ABC BIZNESU
Jak założyć fir
mę
usługową transportu
drogowego towarów
ABC BIZNESU
Jak założyć fir
mę
usługową transportu
drogowego towarów
3
2
Rynek przewozowy w naszym
kraju jest dość dobrze rozwinięty, ale
z pewnością jest na nim miejsce dla nowych firm.
Oferta przewoźnika powinna charakteryzować się wyso-
kiej jakości taborem, terminowością dostaw i kompetentnymi
kierowcami. Z czasem działalność ta może rozwinąć się poprzez posze-
rzenie usług o transport międzynarodowy. Rozwój firmy może też nastąpić po-
przez budowę własnej spedycji transportowej, która daje nowe możliwości otrzymywania
zleceń transportowych z tzw. „pierwszej ręki”, czyli bezpośrednio od firm produkcyjnych.
Celem firmy jest świadczenie usług transportowych i spedycyjnych na najwyższym pozio-
mie jakościowym, spełniających potrzeby i oczekiwania klientów. Tak postawione cele
firma osiągnie, przyjmując jako swoją misję, pomaganie klientom w osiąganiu sukcesów
przez świadczenie najwyższej jakości, terminowych, bezpiecznych, solidnych i niezawod-
nych usług transportu krajowego.
Pomysł na firmę
Spis treści
Pomysł na firmę
/ 3
1. Klienci firmy usługowej transportu drogowego towarów
/ 4
2. Cele i zasoby osobiste
/ 4
3. Produkt/usługa
/ 5
3.1. Analiza potencjału firmy i otoczenia
/ 5
3.2. Potrzeby klientów – jakie są i czy produkt/usługa je zaspokoi
/ 6
3.3. Kształtowanie ceny produktu/usługi
/ 6
3.4. Dystrybucja
/ 6
4. Rynek
/ 7
4.1. Konkurencja
/ 7
4.2. Źródła informacji o rynku
/ 7
4.3. Rynek docelowy, klienci/odbiorcy usług
/ 7
4.4. Sprzedaż i marketing
/ 8
5. Formalności związane z założeniem firmy
/9
5.1. Wybór formy prawnej działalności gospodarczej
/ 9
5.2. Rejestracja firmy
/ 9
5.3. Wybór formy opodatkowania
/ 13
6. Inne obowiązki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
/ 16
6.1. Kodeks pracy, przepisy sanitarne, ochrona przeciwpożarowa
/ 16
6.2. Licencja
/ 18
6.3. Wymagania dotyczące kierowców
/ 20
6.4. Opłaty związane z prowadzeniem działalności w zakresie krajowego
transportu towarowego
/ 22
6.5. Obowiązujące wybrane akty prawne związane z usługami transpor-
towymi
/ 23
7. Koszty prowadzenia firmy usługowej transportu drogowego towarów
/ 24
7.1. Budżet początkowy
/ 24
7.2. Budżet operacyjny
/ 25
8. Źródła finansowania działalności gospodarczej
/ 26
8.1. Kredyty
/ 26
8.2. Pożyczki
/ 26
8.3. Venture capital
/ 28
8.4. Aniołowie biznesu
/ 28
8.5. Leasing
/ 28
8.6. Franchising
/ 29
8.7. Dotacje
/ 30
9. Biznes plan przedsięwzięcia
/ 31
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
1. Klienci firmy usługowej transportu drogowego
towarów
Klientami firmy świadczącej usługi transportu drogowego towarów są inni przed-
siębiorcy, z terenu całego kraju. Firma powinna zdobyć stałe zlecenia, tj. podpisać
umowy długoterminowe z częścią z nich.
2.
Cele i zasoby osobiste
Prowadzenie firmy świadczącej usługi transportowe wymaga spełnienia wielu
uwarunkowań prawnych i niemałych nakładów finansowych. Osoby planujące
uruchomienie działalności w zakresie transportu, jeśli zamierzają wykonywać
przewozy osobiście muszą spełniać wymogi dla kierowców określone w ustawie
– Prawo o ruchu drogowym, czyli posiadać uprawnienia do kierowania pojazdami
o określonej ładowności. Jeżeli będą zatrudniać osoby do wykonywania transportu,
wymogi te muszą spełniać jedynie te osoby.
Osoba zarządzająca przedsiębiorstwem musi legitymować się certyfikatem
kompetencji zawodowych. Certyfikat kompetencji zawodowych jest dokumentem
potwierdzającym posiadanie przez przewoźnika kwalifikacji i wiedzy niezbędnych
do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu dro-
gowego.
Zakres wiedzy, którą przewoźnik powinien posiadać, aby pomyślnie zaliczyć eg-
zamin i uzyskać certyfikat zależy od:
— posiadanej praktyki zawodowej (do lub powyżej 5 lat praktyki doświadcze-
nia przedsiębiorcy wykonującego transport drogowy);
— uzyskanych wcześniej uprawnień (posiadanie certyfikatu krajowego);
— rodzaju zgłoszonej działalności (przewóz osób lub rzeczy);
— zakresu zgłoszonej działalności (przewozy krajowe lub zagraniczne).
Wymieniony zakres wiedzy wpływa na rodzaje egzaminów i rodzaje certyfikatów.
Certyfikat kompetencji zawodowych w międzynarodowym transporcie drogowym
osób lub rzeczy jest jednocześnie certyfikatem w krajowym transporcie osób lub
rzeczy. Zakres wiedzy i umiejętności praktycznych wymaganych na egzaminie
na certyfikat w międzynarodowym transporcie drogowym jest znacznie szerszy
niż tylko w samym krajowym transporcie drogowym. Certyfikat można uzyskać
zdając jeden lub w dwa egzaminy. Pierwszy wariant jest mniej kosztowny (jedna
opłata za egzamin), ale bardziej ryzykowny, gdyż wystarczy, że negatywnie będzie
oceniony jeden z elementów egzaminu (test lub zadanie), wówczas wynik koń-
cowy egzaminu jest negatywny. Drugi wariant jest droższy (dwie opłaty za dwa
egzaminy), ale bezpieczniejszy, gdyż przewoźnik podchodzi najpierw do egzaminu
krajowego i uzyskuje certyfikat krajowy, a w następnym terminie przystępuje do
egzaminu na certyfikat międzynarodowy – jako uzupełniający i otrzymuje certy-
fikat międzynarodowy.
Warunki uzyskiwania certyfikatu kompetencji zawodowych nie są dla przewoź-
ników jednakowe.
Ustawodawca określił dwie grupy przewoźników, tych:
— którzy posiadają udokumentowaną praktykę na stanowisku szefa firmy;
— którzy nie posiadają udokumentowanej praktyki na stanowisku szefa firmy.
Przewoźnicy należący do pierwszej z tych grup zdają egzamin łatwiejszy - tylko
same testy. Druga grupa ma egzamin trudniejszy, gdyż oprócz testów rozwiązuje
także zadania problemowe.
Pomyślnie zaliczony egzamin jest potwierdzony przez Instytut Transportu Samo-
chodowego Certyfikatem Kompetencji Zawodowych w Krajowym Transporcie
Drogowym Rzeczy, niezbędnym do wykonywania działalności w omawianym
zakresie.
3.
Produkt/usługa
Firma zajmować się będzie wykonywaniem krajowego przewozu rzeczy specjali-
stycznymi pojazdami samochodowymi. Według ustawy o transporcie drogowym
za pojazdy uważa się również zespoły pojazdów składające się z pojazdu samo-
chodowego i przyczepy lub naczepy. Transport towarów będzie wykonywany na
zlecenie zamawiającego transport, odpłatnie. Usługi transportowe wykonywane
będą przy użyciu własnych środków transportu, zakupionych na potrzeby plano-
wanej działalności gospodarczej.
Firma oferować będzie krajowe drogowe usługi przewozowe towarów przy pomocy
specjalizowanych pojazdów, np.: samochody przekraczające 3,5t; samochody
nie przekraczające 7,5t; ciągniki siodłowe; samochody z HDS-em; przyczepy;
naczepy; dłużyce; patelnie; beczki, zestawy itp.; samochody do przewozu nad-
gabarytów.
3.1. Analiza potencjału firmy i otoczenia
Zakładając firmę usługową transportu drogowego towarów, należy przeanalizo-
wać sytuację i warunki, w jakich będzie działać, jakie są plusy i minusy jej prowa-
dzenia (mocne i słabe strony naszego przedsięwzięcia), co można uznać za cechy
sprzyjające, (szansa rozwoju), a co stanowi barierę rozwoju (zagrożenia).
Atuty naszej firmy i szansa, jaką stwarza otoczenie, sprzyjające osiągnięciu suk-
cesu to:
— nowe pojazdy samochodowe,
— duży wybór pojazdów specjalizowanych,
— znajomość potrzeb klientów,
— znajomość rynku,
— elastyczność, dostosowanie się do wymogów klienta,
— możliwość rozszerzenia działalności o transport międzynarodowy,
— możliwość pozyskiwania stałych klientów,
— polecanie usług przez zadowolonych klientów,
— wzrost gospodarczy, powstawanie nowych firm, bogacenie się społeczeń-
stwa,
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
4
5
— możliwość korzystania z funduszy pomocowych na lata 2007-2013,
— wzrost gospodarczy, bogacenie się społeczeństwa.
Słabe strony naszego przedsięwzięcia i zagrożenia ze strony otoczenia to:
— brak wypracowanej renomy firmy,
— brak stałych klientów,
— kryzys gospodarczy, upadłość firm będących klientami,
— możliwość pojawienia się nowych konkurentów,
— zagrożenia związane z rozwojem nowych potrzeb klientów,
— zmienność przepisów prawnych dotyczących małych i średnich przedsię-
biorstw,
— niestabilna polityka państwa.
3.2. Potrzeby klientów – jakie są i czy produkt/usługa je zaspokoi
Potrzebą klienta jest, aby towar dotarł w określone miejsce, o określonym czasie,
w takim stanie, w jakim dotrzeć powinien i za określoną cenę. Aby tę potrzebę za-
spokoić usługi oferowane przez naszą firmę powinny być wykonywane fachowo.
3.3. Kształtowanie ceny produktu/usługi
W warunkach wolnej konkurencji ceny mogą być kształtowane dowolnie, jednak
aby nasza działalność była opłacalna i zakończyła się sukcesem, trzeba wziąć
pod uwagę także możliwości finansowe naszych potencjalnych klientów. Marża
powinna być tak dobrana, aby zapewniła firmie zysk, ale i zachęcić do korzysta-
nia z jej oferty przez jak największą grupę potencjalnych zleceniodawców. Należy
dopasowywać załadunki i rozładunki towarów na możliwie najkrótszych odległo-
ściach, tak, aby nie było pustych przejazdów, gdyż podnoszą one koszty.
