Katoliku, nie chowaj głowy w piasek
Katolicy i polityka: szanse i zagrożenia - nowość wydawnicza WSKSiM

W dzisiejszym świecie doświadczamy wykluczania katolików i Kościoła
katolickiego z życia publicznego. Dla wielu katolików - zarówno duchownych, jak i
świeckich - sytuacja ta wydaje się słuszna. Dają się słyszeć głosy, że jest to dla dobra
religii i Kościoła. To działanie jest jednocześnie wykluczeniem głosu katolickiego z
tak ważnej dziedziny, jaką jest polityka, która stanowi przecież o całokształcie życia
społecznego. Dlatego znaczna część katolików słusznie uważa, iż obowiązkiem ludzi

Kościoła jest służba życiu publicznemu, także w polityce. Ze strony duchownych i świeckich katolików
powinien być słyszany wyrazisty i mocny głos w sprawach dotyczących etyki w polityce, czyli właściwego
miejsca człowieka w polityce i właściwych relacji międzyludzkich opartych na sprawiedliwości społecznej.
Należy przypomnieć, że sprawiedliwość społeczna i solidarność to myśl chrześcijańska, która w kulturze
europejskiej przyniosła wielkie przemiany i ogromne dobro.

Problem globalny
III Międzynarodowy Kongres - Katolicy i polityka: szanse i zagrożenia, który był dziełem Wyższej Szkoły
Kultury Społecznej i Medialnej we współpracy z Katedrą Filozofii Kultury Katolickiego Uniwersytetu
Lubelskiego oraz International Gilson Society z USA, miał pomóc znaleźć odpowiedź na wiele kwestii i
wątpliwości dotyczących relacji pomiędzy katolikami i polityką, i to w skali nie tylko polskiej, ale także
światowej. Miał też za cel ukazać mechanizmy i drogi, które pomagają zrozumieć miejsce Kościoła
katolickiego w życiu publicznym i w polityce. Nie chodzi tutaj tylko o kwestię zajmowania stanowisk
politycznych, ale o mądre działania, tak aby nie pozwolić na eliminację kultury chrześcijańskiej z życia
publicznego.
Znamienne dla nas, że międzynarodowy kongres dotyczący polityki miał miejsce w Polsce w roku 2010, w
roku, w którym tragicznie zginęła polska elita polityczna, będąc na służbie wspólnemu dobru i historycznej
prawdzie narodowej. To dla nas szczególny znak przypominający prawdę, że służba publiczna jest trudnym,
ważnym i ofiarnym zobowiązaniem publicznym, aż do gotowości oddania własnego życia. Jest to nie jedyne
doświadczenie w polskiej historii. Jest to empiria wielu pokoleń Polaków, od których możemy nauczyć się,
że katolik jest gotowy do podjęcia tej służby w każdej sytuacji, nawet najtrudniejszej. Od błogosławionego
Papieża Jana Pawła II i Sługi Bożego księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego współczesne pokolenia
Polaków mogą uczyć się tej mądrej i roztropnej gotowości do bycia zawsze obecnym w pracy dla Narodu i
Ojczyzny. Byli oni, Papież Jan Paweł II i Prymas Stefan kardynał Wyszyński, najwybitniejszymi ludźmi
Kościoła naszych czasów, ponieważ byli zawsze nie tylko nauczycielami, ale największymi świadkami tej
służby. Zostawili ludziom Kościoła nie tylko przykład, ale i zobowiązanie. Te doświadczenia pomagają nam
zrozumieć, iż obecność katolików w polityce jest prawem i obowiązkiem. Na tych doświadczeniach i
zobowiązaniach budowała swoją postawę polska "Solidarność", która z istoty swej była nurtem katolickim.
"Solidarność" upomniała się o miejsce Pana Boga w życiu publicznym. Są to dla nas, katolików, zaszczytne
przykłady i zobowiązania. Nasza historia i polskie doświadczenie wniesione zostały również w dzieło III
Międzynarodowego Kongresu - Katolicy i polityka: szanse i zagrożenia, poprzez wypowiedzi ludzi Kościoła
i znakomitych ekspertów. Toruński kongres zgromadził prelegentów z różnych krajów i z różnych
kontynentów, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie religijne, wiedzę i doświadczenie. Wśród nich znaleźli
się profesorowie, ale także osoby podejmujące działalność społeczną, gospodarczą, jak również polityczną
na poziomie krajowym i międzynarodowym. Wszyscy osiągnęli w swej pracy duże sukcesy i pozostali
jednocześnie wiernymi Bogu i społecznej nauce Kościoła.

