„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Waldemar Sucherski

Prowadzenie działalności usługowej 322[14].Z5.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Ewa Marciniak - Kulka
mgr inż. Renata Kacperska



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Waldemar Sucherski



Konsultacja:
mgr inż. Krystyna Kwestarz








Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[14].Z5.01
,,Prowadzenie działalności usługowej”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu technik weterynarii.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

4

3.

Cele kształcenia

5

4.

Materiał nauczania

6

4.1.

Przepisy prawa dotyczące organizacji zakładów leczniczych dla zwierząt.
Organizacja działalności usługowej

6

4.1.1.

Materiał nauczania

6

4.1.2.

Pytania sprawdzające

25

4.1.3.

Ć

wiczenia

25

4.1.4.

Sprawdzian postępów

27

4.2.

Zasady doboru i zatrudniania personelu. Prawa i obowiązki pracodawcy
i pracownika

28

4.2.1.

Materiał nauczania

28

4.2.2.

Pytania sprawdzające

35

4.2.3.

Ć

wiczenia

35

4.2.4.

Sprawdzian postępów

36

4.3.

Plan marketingowy firmy. Rachunkowość w zakładzie leczniczym dla
zwierząt

37

4.3.1.

Materiał nauczania

37

4.3.2.

Pytania sprawdzające

51

4.3.3.

Ć

wiczenia

51

4.3.4.

Sprawdzian postępów

53

5.

Sprawdzian osiągnięć

54

6. Literatura

58

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w nabyciu umiejętności zakładania i prowadzenia

weterynaryjnej działalności usługowej. W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

−

materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,

−

zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,

−

ć

wiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować

umiejętności praktyczne,

−

sprawdzian postępów,

−

sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi
opanowanie materiału całej jednostki modułowej,

−

literaturę.

Schemat układu jednostek modułowych

322[14].Z5.03

Prowadzenie dokumentacji usług

weterynaryjnych

322 [14].Z5.02

Stosowanie przepisów prawa

w działalności usługowej

322[14].Z5

Organizacja usług weterynaryjnych

322[14].Z5.04

Posługiwanie się językiem obcym

zawodowym

322[14].Z5.01

Prowadzenie działalności usługowej

322[14].Z5

Organizacja usług

weterynaryjnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

posługiwać się podstawowymi programami komputerowymi i siecią Internet,

−

posługiwać się podstawowymi metodami planowania i analizy,

−

podejmować decyzje,

−

prezentować swoje prace i osiągnięcia,

−

wykorzystać wiedzę i umiejętności zdobyte wcześniej,

−

oceniać skutki błędnych decyzji i zachowań,

−

wykorzystać wiedzę i umiejętności dotyczące oceny właściwych zachowań podczas
prowadzenia leczniczy dla zwierząt,

−

ocenić skutki nieprzestrzegania przepisów związanych z bezpieczeństwem i higieną
pracy,

−

określić akty prawne regulujące prawo w zakresie zakładania i prowadzenia leczniczy dla
zwierząt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

rozróżnić formy prawne zakładów leczniczych dla zwierząt,

−

zastosować procedurę zakładania zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

określić zakres usług zakładów leczniczych dla zwierząt,

−

określić wymagania dla budynków, w których może funkcjonować zakład leczniczy dla
zwierząt,

−

określić potrzeby adaptacyjne budynków,

−

zaplanować wyposażenie poszczególnych pomieszczeń zakładu leczniczego dla zwierząt,
w zależności od ich przeznaczenia,

−

zaplanować urządzenie terenu wokół zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

zorganizować pracę zgodnie z przepisami sanitarnymi oraz bezpieczeństwa i higieny
pracy,

−

określić potrzeby zatrudnienia w zakładzie oraz zasady doboru pracowników,

−

sporządzić dokumenty obowiązujące przy poszukiwaniu pracy,

−

zaplanować własną karierę zawodową,

−

określić sposoby wynagradzania pracowników,

−

obliczyć wysokość wynagrodzenia według różnych systemów płac,

−

rozróżnić rodzaje, funkcje i zasady rachunkowości,

−

sklasyfikować i scharakteryzować składniki majątkowe zakładów leczniczych dla
zwierząt,