Przykład:
Obliczenie frachtu (kursu) na odległości 100 km:
Przychód: cena za 100 km x 2,50zł ( cena średnia)
= 250 zł + 22% VAT = 305 zł
Koszty:
35L ON x 3,50 zł ( średnio) = 122,50 zł
Winieta dzienna
– 12 zł = 12 zł
Dieta kierowcy dzienna
– 23 zł = 23 zł
Pozostałe koszty (amortyzacja, telefon, ubezpieczenie)
= 42,50 zł
Razem koszty
= 200zł
Zysk
= 105 zł
Marża w transporcie powinna utrzymywać się na granicy 30-40%. Powinna ona
zabezpieczyć w przyszłości zakup nowszego środka transportu, utrzymanie firmy
w dobrej kondycji, rozszerzenie działalności gospodarczej, np. o transport mię-
dzynarodowy oraz własną spedycję transportową.
3.4. Dystrybucja
Dystrybucja usług odbywać się będzie poprzez stronę internetową firmy, telefo-
nicznie, poprzez rozsyłanie oferty pocztą mailową i tradycyjną, a także pośrednio
poprzez polecenia klientów. Rozpowszechnione są tzw. internetowe giełdy trans-
portowe, na których sprzedaje się i kupuje ładunki, informuje o wolnych pojazdach.
Strony te są dość bezpieczne, gdyż umieszczone są tam dane firm oraz wszelkie
informacje o nich od innych kontrahentów, tzw. polecenia.
4.
Rynek
Obszarem geograficznym działania firmy jest terytorium: gminy; powiatu; woje-
wództwa, całej Polski.
4.1. Konkurencja
Firma przewozowa będzie funkcjonować w warunkach konkurencji – działające już fir-
my transportu towarowego mają wypracowaną własną markę i stałych klientów. Nasza
polityka konkurencji powinna opierać się na promocjach, ciągłym doskonaleniu jakości
usług, utrzymywaniu sprawnego taboru samochodowego oraz jego rozszerzaniu.
Aby być konkurencyjną firma powinna doskonalić ofertę wychodząc naprzeciw
oczekiwaniom klientów, poprzez:
— inwestowanie w nowoczesny tabor samochodowy,
— partnerską współpracę z zaufanymi i solidnymi dostawcami,
— podnoszenie kwalifikacji personelu świadomego swojej odpowiedzialności
za jakość oferowanych usług i środowisko naturalne,
— badanie zadowolenia klientów,
— monitorowanie jakości realizowanych usług,
— przestrzeganie wymagań przepisów i aktów prawnych mających zastoso-
wanie w działalności usługowej firmy,
— stałe ograniczanie emisji spalin do atmosfery,
— prowadzenie bezpiecznej dla środowiska gospodarki odpadami,
— prowadzenie racjonalnej gospodarki wodnej, materiałowej oraz energe-
tycznej.
4.2. Źródła informacji o rynku
Prowadzenie firmy usługowej transportu drogowego towarów wymaga uprzed-
niego przebadania rynku. Można to zlecić wyspecjalizowanym firmom, co jest
dość kosztowne. Można to zrobić także we własnym zakresie. Z reguły osoby
podejmujące ten typ działalności posiadają dobre rozeznanie branży zdobyte
podczas pracy zawodowej w tym zakresie. Można tez przeprowadzić rozeznanie
poprzez ankietowe lub telefoniczne badanie rynku albo prześledzenie ofert tego
typu w Internecie.
4.3. Rynek docelowy, klienci odbiorcy usług
Klientami firmy świadczącej transport towarowy są głównie klienci instytucjonalni,
ale również osoby prywatne. Oczekują oni fachowej obsługi, załadunku i rozła-
dunku towarów, terminowości w odbiorze i dostarczeniu towaru oraz przystępnych
cen. Liczba klientów jest w zasadzie nieograniczona, a uzależniona od rodzaju
6
7
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
i wielkości taboru, jakim dysponuje przewoźnik, ilości pracowników oraz pozycji
na rynku.
4.4. Sprzedaż i marketing
Warunkiem sprzedaży każdego produktu/usługi jest dotarcie do odbiorcy z in-
formacją o produkcie/usłudze i zachęcenie go do zakupu, a więc skuteczna pro-
mocja.
Celem działań promocyjnych dla naszej firmy powinno być:
— dostarczenie informacji o naszej ofercie i o tym co ją wyróżnia,
— kreowanie lojalności klientów i zachęcania ich do regularnego korzystania
z usług firmy.
Wizytówką kreującą wizerunek firmy jest własna strona internetowa. Strona po-
winna być czytelna i łatwa w obsłudze. Do zalet tej formy przekazu należy przede
wszystkim: dostępność z każdego miejsca, przez całą dobę. To także obustronny
kontakt pomiędzy klientem a firmą (pocztą elektroniczną, w formie zadawania
pytań on-line, czy możliwości rezerwacji terminów usług, składania zamówień).
Statystycznie to najtańszy sposób reklamy, stosowany na świecie. Na stronie in-
ternetowej możemy również zamieścić zdjęcia, dodatkowe informacje, ilustrujące
obszernie zalety naszej oferty, uwiarygodniając ją, a które trudno zmieścić na
przykład na ulotkach. Warto, aby zawierała pełną ofertę usług transportowych,
zdjęcia pojazdów, dane teleadresowe i informacje potwierdzające kompetencje
i uprawnienia przewoźnika. Pamiętajmy jednak, by zadbać o to, aby prezentowane
na naszej stronie ilustracje, obrazujące ofertę, odzwierciedlały faktycznie usługi,
jakie oferujemy w danej cenie.
Najpowszechniejszą formą promocji, jaką zwykle stosują firmy, jest reklama.
Celem reklamy jest zbliżenie odbiorcy do produktu/usługi, wywieranie na niego
wpływu oraz zachęcenie do zakupu. Najtańszą i najbardziej rozpowszechnioną
formą drukowanej reklamy jest ulotka, zawierająca prezentację oferty. Stosun-
kowo tanim, wygodnym i efektywnym środkiem przekazu wizualnego jest plakat.
Dobra ulotka i plakat informujące o produkcie/usłudze, powinny być czytelne,
komunikatywne i estetyczne. Dla upowszechnienia informacji o naszej firmie,
powinniśmy opracować własną ulotkę i plakat, prezentujące ofertę, pamiętając, że
podstawą dobrej reklamy jest fakt, że ma ona zwracać uwagę odbiorców. Można
wpłynąć na ich atrakcyjność między innymi przez zamieszczenie intrygującego
nagłówka lub stwierdzenia, ciekawego zdjęcia, grafiki. Plakat lub ulotka bardzo
ważną rolę odgrywają szczególnie w początkowej fazie wchodzenia naszej firmy
na rynek. Poprzez tę formę reklamy informujemy potencjalnych klientów o loka-
lizacji naszej firmy.
Zadbajmy także, by w naszej firmie zawsze były dostępne dla klientów wizytówki,
zawierające podstawowe informacje takie, jak: nazwę, adres kontaktowy i krótką
informację o ofercie.
Nowopowstała firma transportowa może się też zareklamować poprzez ogłoszenia
w prasie lokalnej, regionalnej i krajowej. Można wykupić pojawianie się ogłoszenia
na kilka tygodni z góry, gazety wówczas z reguły udzielają rabatów.
Inne powszechne formy reklamy, które powinniśmy zastosować to – tablice in-
formacyjne przy drodze, ogłoszenia w Internecie, czy uczestnictwo w targach
branżowych w celu nawiązania współpracy z potencjalnymi klientami i poznawania
branżowych nowości technicznych.
Jeśli finanse na to pozwalają można zareklamować swoje usługi w radiu i telewizji.
W tym przypadku im większy zasięg tych mediów tym lepiej.
5.
Formalności związane z założeniem firmy
5.1. Wybór formy prawnej działalności gospodarczej
Wybór formy prawnej działalności jest decyzją uznaniową założyciela. Może to
być jednoosobowa działalność gospodarcza albo udział w spółce osobowej lub
kapitałowej. Decyzja uzależniona jest od ponoszenia ryzyka i skali działalności,
na jaką decyduje się właściciel.
Jednoosobowa działalność gospodarcza pozwala na samodzielne podejmowanie
decyzji i jest odpowiednia dla małych i średnich rozmiarów działalności. Przy
czym, założyciel odpowiada całym swoim majątkiem firmowym i osobistym za
zobowiązania firmy.
Spółki osobowe zawiązywane są przez osoby fizyczne, które kumulują własne
wkłady pieniężne na rzecz spółki lub wnoszą wiedzę (know- how), przez co rozmiar
spółek jest większy i mają szerszy zakres działania. Wspólnicy dzielą się zyskami,
ale również i ryzykiem działalności, odpowiadają za zobowiązania spółki całym
swoim majątkiem osobistym.
W przypadku spółek kapitałowych, przepisy prawne regulują w ścisły sposób wiel-
kości kapitałów założycielskich oraz zasady podejmowania kluczowych decyzji
w spółce. Inny jest również sposób rejestracji spółki, gdzie wymagany jest wpis
do Krajowego Rejestru Sądowego, zaś dane finansowe spółki są jawne. Wielkość
kapitału założycielskiego dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi
5 000 zł, zaś dla spółki akcyjnej 100 000 zł.
Założenie firmy nie jest trudne. Zwłaszcza, jeśli myślimy o jednoosobowej działal-
ności gospodarczej. Ta forma pozwoli uniknąć spełnienia wielu skomplikowanych
procedur, a daje to, co najważniejsze – niezależność od przełożonego, możliwość
realizacji własnych pomysłów, szansę na szybki sukces i wysoki poziom życia. Jeśli
biznes się powiedzie...
5.2. Rejestracja firmy
5.2.1.
Wpis do ewidencji działalności gospodarczej
Każda działalność gospodarcza podlega rejestracji. Dotychczas wiązało się
to z koniecznością wizyty w kilku instytucjach: w urzędzie gminy, urzędzie
skarbowym, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub Kasie Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) i urzędzie statystycznym. Zgodnie ze
znowelizowaną ustawą o swobodzie działalności gospodarczej z 2 lipca 2004
r. (Dz. U. z 2007, nr 155, poz. 1095 ze zm.), od 31 marca 2009 r. rejestracji
firmy dokonujemy w tak zwanym „jednym okienku”, w wydziale ewidencji dzia-
łalności gospodarczej, w urzędzie gminy, właściwym ze względu na miejsce
zamieszkania przedsiębiorcy. Oznacza to, że składamy w urzędzie gminy, jeden
8
9
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
zintegrowany wniosek (EDG-1 wraz z załącznikami), urząd zaś niezwłocznie
dokonuje wpisu naszej firmy do ewidencji działalności gospodarczej i doręcza
nam zaświadczenie o wpisie (jeśli zgłosiliśmy się osobiście to zaświadczenie
powinno być wydane od ręki). Ponadto, urząd w naszym imieniu niezwłocznie
przesyła wniosek do kolejnych instytucji – to jest do urzędu skarbowego, ZUS
lub KRUS oraz urzędu statystycznego, w których nasza firma zostaje również
zarejestrowana.