Wiara zobowiązuje
Publikacja "Katolicy i polityka: szanse i zagrożenia" chce być szczególnym darem wykładowców tego
kongresu i wszystkich głosów, które złożyły się na szukanie miejsca katolików w polityce, nawet gdy jest
ona wrogo nastawiona do ludzi Kościoła. Tą książką może i powinien zainteresować się każdy, bo problem
polityki dotyczy każdego. Każdy może i powinien mieć wpływ na politykę w sposób bezpośredni i pośredni.
Nie tylko poprzez funkcje polityczne czy uczestnictwo w wyborach, ale także poprzez konieczną w
demokratycznym ustroju opinię o politykach i polityce, niezależnie od tego, czy jest to łatwe i wygodne.
Demokracja jako ustrój jest wyzwaniem, aby czynić obecność wierzących w społeczeństwie na zasadach
równości. My, katolicy, jesteśmy zobowiązani do upominania się o taką rolę dla dobra wspólnego. Warto w

tym miejscu powtórzyć za ks. kard. Zenonem Grocholewskim, prefektem watykańskiej Kongregacji
Edukacji Katolickiej: "Katoliku, bądź czynny, bądź zaangażowany w polityce, nie chowaj głowy w piasek!".
Dziś bardziej niż kiedykolwiek wobec różnorakich zagrożeń życia politycznego obecność w polityce jest
naglącym wyzwaniem dla wszystkich katolików i każdego z nas. Otwierający publikację, na którą składa się
trzynaście tekstów, wykład ks. kard. Zenona Grocholewskiego jest darem Kościoła powszechnego. Ksiądz
kardynał, kierując się nauką społeczną Kościoła, a szczególnie myślą błogosławionego Jana Pawła II,
przypomina zasadnicze zobowiązania katolików do czynnego udziału w życiu politycznym. Książka zawiera
rozważania teoretyczne na poziomie teologicznym i filozoficznym dotyczące sytuacji we współczesnym
świecie w relacji do nauczania społecznego Kościoła. Publikacja jest też okazją do zapoznania się z
intelektualną tradycją Europy i świata oraz spojrzeniem na aktualne problemy dotyczące miejsca i roli
katolików we współczesnym świecie. Jest bogactwem myśli autorskich reprezentujących różne kraje i różne
środowiska katolickie, a także oceną sytuacji w poszczególnych państwach i na różnych kontynentach.
Pokazuje, że we współczesnym świecie katolicy muszą walczyć o swoje miejsce w życiu publicznym i w
polityce. Jest to droga niełatwa, skazana często na ewangeliczny sprzeciw w poszukiwaniu prawdy. Ten
sprzeciw wymaga mocnego oparcia na Chrystusie i Jego nauce.

W obronie cywilizacji
Filozofia postmodernistyczna sprzyja w całym współczesnym świecie atomizacji życia społecznego i
kościelnego. Autorzy publikacji często o tym mówią, pokazując problemy swoich krajów. Wskazują też na
moralny i duchowy kryzys Kościoła, który obecny jest dziś w społeczeństwach odrzucających Boga.
Katolicy wielu krajów doświadczają marginalizacji czy też społecznego wykluczenia. Stąd propozycje
rozwiązań zawarte w zebranych w książce artykułach są dość podobne. Podstawowa sprawa to upomnienie
się o obecność katolików we wszystkich przestrzeniach życia publicznego, także w polityce. Upominanie
odważne przez silne naciski na partie i rządy. Naciski te mogą stać się wówczas skuteczne, gdy będą
tworzone oddolne ruchy katolickie. W wielu zebranych w publikacji wykładach przewija się problem
świadectwa katolików w polityce jako ludzi kompetentnych, odważnych, broniących zdecydowanie i
wszędzie wartości prawdy, dobra i sacrum. Wiara pomaga człowiekowi rozumieć, że przywilej poznania
prawdy, sensu życia i odpowiedzialności za życie społeczne jest dziś fundamentalnym zadaniem katolików.
Piszą o tym wszyscy autorzy. Najważniejsze dziś treści w polityce dotyczą obrony chrześcijańskiej
moralności. Jest to obrona życia, prawidłowego rozumienia małżeństwa i rodziny, praw rodzicielskich do
wychowania i wykształcenia dzieci. Zadania te to trudna walka o dobro człowieka i właściwą koncepcję
osoby ludzkiej i życia społecznego - jak podkreślają autorzy publikacji. Jest to obrona nie tylko Kościoła
katolickiego, ale także współczesnej cywilizacji. Wydaje się, że to międzynarodowe spotkanie naukowe
nieprzypadkowo odbyło się w Polsce, aby tu właśnie wybrzmiało bardzo ważne przesłanie dotyczące
obecności katolików w życiu publicznym. Polska jest dziś bowiem częścią świata chrześcijańskiego, gdzie
rozstrzyga się także polityczna walka. Jest to batalia nie tylko o miejsce Polski na mapie, ale także walka o
chrześcijańskie korzenie Europy i niemal duszę świata. Polska jest wciąż katolicka, chociaż polityczne
doświadczenia są dla katolików tu mieszkających gorzkie i trudne. Książka może dodać odwagi i pomóc w
budowaniu większej mocy u katolików świadomych, że od ich zaangażowania zależą losy polityki, a z nią
całej cywilizacji chrześcijańskiej.

"Publikacja jawi się jako dzieło przemyślane, niezwykle wartościowe tak od strony poznawczej, jak i
edukacyjnej. Jest ważnym intelektualnym wkładem w debatę nad rolą katolików w życiu politycznym, a
zarazem

nad

przyszłością

życia

społecznego

w

krajach

liberalnego

Zachodu".

Z recenzji prof. dr. hab. Mieczysława Ryby

Publikację można zamawiać:
Fundacja "Nasza Przyszłość",
ul. Klasztorna 16 78-400 Szczecinek,
tel. [phone]
e-mail: [e-mail]

"Nasz Dziennik" Sobota-Niedziela, 19-20 maja 2012, Nr 116 (4351)