friend of Lord Staveley. Wszak z lordem Staveleyem byłeś nawet zaprzyjaźniony.
I met him at dinner last week. Otóż zeszłego tygodnia zetknąłem się z nim na proszonym obiedzie.
Your name happened to come up in conversation, in connection with the miniatures you have lent to the exhibition at the Dudley. Przypadkowo wymieniono twe nazwisko, a propos miniatur, które wypożyczyłeś na wystawę u Dudleya.
Staveley curled his lip and said that you might have the most artistic tastes, but that you were a man whom no pure-minded girl should be allowed to know, and whom no chaste woman should sit in the same room with. Staveley pogardliwie wydął usta i oświadczył, że co do smaku artystycznego to nie można ci nic zarzucić, jesteś jednak człowiekiem, którego żadna niewinna dziewczyna ani uczciwa kobieta w towarzystwie swym tolerować nie może.
I reminded him that I was a friend of yours, and asked him what he meant. Przypomniałem mu, że jestem twoim przyjacielem i zażądałem wyjaśnienia.
He told me. He told me right out before everybody. Udzielił mi go, i to w obecności wszystkich.
It was horrible! Dla mnie było to czymś strasznym.
Why is your friendship so fatal to young men? Powiedz, dlaczego twoja przyjaźń staje się tak fatalną dla młodzieży?
There was that wretched boy in the Guards who committed suicide. Ot, ten nieszczęśliwy chłopiec z gwardyjskiego pułku skończył samobójstwem.
You were his great friend. Byłeś jego serdecznym przyjacielem.
There was Sir Henry Ashton, who had to leave England with a tarnished name. Albo sir Henryk Ashton, który musiał opuścić Anglię zbezczeszczony?
You and he were inseparable. Byliście nieodłącznymi towarzyszami.
What about Adrian Singleton and his dreadful end? A Adrian Singleton i jego okropny koniec?
What about Lord Kent's only son and his career? A jedyny syn lorda Kenta ze swą złamaną karierą?
I met his father yesterday in St. James's Street. Przedwczoraj spotkałem jego ojca.
He seemed broken with shame and sorrow. Uginał się pod brzemieniem wstydu i cierpienia.
What about the young Duke of Perth? A młody książę Perth?
What sort of life has he got now? Jakie on życie prowadzi!
What gentleman would associate with him?" Żaden z dżentelmenów nie podałby mu ręki.
"Stop, Basil. Bazyli, dość!
You are talking about things of which you know nothing," said Dorian Gray, biting his lip, and with a note of infinite contempt in his voice. "You ask me why Berwick leaves a room when I enter it. Mówisz o rzeczach, o których nie masz pojęcia - powiedział Dorian Gray, gryząc usta, a w głosie jego brzmiała głęboka pogarda. - Pytasz, dlaczego Berwick wychodzi z pokoju, gdy ja wchodzę?
It is because I know everything about his life, not because he knows anything about mine. Dlatego, że wiem wszystko o jego życiu, a nie dlatego że on wie cokolwiek o moim.
With such blood as he has in his veins, how could his record be clean? Z tą krwią, jaka płynie w jego żyłach, czyż życie jego mogłoby być czyste?
You ask me about Henry Ashton and young Perth. Mnie pytasz o Henryka Ashtona i młodego Pertha?
Did I teach the one his vices, and the other his debauchery? Czyż ja nauczyłem ich rozpusty i występków?
If Kent's silly son takes his wife from the streets, what is that to me? A jeśli ten idiota syn Kenta bierze sobie za żonę kobietę z ulicy, czyż ja za to odpowiadam?
If Adrian Singleton writes his friend's name across a bill, am I his keeper? Albo mam może być stróżem Adriana Singletona, by na wekslach nie fałszował podpisów?
I know how people chatter in England. Wiem dobrze, jak się w Anglii roznosi plotki.
The middle classes air their moral prejudices over their gross dinner-tables, and whisper about what they call the profligacies of their betters in order to try and pretend that they are in smart society and on intimate terms with the people they slander. Mieszczaństwo uprzyjemnia sobie niewyszukane obiady i daje wyraz swym moralnym przesądom, potępiając to, co nazywają nikczemnością arystokracji. A przede wszystkim chodzi im o to, by wmówić w drugich, że istotnie bywają w wielkim świecie i poufalą się z tymi, których oczerniają.
In this country, it is enough for a man to have distinction and brains for every common tongue to wag against him. W naszym kraju najzupełniej wystarcza być inteligentną wytworną jednostką, by stać się łupem nikczemnych plotkarzy.
And what sort of lives do these people, who pose as being moral, lead themselves? A jakiż to żywot wiodą ci, co odgrywają rolę stróżów moralności?
My dear fellow, you forget that we are in the native land of the hypocrite." Mój drogi, zapominasz, że żyjemy w ojczyźnie obłudników.
"Dorian," cried Hallward, "that is not the question. Dorianie - przerwał Hallward - nie o to przecież chodzi.
England is bad enough I know, and English society is all wrong. Wiem dobrze, że Anglia jest zepsuta, a społeczeństwo nic niewarte.
That is the reason why I want you to be fine. Ale właśnie dlatego pragnę, byś ty był bez zarzutu.
You have not been fine. A nie byłeś nim.
One has a right to judge of a man by the effect he has over his friends. Ludzie mają prawo sądzić człowieka podług wpływu, jaki wywiera na swych przyjaciół.]
Yours seem to lose all sense of honour, of goodness, of purity. Twoi przyjaciele zatracają zmysł honoru, dobroci i czystości.
You have filled them with a madness for pleasure. Wszczepiłeś w nich szaloną żądzę używania.
They have gone down into the depths. I upadli na samo dno otchłani.
You led them there. Yes: you led them there, and yet you can smile, as you are smiling now. Tak, ty ich tam wtrąciłeś i mimo to możesz się jeszcze tak uśmiechać, jak się uśmiechasz w tej chwili.
And there is worse behind. I wiem jeszcze coś gorszego.
I know you and Harry are inseparable. Wszak jesteś najserdeczniejszym przyjacielem Harry’ego.
Surely for that reason, if for none other, you should not have made his sister's name a by-word." Już dlatego nie powinieneś był nazwiska jego pięknej siostry okrywać hańbą.
"Take care, Basil. You go too far." Bazyli, licz się ze słowami!
"I must speak, and you must listen. Muszę mówić, a ty musisz mnie słuchać.
You shall listen. Musisz!
When you met Lady Gwendolen, not a breath of scandal had ever touched her. Zanim poznałeś lady Gwendolenę, nikt nie śmiał odezwać się o niej w sposób ubliżający.
Is there a single decent woman in London now who would drive with her in the park? A teraz… czy choćby jedna przyzwoita kobieta zechciałaby pokazać się w parku w jej towarzystwie?
Why, even her children are not allowed to live with her. Nawet do własnych dzieci nie wolno jej się zbliżać.
Then there are other stories- Ale jeszcze inne krążą o tobie wieści.
stories that you have been seen creeping at dawn out of dreadful houses and slinking in disguise into the foulest dens in London. Widywano cię o świcie, jak chyłkiem wykradałeś się z podejrzanych domów, a w nocy odwiedzałeś w przebraniu najohydniejsze spelunki londyńskie.
Are they true? Czy to prawda?
Can they be true? Czy to może być prawda?
When I first heard them, I laughed. Gdy pierwszy raz o tym słyszałem, musiałem się roześmiać.
I hear them now, and they make me shudder. A teraz często o tym słyszę i dreszcz mnie przechodzi.
What about your country-house and the life that is led there? A twoja rezydencja wiejska i życie, jakie tam prowadzisz?
Dorian, you don't know what is said about you. Dorianie, ty nie wiesz, co o tobie mówią!
I won't tell you that I don't want to preach to you. Nie powiem, że nie mam zamiaru prawienia ci morałów.
I remember Harry saying once that every man who turned himself into an amateur curate for the moment always began by saying that, and then proceeded to break his word. Harry powiedział kiedyś, że każdy, kto chce odegrać rolę niepowołanego kaznodziei, zaczyna od tego powiedzenia, a potem prędziutko łamie własne słowo.
I do want to preach to you. Przeciwnie, mam zamiar prawić ci morały.
I want you to lead such a life as will make the world respect you. Chcę, byś prowadził życie takie, by ci zjednało ogólny szacunek.
I want you to have a clean name and a fair record. Chcę, by nazwisko twe było czyste i nieskalane.
I want you to get rid of the dreadful people you associate with. Musisz zerwać stosunki z tą całą nikczemną bandą.
Don't shrug your shoulders like that. Nie wzruszaj tak pogardliwie ramionami.
Don't be so indifferent. Nie udawaj obojętnego!
You have a wonderful influence. Wiem, że masz ogromny wpływ.
Let it be for good, not for evil. Używaj go ku dobremu, nie ku złemu.
They say that you corrupt every one with whom you become intimate, and that it is quite sufficient for you to enter a house for shame of some kind to follow after. Powiadają, że zniesławiasz każdego, z kim tylko obcujesz, i wystarcza, byś wszedł do czyjegoś domu, a okryjesz go hańbą.
I don't know whether it is so or not. How should I know? Nie wiem, czy to jest prawda, czy nie.
But it is said of you. I am told things that it seems impossible to doubt. Opowiadano mi historie, o których prawdziwości wątpić niepodobna.
Lord Gloucester was one of my greatest friends at Oxford. Lord Gloucester był jednym z najlepszych mych oksfordzkich przyjaciół.
He showed me a letter that his wife had written to him when she was dying alone in her villa at Mentone. Pokazał mi list swej żony, który pisała przed śmiercią, samotna, opuszczona.
Your name was implicated in the most terrible confession I ever read. Wyczytałem tam twe imię w wyznaniu najstraszniejszym, jakie sobie można wyobrazić.
I told him that it was absurd--that I knew you thoroughly and that you were incapable of anything of the kind. Know you? Powiedziałem, że to idiotyzm… że znam cię doskonale i wiem, że byłbyś niezdolny do czegoś podobnego.
I wonder do I know you? A czy ja cię znam?
Before I could answer that, I should have to see your soul." Pragnę wiedzieć, czy cię znam istotnie. Chciałbym widzieć twą duszę.
"To see my soul!" muttered Dorian Gray, starting up from the sofa and turning almost white from fear. Widzieć moją duszę! - wyjąkał Dorian Gray zrywając się, blady ze strachu.
"Yes," answered Hallward gravely, and with deep-toned sorrow in his voice, "to see your soul. Tak - odparł Hallward poważnie, z głuchym żalem w głosie - chciałbym widzieć twą duszę.
But only God can do that." Ale to może tylko Bóg.
A bitter laugh of mockery broke from the lips of the younger man. Gorzki śmiech szyderstwa wydarł się ze ściśniętej krtani Doriana.
"You shall see it yourself, to-night!" he cried, seizing a lamp from the table. Zobaczysz ją jeszcze dzisiaj! - krzyknął, chwytając lampę ze stołu. - Chodź, zobacz!
"Come: it is your own handiwork. Wszak to własne twoje dzieło.
Why shouldn't you look at it? Czemuż nie miałbyś go widzieć?
You can tell the world all about it afterwards, if you choose. Możesz potem opowiadać światu, co tylko zechcesz.
Nobody would believe you. Nikt ci nie uwierzy.
If they did believe you, they would like me all the better for it. A gdyby uwierzono, tym więcej by mnie kochano.
I know the age better than you do, though you will prate about it so tediously. Znam naszą epokę lepiej niż ty, pomimo że o niej rozprawiasz tak nudnie.
Come, I tell you. Chodź, a udzielę ci lekcji.
You have chattered enough about corruption. Now you shall look on it face to face." Dość już mówiłeś o zepsuciu, teraz spojrzysz mu w oczy, twarzą w twarz!
There was the madness of pride in every word he uttered. W każdym jego słowie dźwięczała bezgraniczna duma.
He stamped his foot upon the ground in his boyish insolent manner. Tupał nogami z chłopięcą zuchwałością.
He felt a terrible joy at the thought that some one else was to share his secret, and that the man who had painted the portrait that was the origin of all his shame was to be burdened for the rest of his life with the hideous memory of what he had done. Odczuwał płomienną radość na myśl, że tajemnicą swą podzieli się z drugim człowiekiem, z tym właśnie, co wymalował obraz, źródło jego hańby, a teraz przez całe dalsze życie zmuszony będzie nosić z sobą straszną pamięć tego, co uczynił.
"Yes," he continued, coming closer to him and looking steadfastly into his stern eyes, "I shall show you my soul. Tak - mówił dalej, zbliżając się doń i patrząc uporczywie w surowe oczy przyjaciela - zobaczysz moją duszę.
You shall see the thing that you fancy only God can see." Zobaczysz, jak powiadasz, co Bóg tylko widzieć może.
Hallward started back. Hallward cofnął się.
"This is blasphemy, Dorian!" he cried. "You must not say things like that. Dorianie, ty bluźnisz! - zawołał. - Nie mów czegoś podobnego.
They are horrible, and they don't mean anything." To brzmi okropnie, a nie może mieć żadnego sensu.
"You think so?" He laughed again. Tak sądzisz? - Gray zaśmiał się ponownie.
"I know so. Wiem o tym.
As for what I said to you to-night, I said it for your good. To, co ci wpierw mówiłem, mówiłem tylko dla twojego dobra.
You know I have been always a stanch friend to you." Wszak wiesz, że zawsze byłem ci wiernym przyjacielem.
"Don't touch me. Nie dotykaj mnie.
Finish what you have to say." Kończ to, co chciałeś mi powiedzieć.
A twisted flash of pain shot across the painter's face. He paused for a moment, and a wild feeling of pity came over him. Błysk bólu przemknął po twarzy malarza, który nagle uczuł przemożne uczucie litości dla Doriana.
After all, what right had he to pry into the life of Dorian Gray? Jakież właściwie miał prawo wdzierać się w jego życie?
If he had done a tithe of what was rumoured about him, how much he must have suffered! Gdyby popełnił był bodaj dziesiątą część tego, co mu przypisywano, jakże strasznie musiałby cierpieć!
Then he straightened himself up, and walked over to the fire-place, and stood there, looking at the burning logs with their frostlike ashes and their throbbing cores of flame. Wyprostował się, podszedł do kominka i patrzył w drwa palące się wężykowatym płomieniem, gdzieniegdzie okryte popiołem, który z pewnej odległości wyglądał jak szron.
"I am waiting, Basil," said the young man in a hard clear voice. He turned round. Czekam, Bazyli - ozwał się Dorian Gray głosem twardym i stanowczym.
"What I have to say is this," he cried. Malarz odwrócił się.
"You must give me some answer to these horrible charges that are made against you. Niewiele ci już mam do powiedzenia! - odparł. - Musisz mi dać odpowiedź na te straszne oskarżenia.
If you tell me that they are absolutely untrue from beginning to end, I shall believe you. Jeśli mi powiesz, że wszystko od początku do końca jest kłamstwem, uwierzę!
Deny them, Dorian, deny them! Dorianie, powiedz to! Powiedz, że wszystko to jest kłamstwem!
Can't you see what I am going through? Czyż nie widzisz, co się ze mną dzieje?
My God! don't tell me that you are bad, and corrupt, and shameful." Na Boga, tylko nie mów, że jesteś zły, podły i nikczemny!
Dorian Gray smiled. Dorian Gray się uśmiechnął.
There was a curl of contempt in his lips. Na ustach jego widniał grymas wzgardy.
"Come upstairs, Basil," he said quietly. "I keep a diary of my life from day to day, and it never leaves the room in which it is written. Chodź ze mną, Bazyli - rzekł spokojnie. - Prowadzę dokładny dziennik mego życia, ale nigdy go nie zabieram z pokoju, w którym go spisuję.
I shall show it to you if you come with me." Pokażę ci go, jeśli ze mną pójdziesz.
"I shall come with you, Dorian, if you wish it. Pójdę, Dorianie, jeśli sobie tego życzysz.
I see I have missed my train. Widzę, że spóźniłem się już na pociąg.
That makes no matter. Ale to nic nie szkodzi.
I can go to-morrow. Mogę jechać jutro.
But don't ask me to read anything to-night. Nie żądaj jednak, bym dziś jeszcze coś czytał.
All I want is a plain answer to my question." Chcę tylko szczerej odpowiedzi na me pytanie.
"That shall be given to you upstairs. Właśnie ci ją chcę dać!
I could not give it here. Tu tego uczynić nie mogę.

Chodź ze mną na górę.
You will not have to read long." Czytanie nie zajmie ci dużo czasu.
Chapter 13 XIII
He passed out of the room and began the ascent, Basil Hallward following close behind. Wyszedł z pokoju i zaczął wchodzić na piętro. Bazyli Hallward szedł tuż za nim.
They walked softly, as men do instinctively at night. Szli cicho, jak się to instynktownie zwykło czynić w nocy.
The lamp cast fantastic shadows on the wall and staircase. Lampa rzucała fantastyczne cienie na ściany i schody.
A rising wind made some of the windows rattle. Na dworze zerwał się wiatr dzwoniąc szybami.
When they reached the top landing, Dorian set the lamp down on the floor, and taking out the key, turned it in the lock. Gdy stanęli na najwyższym piętrze, Dorian postawił lampę na podłodze, wyjął klucz i przekręcił go w zamku.
"You insist on knowing, Basil?" he asked in a low voice. Bazyli, czy obstajesz przy tym, bym ci dał odpowiedź? -spytał cicho.
"Yes." -Tak.
"I am delighted," he answered, smiling. To mnie cieszy - odparł z uśmiechem.
Then he added, somewhat harshly, "You are the one man in the world who is entitled to know everything about me. Po chwili z pewnym rozdrażnieniem dodał: - Ty jesteś jedynym człowiekiem na świecie, który ma prawo wiedzieć o mnie wszystko.
You have had more to do with my life than you think"; and, taking up the lamp, he opened the door and went in. Więcej bowiem wpłynąłeś na moje życie, niż przypuszczasz. - Wziął lampę, o-tworzył drzwi i wszedł do pokoju.
A cold current of air passed them, and the light shot up for a moment in a flame of murky orange. Wionął na nich zimny prąd powietrza, lampa na chwilę zamigotała żółtym, ponurym płomieniem.
He shuddered. Dreszcz przebiegł Doriana.
"Shut the door behind you," he whispered, as he placed the lamp on the table. Zamknij drzwi za sobą - szepnął, stawiając lampę na stole.
Hallward glanced round him with a puzzled expression. Hallward rozglądał się dokoła, zdumiony i zmieszany.
The room looked as if it had not been lived in for years. Pokój, w którym się znajdowali, nosił ślady długoletniego opuszczenia.
A faded Flemish tapestry, a curtained picture, an old Italian cassone, and an almost empty book-case--that was all that it seemed to contain, besides a chair and a table. Wyblakły dywan flamandzki na jednej ze ścian, zasłonięty obraz, stary włoski cassone i próżna niemal szafa na książki stanowiły obok stołu i jedynego krzesła całe urządzenie.
As Dorian Gray was lighting a half-burned candle that was standing on the mantelshelf, he saw that the whole place was covered with dust and that the carpet was in holes. Dorian Gray, zapaliwszy do połowy wypaloną świecę stojącą na kominku, zobaczył, że wszystko okryte było grubą warstwą kurzu, a w dywanie świeciły dziury.
A mouse ran scuffling behind the wainscoting. Za boazerią ścienną tłukła się mysz.
There was a damp odour of mildew. W pokoju panowała atmosfera wilgotna i zatęchła.
"So you think that it is only God who sees the soul, Basil? Sądzisz zatem, Bazyli, że tylko Bóg może widzieć duszę?
Draw that curtain back, and you will see mine." The voice that spoke was cold and cruel. Odsuń tę zasłonę, a zobaczysz moją duszę. - Głos jego brzmiał twardo, lodowato.
"You are mad, Dorian, or playing a part," muttered Hallward, frowning. Dorianie, mówisz w obłędzie lub grasz komedię - szepnął Hallward, marszcząc czoło.
"You won't? Nie chcesz?
Then I must do it myself," said the young man, and he tore the curtain from its rod and flung it on the ground. Więc sam to zrobię! - zawołał Dorian, zrywając zasłonę z obrazu i rzucając ją na ziemię.
An exclamation of horror broke from the painter's lips as he saw in the dim light the hideous face on the canvas grinning at him. Okrzyk przerażenia wyrwał się z ust malarza, gdy w niepewnym świetle ujrzał na płótnie wstrętną twarz wykrzywioną uśmiechem.
There was something in its expression that filled him with disgust and loathing. W wyrazie portretu było coś w najwyższym stopniu wstrętnego i ohydnego.
Good heavens! it was Dorian Gray's own face that he was looking at! Wielki Boże! Przecież to twarz Doriana Graya.
The horror, whatever it was, had not yet entirely spoiled that marvellous beauty. Ten straszny jad, czymkolwiek on był, nie zdołał jeszcze zniszczyć doszczętnie jego cudnej piękności.
There was still some gold in the thinning hair and some scarlet on the sensual mouth. Nieco złota świeciło jeszcze na rzednących włosach i trochę purpury zabarwiało zmysłowe wargi.
The sodden eyes had kept something of the loveliness of their blue, the noble curves had not yet completely passed away from chiselled nostrils and from plastic throat. Wypełzłe oczy wykazywały jeszcze ślad dawnego przeczystego błękitu, a wykwintne linie nosa i szyi nie zatraciły dotąd całej szlachetności.
Yes, it was Dorian himself. Tak, to był Dorian.
But who had done it? Ale kto go tak wymalował?
He seemed to recognize his own brushwork, and the frame was his own design. Wydało mu się, że poznaje pociągnięcia swego własnego pędzla, a rama obrazu zrobiona była stanowczo według jego rysunku.
The idea was monstrous, yet he felt afraid. Strach uwierzyć w coś podobnego, a jednak czuł, jak go coraz większa ogarnia trwoga.
He seized the lighted candle, and held it to the picture. Chwycił zapaloną świecę i stanął tuż przed obrazem.
In the left-hand corner was his own name, traced in long letters of bright vermilion. Po lewej stronie u dołu widniało jego nazwisko, nakreślone czerwoną farbą podłużnymi literami?
It was some foul parody, some infamous ignoble satire. Podła parodia, marna, nikczemna satyra.
He had never done that. On tego nie malował.
Still, it was his own picture. A jednak to jego obraz.
He knew it, and he felt as if his blood had changed in a moment from fire to sluggish ice. Zna przecież każdą linię, każde pociągnięcie pędzla… Miał uczucie, jak gdyby krew jego w jednej chwili zakrzepła w lód.
His own picture! Jego obraz!
What did it mean? Co to ma znaczyć?
Why had it altered? Czemu się zmienił?
He turned and looked at Dorian Gray with the eyes of a sick man. Hallward odwrócił się i wzrokiem człowieka złamanego spojrzał na Doriana.
His mouth twitched, and his parched tongue seemed unable to articulate. Usta mu drżały, zaschły język nie zdołał się poruszyć.
He passed his hand across his forehead. Rękę przesunął po czole.
It was dank with clammy sweat. Mokre było od lepkiego potu.
The young man was leaning against the mantelshelf, watching him with that strange expression that one sees on the faces of those who are absorbed in a play when some great artist is acting. Młody człowiek, wsparty o gzyms kominka, obserwował go z tą dziwną uwagą, z jaką zwykło się obserwować grę wielkiego aktora.
There was neither real sorrow in it nor real joy. Twarz jego nie wyrażała ani prawdziwego cierpienia, ani prawdziwej radości.
There was simply the passion of the spectator, with perhaps a flicker of triumph in his eyes. Jedynie wytężoną uwagę obserwatora -z lekką domieszką triumfu w oczach.
He had taken the flower out of his coat, and was smelling it, or pretending to do so. Wyjął kwiat z butonierki i wchłaniał jego woń lub udawał, że ją wchłania.
"What does this mean?" cried Hallward, at last. Co to ma znaczyć? - wykrztusił wreszcie Hallward.
His own voice sounded shrill and curious in his ears. Głos jego brzmiał tak ostro, że jemu samemu wydał się obcy.
"Years ago, when I was a boy," said Dorian Gray, crushing the flower in his hand, "you met me, flattered me, and taught me to be vain of my good looks. Przed laty, kiedy byłem młodym chłopcem - mówił Dorian Gray, mnąc kwiat, którym się bawił - spotkałem ciebie; pochlebiałeś mi i nauczyłeś być próżnym z powodu mej piękności.
One day you introduced me to a friend of yours, who explained to me the wonder of youth, and you finished a portrait of me that revealed to me the wonder of beauty. Pewnego dnia przedstawiłeś mi jednego ze swych znajomych, a ten mi wyjaśnił, jaką cudowną rzeczą jest młodość.
In a mad moment that, even now, I don't know whether I regret or not, I made a wish, perhaps you would call it a prayer. . . ." Właśnie wtedy wykończyłeś mój portret, który był dla mnie objawieniem, jaką cudowną rzeczą jest piękność. W chwili szału, którego dziś jeszcze ani nie żałuję, ani nie błogosławię, wyraziłem życzenie, ty nazwałbyś je może modlitwą…
"I remember it! O przypominam sobie!
Oh, how well I remember it! Jakże dokładnie sobie przypominam.
No! the thing is impossible. Ale nie! To niepodobieństwo!
The room is damp. Pokój musi być wilgotny.
Mildew has got into the canvas. Pleśń zniszczyła płótno.
The paints I used had some wretched mineral poison in them. Farby, których używałem, mają widać w sobie jakieś przeklęte trucizny.
I tell you the thing is impossible." To niemożliwe, powiadam ci!
"Ah, what is impossible?" murmured the young man, going over to the window and leaning his forehead against the cold, mist-stained glass. Co niemożliwe? - zapytał szeptem Dorian. Podszedł ku oknu i przycisnął czoło do zimnej zamglonej szyby.
"You told me you had destroyed it." Powiedziałeś, żeś ty sam zniszczył obraz.
"I was wrong. To nieprawda!
It has destroyed me." On zniszczył mnie!
"I don't believe it is my picture." Nie wierzę, aby to był portret malowany przeze mnie.
"Can't you see your ideal in it?" said Dorian bitterly. Nie możesz poznać swego ideału? - gorzko rzekł Dorian.
"My ideal, as you call it. . ." Mój ideał, jak go nazywasz…
"As you called it." Jak ty go nazwałeś!
"There was nothing evil in it, nothing shameful. Tak, ale wówczas nie było w nim nic złego, nic nikczemnego.
You were to me such an ideal as I shall never meet again. Byłeś dla mnie ideałem, jakiego nie spotkam już nigdy.
This is the face of a satyr." Ale to jest twarz satyra.
"It is the face of my soul." To jest oblicze mojej duszy.
"Christ! what a thing I must have worshipped! Boże, i cóż ja ubóstwiałem!
It has the eyes of a devil." Z tego obrazu patrzą oczy szatana!
"Each of us has heaven and hell in him, Basil," cried Dorian with a wild gesture of despair. Bazyli, każdy z nas nosi w sobie niebo i piekło! - krzyknął Dorian z dzikim gestem rozpaczy.
Hallward turned again to the portrait and gazed at it. Hallward znów się zwrócił do portretu i wlepił w niego oczy.
"My God! If it is true," he exclaimed, "and this is what you have done with your life, why, you must be worse even than those who talk against you fancy you to be!" Boże wielki, jeśli to prawda - wyszeptał - i jeśli ty to zrobiłeś ze swego życia, musisz być znacznie gorszy, niż przypuszczać mogą najgorsi twoi wrogowie.
He held the light up again to the canvas and examined it. Podniósł świecę i bardzo uważnie począł się przyglądać portretowi.
The surface seemed to be quite undisturbed and as he had left it. Powierzchnia płótna wydawała się zupełnie nie uszkodzona.
It was from within, apparently, that the foulness and horror had come. Ta okropna zgnilizna musiała więc pochodzić z wewnątrz.
Through some strange quickening of inner life the leprosies of sin were slowly eating the thing away. Wskutek dziwnego pobudzenia wewnętrznego życia trąd grzechu stopniowo trawił obraz.
The rotting of a corpse in a watery grave was not so fearful. Rozkład trupa w wilgotnym grobie nie mógł być równie straszny.
His hand shook, and the candle fell from its socket on the floor and lay there sputtering. Ręka malarza drżała tak gwałtownie, że świeca wypadła na ziemię z lichtarza, migocąc niepewnym blaskiem.
He placed his foot on it and put it out. Zdeptał ją.
Then he flung himself into the rickety chair that was standing by the table and buried his face in his hands. Następnie padł na chwiejne krzesło koło stołu i ukrył zmienioną twarz w dłoniach.
"Good God, Dorian, what a lesson! What an awful lesson!" Boże wielki, jakaż to nauka, jaka straszna nauka!
There was no answer, but he could hear the young man sobbing at the window. Nie usłyszał żadnej odpowiedzi, tylko łkanie Doriana, który ciągle jeszcze stał przy oknie.
"Pray, Dorian, pray," he murmured. "What is it that one was taught to say in one's boyhood? 'Lead us not into temptation. Forgive us our sins. Wash away our iniquities.' Dorianie, módl się, módl się - szepnął. - Jak nas to uczono w młodości?… „Nie wódź nas na pokuszenie… odpuść nam nasze winy… zmyj grzechy nasze.”
Let us say that together. Módlmy się razem.
The prayer of your pride has been answered. Modlitwa dyktowana przez twą pychę została wysłuchana.
The prayer of your repentance will be answered also. Modlitwa twej skruchy również będzie wysłuchana.
I worshipped you too much. Zbyt cię ubóstwiałem.
I am punished for it. Jestem teraz ukarany.
You worshipped yourself too much. I ty zbyt ubóstwiałeś siebie.
We are both punished." Jesteśmy obaj ukarani.
Dorian Gray turned slowly around and looked at him with tear-dimmed eyes. Dorian Gray odwrócił się powoli i spojrzał nań oczami pociemniałymi od łez.
"It is too late, Basil," he faltered. Za późno, Bazyli - wykrztusił.
"It is never too late, Dorian. Dorianie, nigdy nie jest za późno.
Let us kneel down and try if we cannot remember a prayer. Uklęknijmy i spróbujmy sobie przypomnieć jakąś modlitwę.
Isn't there a verse somewhere, 'Though your sins be as scarlet, yet I will make them as white as snow'?" Wszak Pismo mówi: „A choćby grzechy twe były jak szkarłat, ja je obmyję, że nad śnieg bielsze będą.”
"Those words mean nothing to me now." Słowa te nie mają już dla mnie żadnego znaczenia.
"Hush! Don't say that. Cicho, nie mów w ten sposób.
You have done enough evil in your life. Dość złego popełniłeś już w życiu.
My God! Boże wielki!
Don't you see that accursed thing leering at us?" Czyż nie widzisz, jak ten przeklęty stwór kpi z nas?
Dorian Gray glanced at the picture, and suddenly an uncontrollable feeling of hatred for Basil Hallward came over him, as though it had been suggested to him by the image on the canvas, whispered into his ear by those grinning lips. Dorian spojrzał na obraz i nagle uczuł niepohamowaną nienawiść do Bazylego, jak gdyby ten portret na płótnie podszeptywał mu ją swymi szyderczo wykrzywionymi ustami.
The mad passions of a hunted animal stirred within him, and he loathed the man who was seated at the table, more than in his whole life he had ever loathed anything. Opanowała go szalona wściekłość ściganego zwierzęcia i nienawiść do tego, który wciąż nieruchomy siedział przy stole - nienawiść tak silna, jakiej nie odczuwał nigdy w życiu.
He glanced wildly around. Jak oszalały rozejrzał się dokoła.
Something glimmered on the top of the painted chest that faced him. His eye fell on it. Na pomalowanej skrzyni coś błysnęło, przyciągając jego wzrok.
He knew what it was. Wiedział, co to jest.
It was a knife that he had brought up, some days before, to cut a piece of cord, and had forgotten to take away with him. Przed paru dniami przyniósł ten nóż, żeby nim odciąć kawał sznura, i zapomniał go stąd zabrać z powrotem.
He moved slowly towards it, passing Hallward as he did so. Powoli podszedł ku skrzyni, przechodząc tuż obok Hallwarda.
As soon as he got behind him, he seized it and turned round. Gdy znalazł się za jego plecami, chwycił nóż i odwrócił się.
Hallward stirred in his chair as if he was going to rise. Malarz poruszył się na krześle, jak gdyby chciał wstać.
He rushed at him and dug the knife into the great vein that is behind the ear, crushing the man's head down on the table and stabbing again and again. W tej chwili Dorian rzucił się na niego, wbił nóż w tętnicę za uchem i przyciskając głowę malarza do stołu, raz po raz na oślep uderzał nożem.
There was a stifled groan and the horrible sound of some one choking with blood. Usłyszał zdławiony krzyk i straszne rzężenie człowieka, którego krtań zalewa krew.
Three times the outstretched arms shot up convulsively, waving grotesque, stiff-fingered hands in the air. Wyciągnięte ramiona konwulsyjnie zachybotały trzykrotnie w powietrzu, wymachując rękami o dziwacznie zesztywniałych palcach.
He stabbed him twice more, but the man did not move. Dwa razy jeszcze ugodził nożem, ale żadnego już nie wywołał oporu.
Something began to trickle on the floor. Coś zaczęło ściekać na podłogę.
He waited for a moment, still pressing the head down. Czekał jeszcze chwilę, przyciskając wciąż głowę zabitego do stołu.
Then he threw the knife on the table, and listened. Po czym rzucił nóż na stół i nasłuchiwał.
He could hear nothing, but the drip, drip on the threadbare carpet. Nic nie słyszał, prócz ściekania krwi - kropla po kropli - na wytarty dywan.
He opened the door and went out on the landing. Otworzył drzwi i wyszedł na podest.
The house was absolutely quiet. W całym domu panowała niczym nie zakłócona cisza.
No one was about. Wszyscy spali.
For a few seconds he stood bending over the balustrade and peering down into the black seething well of darkness. Przez parę sekund stał jeszcze na schodach i przechylony przez balustradę patrzył w ciemną otchłań.
Then he took out the key and returned to the room, locking himself in as he did so. Następnie wyjął klucz, wszedł z powrotem do pokoju i zamknął się od wewnątrz.
The thing was still seated in the chair, straining over the table with bowed head, and humped back, and long fantastic arms. Na krześle przy stole wciąż jeszcze siedziało to coś z głową pochyloną nisko nad stołem, ze zgiętymi w pałąk plecami i długimi, fantastycznymi ramionami.
Had it not been for the red jagged tear in the neck and the clotted black pool that was slowly widening on the table, one would have said that the man was simply asleep. Można by było sądzić, że śpi, gdyby nie czerwona, zygzakowata rana na karku i ciemna kałuża krzepnącej krwi, powoli rozlewająca się coraz dalej po stole.
How quickly it had all been done! Jak szybko się to wszystko stało!
He felt strangely calm, and walking over to the window, opened it and stepped out on the balcony. Czuł się dziwnie spokojny. Podszedł ku oszklonym drzwiom, otworzył je i wyszedł na balkon.