Zintegrowany wniosek wypełniamy na formularzu drukowanym, wkrótce będzie
też możliwe wypełnienie go w wersji elektronicznej.
Taka sama procedura obowiązuje przy zgłaszaniu zmian w działalności firmy
i przy jej zawieszaniu oraz wznawianiu. W tym celu wypełnia się taki sam wniosek,
zaznaczając w odpowiednich rubrykach, czego on dotyczy.
Wybierając określony rodzaj działalności powinniśmy ją od razu oprzeć o Polską
Klasyfikację Działalności (PKD), ponieważ dokonując zgłoszenia do ewidencji
działalności gospodarczej, właśnie według PKD określamy działalność, jaką bę-
dzie się zajmować firma. Przykłady klasyfikacji dotyczące transportu drogowego
towarowego zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności:
—
49.41.Z Transport drogowy towarów
—
52.10.B Magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów
—
52.24.C Przeładunek towarów w pozostałych punktach przeładunkowych.
Informacje z wypełnionych przez firmy wniosków będą gromadzone w systemie
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, (CEIDG), która
będzie uruchomiona w 2011 r., jako ogólnodostępna, bezpłatna platforma infor-
matyczna, zintegrowana z centralną ewidencją i bazami danych innych organów.
Od chwili uruchomienia CEIDG będzie można rejestrować firmę elektronicznie,
choć nie zniknie możliwość składania pisemnych formularzy.
Działalność gospodarczą możemy otworzyć w dniu złożenia wniosku o wpis do
ewidencji działalności gospodarczej lub z dniem późniejszym niż dzień złożenia
wniosku, który określamy we wniosku.
Dotychczas opłata za wpis do ewidencji wynosiła 100 zł – za zgłoszenie wpisu
i 50 zł – za zmianę wpisu w ewidencji. Zgodnie z ustawą z dnia 19 listopada 1999,
Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 1999, nr 101, poz. 1178 ze zm.), na
podstawie której wprowadzono przepisy o „jednym okienku”, zakładanie firmy,
jest bezpłatne (art. 7a ust. 3 ustawy brzmi: „Wniosek o wpis oraz zmianę wpisu
do ewidencji działalności gospodarczej nie podlega opłacie.”).
5.2.2. REGON
Urząd gminy, w którym dokonujemy wpisu do ewidencji działalności gospodarczej
ma obowiązek niezwłocznie przesłać informację do urzędu statystycznego, w celu
rejestracji działalności w Krajowym Rejestrze Podmiotów Gospodarki Narodowej,
w wyniku której firmie zostaje nadany tzw. numer REGON, którym należy się
posługiwać prowadząc działalność. Urzędy statystyczne są również obowiązane
przekazać niezwłocznie informację o numerze REGON nadanym przedsiębiorcy
rozpoczynającemu działalność gospodarczą wraz z numerem PESEL, właściwej
jednostce terenowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Numer REGON jest jeden
na całe życie firmy. Przy zmianie działalności podstawowej musi być dokonana
zmiana w rejestrze. W zaświadczeniu o nadaniu numeru REGON, urząd staty-
styczny wpisuje oznaczenie naszej działalności podstawowej zgodnie z PKD.
5.2.3. Pieczątka
Posiadanie pieczątki nie wynika z żadnych przepisów prawa, jednak wykonanie
pieczątki może się okazać niezbędne w trakcie załatwiania formalności, związa-
nych z założeniem własnej firmy i jest przydatne w czasie funkcjonowania firmy
na rynku.
Dotychczas omówione etapy postępowań rejestracyjnych mogą być dokonane
bez korzystania z pieczątki. Natomiast w banku, przy załatwianiu formalności
związanych z założeniem rachunku bankowego, brak pieczątki może okazać się
przeszkodą trudną do pokonania.
Pieczątka powinna zawierać: nazwę firmy, adres siedziby, REGON, NIP, dane kon-
taktowe – nr telefonu, faksu, adres poczty elektronicznej (e-mail), adres serwisu
internetowego (strony www).
Należy przy tym pamiętać, że, w świetle art. 43 ust. 3 ustawy z dnia 29 czerwca
1995 o statystyce publicznej (DZ. U. z 1995, nr 88, poz. 439 ze zm.), podmioty
podlegające wpisowi do Rejestru Podmiotów Gospodarki Narodowej, w kontaktach
urzędowych, związanych z obrotem gospodarczym są zobowiązane do podawania
numeru REGON w pieczęciach firmowych. W związku z tym, jeśli pieczęć firmowa
nie zawiera numeru REGON, nie można się nią posługiwać. Podanie numeru NIP
na pieczątce ułatwia natomiast sporządzanie faktur i składanie ofert.
Zakłady wykonujące pieczątki są liczne i nie wymagają z reguły przedstawienia
dokumentów potwierdzających treści, które mają być umieszczone na pieczątce.
Jednakże składając zamówienie wyrobienia pieczątki, dobrze jest mieć ze sobą
dokumenty firmy, w celu uniknięcia błędów. Koszt jednej pieczątki kształtuje się
w granicach 35 – 100 zł netto, a termin oczekiwania wynosi, od dwóch godzin,
do 2 – 3 dni.
5.2.4. Bank
Do prowadzenia operacji gospodarczych nie możemy korzystać z prywatnego
konta w banku. Mimo, że z obowiązku prowadzenia rozliczeń za pośrednictwem
konta bankowego zwolnieni są właściciele firm opodatkowani w formie ryczałtu,
karty podatkowej oraz ci, których roczny zysk jest mniejszy niż 3000 euro, to mu-
simy założyć konto firmowe (rachunek podstawowy) nawet wówczas, gdy nasza
firma nie będzie obracała dużymi pieniędzmi, ponieważ instytucje takie, jak ZUS
czy urząd skarbowy, będą wymagały płatności bezgotówkowych (przekazywanie
składek przez płatnika do ZUS, zapłata podatku dochodowego do urzędu skar-
bowego, zwrot w zakresie podatku VAT).
Firmowego rachunku bankowego mamy obowiązek używać, gdy stroną trans-
akcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa war-
tość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności przekracza
15 000 euro, przeliczonych na złote wg średniego kursu walut obcych, ogłasza-
nego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca, poprzedzającego
miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Przy wyborze banku, który będzie obsługiwał nasze konto, powinniśmy brać pod
uwagę koszt obsługi rachunku. Ważne są też: opłaty za przelewy, prowizje od
10
11
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
wypłat gotówkowych, karty płatnicze, obsługa telefoniczna bądź internetowa
konta, czy nawet odległość do banku.
5.2.5. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Wraz ze zmianą przepisów obowiązujących od 31 marca 2009 r., na podstawie
złożonego zintegrowanego wniosku o wpis do ewidencji działalności, zgłoszenia
naszej firmy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) dokonuje w naszym
imieniu, urząd gminy. ZUS rejestruje naszą firmę i nadaje jej konto płatnika.
Niezależnie od rejestracji firmy w ZUS, jako przedsiębiorca, mamy obowiązek
dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego siebie, pracowników
i współpracowników. Możemy to zrobić osobiście w ZUS, za pośrednictwem
programu Płatnik lub przesłać zgłoszenie pocztą. W przypadku, gdy prowa-
dzenie firmy jest jedynym naszym zajęciem i jedynym miejscem zatrudnienia
dla naszych pracowników, wówczas dla każdej osoby oddzielnie wypełniamy
formularz ZUA (zgłoszenie do ubezpieczenia osoby ubezpieczonej). Jeśli
przedsiębiorca albo pracownicy mają inną pełnoetatową pracę, powyżej
wynagrodzenia przekraczającego minimalne wynagrodzenie obowiązujące
w kraju, wówczas te osoby należy zgłosić tylko do ubezpieczenia zdrowotne-
go (formularz ZZA).
Osoby wykonujące działalność gospodarczą podlegają obowiązkowemu ubezpie-
czeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i zdrowotnemu. Tylko ubezpie-
czenie chorobowe jest dobrowolne. Warto mieć świadomość tego, że w przypadku
ubezpieczenia chorobowego przez pierwsze 6 miesięcy płaci się składki, a korzysta
z ubezpieczenia dopiero po upływie tego terminu.
Ponadto musimy także opłacać składki na Fundusz Pracy (FP) oraz Fundusz Gwa-
rantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP). Podstawą wymiaru składek na ubez-
pieczenia społeczne przedsiębiorcy (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe),
składki na FP oraz na FGŚP, jest zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 %
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale (nowa minimalna
wysokość składki obowiązuje od trzeciego miesiąca następnego kwartału).
Po zgłoszeniu do ZUS, należy pamiętać o opłacaniu składek w następujących
terminach: jeśli tylko za siebie, to do 10 dnia następnego miesiąca, a jeśli za siebie
i za zatrudnionych pracowników, to do 15 dnia następnego miesiąca. Należy także
w takich samych terminach składać w ZUS rozliczenie składek na deklaracjach
ZUS DRA lub ZUS RSA.
5.2.6. Zasady podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w przypadku
jednoczesnego prowadzenia działalności rolniczej i pozarolniczej
działalności gospodarczej
Obecnie rolnik lub domownik, który rozpoczyna prowadzenie działalności gospo-
darczej lub rozpoczyna współpracę przy prowadzeniu tej działalności, bez względu
na formę opodatkowania, może nadal podlegać ubezpieczeniu społecznemu
rolników, jeśli:
— podlegał temu ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprze-
rwanie przez co najmniej 3 lata i nadal prowadzi działalność rolniczą lub
stale pracuje w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rol-
nych powyżej 1 ha przeliczeniowego, lub w dziale specjalnym,
— złoży w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w termi-
nie 14 dni od rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospo-
darczej lub rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu tej działalności.
Ponadto, kwota podatku od prowadzonej działalności pozarolniczej, ma także
wpływ na możliwość pozostania przez rolnika lub domownika w ubezpieczeniu
społecznym rolników w kolejnych latach. Do dnia 31 maja każdego roku, po
rozliczeniu roku podatkowego, rolnik lub domownik podlegający ubezpieczeniu
rolniczemu, prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą lub współpracujący
przy jej prowadzeniu, ma obowiązek złożyć w KRUS zaświadczenie właściwego
urzędu skarbowego o wysokości należnego podatku za poprzedni rok podatkowy.
