ROZGRZEWKA GŁOSU
Na początku, zgodnie z tym na co pozwalają Ci warunki:
jeśli czujesz się ospały, bez energii- wykonaj kilka podskoków, skłonów, ruchów rąk, przysiadów, potańcz, uśmiechaj się do siebie;
jeśli dopada Cię stres, brak koncentracji albo absorbuje Cię zbyt wiele spraw lub myśli, daj sobie chwilę na wyciszenie
skup się na oddechu, zamknij oczy i odizoluj się od zewnętrznych bodźców.
Po takim wstępie warto przejść do rozluźnienia i rozgrzania poszczególnych części ciała.
Mięśnie szyi
Stań swobodnie, ciało wyprostowane, ale luźne. Oddychaj powoli i spokojnie. Pochyl głowę do przodu. Wytrzymaj chwilę w tej pozycji, poczuj rozciągnięcie mięśni. Wyprostuj głowę. Odchyl ją do tyłu. Wytrzymaj w tej pozycji, odczuj rozciągnięcie mięśni. Wróć do pozycji wyjściowej.
Wykonuj szybkie i energiczne ruchy głową najpierw kilka razy skręcając ją w prawo, następnie powróć do pozycji wyjściowej i skręcaj głowę szybko i energicznie kilka razy w lewo. Powróć do pozycji wyjściowej.
Wykonaj kilka powolnych i obszernych ruchów okrężnych głowa w prawo i w lewo.
Barki
W pozycji stojącej podnieś barki do góry, tak, by szyja szyja schowała się między nimi. Utrzymaj ten stan napięcia przez kilka sekund, po czym opuść barki i rozluźnij mięśnie. Wykonaj ćwiczenie kilka razy. Następnie unoś naprzemiennie pojedynczo prawy i lewy bark, utrzymując napięcie i rozluźniając mięśnie jak w poprzednim ćwiczeniu.
Wykonaj kilka ruchów okrężnych barkami do przodu i do tyłu.
Ramiona
W pozycji stojącej wyciągnij ręce jak najmocniej do przodu. Oddychaj spokojnie. Odczuj napięcie mięśni. Po chwili opuść je i rozluźnij mięśnie. To samo powtórz wyciągając ręce w bok i do tyłu.
Ponownie wyciągnij ręce do przodu. Wykręcaj lekko dłonie na zewnątrz i do środka. Powtórz to kilka razy, następnie wykonaj to samo rozkładając ramiona na bok i wyciągając do tyłu. Opuść ręce, wykonaj ruch wytrząsania, strząsania.
Klatka piersiowa
Spleć dłonie za plecami, ręce wyprostowane. W tej pozycji wyciągnij ręce mocno do tyłu i unoś ku górze kilka razy. Następnie swobodnie opuść ręce wzdłuż ciała i poruszaj nimi luźno.
Kręgosłup
W pozycji stojącej wyciągnij splecione ręce do góry, najmocniej jak tylko jesteś w stanie. Pozostań w tej pozycji przez chwilę, odczuj napięcie mięśni, po czym wykonaj szybki i głęboki opad ciała (skłon) w dół. Pozostań chwilę w tej pozycji, rozluźnij mięśnie i wróć do pozycji wyjściowej.
W pozycji stojącej oddychaj spokojnie i zacznij wykonywać falujący ruch kręgosłupem do przodu i to tyłu. Kręgosłup ma przypominać falującą literę S. Następnie odpocznij chwilę i wykonuj falujące ruchy kręgosłupa na boki. Kiedy skończysz, wróć do pozycji wyjściowej. Oddychaj spokojnie przez chwilę.
Miednica
Stań prosto. Połóż dłonie na biodrach i wykonuj ruchy okrężne miednicą w prawo, potem w lewo. Wróć do pozycji wyjściowej.
Następnie wyobraź sobie, że na wysokości miednicy pojawia się poziomo ułożona ósemka. Staraj się wykonać miednicą jej zarys (pamiętaj o uginaniu kolan). Wróć do pozycji wyjściowej.
Kolana
Stań prosto, stopy rozstawione na szerokość barków. Wykonaj lekki przysiad i połóż dłonie na kolanach. Obracaj kolanami najpierw kilka razy w prawą, następnie kilka razy w lewą stronę. Później kilka razy na zewnątrz i kilka razy do wewnątrz. Wróć do pozycji wyjściowej.
Kostki
Stań swobodnie. Podnieś piętę lewej nogi i obracaj nogą w kostce kilka razy w prawo i kilka razy w lewo. Podnieś prawą piętę i obracaj nogą w kostce. Wróć do pozycji wyjściowej.
Jeśli nadal odczuwasz napięcia w ciele rozmasuj te miejsca albo skup na nich uwagę i oddychaj swobodnie- na wydechu wyobrażaj sobie, jak z tych miejsc wraz z wydychanym powietrzem schodzi napięcie.
Teraz możesz przejść do kolejnych ćwiczeń, które będą skupiły się bezpośrednio na aparacie głosowym:
Wykonaj kilka głupich min, tak, by maksymalnie rozruszać mięśnie twarzy.
Kilka razy luźno i swobodnie opuszczaj żuchwę (dolną szczękę). Zatrzymaj na chwilę otwarcie buzi.
Kilka razy szybko i energicznie wysuń język na brodę.
Kilka razy wysuń język na brodę i utrzymaj go w tej pozycji przez kilka sekund, po czym schowaj go i rozluźnij mięśnie.
Wykonuj ruchy okrężne języka w prawą i lewą stronę przy zamkniętych ustach.
Ziewaj z zamkniętymi ustami. Powietrze wdychasz i wydychasz przez nos. Odczuj przestrzeń, która powstaje w tylnej części jamy ustnej i gardle. Wykonaj ćwiczenie kilka razy.