The wind had blown the fog away, and the sky was like a monstrous peacock's tail, starred with myriads of golden eyes. Wiatr rozpędził mgły, a niebo wyglądało niby olbrzymi pawi ogon ugwieżdżony tysiącami złotych oczu.
He looked down and saw the policeman going his rounds and flashing the long beam of his lantern on the doors of the silent houses. Wyjrzał na ulicę i zobaczył policjanta, jak powoli dokonywał obchodu oświecając podłużnymi promieniami swej latarki drzwi cichych, we śnie pogrążonych domów.
The crimson spot of a prowling hansom gleamed at the corner and then vanished. U wylotu ulicy błysnęło czerwone światło dorożki i zniknęło.
A woman in a fluttering shawl was creeping slowly by the railings, staggering as she went. Kobieta w powiewnym szalu powoli wlokła się wzdłuż balustrad.
Now and then she stopped and peered back. Od czasu do czasu przystawała i oglądała się.
Once, she began to sing in a hoarse voice. Raz zaczęła śpiewać ochrypłym, niemiłym głosem.
The policeman strolled over and said something to her. Policjant zbliżył się i coś jej powiedział.
She stumbled away, laughing. Zaśmiała się i poszła dalej.
A bitter blast swept across the square. Ostry wiatr powiał przez skwer.
The gas-lamps flickered and became blue, and the leafless trees shook their black iron branches to and fro. Lampy gazowe zamigotały błękitnie, a drzewa obnażone z liści wstrząsnęły ciężkimi, czarnymi konarami. Dreszcz go przebiegł.
He shivered and went back, closing the window behind him. Cofnął się do pokoju i zamknął balkonowe drzwi.
Having reached the door, he turned the key and opened it. Podszedłszy do wewnętrznych drzwi, przekręcił klucz w zamku i otworzył je.
He did not even glance at the murdered man. Nie popatrzył nawet na zamordowanego człowieka.
He felt that the secret of the whole thing was not to realize the situation. Czuł, że o to tylko chodzi, by sobie nie uświadomić sytuacji.
The friend who had painted the fatal portrait to which all his misery had been due had gone out of his life. Przyjaciel, który namalował fatalny portret, źródło wszystkich nieszczęść, został wykreślony z jego życia.
That was enough. Nic więcej.
Then he remembered the lamp. Przyszła mu na myśl lampa.
It was a rather curious one of Moorish workmanship, made of dull silver inlaid with arabesques of burnished steel, and studded with coarse turquoises. Było to istne cacko roboty mauretańskiej, z matowego srebra, ozdobione arabeskami z lśniącej stali i inkrustacją z nie szlifowanych turkusów.
Perhaps it might be missed by his servant, and questions would be asked. Służący mógłby dostrzec jej brak i spytać o nią.
He hesitated for a moment, then he turned back and took it from the table. Zawahał się na chwilę, po czym wrócił do pokoju i wziął lampę ze stołu.
He could not help seeing the dead thing. Nie mógł się powstrzymać od spojrzenia na martwą postać.
How still it was! Jakże spokojnie siedziała.
How horribly white the long hands looked! Jak okropnie białe były długie ręce.
It was like a dreadful wax image. Niby przerażająca figura z wosku.
Having locked the door behind him, he crept quietly downstairs. Zamknąwszy za sobą drzwi, począł cicho schodzie ze schodów.
The woodwork creaked and seemed to cry out as if in pain. Trzeszczały i zdawały się krzyczeć z bólu.
He stopped several times and waited. Kilkakrotnie się zatrzymywał nasłuchując.
No: everything was still. Nic. Wokół panowała cisza niezmącona.
It was merely the sound of his own footsteps. To tylko odgłos własnych jego kroków.
When he reached the library, he saw the bag and coat in the corner. Gdy wszedł do biblioteki, zobaczył torbę podróżną i płaszcz.
They must be hidden away somewhere. Musiał to gdzieś ukryć.
He unlocked a secret press that was in the wainscoting, a press in which he kept his own curious disguises, and put them into it. Otworzył tajemne drzwiczki w boazerii, gdzie ukrywał własne dziwaczne stroje, w które się zwykł przebierać, i tam włożył rzeczy Hallwarda.
He could easily burn them afterwards. Łatwo będzie je spalić.
Then he pulled out his watch. It was twenty minutes to two. Wyjął zegarek Dwadzieścia minut brakowało do godziny drugiej.
He sat down and began to think. Usiadł i począł rozmyślać.
Every year--every month, almost-- men were strangled in England for what he had done. Co rok, co miesiąc niemal wieszano w Anglii ludzi za to, co on popełnił.
There had been a madness of murder in the air. Szał morderstw wisiał w powietrzu.
Some red star had come too close to the earth. . . . Jakaś czerwona gwiazda zbyt się zbliżyła do Ziemi.
And yet, what evidence was there against him? A jednak, czy istniał przeciw niemu jakikolwiek dowód?
Basil Hallward had left the house at eleven. Bazyli Hallward wyszedł z domu o jedenastej.
No one had seen him come in again. Nikt nie widział, ze znów wrócił w jego towarzystwie.
Most of the servants were at Selby Royal. Prawie cała służba bawi w Selby Royal.
His valet had gone to bed.... Paris! Kamerdyner śpi… Paryż!
Yes. It was to Paris that Basil had gone, and by the midnight train, as he had intended. Tak, Bazyli Hallward wyjechał do Paryża o północy, jak był postanowił.
With his curious reserved habits, it would be months before any suspicions would be roused. Wobec tego, ze trzymał się z dala od ludzi, mogą upłynąć całe miesiące, zanim się zbudzi jakieś podejrzenie.
Months! Całe miesiące!
Everything could be destroyed long before then. Do tego czasu wszystko się da uprzątnąć.
A sudden thought struck him. Nagle błysnęła mu myśl.
He put on his fur coat and hat and went out into the hall. Wstał, narzucił futro i wyszedł na korytarz.
There he paused, hearing the slow heavy tread of the policeman on the pavement outside and seeing the flash of the bull's-eye reflected in the window. Tu stanął przysłuchując się powolnym, ciężkim krokom policjanta na ulicy. Widział, jak w szybie okiennej odbił się błysk jego latarki.
He waited and held his breath. Czekał powstrzymując oddech.
After a few moments he drew back the latch and slipped out, shutting the door very gently behind him. Po paru chwilach ujął za klamkę wysunął się i cicho zamknął za sobą drzwi.
Then he began ringing the bell. Następnie zadzwonił.
In about five minutes his valet appeared, half-dressed and looking very drowsy. Nie upłynęło pięć minut, a zjawił się na wpół ubrany i mocno zaspany kamerdyner.
"I am sorry to have had to wake you up, Francis," he said, stepping in; "but I had forgotten my latch-key. Przykro mi, ze musiałem cię zbudzić, Franciszku - rzekł wchodząc do domu. - Zapomniałem wziąć klucz od bramy.
What time is it?" Która to godzina?
"Ten minutes past two, sir," answered the man, looking at the clock and blinking. Dziesięć minut po drugiej, jaśnie panie - odpowiedział kamerdyner, patrząc na zegarek zmrużonymi oczami.
"Ten minutes past two? Dziesięć minut po drugiej?
How horribly late! You must wake me at nine to-morrow. Tak strasznie późno, a musisz mnie jutro zbudzić o dziewiątej.
I have some work to do." Mam coś do załatwienia.
"All right, sir." Będę pamiętał, jaśnie panie.
"Did any one call this evening?" Czy był ktoś w ciągu wieczora?
"Mr. Hallward, sir. Pan Hallward, jaśnie panie.
He stayed here till eleven, and then be went away to catch his train." Czekał do jedenastej, a potem wyszedł, śpiesząc się na pociąg.
"Oh! I am sorry I didn't see him. O, szkoda, że nie mogłem się z nim widzieć.
Did he leave any message?" Czy może zostawił jakiś list?
"No, sir, except that he would write to you from Paris, if he did not find you at the club." Nie, jaśnie panie. Powiedział tylko, że napisze z Paryża, jeśli jaśnie pana nie zastanie w klubie.
"That will do, Francis. Dobrze.
Don't forget to call me at nine to-morrow." A nie zapomnij zbudzić mnie o dziewiątej.
"No, sir." Do usług jaśnie pana.
The man shambled down the passage in his slippers. Kamerdyner oddalił się cicho.
Dorian Gray threw his hat and coat upon the table and passed into the library. Donan Gray rzucił na stół kapelusz i płaszcz i wszedł do biblioteki.
For a quarter of an hour he walked up and down the room, biting his lip and thinking. Przez kwadrans przechadzał się po pokoju zamyślony gryząc usta.
Then he took down the Blue Book from one of the shelves and began to turn over the leaves. Następnie zdjął z półki książkę adresową i zaczął przerzucać kartki.
"Alan Campbell, 152, Hertford Street, Mayfair." Alan Campbell, 152, Herttord Street, Mayfair.
Yes; that was the man he wanted. Tak, to był człowiek, którego właśnie potrzebował.
Chapter 14 XIV
At nine o'clock the next morning his servant came in with a cup of chocolate on a tray and opened the shutters. Nazajutrz rano o dziewiątej wszedł służący z filiżanką czekolady i otworzył okiennice.
Dorian was sleeping quite peacefully, lying on his right side, with one hand underneath his cheek. Dorian spał całkiem spokojnie, leżąc na prawym boku, z ręką podsuniętą pod głowę.
He looked like a boy who had been tired out with play, or study. Wyglądał jak chłopiec, który się zmęczył przy zabawie lub pracy.
The man had to touch him twice on the shoulder before he woke, and as he opened his eyes a faint smile passed across his lips, as though he had been lost in some delightful dream. Służący musiał dwukrotnie dotknąć jego ramienia, zanim się zbudził, a gdy otworzył oczy, po ustach jego przemknął lekki uśmiech, jak gdyby przypominał sobie czarowny sen.
Yet he had not dreamed at all. Nie miał jednak żadnych snów.
His night had been untroubled by any images of pleasure or of pain. Spoczynku jego nie zamąciły żadne majaki ani bólu, ani radości.
But youth smiles without any reason. Ale młodość uśmiecha się bez powodu.
It is one of its chiefest charms. To właśnie stanowi główny jej urok.
He turned round, and leaning upon his elbow, began to sip his chocolate. Odwrócił się i wsparty na łokciu, powoli wysączał czekoladę.
The mellow November sun came streaming into the room. Łagodne listopadowe słonce wpływało do pokoju.
The sky was bright, and there was a genial warmth in the air. It was almost like a morning in May. Niebo było całkiem jasne, a w powietrzu rozlewało się przyjemne ciepło, jakby w majowy poranek.
Gradually the events of the preceding night crept with silent, blood-stained feet into his brain and reconstructed themselves there with terrible distinctness. Powoli zdarzenia ubiegłej nocy cichymi, krwawymi stopami wśliznęły się do jego mózgu, powracając do życia ze straszną wyrazistością.
He winced at the memory of all that he had suffered, and for a moment the same curious feeling of loathing for Basil Hallward that had made him kill him as he sat in the chair came back to him, and he grew cold with passion. Drgnął na wspomnienie wszystkich swych cierpień i na chwilę uczuł znów tę nieprzezwyciężoną nienawiść do Bazylego Hallwarda, która go pchnęła do morderstwa.
The dead man was still sitting there, too, and in the sunlight now. Zdrętwiał z przerażenia Trup siedzi tam jeszcze na górze i do tego w świetle słońca.
How horrible that was! Jakie to straszne!
Such hideous things were for the darkness, not for the day. Tak obrzydliwe rzeczy przeznaczone są dla mroku, nie dla dnia.
He felt that if he brooded on what he had gone through he would sicken or grow mad. Czuł, że jeśli zacznie się zastanawiać nad tym, co przeżył, rozchoruje się lub dostanie obłędu.
There were sins whose fascination was more in the memory than in the doing of them, strange triumphs that gratified the pride more than the passions, and gave to the intellect a quickened sense of joy, greater than any joy they brought, or could ever bring, to the senses. Istnieją grzechy, których urok tkwi raczej w myśli o nich niż w samym czynie, triumfy dziwne, zadowalające raczej dumę niż namiętność, wzmagające tętno intelektualnej radości - radości znacznie intensywniejszej niż ta, jaką obdarzają czy mają możliwość obdarzać zmysły.
But this was not one of them. Ale ten jego grzech nie należał do owej kategorii.
It was a thing to be driven out of the mind, to be drugged with poppies, to be strangled lest it might strangle one itself. Przeciwnie, był jednym z tych, które należy wymazać z pamięci, uśpić makiem, zdławić, aby nie zostać przezeń zdławionym.
When the half-hour struck, he passed his hand across his forehead, and then got up hastily and dressed himself with even more than his usual care, giving a good deal of attention to the choice of his necktie and scarf-pin and changing his rings more than once. Zegar wybił pół do dziesiątej. Dorian odsunął włosy z czoła i wstał szybko. Ubierał się jeszcze staranniej niż zwykle. Szukał długo, zanim dobrał odpowiedni krawat i szpilkę, a pierścienie zmieniał kilkakrotnie.
He spent a long time also over breakfast, tasting the various dishes, talking to his valet about some new liveries that he was thinking of getting made for the servants at Selby, and going through his correspondence. Długo też siedział przy śniadaniu, jadł po trochu ze wszystkich dań, rozmawiał z kamerdynerem o jakiejś nowej liberii, którą należało sprawić dla służby w Royal Selby, po czym przeglądał korespondencję.
At some of the letters, he smiled. Three of them bored him. Do niektórych listów się uśmiechał, inne irytowały go widocznie.
One he read several times over and then tore up with a slight look of annoyance in his face. "That awful thing, a woman's memory!" as Lord Henry had once said. Jeden odczytywał kilka razy, wreszcie przedarł go z wyrazem zniecierpliwienia. „Straszna rzecz ta pamięć kobieca!” - jak raz powiedział lord Henryk.
After he had drunk his cup of black coffee, he wiped his lips slowly with a napkin, motioned to his servant to wait, and going over to the table, sat down and wrote two letters. Wypiwszy czarną kawę, skinął na służącego, by zaczekał, po czym siadł przy biurku i napisał dwa listy.
One he put in his pocket, the other he handed to the valet. Jeden włożył do kieszeni, drugi dał służącemu.
"Take this round to 152, Hertford Street, Francis, and if Mr. Campbell is out of town, get his address." Na Hertford Street 152, a jeśliby pana Campbella nie było w mieście, to zapytać o jego adres.
As soon as he was alone, he lit a cigarette and began sketching upon a piece of paper, drawing first flowers and bits of architecture, and then human faces. Gdy został sam, zapalił papierosa i począł na kawałku papieru rysować kwiaty, następnie fragmenty architektoniczne, wreszcie twarze ludzkie.
Suddenly he remarked that every face that he drew seemed to have a fantastic likeness to Basil Hallward. Nagle dostrzegł we wszystkich tych twarzach dziwne podobieństwo z Bazylim Hallwardem.
He frowned, and getting up, went over to the book-case and took out a volume at hazard. Zmarszczył czoło, wstał, podszedł do szafy z książkami i na ślepo wyjął z niej książkę.
He was determined that he would not think about what had happened until it became absolutely necessary that he should do so. Był zdecydowany nie myśleć o tym, co się stało, dopóki nie zajdzie konieczna potrzeba.
When he had stretched himself on the sofa, he looked at the title-page of the book. Położył się na sofie i spojrzał na tytuł książki.
It was Gautier's Emaux et Camees, Charpentier's Japanese-paper edition, with the Jacquemart etching. Emaux et Camees Gautiera w wydaniu Charpentiera, na papierze japońskim ze sztychami Jacquemarta.
The binding was of citron-green leather, with a design of gilt trellis-work and dotted pomegranates. Książeczka oprawna była w skórę cytrynowozieloną ze złoconymi ornamentami i nakrapianymi owocami granatu.
It had been given to him by Adrian Singleton. Otrzymał ją w podarku od Adriana Singletona.
As he turned over the pages, his eye fell on the poem about the hand of Lacenaire, the cold yellow hand "du supplice encore mal lavé:e," with its downy red hairs and its "doigts de faune." He glanced at his own white taper fingers, shuddering slightly in spite of himself, and passed on, Gdy przerzucał kartki, wzrok jego padł na ów wiersz, w którym poeta mówi o ręce Lacenaire’a, tej chłodnej, żółtej ręce du supplice encore mal lavee, okrytej puszystym rudym włosem i o doigts de faune. Spojrzał na swoje białe smukłe palce wstrząsany mimowolnym dreszczem i dalej przewracał kartki.
till he came to those lovely stanzas upon Venice: Sur une gamme chromatique, Le sein de peries ruisselant, La Vénus de l'Adriatique Sort de l'eau son corps rose et blanc. Les dômes, sur l'azur des ondes Suivant la phrase au pur contour, S'enflent comme des gorges rondes Que soulève un soupir d'amour. L'esquif aborde et me dépose, Jetant son amarre au pilier, Devant une façade rose, Sur le marbre d'un escalier. Zatrzymał się przy pięknych stancach weneckich: Z Adriatyku fal wynurzy Wenus pianą rozperlona Boskie ciało bladej róży W chromatycznej gamy tonach. Niebo w lazur fal spoziera, Czyste niby zdanie-tchnienie, Niby krągła pierś, co wzbiera, Gdy miłosnym drży westchnieniem. Płynę łodzią -już nie płynę, Pada zwój kotwicznych sznurów Przed kamienną plątaniną Różowości i marmurów.
How exquisite they were! As one read them, one seemed to be floating down the green water-ways of the pink and pearl city, seated in a black gondola with silver prow and trailing curtains. Jakie to cudowne! Czytając, człowiek ma wrażenie, że widzi przed sobą zielone kanały różowoperłowego miasta i mknie w czarnej gondoli o srebrnym dziobie i wlokących się po wodzie firankach.
The mere lines looked to him like those straight lines of turquoise-blue that follow one as one pushes out to the Lido. Wiersze same wyglądały jak owe proste, turkusowobłękitne pasma, które znaczą nasz ślad, gdy jedziemy na Lido.
The sudden flashes of colour reminded him of the gleam of the opal-and-iris-throated birds that flutter round the tall honeycombed Campanile, or stalk, with such stately grace, through the dim, dust-stained arcades. Raptowne błyski barw przypominały mu lśniące upierzenie ptaków o opałowych i irysowych szyjach i przez chwilę zdawał się je widzieć, jak fruwają koło wyniosłej miodowozłotej kampanili lub majestatycznie i z wdziękiem kroczą wzdłuż ciemnych, kurzem okrytych arkad.
Leaning back with half-closed eyes, he kept saying over and over to himself: Oparł się wygodnie i na wpół zmrużywszy oczy recytował raz po raz:
Devant une façade rose, Sur le marbre d'un escalier. …Przed kamienną plątaniną Różowości i marmurów.
The whole of Venice was in those two lines. Te dwa wiersze wyczarowały mu w duszy całą Wenecję.
He remembered the autumn that he had passed there, and a wonderful love that had stirred him to mad delightful follies. Myślał o jesieni tam spędzonej i o owej cudownej miłości, która go pchnęła do tylu szalonych a rozkosznych wybryków.
There was romance in every place. Każda miejscowość posiada swój specjalny romantyczny nastrój.
But Venice, like Oxford, had kept the background for romance, and, to the true romantic, background was everything, or almost everything. Tylko że Wenecja, podobnie jak Oksford, zachowała odpowiednio romantyczne tło, a dla prawdziwego romantyka tło jest wszystkim lub niemal wszystkim.
Basil had been with him part of the time, and had gone wild over Tintoret. Bazyli bawił tam z nim przez pewien czas i nie posiadał się z zachwytu nad Tintorettem.
Poor Basil! Biedny Bazyli!
What a horrible way for a man to die! Umrzeć w sposób tak okropny!
He sighed, and took up the volume again, and tried to forget. Westchnął, wziął znów książkę do ręki, starając się zapomnieć.
He read of the swallows that fly in and out of the little cafe at Smyrna where the Hadjis sit counting their amber beads and the turbaned merchants smoke their long tasselled pipes and talk gravely to each other; he read of the Obelisk in the Place de la Concorde that weeps tears of granite in its lonely sunless exile and longs to be back by the hot, lotus- covered Nile, where there are Sphinxes, and rose-red ibises, and white vultures with gilded claws, and crocodiles with small beryl eyes that crawl over the green steaming mud; he began to brood over those verses which, drawing music from kiss-stained marble, tell of that curious statue that Gautier compares to a contralto voice, the "monstre charmant" that couches in the porphyry-room of the Louvre. Czytał o jaskółkach, swobodnie wlatujących i wyfruwających z kawiarenki smyrneńskiej, gdzie pielgrzymi przesuwają w rękach bursztynowe paciorki, a kupcy w turbanach palą fajki z długimi chwastami, poważne prowadząc rozmowy. Czytał o obelisku na Place de la Concorde, który na swym samotnym, bezsłonecznym wygnaniu wylewał łzy granitowe, tęskniąc do okrytego lotosem Nilu, gdzie dumają sfinksy w towarzystwie różowych ibisów i białych sępów o złoconych szponach, a krokodyle o małych berylowych oczkach czołgają się po zielonym, dymiącym mule. Dumał nad wierszami, które wysnuwając swe melodie ze skażonego pocałunkami marmuru, opiewają ten dziwny pomnik porównany przez Gautiera do kontraltowego głosu, ten monstre charmant* stojący w porfirowej sali Luwru.
But after a time the book fell from his hand. He grew nervous, and a horrible fit of terror came over him. Ale niebawem książka wypadła mu z ręki, ogarnęło go zdenerwowanie i opanował straszliwy lęk.
What if Alan Campbell should be out of England? Co się stanie, jeśli Alan Campbell wyjechał z Anglii?
Days would elapse before he could come back. Dnie całe minęłyby, zanim powróci.
Perhaps he might refuse to come. A może nie zechce przyjść?
What could he do then? Co wówczas?
Every moment was of vital importance. They had been great friends once, five years before-- almost inseparable, indeed. Każda chwila była niesłychanie ważna… Przed pięciu lary byli przyjaciółmi - prawie nierozłącznymi.
Then the intimacy had come suddenly to an end. Nagle zażyłość ta ustała.
When they met in society now, it was only Dorian Gray who smiled: Alan Campbell never did. Teraz gdy się spotykali w towarzystwie, Dorian Gray się uśmiechał, Alan Campbell - nigdy.
He was an extremely clever young man, though he had no real appreciation of the visible arts, and whatever little sense of the beauty of poetry he possessed he had gained entirely from Dorian. Był to młody człowiek bardzo rozumny, pomimo że miał mało zrozumienia dla sztuk plastycznych, a pewne odczucie poezji zawdzięczał tylko Dorianowi.
His dominant intellectual passion was for science. Okazywał natomiast namiętny zapał do nauk ścisłych.
At Cambridge he had spent a great deal of his time working in the laboratory, and had taken a good class in the Natural Science Tripos of his year. W Cambridge spędzał niemal cały czas na pracy w laboratorium i z dobrym rezultatem złożył egzamin z nauk przyrodniczych.
Indeed, he was still devoted to the study of chemistry, and had a laboratory of his own in which he used to shut himself up all day long, greatly to the annoyance of his mother, who had set her heart on his standing for Parliament and had a vague idea that a chemist was a person who made up prescriptions. Ciągle jeszcze studiował chemię i urządził sobie własne laboratorium, w którym często zamykał się całymi dniami ku ogromnemu strapieniu matki. Marzyła bowiem dla niego o karierze politycznej i pragnęła, by kandydował do Parlamentu. O chemikach natomiast miała tylko mętne wyobrażenie, że sporządzają recepty.
He was an excellent musician, however, as well, and played both the violin and the piano better than most amateurs. Jej Alan był jednak poza tym doskonałym muzykiem i grał na skrzypcach i na fortepianie znacznie lepiej niż zwyczajni amatorzy.
In fact, it was music that had first brought him and Dorian Gray together--music and that indefinable attraction that Dorian seemed to be able to exercise whenever he wished-- and, indeed, exercised often without being conscious of it. Muzyka też była pierwszym łącznikiem między nim a Dorianem Grayem i ów fascynujący wpływ, jaki Dorian wywierał na wszystkich, często nawet nieświadomie.
They had met at Lady Berkshire's the night that Rubinstein played there, and after that used to be always seen together at the opera and wherever good music was going on. Poznali się na wieczorze u lady Berkshire, gdzie właśnie grał Rubinstein. Odtąd widywano ich wciąż razem w o-perze i wszędzie, gdzie tylko można było słuchać dobrej muzyki.
For eighteen months their intimacy lasted. Przyjaźń ich trwała przez osiemnaście miesięcy.
Campbell was always either at Selby Royal or in Grosvenor Square. Campbell stale przesiadywał w Selby lub w pałacu na Grosvenor Square.
To him, as to many others, Dorian Gray was the type of everything that is wonderful and fascinating in life. Dla niego, jak dla wielu innych, Dorian był wzorem wszystkiego, co w życiu jest piękne i czarowne.
Whether or not a quarrel had taken place between them no one ever knew. Czy zaszło między nimi coś nieprzyjemnego, nikt się nie mógł dowiedzieć.
But suddenly people remarked that they scarcely spoke when they met and that Campbell seemed always to go away early from any party at which Dorian Gray was present. Nagle jednak zauważono, że spotykając się w towarzystwie, zaledwie zamieniają z sobą parę słów, a Campbell szybko się wymyka z każdego przyjęcia, na którym jest Dorian.
He had changed, too--was strangely melancholy at times, appeared almost to dislike hearing music, and would never himself play, giving as his excuse, when he was called upon, that he was so absorbed in science that he had no time left in which to practise. Zmienił się też pod względem usposobienia. Często popadał w melancholię, zdawał się nienawidzić muzyki i nigdy nie chciał grać. Gdy go o to proszono, wymawiał się, twierdząc, że nauka pochłania mu cały czas i nie pozostawia chwili wolnej na ćwiczenia.
And this was certainly true. I tak też było istotnie.
Every day he seemed to become more interested in biology, and his name appeared once or twice in some of the scientific reviews in connection with certain curious experiments. Coraz więcej zajmował się biologią, a parę razy nazwisko jego wymieniane było w pismach naukowych z okazji niezwykłych eksperymentów, jakie wykonywał.
This was the man Dorian Gray was waiting for. Every second he kept glancing at the clock. Takim był człowiek, którego w tej chwili oczekiwał Dorian, co parę sekund spoglądając na zegarek.
As the minutes went by he became horribly agitated. Z każdą minutą wzmagał się jego niepokój.
At last he got up and began to pace up and down the room, looking like a beautiful caged thing. Wreszcie zerwał się z sofy i zaczął biegać po pokoju niby wspaniałe, w klatce zamknięte zwierzę.
He took long stealthy strides. Stawiał drugie ciche kroki.
His hands were curiously cold. Ręce miał dziwnie zimne.
The suspense became unbearable. Czekanie stawało się nie do wytrzymania.
Time seemed to him to be crawling with feet of lead, while he by monstrous winds was being swept towards the jagged edge of some black cleft of precipice. Czas zdawał się wlec na ołowianych stopach, podczas gdy Dorian, zapędzony szalonym wichrem na skraj przepaści, wisiał nad jej czarną, ziejącą otchłanią.
He knew what was waiting for him there; saw it, indeed, and, shuddering, crushed with dank hands his burning lids as though he would have robbed the very brain of sight and driven the eyeballs back into their cave. Wiedział, co się tam na niego czai, widział to ze straszną dokładnością i drżąc przyciskał wilgotne palce do płonących powiek, jak gdyby chciał mózg swój pozbawić wzroku, a źrenice wtłoczyć w głąb jam ocznych.
It was useless. Na próżno!
The brain had its own food on which it battened, and the imagination, made grotesque by terror, twisted and distorted as a living thing by pain, danced like some foul puppet on a stand and grinned through moving masks. Mózg miał własny swój pokarm, którym się żywił, a wyobraźnia, smagana trwogą, wiła się i kręciła z bólu jak żywa istota, tańczyła niczym marionetka na scenie, szczerzyła zęby, coraz to w innej występując masce.
Then, suddenly, time stopped for him. Wreszcie czas stanął zupełnie.
Yes: that blind, slow-breathing thing crawled no more, and horrible thoughts, time being dead, raced nimbly on in front, and dragged a hideous future from its grave, and showed it to him. Tak jest: ślepa, ciężko dysząca poczwara przestała pełzać, a jednocześnie z przystanięciem czasu, bezszelestnie wysunęły się straszne myśli, wywlokły z grobu okropną przyszłość i stawiły ją przed oczy Doriana.
He stared at it. Wpatrywał się w nią zdrętwiały.
Its very horror made him stone. Skamieniał ze strachu.
At last the door opened and his servant entered. Wreszcie drzwi się otworzyły. Wszedł służący.
He turned glazed eyes upon him. Dorian spojrzał nań szklanym wzrokiem.
"Mr. Campbell, sir," said the man. Pan Campbell, jaśnie panie - zameldował.
A sigh of relief broke from his parched lips, and the colour came back to his cheeks. Westchnienie ulgi wydobyło się z ust spalonych gorączką, a na twarz wróciły kolory.
"Ask him to come in at once, Francis." Zaraz prosić - rzekł żywo.
He felt that he was himself again. Czuł, że odzyskuje równowagę.
His mood of cowardice had passed away. Całe poprzednie tchórzostwo minęło.
The man bowed and retired. Służący skłonił się i wyszedł.
In a few moments, Alan Campbell walked in, looking very stern and rather pale, his pallor being intensified by his coal-black hair and dark eyebrows. Zaraz po nim wszedł Alan Campbell. Miał twarz bardzo poważną i bladą, bladość tę podkreślały jeszcze krucze włosy i ciemne brwi.
"Alan! This is kind of you. Alanie, to ładnie, że przyszedłeś.
I thank you for coming." Dziękuję ci.
"I had intended never to enter your house again, Gray. But you said it was a matter of life and death." Postanowiłem nie przekraczać nigdy twego progu, lecz napisałeś, że tu chodzi o śmierć lub życie.
His voice was hard and cold. Głos jego brzmiał ostro i zimno.
He spoke with slow deliberation. Mówił powoli, z namysłem.
There was a look of contempt in the steady searching gaze that he turned on Dorian. W bystrym badawczym spojrzeniu, którym mierzył Doriana, widniała wzgarda.
He kept his hands in the pockets of his Astrakhan coat, and seemed not to have noticed the gesture with which he had been greeted. Trzymał ręce w kieszeniach karakułowego płaszcza i zdawał się nie widzieć gestu, jakim go przywitał Dorian.
"Yes: it is a matter of life and death, Alan, and to more than one person. Tak, chodzi o śmierć lub życie, i to nie tylko jednego człowieka.
Sit down." Siadaj, proszę.
Campbell took a chair by the table, and Dorian sat opposite to him. Campbell usiadł przy stole, a Dorian zajął miejsce naprzeciw.
The two men's eyes met. Spojrzenia ich się spotkały.
In Dorian's there was infinite pity. W oczach Doriana malowało się ogromne współczucie.
He knew that what he was going to do was dreadful. Wiedział, jak straszne było to, co zamierzał uczynić.
After a strained moment of silence, he leaned across and said, very quietly, but watching the effect of each word upon the face of him he had sent for, "Alan, in a locked room at the top of this house, a room to which nobody but myself has access, a dead man is seated at a table. Po chwili dręczącego milczenia Dorian przechylił się ku gościowi i z wielkim spokojem, śledząc jednak wrażenie każdego swego słowa, powiedział: - Alanie, na piętrze tego domu, w pokoju, do którego prócz mnie nikt nie ma dostępu, siedzi przy stole trup.
He has been dead ten hours now. Nie żyje od dziesięciu godzin.
Don't stir, and don't look at me like that. Nie zrywaj się i nie patrz na mnie w ten sposób.
Who the man is, why he died, how he died, are matters that do not concern you. Kim jest, dlaczego umarł, jak umarł, niech cię to nic nie obchodzi.
What you have to do is this--" Jedyne, co masz uczynić, to…
"Stop, Gray. Gray, przestań!
I don't want to know anything further. Nie chcę nic więcej wiedzieć.
Whether what you have told me is true or not true doesn't concern me. Czy to prawda, co mówisz, czy nie - nic mi do tego.
I entirely decline to be mixed up in your life. Absolutnie nie chcę się dać wciągnąć w twoje sprawy.
Keep your horrible secrets to yourself. Swe straszne tajemnice zachowaj dla siebie.
They don't interest me any more." Mnie one już nie zajmują.
"Alan, they will have to interest you. Muszą cię zajmować, Alanie.
This one will have to interest you. Tą tajemnicą będziesz zmuszony się zająć.
I am awfully sorry for you, Alan. Bardzo mi cię żal, Alanie.
But I can't help myself. Nie mam jednak innej rady.
You are the one man who is able to save me. Ty jesteś jedynym człowiekiem, mogącym mnie uratować.
I am forced to bring you into the matter. Muszę cię wciągnąć w tę sprawę.
I have no option. Nie pozostaje mi nic innego.
Alan, you are scientific. Jesteś naukowcem.
You know about chemistry and things of that kind. Znasz się na chemii i tym podobnych rzeczach.
You have made experiments. Robiłeś tyle eksperymentów.
What you have got to do is to destroy the thing that is upstairs-- to destroy it so that not a vestige of it will be left. A teraz powiem ci, co masz uczynić: zniszczyć zwłoki ludzkie, by po nich nie pozostał ślad żaden.
Nobody saw this person come into the house. Nikt nie wie, że człowiek ten był w moim domu.
Indeed, at the present moment he is supposed to be in Paris. Znajomi jego sądzą, że bawi obecnie w Paryżu.
He will not be missed for months. W ciągu najbliższych miesięcy nikt nie zwróci uwagi na jego nieobecność.
When he is missed, there must be no trace of him found here. A kiedy zwrócą uwagę, nie powinno tu po nim być żadnego śladu.
You, Alan, you must change him, and everything that belongs to him, into a handful of ashes that I may scatter in the air." Alanie, ty musisz jego i wszystko, co doń należało, zamienić w garść popiołu, który rozproszę w powietrzu.
"You are mad, Dorian." "Ah! Dorianie, jesteś szalony.
I was waiting for you to call me Dorian." O, czekałem, byś mnie nazwał Dorianem.
"You are mad, I tell you--mad to imagine that I would raise a finger to help you, mad to make this monstrous confession. Szalony jesteś, powiadam. Szalony, sądząc, że ruszę bodaj małym palcem, by tobie pomóc, szalony, czyniąc mi to straszne wyznanie.
I will have nothing to do with this matter, whatever it is. Nie chcę z tym wszystkim mieć nic do czynienia.
Do you think I am going to peril my reputation for you? Czy sądzisz, że narażę swą dobrą sławę dla ciebie?
What is it to me what devil's work you are up to?" Co mnie może obchodzić, do jakiego szatańskiego dzieła ty się czułeś powołany?