Jeśli kwota tego podatku przekroczy „roczną kwotę graniczną” (za rok 2008 kwota
ta wynosi – 2 755,00 zł), a także, jeżeli nie zostanie zachowany powyższy termin
złożenia zaświadczenia, ubezpieczenie rolnika lub domownika ustanie z końcem
kwartału, w którym rolnik lub domownik zobowiązany był złożyć w KRUS zaświad-
czenie, chyba, że ten rolnik lub domownik zaprzestał prowadzenia pozarolniczej
działalności gospodarczej w sposób trwały lub okresowy, przed upływem tego
kwartału.
Składka za rolnika lub domownika, który podlega ubezpieczeniu społecznemu
rolników, prowadząc działalność rolniczą i równolegle pozarolniczą działalność
gospodarczą, jest należna w podwójnej wysokości, w stosunku do składki należnej
za osobę nie prowadzącą takiej działalności.
Rolnik, który nie spełnia wyżej wymienionych zasad, podlega ubezpieczeniu
społecznemu w ZUS.
5.2.7. Urząd Skarbowy
Urząd gminy, w którym dokonujemy wpisu do ewidencji działalności gospodarczej
ma obowiązek niezwłocznie przesłać informację do urzędu skarbowego, w celu
nadania Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP) i dokonania rejestracji firmy, jako
podatnika. W przypadku osób fizycznych, prywatny numer NIP staje się w momen-
cie założenia działalności gospodarczej, numerem NIP firmy. W przypadku osób
fizycznych rozpoczynających działalność gospodarczą, decyzję o nadaniu NIP
wydaje naczelnik urzędu skarbowego. Decyzja zawiera numer PESEL, o ile osoba
fizyczna taki numer posiada (nie posiadają go osoby zagraniczne z państw Unii
Europejskiej oraz państw, którymi są podpisane odrębne umowy w tym zakresie,
które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na terenie naszego kraju).
5.3. Wybór formy opodatkowania
Przedsiębiorca musi określić formę opodatkowania i sposób prowadzenia ewi-
dencji podatkowej. W przypadku firmy usługowej transportu drogowego towarów
możliwe są następujące formy opodatkowania:
— ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
— zasady ogólne – podatkowa księga przychodów i rozchodów.
Właściciel firmy może ewidencję obrotu gospodarczego i podatków prowadzić we
własnym zakresie lub zlecić jej prowadzenie innej osobie. Wybór formy podatko-
wania będzie wynikać z zakresu działalności.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – z tej formy opodatkowania mo-
żemy skorzystać tylko do momentu przekroczenia obrotów 250 000 euro. Jest
12
13
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
ona opłacalna wtedy, kiedy spodziewamy się, że koszty działalności, które prawo
pozwala odpisać od podatku, nie przekroczą około 50% przychodu, ponieważ
w przypadku tej formy opodatkowania nie możemy odpisać kosztów uzyskania
przychodów i nie skorzystamy z ulg. Mamy jednak prawo odliczyć opłacone składki
ZUS – ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Obowiązuje nas ewidencjonowanie
przychodów a podatek opłacać będziemy od osiągniętego przychodu ze sprzeda-
ży. Stawka podatku zależy od rodzaju prowadzonej działalności. Ryczałt przewiduje
następujące stawki podatku:
20 %, 17 %, 8,5%, 5,5%, 3,0%.
Wg ustawy o
ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych, w przypadku dzia-
łalności usług przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności do
2 ton – przedsiębiorca może być opodatkowany stawką – 5,5% przychodów
z działalności. Jeśli świadczy usługi przewozu ładunków taborami o ładowności
powyżej 2 ton – stawka wynosi 8,5% przychodów z tej działalności.
Jeżeli zdecydujemy się na opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów
ewidencjonowanych, musimy powiadomić o tym urząd skarbowy najpóźniej na
dzień przed rozpoczęciem działalności. Kwotę podatku wpłacamy do dnia 20-
tego następnego miesiąca, natomiast deklarację składamy tylko jedną, w stycz-
niu roku następującego po roku podatkowym, wykazując swoje przychody na
formularzu PIT-28.
Zasady ogólne – podatkowa księga przychodów i rozchodów, opodatkowanie na
zasadach ogólnych reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
(ustawa z dnia 26 lipca 1991 r., Dz. U. z 2000, nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Po-
datek płacimy od dochodu, który stanowią uzyskane przez podatnika przychody
pomniejszone o poniesione koszty (pod warunkiem, że ustawodawca nie zabrania
zaliczenia ich do kosztów podatkowych). Podatek obliczamy według skali podat-
kowej, która w roku 2009 wynosi:
– do 85 528 zł – 18% minus 556 zł 02 gr (kwota wolna od podatku),
– ponad 85 528 zł – 14 839 zł 02 gr plus 32% nadwyżki ponad 85 528 zł.
Tak wyliczony podatek mamy obowiązek wpłacić do 20-tego następnego mie-
siąca, równocześnie składając deklarację o wysokości osiągniętego dochodu
PIT-5. Po zakończeniu roku podatkowego składamy zeznanie roczne na dekla-
racji PIT 36.
Forma opodatkowania na zasadach ogólnych jest korzystna w przypadku, kiedy
ponosimy wysokie koszty działalności. Katalog odliczeń jest długi i warto zapoznać
się z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Musimy pamiętać, że
w okresie uruchamiania działalności gospodarczej mamy dużo wydatków, a więc
także odliczeń kosztów uzyskania przychodu. Może się więc okazać, że przez kilka
miesięcy unikniemy kontaktów z urzędem skarbowym.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oprócz możliwości obliczania
wielkości podatku na zasadach ogólnych, według skali podatkowej, daje moż-
liwość wyboru stawki liniowej podatku (podatek wynosi 19 % bez względu na
wysokość osiągniętego dochodu). Decydując się na tę formę opodatkowania,
poza odliczeniem od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne, tracimy
możliwość korzystania z odliczeń i ulg (Internet i 1%podatku) oraz rozliczania
się ze współmałżonkiem i jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Tej formy
opodatkowania nie możemy wybrać, jeśli przed rozpoczęciem działalności w roku
podatkowym lub poprzedzającym rok podatkowy, wykonywaliśmy czynności na
rzecz byłych lub obecnych pracodawców.
Podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie mogą prowadzić firmy, które zobli-
gowane są do prowadzenia pełnej księgowości, tj. spółki prawa handlowego oraz
osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz
spółki partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów
i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równo-
wartość w walucie polskiej 800 000 euro.
Podatek VAT
Podatek VAT, czyli podatek od towarów i usług, jest podatkiem od wartości
dodanej, podatkiem pośrednim, obciążającym w ostatecznym rachunku kon-
sumenta finalnego. Podatek VAT jest wliczony w cenę towaru lub usługi przez
sprzedawcę, który jest opodatkowany podatkiem VAT (ustawa o podatku od
towarów i usług z dnia 11.03.2004 r., Dz. U. z 2004, nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Dla przedsiębiorcy pozostawanie podatnikiem VAT oznacza odprowadzanie na-
leżnego podatku VAT, związanego ze sprzedażą towarów lub usług, jak również
uzyskiwanie zwrotu podatku VAT, związanego z dokonywanymi zakupami.
Obowiązek rejestracji VAT powstanie po przekroczeniu wartości sprzedaży
w poprzednim roku podatkowym w wysokości 50 000 zł, a dla podatników
rozpoczynających działalność gospodarczą w danym roku podatkowym, propor-
cjonalnie do okresu prowadzonej działalności. Podatnik jest obowiązany złożyć
w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, które jest potwierdzane
przez naczelnika urzędu skarbowego na druku VAT-5. Podatnikom przysługuje
prawo wyboru rozliczania podatku VAT pomiędzy miesięcznym a kwartalnym
sposobem płatności podatku. Opłata za zgłoszenie wynosi 170 zł. Podatnicy
mogą też złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, od dnia rozpoczęcia działalności
gospodarczej.
Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy:
— odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płat-
nikami VAT,
— cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów,
— naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT.
Jeśli zechcemy płacić podatek VAT zastanówmy się czy:
— cena naszego towaru lub usługi zawiera w sobie dużo kosztów,
— naszymi dostawcami są płatnicy VAT,
— jesteśmy dostawcami towarów lub usług dla płatników VAT.
Pozostawanie płatnikiem VAT nakłada szereg obowiązków takich jak:
— prowadzenie rejestru zakupów i sprzedaży VAT,
— konieczność wystawiania faktur VAT wszystkim odbiorcom,
— składanie deklaracji VAT w urzędzie skarbowym,
— ewidencjonowanie sprzedaży przy pomocy kas fiskalnych.
Usługi transportu towarowego wewnątrz kraju opodatkowane są w stawce kra-
jowej – 22%.
14
15
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
6.
Inne obowiązki związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej
6.1. Kodeks pracy, przepisy sanitarne, ochrona przeciwpożarowa
Każda osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca
osobą prawną, której przyznana jest zdolność prawna, wykonująca we własnym
imieniu działalność gospodarczą, jest przedsiębiorcą. Podejmowanie, wykonywa-
nie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych
prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa, dotyczących
m.in. ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego. Jednostka organiza-
cyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli
zatrudnia pracowników jest pracodawcą.
Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy
w zakładzie pracy. Jest on zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez
zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim
wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
Przedsiębiorca zatrudniający pracowników ma obowiązek powiadomienia, w ciągu
30 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwy okręgowy inspektorat Państwo-
wej Inspekcji Pracy (PIP) oraz właściwego państwowego inspektora sanitarnego
(SANEPID) o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o przewi-
dywanej liczbie pracowników (formularz zawiadomienia jest dostępny na stronie
www.pip.gov.pl). Zobowiązany jest także do złożenia pisemnej informacji o środ-
kach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności.
6.1.1.
Zatrudnienie personelu
Każdy pracodawca zatrudniający pracowników ma obowiązek stosować przepisy
prawa pracy zgodnie z Kodeksem pracy (ustawa z 26 czerwca 1974 r., Dz. U.
z 1998, nr 21, poz. 94, j.t., z późn. zm.). Tworząc stanowisko pracy i zatrudniając
pracowników należy również pamiętać, że do obowiązków pracodawcy należy
zapewnienie prawidłowej organizacji stanowiska pracy, sprawnych i bezpiecznych
urządzeń oraz zapewnienie pracownikowi właściwych pomieszczeń higieniczno-
sanitarnych.
