OBŁÓJ (str.143-186)
Pkt. wyjścia procesu formułowania i rozwiązywania każdego problemu jest zbieranie danych i przekształcanie ich w użyteczne info.
Dane-opis faktów, zdarzeń takich, jakimi one są w rzeczywistości-arkusz danych
Informacje-odpowiedzi na pytania, które sobie zadajey gdy chcemy rozwiązać problem.
Arkusze badawcze-narzędzie doskonalenia organizacji. Służą do zbudowania faktografii problemu, czyli obiektywnej odpowiedzi na nurtujące nas pytania dot. problemu.
Techniki badania procesu:
Podstawowe źródła danych do diagnozy problemu (formułowanie problemu):
Arkusz danych-rejestracja stanu faktycznego; nie podają przyczyn problemu
Arkusz identyfikacji problemu-krytyczna analiza i ocena stanu faktycznego; wskazuje na przyczyny problemu
Rozwiązywanie problemów:
Karty procesu-coś pośredniego między rejestracją stanu faktycznego a krytyczną analizą i oceną. Mówią jak przebiega dany proces, jakie czynności i kiedy są wykonywane. Cel: wychwycenie czynności dublowanych, pętli itp. Służą jasnemu zobrazowaniu procesu, który chcemy usprawnić, uprościć i kontrolować. Buduje się je przede wszystkim po to, by uprościć funkcjonowanie organizacji (szybszy przebieg i niższe koszty). Reguły budowania kart procesów:
w budowanie karty procesu trzeba zaangażować wszystkich, którzy faktycznie biorą w nim udział
budowanie karty skomplikowanego procesu jest czasochłonne i należy się z tym pogodzić
budowanie karty procesu musi być przejrzyste dla uczestników (graficzna prezentacja procesu)
Poszukiwanie przyczyn problemu:
Diagram ryby (Wykres Ishikawy): Narzędzie analizy powiązań przyczyn i skutków w organizacji.
Stwierdzenie występowania niepożądanego stanu=problem (łeb ryby)
4 ości (4M)=typowe główne przyczyny występowania stanu niepożądanego:
Manpower-ludzie
Machines-maszyny
Methods-metody pracy
Materials-materiały
Określenie dla każdej ości (głównej przyczyny) konkretnych zjawisk, które się przyczyniają do jej występowania (przyczyny niższego rzędu-mniejsze ości).
Dla każdej przyczyny niższego rzędu określamy kolejny poziom przyczyn-robimy to, dopóki nie uznamy, że przeprowadziliśmy dogłębną diagnozę, a nasz diagram stanie się kompletnym graficznym obrazem problemu.
Reguły budowania diagramu:
- max jasne formułowanie przyczyn i problemu
- zachować przejrzystość (nie przesadzać z ilością)
- zapewnić max szeroki udział zainteresowanych pracowników w budowie i praktycznym
wykorzystaniu diagramu
Histogram-graficzna prezentacja zmienności (odchyleń), które występują w interesującym nas zjawisku organizacyjnym, na podstawie pogrupowanych w szeregi danych statystycznych. Pozwala dostrzec wzorzec zmienności, uporządkowanie, które występuje w danych pozornie losowych. Pewne wartości występują częściej niż inne i zwykle na nich należy się skoncentrować. Histogram pokazuje, jak często wystąpiły okr. wartości zmiennej, interesującej nas z pkt. widzenia problemu.
Diagram Pareto=zasada 80/20.
Bardzo niewielka liczba zdarzeń (20%) decyduje o 80% efektów, podczas gdy cała reszta zdarzeń (80%) odpowiada za pozostałe 20% efektów.
Zależność między kosztami a efektami jest odwrotnie proporcjonalna.
Większość niekorzystnych, problemowych zjawisk w firmie jest spowodowana grupą niewielu istotnych przyczyn-po zbudowaniu diagramu ryby i histogramu należy stwierdzić, która przyczyna ma podstawowe znaczenie dla powstania problemu.
Możemy się pozbyć problemu zmieniając stan tylko jednej lub dwóch zmiennych, będących głównymi przyczynami problemu.