"It was suicide, Alan." To było samobójstwo, Alanie.
"I am glad of that. Pięknie.
But who drove him to it? Ale kto go pchnął do tego?
You, I should fancy." Wszak ty, nie kto inny.
"Do you still refuse to do this for me?" Więc wzbraniasz się to dla mnie uczynić?
"Of course I refuse. Naturalnie, że się wzbraniam.
I will have absolutely nothing to do with it. Absolutnie nie chcę się w to mieszać.
I don't care what shame comes on you. Nie będę się martwić o to, że ty się okryjesz hańbą.
You deserve it all. I should not be sorry to see you disgraced, publicly disgraced. Zasłużyłeś na nią. Nie żałowałbym cię, gdybyś został zbezczeszczony, publicznie zbezczeszczony.
How dare you ask me, of all men in the world, to mix myself up in this horror? Jak śmiesz żądać ode mnie, właśnie ode mnie, bym przyłożył rękę do czegoś tak okropnego?
I should have thought you knew more about people's characters. Sądziłem, że się lepiej znasz na charakterze ludzi.
Your friend Lord Henry Wotton can't have taught you much about psychology, whatever else he has taught you. Twój przyjaciel lord Henryk Wotton źle cię wyuczył psychologii, mimo że cię kształcił tak wszechstronnie.
Nothing will induce me to stir a step to help you. Nic w świecie nie zdołałoby mnie skłonić do uczynienia bodaj jednego kroku, żeby ci pomóc.
You have come to the wrong man. Pomyliłeś się w wyborze.
Go to some of your friends. Musisz się zwrócić do kogoś innego z grona twych przyjaciół.
Don't come to me." Byle nie do mnie.
"Alan, it was murder. Alanie, to było morderstwo.
I killed him. Ja go zamordowałem.
You don't know what he had made me suffer. Ty nie wiesz, ile przez niego wycierpiałem.
Whatever my life is, he had more to do with the making or the marring of it than poor Harry has had. Jakiekolwiek jest moje życie, on więcej wpłynął na jego ukształtowanie czy wypaczenie niż ten biedny Harry.
He may not have intended it, the result was the same." Może uczynił to bezwiednie, rezultatu to jednak nie zmienia.
"Murder! Morderstwo!
Good God, Dorian, is that what you have come to? Wielki Boże! Dorianie, więc do tego już doszło?
I shall not inform upon you. Ja cię nie wydam.
It is not my business. To mnie nie obchodzi.
Besides, without my stirring in the matter, you are certain to be arrested. I bez tego zresztą możesz być pewny, że cię zaaresztują.
Nobody ever commits a crime without doing something stupid. Nikt nie popełnia zbrodni bez popełnienia równocześnie głupstwa.
But I will have nothing to do with it." Ja jednak nie chcę z tym mieć nic do czynienia.
"You must have something to do with it. Musisz mieć z tym do czynienia, Alanie.
Wait, wait a moment; listen to me. Poczekaj, poczekaj chwilkę. Alanie, słuchaj!
Only listen, Alan. Słuchaj, co ci powiem.
All I ask of you is to perform a certain scientific experiment. Żądam od ciebie tylko dokonania naukowego eksperymentu.
You go to hospitals and dead-houses, and the horrors that you do there don't affect you. Chodzisz do szpitali i kostnic, wszystkie te potworne rzeczy, jakich tam dokonujesz, wcale cię nie wzruszają.
If in some hideous dissecting-room or fetid laboratory you found this man lying on a leaden table with red gutters scooped out in it for the blood to flow through, you would simply look upon him as an admirable subject. Gdyby ten człowiek leżał na krwią zalanym stole sekcyjnym lub w smrodliwym laboratorium wśród czerwonych ścieków, którymi odpływa krew ludzka, uważałbyś go jedynie za dobry obiekt doświadczalny.
You would not turn a hair. Ani jeden włos nie drgnąłby ci na głowie.
You would not believe that you were doing anything wrong. Nie przyszłoby ci nawet na myśl, że popełniasz coś niewłaściwego.
On the contrary, you would probably feel that you were benefiting the human race, or increasing the sum of knowledge in the world, or gratifying intellectual curiosity, or something of that kind. Przeciwnie, miałbyś wrażenie, że spełniasz coś, co przyda się ludzkości, że powiększasz sumę wiedzy w świecie, zaspokajasz ciekawość czy coś podobnego.
What I want you to do is merely what you have often done before. Nie żądam od ciebie niczego więcej nad to, co tylokrotnie już zrobiłeś.
Indeed, to destroy a body must be far less horrible than what you are accustomed to work at. Zniszczenie zwłok musi być nawet mniej straszne niż inne eksperymenty, których zwykłeś dokonywać.
And, remember, it is the only piece of evidence against me. A nie zapomnij: zwłoki te są jedynym dowodem świadczącym przeciw mnie.
If it is discovered, I am lost; and it is sure to be discovered unless you help me." Jeśli je odkryją, zostanę uwięziony, a muszą je odkryć, jeśli ty mi nie pomożesz.
"I have no desire to help you. Nie mam wcale ochoty ci pomagać.
You forget that. Zdajesz się o tym zapominać.
I am simply indifferent to the whole thing. Cała ta sprawa jest mi ze względu na ciebie całkiem obojętna.
It has nothing to do with me." Nic mnie nie obchodzi.
"Alan, I entreat you. Alanie, błagam cię.
Think of the position I am in. Pomyśl, w jakim jestem położeniu.
Just before you came I almost fainted with terror. Zanim przyszedłeś, omdlewałem niemal ze strachu.
You may know terror yourself some day. Pamiętaj, że ty sam mógłbyś kiedyś zaznać podobnej trwogi.
No! don't think of that. Nie, nie!… Nie myśl o tym.
Look at the matter purely from the scientific point of view. Spróbuj tylko patrzeć na to wszystko ze stanowiska naukowego.
You don't inquire where the dead things on which you experiment come from. Wszak nie pytasz, skąd pochodzą trupy, na których robisz doświadczenia.
Don't inquire now. Nie pytaj i w tym wypadku.
I have told you too much as it is. Zbyt wiele ci już powiedziałem.
But I beg of you to do this. We were friends once, Alan." Ale błagam cię, uczyń to dla mnie, Alanie, byliśmy niegdyś przyjaciółmi.
"Don't speak about those days, Dorian--they are dead." Nie wspominaj tych czasów, Dorianie. One umarły.
"The dead linger sometimes. Umarli często nie chcą odejść.
The man upstairs will not go away. Ten człowiek na piętrze nie chce się oddalić.
He is sitting at the table with bowed head and outstretched arms. Siedzi przy stole ze zwieszoną głową i wyciągniętymi ramionami.
Alan! Alanie!
Alan! Alanie!
If you don't come to my assistance, I am ruined. Jeśli ty mi nie pomożesz, jestem zgubiony.
Why, they will hang me, Alan! Don't you understand? Powieszą mnie, Alanie, czy ty to rozumiesz?
They will hang me for what I have done." Powieszą mnie za to, co uczyniłem.
"There is no good in prolonging this scene. Na nic się nie przyda przedłużanie tej sceny.
I absolutely refuse to do anything in the matter. Stanowczo odmawiam współdziałania w tej sprawie.
It is insane of you to ask me." Szaleństwem było z twej strony żądać ode mnie czegoś podobnego.
"You refuse?" Odmawiasz?
"Yes." Tak.
"I entreat you, Alan." Alanie, ja cię błagam.
"It is useless." Na próżno.
The same look of pity came into Dorian Gray's eyes. W oczach Doriana znów błysnęło współczucie.
Then he stretched out his hand, took a piece of paper, and wrote something on it. Powoli wyciągnął rękę, wziął ze stołu kawałek papieru i nakreślił parę słów.
He read it over twice, folded it carefully, and pushed it across the table. Odczytał je dwukrotnie, złożył starannie i przesunął na drugą stronę stołu.
Having done this, he got up and went over to the window. Campbell looked at him in surprise, and then took up the paper, and opened it. Po czym wstał i podszedł do okna. Campbell spojrzał nań zdumiony. Podniósł świstek złożonego papieru i rozłożył go.
As he read it, his face became ghastly pale and he fell back in his chair. Podczas czytania twarz jego okryła się trupią bladością, opadł na krzesło.
A horrible sense of sickness came over him. Miał uczucie, że jest śmiertelnie chory.
He felt as if his heart was beating itself to death in some empty hollow. Zdawało mu się, że serce jego zatłucze się na śmierć w pustce.
After two or three minutes of terrible silence, Dorian turned round and came and stood behind him, putting his hand upon his shoulder. Po dwóch czy trzech minutach okropnego milczenia Dorian się odwrócił, podszedł do Campbella i położył mu dłoń na ramieniu.
"I am so sorry for you, Alan," he murmured, "but you leave me no alternative. Strasznie mi cię żal, Alanie - szepnął - ale nie pozostawiasz mi wyboru.
I have a letter written already. List mam już napisany.
Here it is. Oto on.
You see the address. Widzisz adres.
If you don't help me, I must send it. Jeśli mi nie pomożesz, muszę go wysłać.
If you don't help me, I will send it. Jeśli mi nie pomożesz, wyślę go.
You know what the result will be. Wiesz, jakie stąd wyniknęłyby następstwa.
But you are going to help me. Ale ty mi pomożesz.
It is impossible for you to refuse now. Nie możesz się dłużej wzbraniać.
I tried to spare you. Chciałem cię oszczędzić.
You will do me the justice to admit that. Będziesz chyba na tyle sprawiedliwy, by mi to przyznać.
You were stern, harsh, offensive. Ty natomiast byłeś szorstki, twardy, obraźliwy.
You treated me as no man has ever dared to treat me--no living man, at any rate. Postąpiłeś ze mną tak, jak nikt w życiu ze mną postępować się nie ważył, przynajmniej nikt z żyjących.
I bore it all. Zniosłem wszystko.
Now it is for me to dictate terms." Teraz ja dyktuję warunki.
Campbell buried his face in his hands, and a shudder passed through him. Campbell ukrył twarz w dłoniach. Dreszcz nim wstrząsnął.
"Yes, it is my turn to dictate terms, Alan. Tak, Alanie, teraz na mnie kolej dyktowania warunków.
You know what they are. Znasz je.
The thing is quite simple. Rzecz jest całkiem prosta.
Come, don't work yourself into this fever. No, nie denerwuj się tak okropnie.
The thing has to be done. To musi być zrobione.
Face it, and do it." Spójrz konieczności w oczy i spełń ją.
A groan broke from Campbell's lips and he shivered all over. Jęk wyrwał się z piersi Alana. Drżał jak w febrze.
The ticking of the clock on the mantelpiece seemed to him to be dividing time into separate atoms of agony, each of which was too terrible to be borne. Zdawało mu się, że tykanie zegara na gzymsie kominka dzieli czas na atomy męczarni, a każdy z nich jest zbyt ciężki do zniesienia.
He felt as if an iron ring was being slowly tightened round his forehead, as if the disgrace with which he was threatened had already come upon him. Miał wrażenie, że powoli zaciska się dokoła jego czoła żelazna obręcz, że hańba, którą mu grożą, już nań spadła.
The hand upon his shoulder weighed like a hand of lead. Ręka, spoczywająca na jego ramieniu, ciężka była jak ołów.
It was intolerable. Przygniatała go okropnie.
It seemed to crush him. Zdawała się go miażdżyć.
"Come, Alan, you must decide at once." No, Alanie, zdecyduj się.
"I cannot do it," he said, mechanically, as though words could alter things. Nie mogę tego zrobić - rzekł mechanicznie, jak gdyby słowa zdolne były odwrócić straszną konieczność.
"You must. Musisz.
You have no choice. Nie masz wyboru.
Don't delay." Nie zwlekaj dłużej.
He hesitated a moment. Alan wahał się przez chwilę.
"Is there a fire in the room upstairs?" Czy pali się na górze?
"Yes, there is a gas-fire with asbestos." Tak, jest tam piec gazowy.
"I shall have to go home and get some things from the laboratory." Muszę pojechać do domu po niezbędne rzeczy.
"No, Alan, you must not leave the house. Nie, Alanie. Nie przekroczysz tego progu.
Write out on a sheet of notepaper what you want and my servant will take a cab and bring the things back to you." Napisz parę słów. Mój służący pojedzie i przywiezie wszystko, czego ci potrzeba.
Campbell scrawled a few lines, blotted them, and addressed an envelope to his assistant. Campbell nakreślił parę wierszy, osuszył pismo bibułą i zaadresował do swego asystenta.
Dorian took the note up and read it carefully. Dorian wziął papier i odczytał go uważnie.
Then he rang the bell and gave it to his valet, with orders to return as soon as possible and to bring the things with him. Następnie zadzwonił na służącego i wręczył mu list, polecając wrócić jak najspieszniej.
As the hall door shut, Campbell started nervously, and having got up from the chair, went over to the chimney-piece. Gdy drzwi komnaty zamknęły się za służącym, Campbell zadrżał nerwowo. Powoli dźwignął się z krzesła i podszedł do kominka.
He was shivering with a kind of ague. Dygotał całym ciałem.
For nearly twenty minutes, neither of the men spoke. Przez jakie dwadzieścia minut żaden z nich nie rzekł ani słowa.
A fly buzzed noisily about the room, and the ticking of the clock was like the beat of a hammer. Mucha, brzęcząc, latała po pokoju, a tykanie zegara rozlegało się jak miarowe uderzenia młota.
As the chime struck one, Campbell turned round, and looking at Dorian Gray, saw that his eyes were filled with tears. Gdy wybiła pierwsza, Campbell się odwrócił i spojrzał na Doriana Graya, w którego oczach błyszczały łzy.
There was something in the purity and refinement of that sad face that seemed to enrage him. Czystość i delikatność tej smutnej twarzy zdawała się doprowadzać go do wściekłości.
"You are infamous, absolutely infamous!" he muttered. Jesteś nikczemnikiem, podłym nikczemnikiem - szepnął.
"Hush, Alan. Alanie, cicho.
You have saved my life," said Dorian. Ty mi uratowałeś życie - rzekł Dorian.
"Your life? Twoje życie!
Good heavens! what a life that is! Wielki Boże! Cóż to za życie!
You have gone from corruption to corruption, and now you have culminated in crime. Staczałeś się coraz niżej i niżej, aż oto doszedłeś do morderstwa.
In doing what I am going to do--what you force me to do-- it is not of your life that I am thinking." Robiąc to, do czego mnie zmuszasz, nie o twoim życiu myślę!
"Ah, Alan," murmured Dorian with a sigh, "I wish you had a thousandth part of the pity for me that I have for you." Ach, Alanie - szepnął Dorian z westchnieniem - chciałbym, byś ty miał dla mnie tysiączną część tego współczucia, jakie ja mam dla ciebie.
He turned away as he spoke and stood looking out at the garden. Mówiąc to, odwrócił się do Campbella i zapatrzył w ogród.
Campbell made no answer. Campbell nie odpowiadał.
After about ten minutes a knock came to the door, and the servant entered, carrying a large mahogany chest of chemicals, with a long coil of steel and platinum wire and two rather curiously shaped iron clamps. Po chwili zapukano do drzwi. Wszedł służący wnosząc dużą mahoniową skrzynię z chemikaliami, gruby zwój drutu stalowego i platynowego, i dwie dziwnego kształtu żelazne klamry.
"Shall I leave the things here, sir?" he asked Campbell. "Yes," said Dorian. Proszę jaśnie pana, czy tu zostawić te rzeczy? - zwrócił się do Campbella.
"And I am afraid, Francis, that I have another errand for you. Tak - odparł Dorian. - Przykro mi, Franciszku, ale mam dla ciebie jeszcze jedno zlecenie.
What is the name of the man at Richmond who supplies Selby with orchids?" Jak nazywa się ten człowiek w Richmond, który dostarcza orchidee do Selby?
"Harden, sir." Harden.
"Yes--Harden. Tak… Harden.
You must go down to Richmond at once, see Harden personally, and tell him to send twice as many orchids as I ordered, and to have as few white ones as possible. Otóż trzeba natychmiast jechać do Richmond i osobiście rozmówić się z Hardenem. Niech przyśle dwa razy więcej orchidei, niż zamówiłem, i możliwie najmniej białych.
In fact, I don't want any white ones. Najlepiej, aby wcale nie było białych.
It is a lovely day, Francis, and Richmond is a very pretty place-- otherwise I wouldn't bother you about it." Dziś jest bardzo ładny dzień, a Richmond to śliczna miejscowość. Inaczej nie męczyłbym cię tym poleceniem, Franciszku.
"No trouble, sir. Nic nie szkodzi, proszę jaśnie pana.
At what time shall I be back?" Kiedy mam być z powrotem?
Dorian looked at Campbell. Dorian spojrzał na Campbella.
"How long will your experiment take, Alan?" he said in a calm indifferent voice. Alanie, jak długo potrwa twoje doświadczenie? - spytał głosem spokojnym, obojętnym.
The presence of a third person in the room seemed to give him extraordinary courage. Obecność trzeciego człowieka zdawała się dodawać mu odwagi.
Campbell frowned and bit his lip. Campbell zmarszczył czoło i zagryzł wargi.
"It will take about five hours," he answered. Około pięciu godzin - odparł.
"It will be time enough, then, if you are back at half-past seven, Francis. W takim razie wystarczy, jeśli wrócisz o pół do ósmej. Albo, Franciszku, zaczekaj.
Or stay: just leave my things out for dressing. Przygotuj mi moje rzeczy do wyjścia.
You can have the evening to yourself. Możesz mieć wolny wieczór.
I am not dining at home, so I shall not want you." Nie będę jadł w domu, więc jesteś mi niepotrzebny.
"Thank you, sir," said the man, leaving the room. Pięknie dziękuję, jaśnie panie - rzekł służący wychodząc.
"Now, Alan, there is not a moment to be lost. A teraz, Alanie, nie ma ani chwili do stracenia.
How heavy this chest is! Jaka ta skrzynia ciężka!
I'll take it for you. Ja ci ją zaniosę.
You bring the other things." He spoke rapidly and in an authoritative manner. Ty weźmiesz resztę rzeczy. - Mówił szybko, rozkazująco.
Campbell felt dominated by him. Campbell czuł się obezwładniony.
They left the room together. Wyszli razem.
When they reached the top landing, Dorian took out the key and turned it in the lock. Gdy stanęli na najwyższym piętrze, Dorian wyjął klucz i przekręcił go w zamku.
Then he stopped, and a troubled look came into his eyes. Następnie zatrzymał się, a w oczach jego odbiło się pomieszanie.
He shuddered. "I don't think I can go in, Alan," he murmured. Alanie, zdaje mi się, że nie potrafię tam wejść - szepnął.
"It is nothing to me. Wszystko mi jedno.
I don't require you," said Campbell coldly. Nie potrzebuję twojej pomocy - zimno odparł Campbell.
Dorian half opened the door. As he did so, he saw the face of his portrait leering in the sunlight. Dorian na wpół otworzył drzwi i w pełnym świetle słonecznym ujrzał zwrócone na siebie szydercze spojrzenie portretu.
On the floor in front of it the torn curtain was lying. Zasłona leżała na ziemi.
He remembered that the night before he had forgotten, for the first time in his life, to hide the fatal canvas, and was about to rush forward, when he drew back with a shudder. Przypomniał sobie, że ubiegłej nocy po raz pierwszy w życiu zapomniał był zakryć fatalny obraz. Chciał już rzucić się naprzód, by to uczynić, gdy nagle cofnął się przerażony.
What was that loathsome red dew that gleamed, wet and glistening, on one of the hands, as though the canvas had sweated blood? Co to za wstrętna, czerwona rosa świeci na ręce, wilgotna i błyszcząca, jak gdyby płótno okryło się krwawym potem?
How horrible it was!--more horrible, it seemed to him for the moment, than the silent thing that he knew was stretched across the table, the thing whose grotesque misshapen shadow on the spotted carpet showed him that it had not stirred, but was still there, as he had left it. Jakież to okropne! Wydało mu się to w danej chwili okropniejsze od tego milczącego, na wpół leżącego na stole przedmiotu, którego dziwaczny cień na zalanym krwią dywanie wskazywał, że nie drgnął ze swego miejsca, lecz siedzi tam, gdzie go pozostawiono.
He heaved a deep breath, opened the door a little wider, and with half-closed eyes and averted head, walked quickly in, determined that he would not look even once upon the dead man. Zaczerpnął głęboko powietrza, nieco szerzej otworzył drzwi i wszedł szybko z przymkniętymi oczami i odwróconą głową, zdecydowany nie rzucić nawet okiem na trupa.
Then, stooping down and taking up the gold-and-purple hanging, he flung it right over the picture. Schylił się, podjął z ziemi czerwonozłotą zasłonę i spiesznie zarzucił ją na portret.
There he stopped, feeling afraid to turn round, and his eyes fixed themselves on the intricacies of the pattern before him. Następnie stanął, bojąc się odwrócić, z oczami utkwionymi nieruchomo w deseń wiszącej przed nim zasłony.
He heard Campbell bringing in the heavy chest, and the irons, and the other things that he had required for his dreadful work. Słyszał, jak Campbell wniósł ciężką skrzynię i wszystkie przybory potrzebne do okropnego dzieła, jakiego miał dokonać.
He began to wonder if he and Basil Hallward had ever met, and, if so, what they had thought of each other. Zastanawiał się, czy Alan zetknął się kiedykolwiek z Bazylim Hallwardem, a jeśli tak, to co nawzajem o sobie myśleli.
"Leave me now," said a stern voice behind him. Wyjdź stąd - usłyszał za sobą zimny głos.
He turned and hurried out, just conscious that the dead man had been thrust back into the chair and that Campbell was gazing into a glistening yellow face. Odwrócił się i wybiegł. Dostrzegł tylko tyle, że trup został oparty o poręcz krzesła, a Campbell wpatrywał się w żółtą, świecącą twarz.
As he was going downstairs, he heard the key being turned in the lock. Gdy był na schodach, usłyszał przekręcenie klucza w zamku.
It was long after seven when Campbell came back into the library. Było dobrze po godzinie siódmej, gdy Campbell wrócił do biblioteki.
He was pale, but absolutely calm. Był blady, lecz całkiem spokojny.
"I have done what you asked me to do," he muttered "And now, good-bye. Let us never see each other again." Zrobiłem, czego żądałeś. Żegnaj i obyśmy się nigdy więcej nie spotkali.
"You have saved me from ruin, Alan. Ocaliłeś mnie, Alanie.
I cannot forget that," said Dorian simply. Tego nie zapomnę - rzekł Dorian z prostotą.
As soon as Campbell had left, he went upstairs. Po odejściu Campbella Dorian poszedł na górę.
There was a horrible smell of nitric acid in the room. W pokoju czuć było mocno kwas azotowy.
But the thing that had been sitting at the table was gone. Ale trup siedzący wpierw przy stole znikł.
Chapter 15 XV
That evening, at eight-thirty, exquisitely dressed and wearing a large button-hole of Parma violets, Dorian Gray was ushered into Lady Narborough's drawing-room by bowing servants. Tego samego wieczora o pół do dziewiątej Dorian Gray najwytworniej ubrany, z dużym pękiem fiołków parmeńskich w butonierce, wchodził wśród głębokich ukłonów służby do salonu lady Narborough.
His forehead was throbbing with maddened nerves, and he felt wildly excited, but his manner as he bent over his hostess's hand was as easy and graceful as ever. Krew uderzała mu do głowy i był strasznie zdenerwowany. Mimo to, pochylając się dla ucałowania ręki pani domu, miał ruchy tak samo lekkie i pełne wdzięku jak zwykle.
Perhaps one never seems so much at one's ease as when one has to play a part. Może nigdy człowiek nie wydaje się tak swobodny, jak właśnie wtedy gdy jest zmuszony do odegrania jakiejś roli.
Certainly no one looking at Dorian Gray that night could have believed that he had passed through a tragedy as horrible as any tragedy of our age. I nikt z obecnych, patrząc na niego, nie uwierzyłby, że Dorian Gray przeżył dopiero co tragedię, która w swej okropności nie ustępowała żadnym współczesnym tragediom.
Those finely shaped fingers could never have clutched a knife for sin, nor those smiling lips have cried out on God and goodness. Te szlachetne, smukłe palce nie mogły nigdy schwycić za nóż w zbrodniczym celu, a te uśmiechnięte różowe usta nigdy zapewne nie przeklinały Boga ani cnoty.
He himself could not help wondering at the calm of his demeanour, and for a moment felt keenly the terrible pleasure of a double life. Sam się dziwił swemu spokojowi i przez chwilę odczuwał żywo straszliwą rozkosz podwójnego życia.
It was a small party, got up rather in a hurry by Lady Narborough, who was a very clever woman with what Lord Henry used to describe as the remains of really remarkable ugliness. Towarzystwo było nieliczne, może nazbyt spiesznie zebrane. Lady Narborough była bardzo inteligentną damą, która jak się wyrażał lord Henryk, obnosiła z godnością resztki niezwykłej brzydoty.
She had proved an excellent wife to one of our most tedious ambassadors, and having buried her husband properly in a marble mausoleum, which she had herself designed, and married off her daughters to some rich, rather elderly men, she devoted herself now to the pleasures of French fiction, French cookery, and French esprit when she could get it. Była doskonałą żoną jednego z najnudniejszych ambasadorów angielskich. Pochowawszy męża ze skrupulatną obowiązkowością w marmurowym mauzoleum, wykonanym podług jej własnych rysunków, powierzyła córki bogatym, nieco zbyt wiekowym mężom, sama zaś oddała się w zupełności francuskiej powieści i francuskiej kuchni.
Dorian was one of her especial favourites, and she always told him that she was extremely glad she had not met him in early life. Dorian należał do jej szczególnych ulubieńców, zawsze powtarzała, że za szczęście sobie poczytuje, iż go nie znała w swej młodości.
"I know, my dear, I should have fallen madly in love with you," she used to say, "and thrown my bonnet right over the mills for your sake. Wiem - zapewniała go niejednokrotnie - że byłabym się w panu szalenie zakochała i wszystko byłabym poświęciła dla pana.
It is most fortunate that you were not thought of at the time. Na szczęście nie było jeszcze wówczas mowy o panu.
As it was, our bonnets were so unbecoming, and the mills were so occupied in trying to raise the wind, that I never had even a flirtation with anybody. Tak więc nie pozwoliłam sobie nigdy z nikim nawet na lekki flirt.
However, that was all Narborough's fault. Ale to wina Narborougha.
He was dreadfully short-sighted, and there is no pleasure in taking in a husband who never sees anything." Był strasznym krótkowidzem, a nabierać męża, który nigdy nic nie widzi, wcale nie należy do przyjemności.
Her guests this evening were rather tedious. Tego wieczora towarzystwo było dość nudne.
The fact was, as she explained to Dorian, behind a very shabby fan, one of her married daughters had come up quite suddenly to stay with her, and, to make matters worse, had actually brought her husband with her. Głównie dlatego - jak przy sposobności wyjaśniła Dorianowi, kryjąc się za dość zniszczony wachlarz - że nagle jedna z zamężnych córek przyjechała ją odwiedzić, a co gorsza, przywiozła z sobą własnego męża.
"I think it is most unkind of her, my dear," she whispered. "Of course I go and stay with them every summer after I come from Homburg, but then an old woman like me must have fresh air sometimes, and besides, I really wake them up. Mon cher, przyznasz, że to z jej strony najwyższa bezwzględność - szeptała. - Co prawda, to ja również odwiedzam ją każdego lata, wracając z Hamburga, ale taka stara kobieta jak ja potrzebuje od czasu do czasu świeżego powietrza, przy tym zawsze ich trochę rozruszam.
You don't know what an existence they lead down there. Nie może pan sobie wyobrazić, jakie oni tam życie prowadzą.
It is pure unadulterated country life. Najczystszy, niesfałszowany wiejski żywot.
They get up early, because they have so much to do, and go to bed early, because they have so little to think about. Wstają wcześnie, ponieważ mają tak wiele do roboty, a kładą się wcześnie, bo nie mają o czym myśleć.
There has not been a scandal in the neighbourhood since the time of Queen Elizabeth, and consequently they all fall asleep after dinner. Od czasów królowej Elżbiety nie było w całym sąsiedztwie ani jednego skandalu, skutkiem czego po obiedzie zaraz wszyscy zasypiają.
You shan't sit next either of them. Nie posadziłam pana przy stole obok nich.
You shall sit by me and amuse me." Będzie pan siedział przy mnie i mnie zabawiał rozmową.
Dorian murmured a graceful compliment and looked round the room. Dorian szepnął jakiś zgrabny komplement i rozejrzał się po salonie.
Yes: it was certainly a tedious party. Tak, towarzystwo było istotnie nudne.
Two of the people he had never seen before, and the others consisted of Ernest Harrowden, one of those middle-aged mediocrities so common in London clubs who have no enemies, but are thoroughly disliked by their friends; Lady Ruxton, an overdressed woman of forty-seven, with a hooked nose, who was always trying to get herself compromised, but was so peculiarly plain that to her great disappointment no one would ever believe anything against her; Mrs. Erlynne, a pushing nobody, with a delightful lisp and Venetian-red hair; Lady Alice Chapman, his hostess's daughter, a dowdy dull girl, with one of those characteristic British faces that, once seen, are never remembered; and her husband, a red-cheeked, white-whiskered creature who, like so many of his class, was under the impression that inordinate joviality can atone for an entire lack of ideas. Oprócz dwóch osób, których nigdy dotąd nie spotykał, był tu Ernest Harrowden, człowiek miernej inteligencji i średnich lat, typ często spotykany w klubach londyńskich, jeden z tych, co nie mają wprawdzie wrogów, ale których właśnie przyjaciele serdecznie nie lubią; lady Ruxton, przesadnie ubrana dama czterdziestosiedmioletnia z haczykowatym nosem, pragnąca ciągle udawać skompromitowaną, ale tak okropnie brzydka, że ku jej niezmiernej przykrości nikt nie mógł wątpić o jej cnocie; pani Erlynne, zupełne zero, o rudych włosach, sepleniąca w uroczy sposób; lady Alicja Chapman, córka pani domu, prosta, nudna kobieta, o jednej z tych charakterystycznych angielskich twarzy, których absolutnie niepodobna zapamiętać; wreszcie mąż jej, jegomość o czerwonych policzkach i białych bokobrodach, żywiący, jak wielu ludzi tego rodzaju, głębokie przeświadczenie, że niezwykła jowialność zdolna jest zastąpić zupełny brak wszelkiej myśli.
He was rather sorry he had come, till Lady Narborough, looking at the great ormolu gilt clock that sprawled in gaudy curves on the mauve-draped mantelshelf, exclaimed: "How horrid of Henry Wotton to be so late! Zaczął już żałować, że przyszedł, gdy nagle lady Narborough, rzuciwszy okiem na duży, wykwintnego kształtu zegar ze złoconego brązu, stojący na udrapowanym w liliową materię gzymsie kominka, krzyknęła: Ach, jak to szkaradnie ze strony Henryka Wottona, że się spóźnia!
I sent round to him this morning on chance and he promised faithfully not to disappoint me." Posłałam mu rano zaproszenie i solennie zapewnił, że mi nie sprawi zawodu!
It was some consolation that Harry was to be there, and when the door opened and he heard his slow musical voice lending charm to some insincere apology, he ceased to feel bored. Jedyna pociecha, że Harry przyjdzie. Niebawem drzwi się otworzyły i Dorian usłyszał jego cichy, melodyjny głos, który kłamliwym usprawiedliwieniom dodawał tyle uroku. W jednej chwili przestał się nudzić.
But at dinner he could not eat anything. Przy stole nie mógł jednak nic jeść.
Plate after plate went away untasted. Jeden półmisek po drugim odsuwał nietknięty.
Lady Narborough kept scolding him for what she called "an insult to poor Adolphe, who invented the menu specially for you," and now and then Lord Henry looked across at him, wondering at his silence and abstracted manner. Lady Narborough ustawicznie się irytowała, nazywając to „obelgą dla biednego Adolfa, który umyślnie dla niego skomponował był menu”. Lord Henryk od czasu do czasu rzucał nań okiem, dziwiąc się jego milczeniu i roztargnieniu.
From time to time the butler filled his glass with champagne. Służący raz po raz napełniał mu kieliszek szampanem.
He drank eagerly, and his thirst seemed to increase. Pił gorączkowo, a pragnienie jego zdawało się wciąż wzmagać.
"Dorian," said Lord Henry at last, as the chaud-froid was being handed round, "what is the matter with you to-night? Dorianie - ozwał się wreszcie lord Henryk, gdy już podawano chaud-froid* - co się z tobą dzieje?
You are quite out of sorts." Jesteś jakiś nieswój.
"I believe he is in love," cried Lady Narborough, and that he is afraid to tell me for fear I should be jealous. Z pewnością się zakochał! - zawołała lady Narborough. -A boi się przyznać, bym nie była zazdrosna.
He is quite right. I ma słuszność.
I certainly should." Byłabym zazdrosna.
"Dear Lady Narborough," murmured Dorian, smiling, "I have not been in love for a whole week--not, in fact, since Madame de Ferrol left town." Droga lady Narborough - rzekł Dorian z uśmiechem - od tygodnia już nie byłem ani razu zakochany, to znaczy od wyjazdu madame de Ferrol.
"How you men can fall in love with that woman!" exclaimed the old lady. "I really cannot understand it." Mężczyźni, na Boga, jak wy się możecie kochać w tej kobiecie! - krzyknęła stara dama. - Wprost nie pojmuję.
"It is simply because she remembers you when you were a little girl, Lady Narborough," said Lord Henry. "She is the one link between us and your short frocks." Jedynie i wyłącznie dlatego, że znała panią dzieckiem, lady Narborough - rzekł lord Henryk. - Ona jest jedynym ogniwem łączącym nas z krótkimi sukniami pani.
"She does not remember my short frocks at all, Lord Henry. Lordzie Henryku, moich krótkich sukien ona nie pamięta.
But I remember her very well at Vienna thirty years ago, and how décolletée she was then." Natomiast ja doskonale ją sobie przypominam sprzed trzydziestu lat, była wówczas w Wiedniu i ogromnie decolletee*.
"She is still décolletée," he answered, taking an olive in his long fingers; "and when she is in a very smart gown she looks like an édition de luxe of a bad French novel. Dotąd jest bardzo decolletee - odparł, biorąc oliwkę długimi, smukłymi palcami. - Gdy nosi elegancką suknię, wygląda jak edition de luxe* lichego francuskiego romansu.
She is really wonderful, and full of surprises. Jest rzeczywiście oryginalna i pełna niespodzianek.
Her capacity for family affection is extraordinary. A zdolność do uczuć rodzinnych posiada w stopniu wprost niezwykłym.
When her third husband died, her hair turned quite gold from grief." Po śmierci trzeciego męża włosy jej ze zgryzoty stały się całkiem złote.
"How can you, Harry!" cried Dorian. Harry, jak możesz! - zawołał Dorian.