Pracownik przed przystąpieniem do pracy musi przejść badania lekarskie, po-
świadczające jego zdolność do pracy. Przed przystąpieniem do pracy pracownik
musi też odbyć szkolenie wstępne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
instruktaż stanowiskowy.
W przypadku firmy transportowej przedsiębiorca musi przestrzegać przepisów
ustawy o czasie pracy kierowców. Czas prowadzenia pojazdu, obowiązkowe
przerwy i odpoczynki kierowców:
— kierowcy mogą prowadzić pojazd maksymalnie przez 9 godzin na dobę,
natomiast dwa razy w tygodniu wolno przedłużyć prowadzenie pojazdu do
10 godz.;
— kierowcy pojazdu nie wolno go prowadzić dłużej niż przez 4,5 godziny.
Po tym czasie kierowca musi zrobić 45-minutową przerwę, chyba że za-
czyna odpoczynek. Przerwa ta może być zastąpiona krótszymi, przerwa-
mi trwającymi minimum 15 minut każda, wykorzystywanymi w trakcie
4,5 godzinnego prowadzenia pojazdu. Przerwy te nie są wliczane do
dziennego okresu wypoczynku. Nie można też podczas nich wykonywać
innej pracy;
— tygodniowy czas pracy kierowcy, łącznie z godzinami nadliczbowymi, nie
może przekraczać przeciętnie 48 godzin, natomiast można wydłużyć ty-
godniowy czas pracy do 60 godzin, jeżeli średni tygodniowy czas pracy nie
przekroczy 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nie przekraczają-
cym 4 miesięcy;
— w ciągu dwóch tygodni kierowca nie może przekroczyć 90 godzin prowa-
dzenia pojazdu;
— kierowcy przysługuje każdej doby prawo do co najmniej 11 godzin nie-
przerwanego odpoczynku. Może być on skrócony, ale nie mniej niż do
9 godzin i nie częściej niż 3 razy w ciągu tygodnia. Przy takim skróceniu
równoważny okres wypoczynku trzeba wykorzystać przed końcem następ-
nego tygodnia. Można też podzielić odpoczynek na 2 lub 3 części, ale
jedna z nich powinna wynosić co najmniej 8 kolejnych godzin, a dobowy
odpoczynek – 12 godz.;
— doba dla załogi dwuosobowej prowadzącej pojazd trwa maksimum 30
godzin. Standardowe okresy prowadzenia pojazdu w przypadku załogi
dwuosobowej: 4,5 h – I kierowca, 4,5 h – II kierowca, 4,5 h – I kierowca,
4,5 h – II kierowca, 12 h – odpoczynek. Podczas prowadzenia pojazdu
przez załogę dwuosobową nie są wymagane powyższe okresy przerw, gdyż
czas oczekiwania oraz czas nie poświęcony prowadzeniu pojazdu nie jest
uważany za czas wykonywania pracy;
— w przypadku prowadzenia pojazdu przez załogę dwuosobową, minimalny
okres nieprzerwanego odpoczynku wynosi 8 godzin w każdym 30-godzin-
nym okresie. Nie jest dopuszczalny odbiór odpoczynku przez jednego
z kierowców, gdy pojazd jest prowadzony przez drugiego kierowcę. Za
odpoczynek uznaje się tylko ten czas, gdy pojazd znajduje się na postoju.
Przewoźnicy muszą pamiętać, że dobowy odpoczynek nie może być w ja-
dącym pojeździe, a na parkingu można go spędzić wyłącznie wtedy, gdy
samochód wyposażony jest w miejsce do spania;
— maksymalnie po sześciu okresach jazdy dziennej lub sześciu dniach, kierow-
ca zobowiązany jest skorzystać z odpoczynku tygodniowego. Postanowienia
rozporządzenia określają go jako przedłużenie odpoczynku dziennego. Po-
winien on wynosić 45 godzin, przy czym dopuszczalne jest jego skrócenie
do 36 godzin, jeśli jest odbierany w miejscu normalnej bazy pojazdu lub
w miejscu zamieszkania kierowcy, albo do 24 godzin, jeśli jest odbierany
w innym miejscu. Okres, o jaki został skrócony odpoczynek, przysługuje
kierowcy do wykorzystania przed upływem trzeciego tygodnia po tygodniu,
w którym nastąpiło skrócenie;
— jeśli praca wykonywana jest co najmniej przez 4 godziny w porze nocnej, to
czas pracy kierowcy nie może przekraczać 10 godzin na dobę.
16
17
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Pracodawca jest zobowiązany:
— poinformować kierowców o obowiązujących ich przepisach z zakresu czasu
pracy, w sposób przyjęty u danego pracodawcy, oraz
— uzyskać od kierowcy oświadczenie na piśmie o wymiarze zatrudnienia albo
o nie pozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy,
— prowadzić ewidencję czasu pracy kierowców, niezależnie od stosowanego
systemu czasu pracy i sposobu wynagradzania za godziny nadliczbowe i za
pracę w porze nocnej, w rozliczeniu dobowym, tygodniowym i przyjętym
okresie rozliczeniowym,
— na wniosek kierowcy udostępniać mu ewidencję jego pracy.
6.1.2.
Ochrona przeciwpożarowa
W przypadku budowy lub adaptacji istniejącego budynku na bazę pojazdów lub
biuro firmy, należy uwzględnić przepisy przeciwpożarowe. Zgodnie z tymi przepi-
sami przedsiębiorca zobowiązany jest:
— przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacji tech-
nicznych i technologicznych
— wyposażyć obiekt, budynek lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz
środki gaśnicze zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach
— zapewnić osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwo i możliwość
ewakuacji
— przygotować obiekt lub budynek do prowadzenia akcji ratunkowej
— ustalić sposoby postępowania na wypadek pożaru, klęski żywiołowej lub
innego miejscowego zagrożenia.
Aby spełnić te wymogi, musimy już na etapie projektu budowlanego, czy adaptacji
budynku uzgodnić szczegóły z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpo-
żarowych. Aby oddać budynek do użytku wymagana jest zgoda straży pożarnej,
która wydaje postanowienie o dopuszczeniu budynku do użytkowania.
6.2. Licencja
Podjęcie i wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania odpowiedniej li-
cencji na wykonywanie transportu drogowego. Licencji udziela się na czas oznaczony,
nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat, uwzględniając wniosek przedsiębiorcy.
Aby otrzymać licencję przedsiębiorca musi spełnić następujący szereg warun-
ków:
— członkowie organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzające
spółką jawną lub komandytową, a w przypadku innego przedsiębiorcy
– osoby prowadzące działalność gospodarczą, spełniają wymogi dobrej
reputacji; wymóg dobrej reputacji nie jest spełniony lub przestał być speł-
niany przez te osoby, jeżeli:
a) zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyśl-
ne: karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu,
obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, ochronie środo-
wiska lub warunkom pracy i płacy albo innym przepisom dotyczącym
wykonywania zawodu,
b) wydano w stosunku do tych osób prawomocne orzeczenie zakazu-
jące wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu
drogowego;
— przynajmniej jedna z osób zarządzających przedsiębiorstwem lub osoba
zarządzająca w przedsiębiorstwie transportem drogowym legitymuje się
certyfikatem kompetencji zawodowych;
— posiada sytuację finansową zapewniającą podjęcie i prowadzenie działal-
ności gospodarczej w zakresie transportu drogowego określony dostępnymi
środkami finansowymi lub majątkiem w wysokości:
a) 9 000 euro – na pierwszy pojazd samochodowy przeznaczony do trans-
portu drogowego,
b) 5 000 euro – na każdy następny pojazd samochodowy;
— przedsiębiorca osobiście wykonujący przewozy i zatrudnieni przez przedsię-
biorcę kierowcy, a także inne osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę,
lecz wykonujące osobiście przewozy na jego rzecz, spełniają wymagania
określone w przepisach ustawy, przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997
r. – Prawo o ruchu drogowym oraz w innych przepisach określających wy-
magania w stosunku do kierowców, a także nie byli skazani prawomocnym
wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w ko-
munikacji, mieniu, wiarygodności dokumentów lub środowisku;
— posiada tytuł prawny do dysponowania pojazdem lub pojazdami samocho-
dowymi spełniającymi wymagania techniczne określone przepisami prawa
o ruchu drogowym, którymi transport drogowy ma być wykonywany.
Posiadanie sytuacji finansowej zapewniającej podjęcie i prowadzenie działalności
gospodarczej w zakresie transportu drogowego potwierdza się:
1) rocznym sprawozdaniem finansowym;
2) dokumentami potwierdzającymi:
a) dysponowanie środkami pieniężnymi w gotówce lub na rachunkach
bankowych lub dostępnymi aktywami,
b) posiadanie akcji lub udziałów lub innych zbywalnych papierów warto-
ściowych,
c) udzielenie gwarancji lub poręczeń bankowych,
d) własność nieruchomości.
Licencji udziela się na pisemny wniosek przedsiębiorcy. Wniosek ten powinien
zawierać:
1) oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres;
2) numer w rejestrze przedsiębiorców albo w ewidencji działalności gospo-
darczej;
3) określenie rodzaju i zakresu, a w krajowym transporcie drogowym taksówką
– także obszaru;
4) rodzaj i liczbę pojazdów samochodowych, którymi dysponuje przedsiębiorca
ubiegający się o udzielenie licencji;
5) czas, na jaki licencja ma być udzielona.
18
19
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Do wniosku należy dołączyć:
1. Odpis z rejestru przedsiębiorców albo z ewidencji działalności gospodarczej.
2. Kserokopia zaświadczenia o nadaniu numeru identyfikacji statystycznej
(REGON).
3. Kserokopia zaświadczenia o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej
(NIP).
4. Zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności za przestęp-
stwa umyślne (dotyczy członków organu zarządzającego osoby prawnej,
osoby zarządzającej spółką jawną lub komandytową, a w przypadku innego
przedsiębiorcy - osoby prowadzącej działalność gospodarczą): karne skar-
bowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, przeciwko mieniu, przeciw-
ko obrotowi gospodarczemu, przeciwko wiarygodności dokumentów, prze-
ciwko ochronie środowiska, przeciwko warunkom pracy i płacy, przeciwko
innym przepisom dotyczącym wykonywania zawodu.
5. Wykaz pojazdów samochodowych wraz z kserokopiami krajowych dokumen-
tów dopuszczających pojazd do ruchu (a w przypadku, gdy przedsiębiorca
nie jest właścicielem tych pojazdów - również dokument potwierdzający
prawo do dysponowanie nimi).
6. Oświadczenie, że w stosunku do osób wymienionych w pkt 4 nie wydano
prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności gospo-
darczej w zakresie transportu drogowego.
7. Kserokopię certyfikatu kompetencji zawodowych przedsiębiorcy lub osoby
zarządzającej transportem drogowym w przedsiębiorstwie.
