Tomasz Pawlak

Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna

Rok II Grupa 4

Wiadomości i Panorama

Analiza porównawcza dwóch głównych wydań serwisów

informacyjnych w Telewizji Polskiej

Powstanie TVP i pierwszych serwisów informacyjnych

Program Pierwszy Telewizji Polskiej zwany potocznie Jedynką, regularną emisję programów telewizyjnych rozpoczął 23 stycznia 1953. Od pczątku miał charakter głównego programu TVP, nadającego audycje o tematyce informacyjno-publicystycznej. W latach 50-tych rozpoczęto nadawanie pierwszych serwisów informacyjnych, z których wywodził sie nadawany w czasach PRL Dziennik Telewizyjny przemianowany 1989 roku na Wiadomości. Pierwsze wydanie Wiadomości 18 listopada 1989 roku pod redakcją Jacka Snopkiewicza poprowadził Wojciech Reszczyński. Godzina nadawania głównego wydania Wiadomości to 19:30 i do tej pory sie nie zmieniła.

Program Drugi Telewizji Polskiej utworzono 2 października 1970 roku. Początkowo częśc programu była retransmisja z Programu Pierwszego TVP. Nadawano w ten sposób miedzu innymi Dziennik Telewizyjn, który dopiero póniej zastąpiła Panorama Dnia, obecnie Panorama. Pierwsze wydanie Panoramy Dnia wyemitowano30 marca 1987 roku. 3 października 2005 zmieniono czołówkę i scenografię. Dewiza programu brzmi: Panorama-najbardziej polska. Główne wydanie Panoramy nadawane jest o godzinie 22:00.

Przedstawiona powyżej krótka historia Wiadomości i Panoramy pozwoli wprowadzić w temat, którym chcę się zająć.

Część główna: Analiza

Na początku chciałbym się odwołać to pracy Marka Kłosińskiego pt. “7 dni-5 dzienników”. Autor w swojej pracy poddał analizie pięć serwisów informacyjnych: Wydarzenia(Polstat), Fakty(TVN), Wiadomości(TVP1), Panorama(TVP2), Dziennik(TV4) z dnia 9-15 lutego 2004. Ja zwróciłem swoja uwagę na Wiadomości i Panoramę.

Badanie Marka Kłosińskiego objeło: ocenę dziennikarską, warsztatową ocenę standappera, “białej kartki”i związku słowa z obrazem, kmunikatywność języka i ocenę prezenterów. Ja w swojej pracy poruszę tylko niektóre z tych aspektów a wyniki badań postaram sie porównać z wynikami M. Kłosińskiego.

Jak już wspomniałem analizie poddam główne wydania Wiadomości i Panoramy. Analiza będzie dotyczyła tylko jednego dnia 7 stycznia 2006 roku dlatego chciałbym zaznaczyć, że zaprezentowanych przeze mnie wyników badań nie można traktować jako oddających pełny obraz

1. Proporcje komunikatów bez materiału filmowego i bez białej

Marek Kłósiński w swoich badaniach zauważył, że w Wiadomościach komunikaty przedstawiane wyłącznie przez prezentera (tzw. białe) pojawiają częściej niż w Panoramie. Komunikaty uzupełnione materiałami filmowymi natomiast pojawiaja się cząściej w Panoramie. Wyniki te przedstawione są na powyższym wykresie.

Z mojej analizy przeprowadzonej 7 stycznia 2006 roku wynika że Wiadomości nie nadały ani jednego komunikatu przedstawionego wyłącznie przez prezentera. Panorama natomiast nadała taki komunikat. Wyniki przedstawiam na poniższym wykresie.

2. Proporcje komunikatów bez materiału filmowego i bez białej

Po porównaniu dwóch wykresów można dojść do wniosku, że nastąpiły zmiany jeśli chodzi o liczbę komunikatów przekazywanych wyłącznie przez prezentera. W badaniach Marka Kłosińskiego z 2004 roku to w Wiadomościach średnia liczba “białych”na wszystkie nadane informacje była wyższa. W moich wynikach natomiast sytuacja się odwraca to w Panoramie nadano więcej “białych”. Jednocześnie w Panoramie zauważa się wzrost ilości komunikatów uzupełnionych materiałem filmowym w stosunku z rokiem 2004. Porównując badania Marka Kłosińskiego z moimi chciałbym jeszcze raz przypomnieć, że moja analiza dotyczy tylko jednego dnia.

