Wyrok
z dnia 16 maja 1997 r.
Naczelny Sąd Administracyjny (do 2003.12.31) w Łodzi
I SA/Łd 1827/1996
Zarzut skarżącej Spółdzielni dotyczący prowadzenia przez organy egzekucyjne postępowania egzekucyjnego w stosunku do kontrahentów Spółdzielni należy uznać za nieuzasadniony. Niezależnie od braku legitymacji Spółdzielni do występowania w imieniu zainteresowanych podmiotów gospodarczych z akt sprawy wynika, że w stosunku do kontrahentów Spółdzielni, wynajmujących od niej pomieszczenia i inne powierzchnie składowe, zostało dokonane jedynie zajęcie wierzytelności z tytułu czynszu najmu przysługujących dłużnikowi, a tego rodzaju czynności egzekucyjne mieszczą się w uprawnieniach organu egzekucyjnego.
LEX nr 29349
29349
Dz.U.05.229.1954: art. 89
Przewodniczący: Sędzia NSA P. Kiss (spr.).
Sędziowie: NSA J. Brolik, SW T. Porczyńska.
Protokolant: apl. prok. A. Kowalska.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga Spółdzielni w zakresie dotyczącym uchylenia zaskarżonego postanowienia Izby Skarbowej nie zasługuje na uwzględnienie. Na podstawie przedstawionego w rozpoznawanej sprawie materiału dowodowego należy uznać, że prowadzone przez organy skarbowe w stosunku do Spółdzielni postępowanie egzekucyjne nie narusza prawa, a w szczególności wskazanych w skardze przepisów ustawy z dn. 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t. j. Dz. U. z 1991 r. Nr 36, poz. 161 ze zm.).
Z akt administracyjnych wynika, że Urząd Skarbowy na podstawie wystawionych przez siebie w dn. 1.12.1995 r. kilkunastu tytułów wykonawczych, dotyczących zaległych zobowiązań podatkowych Spółdzielni Ogrodniczo-Pszczelarskiej w likwidacji za lata 1990-1992 wszczął w stosunku do dłużnika odpowiednie postępowanie egzekucyjne dokonując zajęcie ruchomości oraz wierzytelności przysługujących Spółdzielni wobec innych podmiotów gospodarczych. Wbrew stanowisku skarżącej Spółdzielni dokonanie powyższych czynności egzekucyjnych na podstawie prawidłowych tytułów wykonawczych, dotyczących prawomocnych zaległych zobowiązań podatkowych nie może być uznane za bezpodstawne lub naruszające w inny sposób przepisy prawa.
W szczególności powołanie się Spółdzielni na brak doręczenia jej przed wszczęciem czynności egzekucyjnych pisemnego upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1 cytowanej ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie stanowi naruszenia prawa. Zgodnie bowiem w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 27.07.1991 r. w sprawie kosztów upomnienia oraz przypadków, w których egzekucja administracyjna może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia (Dz. U. Nr 81, poz. 354 ze zm.), wydanego na podstawie delegacji zawartej w art. 15 § 2 cytowanej ustawy, w szeregu przypadkach, a m.in. gdy zobowiązany ma ustawowy obowiązek obliczenia i uiszczenia należności pieniężnej bez wezwania, postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia.
W zasadzie wszystkie zaległości podatkowe, objęte tytułami wykonawczymi Urzędu Skarbowego spełniały powyższe wymogi, albowiem dotyczą one zobowiązań podatkowych, które powstały z mocy prawa, w trybie wynikającym z uregulowania art. 5 ust. 2 ustawy z dn. 19.12.1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (t. j. Dz. U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 ze zm.). Ponadto należy stwierdzić, że przedmiotowe zaległości podatkowe były już przedmiotem wcześniejszego postępowania egzekucyjnego prowadzonego w stosunku do Spółdzielni na wniosek Urzędu Skarbowego przez komornika Sądu Rejonowego i wobec nieściągnięcia tych należności w sądowym postępowaniu egzekucyjnym dłużnik winien liczyć się z dalszą egzekucją administracyjną. Także zarzut skargi dotyczący prowadzenia przez organy egzekucyjne postępowania egzekucyjnego w stosunku do kontrahentów Spółdzielni należy uznać za nieuzasadniony. Niezależnie od braku legitymacji Spółdzielni do występowania w imieniu zainteresowanych podmiotów gospodarczych z akt sprawy wynika, że w stosunku do kontrahentów Spółdzielni, wynajmujących od niej pomieszczenia i inne powierzchnie składowe zostało dokonane jedynie zajęcie wierzytelności z tytułu czynszu najmu, przysługujących dłużnikowi, a tego rodzaju czynności egzekucyjne mieszczą się w uprawnieniach organu egzekucyjnego.
Pozostałe zarzuty skargi, dotyczące ewentualnych roszczeń odszkodowawczych Spółdzielni wobec finansowych organów egzekucyjnych związanych z prowadzonym wcześniej na wniosek Urzędu Skarbowego sądowym postępowaniem egzekucyjnym nie mogły być przedmiotem rozpatrzenia przez Sąd w niniejszej sprawie, gdyż powyższe kwestie nie były objęte kontrolowanym przez Sąd postępowaniem egzekucyjnym finansowym organów egzekucyjnych oraz wydanymi w tym postępowaniu orzeczeniami.
Z złożonego na rozprawie oświadczenia przedstawiciela skarżącej Spółdzielni wynika, że przed Sądem Wojewódzkim toczy się sprawa cywilna z powództwa Spółdzielni przeciwko Izbie Skarbowej o odszkodowanie. Należy uznać, że prowadzenie powyższej bliżej nie określonej sprawy cywilnej przed sądem powszechnym nie ma bezpośredniego związku z postępowaniem egzekucyjnym, będącym przedmiotem skargi w niniejszej sprawie.
W zakresie zarzutu skargi, dotyczącego bezczynności Urzędu Skarbowego Sąd wydał odrębne postanowienie o umorzeniu postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, zawierające uzasadnienie tego rozstrzygnięcia.
Z tych wszystkich względów wobec nie stwierdzenia, że zaskarżone postanowienie Izby Skarbowej z dn. 2.12.1996 r. narusza prawo, Sąd na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) orzekł jak w sentencji wyroku.