"It is a most romantic explanation," laughed the hostess. "But her third husband, Lord Henry! Romantyczny komentarz - rzekła pani domu. - Ale trzeci mąż, lordzie Henryku?
You don't mean to say Ferrol is the fourth?" Wszak nie chce pan powiedzieć, że Ferrol jest czwartym z rzędu?
"Certainly, Lady Narborough." Owszem, lady Narborough.
"I don't believe a word of it." Nie wierzę panu ani trochę.
"Well, ask Mr. Gray. Więc proszę zapytać pana Graya.
He is one of her most intimate friends." Należy do jej najbliższych przyjaciół.
"Is it true, Mr. Gray?" Czy to prawda, panie Gray?
"She assures me so, Lady Narborough," said Dorian. "I asked her whether, like Marguerite de Navarre, she had their hearts embalmed and hung at her girdle. Tak ona przynajmniej zapewnia - odparł Dorian. - Pytałem ją, czy jak Małgorzata z Nawarry nosi przy pasku zabalsamowane serca swych mężów.
She told me she didn't, because none of them had had any hearts at all." Odparła: „Nie, ponieważ żaden z nich nie miał serca.”
"Four husbands! Czterech mężów!
Upon my word that is trop de zèle." Dalibóg… trop de zèle*
"Trop d'audace, I tell her," said Dorian. Trop d’audace, powiedziałem jej - odparł Dorian.
"Oh! she is audacious enough for anything, my dear. O, na odwadze nie zbywa jej nigdy.
And what is Ferrol like? A cóż to za człowiek ten Ferrol?
I don't know him." Nie znam go.
"The husbands of very beautiful women belong to the criminal classes," said Lord Henry, sipping his wine. Mężowie bardzo pięknych kobiet zawsze należą do klasy zbrodniarzy - rzekł lord Henryk, wysączając szampan.
Lady Narborough hit him with her fan. Lady Narborough uderzyła go wachlarzem.
"Lord Henry, I am not at all surprised that the world says that you are extremely wicked." Lordzie Henryku, wcale się nie dziwię, że świat uważa pana za bardzo niegodziwego.
"But what world says that?" asked Lord Henry, elevating his eyebrows. "It can only be the next world. Ale który świat tak twierdzi? - spytał lord Henryk, ściągając brwi. - Chyba ten drugi świat, zaziemski.
This world and I are on excellent terms." Bo ze światem doczesnym znosimy się doskonale.
"Everybody I know says you are very wicked," cried the old lady, shaking her head. Wszyscy moi znajomi twierdzą, że pan jest bardzo niegodziwy - upierała się stara dama, potrząsając głową.
Lord Henry looked serious for some moments. Lord Henryk przybrał poważną minę, a po chwili rzekł:
"It is perfectly monstrous," he said, at last, "the way people go about nowadays saying things against one behind one's back that are absolutely and entirely true." To doprawdy szkaradne, że ludzie stale biegają i za moimi plecami mówią o mnie rzeczy najzupełniej prawdziwe.
"Isn't he incorrigible?" cried Dorian, leaning forward in his chair. Czyż nie jest niepoprawny? - zawołał Dorian Gray, przechylając się do przodu.
"I hope so," said his hostess, laughing. "But really, if you all worship Madame de Ferrol in this ridiculous way, I shall have to marry again so as to be in the fashion." Spodziewam się, że nim pozostanie - ze śmiechem odparła pani domu. - Ale istotnie, skoro wszyscy tak niesłychanie uwielbiacie panią de Ferrol, to ja również muszę wyjść za mąż po raz drugi, by się stać modną.
"You will never marry again, Lady Narborough," broke in Lord Henry. "You were far too happy. Lady Narborough, pani nigdy już nie wyjdzie za mąż - wtrącił lord Henryk. - Zbyt pani była szczęśliwa.
When a woman marries again, it is because she detested her first husband. Kobieta wychodzi za mąż po raz drugi tylko wówczas, jeśli pierwszego swego męża nienawidziła.
When a man marries again, it is because he adored his first wife. Zaś mężczyzna żeni się po raz drugi, jeśli pierwszą swą żonę ubóstwiał.
Women try their luck; men risk theirs." Kobiety próbują szczęścia, mężczyźni rzucają swoje na kartę.
"Narborough wasn't perfect," cried the old lady. Narborough nie był wcale doskonałością - rzekła stara dama.
"If he had been, you would not have loved him, my dear lady," was the rejoinder. "Women love us for our defects. Droga, łaskawa pani, gdyby był doskonały, nie byłaby go pani kochała - brzmiała odpowiedź. - Kobiety kochają nas za nasze wady.
If we have enough of them, they will forgive us everything, even our intellects. Jeżeli mamy je w dostatecznej ilości, wybaczają nam wszystko, nawet rozum.
You will never ask me to dinner again after saying this, I am afraid, Lady Narborough, but it is quite true." Obawiam się, lady Narborough, że nigdy już nie otrzymam zaproszenia na obiad, niemniej jednak jest to prawda.
"Of course it is true, Lord Henry. Oczywiście, lordzie Henryku.
If we women did not love you for your defects, where would you all be? Bo gdybyśmy my, kobiety, nie kochały was za wasze błędy, to cóż by się z wami stało?
Not one of you would ever be married. Ani jeden nie dostałby żony.
You would be a set of unfortunate bachelors. Utworzylibyście klub nieszczęśliwych starych kawalerów.
Not, however, that that would alter you much. Swoją drogą niewiele by się zmieniło.
Nowadays all the married men live like bachelors, and all the bachelors like married men." Wszak i bez tego żonaci żyją dziś jak kawalerowie, a kawalerowie jak żonaci.
"Fin de siècle," murmured Lord Henry. "Fin du globe," answered his hostess. Fin de siecle - mruknął lord Henryk. -Fin du globe* - odparła pani domu.
"I wish it were fin du globe," said Dorian with a sigh. "Life is a great disappointment." Chciałbym, żeby to był fin du globe - z westchnieniem rzekł Dorian. - Życie jest jednym wielkim rozczarowaniem.
"Ah, my dear," cried Lady Narborough, putting on her gloves, "don't tell me that you have exhausted life. O, mon cher - zawołała lady Narborough, naciągając rękawiczki - panu nie wolno mówić, żeś wyczerpał wszystkie możliwości życia.
When a man says that one knows that life has exhausted him. Jeśli mężczyzna to mówi, wiadomo, że to życie go wyczerpało.
Lord Henry is very wicked, and I sometimes wish that I had been; but you are made to be good-- you look so good. Lord Henryk jest bardzo niegodziwy, a ja czasem żałuję, że nie byłam, ale pan jest stworzony, aby być dobry -wygląda pan jak uosobienie dobra.
I must find you a nice wife. Muszę panu wyszukać miłą żonę.
Lord Henry, don't you think that Mr. Gray should get married?" Lordzie Henryku, czy pan nie sądzi także, że pan Gray powinien się ożenić?
"I am always telling him so, Lady Narborough," said Lord Henry with a bow. Co dnia mu to powtarzam, lady Narborough - z ukłonem odparł lord Henryk.
"Well, we must look out for a suitable match for him. Musimy się rozejrzeć za stosowną partią dla niego.
I shall go through Debrett carefully to-night and draw out a list of all the eligible young ladies." Dziś wieczór uważnie przejrzę Debretta i zrobię listę wszystkich możliwych młodych dam.
"With their ages, Lady Narborough?" asked Dorian. I ich wieku? - spytał Dorian.
"Of course, with their ages, slightly edited. Naturalnie i ich wieku z pewnym retuszem.
But nothing must be done in a hurry. Ale nie należy się śpieszyć.
I want it to be what The Morning Post calls a suitable alliance, and I want you both to be happy." Bardzo bym chciała przyczynić się do tego, co „Morning Post” nazywa odpowiednim związkiem, i chciałabym, abyście oboje byli szczęśliwi.
"What nonsense people talk about happy marriages!" exclaimed Lord Henry. "A man can be happy with any woman, as long as he does not love her." Jakichże to głupstw nie mówi się na temat szczęśliwego małżeństwa! - zawołał lord Henryk. - Mężczyzna może być szczęśliwy z każdą kobietą, o ile jej nie kocha.
"Ah! what a cynic you are!" cried the old lady, pushing back her chair and nodding to Lady Ruxton. "You must come and dine with me soon again. A cóż z pana za cynik! - zawołała stara dama, odsuwając w tył swoje krzesło i kiwając na lady Ruxton. - Musi mnie pan niebawem znów odwiedzić.
You are really an admirable tonic, much better than what Sir Andrew prescribes for me. Doskonały z pana środek wzmacniający, znacznie lepszy od tego, jaki mi przepisał sir Andrew.
You must tell me what people you would like to meet, though. Tylko musi mi pan powiedzieć, jakie pan towarzystwo lubi, a postaram się o najświetniejsze.
I want it to be a delightful gathering." Jakie towarzystwo?
"I like men who have a future and women who have a past," he answered. "Or do you think that would make it a petticoat party?" Ja lubię mężczyzn z przyszłością, a kobiety z przeszłością - odparł. - A może skończyłoby się wówczas na czysto kobiecym zebraniu?
"I fear so," she said, laughing, as she stood up. "A thousand pardons, my dear Lady Ruxton," she added, "I didn't see you hadn't finished your cigarette." Obawiam się, że tak - odparła pani domu, śmiejąc się i wstając. - Ach, stokrotnie przepraszam, droga lady Ruxton, nie zauważyłam, że pani jeszcze pali.
"Never mind, Lady Narborough. Nie szkodzi, lady Narborough.
I smoke a great deal too much. Palę za wiele.
I am going to limit myself, for the future." W przyszłości muszę się ograniczyć.
"Pray don't, Lady Ruxton," said Lord Henry. "Moderation is a fatal thing. Nigdy, lady Ruxton! - zaprotestował lord Henryk. - Każde ograniczenie jest fatalne.
Enough is as bad as a meal. W miarę - to posiłek nieodzowny.
More than enough is as good as a feast." Nadmiar - to uczta.
Lady Ruxton glanced at him curiously. Lady Ruxton spojrzała nań zaciekawiona.
"You must come and explain that to me some afternoon, Lord Henry. Musi mnie pan odwiedzić którego popołudnia i wytłumaczyć mi to, lordzie Henryku.
It sounds a fascinating theory," she murmured, as she swept out of the room. Ta teoria brzmi bardzo interesująco - mówiła, przechodząc do salonu.
"Now, mind you don't stay too long over your politics and scandal," cried Lady Narborough from the door. "If you do, we are sure to squabble upstairs." Tylko nie zabawiajcie się zbyt długo polityką i plotkami! -zawołała jeszcze od drzwi lady Narborough. - W przeciwnym razie my się tu pokłócimy z nudów.
The men laughed, and Mr. Chapman got up solemnly from the foot of the table and came up to the top. Ponownie odpowiedzieli śmiechem, a pan Chapman uroczyście wstał od końca stołu i przeszedł na pierwsze miejsce.
Dorian Gray changed his seat and went and sat by Lord Henry. Dorian Gray usiadł obok lorda Henryka.
Mr. Chapman began to talk in a loud voice about the situation in the House of Commons. Pan Chapman potężnym głosem począł mówić o stosunkach w Izbie Gmin.
He guffawed at his adversaries. Miotał gromy na swych przeciwników.
The word doctrinaire--word full of terror to the British mind-- reappeared from time to time between his explosions. Słowo: „doktryner” - słowo straszne dla każdej duszy brytyjskiej - stale się powtarzało między jednym a drugim wybuchem.
An alliterative prefix served as an ornament of oratory. Zmienianie przedrostków było jedyną ozdobą jego krasomówstwa.
He hoisted the Union Jack on the pinnacles of thought. Windował sztandar narodowy na najwyższy szczyt myśli.
The inherited stupidity of the race--sound English common sense he jovially termed it--was shown to be the proper bulwark for society. Przemowa jego dowodziła, że dziedziczna głupota Anglików jest najsilniejszą twierdzą obronną społeczeństwa. Dobrodusznie nazywał ją zdrowym rozsądkiem.
A smile curved Lord Henry's lips, and he turned round and looked at Dorian. Uśmiech zaigrał na ustach lorda Henryka, odwrócił się i spojrzał na Doriana.
"Are you better, my dear fellow?" he asked. "You seemed rather out of sorts at dinner." Jakże, mój drogi, czy lepiej się czujesz? - spytał. - Przy stole wyglądałeś jakiś nieswój.
"I am quite well, Harry. Czuję się zupełnie dobrze, Harry.
I am tired. Tylko trochę znużony.
That is all." Nic więcej.
"You were charming last night. Wczoraj wieczór byłeś czarujący.
The little duchess is quite devoted to you. Młoda księżna jest zachwycona.
She tells me she is going down to Selby." Wybiera się do Selby.
"She has promised to come on the twentieth." Przyrzekła, że przyjedzie dwudziestego.
"Is Monmouth to be there, too?" Czy Monmouth będzie także?
"Oh, yes, Harry." Zapewne.
"He bores me dreadfully, almost as much as he bores her. On mnie strasznie nudzi, niemal w równym stopniu, co ją.
She is very clever, too clever for a woman. Księżna jest bardzo mądra, prawie za mądra na kobietę.
She lacks the indefinable charm of weakness. Brak jej nieokreślonego wdzięku słabości.
It is the feet of clay that make the gold of the image precious. Nóżki z gliny podnoszą jeszcze wartość złota posągu.
Her feet are very pretty, but they are not feet of clay. Jej nóżki są bardzo piękne, ale nie z gliny.
White porcelain feet, if you like. Powiedzmy, nóżki z białej porcelany.
They have been through the fire, and what fire does not destroy, it hardens. Przeszły przez ogień, a czego ogień nie zniszczy, to hartuje.
She has had experiences." Ma za sobą doświadczenie.
"How long has she been married?" asked Dorian. Jak długo jest zamężna? - spytał Dorian.
"An eternity, she tells me. Ona powiada, że całą wieczność.
I believe, according to the peerage, it is ten years, but ten years with Monmouth must have been like eternity, with time thrown in. Sądząc z księgi parów jakieś dziesięć lat, ale dziesięć lat z Monmouthem to istotnie wieczność pomnożona przez doczesność.
Who else is coming?" Kto będzie jeszcze?
"Oh, the Willoughbys, Lord Rugby and his wife, our hostess, Geoffrey Clouston, the usual set. Ach, państwo Willoughby, lord Rugby z żoną, pani tego domu, Geoffrey Clouston - zwykłe nasze kółko.
I have asked Lord Grotrian." Zaprosiłem także lorda Grotriana.
"I like him," said Lord Henry. "A great many people don't, but I find him charming. Mnie on się podoba - rzekł lord Henryk - wielu ludziom jest antypatyczny. Aleja go lubię.
He atones for being occasionally somewhat overdressed by being always absolutely over-educated. Ubiera się czasem trochę przesadnie, ale można mu to wybaczyć, bo jest zawsze aż do przesady dobrze wychowany.
He is a very modern type." Typ bardzo współczesny.
"I don't know if he will be able to come, Harry. Nie wiem tylko, czy będzie mógł przybyć.
He may have to go to Monte Carlo with his father." Ojciec chce go zabrać z sobą do Monte Carlo.
"Ah! what a nuisance people's people are! Jakże nieznośną rzeczą jest rodzina!
Try and make him come. Postaraj się, by był u ciebie.
By the way, Dorian, you ran off very early last night. You left before eleven. Ale a propos, Dorianie. Uciekłeś wczoraj tak wcześnie, przed jedenastą.
What did you do afterwards? Gdzie byłeś później?
Did you go straight home?" Przecież nie wróciłeś wprost do domu?
Dorian glanced at him hurriedly and frowned. Dorian spojrzał nań przelotnie i zmarszczył brwi.
"No, Harry," he said at last, "I did not get home till nearly three." "Did you go to the club?" Nie, Harry - odparł po chwilowej pauzie - dopiero koło trzeciej wróciłem do domu. Byłeś w klubie?
"Yes," he answered. Tak - odparł.
Then he bit his lip. Zagryzł usta.
"No, I don't mean that. I didn't go to the club. I walked about. - Nie, nie uważałem, o co pytasz… Nie byłem w klubie.
I forget what I did. . . . Wałęsałem się.
How inquisitive you are, Harry! Ale jakiś ty ciekawy, Harry.
You always want to know what one has been doing. Zawsze chcesz wiedzieć, co kto robi.
I always want to forget what I have been doing. A ja zawsze chcę zapomnieć, co robiłem.
I came in at half-past two, if you wish to know the exact time. Przyszedłem do domu o pół do trzeciej, jeśli ci zależy na dokładności.
I had left my latch-key at home, and my servant had to let me in. Zapomniałem zabrać klucz i służący musiał mi otworzyć.
If you want any corroborative evidence on the subject, you can ask him." Jeśli chcesz potwierdzenia, to możesz go zapytać.
Lord Henry shrugged his shoulders. Lord Henryk wzruszył ramionami.
"My dear fellow, as if I cared! Ależ, mój drogi, co mnie to może obchodzić!
Let us go up to the drawing-room. Przejdźmy do salonu.
No sherry, thank you, Mr. Chapman. Dziękuję bardzo, panie Chapman, nie mogę już więcej pić.
Something has happened to you, Dorian. Dorianie, tobie się zdarzyło coś nieprzyjemnego.
Tell me what it is. Co to było?
You are not yourself to-night." Nie poznaję cię dzisiaj.
"Don't mind me, Harry. Nie troszcz się o mnie, Harry.
I am irritable, and out of temper. Jestem trochę rozdrażniony i zły.
I shall come round and see you to-morrow, or next day. Przyjdę do ciebie jutro lub pojutrze.
Make my excuses to Lady Narborough. Bądź tak dobry i usprawiedliw mnie przed lady Narborough.
I shan't go upstairs. Nie pójdę na górę.
I shall go home. Wracam do domu.
I must go home." Muszę wrócić…
"All right, Dorian. Pięknie.
I dare say I shall see you to-morrow at tea-time. A zatem oczekuję cię jutro na herbacie.
The duchess is coming." Będzie księżna.
"I will try to be there, Harry," he said, leaving the room. Postaram się przyjść - odparł, udając się do przedpokoju.
As he drove back to his own house, he was conscious that the sense of terror he thought he had strangled had come back to him. Jadąc do domu, czuł wyraźnie, że trwoga, którą uważał był za przezwyciężoną, znów się zbudziła.
Lord Henry's casual questioning had made him lose his nerves for the moment, and he wanted his nerve still. Przypadkowe pytanie lorda Henryka pozbawiło go na chwilę przytomności umysłu, do tej pory jeszcze nie uspokoił się.
Things that were dangerous had to be destroyed. Rzeczy niebezpieczne należy zniszczyć do cna.
He winced. Drgnął cały.
He hated the idea of even touching them. Nienawistną była mu myśl, że musi się ich dotknąć.
Yet it had to be done. A jednak należało z tym skończyć.
He realized that, and when he had locked the door of his library, he opened the secret press into which he had thrust Basil Hallward's coat and bag. Dobrze o tym wiedział i zamknąwszy na klucz drzwi biblioteki otworzył tajemną skrytkę w boazerii, gdzie rzucił był płaszcz i torbę Hallwarda.
A huge fire was blazing. Na kominku płonął ogień.
He piled another log on it. Szybko dorzucił jeszcze parę drew.
The smell of the singeing clothes and burning leather was horrible. Woń palącego się materiału i skóry była okropna.
It took him three- quarters of an hour to consume everything. Minęły całe trzy kwadranse, zanim się wszystko spaliło.
At the end he felt faint and sick, and having lit some Algerian pastilles in a pierced copper brazier, he bathed his hands and forehead with a cool musk-scented vinegar. Czuł się znużony i chory. Zapalił w miedzianym dziurkowanym kociołku kilka algierskich pastylek, a ręce i twarz obmył zimnym piżmowym octem.
Suddenly he started. Nagle drgnął od stóp do głów.
His eyes grew strangely bright, and he gnawed nervously at his underlip. W oczach jego pojawił się dziwny błysk, a zęby wpiły się w dolną wargę.
Between two of the windows stood a large Florentine cabinet, made out of ebony and inlaid with ivory and blue lapis. Pomiędzy oknami stała duża florencka szafa z hebanowego drzewa, wykładana kością słoniową i błękitnym lapisem.
He watched it as though it were a thing that could fascinate and make afraid, as though it held something that he longed for and yet almost loathed. Patrzył na nią takim wzrokiem, jakby była czymś równocześnie pociągającym i wzbudzającym lęk, jakby zawierała coś w sobie, za czym tęsknił i czego zarazem prawie nienawidził.
His breath quickened. Oddech jego stał się szybszy.
A mad craving came over him. Ogarnęła go dzika tęsknota.
He lit a cigarette and then threw it away. Zapalił papierosa i odrzucił go.
His eyelids drooped till the long fringed lashes almost touched his cheek. Zmrużył oczy tak, że długie rzęsy niemal dotykały policzków.
But he still watched the cabinet. Ale wciąż jeszcze wpatrywał się w szafę.
At last he got up from the sofa on which he had been lying, went over to it, and having unlocked it, touched some hidden spring. A triangular drawer passed slowly out. Wreszcie zerwał się, podbiegł ku niej i otworzył. Dotknął ukrytej sprężyny: wysunęła się trójkątna szuflada.
His fingers moved instinctively towards it, dipped in, and closed on something. Palce jego wyciągnęły się instynktownie, poczęły szukać i ujęły jakiś przedmiot.
It was a small Chinese box of black and gold-dust lacquer, elaborately wrought, the sides patterned with curved waves, and the silken cords hung with round crystals and tasselled in plaited metal threads. Była to mała chińska szkatułka z czarnej laki, artystycznie wykonana. Po bokach szkatułki widniała inkrustacja przedstawiająca wzburzone fale, a jedwabne sznury ozdobione były krągłymi kryształami i przeplatane metalowymi nićmi.
He opened it. Otworzył szkatułkę.
Inside was a green paste, waxy in lustre, the odour curiously heavy and persistent. Zawierała zieloną pastę wodnistego koloru, o dziwnie ciężkiej, oszałamiającej woni.
He hesitated for some moments, with a strangely immobile smile upon his face. Przez kilka chwil stał niezdecydowany z jakimś martwym uśmiechem na twarzy.
Then shivering, though the atmosphere of the room was terribly hot, he drew himself up and glanced at the clock. Nagle zadrżał, choć w pokoju było bardzo gorąco, wyprostował się i spojrzał na zegar.
It was twenty minutes to twelve. Dwadzieścia minut brakowało do północy.
He put the box back, shutting the cabinet doors as he did so, and went into his bedroom. Postawił szkatułkę na dawnym miejscu, zamknął szafę i poszedł do sypialni.
As midnight was striking bronze blows upon the dusky air, Dorian Gray, dressed commonly, and with a muffler wrapped round his throat, crept quietly out of his house. Gdy spiżowe dźwięki obwieszczały uśpionej dzielnicy północ, Dorian Gray w lichym ubraniu i grubym szalu dokoła szyi wymknął się ze swego domu.
In Bond Street he found a hansom with a good horse. He hailed it and in a low voice gave the driver an address. Na Bond Street znalazł dorożkę zaprzężoną w dobrego konia, zawołał na dorożkarza i cichym głosem Dodał mu adres.
The man shook his head. Mężczyzna potrząsnął głową przecząco.
"It is too far for me," he muttered. To dla mnie za daleko - mruknął.
"Here is a sovereign for you," said Dorian. "You shall have another if you drive fast." Oto zapłata - szepnął Dorian, rzucając złotą monetę. - Jeśli szybko pojedziecie, dam jeszcze raz tyle.
"All right, sir," answered the man, "you will be there in an hour," and after his fare had got in he turned his horse round and drove rapidly towards the river. Zgoda, proszę pana. Za godzinę będzie pan na miejscu. Gdy dziwny pasażer wsiadł, dorożkarz zawrócił konia; pomknęli w stronę rzeki.
Chapter 16 XVI
A cold rain began to fall, and the blurred street-lamps looked ghastly in the dripping mist. Zaczął padać zimny deszcz, a uliczne latarnie wyglądały brudno i blado w wilgotnej mgle.
The public- houses were just closing, and dim men and women were clustering in broken groups round their doors. Właśnie zamykano szynki, a ponure grupki mężczyzn i kobiet stały jeszcze przed drzwiami.
From some of the bars came the sound of horrible laughter. Z jednego szynku dolatywał jakiś okropny śmiech.
In others, drunkards brawled and screamed. W innych lokalach pijani wrzeszczeli i kłócili się.
Lying back in the hansom, with his hat pulled over his forehead, Dorian Gray watched with listless eyes the sordid shame of the great city, and now and then he repeated to himself the words that Lord Henry had said to him on the first day they had met, "To cure the soul by means of the senses, and the senses by means of the soul." Wsparty o poduszki powozu, z kapeluszem tak naciśniętym, że zakrywał mu całe czoło, Dorian Gray obojętnie patrzył na brud i hańbę wielkiego miasta, od czasu do czasu powtarzając słowa, które lord Henryk wypowiedział kiedyś w dniu ich poznania: „Duszę leczyć zmysłami, a zmysły duszą.”
Yes, that was the secret. Tak, na tym polegała tajemnica.
He had often tried it, and would try it again now. Nieraz się do niej uciekał, a i teraz chce spróbować.
There were opium dens where one could buy oblivion, dens of horror where the memory of old sins could be destroyed by the madness of sins that were new. Wszak istnieją nory dla palaczy opium, gdzie można kupić zapomnienie, nory potworne, gdzie szaleństwo nowych grzechów wymazuje pamięć starych.
The moon hung low in the sky like a yellow skull. Księżyc nisko zawisł nad ziemią niby żółta czaszka trupa.
From time to time a huge misshapen cloud stretched a long arm across and hid it. Od czasu do czasu ciężka, bezkształtna chmura wysuwała swe długie ramię i zasłaniała go.
The gas-lamps grew fewer, and the streets more narrow and gloomy. Lampy gazowe stawały się coraz rzadsze, a ulice z każdą chwilą węższe i ciemniejsze.
Once the man lost his way and had to drive back half a mile. Raz dorożkarz zmylił drogę i musiał pół mili jechać z powrotem.
A steam rose from the horse as it splashed up the puddles. Z konia biła para, gdy rozbryzgując kałuże, pędził bez wytchnienia.
The sidewindows of the hansom were clogged with a grey-flannel mist. Na szybach dorożki osiadła szara, zimna mgła.
"To cure the soul by means of the senses, and the senses by means of the soul!" „Duszę leczyć zmysłami, a zmysły duszą!”
How the words rang in his ears! Jak te słowa bezustannie mu dzwonią w uszach.
His soul, certainly, was sick to death. Dusza jego chora jest śmiertelnie.
Was it true that the senses could cure it? Czy zmysły istotnie zdołają ją uleczyć?
Innocent blood had been spilled. Niewinna krew została przelana.
What could atone for that? Jakież mogło być odkupienie?
Ah! for that there was no atonement; but though forgiveness was impossible, forgetfulness was possible still, and he was determined to forget, to stamp the thing out, to crush it as one would crush the adder that had stung one. Ach, nie było żadnego. Ale jeśli odkupienie jest niemożliwe, to możliwe jest jednak zapomnienie, a on postanowił zapomnieć, wygnać z pamięci, zdeptać wspomnienie, jak się depce żmiję jadowitą, co nam zadała ranę.
Indeed, what right had Basil to have spoken to him as he had done? Bo i jakież prawo miał Bazyli przemawiać doń w ten sposób?
Who had made him a judge over others? Kto go uczynił sędzią drugich?
He had said things that were dreadful, horrible, not to be endured. Wszak mówił mu rzeczy straszne, okropne, niemożliwe do zniesienia.
On and on plodded the hansom, going slower, it seemed to him, at each step. Dorożka z turkotem toczyła się wciąż naprzód i, jak mu się wydawało, coraz powolniej.
He thrust up the trap and called to the man to drive faster. Gwałtownie spuścił klapę i przynaglał do szybszej jazdy.
The hideous hunger for opium began to gnaw at him. Poczęło go trawić potworne pragnienie opium.
His throat burned and his delicate hands twitched nervously together. Gardło mu zaschło, delikatne ręce zaciskały się konwulsyjnie.
He struck at the horse madly with his stick. Jak szalony uderzył konia laską.
The driver laughed and whipped up. Woźnica śmiejąc się również smagał konia batem.
He laughed in answer, and the man was silent.
The way seemed interminable, and the streets like the black web of some sprawling spider. Droga zdawała się biec w nieskończoność, a sieć ulic dokoła wyglądała niby czarna tkanina pełzającego powoli pająka.
The monotony became unbearable, and as the mist thickened, he felt afraid. Then they passed by lonely brickfields. Ta monotonia stawała się nieznośna, a coraz gęstsza mgła przyprawiała o trwogę. Po chwili znaleźli się na mniej zabudowanej przestrzeni i jechali wzdłuż pustych placów, na których sterczały cegielnie.
The fog was lighter here, and he could see the strange, bottle- shaped kilns with their orange, fanlike tongues of fire. Mgła nieco opadła; mógł się przypatrzyć dziwnym piecom w kształcie żółtoczerwonym wachlarzowatym językom płomieni.
A dog barked as they went by, and far away in the darkness some wandering sea-gull screamed. Pies zaszczekał na przejeżdżających, a w oddali w ciemnościach okrzyczała zabłąkana mewa.
The horse stumbled in a rut, then swerved aside and broke into a gallop. Koń potknął się, skoczył w bok i popędził galopem.
After some time they left the clay road and rattled again over rough-paven streets. Niebawem opuścili gliniastą drogę i znów pędzili po źle brukowanych ulicach.
Most of the windows were dark, but now and then fantastic shadows were silhouetted against some lamplit blind. Przeważna część okien była ciemna, tylko gdzieniegdzie na tle oświetlonej firanki przesuwały się fantastyczne cienie sylwetek ludzkich.
He watched them curiously. Spoglądał na nie z ciekawością.
They moved like monstrous marionettes and made gestures like live things. Poruszały się niby potworne marionetki, gestykulując jak żywe istoty.
He hated them. Nienawidził ich wszystkich.
A dull rage was in his heart. Jakaś głucha złość kipiała mu w sercu.
As they turned a corner, a woman yelled something at them from an open door, and two men ran after the hansom for about a hundred yards. Na zakręcie jednej z ulic kobieta, stojąca w bramie, krzyczała coś do nich, a dwaj mężczyźni gonili powóz jakieś kilkaset metrów.
The driver beat at them with his whip. Woźnica opędzał się od nich batem.
It is said that passion makes one think in a circle. Powiadają, że namiętność każe obracać się myślom w pewnym określonym kręgu.
Certainly with hideous iteration the bitten lips of Dorian Gray shaped and reshaped those subtle words that dealt with soul and sense, till he had found in them the full expression, as it were, of his mood, and justified, by intellectual approval, passions that without such justification would still have dominated his temper. Toteż pokąsane do krwi wargi Doriana Graya dopóty mamrotały zdanie lorda Wottona o wzajemnym oddziaływaniu zmysłów i duszy, aż poczuł, że wyraża ono całkowicie jego usposobienie; przyzwoleniem intelektu usprawiedliwiało namiętności, które i bez tego usprawiedliwienia byłyby zawładnęły jego umysłem.
From cell to cell of his brain crept the one thought; and the wild desire to live, most terrible of all man's appetites, quickened into force each trembling nerve and fibre. W mózgu jego jedna jedyna myśl pełzała z komórki do komórki; dzikie pragnienie życia, najstraszniejsze pragnienie człowieka, napinające każdy nerw, każdy najdrobniejszy fibr.
Ugliness that had once been hateful to him because it made things real, became dear to him now for that very reason. Brzydota, której niegdyś nienawidził, ponieważ przydawała rzeczom realności, obecnie z tego samego „„powodu stała mu się droga.
Ugliness was the one reality. Brzydota - to jedyna rzeczywistość.
The coarse brawl, the loathsome den, the crude violence of disordered life, the very vileness of thief and outcast, were more vivid, in their intense actuality of impression, than all the gracious shapes of art, the dreamy shadows of song. Ordynarna kłótnia, ohydna nora, brutalna siła szumowin życia, nikczemność złodzieja i wyrzutka społeczeństwa, wszystko to było żywsze w intensywnym swym realizmie od najwdzięczniejszych kształtów sztuki, od sennych zjaw pieśni.
They were what he needed for forgetfulness. Tej rzeczywistości potrzebował właśnie do zapomnienia.
In three days he would be free. W ciągu trzech dni będzie wyzwolony.
Suddenly the man drew up with a jerk at the top of a dark lane. Nagle woźnica przystanął u wylotu ciemnej uliczki.
Over the low roofs and jagged chimney- stacks of the houses rose the black masts of ships. Ponad niskimi dachami i spiczastymi kominami domów piętrzyły się czarne maszty okrętów.
Wreaths of white mist clung like ghostly sails to the yards. Zwoje białej mgły niby upiorne żagle unosiły się z ciemnych podwórzy.
"Somewhere about here, sir, ain't it?" he asked huskily through the trap. To pewnie gdzieś tu - powiedział woźnica ochrypłym głosem przez spuszczoną klapę.
Dorian started and peered round. Dorian zerwał się i rozejrzał dokoła.
"This will do," he answered, and having got out hastily and given the driver the extra fare he had promised him, he walked quickly in the direction of the quay. Już sam trafię - zawołał i spiesznie zeskakując ze stopnia dorożki, wetknął woźnicy przyrzeczoną zapłatę i popędził w stronę wybrzeża.
Here and there a lantern gleamed at the stern of some huge merchantman. Tu i ówdzie płonęła latarnia na dużym statku handlowym.
The light shook and splintered in the puddles. Światło drżało i migotało w kałużach.
A red glare came from an outward-bound steamer that was coaling. Czerwone promienie biły od ogromnego parowca, na który ładowano węgiel.
The slimy pavement looked like a wet mackintosh. Błotniste chodniki lśniły jak mokry płaszcz deszczowy.
He hurried on towards the left, glancing back now and then to see if he was being followed. Skierował się na lewo, oglądając się często, czy go nie gonią.
In about seven or eight minutes he reached a small shabby house that was wedged in between two gaunt factories. Po siedmiu czy ośmiu minutach stanął przed nędznym domkiem, wtłoczonym między dwie ponure fabryki.
In one of the top-windows stood a lamp. W jednym z piętrowych okien płonęło światło.
He stopped and gave a peculiar knock. Zbliżył się i zapukał w swoisty sposób.
After a little time he heard steps in the passage and the chain being unhooked. Po chwili ozwały się kroki w korytarzu i brzęk zdejmowanego łańcucha.
The door opened quietly, and he went in without saying a word to the squat misshapen figure that flattened itself into the shadow as he passed. Drzwi cicho się otwarły, a on wszedł, nie rzucając nawet okiem na drobną, skuloną postać, która się przed nim cofała pod ścianę.