Kolejnym aspektem, który chcę wziąć po uwagę jest średnia liczba bezpośrednich relacji z miejsca wydarzenia przypadająca na jeden komunikat. W wynikach badań Marka Kłosińskiego pod tym wzgledem dominowały Wiadomości, tworząc przeciwny biegun w stosunku do Panoramy, która jak widać na poniższym wykresie od 9 do 15 lutego 2004 riku nie przeprowadziła żadnej relacji na żywo.

3. Średnia liczba korenspondencji “na żywo”

przypadająca na 1 komunikat

Jak wynika z moich badań 7 stycznia Wiadomości z dwunastu przedstawionych przez siebie informacji nie nadały żadnej bezpośredniej relacji z miejsca wydarzenia. Panorama z siedmiu przedstawionych informacji przeprowadziła jedną relację “na żywo”. Szczegóły przedstawiłem w poniższym wykresie.

4. Średnia liczba korenspondencji “na żywo”

przypadająca na 1 komunikat

Jak widać po porównaniu tych dwóch wykresów sytucja z roku 2004 kiedy Wiadomości dominowały pod względem ilości relacji “na żywo” uległa zmianie. W tym wypadku Panorama okazała się lepsza.

Jednym z podsatwowych elementów każdego komunikatu jest obecność stendapera. Następna analiza będzie dotyczyła tego właśnie elementu. Z badań Marka Kłoińskiego wynika, że w 2004 roku średnia liczba stendaperów przypadająca na jeden komunikat w Panoramie była ponad cztery razy wyższa niż w Wiadomościach.

5. Średnia liczba stendaperów przypadająca

na 1 komunikat

Według moich wyników 7 stycznia w Wiadomościach standaper pojawił się cztery razy na jedenaście komunikatów. W Panoramie natomiast na siedem komunikatów tylko jeden zakończony był komentarzem stendapera. Szczegółu przedstawiłem na ponizszym wykresie

6. Średnia liczba stendaperów przypadająca

na 1 komunikat

W 2004 roku brak standapera był cechą charakterystyczna Wiadomości, w których pojawiał się on średnio w jednym na dwadzieścia komunikatów. Panorama pod tym względem wypadała nieco lepiej. Według mojej analizy standaper w Wiadomościach pojawia się w co trzecim komunikaci, a w Panoramie w co siódmym. Jak widać zaistniały duże dysproporcje między wynikami moich badań a wynikami Marka Kłosińskiego.

Kążdy serwis informacyjny zaczyna się tzw. forszpanem czyli zapowiedzią trzech lub czterech wydarzeń dnia, które później zostaną przedstawione w dzienniku. Kolejnym elementem, którym chcę się zająć jest właśnie struktura forszpanu w Wiadomościach i Panoramie. Istnieją różne typy zapowiedzi. Do niedawna charakterystyczną cechą dzienników w telewizji publicznej była struktura klasyczna, w której komunikaty zapowiadane w forszpanie pojawiały sie w tej samej kolejności na początku głównej części dziennika. Zasada ta pozwala określić, które wydarzenia według nadawców dziennika sa najważniejsze. Drugi typ zapowiedzi nazywa się forszpanem mieszanym, łączącym funkcje forszpanu klasycznego i tzw. śródszpanu czyli pojawiającej się po zakończeniu forszpanowego segmenty głównej części dziennika, zapowiedzi najatrakcyjniejszych komunkatów jakie zostaną jeszcze przedstawione.

Z przeprowadzonej przeze mnie analizy wynika, że 7 stycznia 2006 roku Wiadomości i Panorama nie stosowały klasycznej struktury forszpanu. Zaistniała natomiast tendencja do wprowadzania w forszpanowym segmencie części głównej komunikatów, które nie były zapowiedziane w forszpanie. Szczegóły przedstawiłem w tabelce poniżej.