Ziewaj kilka razy bezgłośnie z szeroko otwartą buzią.
Ziewaj kilka razy dodając leniwy dźwięk aaaa...... Różnicuj wysokość dźwięków- zacznij od wyższych dźwięków, potem przejdź do niższych.
Uśmiechaj się szeroko przy złączonych wargach i lekko zaciśniętych zębach.
Cmokaj kilka razy energicznie, wysyłaj komuś "buziaczki".
Prychaj jak koń prrrrrr.... odczuwając wyraźnie wibracje ust. Wykonaj ćwiczenie kilka razy na wyższych dźwiękach, kilka razy na niższych.
Przy lekko zaciśniętych zębach bezgłośnie wymawiaj naprzemiennie samogłoski i-u Przy samogłosce i- szeroki uśmiech, kąciki ust cofnięte, widoczne zaciśnięte zęby, przy u- wyraźny dzióbek, usta wysunięte ku przodowi.
Połóż dłoń na klatce piersiowej, mrucz mmm.... na takiej wysokości, by odczuć wyraźne drgania/ wibracje w tym miejscu. Możesz w czasie mruczenia "żuć" ten dźwięk jak gumę- nie otwierając ust lub wykonywać powolne ruchy głowy w prawo i w lewo.
Połóż dłoń na nosie, mrucz mmmmm....na takiej wysokości, by odczuć wyraźne drgania na nosie. Możesz w czasie mruczenia "żuć" ten dźwięk jak gumę- nie otwierając ust lub wykonywać powolne ruchy głowy w prawo i w lewo.
Swobodnie mrucz mmmmmm.... na wygodnej dla Ciebie wysokości. Odczuj wibracje na wargach.
Wykonaj mruczenie wykorzystując spółgłoskę nnnnnnn..... przy wyraźnie rozchylonych ustach. Staraj się odczuć wibracje na podniebieniu twardym, nosie, na kościach twarzy i czubku głowy.
Wypowiadaj przeciągle:
PRAAAMMMMMMMMMMM......
BRAAAMMMMMMMMMMMM......
TRAAAMMMMMMMMMMMM......
DRAAAMMMMMMMMMMM........
NIAAAMMMMMMMMMMMM......
Różnicuj wysokości dźwięków.
Odczuwaj drgania na ustach, podniebieniu twardym, nosie, kościach twarzy i sklepieniu czaszki.
Ćwiczenia mruczenie spółgłosek m-n w połączeniu z samogłoskami. W każdym ćwiczeniu staraj się odczuwać drgania warg, nosa, kości twarzy.
- przedłużone mruczenie na głosce "m", po nim krótka, wyraźna i dźwięczna samogłoska (konieczne jest wyraźne otwarcie ust, rozchylanie zębów)
mmmma nnnna
mmmme nnnne
mmmmy nnnny
mmmmi nnnni
mmmmo nnnno
mmmmu nnnnu
- krótka wyraźna samogłoska, po niej przedłużone mruczenie
ammm annnn
emmm ennnn
ymmm ynnnn
immm innnn
ommm onnnn
ummm unnnn
- krótkie mruczenie, wyraźna krótka samogłoska, zakończone krótką spółgłoską:
mmam mmem mmym mmim mmom mmum
nnan nnen nnyn nnin nnon nnun
- wyraźna dźwięczna wymowa połączeń:
mama meme mymy mimi momo mumu
nana nene nyny nini nono nunu
- wyraźna i dźwięczna wymowa :
ma me mi mo mu
na ne ni no nu
nia nie nii nio niu
la le li lo lu
ja je ji jo ju
Wymawiaj kilka razy przeciągle "uuhmmm" na różnych wysokościach dźwięków.
Wymawiaj lekko przedłużając "m" :
bam bem bim bom bum
następnie:
ba be bi bo bu
pa pe pi po pu
Wymawiaj:
tra tre tri tro tru
dra dre dri dro dru
bra bre bri bro bru
pra pre pri pro pru
wra wre wri wro wru
fra fre fri fro fru
Wypowiadaj na ziewnięciu lekko przeciągając samogłoski a-e-i-o-u-y. Odczuj przestrzeń jaka towarzyszy takiej wymowie.
Wypowiadaj kilka razy samogłoski a-e-i-o-u-y z przesadnym wykonywaniem ruchów artykulacyjnych. Odczuj przestrzeń, jaka towarzyszy takiej wymowie.
Wypowiadaj kilka razy samogłoski a-e-i-o-u-y wyraźnie i dźwięcznie zachowując odczucie przestrzeni, które pojawiło się przy poprzednich dwóch ćwiczeniach.
Wypowiadaj tzw "łamańce językowe" (typu stół z .., W Szczebrzeszynie.., Jola lojalna.. , Król Karol..) najpierw wolno, potem coraz szybciej, ale dokładnie i wyraźnie.
Myślę, że udało Ci się wykonać wszystkie ćwiczenia. Jeśli miałe(a)ś trudności w odczuciu drgań, nie martw się, pojawią się one w miarę systematycznych ćwiczeń. Nie staraj się też wywoływać ich na siłę poprzez mocne pchanie powietrza- w ten sposób tylko zaszkodzisz swojemu głosowi. Ćwiczenia wykonuj na luzie, swobodnie.
Jeśli masz mało czasu na rozgrzewkę głosu przed pracą, wybierz kilka ćwiczeń, które najlepiej sprawdzają się w Twoim przypadku.
Staraj się te ćwiczenia wykonywać codziennie. Uwierz mi, jest to minimum, za które Twój głos się jednak odwdzięczy.