At the end of the hall hung a tattered green curtain that swayed and shook in the gusty wind which had followed him in from the street. U końca korytarza wisiała podarta zielona zasłona fruwająca na wietrze za każdorazowym uchyleniem drzwi.
He dragged it aside and entered a long low room which looked as if it had once been a third-rate dancing-saloon. Odsunął ją i wszedł do podłużnego niskiego pokoju, który wyglądał, jak gdyby niegdyś służył jako trzeciorzędny lokal rozrywkowy.
Shrill flaring gas-jets, dulled and distorted in the fly-blown mirrors that faced them, were ranged round the walls. Jaskrawe, migotliwe lampki gazowe, odbijające się dziwacznie w upstrzonych przez muchy zwierciadłach, umieszczone były wzdłuż ścian.
Greasy reflectors of ribbed tin backed them, making quivering disks of light. Za nimi przymocowano brudne wklęsłe reflektory z cyny, drgające tarcze światła.
The floor was covered with ochre-coloured sawdust, trampled here and there into mud, and stained with dark rings of spilled liquor. Podłoga była posypana trocinami z drzewa koloru ochry, tu i ówdzie tak zdeptanymi, ze zrobiło się z nich błoto, i poplamiona rozlanymi trunkami.
Some Malays were crouching by a little charcoal stove, playing with bone counters and showing their white teeth as they chattered. Koło węglowego piecyka przycupnęło kilku Malajczykow. Grali w kości, błyskając w rozmowie lśniącymi zębami.
In one corner, with his head buried in his arms, a sailor sprawled over a table, and by the tawdrily painted bar that ran across one complete side stood two haggard women, mocking an old man who was brushing the sleeves of his coat with an expression of disgust. W jednym kącie, ukrywszy głowę w ramionach, marynarz jakiś zasnął wpół leżąc na stole, a przy jaskrawo pomalowanym szynkwasie, biegnącym wzdłuż jednej ze ścian, stały dwie kobiety, drwiąc ze starca, który z wyrazem obrzydzenia czyścił rękawy swego palta.
"He thinks he's got red ants on him," laughed one of them, as Dorian passed by. Jemu się zdaje, ze go obsiadły czerwone mrówki - zachichotała jedna, gdy Dorian przechodził.
The man looked at her in terror and began to whimper. Starzec popatrzał na nią przerażony i zaskamlał.
At the end of the room there was a little staircase, leading to a darkened chamber. W progu pokoju widniały schodki, wiodące do komórki, gdzie światło było przyćmione.
As Dorian hurried up its three rickety steps, the heavy odour of opium met him. Dorian wszedł pospiesznie na trzy chwiejne stopnie i w tejże chwili doleciała doń ciężka woń opium.
He heaved a deep breath, and his nostrils quivered with pleasure. Głęboko wciągnął powietrze, a nozdrza zadrżały mu w oczekiwaniu rozkoszy.
When he entered, a young man with smooth yellow hair, who was bending over a lamp lighting a long thin pipe, looked up at him and nodded in a hesitating manner. Gdy wszedł, młody mężczyzna o gładkich, jasnych włosach, pochylony nad lampą i zapalający długą, cienką fajkę, popatrzał na niego i skłonił się po pewnym wahaniu.
"You here, Adrian?" muttered Dorian. Ty tu, Adrianie? - szepnął Dorian.
"Where else should I be?" he answered, listlessly. "None of the chaps will speak to me now." A gdzież miałbym być? - odparł obojętnie mężczyzna - przecież nikt ze znajomych nie chce ze mną mówić.
"I thought you had left England." Sądziłem, ze wyjechałeś z Anglii.
"Darlington is not going to do anything. Darlington nie wystąpi przeciw mnie.
My brother paid the bill at last. Brat ostatecznie zapłacił weksel.
George doesn't speak to me either. . . . I don't care," he added with a sigh. "As long as one has this stuff, one doesn't want friends. Jerzy też ze mną nie rozmawia… wszystko mi jedno’ - dodał z westchnieniem. - Dopóki się ma to, nie potrzeba przyjaciół.
I think I have had too many friends." Sądzę, ze miałem ich już za wielu.
Dorian winced and looked round at the grotesque things that lay in such fantastic postures on the ragged mattresses. Dorian drgnął i przeniósł spojrzenie na dziwaczne postacie, lezące w fantastycznych pozach na zniszczonych materacach.
The twisted limbs, the gaping mouths, the staring lustreless eyes, fascinated him. Przykuwały go ich powyginane kończyny, otwarte usta i szklane, nieruchome oczy.
He knew in what strange heavens they were suffering, and what dull hells were teaching them the secret of some new joy. Wiedział, przez jakie nieba cierpień przechodzili i jak ponure piekła uczyły ich tajemnicy nowych rozkoszy.
They were better off than he was. He was prisoned in thought. Byli pod tym względem szczęśliwsi od niego, pozostającego w uwięzi myśli.
Memory, like a horrible malady, was eating his soul away. Pamięć żarła mu duszę niby potworna choroba.
From time to time he seemed to see the eyes of Basil Hallward looking at him. Chwilami zdawało mu się, ze czuje na sobie spojrzenie Bazylego Hallwarda.
Yet he felt he could not stay. I czuł, że zostać tu nie może.
The presence of Adrian Singleton troubled him. Niepokoiła go obecność Adriana Singletona.
He wanted to be where no one would know who he was. Chciał być sam tam, gdzie go nikt nie znał.
He wanted to escape from himself. Chciał uciec przed sobą samym.
"I am going on to the other place," he said after a pause. Idę do drugiego lokalu - rzekł po chwili.
"On the wharf?" Ku nabrzeżu?
"Yes." Tak?
"That mad-cat is sure to be there. Tam zapewne będzie ta wariatka.
They won't have her in this place now." Tu jej już nie mogli ścierpieć.
Dorian shrugged his shoulders. Dorian wzruszył ramionami.
"I am sick of women who love one. Znużyły mnie już kobiety kochające.
Women who hate one are much more interesting. Bardziej mnie interesują te, co nienawidzą.
Besides, the stuff is better." Przy tym dają lepszy towar.
"Much the same." Mniej więcej ten sam.
"I like it better. Ja wolę tamten.
Come and have something to drink. Ale napijmy się czegoś.
I must have something." Czuję pragnienie.
"I don't want anything," murmured the young man. Nie mam ochoty - mruknął młody człowiek.
"Never mind." No, chodźże ze mną.
Adrian Singleton rose up wearily and followed Dorian to the bar. Adrian Singleton podniósł się z wyrazem znużenia i poszedł za Dorianem do szynkwasu.
A half-caste, in a ragged turban and a shabby ulster, grinned a hideous greeting as he thrust a bottle of brandy and two tumblers in front of them. Mieszaniec w podartym turbanie i wytartym surducie, szczerząc zęby, ustawił przed nimi flaszkę brandy i dwa kieliszki.
The women sidled up and began to chatter. Kobiety zbliżyły się i poczęły paplać.
Dorian turned his back on them and said something in a low voice to Adrian Singleton. Dorian odwrócił się i szepnął coś Adrianowi.
A crooked smile, like a Malay crease, writhed across the face of one of the women. Uśmiech krzywy jak malajski sztylet przemknął po twarzy jednej z kobiet.
"We are very proud to-night," she sneered. Cóźeśmy dziś tak strasznie dumni? - zadrwiła.
"For God's sake don't talk to me," cried Dorian, stamping his foot on the ground. "What do you want? Na Boga, nie odzywaj się do mnie - krzyknął Dorian, tupiąc nogą. - Czego chcesz?
Money? Pieniędzy?
Here it is. Oto masz!
Don't ever talk to me again." Tylko się nie odzywaj!
Two red sparks flashed for a moment in the woman's sodden eyes, then flickered out and left them dull and glazed. Dwie czerwone iskry zamigotały na chwilę w błędnych oczach kobiety, potem zgasły i oczy odzyskały poprzedni wyraz szklanej martwoty.
She tossed her head and raked the coins off the counter with greedy fingers. Odrzuciła w rył głowę i chciwymi palcami zgarniała monety z szynkwasu.
Her companion watched her enviously. Druga przyglądała jej się z ukosa, pełna zawiści.
"It's no use," sighed Adrian Singleton. "I don't care to go back. Na nic się to nie zda - westchnął Adrian. - Nie zależy mi na tym, żeby wrócić!
What does it matter? Zresztą po co?
I am quite happy here." Jest mi tu całkiem dobrze.
"You will write to me if you want anything, won't you?" said Dorian, after a pause. Jeśli będziesz czego potrzebował, to mi napiszesz, dobrze? - spytał Dorian po chwili milczenia.
"Perhaps." Być może.
"Good night, then." Zatem dobranoc.
"Good night," answered the young man, passing up the steps and wiping his parched mouth with a handkerchief. Dobranoc - odparł młody człowiek, znów wchodząc na schodki i chustką ocierając spalone usta.
Dorian walked to the door with a look of pain in his face. Dorian, odprowadziwszy go bolesnym spojrzeniem, skierował się ku drzwiom.
As he drew the curtain aside, a hideous laugh broke from the painted lips of the woman who had taken his money. Gdy odchylał zieloną zasłonę, z malowanych ust kobiety, której rzucił był pieniądze, wydobył się ohydny śmiech.
"There goes the devil's bargain!" she hiccoughed, in a hoarse voice. Odchodzi diabli synek - zachichotała, czkając ochryple.
"Curse you!" he answered, "don't call me that." Przeklęta! Nie nazywaj mnie tak! - krzyknął.
She snapped her fingers. Uczyniła drwiący gest.
"Prince Charming is what you like to be called, ain't it?" she yelled after him. Aha, księciem z bajki trzeba cię nazywać! - wrzasnęła za nim.
The drowsy sailor leaped to his feet as she spoke, and looked wildly round. Na te słowa śpiący marynarz zerwał się nagle i dzikim spojrzeniem powiódł dokoła.
The sound of the shutting of the hall door fell on his ear. Trzask zamykanych drzwi doleciał do jego uszu.
He rushed out as if in pursuit. Bez namysłu rzucił się w pościg.
Dorian Gray hurried along the quay through the drizzling rain. Dorian Gray szedł spiesznie wzdłuż wybrzeża wśród bezustannego deszczu.
His meeting with Adrian Singleton had strangely moved him, and he wondered if the ruin of that young life was really to be laid at his door, as Basil Hallward had said to him with such infamy of insult. Spotkanie z Adrianem Singletonem silnie nim wstrząsnęło i w duchu zapytywał się, czy odpowiedzialność za złamanie tego młodego życia istotnie spada na niego, jak to w sposób wyzywający i obelżywy rzucił mu był w twarz Bazyli Hallward.
He bit his lip, and for a few seconds his eyes grew sad. Zagryzł wargi i przez kilka sekund oczy jego wyrażały smutek.
Yet, after all, what did it matter to him? Ale w gruncie rzeczy, co go to obchodziło?
One's days were too brief to take the burden of another's errors on one's shoulders. Życie zbyt jest krótkie, by człowiek miał brać na siebie ciężar cudzych błędów.
Each man lived his own life and paid his own price for living it. Każdy żyje swym życiem i płaci za to odpowiednią cenę.
The only pity was one had to pay so often for a single fault. Szkoda tylko, że za błąd popełniony raz jeden wciąż się musi płacić.
One had to pay over and over again, indeed. Płacić i płacić bez końca.
In her dealings with man, destiny never closed her accounts. W stosunkach z człowiekiem los nigdy nie zamyka swych rachunków.
There are moments, psychologists tell us, when the passion for sin, or for what the world calls sin, so dominates a nature that every fibre of the body, as every cell of the brain, seems to be instinct with fearful impulses. Zdarzają się chwile, jak twierdzą psychologowie, kiedy żądza grzechu lub tego, co świat nazywa grzechem, do tego stopnia włada naturą ludzką, że każde włókno organizmu, każda komórka mózgu brzemienne są strasznymi popędami.
Men and women at such moments lose the freedom of their will. Mężczyzna i kobieta tracą w owych chwilach wolną wolę.
They move to their terrible end as automatons move. Jak automaty biegną ku swemu strasznemu celowi.
Choice is taken from them, and conscience is either killed, or, if it lives at all, lives but to give rebellion its fascination and disobedience its charm. Odjęta im została wolność wyboru, a sumienie ich jest martwe, o ile zaś żyje, to tylko po to, by buntowi i nieposłuszeństwu nadać specjalny urok.
For all sins, as theologians weary not of reminding us, are sins of disobedience. Bo wszelkie grzechy - teolodzy powtarzają to w nieskończoność - są grzechami nieposłuszeństwa.
When that high spirit, that morning star of evil, fell from heaven, it was as a rebel that he fell. Kiedy ów możny duch, gwiazda zaranna zła spadła z niebios - spadła w postaci buntownika.
Callous, concentrated on evil, with stained mind, and soul hungry for rebellion, Dorian Gray hastened on, quickening his step as he went, but as he darted aside into a dim archway, that had served him often as a short cut to the ill-famed place where he was going, he felt himself suddenly seized from behind, and before be had time to defend himself, he was thrust back against the wall, with a brutal hand round his throat. Zobojętniały, zaprzedany złu, ze splugawioną wyobraźnią i duszą łaknącą buntu, pędził Dorian Gray przed siebie. Zwolnił kroku i skręcił w sklepione przejście, którym tylokrotnie skracał sobie drogę do osławionego lokalu, dokąd właśnie zdążał, w tejże jednak chwili uczuł, że ktoś go chwyta z tyłu i zanim miał czas pomyśleć o obronie, rzucono go o mur, a brutalna pięść chwyciła go za gardło.
He struggled madly for life, and by a terrible effort wrenched the tightening fingers away. Z szaloną energią walczył o życie i po strasznym wysiłku udało mu się oderwać od szyi dławiące go palce.
In a second he heard the click of a revolver, and saw the gleam of a polished barrel, pointing straight at his head, and the dusky form of a short, thick-set man facing him. Równocześnie usłyszał trzask kurka rewolwerowego i ujrzał błyszczącą lufę skierowaną prosto w jego głowę, a przed sobą ciemną sylwetkę niskiego, przysadkowatego mężczyzny.
"What do you want?" he gasped. Czego chcesz? - wykrztusił.
"Keep quiet," said the man. "If you stir, I shoot you." Cicho! - szepnął mężczyzna. - Jeden ruch, a strzelę ci w łeb.
"You are mad. What have I done to you?" Szalony człowieku, cóż ci zrobiłem?
"You wrecked the life of Sibyl Vane," was the answer, "and Sibyl Vane was my sister. Złamałeś życie Sybili Vane - brzmiała odpowiedź. - Sybila Vane była moją siostrą.
She killed herself. Odebrała sobie życie.
I know it. Wiem o tym.
Her death is at your door. Za jej śmierć ty odpowiadasz.
I swore I would kill you in return. Przysiągłem cię zamordować.
For years I have sought you. Szukałem cię całe lata.
I had no clue, no trace. Nie miałem żadnej wskazówki ani śladu.
The two people who could have described you were dead. Te dwie osoby, które by cię mogły były opisać, umarły.
I knew nothing of you but the pet name she used to call you. Nie wiedziałem o tobie nic prócz imienia, którym ona cię nazywała.
I heard it to-night by chance. Dziś w nocy usłyszałem je przypadkowo.
Make your peace with God, for to- night you are going to die." Załatw swe rachunki z Bogiem, bo za chwilę staniesz przed Nim.
Dorian Gray grew sick with fear. Dorian Gray drżał ze strachu.
"I never knew her," he stammered. "I never heard of her. Ja jej nigdy nie znałem - wyjąkał. - Nigdy o niej nie słyszałem.
You are mad." Oszalałeś chyba.
"You had better confess your sin, for as sure as I am James Vane, you are going to die." There was a horrible moment. Lepiej zrobiłbyś, wyznając swój grzech, bo przysięgam, jakem James Vane, że umrzesz za chwilę. - Nastała straszna pauza.
Dorian did not know what to say or do. "Down on your knees!" growled the man. "I give you one minute to make your peace--no more. Dorian nie wiedział, co ma mówić czy zrobić. - Na kolana! -warknął mężczyzna. - Pozostawiam ci minutę na pojednanie się z Bogiem.
I go on board to-night for India, and I must do my job first. Jeszcze dziś wyjeżdżam do Indii, więc muszę się wpierw załatwić z tobą.
One minute. Daję ci jedną minutę czasu.
That's all." Nie więcej.
Dorian's arms fell to his side. Dorian bezwładnie zwiesił ramiona.
Paralysed with terror, he did not know what to do. Sparaliżowany trwogą, nie wiedział, co począć.
Suddenly a wild hope flashed across his brain. Nagle błysnęła mu dzika nadzieja.
"Stop," he cried. "How long ago is it since your sister died? Czekaj! - krzyknął. - Jak dawno siostra twoja umarła?
Quick, tell me!" Mów prędzej!
"Eighteen years," said the man. "Why do you ask me? Osiemnaście lat temu - mruknął mężczyzna. - Ale czemu pytasz?
What do years matter?" Co ci na tym zależy?
"Eighteen years," laughed Dorian Gray, with a touch of triumph in his voice. Osiemnaście lat - triumfująco zaśmiał się Dorian Gray. - Osiemnaście lat!
"Eighteen years! Set me under the lamp and look at my face!" Ustaw mnie pod latarnią i przyjrzyj się mej twarzy.
James Vane hesitated for a moment, not understanding what was meant. James Vane wahał się przez chwilę, nie rozumiejąc, o co chodzi.
Then he seized Dorian Gray and dragged him from the archway. Następnie chwycił Doriana Graya i wywlókł go ze sklepionego przejścia.
Dim and wavering as was the wind-blown light, yet it served to show him the hideous error, as it seemed, into which he had fallen, for the face of the man he had sought to kill had all the bloom of boyhood, all the unstained purity of youth. Pomimo słabego, na wietrze migocącego światła, spostrzegł swą straszną pomyłkę: twarz człowieka, którego miał zamordować, wykazywała całą świeżość chłopięcego uroku, nieskalany czar pierwszej młodości.
He seemed little more than a lad of twenty summers, hardly older, if older indeed at all, than his sister had been when they had parted so many years ago. Ten chłopak mógł sobie liczyć zaledwie dwadzieścia wiosen, tyle mniej więcej, ile miała siostra, kiedy się przed tyloma laty rozstali.
It was obvious that this was not the man who had destroyed her life. Rzecz jasna, nie mógł być tym, który spowodował jej śmierć.
He loosened his hold and reeled back. Uwolnił go ze strasznego uścisku i zatoczył się w tył przerażony.
"My God! my God!" he cried, "and I would have murdered you!" Mój Boże! Mój Boże! - szepnął. - Mało brakowało, a byłbym cię zamordował.
Dorian Gray drew a long breath. Dorian Gray odetchnął głęboko.
"You have been on the brink of committing a terrible crime, my man," he said, looking at him sternly. "Let this be a warning to you not to take vengeance into your own hands." Człowieku, mało brakowało, a byłbyś popełnił straszną zbrodnię - rzekł, mierząc go surowym spojrzeniem. - Niech ci to służy za przestrogę, że nie należy brać zemsty w swoje ręce.
"Forgive me, sir," muttered James Vane. "I was deceived. Wybaczcie, panie - mamrotał James Vane. - Pomyliłem się.
A chance word I heard in that damned den set me on the wrong track." Przypadkowe słowa usłyszane w tej przeklętej norze zawiodły mnie na fałszywy ślad.
"You had better go home and put that pistol away, or you may get into trouble," said Dorian, turning on his heel and going slowly down the street. Wracaj lepiej do domu i odłóż ten rewolwer. Inaczej mogłoby ci się przydarzyć coś złego - rzekł Dorian, odwracając się i powoli idąc ulicą.
James Vane stood on the pavement in horror. James Vane skamieniały z przerażenia wciąż jeszcze stał nieruchomo.
He was trembling from head to foot. Drżał od stóp do głów.
After a little while, a black shadow that had been creeping along the dripping wall moved out into the light and came close to him with stealthy footsteps. Po chwili mroczny cień, chyłkiem przesuwający się wzdłuż wilgotnego muru, wyłonił się z ciemności i podszedł ku niemu ukradkiem.
He felt a hand laid on his arm and looked round with a start. Uczuł rękę na swym ramieniu i obejrzał się przerażony.
It was one of the women who had been drinking at the bar. Była to jedna z kobiet pijących przy szynkwasie.
"Why didn't you kill him?" she hissed out, putting haggard face quite close to his. "I knew you were following him when you rushed out from Daly's. Czemu go nie zamordowałeś? - syknęła, zbliżając swą chudą twarz do jego twarzy. - Wiedziałam, że o niego ci szło, gdy wyleciałeś od Daly’ego.
You fool! You should have killed him. Głupcze, trzeba go było zabić!
He has lots of money, and he's as bad as bad." Ma moc pieniędzy, a gorszy od najgorszego.
"He is not the man I am looking for," he answered, "and I want no man's money. On nie jest tym, za kogo go brałem, a pieniędzy nie potrzebuję od nikogo.
I want a man's life. Chcę czyjegoś życia.
The man whose life I want must be nearly forty now. This one is little more than a boy. Ten, na którego życie godzę, musi mieć jakie czterdzieści lat, a ten, co odszedł, to młody chłopiec.
Thank God, I have not got his blood upon my hands." Bogu dzięki, że nie splamiłem się jego krwią.
The woman gave a bitter laugh. Kobieta gorzko się zaśmiała.
"Little more than a boy!" she sneered. "Why, man, it's nigh on eighteen years since Prince Charming made me what I am." Młody chłopiec - wybuchnęła szyderczo. - Człowieku, toż osiemnaście lat dobiega, jak ten książę z bajki zrobił mnie tym, czym jestem.
"You lie!" cried James Vane. Kłamiesz! - krzyknął James Vane.
She raised her hand up to heaven. Wzniosła rękę ku niebu.
"Before God I am telling the truth," she cried. Zaklinam się na Boga, że mówię prawdę.
"Before God?" Zaklinasz się na Boga?
"Strike me dumb if it ain't so. Niech mnie ziemia pochłonie, jeśli mówię nieprawdę.
He is the worst one that comes here. Najgorszy jest ze wszystkich, co tu przychodzą.
They say he has sold himself to the devil for a pretty face. Powiadają, że diabłu duszę sprzedał za ładną twarz.
It's nigh on eighteen years since I met him. Osiemnaście lat będzie, jak go poznałam.
He hasn't changed much since then. Mało się zmienił.
I have, though," she added, with a sickly leer. Ale za to ja? - dodała, obrzucając go pytającym spojrzeniem.
"You swear this?" Przysięgasz na to?
"I swear it," came in hoarse echo from her flat mouth. Przysięgam - wybiegło ochrypłe echo ze zwiędłych ust.
"But don't give me away to him," she whined; "I am afraid of him. Tylko mnie nie zdradź przed nim - zajęczała. - Ja się go boję.
Let me have some money for my night's lodging." Daj mi trochę pieniędzy na nocleg.
He broke from her with an oath and rushed to the corner of the street, but Dorian Gray had disappeared. Z przekleństwem skoczył na róg ulicy, ale Dorian Gray już zniknął.
When he looked back, the woman had vanished also. Obejrzał się za kobietą, lecz i jej już nie było.
Chapter 17 XVII
A week later Dorian Gray was sitting in the conservatory at Selby Royal, talking to the pretty Duchess of Monmouth, who with her husband, a jaded-looking man of sixty, was amongst his guests. W tydzień później Dorian Gray siedział w oranżerii w Selby Royal i rozmawiał z piękną księżną Monmouth, bawiącą tu wraz z mężem, sześćdziesięcioletnim przeżytym dżentelmenem, w gronie innych gości. Była właśnie pora na herbatę.
It was tea- time, and the mellow light of the huge, lace-covered lamp that stood on the table lit up the delicate china and hammered silver of the service at which the duchess was presiding. Duża lampa stołowa, przesłonięta koronkowym abażurem, rzucała łagodne światło na delikatny serwis z chińskiej porcelany i matowego srebra, koło którego krzątała się księżna, nalewając herbatę.
Her white hands were moving daintily among the cups, and her full red lips were smiling at something that Dorian had whispered to her. Białe jej ręce poruszały się zgrabnie między filiżankami, a pełne purpurowe usta uśmiechały się do czegoś, co jej szeptem powiedział Dorian.
Lord Henry was lying back in a silk-draped wicker chair, looking at them. On a peach-coloured divan sat Lady Narborough, pretending to listen to the duke's description of the last Brazilian beetle that he had added to his collection. Lord Henryk siedział rozparty w fotelu z trzciny, przykrytym jedwabiem i przyglądał się im. Na kanapie brzoskwiniowego koloru zajęła miejsce lady Narborough udając, że słucha opowiadania księcia, opisującego jej ostatniego chrabąszcza z Brazylii, którym udało mu się wzbogacić swe zbiory.
Three young men in elaborate smoking-suits were handing tea-cakes to some of the women. Trzech młodych panów w świetnie skrojonych smokingach podawało damom ciastka.
The house-party consisted of twelve people, and there were more expected to arrive on the next day. Towarzystwo składało się z dwunastu osób, a następnego dnia mieli przybyć nowi goście.
"What are you two talking about?" said Lord Henry, strolling over to the table and putting his cup down. "I hope Dorian has told you about my plan for rechristening everything, Gladys. O czym rozmawiacie? - spytał lord Henryk, przystępując do stołu i stawiając swą filiżankę. - Gladys, czy mówił ci może Dorian o moim planie nadania wszystkiemu innych nazw?
It is a delightful idea." To doskonała myśl.
"But I don't want to be rechristened, Harry," rejoined the duchess, looking up at him with her wonderful eyes. "I am quite satisfied with my own name, and I am sure Mr. Gray should be satisfied with his." Ależ, Harry! Kiedy ja wcale nie chcę zmienić swego imienia - odparła księżna, podnosząc nań swe cudowne oczy. - Jestem zupełnie zadowolona z dotychczasowego, a sądzę, że pan Gray powinien być również zadowolony ze swego.
"My dear Gladys, I would not alter either name for the world. Moja droga Gladys, ja też nie zamierzam zmieniać żadnego z nich.
They are both perfect. Obydwa są doskonałe.
I was thinking chiefly of flowers. Myślałem tylko o kwiatach.
Yesterday I cut an orchid, for my button-hole. Wczoraj zerwałem orchideę do butonierki.
It was a marvellous spotted thing, as effective as the seven deadly sins. Była przecudnie nakrapiana, czarowna jak siedem grzechów śmiertelnych.
In a thoughtless moment I asked one of the gardeners what it was called. W chwili bezmyślności zapytałem ogrodnika o jej nazwę.
He told me it was a fine specimen of Robinsoniana, or something dreadful of that kind. Powiedział mi, że jest to piękna odmiana Robinsoniany, czy coś równie okropnego.
It is a sad truth, but we have lost the faculty of giving lovely names to things. Smutna to prawda, ale zatraciliśmy zdolność nadawania rzeczom pięknych nazw.
Names are everything. A nazwy są wszystkim.
I never quarrel with actions. My one quarrel is with words. Nigdy nie walczę o czyny- Chodzi mi jedynie i wyłącznie o słowa.
That is the reason I hate vulgar realism in literature. Dlatego nienawidzę brutalnego realizmu w literaturze.
The man who could call a spade a spade should be compelled to use one. Kto łopatę nazywa łopatą, powinien zostać skazany na kopanie.
It is the only thing he is fit for." To jedyne odpowiednie dlań zajęcie.
"Then what should we call you, Harry?" she asked. Ale jak w takim razie nazywać ciebie, Harry? - spytała księżna.
"His name is Prince Paradox," said Dorian. "I recognize him in a flash," exclaimed the duchess. On się zowie książę Paradoks - odparł Dorian. -Akceptuję natychmiast! - zawołała księżna.
"I won't hear of it," laughed Lord Henry, sinking into a chair. "From a label there is no escape! Nie chcę o tym słyszeć - zaśmiał się lord Harry, padając na fotel. - Od etykietki uwolnić się niepodobna.
I refuse the title." Zrzekam się tytułu.
"Royalties may not abdicate," fell as a warning from pretty lips. Królewskiej wysokości nie wolno abdykować - padła przestroga z pięknych ust.
"You wish me to defend my throne, then?" Mam więc bronić swego tronu?
"Yes. -Tak!
"I give the truths of to-morrow." Rozdaję prawdy jutrzejsze.
"I prefer the mistakes of to-day," she answered. Ja wolę błędy dzisiejsze - odparła.
"You disarm me, Gladys," he cried, catching the wilfulness of her mood. Gladys, rozbroiłaś mnie - zawołał, wpadając w ton jej swawolnego humoru.
"Of your shield, Harry, not of your spear." Tylko tarczę ci wytrąciłam, nie kopię.
"I never tilt against beauty," he said, with a wave of his hand. Nigdy nie walczę przeciw piękności - rzekł z gestem pełnym wdzięku.
"That is your error, Harry, believe me. W tym właśnie twój błąd, Harry.
You value beauty far too much." Wierzaj mi, przeceniasz piękność.
"How can you say that? Jak możesz mówić coś podobnego?
I admit that I think that it is better to be beautiful than to be good. Uważam i przyznaję się do tego, że lepiej jest być pięknym niż dobrym.
But on the other hand, no one is more ready than I am to acknowledge that it is better to be good than to be ugly." Ale nikt z równą gotowością nie przyzna, że lepiej być dobrym niż brzydkim.
"Ugliness is one of the seven deadly sins, then?" cried the duchess. "What becomes of your simile about the orchid?" Więc brzydota jest jednym z siedmiu grzechów śmiertelnych? - zawołała księżna. - Cóż będzie z twoim porównaniem o orchidei?
"Ugliness is one of the seven deadly virtues, Gladys. Brzydota jest jedną z siedmiu cnót śmiertelnych, Gladys.
You, as a good Tory, must not underrate them. Jako wierna adeptka partii torysów, nie powinnaś jej lekceważyć.
Beer, the Bible, and the seven deadly virtues have made our England what she is." Piwo, Biblia i siedem cnót śmiertelnych uczyniły Anglię tym, czym jest.
"You don't like your country, then?" she asked. "I live in it." A więc ty nie kochasz swej ojczyzny? - zapytała. -Żyję w niej.
"That you may censure it the better." Żeby lepiej mocją krytykować.
"Would you have me take the verdict of Europe on it?" he inquired. Czy mam przyswoić sobie zdanie Europy o niej? - zapytał.
"What do they say of us?" A co o nas mówią?
"That Tartuffe has emigrated to England and opened a shop." Że Tartuffe wyemigrował do Anglii i otworzył sklep.
"Is that yours, Harry?" Czy to też twoje powiedzonko, Harry?
"I give it to you." Odstępuję ci je.
"I could not use it. Mnie ono niepotrzebne.
It is too true." Zbyt jest prawdziwe.
"You need not be afraid. Nie potrzebujesz się obawiać.
Our countrymen never recognize a description." Żaden Anglik nie pozna się na prawdziwości opisu.
"They are practical." Bo praktyczny.
"They are more cunning than practical. Raczej chytry.
When they make up their ledger, they balance stupidity by wealth, and vice by hypocrisy." Przy robieniu bilansu pieniądze równoważą ograniczoność, a obłuda występek.
"Still, we have done great things." A jednak dokonaliśmy rzeczy wielkich.
"Great things have been thrust on us, Gladys." Los je nam narzucił.
"We have carried their burden." Ale unieśliśmy ciężar.
"Only as far as the Stock Exchange." Tylko aż do giełdy.
She shook her head. Potrząsnęła głową.
"I believe in the race," she cried. Wierzę w nasz naród - rzekła.
"It represents the survival of the pushing." Wykazuje żywotność ludzi przedsiębiorczych.
"It has development." Rozwija się.
"Decay fascinates me more." Mnie więcej pociąga upadek.
"What of art?" she asked. A sztuka? - spytała.
"It is a malady." Jest chorobą.
"Love?" Miłość?
"An illusion." Złudzeniem.
"Religion?" Religia?
"The fashionable substitute for belief." Wytwornym surogatem wiary.
"You are a sceptic." Jesteś sceptykiem.
"Never! Nie.
Scepticism is the beginning of faith." Sceptycyzm jest początkiem wiary.
"What are you?" Więc czymże jesteś?
"To define is to limit." Określać znaczy ograniczać.
"Give me a clue." Chciałabym złapać wątek twoich myśli.
"Threads snap. Nić się zrywa.
You would lose your way in the labyrinth." Gladys, zabłąkałabyś się w labiryncie.
"You bewilder me. Zdumiewasz mnie.
Let us talk of some one else." Mówmy o kim innym.
"Our host is a delightful topic. Nasz gospodarz jest pięknym tematem.
Years ago he was christened Prince Charming." Przed laty nazywano go księciem z bajki.
"Ah! don't remind me of that," cried Dorian Gray. O, nie przypominaj mi tego! - zawołał Dorian Gray.
"Our host is rather horrid this evening," answered the duchess, colouring. "I believe he thinks that Monmouth married me on purely scientific principles as the best specimen he could find of a modern butterfly." Nasz gospodarz jest dziś nieco szorstki - rzekła księżna rumieniąc się. - Zdaje się sądzić, że Monmouth ożenił się ze mną z motywów czysto naukowych, jako z najlepszym okazem współczesnego motyla.
"Well, I hope he won't stick pins into you, Duchess," laughed Dorian. Ach, mam nadzieję, że nie wbija w panią szpilek - zaśmiał się Dorian.
"Oh! my maid does that already, Mr. Gray, when she is annoyed with me." O to stara się już moja garderobiana, gdy się na mnie zirytuje.
"And what does she get annoyed with you about, Duchess?" Ależ z jakiego powodu, księżno, może się na panią irytować”?
"For the most trivial things, Mr. Gray, I assure you. Z powodów najbłahszych, zapewniam pana.
Usually because I come in at ten minutes to nine and tell her that I must be dressed by half-past eight." Gdy na przykład wracam do domu dziesięć minut przed dziewiątą i powiadam jej, że o wpół do dziewiątej powinnam była być ubrana.
"How unreasonable of her! Jakże to nierozsądnie z jej strony.
You should give her warning." Powinna ją pani oddalić.
"I daren't, Mr. Gray. Nie śmiem, panie Gray.
Why, she invents hats for me. Ona modeluje moje kapelusze.
You remember the one I wore at Lady Hilstone's garden-party? Przypomina pan sobie, jaki kapelusz miałam na garden party u lady Hilstone?
You don't, but it is nice of you to pretend that you do. Pan nie pamięta, ale ładnie, że pan przynajmniej udaje, jakoby pamiętał.
Well, she made if out of nothing. Otóż kapelusz ten zrobiła z niczego.
All good hats are made out of nothing." Każdy dobry kapelusz powstaje z niczego.
"Like all good reputations, Gladys," interrupted Lord Henry. "Every effect that one produces gives one an enemy. Jak wszelka reputacja, Gladys - wtrącił lord Henryk. -Każde dobre wrażenie, jakie się wywołuje w świecie, stwarza nam nieprzyjaciela.