8. Dokumenty potwierdzające sytuację finansową zapewniającą podjęcie i pro-
wadzenie działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego.
9. Oświadczenie o zamiarze zatrudnienia kierowców spełniających wymagania
określone w przepisach ustawy o transporcie drogowym, przepisach ustawy
z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym oraz w innych przepisach
określających wymagania w stosunku do kierowców oraz że nie byli skazani
prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeń-
stwu w komunikacji, mieniu, wiarygodności dokumentów lub środowisku (speł-
nienie ww. warunków dotyczy również przedsiębiorcy, o ile zamierza osobiście
wykonywać przewozy).
Organem wydającym licencję w krajowym transporcie drogowym jest starosta
właściwy dla siedziby przedsiębiorcy.
6.3. Wymagania dotyczące kierowców
Przedsiębiorca wykonujący przewóz drogowy może zatrudnić kierowcę, jeżeli
osoba ta:
1) ukończyła 21 lat;
2) posiada odpowiednie uprawnienie do kierowania pojazdem samochodo-
wym, określone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowym;
3) nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku
kierowcy;
4) nie ma przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stano-
wisku kierowcy;
5) uzyskała kwalifikację wstępną;
6) ukończyła szkolenie okresowe.
Wymóg ukończenia 21 lat nie dotyczy kierowcy wykonującego przewóz drogowy rzeczy
pojazdem samochodowym lub zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t i nie przekraczającej 7,5 t. Ponadto w stosunku do kierowcy pojaz-
du, do kierowania którego wymagane jest prawo jazdy kategorii A1, A, B1, B lub B+E
lub którego konstrukcja ogranicza prędkość do 45 km/h nie ma wymogów uzyskania
kwalifikacji wstępnej, ukończenia szkolenia okresowego oraz wieku.
Kwalifikacja wstępna jest dodatkowym szkoleniem, którego zaliczenie uprawnia do
zostania zawodowym kierowcą samochodów ciężarowych. Kierowca obowiązany
jest uzyskać kwalifikację wstępną, odpowiednio do pojazdu, którym zamierza
wykonywać przewóz drogowy, w zakresie bloków programowych określonych
odpowiednio do kategorii prawa jazdy:
1) C1, C1+E, C i C+E;
2) D1, D1+E, D i D+E.
Kwalifikacja wstępna obejmuje zajęcia teoretyczne i praktyczne oraz testy kwalifikacyj-
ne. W sumie jest to 280 godzin zajęć. Zajęcia teoretyczne obejmują 195 godzin. Do-
chodzą jeszcze zajęcia specjalistyczne (także teoria) - 65 godzin. Zajęcia praktyczne to
w sumie 20 godzin. Z tego 16 godzin to jazda w ruchu drogowym i 4 godziny praktyki
w warunkach specjalnych. Podczas odbywania takiego specjalistycznego szkolenia
kierowca poznaje zasady racjonalnego kierowania pojazdem z uwzględnieniem
przepisów bezpieczeństwa. W tym celu kierowca uczy się właściwości technicznych
i zasad działania elementów bezpieczeństwa pojazdu. Ponadto uczy się, jak prowadzić
pojazd, by zużywał on mniej paliwa, jak zabezpieczyć przewożony towar. Szkolenie
kończy egzamin. Po zaliczeniu testów wojewoda lub upoważniony przez niego członek
komisji albo dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej wydaje osobie, która uzyska-
ła kwalifikację wstępną, świadectwo kwalifikacji zawodowej potwierdzające uzyskanie
kwalifikacji wstępnej. W ciągu 21 dni od zdania testu kwalifikacyjnego wojewoda ma
przekazać do centralnej ewidencji kierowców dane kierowcy, który uzyskał świadectwo
kwalifikacji zawodowej. Koszty kwalifikacji wstępnej to ok. 5 000-6 000 zł.
Kierowcy posiadający świadectwo kwalifikacji zawodowej są zobowiązani do odby-
wania szkoleń okresowych, których celem będzie uaktualnienie ich wiedzy o wyko-
nywanej pracy. Kierowca obowiązany jest co pięć lat, począwszy od dnia uzyskania
świadectwa kwalifikacji zawodowej poświadczającego uzyskanie kwalifikacji wstępnej,
ukończyć szkolenie okresowe odpowiednio do pojazdu, którym wykonuje przewóz dro-
gowy. Kierowca może odbywać szkolenie okresowe w jednej z następujących form:
1) kursu okresowego;
2) cyklu zajęć rozłożonych w okresie pięciu lat, obejmującego program kursu
okresowego.
Szkolenie okresowe obejmuje takie dziedziny jak bezpieczeństwo czy racjonalne
zużycie paliwa. Szkolenia są organizowane wyłącznie przez ośrodki upoważnione
przez władze krajowe. Po zakończeniu szkolenia, wydane zostanie świadectwo
udziału - ważne w razie zmiany miejsca pracy. Szkolenie okresowe trwa minimum
30 godzin. Jego cena to ok. 800 zł.
20
21
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Kierowcy muszą przechodzić także okresowe badania lekarskie, stwierdzające
istnienie lub brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami. Badania
te są wykonywane co 5 lat do czasu ukończenia przez kierowcę 60 roku życia, po
tym okresie muszą one być wykonywane co 30 miesięcy.
Kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom psychologicznym
przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psy-
chologicznych, do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy. Badanie te są
wykonywane z taką samą częstotliwością jak okresowe badania lekarskie.
6.4. Opłaty związane z prowadzeniem działalności w zakresie krajowego
transportu towarowego
Przedsiębiorca podejmujący i wykonujący transport drogowy jest obowiązany do
ponoszenia różnych opłat. W krajowym transporcie towarowym są to opłaty za:
1) czynności administracyjne;
2) przeprowadzenie egzaminu nadającego certyfikat kompetencji zawodowych;
3) wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych.
Ad. 1. Opłaty za czynności administracyjne należy uiścić za:
— udzielenie licencji, zmianę licencji, przedłużenie ważności licencji, wyda-
nie wypisu z licencji, wydania wtórnika licencji, przeniesienia uprawnień
wynikających z licencji oraz wyrażenia zgody na wykonywanie uprawnień
wynikających z licencji,
— wydanie świadectwa kierowcy lub jego zmiany oraz wydania wtórnika świa-
dectwa kierowcy.
Opłaty te pobierają organy wykonujące powyższe czynności.
Wysokość opłat za wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy pojazdem
samochodowym:
na okres
od 2 do 15 lat
powyżej 15 do 30 lat powyżej 30 do 50 lat
kwota licencji na rzeczy
800 zł
900 zł
1.000 zł
Pozostałe opłaty:
1.
zmiana licencji
10% opłaty za licencję
2.
wydanie wypisu w przypadku zmiany licencji
5% opłaty za licencję
3.
wydanie wypisu w innych przypadkach
1% opłaty za licencję
4.
wydanie wtórnika licencji (okoliczności niezależnych
od przedsiębiorcy):
10% opłaty za licencję
5.
wydanie wtórnika licencji (okoliczności inne):
25% opłaty za licencję
6.
przeniesienie uprawnień wynikających z licencji
(spadkobranie, połączenie, podział, przekształcenie)
5% opłaty za licencję
7.
wyrażenie zgody na wykonywanie uprawnień przez osobę,
która złożyła wniosek o stwierdzenie nabycia spadku
po zmarłym przedsiębiorcy posiadającym licencję
5% opłaty za licencję
Za wydanie świadectwa kierowcy pobiera się opłatę w wysokości:
10 zł – gdy świadectwo kierowcy jest wydawane na okres do 1 roku;
15 zł – gdy świadectwo kierowcy jest wydawane na okres do 2 lat;
20 zł – gdy świadectwo kierowcy jest wydawane na okres do 3 lat;
30 zł – gdy świadectwo kierowcy jest wydawane na okres do 4 lat;
40 zł – gdy świadectwo kierowcy jest wydawane na okres do 5 lat.
Za zmianę świadectwa kierowcy oraz za wydanie wtórnika świadectwa kierowcy
pobiera się opłaty w wysokości 10 zł.
Za sprawdzenie posiadanej wiedzy niezbędnej do wykonywania działalności go-
spodarczej w zakresie transportu drogowego pobiera się opłatę w wysokości – 400
zł – za egzamin w zakresie krajowego transportu drogowego osób lub rzeczy.
Za wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogo-
wym rzeczy pobiera się opłatę – 300 zł.
Podmioty wykonujące krajowy przewóz drogowy zobowiązane są również do
uiszczania opłaty za przejazd pojazdu samochodowego po drogach krajowych.
Maksymalna wysokość tej opłaty nie może być wyższa niż równowartość 1800
euro rocznie, z wyłączeniem pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie
całkowitej poniżej 12 ton.
Opłaty te tzw. winiety można uiszczać w następujących jednostkach:
— Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego w Warszawie,
— urzędy celne,
— stowarzyszenia zrzeszające przewoźników drogowych.
Uiszczenia opłaty dokonuje się przez nabycie karty opłaty, której samoprzylep-
ną część należy umieścić w sposób trwały wewnątrz pojazdu samochodowego,
w prawym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu. Odcinek kontrolny należy oka-
zywać na żądanie osób uprawnionych do kontroli karty opłaty. Dowód uiszczenia
opłaty stanowią obie części karty opłaty łącznie. Karty opłat mogą być dobowe,
tygodniowe, miesięczne i roczne.
6.5. Obowiązujące wybrane akty prawne związane z usługami transportowymi
— Ustawa z dnia 06.09.2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2001, nr
125, poz. 1371z późn. zm.)
— Ustawa z dnia 15.11.1984 r. Prawo przewozowe (tekst jednolity, Dz. U.
z 2000, nr 50, poz. 601 z późn. zm.).
— Ustawa z dnia 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 1997, nr
98, poz. 602 z późn. zm.).
— Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25.06.2004 r. w sprawie
wzorów licencji na wykonywanie transportu drogowego oraz wypisów z tych
licencji (Dz. U. z 2004, nr 153, poz. 1612).
— Ustawa z dnia 16.04.2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2004, nr
92, poz. 879).
— Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 04.12.2007 r. w sprawie
wysokości opłat za czynności administracyjne związane z wykonywaniem
22
23
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
przewozu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu kompe-
tencji zawodowych (Dz. U. z 2007, nr 235, poz. 1726).
— Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst
jednolity, Dz. U. z 2007 r., nr 155, poz. 1095).
— Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst
jednolity, Dz. U. z 2007 r., nr 168, poz. 1186).
— Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U.
z 2000 r., nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).
— Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U.
z 2004 r., nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
— Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(tekst jednolity, Dz. U. z 2000 r., nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
— Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodo-
wym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U.
z 1998 r., nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
— Ustawa z dnia 16.11.2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r.,
nr 217, poz. 1588).
— Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób praw-
nych (Dz. U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
— Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
(tekst jednolity, Dz. U. z 2007 r., nr 11, poz. 74 z poźn. zm.).
7.
Koszty prowadzenia firmy usługowej transportu
drogowego towarów
7.1. Budżet początkowy
Rozpoczęcie prowadzenia działalności w zakresie transportu towarowego drogo-
wego wymaga zgromadzenia sporych środków finansowych. Szacunkowe koszty
założenia firmy transportu towarowego mogą wynosić:
— posiadanie odpowiednich środków finansowych lub majątku gwarantujące-
go podjęcie i prowadzenie tej działalności:
– na pierwszy pojazd przeznaczony do transportu towarowego
– 9 000 euro (ok. 40 000 zł)
– na każdy następny taki pojazd – 5 000 euro (ok. 22 000 zł)
— koszty kwalifikacji wstępnej kierowcy –
5 000 – 6 000 zł
— koszty licencji na przewóz rzeczy –
800 – 1 000 zł
— koszty świadectwa kierowcy –
10 – 40 zł
— koszty egzaminu w zakresie krajowego transportu drogowego –
400 zł
— koszty certyfikatu kompetencji zawodowych –
300 zł
— koszty winiety rocznej –
do 1 800 euro (ok. 8 000 zł)
— strona internetowa –
1000 zł – 2000 zł
— koszty rejestracji działalności –
300 zł
— koszty ulotek, wizytówek –
500 zł
— koszty wyposażenia biurowego (komputer, drukarka, telefon, meble) –
3 500 zł.
Razem koszty początkowe mogą wynieść od 59 810 zł (jeśli działalność będzie
rozpoczęta z jednym pojazdem), do 140 040 zł (przy założeniu, że przedsiębiorca
będzie startował z 4 pojazdami).
7.2. Budżet operacyjny
W przykładowym budżecie operacyjnym prowadzenia firmy transportu towaro-
wego krajowego przyjęte zostały następujące założenia:
— przedsiębiorca posiada jeden środek transportu;
— przedsiębiorca zatrudnia jednego pracownika;
— wynagrodzenie pracownika –
2 000 zł netto
— ilość przejechanych kilometrów w roku –
54 000 km;
— stawka za kilometr –
2,50 zł;
— ubezpieczenia społeczne dotyczą przedsiębiorcy i pracownika.
Przykład budżetu na 12 miesięcy:
Przychód
PLN
Przychody ze sprzedaży usług
135 000,00
Razem przychód
135 000,00
Koszty zmienne
Koszty wynagrodzeń
39 500,00
Razem koszty zmienne
39 500,00
Przychód brutto (Przychody – koszty zmienne)
95 500,00
Koszty stałe
Zużycie materiałów i energii (3 668 zł/m-c)
44 016,00
Telefon (200 zł/m-c)
2 400,00
Ubezpieczenie samochodu ( 3 000 zł/rok)
3 000,00
Koszty księgowe (200 zł/m-c)
2 400,00
Ubezpieczenia społeczne (1 297 zł)
15 564,00
Razem koszty stałe
67 380,00
Zysk brutto (przychód brutto – koszty stałe)
28 120,00
24
25
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
8.
Źródła finansowania działalności gospodarczej
Podstawowym warunkiem rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej
jest posiadanie przez firmę określonego majątku, a więc takich środków rze-
czowych (np. maszyny) i finansowych (np. kapitał własny), które umożliwiają
działanie w postaci produkcji towarów lub świadczenia określonych usług. Jeśli
firma zamierza się rozwijać i nie wystarcza jej własnych środków, może skorzy-
stać z zewnętrznych źródeł finansowania. Do podstawowych form finansowania
działalności możemy zaliczyć:
— pożyczki i kredyty
— leasing
— inwestor typu venture capital
— inwestor zwany aniołem biznesu
— franchising (tak zwana franszyza)
— dotacje z funduszy strukturalnych i programów pomocowych Unii Europejskiej.
8.1. Kredyty
W naszym kraju działa szereg banków komercyjnych, które w swojej ofercie posiadają
kredyty obrotowe i inwestycyjne dla firm. Jednak rozmowy o takim kredycie możemy
rozpocząć dopiero, gdy nasza firma działa na rynku od ok. 6 miesięcy, ponieważ wtedy
bank może zweryfikować czy jesteśmy w stanie go spłacić. Dla banków bowiem, jeżeli
chodzi o udzielanie kredytów, firmy prywatne są największą grupą ryzyka.
Mimo to, kredyty są najczęściej stosowanym przez małe i średnie przedsiębiorstwa
zewnętrznym źródłem finansowania. Podstawowym kosztem kredytu są odsetki,
będące pewnym procentem od pożyczonej sumy płaconym bankowi przez kre-
dytobiorcę. Oprócz tego, banki pobierają prowizje i opłaty takie, jak prowizja
przygotowawcza czy prowizja od niewykorzystanego salda kredytu.
Rodzaje kredytów:
— kredyt inwestycyjny – jest to kredyt udzielany firmom na zrealizowanie
konkretnego przedsięwzięcia inwestycyjnego. Przedmiotem kredytowania
może być każdy środek zaliczany do majątku trwałego przedsiębiorstwa,
— kredyt na zakup samochodów – to specyficzny rodzaj kredytu inwestycyj-
nego ze względu na fakt, że samochody są środkami powszechnie używa-
nymi w działalności gospodarczej i dlatego banki stosują w tym przypadku
uproszczone procedury badania zdolności kredytowej, mogą z niego korzy-
stać także firmy małe, prowadzące działalność niedługo,
— kredyt obrotowy - przeznaczony do finansowania bieżącej działalności
przedsiębiorstwa (składników majątku obrotowego). Kredyty obrotowe są
najczęściej krótkoterminowe i mogą występować pod kilkoma postaciami
(kredyt nieodnawialny wypłacany jednorazowo, linia kredytowa, linia kredy-
towa odnawialna, kredyt w rachunku bieżącym).
8.2. Pożyczki
Największe problemy z dostępem do zewnętrznego finansowania mają osoby
podejmujące działalność gospodarczą oraz firmy małe, bez historii kredytowej,
które nie posiadają majątku wystarczającego do zabezpieczenia kredytu. Przedsię-
biorstwa takie mają znacznie mniejsze szanse na uzyskanie kredytu bankowego.
Dlatego tak istotny jest dla nich dostęp do źródeł finansowania z różnego typu
instytucji pożyczkowych. Najczęściej są to pożyczki z funduszy pożyczkowych
i z Funduszu Mikro.
Pożyczki z funduszy pożyczkowych
Fundusze pożyczkowe udzielają pożyczek przeznaczonych na cele związane z pod-
jęciem, prowadzeniem i rozwojem działalności gospodarczej, między innymi na:
— finansowanie inwestycji,
— wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych,
— zakup maszyn i urządzeń,
— rozbudowę, adaptację lub modernizację obiektów produkcyjnych, handlo-
wych, usługowych,
— zakup materiałów i surowców niezbędnych do realizacji założonego przed-
sięwzięcia gospodarczego.
Oferują one jednocześnie korzystne warunki:
— udzielane pożyczki są oprocentowane nie niżej, niż według stopy referen-
cyjnej, określonej przez Komisję Europejską, opublikowanej w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej, obowiązującej w dniu zawarcia umowy
o udzieleniu pożyczki,
— pożyczki są udzielane po przeprowadzeniu analizy ryzyka ich niespłacenia
i po ustanowieniu należytego zabezpieczenia spłaty,
— maksymalna wysokość pożyczki wynosi 120 000 złotych;
— pożyczki nie są udzielane przedsiębiorcom będącym w trudnej sytuacji,
w rozumieniu przepisów Wytycznych Wspólnoty, dotyczących pomocy pań-
stwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.
Działalność pożyczkowa w Polsce prowadzona jest przez wiele organizacji i insty-
tucji pozabankowych. Listę funduszy pożyczkowych można znaleźć pod adresem:
http://ksu.parp.gov.pl .
Fundusze pożyczkowe są też uruchamiane przez organizacje pozarządowe, wspiera-
jące rozwój przedsiębiorczości w danym regionie, umożliwiając w sposób bezpośredni
realizowanie przedsięwzięć inwestycyjnych małym przedsiębiorcom oraz osobom uru-
chamiającym działalność gospodarczą, jak np. Fundusz Pożyczkowy Ośrodka Pro-
mowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu, przeznaczony głównie dla mieszkańców
województwa świętokrzyskiego i podkarpackiego (http://www.opiwpr.org.pl).
Pożyczki z Funduszu Mikro
Instytucją finansową o charakterze „not for profit”, działającą poza sektorem ban-
kowym, która specjalizuje się w obsłudze małych oraz średnich przedsiębiorstw,
jest również funkcjonujący w Polsce od 1994 roku Fundusz Mikro, działający już
w około 35 oddziałach terenowych w całej Polsce. Fundusz Mikro udziela pożyczek
najmniejszym przedsiębiorstwom, zatrudniającym do 10 osób, które nie mają
szansy uzyskania kredytu bankowego. Szczegółowe informacje na temat Funduszu
Mikro można znaleźć pod adresem: http://www.funduszmikro.pl .
26
27
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
8.3. Venture capital
Fundusze Venture Capital są to wyspecjalizowane firmy, często powiązane
z bankami i innymi instytucjami finansowymi, zajmujące się inwestowaniem
w przedsięwzięcia charakteryzujące się wysokim ryzykiem, ale zarazem umoż-
liwiające osiągnięcie bardzo wysokiej stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału.
Przedmiotem zainteresowania funduszy venture capital są przedsięwzięcia in-
nowacyjne i firmy o dużym potencjale wzrostu. Szczególnie atrakcyjne dla tych
funduszy są zatem branże takie, jak informatyka, usługi internetowe i szeroko
pojęta branża hi-tech.
Venture capital interesuje się głównie małymi i średnimi firmami, które dysponują
innowacyjnym produktem lub usługą. Środki funduszy venture capital inwestowa-
ne są na pewien czas (z reguły 3-10 lat), charakteryzujący się szybkim wzrostem
firmy. Po ustabilizowaniu pozycji rynkowej venture capital odsprzedają posiadane
udziały, wprowadzając akcje firmy na giełdę, znajdując inwestora branżowego lub
odsprzedając posiadane akcje pozostałym właścicielom, w zależności od tego,
która forma przyniesie im najwyższy zysk.
