Ewidencja transakcji przy u\
yciu kart płatniczych
Karty płatnicze są jedną z form rozliczeń bezgotówkowych z bankiem. W świetle art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo
bankowe (Dz. U. z 2002 r. nr 72, poz. 665 ze zm.) karta płatnicza oznacza kartę identyfikującą wydawcę i upowa\
nionego posiadacza, uprawniajÄ…cÄ…
do wypłaty gotówki lub dokonywania zapłaty, a w przypadku karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upowa\
nionÄ… do udzielania kredytu
- tak\
e do dokonywania wypłaty gotówki lub zapłaty z wykorzystaniem kredytu.
Karta płatnicza jest ponadto elektronicznym instrumentem płatniczym umo\
liwiajÄ…cym:
" dostęp do środków pienię\
nych na odległość,
" dokonywanie operacji przy u\
yciu elektronicznych nośników informacji,
" elektroniczną identyfikację posiadacza niezbędną do dokonania operacji.
Zasady wydawania i u\
ywania kart płatniczych oraz prawa i obowiązki stron umów o karty płatnicze zostały określone w ustawie z dnia 12 września
2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. nr 169, poz. 1385 ze zm.). Umowę o kartę płatniczą pomiędzy wydawcą a posiadaczem
zawiera się w formie pisemnej. Wydanie karty następuje po zawarciu umowy o kartę płatniczą. Mocą zawartej umowy:
" wydawca karty płatniczej zobowiązuje się wobec posiadacza karty płatniczej do rozliczania operacji dokonanych przy u\
yciu karty
płatniczej,
" posiadacz zobowiązuje się do zapłaty kwot operacji wraz z nale\
nymi wydawcy kwotami opłat i prowizji lub do spłaty swoich zobowiązań
na rachunek wskazany przez wydawcÄ™.
Ewidencja w księgach rachunkowych transakcji przy u\
yciu karty płatniczej odbywa się według zasad określonych dla innych rozliczeń
bezgotówkowych. W przypadku transakcji wyra\
onych w walutach obcych mogą powstać ró\
nice kursowe, wynikające z przyjęcia ró\
nych kursów
walut przy dokonywaniu zapisów w księgach, tzn.:
" średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez NBP obowiązującego na dzień przeprowadzenia operacji (dzień wystawienia faktury,
rachunku - dokumentujących zakup towarów i usług), chyba \
e w zgłoszeniu celnym lub innym wią\
Ä…cym jednostkÄ™ dokumencie ustalony
został inny kurs (zgodnie z art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości),
" kursu sprzeda\
y waluty zastosowanego przez bank z dnia rozliczenia operacji - obciÄ…\
enia rachunku bankowego posiadacza karty (zgodnie
z art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o rachunkowości).
Powstałe ró\
nice kursowe, stosownie do art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości, nale\
y odnieść na przychody lub koszty finansowe.
Ujęcie w księgach rachunkowych typowych transakcji związanych z płatnościami przy u\
yciu karty płatniczej przedstawiono na poni\
szych
przykładach.
Przykład nr 1
Wypłata gotówki z bankomatu
Zało\
enia
W lipcu 2005 r. spółka jawna "X" przy u\
yciu karty płatniczej pobrała z bankomatu do kasy gotówkę
w łącznej kwocie: 10.000 zł. Prowizje za pobieranie gotówki w bankomacie - na podstawie lipcowych
wyciągów bankowych - wyniosły łącznie: 60 zł.
Dekretacja
1. Pobranie gotówki z bankomatu i przyjęcie do kasy firmy, na podstawie dowodów wypłat
- w łącznej kwocie za lipiec 2005 r.: 10.000 zł
·ð Wn konto 10 "Kasa",
·ð Ma konto 13-9 "Åšrodki pieniÄ™\
ne w drodze".
2. WB - obciÄ…\
enie rachunku bankowego kwotą pobranej gotówki na podstawie wyciągów
bankowych: 10.000 zł
·ð Wn konto 13-9 "Åšrodki pieniÄ™\
ne w drodze",
·ð Ma konto 13 "Rachunek bie\
Ä…cy".
3. WB - prowizje pobrane od operacji związanych z wypłatą gotówki: 60 zł
·ð Wn konto 40 "Koszty wedÅ‚ug rodzajów" lub konto zespoÅ‚u 5
(w analityce: Usługi obce),
·ð Ma konto 13 "Rachunek bie\
Ä…cy".