To be popular one must be a mediocrity." Aby być lubianym przez ludzi, trzeba być miernotą.
"Not with women," said the duchess, shaking her head; "and women rule the world. Tylko przez kobiety - rzekła księżna, wykonując głową przeczący ruch - a kobiety rządzą światem.
I assure you we can't bear mediocrities. Zaręczam panu, że nie znosimy miernot.
We women, as some one says, love with our ears, just as you men love with your eyes, if you ever love at all." Ktoś powiedział, że my, kobiety, kochamy uszami jak wy, mężczyźni, oczyma, jeśli w ogóle kochacie.
"It seems to me that we never do anything else," murmured Dorian. Zdaje mi się, że nigdy nie czynimy nic innego - szepnął Dorian.
"Ah! then, you never really love, Mr. Gray," answered the duchess with mock sadness. O, w takim razie nigdy pan nie będzie kochał prawdziwie -odparła księżna z udanym żalem w głosie.
"My dear Gladys!" cried Lord Henry. "How can you say that? Moja droga Gladys - zawołał lord Henryk. - Jak możesz twierdzić coś podobnego?
Romance lives by repetition, and repetition converts an appetite into an art. Romantyczne uczucia żyją tym, że się powtarzają, a powtarzanie przekształca żądzę w sztukę.
Besides, each time that one loves is the only time one has ever loved. Przy tym każdorazowa miłość wydaje nam się zawsze jedyna.
Difference of object does not alter singleness of passion. Rozmaitość przedmiotu wcale nie zmienia poczucia, że namiętność jest jedyna.
It merely intensifies it. Potęguje je tylko.
We can have in life but one great experience at best, and the secret of life is to reproduce that experience as often as possible." W życiu możemy mieć co najwyżej jedno wielkie doświadczenie, a tajemnica życia polega na tym, by doświadczenie powtarzało się jak najczęściej.
"Even when one has been wounded by it, Harry?" asked the duchess after a pause. Nawet gdy nam zadaje rany, Harry? - po chwili milczenia spytała księżna.
"Especially when one has been wounded by it," answered Lord Henry. Wówczas tym bardziej - odparł lord Henryk.
The duchess turned and looked at Dorian Gray with a curious expression in her eyes. Księżna odwróciła się i spojrzała na Doriana Graya; oczy jej miały dziwny wyraz.
"What do you say to that, Mr. Gray?" she inquired. A co pan na to, panie Gray? - spytała.
Dorian hesitated for a moment.
Then he threw his head back and laughed.
"I always agree with Harry, Duchess." Ja, księżno, zawsze się zgadzam z Harrym.
"Even when he is wrong?" Nawet wtedy, gdy nie ma słuszności?
"Harry is never wrong, Duchess." Harry zawsze ma słuszność, księżno.
"And does his philosophy make you happy?" I filozofia jego daje panu szczęście?
"I have never searched for happiness. Nigdy nie szukałem szczęścia.
Who wants happiness? Kto pragnie szczęścia?
I have searched for pleasure." Szukałem rozkoszy.
"And found it, Mr. Gray?" I znajdował ją pan, panie Gray?
"Often. Często.
Too often." Nazbyt często.
The duchess sighed. Księżna westchnęła.
"I am searching for peace," she said, "and if I don't go and dress, I shall have none this evening." Ja szukam spokoju - rzekła - a nie będę go miała dzisiejszego wieczoru, jeśli natychmiast nie pójdę się przebrać.
"Let me get you some orchids, Duchess," cried Dorian, starting to his feet and walking down the conservatory. Przyniosę pani kilka orchidei - rzekł Dorian i poszedł w głąb oranżerii.
"You are flirting disgracefully with him," said Lord Henry to his cousin. "You had better take care. Flirtujesz z nim w sposób nieodpowiedzialny- rzekł lord do swojej kuzynki. - A powinnaś się mieć na ostrożności.
He is very fascinating." To człowiek fascynujący.
"If he were not, there would be no battle." Gdyby nim nie był, nie byłoby walki.
"Greek meets Greek, then?" Zatem Grecy przeciw Grekom?
"I am on the side of the Trojans. Ja trzymam z Trojańczykami.
They fought for a woman." Walczyli o kobietę.
"They were defeated." I zostali pokonani.
"There are worse things than capture," she answered. Istnieje coś gorszego od popadnięcia w niewolę - odparła.
"You gallop with a loose rein." Galopujesz i popuszczasz sobie cugli.
"Pace gives life," was the riposte. Tempo nadaje smak życiu - brzmiała odpowiedź.
"I shall write it in my diary to-night." Zapiszę to sobie dziś wieczór.
"What?" Co?
"That a burnt child loves the fire." Że dziecko, co się sparzyło, kocha ogień.
"I am not even singed. Mnie ogień nawet nie owionął.
My wings are untouched." Mam skrzydła nietknięte.
"You use them for everything, except flight." Do wszystkiego ich używasz, tylko nie do ucieczki.
"Courage has passed from men to women. Odwaga przeszła z mężczyzn na kobiety.
It is a new experience for us." To coś nowego dla nas.
"You have a rival." Masz rywalkę.
"Who?" Kogo?
He laughed. Zaśmiał się.
"Lady Narborough," he whispered. "She perfectly adores him." Lady Narborough - szepnął. - Ubóstwia go.
"You fill me with apprehension. To mnie zatrważa.
The appeal to antiquity is fatal to us who are romanticists." Zamiłowanie do starożytności jest dla nas, romantyków, niebezpieczne.
"Romanticists! Romantyków?
You have all the methods of science." Posługujesz się metodą naukową.
"Men have educated us." Wykształcili nas mężczyźni.
"But not explained you." Ale was nie zdefiniowali.
"Describe us as a sex," was her challenge. Określ ród niewieści - padło wyzwanie.
"Sphinxes without secrets." Sfinksy bez tajemnic.
She looked at him, smiling. Uśmiechnęła się doń.
"How long Mr. Gray is!" she said. "Let us go and help him. Jakże długo nie wraca pan Gray - zawołała. - Chodź, pomożemy mu w wyborze.
I have not yet told him the colour of my frock." Nie podałam mu nawet koloru mej sukni.
"Ah! you must suit your frock to his flowers, Gladys." O, Gladys, kolor sukien musisz stosować do jego kwiatów.
"That would be a premature surrender." Byłoby to przedwczesną kapitulacją.
"Romantic art begins with its climax." Sztuka romantyczna zaczyna się punktem kulminacyjnym.
"I must keep an opportunity for retreat." Muszę sobie zapewnić odwrót.
"In the Parthian manner?" Podług taktyki Partów?
"They found safety in the desert. Oni znaleźli bezpieczeństwo na pustyni.
I could not do that." Ja bym się na to nie zdobyła.
"Women are not always allowed a choice," he answered, but hardly had he finished the sentence before from the far end of the conservatory came a stifled groan, followed by the dull sound of a heavy fall. Nie zawsze pozostawia się kobietom wolność wyboru - odparł. Ale zaledwie wypowiedział te słowa, gdy z głębi oranżerii doleciał ich zdławiony jęk, a niemal równocześnie głuchy łoskot, jakby coś ciężkiego upadło na ziemię.
Everybody started up. Wszyscy się zerwali.
The duchess stood motionless in horror. Księżna znieruchomiała ze strachu.
And with fear in his eyes, Lord Henry rushed through the flapping palms to find Dorian Gray lying face downwards on the tiled floor in a deathlike swoon. Lord Henryk z przerażeniem w oczach biegł wśród szeleszczących palm i ujrzał Doriana Graya w śmiertelnym omdleniu, leżącego twarzą w dół na kamiennej podłodze.
He was carried at once into the blue drawing-room and laid upon one of the sofas. Przeniesiono go natychmiast do błękitnego salonu i złożono na sofie.
After a short time, he came to himself and looked round with a dazed expression. Niebawem przyszedł do siebie i rozglądał się wokół zmieszany.
"What has happened?" he asked. "Oh! I remember. Co się stało? - spytał. - O tak, już sobie przypominam.
Am I safe here, Harry?" Harry, czy jestem tu bezpieczny?
He began to tremble. Drżał całym ciałem.
"My dear Dorian," answered Lord Henry, "you merely fainted. Mój drogi Dorianie - uspokajał go lord Henryk. - Zemdlałeś tylko.
That was all. Nic więcej.
You must have overtired yourself. Jesteś widocznie trochę przemęczony.
You had better not come down to dinner. Lepiej zrobisz, nie przychodząc na obiad.
I will take your place." Ja cię zastąpię.
"No, I will come down," he said, struggling to his feet. "I would rather come down. Owszem, wolę przyjść - odparł, z trudem wstając z sofy. -Wolę przyjść.
I must not be alone." Nie chcę być sam.
He went to his room and dressed. Poszedł do swego pokoju i przebrał się.
There was a wild recklessness of gaiety in his manner as he sat at table, but now and then a thrill of terror ran through him when he remembered that, pressed against the window of the conservatory, like a white handkerchief, he had seen the face of James Vane watching him. Przy stole okazywał dziką, niepohamowaną wesołość, ale od czasu do czasu przebiegał go śmiertelny lęk na wspomnienie białej jak chusta twarzy Jamesa Vane’a, który przyciśnięty do szyby oranżerii bacznie mu się przyglądał.
Chapter 18 XVIII
The next day he did not leave the house, and, indeed, spent most of the time in his own room, sick with a wild terror of dying, and yet indifferent to life itself. Następnego dnia wcale nie wychodził z domu i prawie cały czas spędził w swym pokoju. Chory był od tej trwogi przed śmiercią, równocześnie jednak zobojętniały na życie.
The consciousness of being hunted, snared, tracked down, had begun to dominate him. Świadomość, że jest ścigany, śledzony, że zastawiono na niego sidła, całkowicie nim owładnęła.
If the tapestry did but tremble in the wind, he shook. Firanki, poruszane wiatrem, wprawiały go w drżenie.
The dead leaves that were blown against the leaded panes seemed to him like his own wasted resolutions and wild regrets. Martwe liście, miotane o szyby oprawne w ołów, wydawały mu się niby jego własne zmarnowane postanowienia i straszliwe żale.
When he closed his eyes, he saw again the sailor's face peering through the mist- stained glass, and horror seemed once more to lay its hand upon his heart. Gdy zamykał oczy, widział znów za mokrą od deszczu szybą przyczajoną twarz marynarza i jeszcze raz okropna trwoga ściskała mu serce.
But perhaps it had been only his fancy that had called vengeance out of the night and set the hideous shapes of punishment before him. A może to tylko jego przywidzenie wywlokło zemstę z mroku i stawiło mu przed oczy straszną postać kary.
Actual life was chaos, but there was something terribly logical in the imagination. Życie było chaosem, ale wyobraźnia miała swoją straszliwą logikę.
It was the imagination that set remorse to dog the feet of sin. Wyobraźnia wysyłała w trop za grzechem wyrzuty sumienia.
It was the imagination that made each crime bear its misshapen brood. Wyobraźnia otaczała każdą zbrodnię potwornym płodem.
In the common world of fact the wicked were not punished, nor the good rewarded. W zwykłym świecie rzeczywistości złych ludzi nie spotyka kara ani dobrych - nagroda.
Success was given to the strong, failure thrust upon the weak. Powodzenie towarzyszy silnemu, słaby musi się usuwać z drogi.
That was all. Oto wszystko.
Besides, had any stranger been prowling round the house, he would have been seen by the servants or the keepers. Przy tym, gdyby jakiś obcy człowiek wałęsał się koło domu, musiałaby go spostrzec służba lub stróże.
Had any foot-marks been found on the flower-beds, the gardeners would have reported it. A gdyby na grzędach odkryto ślady stóp, ogrodnicy byliby natychmiast o tym zameldowali.
Yes, it had been merely fancy. Tak, to tylko mara wyobraźni!
Sibyl Vane's brother had not come back to kill him. Brat Sybili Vane nie wrócił, by go zamordować.
He had sailed away in his ship to founder in some winter sea. Wyjechał na swym okręcie, by gdzieś zatonąć w morzu zimową porą.
From him, at any rate, he was safe. Od niego w każdym razie nie groziło mu niebezpieczeństwo.
Why, the man did not know who he was, could not know who he was. Wszak człowiek ten nie wiedział nawet, kim on jest.
The mask of youth had saved him. Ocaliła go maska młodości.
And yet if it had been merely an illusion, how terrible it was to think that conscience could raise such fearful phantoms, and give them visible form, and make them move before one! A jednak… Jeśli to nawet było złudzenie, jakie to straszne, że sumienie zdolne jest wywoływać takie okropne mary, nadawać im kształty widzialne, kazać im się poruszać.
What sort of life would his be if, day and night, shadows of his crime were to peer at him from silent corners, to mock him from secret places, to whisper in his ear as he sat at the feast, to wake him with icy fingers as he lay asleep! Jakież będzie jego życie, jeśli dniem i nocą cienie zbrodni zaczną z milczących kątów podpatrywać go i ze skrytek tajemnych szydzić z niego, szeptać mu do uszu podczas uczty i ze snu go budzić lodowatymi palcami.
As the thought crept through his brain, he grew pale with terror, and the air seemed to him to have become suddenly colder. Gdy myśl ta wpełzła mu do mózgu, twarz jego zbladła ze strachu i zdało mu się, jak gdyby powietrze nagle się oziębiło.
Oh! in what a wild hour of madness he had killed his friend! O, w jakże dzikiej godzinie szału zamordował swego przyjaciela!
How ghastly the mere memory of the scene! Jak straszną była sama pamięć owej sceny.
He saw it all again. Widział ją przed sobą.
Each hideous detail came back to him with added horror. Każdy wstrętny szczegół ożył, spotęgowany strachem.
Out of the black cave of time, terrible and swathed in scarlet, rose the image of his sin. Z czarnej otchłani czasu wyłonił się potworny, szkarłatem okryty obraz jego grzechu.
When Lord Henry came in at six o'clock, he found him crying as one whose heart will break. Gdy o szóstej godzinie przyszedł do niego lord Henryk, zastał go we łzach. Płakał jak człowiek, któremu serce pęka.
It was not till the third day that he ventured to go out. Dopiero trzeciego dnia odważył się wyjść z domu.
There was something in the clear, pine-scented air of that winter morning that seemed to bring him back his joyousness and his ardour for life. W czystej, wonią sosen przesyconej atmosferze zimowego poranka było coś napawającego go ponownie radością i zapałem życiowym.
But it was not merely the physical conditions of environment that had caused the change. Ale nie tylko zewnętrzne warunki otoczenia wywołały tę zmianę.
His own nature had revolted against the excess of anguish that had sought to maim and mar the perfection of its calm. Własna jego natura podniosła bunt przeciw nadmiernej udręce, pragnącej skazić i zniweczyć doskonały spokój atmosfery.
With subtle and finely wrought temperaments it is always so. Leży to w naturze ludzi subtelnych i wrażliwych.
Their strong passions must either bruise or bend. Ich silne namiętności muszą albo miażdżyć, albo załamać się.
They either slay the man, or themselves die. Zabijają człowieka lub same giną.
Shallow sorrows and shallow loves live on. Płytki żal i płytka miłość żyją długo.
The loves and sorrows that are great are destroyed by their own plenitude. Wielka miłość i wielki ból giną od własnego nadmiaru.
Besides, he had convinced himself that he had been the victim of a terror-stricken imagination, and looked back now on his fears with something of pity and not a little of contempt. Poza tym przekonał siebie, że był ofiarą smaganej trwogą wyobraźni i na lęk swój spoglądał teraz z odcieniem litości i sporą dozą wzgardy.
After breakfast, he walked with the duchess for an hour in the garden and then drove across the park to join the shooting-party. Po śniadaniu przechadzał się z księżną godzinę po ogrodzie, następnie wyjechał przez park, by się przyłączyć do myśliwych.
The crisp frost lay like salt upon the grass. Szron jak grudki soli świecił na trawie.
The sky was an inverted cup of blue metal. Niebo wyglądało jak odwrócona filiżanka z błękitnego metalu.
A thin film of ice bordered the flat, reed-grown lake. Cienka warstwa lodu okrywała brzegi płytkiego, trzciną porosłego jeziora.
At the corner of the pine-wood he caught sight of Sir Geoffrey Clouston, the duchess's brother, jerking two spent cartridges out of his gun. Na skraju sosnowego lasu spotkał sir Geoffreya Cloustona, brata księżnej, który właśnie wyrzucał ze strzelby dwa wystrzelone naboje.
He jumped from the cart, and having told the groom to take the mare home, made his way towards his guest through the withered bracken and rough undergrowth. Zeskoczył z powoziku, kazał furmanowi zawrócić i szedł pieszo po zwiędłych i poplątanych zaroślach naprzeciw swego gościa.
"Have you had good sport, Geoffrey?" he asked. I jakże, Geoffreyu, powiodło się polowanie? - spytał.
"Not very good, Dorian. Niezbyt.
I think most of the birds have gone to the open. Zdaje się, że większość ptaków odleciała w pole.
I dare say it will be better after lunch, when we get to new ground." Sądzę jednak, że po lunchu powiedzie się lepiej, gdy przejdziemy na nowy teren.
Dorian strolled along by his side. Dorian w milczeniu szedł obok niego.
The keen aromatic air, the brown and red lights that glimmered in the wood, the hoarse cries of the beaters ringing out from time to time, and the sharp snaps of the guns that followed, fascinated him and filled him with a sense of delightful freedom. Ostre, wonne powietrze; brązowe i czerwone smugi świetlne, migocące wśród lasu, ochrypłe krzyki naganiaczy, rozlegające się co chwila, i następujące po nich wystrzały - wszystko to upajało go, przejmując uczuciem rozkosznej swobody.
He was dominated by the carelessness of happiness, by the high indifference of joy. Opanowała go beztroska szczęścia, przemożna obojętność radości.
Suddenly from a lumpy tussock of old grass some twenty yards in front of them, with black-tipped ears erect and long hinder limbs throwing it forward, started a hare. Nagle, o jakie dziesięć metrów od nich, z gęstej kępy zeschłej trawy wybiegł zając o nastawionych, czarno zakończonych słuchach.
It bolted for a thicket of alders. Sadząc na tylnych skokach, zmierzał wprost ku gęstwie olch.
Sir Geoffrey put his gun to his shoulder, but there was something in the animal's grace of movement that strangely charmed Dorian Gray, and he cried out at once, Sir Geoffrey chwycił strzelbę, ale w zwinnych susach zwierzęcia było tyle wdzięku, że Dorian zachwycony zawołał:
"Don't shoot it, Geoffrey. Let it live." Geoffreyu, nie strzelaj, daruj mu życie!
"What nonsense, Dorian!" laughed his companion, and as the hare bounded into the thicket, he fired. Cóż za kaprys, Dorianie - zaśmiał się towarzysz i w chwili kiedy zając wpadł w gęstwinę, strzelił.
There were two cries heard, the cry of a hare in pain, which is dreadful, the cry of a man in agony, which is worse. Odpowiedziały mu dwa głosy: straszny przedśmiertny pisk zająca i straszniejszy od niego przedśmiertny jęk człowieka.
"Good heavens! I have hit a beater!" exclaimed Sir Geoffrey. Na Boga, trafiłem naganiacza! - krzyknął sir Geoffrey.
"What an ass the man was to get in front of the guns! Cóż za dureń. Stawać naprzeciw lufy.
Stop shooting there!" he called out at the top of his voice. "A man is hurt." Nie strzelać! - wołał na całe gardło. - Człowiek zraniony.
The head-keeper came running up with a stick in his hand. Nadleśny nadbiegł z drągiem w ręku.
"Where, sir? Where is he?" he shouted. Gdzie, jaśnie panie, gdzie on jest?
At the same time, the firing ceased along the line. Równocześnie umilkły strzały na całej linii.
"Here," answered Sir Geoffrey angrily, hurrying towards the thicket. "Why on earth don't you keep your men back? Tu! - z wściekłością odparł sir Geoffrey, biegnąc ku gęstwinie. - Czemu, u diabła, nie trzymacie ludzi z daleka?
Spoiled my shooting for the day." Zepsuliście mi całe polowanie.
Dorian watched them as they plunged into the alder-clump, brushing the lithe swinging branches aside. Dorian przystanąwszy na uboczu patrzył, jak wśród gęstwy olch odchylali długie, giętkie, ku ziemi zwisające gałęzie.
In a few moments they emerged, dragging a body after them into the sunlight. Po kilku minutach wyszli wlokąc trupa.
He turned away in horror. Odwrócił się przerażony.
It seemed to him that misfortune followed wherever he went. Zdawało mu się, że gdziekolwiek stąpi, wszędzie mu towarzyszy nieszczęście.
He heard Sir Geoffrey ask if the man was really dead, and the affirmative answer of the keeper. Słyszał, jak sir Geoffrey pytał, czy ranny już nie żyje, a nadleśny odpowiedział twierdząco.
The wood seemed to him to have become suddenly alive with faces. Wydało mu się, że las nagle wypełnił się mnóstwem twarzy.
There was the trampling of myriad feet and the low buzz of voices. Tysiąc nóg stąpało, niezliczone głosy szumiały wokół.
A great copper- breasted pheasant came beating through the boughs overhead. Duży bażant o miedzianoceglastych piórach zatrzepotał wśród gałęzi.
After a few moments--that were to him, in his perturbed state, like endless hours of pain--he felt a hand laid on his shoulder. Po kilku minutach, które w jego stanie nerwów wydały mu się godzinami bezbrzeżnego bólu, uczuł czyjąś dłoń na ramieniu.
He started and looked round. Drgnął i odwrócił się.
"Dorian," said Lord Henry, "I had better tell them that the shooting is stopped for to-day. Dorianie - ozwał się lord Henryk - lepiej może będzie, gdy na dziś zarządzę koniec polowania.
It would not look well to go on." Inaczej zrobi to złe wrażenie.
"I wish it were stopped for ever, Harry," he answered bitterly. "The whole thing is hideous and cruel. Chciałbym, aby się już skończyło na zawsze, Harry - odparł gorzko. - Polowanie jest tak szkaradne i okrutne.
Is the man ... ?" Czy ten człowiek…
He could not finish the sentence. Nie mógł dokończyć zdania.
"I am afraid so," rejoined Lord Henry. "He got the whole charge of shot in his chest. Niestety - odparł lord Henryk. - Cały ładunek utkwił mu w piersi.
He must have died almost instantaneously. Umarł prawdopodobnie natychmiast.
Come; let us go home." Chodź, wracajmy do domu.
They walked side by side in the direction of the avenue for nearly fifty yards without speaking. Uszli jakie pięćdziesiąt metrów, nie mówiąc do siebie.
Then Dorian looked at Lord Henry and said, with a heavy sigh, "It is a bad omen, Harry, a very bad omen." Wreszcie Dorian spojrzał na lorda Henryka i rzekł z ciężkim westchnieniem: To zły omen, Harry, bardzo zły omen.
"What is?" asked Lord Henry. "Oh! this accident, I suppose. Co? - spytał lord Henryk. - Ach, myślisz o tym wypadku?
My dear fellow, it can't be helped. Mój drogi chłopcze, na to nie ma już rady.
It was the man's own fault. Sam zresztą zawinił.
Why did he get in front of the guns? Czemuż stawał naprzeciw lufy?
Besides, it is nothing to us. Nas to wreszcie nic nie obchodzi.
It is rather awkward for Geoffrey, of course. Nieprzyjemna historia dla Geoffreya.
It does not do to pepper beaters. Nie należy strzelać do naganiaczy.
It makes people think that one is a wild shot. Zaraz rozchodzą się plotki, że się strzela na oślep.
And Geoffrey is not; he shoots very straight. A w tym wypadku niesłusznie, Geoffrey strzela dobrze.
But there is no use talking about the matter." Ale cóż zda się o tym mówić.
Dorian shook his head. Dorian potrząsnął głową.
"It is a bad omen, Harry. To zły omen, Harry.
I feel as if something horrible were going to happen to some of us. Mam wrażenie, że jednemu z nas zdarzy się coś strasznego.
To myself, perhaps," he added, passing his hand over his eyes, with a gesture of pain. Może mnie - dodał z wyrazem cierpienia, przesuwając dłonią po czole.
The elder man laughed. Starszy mężczyzna się zaśmiał.
"The only horrible thing in the world is ennui, Dorian. Jedyna straszna rzecz na świecie to nuda.
That is the one sin for which there is no forgiveness. To jedyny grzech, którego nie można przebaczyć.
But we are not likely to suffer from it unless these fellows keep chattering about this thing at dinner. My jednak nie będziemy cierpieć z jego powodu, jeśli tylko przy obiedzie nie zacznie się paplać o tej historii.
I must tell them that the subject is to be tabooed. Muszę im powiedzieć, że tego tematu nie wolno poruszać.
As for omens, there is no such thing as an omen. A omen! Nie ma żadnych omenów.
Destiny does not send us heralds. Los nie wysyła heroldów.
She is too wise or too cruel for that. Zbyt jest na to mądry lub zbyt okrutny.
Besides, what on earth could happen to you, Dorian? Zresztą, Dodanie, cóż mogłoby ci się zdarzyć?
You have everything in the world that a man can want. Posiadasz wszystko, czego tylko człowiek może zapragnąć.
There is no one who would not be delighted to change places with you." Nie znam nikogo, kto by się z przyjemnością z tobą nie zamienił.
"There is no one with whom I would not change places, Harry. Nie znam nikogo, Harry, z kim ja bym się nie zamienił.
Don't laugh like that. I am telling you the truth. Nie śmiej się tak, mówię prawdę.
The wretched peasant who has just died is better off than I am. Temu nędznemu chłopu, co skonał przed chwilą, lepiej niż mnie.
I have no terror of death. Ja się śmierci nie boję.
It is the coming of death that terrifies me. Ale trwogą mnie przejmuje to zbliżanie się śmierci.
Its monstrous wings seem to wheel in the leaden air around me. Jej olbrzymie skrzydła szumią dokoła mnie w ołowianym powietrzu.
Good heavens! don't you see a man moving behind the trees there, watching me, waiting for me?" Na Boga, czy nie widzisz tam za drzewem człowieka, który na mnie czyha?
Lord Henry looked in the direction in which the trembling gloved hand was pointing. Lord Henryk spojrzał w kierunku wskazanym drżącą ręką Doriana.
"Yes," he said, smiling, "I see the gardener waiting for you. Tak - odparł z uśmiechem - widzę ogrodnika, który cię oczekuje.
I suppose he wants to ask you what flowers you wish to have on the table to-night. Prawdopodobnie chce zapytać, jakie kwiaty pragniesz mieć dziś przy stole.
How absurdly nervous you are, my dear fellow! Ależ, drogi chłopcze, po co to niedorzeczne zdenerwowanie?
You must come and see my doctor, when we get back to town." Musisz pójść do mego lekarza, gdy wrócimy do Londynu.
Dorian heaved a sigh of relief as he saw the gardener approaching. Dorian odetchnął swobodniej, widząc zbliżającego się ogrodnika.
The man touched his hat, glanced for a moment at Lord Henry in a hesitating manner, and then produced a letter, which he handed to his master. Ten dotknął kapelusza, przez chwilę niezdecydowanym wzrokiem mierzył lorda Henryka, po czym wyjął list i wręczył go swemu panu.
"Her Grace told me to wait for an answer," he murmured. Księżna pani kazała mi czekać na odpowiedź.
Dorian put the letter into his pocket. Dorian wetknął list do kieszeni.
"Tell her Grace that I am coming in," he said, coldly. Proszę powiedzieć księżnej, że wracam do domu - zimno odparł Dorian.
The man turned round and went rapidly in the direction of the house. Ogrodnik odwrócił się i poszedł szybko w kierunku domu.
"How fond women are of doing dangerous things!" laughed Lord Henry. "It is one of the qualities in them that I admire most. Jak chętnie kobiety popełniają rzeczy niebezpieczne! - zaśmiał się lord Henryk. - To jedna z właściwości, którą najbardziej u nich podziwiam.
A woman will flirt with anybody in the world as long as other people are looking on." Kobieta będzie flirtowała z każdym mężczyzną, dopóki się inni temu przyglądają.
"How fond you are of saying dangerous things, Harry! Jak chętnie mówisz niebezpieczne rzeczy, Harry!
In the present instance, you are quite astray. W tym wypadku się mylisz.
I like the duchess very much, but I don't love her." Księżna jest mi bardzo sympatyczna, ale jej nie kocham.
"And the duchess loves you very much, but she likes you less, so you are excellently matched." A księżna ciebie bardzo kocha, ale jesteś jej mniej sympatyczny. Doskonała więc z was para.
"You are talking scandal, Harry, and there is never any basis for scandal." Harry, rozpowiadasz plotki, a plotki nigdy nie mają podstawy.
"The basis of every scandal is an immoral certainty," said Lord Henry, lighting a cigarette. Podstawą każdej plotki jest niemoralna pewność - rzekł lord Henryk, zapalając papierosa.
"You would sacrifice anybody, Harry, for the sake of an epigram. Ty, Harry, poświęciłbyś cały świat dla epigramu.
"The world goes to the altar of its own accord," was the answer. Świat dobrowolnie garnie się do ołtarza ofiarnego - brzmiała odpowiedź.
"I wish I could love," cried Dorian Gray with a deep note of pathos in his voice. "But I seem to have lost the passion and forgotten the desire. Chciałbym móc kochać - zawołał Dorian z głębokim żalem w głosie. - Zdaje mi się jednak, że opuściła mnie namiętność i zapomniałem, czym jest pragnienie.
I am too much concentrated on myself. Zbyt się koncentruję w sobie samym.
My own personality has become a burden to me. Własna moja osobowość stała mi się ciężarem.
I want to escape, to go away, to forget. Chcę uciec, odejść, zapomnieć.
It was silly of me to come down here at all. Głupio było z mej strony, że w ogóle tu przybyłem.
I think I shall send a wire to Harvey to have the yacht got ready. Mam zamiar zatelefonować do Harveya, by jacht mój był w pogotowiu.
On a yacht one is safe." Na jachcie człowiek czuje się bezpieczny.
"Safe from what, Dorian? Bezpieczny? Przed czym, Dodanie?
You are in some trouble. Coś cię niepokoi.
Why not tell me what it is? Czemu mi nie powiesz, co to jest?
You know I would help you." Wiesz, że mógłbym ci pomóc.
"I can't tell you, Harry," he answered sadly. "And I dare say it is only a fancy of mine. Tego ci powiedzieć nie mogę - odparł Dorian smutnie. - Sam zresztą sądzę, że to tylko wytwór mej wyobraźni.
This unfortunate accident has upset me. Ten nieszczęsny wypadek zupełnie mnie wyprowadził z równowagi.
I have a horrible presentiment that something of the kind may happen to me." Mam straszne przeczucie, że i mnie spotka coś podobnego.
"What nonsense!" Co za niedorzeczność!
"I hope it is, but I can't help feeling it. Może być, ale nie mogę zmienić mojego nastroju.
Ah! here is the duchess, looking like Artemis in a tailor-made gown. Ach, oto i księżna. Wygląda pani jak Artemis w stroju myśliwskim.
You see we have come back, Duchess." Wróciliśmy już z polowania.
"I have heard all about it, Mr. Gray," she answered. "Poor Geoffrey is terribly upset. Wiem o wszystkim, panie Gray - odparła. - Biedny Geoffrey nie może się uspokoić.
And it seems that you asked him not to shoot the hare. A pan go podobno prosił, żeby nie strzelał do zająca.
How curious!" Jakie to dziwne.
"Yes, it was very curious. Tak, to było dziwne istotnie.
I don't know what made me say it. Nie wiem, czemu to powiedziałem.
Some whim, I suppose. Kaprys chwilowy, widocznie.
It looked the loveliest of little live things. Tak ślicznie wyglądało to stworzonko.
But I am sorry they told you about the man. Przykro mi tylko, że pani opowiedziano o tym człowieku.
It is a hideous subject." Brzydki temat.
"It is an annoying subject," broke in Lord Henry. "It has no psychological value at all. Przede wszystkim nudny temat - wtrącił lord Henryk. - Pozbawiony jakiejkolwiek psychologicznej wartości.
Now if Geoffrey had done the thing on purpose, how interesting he would be! Gdyby Geoffrey był czyn ten spełnił rozmyślnie, jakże byłby zajmujący.
I should like to know some one who had committed a real murder." Bardzo bym pragnął znać człowieka, który popełnił prawdziwe morderstwo.
"How horrid of you, Harry!" cried the duchess. "Isn't it, Mr. Gray? Harry, jakie ty straszne rzeczy wygadujesz - krzyknęła księżna. - Nieprawdaż, Gray?
Harry, Mr. Gray is ill again. Harry, panu Grayowi znów się robi niedobrze.
He is going to faint." Mdleje!
Dorian drew himself up with an effort and smiled. Dorian z trudem opanował słabość i uśmiechnął się.
"It is nothing, Duchess," he murmured; "my nerves are dreadfully out of order. To nic, księżno - mamrotał - tylko moje nerwy strasznie się rozstroiły.
That is all. Nic więcej.
I am afraid I walked too far this morning. Za długo chodziłem dziś rano.
I didn't hear what Harry said. Nie dosłyszałem, co Harry powiedział.
Was it very bad? Czy znów coś bardzo złego?
You must tell me some other time. Powtórzy mi pani przy sposobności, dobrze?
I think I must go and lie down. Teraz muszę się na chwilę położyć.
You will excuse me, won't you?" Zechce mi pani wybaczyć.
They had reached the great flight of steps that led from the conservatory on to the terrace. Stanęli przed wspaniałymi szerokimi stopniami, wiodącymi z oranżerii na taras.
As the glass door closed behind Dorian, Lord Henry turned and looked at the duchess with his slumberous eyes. Gdy szklane drzwi zamknęły się za Dorianem, lord Henryk odwrócił się i zamglonymi oczyma spojrzał na księżnę.
"Are you very much in love with him?" he asked. Bardzo go kochasz? - spytał.
She did not answer for some time, but stood gazing at the landscape. Długo nie dawała odpowiedzi, zapatrzona w krajobraz.
"I wish I knew," she said at last. He shook his head. Sama chciałabym to wiedzieć - rzekła wreszcie. Potrząsnął głową.
"Knowledge would be fatal. Pewność jest fatalna.
It is the uncertainty that charms one. Niepewność czaruje.
A mist makes things wonderful." Mgła nadaje rzeczom urok.
"One may lose one's way." Można w niej zatracić drogę.
"All ways end at the same point, my dear Gladys." Wszystkie drogi wiodą do jednego punktu, moja droga Gladys.
"What is that?" A tym jest?
"Disillusion." Rozczarowanie.
"It was my debut in life," she sighed. Taki był mój debiut życiowy - westchnęła.
"It came to you crowned." Przyszło ono do ciebie w koronie.
"I am tired of strawberry leaves." Znużyły mnie już pałki książęcej korony.
"They become you." Bardzo ci z nimi do twarzy.
"Only in public." Tylko w życiu publicznym.
"You would miss them," said Lord Henry. Boleśnie odczułabyś ich brak.