−

rozróżnić majątek zakładu i majątek prywatny,

−

sklasyfikować i scharakteryzować kapitał własny i obcy,

−

sporządzić bilans majątkowy zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

sporządzić podstawowe dokumenty księgowe,

−

przeprowadzić spis z natury w zakładzie,

−

obliczyć amortyzację środków trwałych,

−

określić potrzeby zaopatrzeniowe zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

dokonać wyboru dostawców materiałów i leków,

−

skalkulować koszty usług weterynaryjnych,

−

obliczyć dochód z działalności usługowej,

−

ocenić działalność zakładu na podstawie wskaźników finansowych,

−

określić potrzeby finansowe zakładu i źródła pozyskiwania kapitału,

−

określić procedury korzystania ze środków finansowych Unii Europejskiej,

−

wyjaśnić rolę planowania w działalności firmy,

−

sporządzić uproszczony biznesplan,

−

rozpoznać potrzeby klientów,

−

przeprowadzić analizę otoczenia marketingowego,

−

zaprojektować ofertę usług firmy,

−

opracować plan marketingowy firmy,

−

zadbać o zdobywanie nowych klientów i utrzymanie stałych,

−

dobrać metody promocji,

−

wyjaśnić rodzaje i role kontroli w firmie,

−

skorzystać z dostępnych źródeł informacji zawodowej

.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Przepisy prawa dotyczące organizacji zakładów leczniczych

dla zwierząt. Organizacja działalności usługowej

4.1.1. Materiał nauczania

Wykonywanie świadczeń z zakresu medycy weterynaryjnej wiąże się z koniecznością

spełnienia określonych wymagań przewidzianych w przepisach prawa. Podstawowym aktem
prawnym regulującym zasady funkcjonowania zakładów leczniczych dla zwierząt jest Ustawa
z dnia 18 grudnia 2003 roku o zakładach leczniczych dla zwierząt. Przez określenie „zakład
leczniczy” rozumiemy instytucję zajmującą się leczeniem zwierząt i diagnostyką. Przez
pojęcie „Usługa weterynaryjna” należy rozumieć czynność mającą na celu zachowanie,
ratowanie, lub poprawę zdrowia zwierząt i ich produkcyjności polegającą w szczególności na:

−

badaniu stanu zdrowia zwierząt,

−

rozpoznawaniu, zapobieganiu i zwalczaniu chorób zwierząt,

−

leczeniu zwierząt,

−

udzielaniu porad i konsultacji,

−

pielęgnacji zwierząt,

−

wydawaniu opinii i orzeczeń,

−

wykonywaniu czynności związanych z określeniem zdolności rozrodczych zwierząt i ich
zaburzeń oraz biotechniką rozrodu,

−

wykonywaniu detalicznego obrotu produktami leczniczymi weterynaryjnymi, paszami
leczniczymi oraz wyrobami medycznymi przeznaczonymi dla zwierząt, na zasadach
określonych w odrębnych przepisach,

−

wykonywaniu badań laboratoryjnych i innych badań diagnostycznych, zwanych
„usługami weterynaryjnymi”.
Usługi weterynaryjne mogą być świadczone przez lekarza weterynarii posiadającego

prawo wykonywania zawodu w ramach działalności zakładu leczniczego dla zwierząt.

