2. Nerwowa regulacja pracy serca
Do serca dochodzą włókna przywspółczulne z nerwu błędnego – cholinergiczne i współczulne
ze zwojów pnia współczulnego – adrenergiczne.
Włókna przywspółczulne z nerwu błędnego docierają do węzła zatokowo-przedsionkowego i
przedsionkowo-komorowego. Na zakończeniach tych włókien wydziela się mediator chemiczny w
postaci acetylocholiny.
Włókna współczulne biegną ze zwoju gwiaździstego, szyjnego górnego, szyjnego
środkowego oraz IV i V zwoju piersiowego, wchodząc w skład splotu sercowego. Nerwy współczulne
docierają do całego układu przewodzącego przedsionków i komór (przywspółczulne tylko do
przedsionków). Na ich zakończeniach wydziela się noradrenalina.
Pobudzenie nerwów błędnych lub podanie acetylocholiny powoduje:
•
Ujemny efekt chronotropowy – zwolnienie akcji serca do zatrzymania włącznie,
poprzez hamowanie depolaryzacji spoczynkowej
•
Ujemny efekt dromotropowy – zmniejszenie szybkości przewodzenia w węźle
przedsionkowo-komorowym aż do całkowitego zablokowania
Pobudzenie układu współczulnego lub podanie amin katecholowych powoduje:
•
Dodatni wpływ chronotropowy – przyspieszenie akcji serca, poprzez przyspieszenie
narastania powolnej spoczynkowej depolaryzacji
•
Dodatni wpływ dromotropowy – zwiększenie szybkości przewodnictwa w obrębie
węzła przedsionkowo-komorowego
•
Dodatni wpływ inotropowy – zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego
•
Dodatni wpływ batmotropowy – zwiększenie pobudliwości mięśnia sercowego,
obniżając spoczynkowy próg pobudliwości
Bibliografia:
Władysław Z. Traczyk – Fizjologia człowieka w zarysie (str. 274-276)
K. Kucharczyk, M. Nowak – Anatomia i fizjologia człowieka (str, 302-303)