"I will not part with a petal." Nie chcę też uronić ani jednej.
"Monmouth has ears." "Old age is dull of hearing." Monmouth ma uszy - Starość jest głucha.
"Has he never been jealous?" Nigdy nie był zazdrosny?
"I wish he had been." Żałuję, że nim nie był.
He glanced about as if in search of something. Rozglądał się, jakby czegoś szukał.
"What are you looking for?" she inquired. Czego szukasz? - spytała.
"The button from your foil," he answered. "You have dropped it." Rękojeści twego rapieru - odparł powoli - Straciłaś ją.
She laughed. Zaśmiała się.
"I have still the mask." Pozostała mi jeszcze maska.
"It makes your eyes lovelier," was his reply. Potęguje czar twych oczu - brzmiała odpowiedź.
She laughed again. Znów się zaśmiała.
Her teeth showed like white seeds in a scarlet fruit. Zęby jej wyglądały jak białe ziarna w szkarłatnym owocu.
Upstairs, in his own room, Dorian Gray was lying on a sofa, with terror in every tingling fibre of his body. Na piętrze w swym pokoju leżał na sofie Dorian Gray, każdym rozedrganym włóknem jego ciała wstrząsała trwoga.
Life had suddenly become too hideous a burden for him to bear. Życie stało się dlań nagle wstrętnym ciężarem.
The dreadful death of the unlucky beater, shot in the thicket like a wild animal, had seemed to him to pre-figure death for himself also. Okropna śmierć nieszczęsnego naganiacza, jak dzikie zwierzę zastrzelonego w gęstwinie, wydała mu się zwiastunem jego własnej śmierci.
He had nearly swooned at what Lord Henry had said in a chance mood of cynical jesting. Omal nie zemdlał, gdy lord Henryk powiedział przypadkowo swój cyniczny żart.
At five o'clock he rang his bell for his servant and gave him orders to pack his things for the night-express to town, and to have the brougham at the door by eight-thirty. O godzinie piątej zadzwonił na służącego i kazał spakować swoje rzeczy - chciał wyjechać nocnym ekspresem do Londynu - a także przygotować powóz na pół do dziewiątej.
He was determined not to sleep another night at Selby Royal. Ani jednej nocy nie chciał już spędzić w Selby Royal.
It was an ill-omened place. Ta miejscowość była złowroga.
Death walked there in the sunlight. Tu śmierć broczyła w blasku słońca.
The grass of the forest had been spotted with blood. Trawa w lesie obryzgana była krwią.
Then he wrote a note to Lord Henry, telling him that he was going up to town to consult his doctor and asking him to entertain his guests in his absence. Później napisał kartkę do lorda Henryka, zawiadamiając go, ze jedzie do Londynu poradzie się swego lekarza. Prosi więc, by pod jego nieobecność zajął się gośćmi.
As he was putting it into the envelope, a knock came to the door, and his valet informed him that the head-keeper wished to see him. Gdy wkładał bilet do koperty, zapukał służący, meldując, ze nadleśniczy prosi o chwilę rozmowy.
He frowned and bit his lip. Zmarszczył czoło i przygryzł dolna wargę.
"Send him in," he muttered, after some moments' hesitation. Niech wejdzie - rzekł po chwili wahania.
As soon as the man entered, Dorian pulled his chequebook out of a drawer and spread it out before him. Wyjął z szuflady książeczkę czekową i otworzył ją.
"I suppose you have come about the unfortunate accident of this morning, Thornton?" he said, taking up a pen. Przychodzicie zapewne z powodu tego nieszczęśliwego wypadku? - zwrócił się do nadleśniczego, ujmując pióro.
"Yes, sir," answered the gamekeeper. Tak, jaśnie panie.
"Was the poor fellow married? Czy ten biedak był żonaty?
Had he any people dependent on him?" asked Dorian, looking bored. "If so, I should not like them to be left in want, and will send them any sum of money you may think necessary." Utrzymywał kogoś z rodziny? - wypytywał znudzonym tonem. - Jeśli tak, to nie zaznają biedy, poślę im taką sumę, jaką uznacie za stosowną.
"We don't know who he is, sir. Jaśnie panie, my nie wiemy, kto jest ten zastrzelony.
That is what I took the liberty of coming to you about." Dlatego też ośmieliłem się przyjść do jaśnie pana.
"Don't know who he is?" said Dorian, listlessly. Nie wiecie, kto on jest? - obojętnie mówił Dorian. - Co to ma znaczyć?
"What do you mean? Więc nikt ze służby?
Wasn't he one of your men?" Nie, jaśnie panie.
"No, sir. Never saw him before. Nigdy go na oczy nie widziałem.
Seems like a sailor, sir." Wygląda na marynarza.
The pen dropped from Dorian Gray's hand, and he felt as if his heart had suddenly stopped beating. Pióro wypadło z palców Doriana. Miał uczucie, że serce przestało mu bić.
"A sailor?" he cried out. "Did you say a sailor?" Marynarz? - krzyknął. - Marynarz, powiadacie?
"Yes, sir. Tak, jaśnie panie.
He looks as if he had been a sort of sailor; tattooed on both arms, and that kind of thing." Wygląda na marynarza, ma obydwie ręce tatuowane.
"Was there anything found on him?" said Dorian, leaning forward and looking at the man with startled eyes. "Anything that would tell his name?" Czy znaleziono coś przy nim? - pytał Dorian, przechylając się ku nadleśniczemu i wlepiając w niego rozszerzone źrenice. - Coś, z czego można by wywnioskować o jego nazwisku?
"Some money, sir--not much, and a six-shooter. Znaleziono tylko trochę pieniędzy, jaśnie panie, i rewolwer.
There was no name of any kind. Nigdzie śladu nazwiska.
A decent-looking man, sir, but rough-like. Wygląda zupełnie przyzwoicie, choć jakby gburowato.
A sort of sailor we think." Najpewniej marynarz.
Dorian started to his feet. Dorian się zerwał.
A terrible hope fluttered past him. Błysnęła mu straszna nadzieja.
He clutched at it madly. Uczepił się jej rozpaczliwie.
"Where is the body?" he exclaimed. "Quick! I must see it at once." Gdzie zwłoki? - zawołał. - Szybko, chcę je zaraz zobaczyć.
"It is in an empty stable in the Home Farm, sir. Złożyliśmy je w pustej stajni w Home Farm, jaśnie panie.
The folk don't like to have that sort of thing in their houses. Ludzie nie chcą trzymać trupa w domu.
They say a corpse brings bad luck." Mówią, że to przynosi nieszczęście.
"The Home Farm! W Home Farm!
Go there at once and meet me. Tell one of the grooms to bring my horse round. Proszę zaraz zejść i kazać mi podać konia.
No. Never mind. I'll go to the stables myself. Nie, wszystko jedno, sam idę do stajni, będzie prędzej.
It will save time." In less than a quarter of an hour, Dorian Gray was galloping down the long avenue as hard as he could go. W kwadrans później Dorian pędził galopem długą aleją.
The trees seemed to sweep past him in spectral procession, and wild shadows to fling themselves across his path. Drzewa upiornym korowodem sunęły obok niego, a czarne cienie zdawały się raz po raz wyłaniać z mroku i znikać.
Once the mare swerved at a white gate-post and nearly threw him. Przy białej bramie koń skoczył w bok i omal nie zrzucił jeźdźca.
He lashed her across the neck with his crop. Trzcinką smagnął go po szyi.
She cleft the dusky air like an arrow. Koń jak strzała pomknął w ciemną dal.
The stones flew from her hoofs. Kamienie pryskały spod podków.
At last he reached the Home Farm. Wreszcie dojechał do Home Farm.
Two men were loitering in the yard. W podwórzu stało dwóch ludzi.
He leaped from the saddle and threw the reins to one of them. In the farthest stable a light was glimmering. Zeskoczył z siodła i jednemu z nich rzucił lejce wierzchowca W stajni położonej w głębi podwórza migotało światełko.
Something seemed to tell him that the body was there, and he hurried to the door and put his hand upon the latch. Coś zdawało mu się mówić, że tam leży trup. Pobiegł ku drzwiom i ujął za klamkę.
There he paused for a moment, feeling that he was on the brink of a discovery that would either make or mar his life. Zawahał się chwilę, czując, że stoi przed odkryciem, od którego zależy spokój lub ruina jego życia.
Then he thrust the door open and entered. Po czym pchnął drzwi i wszedł.
On a heap of sacking in the far corner was lying the dead body of a man dressed in a coarse shirt and a pair of blue trousers. Na stosie worów, w najdalszym kącie stajni, leżały zwłoki mężczyzny. Ubrany był w grubą koszulę i granatowe spodnie.
A spotted handkerchief had been placed over the face. Pstrokata chustka zakrywała mu twarz.
A coarse candle, stuck in a bottle, sputtered beside it. Obok migotała brudna świeca wetknięta w butelkę.
Dorian Gray shuddered. Dorian się wzdrygnął.
He felt that his could not be the hand to take the handkerchief away, and called out to one of the farm-servants to come to him. Czuł, że sam nie zdołałby ściągnąć tej chustki, i przywołał jednego z fornali.
"Take that thing off the face. I wish to see it," he said, clutching at the door-post for support. Ściągnij mu to z głowy - rzekł. - Chcę zobaczyć twarz - dodał, opierając się o odrzwia.
When the farm-servant had done so, he stepped forward. Gdy fornal spełnił rozkaz, Dorian postąpił krok naprzód.
A cry of joy broke from his lips. Okrzyk radości wyrwał się z jego piersi.
The man who had been shot in the thicket was James Vane. Człowiekiem zastrzelonym w gęstwinie był James Vane.
He stood there for some minutes looking at the dead body. Dorian stał jeszcze parę minut, wpatrzony w trupa.
As he rode home, his eyes were full of tears, for he knew he was safe. Wracając do domu, miał w oczach łzy. Wiedział, że już jest bezpieczny.
Chapter 19 XIX
There is no use your telling me that you are going to be good," cried Lord Henry, dipping his white fingers into a red copper bowl filled with rose-water. "You are quite perfect. Na nic się nie zda twoje zapewnienie, że staniesz się dobry - zawołał lord Henryk, zanurzając białe palce w czerwonej miedzianej czarze, napełnionej różaną wodą. - Ty już jesteś doskonały.
Pray, don't change." Proszę, nie zmieniaj się.
Dorian Gray shook his head. Dorian potrząsnął głową.
"No, Harry, I have done too many dreadful things in my life. Nie, Harry, zbyt wiele okropności popełniłem w życiu.
I am not going to do any more. Ale to się już nie powtórzy.
I began my good actions yesterday." Wczoraj rozpocząłem moje dobre uczynki.
"Where were you yesterday?" Gdzie byłeś wczoraj?
"In the country, Harry. Na wsi, Harry.
I was staying at a little inn by myself." Byłem sam jeden w małej oberży.
"My dear boy," said Lord Henry, smiling, "anybody can be good in the country. Mój drogi chłopcze - z uśmiechem rzekł lord Henryk - na wsi każdy może być dobry.
There are no temptations there. Tam nie ma żadnych pokus do zwalczania.
That is the reason why people who live out of town are so absolutely uncivilized. Dlatego też ludzie nie mieszkający w mieście są tak niecywilizowani.
Civilization is not by any means an easy thing to attain to. Cywilizacji nie osiąga się tak łatwo.
There are only two ways by which man can reach it. One is by being cultured, the other by being corrupt. Wiodą do niej tylko dwie drogi: kultura i zepsucie.
Country people have no opportunity of being either, so they stagnate." Ludność wiejska nie ma okazji do żadnej z tych rzeczy, dlatego ulega stagnacji.
"Culture and corruption," echoed Dorian. "I have known something of both. Kultura i zepsucie! - wykrzyknął Dorian. - Skosztowałem jednego i drugiego.
It seems terrible to me now that they should ever be found together. Trwogą mnie przejmuje teraz myśl, że mogą one czasem iść z sobą w parze.
For I have a new ideal, Harry. Bo znalazłem dla siebie nowy ideał, Harry.
I am going to alter. Chcę się zmienić.
I think I have altered." Zdaje mi się nawet, że już się zmieniłem.
"You have not yet told me what your good action was. Nie powiedziałeś mi jeszcze, na czym polega twój dobry uczynek.
Or did you say you had done more than one?" asked his companion as he spilled into his plate a little crimson pyramid of seeded strawberries and, through a perforated, shell-shaped spoon, snowed white sugar upon them. Czy może spełniłeś ich już kilka? - pytał lord Henryk, nakładając na swój talerzyk małą, czerwoną piramidkę ogrodowych poziomek i posypując je cukrem łyżeczką w kształcie muszli, dziurkowaną jak sitko.
"I can tell you, Harry. Zaraz ci opowiem, Harry.
It is not a story I could tell to any one else. Jest to historia, o której prócz ciebie nie mógłbym mówić z nikim.
I spared somebody. Wiesz, oszczędziłem kogoś.
It sounds vain, but you understand what I mean. To brzmi jak przechwałka, ale ty mnie zrozumiesz.
She was quite beautiful and wonderfully like Sibyl Vane. Była cudownie piękna i dziwnie podobna do Sybili Vane.
I think it was that which first attracted me to her. Sądzę, że to mnie do niej pociągnęło z początku.
You remember Sibyl, don't you? Wszak przypominasz sobie Sybilę?
How long ago that seems! Jakie to dawne czasy!
Well, Hetty was not one of our own class, of course. Hetty nie należy oczywiście do naszej sfery.
She was simply a girl in a village. Jest po prostu wiejską dziewczyną.
But I really loved her. Ale kochałem ją naprawdę.
I am quite sure that I loved her. Jestem pewny, że ją kochałem.
All during this wonderful May that we have been having, I used to run down and see her two or three times a week. W ciągu tegorocznego czarownego maja dwa lub trzy razy na tydzień wyjeżdżałem tam, by się z nią widzieć.
Yesterday she met me in a little orchard. Wczoraj spotkałem ją w małym sadzie.
The apple- blossoms kept tumbling down on her hair, and she was laughing. Kwiecie jabłoni osypywało jej włosy, a ona się śmiała.
We were to have gone away together this morning at dawn. Dziś rano, świtem, mieliśmy razem zniknąć.
Suddenly I determined to leave her as flowerlike as I had found her." Nagle postanowiłem zostawić ją taką śnieżnoliliową, jaką ją poznałem…
"I should think the novelty of the emotion must have given you a thrill of real pleasure, Dorian," interrupted Lord Henry. "But I can finish your idyll for you. Sądzę, Dorianie, że nowość tego rodzaju wzruszeń musiała ci dostarczyć prawdziwej rozkoszy - przerwał lord Henryk. - Ale mogę już sam dośpiewać sobie koniec twej idylli.
You gave her good advice and broke her heart. Udzieliłeś jej dobrej rady, łamiąc przy tym jej serce.
That was the beginning of your reformation." To był początek twego nawrócenia się.
"Harry, you are horrible! Harry, ty jesteś straszny.
You mustn't say these dreadful things. Nie wolno ci mówić tak brzydkich rzeczy.
Hetty's heart is not broken. Serce Hetty nie jest złamane.
Of course, she cried and all that. But there is no disgrace upon her. Naturalnie, że płakała i tak dalej, ale nie ma na niej piętna hańby.
She can live, like Perdita, in her garden of mint and marigold." Może żyć jak Perdyta w swym ogródku, pełnym mięty i nagietek.
"And weep over a faithless Florizel," said Lord Henry, laughing, as he leaned back in his chair. "My dear Dorian, you have the most curiously boyish moods. I opłakiwać niewiernego Floryzela - zaśmiał się lord Henryk, wygodnie opierając się o poręcz fotela. - Mój drogi Dorianie, miewasz kaprysy wprost dziecinne.
Do you think this girl will ever be really content now with any one of her own rank? Czy sądzisz, że tę dziewczynę zadowoli już kiedykolwiek człowiek z jej sfery?
I suppose she will be married some day to a rough carter or a grinning ploughman. Well, the fact of having met you, and loved you, will teach her to despise her husband, and she will be wretched. Najprawdopodobniej wyjdzie kiedyś za ordynarnego furmana lub chłopa, szczerzącego do niej zęby, ale fakt, że ciebie znała i kochała, nauczy ją gardzić swym mężem i uczyni nieszczęśliwą.
From a moral point of view, I cannot say that I think much of your great renunciation. Ze stanowiska moralności nie mogę też oceniać zbyt wysoko twego wyrzeczenia.
Even as a beginning, it is poor. Nawet jako początek nie jest ono imponujące.
Besides, how do you know that Hetty isn't floating at the present moment in some starlit mill-pond, with lovely water-lilies round her, like Ophelia?" Poza tym skąd wiesz, czy Hetty już w tej chwili nie tonie w jakimś stawie, oblana światłem księżyca, wśród wodnych lilii jak Ofelia.
"I can't bear this, Harry! Harry, ja nie mogę tego słuchać.
You mock at everything, and then suggest the most serious tragedies. Naprzód szydzisz ze wszystkiego, a później sugerujesz najokropniejsze tragedie.
I am sorry I told you now. Żałuję, że ci w ogóle o tym mówiłem.
I don't care what you say to me. Jest mi zgoła obojętne, jak się do tego odnosisz.
I know I was right in acting as I did. Wiem, że postąpiłem dobrze.
Poor Hetty! Biedna Hetty!
As I rode past the farm this morning, I saw her white face at the window, like a spray of jasmine. Gdy dziś przejeżdżałem koło dworku, biała jej twarzyczka zajaśniała za szybą niby wiązanka śnieżnego jaśminu.
Don't let us talk about it any more, and don't try to persuade me that the first good action I have done for years, the first little bit of self-sacrifice I have ever known, is really a sort of sin. Ale nie mówmy o tym dłużej i nie staraj się mnie przekonać, że pierwszy dobry czyn, jaki spełniłem od lat, pierwsza drobna ofiara, jaką złożyłem, w rzeczywistości jest rodzajem grzechu.
I want to be better. I am going to be better. Ja się poprawię.
Tell me something about yourself. Opowiadaj mi o sobie.
What is going on in town? Co się dzieje w mieście?
I have not been to the club for days." Dawno już nie byłem w klubie.
"The people are still discussing poor Basil's disappearance." Ciągle jeszcze mówią o zniknięciu Bazylego.
"I should have thought they had got tired of that by this time," said Dorian, pouring himself out some wine and frowning slightly. Sądziłem, że się już znudzono tym tematem - rzekł Dorian, dolewając sobie wina i lekko marszcząc czoło.
"My dear boy, they have only been talking about it for six weeks, and the British public are really not equal to the mental strain of having more than one topic every three months. Mój drogi chłopcze, wszak mówi się o tym dopiero od sześciu tygodni, a nasza angielska publiczność nie zdobyłaby się na taki wysiłek mózgu, jakiego wymaga wyczerpanie więcej niż jednego tematu w ciągu trzech miesięcy.
They have been very fortunate lately, however. Ale w ostatnim czasie szczególnie się im poszczęściło.
They have had my own divorce-case and Alan Campbell's suicide. Mieli moją sprawę rozwodową i samobójstwo Alana Campbella.
Now they have got the mysterious disappearance of an artist. Teraz znów tajemnicze zniknięcie artysty.
Scotland Yard still insists that the man in the grey ulster who left for Paris by the midnight train on the ninth of November was poor Basil, and the French police declare that Basil never arrived in Paris at all. Scotland Yard obstaje przy twierdzeniu, że mężczyzna w szarym samodziałowym płaszczu, który dziewiątego listopada wyjechał pociągiem do Paryża, to Bazyli, natomiast policja francuska twierdzi, że Bazyli wcale do Paryża nie przybył.
I suppose in about a fortnight we shall be told that he has been seen in San Francisco. Najprawdopodobniej usłyszymy, za kilka tygodni, że widziano go w San Francisco.
It is an odd thing, but every one who disappears is said to be seen at San Francisco. Dziwna to rzecz, o każdym, kto znika, mówi się, że go widziano w San Francisco.
It must be a delightful city, and possess all the attractions of the next world." Musi to być jakieś cudowne miasto. Posiada całą atrakcyjną siłę zaświatów.
"What do you think has happened to Basil?" asked Dorian, holding up his Burgundy against the light and wondering how it was that he could discuss the matter so calmly. Co też, sądzisz, mogło się stać z Bazylim? - spytał Dorian. Podniósł pod światło swój kieliszek burgunda i dziwił się, że może o tym mówić tak spokojnie.
"I have not the slightest idea. Nie mam pojęcia.
If Basil chooses to hide himself, it is no business of mine. Jeśli Bazyli Hallward chce się ukrywać, cóż to mnie obchodzi?
If he is dead, I don't want to think about him. Jeśli umarł, nie chcę o nim myśleć.
Death is the only thing that ever terrifies me. Śmierć jest jedyną rzeczą, której się boję.
I hate it." Nienawidzę jej.
"Why?" said the younger man wearily. Czemu? - znużonym tonem spytał młodszy mężczyzna.
"Because," said Lord Henry, passing beneath his nostrils the gilt trellis of an open vinaigrette box, "one can survive everything nowadays except that. Lord Henryk przesunął sobie pod nozdrzami złotą kratkę otwartego pudełka trzeźwiących soli i powiedział: - Ponieważ wszystko można dziś negować prócz niej jednej.
Death and vulgarity are the only two facts in the nineteenth century that one cannot explain away. Śmierć i pospolitość, oto dwa fakty dziewiętnastego wieku, nie dające się zbyć słowami.
Let us have our coffee in the music-room, Dorian. Dorianie, każ podać kawę do sali koncertowej.
You must play Chopin to me. Musisz mi zagrać Chopina.
The man with whom my wife ran away played Chopin exquisitely. Ten człowiek, z którym żona moja uciekła, grał przecudnie Chopina.
Poor Victoria! Biedna Wiktoria.
I was very fond of her. Bardzo ją lubiłem.
The house is rather lonely without her. Dom teraz wydaje się dość pusty bez niej.
Of course, married life is merely a habit, a bad habit. Naturalnie, że małżeństwo jest tylko przyzwyczajeniem, złym przyzwyczajeniem.
But then one regrets the loss even of one's worst habits. Ale żałujemy utraty choćby najgorszych przyzwyczajeń.
Perhaps one regrets them the most. Tych może najwięcej.
They are such an essential part of one's personality." Tworzą one tak nieodłączną część naszej istoty.
Dorian said nothing, but rose from the table, and passing into the next room, sat down to the piano and let his fingers stray across the white and black ivory of the keys. Dorian nic nie odrzekł, lecz przeszedł do sąsiedniego pokoju, siadł do fortepianu i począł przebiegać palcami biało - czarną klawiaturę.
After the coffee had been brought in, he stopped, and looking over at Lord Henry, said, "Harry, did it ever occur to you that Basil was murdered?" Gdy wniesiono kawę, przestał grać i patrząc na lorda Henryka, rzekł: - Harry, nigdy ci nie przyszło na myśl, że Bazyli Hallward został być może zamordowany?
Lord Henry yawned. Lord Henryk ziewnął.
"Basil was very popular, and always wore a Waterbury watch. Bazyli był ogólnie lubiany i nosił zegarek wartości trzydziestu marek.
Why should he have been murdered? Z jakiego więc powodu mógłby być zamordowany?
He was not clever enough to have enemies. Był za mało inteligentny na to, aby mieć wrogów.
Of course, he had a wonderful genius for painting. Bez wątpienia jako malarz był geniuszem.
But a man can paint like Velasquez and yet be as dull as possible. Ale można przecie malować jak Velasquez, a być przy tym zupełnie ograniczonym.
Basil was really rather dull. Bazyli był nieco ograniczony.
He only interested me once, and that was when he told me, years ago, that he had a wild adoration for you and that you were the dominant motive of his art." Tylko jeden jedyny raz był dla mnie zajmujący, mianowicie wtedy przed laty, kiedy mi wyznał, że cię ubóstwia do szaleństwa i że ty jesteś dominującą pobudką jego twórczości.
"I was very fond of Basil," said Dorian with a note of sadness in his voice. "But don't people say that he was murdered?" Bardzo lubiłem Bazylego - rzekł Dorian z akcentem smutku w głosie. - Ale czy nie mówią, że został zamordowany?
"Oh, some of the papers do. Owszem, tak twierdzą niektóre pisma.
It does not seem to me to be at all probable. Mnie się to jednak wydaje nieprawdopodobne.
I know there are dreadful places in Paris, but Basil was not the sort of man to have gone to them. Wiem, że w Paryżu istnieją okropne nory, ale Bazyli nie należał do tych, co tam chodzą.
He had no curiosity. Nie był wcale ciekawy.
It was his chief defect." To było jego kardynalną wadą.
"What would you say, Harry, if I told you that I had murdered Basil?" said the younger man. He watched him intently after he had spoken. Harry, co byś powiedział, gdybym ci wyznał, że to ja zamordowałem Bazylego? - spytał Dorian, bystro obserwując, jakie wrażenie wywrą jego słowa.
"I would say, my dear fellow, that you were posing for a character that doesn't suit you. Powiedziałbym ci, drogi chłopcze, że pozujesz na charakter całkiem dla ciebie nieodpowiedni.
All crime is vulgar, just as all vulgarity is crime. Każdy występek jest pospolity, tak samo jak każda pospolitość jest występkiem.
It is not in you, Dorian, to commit a murder. Ty, Dorianie nie masz w sobie nic ze zbrodniarza.
I am sorry if I hurt your vanity by saying so, but I assure you it is true. Przykro mi, jeśli obrażam twą próżność, ale zapewniam cię, że to prawda.
Crime belongs exclusively to the lower orders. Zbrodnia należy wyłącznie do klas niższych.
I don't blame them in the smallest degree. Wcale ich z tego powodu nie potępiam.
I should fancy that crime was to them what art is to us, simply a method of procuring extraordinary sensations." Można sobie wyobrazić, że zbrodnia jest dla nich tym, czym dla nas sztuka, mianowicie po prostu środkiem dostarczającym niezwykłych emocji.
"A method of procuring sensations? Środkiem dostarczającym emocji?
Do you think, then, that a man who has once committed a murder could possibly do the same crime again? Sądzisz zatem, że człowiek, który raz popełnił zbrodnię, mógłby ewentualnie dokonać jej po raz wtóry?
Don't tell me that." Nie mów mi tego.
"Oh! anything becomes a pleasure if one does it too often," cried Lord Henry, laughing. "That is one of the most important secrets of life. O, każda rzecz staje się rozkoszą, gdy zbyt często ją powtarzamy - ze śmiechem powiedział lord Henryk. - Oto jedna z najważniejszych tajemnic życia.
I should fancy, however, that murder is always a mistake. Sądzę jednak, że zbrodnia jest zawsze krokiem fałszywym.
One should never do anything that one cannot talk about after dinner. Nie powinno się nigdy robić nic takiego, o czym nie można swobodnie mówić po obiedzie.
But let us pass from poor Basil. Ale pozostawmy biednego Bazylego w spokoju.
I wish I could believe that he had come to such a really romantic end as you suggest, but I can't. I dare say he fell into the Seine off an omnibus and that the conductor hushed up the scandal. Chciałbym uwierzyć, że skończył tak romantycznie, jak napomknąłeś, jednak nie mogę… Przypuszczam raczej, że spadł z omnibusu do Sekwany, a konduktor zatuszował cały skandal.
Yes: I should fancy that was his end. Sądzę, że taki był jego koniec.
I see him lying now on his back under those dull-green waters, with the heavy barges floating over him and long weeds catching in his hair. Niemal go widzę, leżącego na wznak w brudnej zielonej wodzie, ciężkie łodzie suną ponad nim, a długie rośliny czepiają się jego włosów.
Do you know, I don't think he would have done much more good work. Wiesz, nie wierzę, aby mógł on stworzyć jeszcze coś dobrego.
During the last ten years his painting had gone off very much." W ostatnich latach twórczość jego raptownie się obniżyła.
Dorian heaved a sigh, and Lord Henry strolled across the room and began to stroke the head of a curious Java parrot, a large, grey-plumaged bird with pink crest and tail, that was balancing itself upon a bamboo perch. Dorian westchnął, a lord Henryk przeszedłszy się po pokoju gładził głowę dziwacznej papugi z wyspy Jawy, dużego ptaka o szarym upierzeniu, różowym czubie i ogonie, kołyszącego się na drążku bambusowym.
As his pointed fingers touched it, it dropped the white scurf of crinkled lids over black, glasslike eyes and began to sway backwards and forwards. Za dotknięciem delikatnych palców ptak zsunął zmarszczone białe powieki na czarne, szkliste oczy i począł się rytmicznie kołysać.
"Yes," he continued, turning round and taking his handkerchief out of his pocket; "his painting had quite gone off. Tak - mówił dalej lord Henryk, odwracając się i wyjmując chusteczkę z kieszeni - twórczość jego całkiem się obniżyła.
It seemed to me to have lost something. Jakby z niej coś uronił.
It had lost an ideal. Doskonałość.
When you and he ceased to be great friends, he ceased to be a great artist. Odkąd przestałeś być jego wielkim przyjacielem, on przestał być wielkim artystą.
What was it separated you? Co was rozłączyło?
I suppose he bored you. Nudził cię zapewne.
If so, he never forgave you. Jeśli tak, to nie wybaczył ci tego nigdy.
It's a habit bores have. Tak zawsze bywa z ludźmi nudnymi.
By the way, what has become of that wonderful portrait he did of you? A propos, co się stało z tym cudnym portretem, do którego pozowałeś?
I don't think I have ever seen it since he finished it. Zdaje mi się, że go nie widziałem od chwili wykończenia.
Oh! I remember your telling me years ago that you had sent it down to Selby, and that it had got mislaid or stolen on the way. O, pamiętam go dokładnie. Przed laty opowiadałeś, że go wysłałeś do Selby i po drodze go zagubiono czy skradziono.
You never got it back? Więc nigdy go nie odzyskałeś?
What a pity! it was really a masterpiece. Jaka szkoda! To było arcydzieło.
I remember I wanted to buy it. Przypominam sobie, że koniecznie chciałem obraz ten kupić u Bazylego.
I wish I had now. Szkoda, że mi się nie udało.
It belonged to Basil's best period. Pochodził z jego najlepszego okresu.
Since then, his work was that curious mixture of bad painting and good intentions that always entitles a man to be called a representative British artist. Od tego czasu prace jego wykazywały dziwną mieszaninę lichego wykonania i dobrego zamiaru, co najzupełniej uprawnia artystę do noszenia tytułu reprezentacyjnego angielskiego malarza.
Did you advertise for it? Czy ogłosiłeś wówczas w prasie o zaginięciu tego obrazu?
You should." Powinieneś był to uczynić.
"I forget," said Dorian. "I suppose I did. Nie pamiętam już - odparł Dorian. - Prawdopodobnie to zrobiłem.
But I never really liked it. Jakkolwiek nigdy nie lubiłem tego obrazu.
I am sorry I sat for it. Żałuję, że do niego pozowałem.
The memory of the thing is hateful to me. Nienawidzę nawet tego wspomnienia.
Why do you talk of it? Czemu o tym mówisz?
It used to remind me of those curious lines in some play--Hamlet, I think--how do they run?-- Portret zawsze mi przypominał owe dziwne wiersze - z Hamleta zdaje mi się: …albo jesteżeś tylko
Like the painting of a sorrow, A face without a heart. Pokrowcem żalu, postacią bez serca?
Yes: that is what it was like." Tak, taki był ten portret.
Lord Henry laughed. Lord Henryk się zaśmiał.
"If a man treats life artistically, his brain is his heart," he answered, sinking into an arm-chair. Dla człowieka biorącego życie z punktu widzenia artystycznego umysł jest sercem - odparł, osuwając się na fotel.
Dorian Gray shook his head and struck some soft chords on the piano. Dorian Gray potrząsnął głową i wziął kilka cichych akordów.
"'Like the painting of a sorrow,'" he repeated, "'a face without a heart.'" „Albo jesteżeś tylko pokrowcem żalu, postacią bez serca?” - powtórzył.
The elder man lay back and looked at him with half-closed eyes. Starszy mężczyzna, wygodnie rozparty w fotelu, patrzył na niego spod na wpół zmrużonych powiek.
"By the way, Dorian," he said after a pause, "'what does it profit a man if he gain the whole world and lose--how does the quotation run?-- his own soul'?" Nawiasem mówiąc, Dorianie - rzekł po chwili - „co za pożytek, człowiekowi, choćby cały świat pozyskał…”, jakże to brzmi ów cytat? „a na duszy swej poniósł szkodę?”
The music jarred, and Dorian Gray started and stared at his friend. Muzyka nagle zgrzytnęła, Dorian Gray” zerwał się i bystro spojrzał na przyjaciela.
"Why do you ask me that, Harry?" Harry, czemu o to pytasz?
"My dear fellow," said Lord Henry, elevating his eyebrows in surprise, "I asked you because I thought you might be able to give me an answer. Mój drogi chłopcze - odparł lord Henryk, z wyrazem zdumienia podnosząc brwi do góry - pytałem, ponieważ sądziłem, że zdołasz mi na to odpowiedzieć.
That is all. Oto wszystko.
I was going through the park last Sunday, and close by the Marble Arch there stood a little crowd of shabby-looking people listening to some vulgar street- preacher. Zeszłej niedzieli szedłem przez park i tuż koło Marble Arch natknąłem się na małą gromadkę ludzi, słuchającą takiego ulicznego kaznodziei.
As I passed by, I heard the man yelling out that question to his audience. Przechodząc słyszałem, jak ów człowiek wrzaskliwym głosem rzucił swym słuchaczom właśnie to pytanie.
It struck me as being rather dramatic. Wydało mi się to bardzo dramatyczne.
London is very rich in curious effects of that kind. Londyn jest widownią wielu podobnych scen.
A wet Sunday, an uncouth Christian in a mackintosh, a ring of sickly white faces under a broken roof of dripping umbrellas, and a wonderful phrase flung into the air by shrill hysterical lips--it was really very good in its way, quite a suggestion. Słotna niedziela, nieokrzesany kaznodzieja w czarnym surducie, garść bladych, chorych twarzy pod dziurawym daszkiem ociekających wodą parasoli i cudowny frazes rzucony głosem histerycznym, przenikliwym - w swoim rodzaju było to coś ładnego, prawie rewelacja.
I thought of telling the prophet that art had a soul, but that man had not. Miałem wielką ochotę powiedzieć temu prorokowi, że sztuka ma duszę, ale człowiek jej nie ma.
I am afraid, however, he would not have understood me." Wątpię jednak, czy byłby mnie zrozumiał.
"Don't, Harry. Daj pokój, Harry.
The soul is a terrible reality. Dusza jest straszną rzeczywistością.
It can be bought, and sold, and bartered away. Można ją kupić i sprzedać, i zamienić.
It can be poisoned, or made perfect. Można ją zatruć i udoskonalić.
There is a soul in each one of us. Każdy z nas ma duszę.
I know it." Wiem o tym.
"Do you feel quite sure of that, Dorian?" Dorianie, czy jesteś tego całkiem pewny?
