ZAMKNIĘCIE
KSIĄG
RACHUNKOWYCH
W JEDNOSTKACH
PUBLICZNYCH
ETAPY, TERMINY, METODY
W publikacji m.in.:
√√√√
jak sporz
ą
dzi
ć
optymalny harmonogram czynno
ś
ci
zwi
ą
zanych z zamkni
ę
ciem roku,
√√√√
w jaki sposób w ksi
ę
gach rachunkowych uj
ąć
operacje
podlegaj
ą
ce rozliczeniu w czasie,
√√√√
kiedy jednostki publiczne powinny tworzy
ć
odpisy
aktualizuj
ą
ce z tytułu trwałej utraty warto
ś
ci
ś
rodków
trwałych oraz warto
ś
ci niematerialnych i prawnych.
Zamknięcie ksiąg rachunkowych w jednostkach publicznych
2
Szanowny Czytelniku,
Ksi
ę
gi rachunkowe jednostek sektora
finansów publicznych zamyka si
ę
na
dzie
ń
bilansowy, którym jest ostatni dzie
ń
roku obrotowego. Odpowiednio wcze
ś
niej przedstawiciele
słu
ż
b finansowo-ksi
ę
gowych powinni zapewni
ć
sobie
mo
ż
liwo
ść
uj
ę
cia wszystkich dowodów ksi
ę
gowych
dotycz
ą
cych danego roku obrotowego, ale równie
ż
dokumentów, które wpływaj
ą
do jednostki przez pierwszy
kwartał roku nast
ę
pnego. Ze wzgl
ę
du na zmiany
wprowadzone ostatni
ą
nowelizacj
ą
szczególnych zasad
rachunkowo
ś
ci, ksi
ę
gowi powinni tak
ż
e zwróci
ć
uwag
ę
na
kwesti
ę
odpisów z tytułu utraty trwałej warto
ś
ci aktywów.
Zach
ę
cam do lektury
redaktor publikacji
bran
ż
owych
dla sektora publicznego
Zamknięcie ksiąg rachunkowych w jednostkach publicznych
3
Spis tre
ś
ci:
Harmonogram czynno
ś
ci w zwi
ą
zku z zamkni
ę
ciem roku ... 5
Inwentaryzacja aktywów i pasywów jednostki ……………... 6
Zapewnienie kompletno
ś
ci ksi
ą
g rachunkowych ………..... 10
Rozliczenie przyszłych okresów ……………………...…….. 11
Naliczenie odsetek od nale
ż
no
ś
ci i zobowi
ą
za
ń
………….. 12
Utworzenie i ewidencja odpisów aktualizuj
ą
cych ……...…. 13
Naliczenie dodatkowego wynagrodzenia rocznego …….... 15
Przekształcenie wyceny bie
żą
cej maj
ą
tku ……………….... 15
Sprawdzenie poprawno
ś
ci zapisów ………………………... 18
Przeksi
ę
gowanie sald ……………………………………….. 18
Wydruk i ostateczne zamkni
ę
cie ….………………………... 22
Zamknięcie ksiąg rachunkowych w jednostkach publicznych
4
Przed podj
ę
ciem czynno
ś
ci słu
żą
cych zamkni
ę
ciu roku
pomocne jest przygotowanie harmonogramu całokształtu
niezb
ę
dnych czynno
ś
ci wpływaj
ą
cych na prawidłowo
ść
zako
ń
czenia roku (patrz: tabela 1).
Zestawienie takie mo
ż
e by
ć
przygotowywane w formie
zarz
ą
dzenia kierownika jednostki corocznie. Mo
ż
e tak
ż
e
stanowi
ć
stały element funkcjonowania danego podmiotu.
Powinno wówczas zosta
ć
zapisane jako cz
ęść
dokumentacji
wewn
ę
trznej, np. jako element polityki rachunkowo
ś
ci. Bez
wzgl
ę
du na umiejscowienie, powinno odzwierciedla
ć
wytyczne okre
ś
lone prawem bilansowym oraz uwzgl
ę
dnia
ć
specyfik
ę
działalno
ś
ci danej jednostki.
Jednym z celów opracowywania harmonogramu jest
szczegółowe okre
ś
lenie terminu wpływu do jednostki
dokumentów finansowych, obrazuj
ą
cych zaistniałe zdarzenia
i operacje gospodarcze. Ma to szczególne znaczenie dla
zachowania jednej z fundamentalnych reguł rachunkowo
ś
ci –
zasady memoriału, zgodnie z któr
ą
w ksi
ę
gach
rachunkowych, a w konsekwencji równie
ż
w sporz
ą
dzanych
na ich podstawie sprawozdaniach finansowych, nale
ż
y uj
ąć
ogół zdarze
ń
gospodarczych dotycz
ą
cych danego roku
obrotowego, niezale
ż
nie od ich faktycznego momentu
zapłaty.
Zasada memoriału
Efekty operacji gospodarczych musz
ą
by
ć
ujmowane
w ksi
ę
gach rachunkowych w momencie ich powstania,
bez wzgl
ę
du na moment zaistnienia przepływu
ś
rodków pieni
ęż
nych z tego tytułu.
Czynno
ś
ci poprzedzaj
ą
ce zamkni
ę
cie ksi
ą
g nale
ż
y
dostosowa
ć
do specyfiki jednostki, jak równie
ż
do ustale
ń
wynikaj
ą
cych z polityki rachunkowo
ś
ci.