8.4. Aniołowie biznesu
Anioł Biznesu (ang. Business Angel) to szczególny typ inwestora prywatnego,
który własne nadwyżki finansowe lokuje w nowe, dobrze rokujące firmy (start-up),
które dzięki zastrzykowi kapitałowemu mogą szybko (w ciągu 2-4 lat) rozwinąć
skrzydła, dając wysoki wzrost wartości udziałów.
Anioły Biznesu to zamożne osoby prywatne, wspierające przedsiębiorców finan-
sowo i merytorycznie, ze skłonnością do inwestowania w tych obszarach, w które
inni obawiają się wkraczać, oczekujące w zamian za swoje pieniądze, udziałów
w przedsięwzięciu oraz możliwości wpływania na strategiczne decyzje firmy,
w którą inwestują. Poza funduszami, Anioły dążą do kształcenia nowego poko-
lenia przedsiębiorców i robienia użytku z doświadczenia, oferując często wparcie
w zarządzaniu i przydatne kontakty.
8. 5. Leasing
Leasing stanowi przede wszystkim formę finansowania inwestycji, skupiającą
w sobie zarówno cechy umowy dzierżawy, jak i kredytu. Z jednej strony, korzysta-
jącemu (leasingobiorcy) przysługuje prawo do używania towarów nie będących
jego własnością, z drugiej natomiast korzystający dokonując płatności za uży-
wanie przedmiotu leasingu spłaca jednocześnie jego wartość. Za użytkowanie
obiektu leasingobiorca płaci w określonych terminach raty leasingowe, składa-
jące się z dwóch części: składnika kapitałowego, odzwierciedlającego wartość
użytkowanego obiektu, przypadającego na okres leasingu i składnika odsetko-
wego, stanowiącego wynagrodzenie dla finansującego (leasingodawcy).
Biorąc pod uwagę liczbę stron biorących udział w transakcji leasingowej wyróżnia
się:
— leasing bezpośredni (gdy producent zawiera umowę bezpośrednio z użyt-
kownikiem)
— leasing pośredni (w transakcji uczestniczą więcej niż dwie strony, tzn. mię-
dzy producentem a użytkownikiem występuje wyspecjalizowane przedsię-
biorstwo leasingowe).
Możemy wyróżnić również:
— leasing operacyjny - który polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie
dobra inwestycyjnego. Czas ten jest z reguły krótszy niż okres normatyw-
nego zużycia leasingowanej rzeczy. W praktyce umowy leasingu operacyj-
nego zawierają zapis o wykupie przez korzystającego po jej zakończeniu,
za określoną z góry wartość końcową, powiększoną o podatek od towarów
i usług (VAT).
— leasing finansowy (kapitałowy) – który polega na oddaniu rzeczy w użyt-
kowanie, w zamian za raty leasingowe. Przedmiot leasingu jest własnością
finansującego, amortyzuje go korzystający, natomiast przeniesienie tytułu
własności może być zagwarantowane w umowie. Firma zwiększa więc war-
tość swojego majątku, nie ponosząc dodatkowych kosztów po zakończeniu
umowy, a zwiększona forma amortyzacji pozwala regulować jej koszty
i dochody.
8.6. Franchising
Franchising (franszyza) nie jest formą finansowania w ścisłym tego słowa zna-
czeniu. Wspominamy o nim dlatego, że może on w znacznym stopniu ułatwić
rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, a także ograniczyć początkowe
koszty związane z inwestycjami, bieżącym finansowaniem działalności i marke-
tingiem, a więc zapotrzebowaniem na zewnętrzne źródła finansowania. Fran-
chising jest długoterminową umową udzielenia biorcy przez dawcę pozwolenia
na używanie jego firmy tzn. nazwy, znaków towarowych, nazw handlowych,
związanych z prowadzeniem działalności, technologii i systemów dystrybucji oraz
udzielenie wszelkiej niezbędnej pomocy w tym zakresie. Dawcami są najczęściej
duże, znane na rynku firmy, często są to międzynarodowe korporacje. Biorca-
mi są natomiast prywatne firmy lub osoby dopiero rozpoczynające działalność
gospodarczą. W systemie franchisingu działają firmy takie jak: Mc Donald’s,
Pizza Hut, Burger King, Benetton, Bata, Coca-Cola, Pepsi-Cola, Rema 1000,
Ford i wiele innych międzynarodowych korporacji. Wynagrodzeniem dla dawcy
są opłaty licencyjne i opłaty w formie stałych kwot miesięcznych lub określonego
procentu od obrotów, wnoszone przez biorcę.
Korzyści z franchisingu w kontekście finansowym to przede wszystkim:
— możliwość uzyskania pomocy finansowej w formie pożyczki lub udziału
dawcy franchisingu w kosztach inwestycji
— możliwość dzierżawy sprzętu przez biorcę (nabywanego przez dawcę)
— dostarczanie przez dawcę elementów wyposażenia lokalu
— finansowanie przez dawcę majątku obrotowego (opóźnione terminy płat-
ności)
— ograniczenie kosztów: marketingu (promocji i reklamy), szkoleń pracowni-
ków itp.
— biorca korzysta z renomy i “siły” dawcy co poprawia jego wiarygodność
kredytową w bankach, oraz pozycję w negocjacjach handlowych z kontra-
hentami
— wysokie prawdopodobieństwo sukcesu rynkowego i przewidywalność do-
chodów
28
29
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
— zwiększony poziom bezpieczeństwa (korzystanie z „opieki” silnego partne-
ra).
Wadami franchisingu są:
— ograniczenie samodzielności przedsiębiorcy i jego podporządkowanie fir-
mie dawcy
— „nierówne siły”, dawca ma zawsze silniejszą pozycję przetargową od biorcy
i może mu narzucać warunki umowy
— wysokie koszty początkowe (opłaty licencyjne 10 000-60 000 USD)
— ograniczone możliwości ekspansji i rozwoju
— znaczne opłaty na rzecz dawcy zmniejszające zyskowność działalności.
8.7. Dotacje
Polscy przedsiębiorcy mogą korzystać z wielu programów pomocowych Unii Eu-
ropejskiej na lata 2007 -2013, z których najbardziej znaczące to:
Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Rozwój Polski Wschodniej
Program Rozwoju obszarów Wiejskich.
Szczegółowe informacje na temat wymienionych programów można znaleźć na
stronie: http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Istotnym źródłem wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw jest również
16 Regionalnych Programów Operacyjnych, wynikających ze strategii rozwoju
poszczególnych województw. Szczegółowe informacje na temat programów uzy-
skać można na stronach urzędów marszałkowskich poszczególnych województw.
Informacje na temat wszystkich Regionalnych Programów Operacyjnych można
również znaleźć na stronie: http://www.funduszestrukturalne.gov.pl .
Ubiegając się o wsparcie w postaci unijnych dotacji dla inwestycji musimy pa-
miętać, że nie jest ono wypłacane z góry. Ma charakter refundacji poniesionych
wydatków. Z tego powodu beneficjent (odbiorca) musi udowodnić, że ma zdolność
sfinansowania projektu ze środków własnych. Te zaś mogą pochodzić z kredytu
bankowego, pożyczki lub leasingu.
W większości przypadków programy operacyjne są tak skonstruowane, że umoż-
liwiają refundację tylko części wydatków poniesionych przez przedsiębiorcę. Wy-
datki podlegające refundacji stanowią tzw. koszty kwalifikowane i tylko one mogą
zostać zrefundowane do poziomu określonego w danym programie operacyjnym.
Pozostała część kosztów kwalifikowanych nieobjętych dotacją oraz koszty niekwali-
fikowane (tzn. takie, które z założenia nie są refundowane), muszą być sfinansowa-
ne przez przedsiębiorcę. Z tego względu przedsiębiorcy, którzy planują realizację
projektu z dofinansowaniem unijnym, muszą mieć zapewnione środki finansowe
na ich realizację (fundusze te mogą być środkami własnymi firmy przeznaczonymi
na realizację projektu). Jeśli jednak fundusze firmy nie są wystarczające, wówczas
istnieje konieczność uzyskania zewnętrznego finansowania z banku lub innej in-
stytucji finansowej, akceptowanej w ramach programu operacyjnego.
30
31
9.
Biznes plan przedsięwzięcia
Wielu aktywnym i twórczym osobom z ciekawymi pomysłami i potrzebą działania
brakuje umiejętności przeanalizowania własnego pomysłu zgodnie z regułami
ekonomicznymi, jako przedsięwzięcia, które ma przynosić zyski. Decyzja o za-
łożeniu własnej firmy powinna być poprzedzona opracowaniem biznes planu,
w którym zostaną zdefiniowanie podstawowe cele działalności firmy, główny
produkt oferowany przez firmę, powód, dla którego zakłada się własną firmę,
zysk zwrotny z zainwestowanych środków, osobiste motywacje właściciela firmy,
analiza rynku i konkurencji, wyliczenie opłacalności biznesu, wysokość nakładów
inwestycyjnych niezbędnych do uruchomienia działalności. Biznes plan pomoże
nam również ocenić nasze mocne i słabe strony, możliwości i zagrożenia. Będzie
również stanowił dane wyjściowe do opracowania strategii zarządzania firmą i jej
rozwoju w okresie długoterminowym np. pięcioletnim.
Opracowanie biznes planu można powierzyć wyspecjalizowanej firmie, ale też
można przygotować go samodzielnie, dokonując analizy rynku i branży. Ważne
informacje na temat zakładania firmy są dostępne bezpłatnie w wielu instytucjach
publicznych oraz w instytucjach otoczenia biznesu, wspierających przedsiębiorców
rozpoczynających działalność gospodarczą.
Na stronie www ABC biznesu http://www.opiwpr.org.pl/abcbiznesu, uruchomionej
przez Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu, z myślą o oso-
bach, które są zdecydowane podjąć wyzwanie, zakładając własną firmę, oprócz
niezbędnych, praktycznych informacji, ważnych dla podejmowania decyzji o wy-
borze rodzaju działalności gospodarczej, a także na temat zasad uruchamiania
i prowadzenia firmy, zamieszczony jest
wzór biznes planu wraz z arkuszem kalku-
lacyjnym, udostępniony użytkownikom, jako narzędzie ułatwiające opracowanie
biznes planu własnej firmy, z którego proponujemy skorzystać.
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Jak założyć firmę usługową transportu drogowego towarów
Opracowanie: Katarzyna Sawicka-Wójcik
Konsultacje: Elżbieta Tomasik
Korekta: Halina E. Sadecka
Opracowanie graficzne: rzeczyobrazkowe.pl
Sandomierz 2009 r.
Publikacja bezpłatna, wydana przez Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu,
w ramach projektu „ABC biznesu – pakiety branżowe”, współfinansowanego ze środków
Fundacji Wspomagania Wsi.