"Quite sure." Całkiem.
"Ah! then it must be an illusion. O, w takim razie jest to złudzenie.
The things one feels absolutely certain about are never true. To, co się odczuwa jako pewność bezwzględną, nigdy nie jest prawdą.
That is the fatality of faith, and the lesson of romance. To właśnie stanowi fatalizm wiary i zasadę romantyzmu.
How grave you are! Ale jaki ty jesteś poważny!
Don't be so serious. Nie bądź taki poważny!
What have you or I to do with the superstitions of our age? Cóż mnie lub ciebie obchodzić mogą przesądy naszej epoki?
No: we have given up our belief in the soul. Niej my zrezygnowaliśmy z wiary w duszę.
Play me something. Zagraj coś.
Play me a nocturne, Dorian, and, as you play, tell me, in a low voice, how you have kept your youth. Zagraj mi nokturn, a grając opowiadaj cichym głosem, jakim sposobem zachowałeś swą młodość.
You must have some secret. Musisz znać jakąś tajemnicę.
I am only ten years older than you are, and I am wrinkled, and worn, and yellow. Ja mam tylko o dziesięć lat więcej od ciebie, a jestem zniszczony, żółty, okryty zmarszczkami.
You are really wonderful, Dorian. A ty jesteś ciągle czarujący.
You have never looked more charming than you do to-night. Nigdy może nie wyglądałeś tak zachwycająco jak dzisiejszego wieczora.
You remind me of the day I saw you first. Przypominasz mi ów dzień, kiedy cię zobaczyłem po raz pierwszy.
You were rather cheeky, very shy, and absolutely extraordinary. Byłeś wówczas nieco kanciasty i nieśmiały, ale nadzwyczajny.
You have changed, of course, but not in appearance. Zmieniłeś się oczywiście, lecz nie pod względem powierzchowności.
I wish you would tell me your secret. Chciałbym, abyś mi zdradził swą tajemnicę.
To get back my youth I would do anything in the world, except take exercise, get up early, or be respectable. Dla odzyskania młodości uczyniłbym wszystko, o ile by tylko nie wymagano ode mnie ćwiczeń gimnastycznych, rannego wstawania i cnoty.
Youth! Młodość!
There is nothing like it. Nie ma nic, co by się z nią mogło równać.
It's absurd to talk of the ignorance of youth. To idiotyzm mówić o niedoświadczeniu młodości.
The only people to whose opinions I listen now with any respect are people much younger than myself. Słucham z szacunkiem wyłącznie sądów ludzi znacznie młodszych ode mnie.
They seem in front of me. Oni mnie wyprzedzają.
Life has revealed to them her latest wonder. Życie odsłoniło im ostatnią swą tajemnicę.
As for the aged, I always contradict the aged. A starsi? Starszym stale się sprzeciwiam.
I do it on principle. Czynię to z zasady.
If you ask them their opinion on something that happened yesterday, they solemnly give you the opinions current in 1820, when people wore high stocks, believed in everything, and knew absolutely nothing. Spytasz ich, co sądzą o tym, co się wczoraj stało, a oni z namaszczeniem powtórzą ci opinie, jakie panowały w 1820 roku, kiedy noszono wysokie halsztuki, wszystkiemu wierzono, a nic nie wiedziano.
How lovely that thing you are playing is! Jakie to ładne, co grasz teraz!
I wonder, did Chopin write it at Majorca, with the sea weeping round the villa and the salt spray dashing against the panes? Ciekaw jestem, czy Chopin skomponował to na Majorce, gdy morze jęczało dokoła willi, a słona piana obryzgiwała szyby.
It is marvellously romantic. To czarująco romantyczne.
What a blessing it is that there is one art left to us that is not imitative! Jakie to szczęście, że pozostała nam ta jego sztuka, nie będąca naśladownictwem.
Don't stop. Nie przerywaj.
I want music to-night. Potrzeba mi dziś muzyki.
It seems to me that you are the young Apollo and that I am Marsyas listening to you. Wydaje mi się, że ty jesteś wiecznie młodym Apollinem, a ja Marsjaszem, wsłuchującym się w twe melodie.
I have sorrows, Dorian, of my own, that even you know nothing of. Niejedną w sobie noszę troskę, Dorianie, o której nawet ty nic nie wiesz.
The tragedy of old age is not that one is old, but that one is young. Tragedią starości nie jest to, że człowiek się starzeje, lecz to, że pozostaje młodym.
I am amazed sometimes at my own sincerity. Chwilami dziwię się własnej szczerości.
Ah, Dorian, how happy you are! O, Dorianie, jakże jesteś szczęśliwy!
What an exquisite life you have had! Jakie cudowne miałeś życie!
You have drunk deeply of everything. Wysączyłeś wszystko do dna.
You have crushed the grapes against your palate. Winne grona zmiażdżyłeś na podniebieniu.
Nothing has been hidden from you. Nic przed tobą nie pozostało ukryte.
And it has all been to you no more than the sound of music. I wszystko było dla ciebie jakby melodią muzyczną.
It has not marred you. Niczym więcej.
You are still the same." Nic cię nie zniszczyło: pozostałeś taki sam.
"I am not the same, Harry." Nie pozostałem taki sam, Harry.
"Yes, you are the same. A jednak pozostałeś.
I wonder what the rest of your life will be. Chciałbym wiedzieć, jak upłynie ci reszta życia.
Don't spoil it by renunciations. Nie psuj go wyrzeczeniem.
At present you are a perfect type. Teraz jesteś typem doskonałym.
Don't make yourself incomplete. Nie pomniejszaj siebie.
You are quite flawless now. Jesteś bez błędu.
You need not shake your head: you know you are. Nie potrząsaj głową, sam o tym wiesz.
Besides, Dorian, don't deceive yourself. Life is not governed by will or intention. I nie łudź się, Dorianie, życiem nie rządzą ani wola, ani zamiary.
Life is a question of nerves, and fibres, and slowly built-up cells in which thought hides itself and passion has its dreams. Życie jest kwestią nerwów i włókien, komórek powstających z wolna, w których kryje się myśl i drzemią namiętności.
You may fancy yourself safe and think yourself strong. But a chance tone of colour in a room or a morning sky, a particular perfume that you had once loved and that brings subtle memories with it, a line from a forgotten poem that you had come across again, a cadence from a piece of music that you had ceased to play-- I tell you, Dorian, that it is on things like these that our lives depend. Browning writes about that somewhere; but our own senses will imagine them for us. Możesz się uważać za bezpiecznego, silnego, lecz przypadkowy odcień jakiejś barwy w pokoju lub na porannym niebie, specjalna jakaś woń, niegdyś przez ciebie lubiana i przynosząca z sobą subtelne wspomnienia, wiersz zapomnianego utworu, który kiedyś czytałeś, urywek melodii, której już dawno nie grałeś - Dorianie, wierzaj mi, że od tych szczegółów zależy nasze życie. Browning raz o tym wspomina…
There are moments when the odour of lilas blanc passes suddenly across me, and I have to live the strangest month of my life over again. Są chwile, kiedy nagle zaleci mnie zapach białego bzu, a wtedy przeżywam najdziwniejszy miesiąc mego życia.
I wish I could change places with you, Dorian. Dorianie, pragnąłbym się z tobą zamienić.
The world has cried out against us both, but it has always worshipped you. Świat pomstuje na nas obu, ale ciebie równocześnie ubóstwia.
It always will worship you. I zawsze cię będzie ubóstwiał.
You are the type of what the age is searching for, and what it is afraid it has found. Ty jesteś typem, którego epoka nasza pragnie, a jednocześnie boi się, że go już znalazła.
I am so glad that you have never done anything, never carved a statue, or painted a picture, or produced anything outside of yourself! Tak jestem rad, że nigdy nic nie stworzyłeś. Nie wyrzeźbiłeś posągu, nie namalowałeś obrazu, nigdy Ufanie wynalazłeś poza sobą samym.
Life has been your art. Sztuką twą było życie.
You have set yourself to music. Wryłeś je jak słowa do muzyki.
Your days are your sonnets." Sonetami są dni, które przeżyłeś.
Dorian rose up from the piano and passed his hand through his hair. Dorian wstał od fortepianu i palce zanurzył we włosach.
"Yes, life has been exquisite," he murmured, "but I am not going to have the same life, Harry. Tak Harry, życie było cudowne - szepnął. - Ale nie chcę już takiego życia.
And you must not say these extravagant things to me. A ty nie powinieneś mi mówić takich przesadnych rzeczy.
You don't know everything about me. Ty nie wiesz o mnie wszystkiego.
I think that if you did, even you would turn from me. Sądzę, że gdybyś wiedział wszystko, nawet ty odwróciłbyś się ode mnie.
You laugh. Śmiejesz się.
Don't laugh." O, nie śmiej się, proszę.
"Why have you stopped playing, Dorian? Dorianie, czemu przestałeś grać?
Go back and give me the nocturne over again. Idź i zagraj jeszcze ten nokturn.
Look at that great, honey-coloured moon that hangs in the dusky air. Patrz na ten duży księżyc barwy miodu, zawieszony w mrocznej atmosferze.
She is waiting for you to charm her, and if you play she will come closer to the earth. Czeka na ciebie, masz nań rzucić czar, a gdy zaczniesz grać, on się zbliży do ziemi.
You won't? Nie chcesz?
Let us go to the club, then. Więc chodźmy do klubu.
It has been a charming evening, and we must end it charmingly. Wieczór był czarujący i w czarujący sposób go zakończymy.
There is some one at White's who wants immensely to know you--young Lord Poole, Bournemouth's eldest son. Jest ktoś u White’a, kto pragnie cię poznać - młody lord Poole, najstarszy syn Bournemouthe’a.
He has already copied your neckties, and has begged me to introduce him to you. Kopiuje już twe krawaty i prosił mnie, bym ci go przedstawił.
He is quite delightful and rather reminds me of you." Zachwycający chłopiec. Przypomina mi ciebie.
"I hope not," said Dorian with a sad look in his eyes. "But I am tired to-night, Harry. Mam nadzieję, że tak nie jest - ze smutnym spojrzeniem odparł Dorian. - Ale jestem znużony, Harry.
I shan't go to the club. Nie pójdę już do klubu.
It is nearly eleven, and I want to go to bed early." Dochodzi jedenasta, chcę się wcześnie położyć.
"Do stay. Więc nie chodź.
You have never played so well as to-night. Nigdy nie grałeś tak pięknie jak dzisiaj.
There was something in your touch that was wonderful. W twoim uderzeniu było coś wspaniałego.
It had more expression than I had ever heard from it before." Miało ono w sobie więcej wyrazu niż to, co kiedykolwiek słyszałem w twoim wykonaniu.
"It is because I am going to be good," he answered, smiling. "I am a little changed already." To dlatego, że chcę się stać dobry - odparł ze śmiechem Dorian. - Już się nawet trochę zmieniłem.
"You cannot change to me, Dorian," said Lord Henry. "You and I will always be friends." Względem mnie nie potrafisz się zmienić - mówił lord Henryk. - My obaj na zawsze pozostaniemy przyjaciółmi.
"Yet you poisoned me with a book once. A jednak zatrułeś mnie kiedyś książką.
I should not forgive that. Nie powinienem ci tego wybaczyć.
Harry, promise me that you will never lend that book to any one. Harty, przyrzeknij mi, że książki tej nigdy nie pożyczysz nikomu.
It does harm." Ona jest szkodliwa.
"My dear boy, you are really beginning to moralize. Mój drogi chłopcze, ty już istotnie zaczynasz prawić morały.
You will soon be going about like the converted, and the revivalist, warning people against all the sins of which you have grown tired. Niebawem zaczniesz wędrować po kraju jak nawróceni i reformatorzy i ostrzegać ludzi przed wszystkimi grzechami, którymi się już znużyłeś.
You are much too delightful to do that. Zbyt jesteś czarujący do tej misji.
Besides, it is no use. Poza tym na nic się to zda.
You and I are what we are, and will be what we will be. Ty i ja jesteśmy tym, czym jesteśmy, i będziemy tym, czym będziemy.
As for being poisoned by a book, there is no such thing as that. Powiadasz, że zostałeś zatruty przez książkę. To jest wręcz niemożliwe.
Art has no influence upon action. Sztuka nie wywiera żadnego wpływu na czyny.
It annihilates the desire to act. Ona właśnie niszczy pragnienie czynu.
It is superbly sterile. Jest wzniosie bezpłodna.
The books that the world calls immoral are books that show the world its own shame. Książki, które świat nazywa niemoralnymi, to są właśnie te, które światu wykazują jego własną hańbę.
That is all. Nic więcej.
But we won't discuss literature. Nie mówmy jednak o literaturze.
Come round to-morrow. Przyjdź do mnie jutro.
I am going to ride at eleven. O jedenastej mam zamiar wyjechać konno.
We might go together, and I will take you to lunch afterwards with Lady Branksome. Moglibyśmy pojechać razem, a potem zabrałbym cię na lunch do lady Branksome.
She is a charming woman, and wants to consult you about some tapestries she is thinking of buying. Urocza kobieta i pragnie zasięgnąć twej rady w kwestii kupna gobelinów.
Mind you come. Nie zapomnij o tym.
Or shall we lunch with our little duchess? Czy może pójdziemy na śniadanie do naszej małej księżnej Gladys?
She says she never sees you now. Powiada, że wcale cię teraz nie widuje.
Perhaps you are tired of Gladys? A może cię już znużyła?
I thought you would be. Domyślałem się, że tak będzie.
Her clever tongue gets on one's nerves. Jej ostry języczek działa na nerwy.
Well, in any case, be here at eleven." W każdym razie bądź u mnie o jedenastej.
"Must I really come, Harry?" Harry, czy istotnie muszę przyjść?
"Certainly. Oczywiście.
The park is quite lovely now. Park jest teraz cudny.
I don't think there have been such lilacs since the year I met you." Zdaje mi się, że takiego bzu nie było od owego roku, kiedy cię poznałem.
"Very well. Dobrze.
I shall be here at eleven," said Dorian. "Good night, Harry." Będę więc o jedenastej - rzekł Dorian. - Dobranoc, Harry.
As he reached the door, he hesitated for a moment, as if he had something more to say. Then he sighed and went out. W drzwiach przystanął na chwilę, jakby jeszcze chciał coś powiedzieć, lecz westchnął tylko i odszedł.
Chapter 20 XX
It was a lovely night, so warm that he threw his coat over his arm and did not even put his silk scarf round his throat. Noc była piękna i tak ciepła, że płaszcz niósł na ręku i nawet jedwabnego szalika nie owinął koło szyi.
As he strolled home, smoking his cigarette, two young men in evening dress passed him. Paląc papierosa, zmierzał powoli ku swemu mieszkaniu. Minęło go dwóch młodych ludzi w stroju wieczorowym.
He heard one of them whisper to the other, "That is Dorian Gray." Dosłyszał, jak jeden z nich szepnął towarzyszowi: - To Dorian Gray.
He remembered how pleased he used to be when he was pointed out, or stared at, or talked about. Przyszło mu na myśl, jak mu bywało przyjemnie, gdy zwracano na niego uwagę, gdy go obserwowano lub o nim mówiono.
He was tired of hearing his own name now. Teraz nużył go dźwięk własnego nazwiska.
Half the charm of the little village where he had been so often lately was that no one knew who he was. Połowa uroku małej wioski, gdzie ostatnimi czasy przebywał tak często, polegała na tym, że nikt nie wiedział, kim jest.
He had often told the girl whom he had lured to love him that he was poor, and she had believed him. Dziewczynie, w której rozpalił miłość ku sobie, mówił, że jest biedny, a ona mu wierzyła.
He had told her once that he was wicked, and she had laughed at him and answered that wicked people were always very old and very ugly. Raz jej powiedział, że jest złym człowiekiem, a ona zaśmiała się w odpowiedzi, twierdząc, że źli ludzie są zawsze bardzo starzy i bardzo brzydcy.
What a laugh she had!--just like a thrush singing. Jak ona się umiała śmiać. Przypominała śmiechem swym śpiew kosa.
And how pretty she had been in her cotton dresses and her large hats! A jaka była śliczna w tych bawełnianych sukienkach i dużych kapeluszach.
She knew nothing, but she had everything that he had lost. Nic nie wiedziała, ale posiadała wszystko, co on utracił.
When he reached home, he found his servant waiting up for him. Kiedy wrócił do domu, zastał służącego, który jeszcze czuwał, czekając na niego.
He sent him to bed, and threw himself down on the sofa in the library, and began to think over some of the things that Lord Henry had said to him. Kazał mu się położyć, a sam rzucił się na sofę i począł rozmyślać nad rozmaitymi zdaniami, wygłoszonymi w ciągu wieczora przez lorda Henryka.
Was it really true that one could never change? Czy to istotnie prawda, że się nie można nigdy zmienić?
He felt a wild longing for the unstained purity of his boyhood-- his rose-white boyhood, as Lord Henry had once called it. Czuł dzikie pragnienie odzyskania nieskalanej czystości swych lat chłopięcych - swej białoróżowej młodości, jak to kiedyś określił był lord Henryk.
He knew that he had tarnished himself, filled his mind with corruption and given horror to his fancy; that he had been an evil influence to others, and had experienced a terrible joy in being so; and that of the lives that had crossed his own, it had been the fairest and the most full of promise that he had brought to shame. Wiedział, że się zbrukał, że duszę swą skaził zepsuciem, a wyobraźnię zapełnił potwornościami, że wywierał niszczycielski wpływ na swoje otoczenie i odczuwał przy tym straszną radość, że wśród tych, z którymi się stykał, właśnie ludzi najpiękniejszych i najwięcej obiecujących doprowadził do hańby.
But was it all irretrievable? Ale czy to było nie do odrobienia?
Was there no hope for him? Czy żadnej już nie ma dla niego nadziei?
Ah! in what a monstrous moment of pride and passion he had prayed that the portrait should bear the burden of his days, and he keep the unsullied splendour of eternal youth! O, w jakże przeklętej chwili dumy i zaślepienia modlił się, by portret nosił brzemię jego dni, on zaś zachował nieskażony wdzięk wiecznej młodości.
All his failure had been due to that. Wszystkie jego błędy stąd pochodziły.
Better for him that each sin of his life had brought its sure swift penalty along with it. Lepiej byłoby, gdyby każdy grzech jego życia sprowadził był szybką, pewną karę.
There was purification in punishment. W karze było oczyszczenie.
Not "Forgive us our sins" but "Smite us for our iniquities" should be the prayer of man to a most just God. Modlitwa człowieka do Boga sprawiedliwego nie powinna brzmieć: „I odpuść nam nasze winy”, lecz: „Karz nas za nasze przewinienia.”
The curiously carved mirror that Lord Henry had given to him, so many years ago now, was standing on the table, and the white-limbed Cupids laughed round it as of old. Na stole stało zwierciadło z oryginalnie rzeźbioną ramą, dar lorda Henryka sprzed lat; białe amorki otaczające je uśmiechały się do Doriana jak ongiś.
He took it up, as he had done on that night of horror when be had first noted the change in the fatal picture, and with wild, tear-dimmed eyes looked into its polished shield. Wziął lustro do ręki jak owej strasznej nocy, kiedy po raz pierwszy zauważył zmianę na fatalnym obrazie, i nieprzytomnymi, łzami przyćmionymi oczyma wpatrywał się w jego błyszczącą tarczę.
Once, some one who had terribly loved him had written to him a mad letter, ending with these idolatrous words: "The world is changed because you are made of ivory and gold. Ktoś kochający go szalenie napisał mu kiedyś płomienny list, kończący się bałwochwalczymi słowami: „Świat się cały zmienił, ponieważ ty jesteś stworzony ze złota i kości słoniowej.
The curves of your lips rewrite history." Linie twych ust piszą od nowa dzieje świata.”
The phrases came back to his memory, and he repeated them over and over to himself. Słowa te przyszły mu teraz na myśl i powtarzał je wielokrotnie.
Then he loathed his own beauty, and flinging the mirror on the floor, crushed it into silver splinters beneath his heel. W przystępie nienawiści do własnej piękności rzucił zwierciadło o ziemię i zdeptał nogami na błyszczącą srebrną miazgę.
It was his beauty that had ruined him, his beauty and the youth that he had prayed for. But for those two things, his life might have been free from stain. Piękność jego pchnęła go do zguby, piękność jego i młodość, o którą się modlił kiedyś… Gdyby nie one, życie jego mogłoby pozostać nieskalane.
His beauty had been to him but a mask, his youth but a mockery. Piękność jego była dlań tylko maską, młodość - tylko szarlatanerią.
What was youth at best? Bo czymże jest młodość w najlepszym razie?
A green, an unripe time, a time of shallow moods, and sickly thoughts. Okresem cierpkości, niedojrzałości, okresem płytkich kaprysów i mętnych myśli.
Why had he worn its livery? Czemuż nosił jej szatę?
Youth had spoiled him. Wszak to młodość go zgubiła.
It was better not to think of the past. Lepiej nie myśleć o rzeczach minionych.
Nothing could alter that. Odstać się już nie mogą.
It was of himself, and of his own future, that he had to think. Musi teraz myśleć o sobie, o swej przyszłości.
James Vane was hidden in a nameless grave in Selby churchyard. James Vane leży pogrzebany w bezimiennym grobie na cmentarzu w Selby.
Alan Campbell had shot himself one night in his laboratory, but had not revealed the secret that he had been forced to know. Alan Campbell zastrzelił się pewnej nocy w swym laboratorium, nie zdradziwszy jednak tajemnicy, gwałtem mu narzuconej.
The excitement, such as it was, over Basil Hallward's disappearance would soon pass away. Sensacja, jaką wywołało zniknięcie Bazylego Hallwarda, rychło przeminie.
It was already waning.
He was perfectly safe there. Jest całkiem bezpieczny.
Nor, indeed, was it the death of Basil Hallward that weighed most upon his mind. Przy tym nie śmierć Bazylego Hallwarda tak bardzo mu ciąży na sumieniu.
It was the living death of his own soul that troubled him. To śmierć za życia własnej duszy gnębi go bezlitośnie.
Basil had painted the portrait that had marred his life. He could not forgive him that. Bazyli namalował obraz, który mu zniszczył życie; tego mu wybaczyć nie mógł.
It was the portrait that had done everything. Wszystko było winą portretu.
Basil had said things to him that were unbearable, and that he had yet borne with patience. Bazyli mówił doń rzeczy niedopuszczalne, a on je znosił cierpliwie.
The murder had been simply the madness of a moment. Morderstwo było chwilowym szałem.
As for Alan Campbell, his suicide had been his own act. He had chosen to do it. A Alan Campbell? Popełnił samobójstwo z własnej woli, bo tak mu się podobało.
It was nothing to him. Cóż to jego obchodzi?
A new life! Nowe życie!
That was what he wanted. Tak, tego mu potrzeba.
That was what he was waiting for. Czeka na nie.
Surely he had begun it already. Już je nawet rozpoczął.
He had spared one innocent thing, at any rate. Raz przynajmniej oszczędził niewinność.
He would never again tempt innocence. I nigdy już nie będzie kusił niewinności.
He would be good. Stanie się dobry.
As he thought of Hetty Merton, he began to wonder if the portrait in the locked room had changed. Gdy tak myślał o Hetty Merton, ogarnęła go ciekawość, czy też zaszła jakaś zmiana na portrecie w zamkniętym pokoju.
Surely it was not still so horrible as it had been? Chyba już nie będzie taki straszny jak przedtem?
Perhaps if his life became pure, he would be able to expel every sign of evil passion from the face. A może - gdy życie jego stanie się czyste - może zdoła też zatrzeć na obrazie wszelki ślad złych namiętności.
Perhaps the signs of evil had already gone away. He would go and look. Może już teraz zniknęły ślady zła… Musi się przekonać.
He took the lamp from the table and crept upstairs. Wziął lampę ze stołu i cicho wszedł na schody.
As he unbarred the door, a smile of joy flitted across his strangely young-looking face and lingered for a moment about his lips. Gdy odmykał drzwi, uśmiech radości przemknął po jego dziwnie młodocianej twarzy i na chwilę osiadł na ustach.
Yes, he would be good, and the hideous thing that he had hidden away would no longer be a terror to him. Tak, stanie się dobrym, a ten straszny obraz, przechowywany w ukryciu, nie będzie już dlań przedmiotem strachu.
He felt as if the load had been lifted from him already. Miał uczucie, jakby mu już odjęto ten ciężar.
He went in quietly, locking the door behind him, as was his custom, and dragged the purple hanging from the portrait. Spokojnie wszedł do pokoju i jak zwykle zamknął za sobą drzwi. Po czym odsunął purpurową zasłonę.
A cry of pain and indignation broke from him. Krzyk bólu i oburzenia wyrwał mu się z piersi.
He could see no change, save that in the eyes there was a look of cunning and in the mouth the curved wrinkle of the hypocrite. Żadnej nie dojrzał zmiany, tylko w oczach portretu płonął błysk chytrości, a koło ust zarysowała się linia obłudy.
The thing was still loathsome--more loathsome, if possible, than before--and the scarlet dew that spotted the hand seemed brighter, and more like blood newly spilled. Był tak samo wstrętny - może jeszcze wstrętniejszy niż poprzednio - a szkarłatna rosa na ręce wydawała się jeszcze bardziej błyszcząca, jakby świeżo rozlana krew.
Then he trembled. Zadrżał.
Had it been merely vanity that had made him do his one good deed? Czy istotnie tylko próżność podyktowała mu jego jedyny dobry uczynek?
Or the desire for a new sensation, as Lord Henry had hinted, with his mocking laugh? Czy też pragnienie nowych sensacji, jak to ironicznie określił lord Henryk?
Or that passion to act a part that sometimes makes us do things finer than we are ourselves? Lub może owa żądza odegrania jakiejś roli skłaniająca nas do spełnienia czynów bardziej szlachetnych od nas samych?
Or, perhaps, all these? A może wszystkie te czynniki razem?
And why was the red stain larger than it had been? Czemu jednak krwawa plama większa jest niż poprzednio?
It seemed to have crept like a horrible disease over the wrinkled fingers. Niczym rana potworna wżarła się w grube, obrzękłe palce.
There was blood on the painted feet, as though the thing had dripped--blood even on the hand that had not held the knife. Krew widnieje na nogach portretu, jakby ściekła z ręki - krew także na tej ręce, która nie trzymała noża.
Confess? Przyznać się?
Did it mean that he was to confess? Wyznać?
To give himself up and be put to death? Oddać się w ręce władzy, dać się skazać na śmierć?
He laughed. Zaśmiał się.
He felt that the idea was monstrous. Myśl ta była idiotyczna. Czuł to dobrze.
Besides, even if he did confess, who would believe him? A jeśliby nawet się przyznał - któż mu uwierzy?
There was no trace of the murdered man anywhere. Nigdzie śladu zamordowanego.
Everything belonging to him had been destroyed. He himself had burned what had been below-stairs. Wszystko, co doń należało, zniszczył, sam własnoręcznie spalił jego rzeczy.
The world would simply say that he was mad. Powiedziano by po prostu, że zwariował.
They would shut him up if he persisted in his story. . . . Zamknięto by go w domu obłąkanych, gdyby obstawał przy swym zeznaniu.
Yet it was his duty to confess, to suffer public shame, and to make public atonement. Ale jego obowiązkiem jest wyznać, publicznie znieść hańbę, publicznie odbyć pokutę.
There was a God who called upon men to tell their sins to earth as well as to heaven. Istnieje Bóg nakazujący wyznawać grzechy swe zarówno ziemi, jak niebu. Nie!
Nothing that he could do would cleanse him till he had told his own sin. Cokolwiek uczyni, nic nie zdoła go o - czyścić, jeśli wpierw nie wyzna swego grzechu.
His sin? Grzechu?
He shrugged his shoulders. Wzruszył ramionami.
The death of Basil Hallward seemed very little to him. Niewiele go obchodzi śmierć Bazylego Hallwarda.
He was thinking of Hetty Merton. Myślał o Hetty Merton.
For it was an unjust mirror, this mirror of his soul that he was looking at. Gdyż to zwierciadło jego duszy, w które oto spogląda - to zwierciadło zniekształca obraz.
Vanity? Próżność?
Curiosity? Ciekawość?
Hypocrisy? Obłuda?
Had there been nothing more in his renunciation than that? Czy w jego wyrzeczeniu nie tkwiło nic więcej?
There had been something more. Było w nim jeszcze coś innego.
At least he thought so. Tak przynajmniej mniemał.
But who could tell? . . . No. There had been nothing more. Ale kto może wiedzieć?… Nie, nie było nic więcej.
Through vanity he had spared her. Oszczędził ją przez próżność.
In hypocrisy he had worn the mask of goodness. Z obłudy nosił maskę cnoty.
For curiosity's sake he had tried the denial of self. Z ciekawości próbował wyrzeczenia.
He recognized that now. Stwierdza to teraz.
But this murder--was it to dog him all his life? Ale to morderstwo! Czyż pamięć o nim będzie go prześladowała przez całe życie?
Was he always to be burdened by his past? Czyż wiecznie ma dźwigać ciężar swej przeszłości?
Was he really to confess? Więc przyznać się naprawdę?
Never. Nigdy!
There was only one bit of evidence left against him. The picture itself-- that was evidence. He would destroy it. Jedno tylko istnieje przeciw niemu świadectwo - zniszczy je.
Why had he kept it so long? Czemu oszczędzał je tak długo?
Once it had given him pleasure to watch it changing and growing old. Dawniej sprawiało mu przyjemność obserwowanie zmian na portrecie, śledzenie postępu jego starzenia się.
Of late he had felt no such pleasure. Ostatnio nie doznawał już tej przyjemności.
It had kept him awake at night. Nieraz całe noce spędzał bezsennie z powodu tego obrazu.
When he had been away, he had been filled with terror lest other eyes should look upon it. Gdy wyjeżdżał, doznawał szalonej trwogi, by ktoś nie zobaczył portretu.
It had brought melancholy across his passions. Portret rzucał cień melancholii na wszystkie jego namiętności.
Its mere memory had marred many moments of joy. Samo wspomnienie o nim zatruwało mu chwile radości.
It had been like conscience to him. Był dla niego sumieniem.
Yes, it had been conscience. Tak, był jego sumieniem.
He would destroy it. Teraz go zniszczy.
He looked round and saw the knife that had stabbed Basil Hallward. Odwrócił głowę i ujrzał nóż, którym zamordował był Bazylego Hallwarda.
He had cleaned it many times, till there was no stain left upon it. Nieraz go czyścił, dopóki żadna na nim nie pozostała plama.
It was bright, and glistened. Świecił się i błyszczał.
As it had killed the painter, so it would kill the painter's work, and all that that meant. Nim zabił malarza, więc nim zabije też dzieło malarza i wszystko, co ono oznacza.
It would kill the past, and when that was dead, he would be free. Tak, zabije przeszłość, a skoro ją zabije, stanie się wolny.
It would kill this monstrous soul-life, and without its hideous warnings, he would be at peace. Zabije to straszne życie duszy, a bez jej potwornych oskarżeń będzie miał spokój.
He seized the thing, and stabbed the picture with it. Chwycił nóż i przebił obraz.
There was a cry heard, and a crash. Rozległ się krzyk i łoskot.
The cry was so horrible in its agony that the frightened servants woke and crept out of their rooms. Krzyk przedśmiertnej męki był tak okropny, że przerażona służba przebudziła się i wybiegła ze swych pokoi.
Two gentlemen, who were passing in the square below, stopped and looked up at the great house. Dwaj panowie idący ulicą przystanęli, skierowując spojrzenia na duży dom.
They walked on till they met a policeman and brought him back. Po chwili odeszli i wrócili z policjantem.
The man rang the bell several times, but there was no answer. Ten zadzwonił kilkakrotnie, lecz nikt nie otwierał.
Except for a light in one of the top windows, the house was all dark. Z wyjątkiem słabego światła w jednym pokoju na najwyższym piętrze, cały dom był pogrążony w ciemności.
After a time, he went away and stood in an adjoining portico and watched. Policjant się oddalił i stanął pod sąsiednim portalem, bacznie obserwując dom.
"Whose house is that, Constable?" asked the elder of the two gentlemen. Do kogo należy ten dom? - spytał starszy z mężczyzn.
"Mr. Dorian Gray's, sir," answered the policeman. Do Doriana Graya - objaśnił policjant.
They looked at each other, as they walked away, and sneered. Zamienili z sobą spojrzenia i zaśmiali się ironicznie, odchodząc.
One of them was Sir Henry Ashton's uncle. Jeden z nich był wujem sir Henryka Ashtona.
Inside, in the servants' part of the house, the half-clad domestics were talking in low whispers to each other. Tymczasem służba na wpół ubrana, zgromadziwszy się w swojej części domu, rozmawiała szeptem.
Old Mrs. Leaf was crying and wringing her hands. Stara pani Leaf płakała, łamiąc ręce.
Francis was as pale as death. Franciszek blady był jak śmierć.
After about a quarter of an hour, he got the coachman and one of the footmen and crept upstairs. Może w kwadrans później, przywoławszy furmana i drugiego służącego, wszedł z nimi na piętro.
They knocked, but there was no reply. They called out. Zapukali raz i drugi - żadnej odpowiedzi.
Everything was still. Wokół cisza.
Finally, after vainly trying to force the door, they got on the roof and dropped down on to the balcony. Po daremnych usiłowaniach wyłamania drzwi wdarli się na dach, a stamtąd spuścili się na balkon.
The windows yielded easily--their bolts were old. Okna nie stawiały oporu - zasuwy były stare.
When they entered, they found hanging upon the wall a splendid portrait of their master as they had last seen him, in all the wonder of his exquisite youth and beauty. Gdy weszli, zobaczyli na ścianie cudowny portret swego pana, jakim go znali do ostatniej chwili, w całej krasie młodości i wdzięku.
Lying on the floor was a dead man, in evening dress, with a knife in his heart. Na podłodze leżał trup w stroju wieczorowym z nożem wbitym w pierś.
He was withered, wrinkled, and loathsome of visage. Twarz miał zwiędłą, pomarszczoną, wstrętną.
It was not till they had examined the rings that they recognized who it was. Poznali go dopiero po pierścieniach.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wilde Portret Doriana Graya, Polonistyka
WILDE - PORTRET DORIANA GRAYA, Polonistyka
!Oscar Wilde Portret Doriana Graya
O Wilde Portret Doriana Graya
Portret Doriana Graya Oscar Wilde ebook
Wilde, Oscar Portret Doriana Graya(2)
Wilde Oskar Portret Doriana Graya
Wilde Oskar Portret Doriana Graya
Wilde Oscar Portret Doriana Graya(1)
Wilde Oscar Portret Doriana Graya
WILDE - PORTRET DORIANA GREYA, Polonistyka
Portret Doriana Graya, Mloda Polska
Portret Doriana Graya
Wilde Oscar Portret Doriana Greya
Estetyka - Portret Doriana Greya - opracowanie
portret Doriana

więcej podobnych podstron