Tabela Nr.1

Wiadomości Zawartość forszpanu	Panorama Zawartość forszpanu
Zyta Gilowska w rządzie	Zyta Gilowska w rządzie
Stan krytyczny Ariela Szarona	Stan krytyczny Ariela Szarona
Propozycja LPR-u o wprowadzeniu prawa śniegowego	XIV finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
Kolejność przekazywanych komunikatów	Kolejność przekazywanych komunikatów
Zyta Gilowska w rządzie	Zyta Gilowska w rządzie
Stan krytyczny Ariela Szarona	Lekarze domagaja się odwołania wicepremiera Ludwika Dorna
Dwaj piloci uratowani w wypadku w Poznaniu	Stan krytyczny Ariela Szarona
Wykryty wirus na wschodzie Turcji to H5N1	Wykryty wirus na wschodzie Turcji to H5N1
Amerykańska dziennikarka porwana w Iraku	Boże Narodzenie na Ukrainie
Obfite opady śniegu w Chinach	XIV finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
Propozycja LPR-u o wprowadzeniu prawa śniegowego
Zakaz wjazdu do parkingów podziemnych samochodów na gaz
Arcybiskup Stanisław Dziwisz uchoronowany nagrodą Benemerenti
Emerytka z Ostavy postawiła na nogi kilka komend w Polsce z powodu jej snów
Otworzenie pierwszaej we Francji piekarni dla psów

Tabela przedstawia różnice między kolejnością zapowiedzi komunikatów w forszpanie a kolejnościa przedstawienia ich w części głównej analizowanych dzienników. W Wiadomościach komunikat o uratowanych dwóch pilotach został przedstawiony w forszpanowym segmemcie części głownej dziennika, ale informacja ta nie była zapowiadziana w forszpanie. Przykład ten uwidacznia nam odstępstwo od klasycznej struktury forszpanowej w Wiadomościach. Podobną sytuację widzimy na przykładzie Panoramy, która nie umieściła w forszpanie komunikatu o domaganiach lekarzy do odwołania Ludwika Dorna, a mimo to informacja ta w głównej części dziennika pojawiła się jako druga.

Analizująć tabelę nr.1 da się zauważyć różnicę w ilości przekazanych informacji przez Wiadomości i Panoramę. Wiadomości 7 stycznia 2006 roku nadały jedenaście informacji, Panorama natomiast sześć. Oba dzienniki trwają mninej wiecej tyle samo a mimo to dysproporcja jest dosyć spora. Wyniko to z tego, że Panorama w celu lepszego wyeksponowania niektórych informacji, zaprasza do studia osoby będące autorytetem w danej dziedzinie. Prezenter przeprowadza rozmowę z gościem na temat konkretnego wydarzenia. W ten sposób Panorama na zaprezentowanie jednego komunikatu poswięca niekiedy ponad 25% swojego czasu antenowago, przez co tym samym zmniejsza się ogólna liczba nadanych infrmacji.

Ostatnim aspektem, który chcę wziąć od uwagę jest stopień pokrywania się informacji w obu dziennikach. Wyniki przedstawiłem w tabeli poniżej

Tabela Nr.2

Komunikat	Wiadomości	Panorama
Zyta Gilowska w rządzie	+	+
Stan krytyczny Ariela Szarona	+	+
Propozycja LPR-u o wprowadzeniu prawa śniegowego	+	-
Dwaj piloci uratowani w wypadku w Poznaniu	+	-
Wykryty wirus na wschodzie Turcji to H5N1	+	+
Amerykańska dziennikarka porwana w Iraku	+	-
Obfite opady śniegu w Chinach	+	-
Zakaz wjazdu do parkingów podziemnych samochodów na gaz	+	-
Arcybiskup Stanisław Dziwisz uchoronowany nagrodą Benemerenti	+	-
Emerytka z Ostavy postawiła na nogi kilka komend w Polsce z powodu jej snów	+	-
Otworzenie pierwszaej we Francji piekarni dla psów	+	-
Lekarze domagaja się odwołania wicepremiera Ludwika Dorna	-	+
XIV finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy	-	+
Boże Narodzenia na Ukrainie	-	+

Na jedenaście informacji nadanych w Wiadomościach tylko trzy o takiej samej treści pojawiły sie w Panoramie. Biorąć pod uwage to, że Panorama nadała tylko sześc komunikatów dochodzimy do wniosku, że stopień pokrycia się komunikatów nadanych w Wiadomościach z komunikatami Panoramy wynosi 50%. Natomiast na sześć komunikatów nadanych w Panoramie tylko trzy o taiej samej treści pojawiły się w Wiadomościach. Stopień pokrycia się komunikatów nadanych w Panoramie z komunikatami Wiadomości wynosi zatem nieco ponad 25%.

Wnioski końcowe

---