Księgowania:
Konto 10 "Kasa" Konto 13 "Rachunek bie\
Ä…cy"
1) 10.000 S.p.) X 10.000 (2
60 (3
Konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce:
Konto 13-9 "Åšrodki pieniÄ™\
ne w drodze" Usługi obce)
2) 10.000 10.000 (1 3) 60
10.000 10.000
Przykład nr 2
Zapłata kredytową kartą płatniczą za towary i usługi zakupione za granicą
Zało\
enia
Spółka z o.o. z Gorzowa Wlkp. w lipcu 2005 r. oddelegowała pracownika w podró\
słu\
bowÄ…
do Niemiec. Pracownik w czasie podró\
y słu\
bowej dokonywał płatności za pomocą kredytowej karty.
Przedstawione do rozliczenia faktury opiewały na kwotę:
1) za posiłki w restauracji - faktura z dnia 4 lipca 2005 r.: 500 EUR,
·ð po przeliczeniu wedÅ‚ug Å›redniego kursu NBP: (500 EUR × 4,05 zÅ‚/EUR) = 2.025 zÅ‚,
2) za paliwo do samochodu - faktura z dnia 5 lipca 2005 r.: 100 EUR,
·ð po przeliczeniu wedÅ‚ug Å›redniego kursu NBP: (100 EUR × 4,08 zÅ‚/EUR) = 408 zÅ‚,
3) za nocleg w hotelu - faktura z dnia 5 lipca 2005 r.: 200 EUR,
·ð po przeliczeniu wedÅ‚ug Å›redniego kursu NBP: (200 EUR × 4,11 zÅ‚/EUR) = 822 zÅ‚,
4) razem wydatki opłacone kartą kredytową: 800 EUR = 3.255 zł.
Kurs sprzeda\
y banku z dnia 31 lipca 2005 r., tj. z dnia obciÄ…\
enia rachunku bankowego w ostatnim
dniu cyklu rozliczeniowego płatności dokonanych kartą: 4,14 zł/EUR.
Zgodnie z Zakładowym Planem Kont opłaty dokonywane kartą kredytową za granicą rozliczane są
na koncie imiennym pracownika.
Spółka nie ma konta walutowego.
Dekretacja
1. Faktury wystawione przez podmioty zagraniczne za noclegi,
posiłki i paliwo (dla uproszczenia łącznie): 3.255 zł
·ð Wn konto 40 "Koszty wedÅ‚ug rodzajów" lub konto zespoÅ‚u 5,
·ð Ma konto 23 "Rozrachunki z pracownikami"(w analityce: Konto imienne
pracownika).
2. WB - obciÄ…\
enie rachunku bankowego płatnościami dokonanymi za pomocą karty
w ostatnim dniu cyklu rozliczeniowego - według kursu sprzeda\
y waluty stosowanego
w tym dniu przez bank (dla uproszczenia Å‚Ä…cznie): (800 EUR × 4,14 zÅ‚/EUR) = 3.312 zÅ‚
·ð Wn konto 23 "Rozrachunki z pracownikami"
(w analityce: Konto imienne pracownika),
·ð Ma konto 13 "Rachunek bie\
Ä…cy".
3. Zarachowanie ró\
nic kursowych powstałych z rozliczenia operacji:
500 EUR × (4,14 zÅ‚/EUR - 4,05 zÅ‚/EUR) = 45 zÅ‚,
100 EUR × (4,14 zÅ‚/EUR - 4,08 zÅ‚/EUR) = 6 zÅ‚,
200 EUR × (4,14 zÅ‚/EUR - 4,11 zÅ‚/EUR) = 6 zÅ‚,
Razem: 57 zł
·ð Wn konto 75-1 "Koszty finansowe",
·ð Ma konto 23 "Rozrachunki z pracownikami"
(w analityce: Konto imienne pracownika).
Księgowania
Konto 23 "Rozrachunki z pracownikami" (w
Konto 13 "Rachunek bie\
Ä…cy" analityce: Konto imienne pracownik)
S.p.) X 3.312 (2 2) 3.312 3.255 (1
57 (3
3.312 3.312
Konto 40 "Koszty według rodzajów"
lub konto zespołu 5 Konto 75-1 "Koszty finansowe"
1) 3.255 3) 57
Dla lepszej kontroli rozliczeń dokonywanych kartą płatniczą jednostki mogą wprowadzić dodatkowe konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce:
Numer karty płatniczej, osoba, której powierzono kartę). Wówczas konta rozrachunków z dostawcami będą wykazywały poprawne salda. Jest to
przydatne przede wszystkim na koniec okresu sprawozdawczego.