W zakładzie leczniczym dla zwierząt osoba, która posiada tytuł technika weterynarii,

może wykonywać, następujące czynności z zakresu świadczonych w nim usług
weterynaryjnych:

−

pobieranie prób do badań laboratoryjnych,

−

czynności pomocnicze przy wykonywaniu sekcji zwłok zwierzęcych,

−

udzielanie pierwszej pomocy w przypadkach: niedyspozycji żołądkowo – jelitowych
o przebiegu ostrym z zagrożeniem życia zwierzęcia, zadławienia, zranienia lub złamania,

−

porodu niewymagającego cięcia płodu lub zabiegu chirurgicznego,

−

wykonywanie badań klinicznych w zakresie niezbędnym do udzielenia pierwszej
pomocy,

−

podawanie leków przepisanych przez lekarza weterynarii lub dostępnych bez recepty;

−

asystowanie przy zabiegach chirurgicznych,

−

opieka nad zwierzętami leczonymi w warunkach ambulatoryjnych i stacjonarnych,

−

wykonywanie zabiegów sanitarnohigienicznych i fizykoterapeutycznych.
Jednak czynności takie jak: czynności pomocnicze przy wykonywaniu sekcji zwłok

zwierzęcych, asystowanie przy zabiegach chirurgicznych, opieka nad zwierzętami leczonymi
w warunkach ambulatoryjnych i stacjonarnych są wykonywane pod nadzorem lekarza
weterynarii.

Zakład leczniczy dla zwierząt może być utworzony i prowadzony przez osoby fizyczne,

osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

Kierownikiem zakładu leczniczego dla zwierząt, zwanym dalej „kierownikiem zakładu”,

może być wyłącznie lekarz weterynarii posiadający prawo wykonywania zawodu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Lekarz weterynarii nie może równocześnie wykonywać
zawodu w zakładzie leczniczym dla zwierząt i w hurtowni farmaceutycznej prowadzącej
obrót produktami leczniczymi, paszami leczniczymi i wyrobami medycznymi stosowanymi
wyłącznie u zwierząt. Organizację i funkcjonowanie zakładu leczniczego dla zwierząt określa
regulamin nadany przez podmiot, który utworzył zakład. W regulaminie zakładu leczniczego
dla zwierząt określa się w szczególności:

−

podmiot prowadzący zakład leczniczy dla zwierząt,

−

nazwę zakładu leczniczego dla zwierząt odpowiadającą zakresowi świadczonych usług
weterynaryjnych,

−

cel i zadania zakładu leczniczego dla zwierząt;

−

siedzibę i obszar działania,

−

rodzaj i zakres świadczonych usług weterynaryjnych,

−

organizację wewnętrzną zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

zasady i tryb prowadzenia szkoleń.
O zmianach w regulaminie zakładu leczniczego dla zwierząt podmiot prowadzący zakład

leczniczy dla zwierząt jest obowiązany każdorazowo w terminie 30 dni od dnia ich
wprowadzenia powiadomić okręgową radę lekarsko-weterynaryjną. Zakład leczniczy dla
zwierząt

ś

wiadczy

usługi

weterynaryjne

po

uzyskaniu

wpisu

do

ewidencji

zakładów leczniczych dla zwierząt, zwanej dalej "ewidencją". Ewidencję prowadzi właściwa
ze względu na miejsce siedziby zakładu leczniczego dla zwierząt okręgowa rada lekarsko-
weterynaryjna – ewidencja jest jawna. Ewidencja zawiera:

−

nazwę zakładu leczniczego dla zwierząt oraz jego adres i numer telefonu,

−

siedzibę zakładu leczniczego dla zwierząt;

−

imię i nazwisko kierownika zakładu,

−

liczbę pracowników, w tym lekarzy weterynarii i personelu pomocniczego.
Za wpis do ewidencji okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna pobiera opłatę.

Minister właściwy do spraw rolnictwa, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Lekarsko-
Weterynaryjnej, określa, w drodze rozporządzenia: szczegółowy sposób prowadzenia
ewidencji oraz otrzymywania z niej wypisu, mając na względzie dostępność ewidencji,
wysokość opłaty za wpis do ewidencji zakładów leczniczych dla zwierząt.

Tabela 1. Wzór wniosku o wpis do ewidencji [20]

Wniosek

Kierownika Zakładu Leczniczego dla Zwierząt o wpis zakładu leczniczego dla zwierząt do
ewidencji zakładów leczniczych dla zwierząt prowadzonej przez Okręgową Radę Lekarsko
Weterynaryjną …………………. Izby Lekarsko Weterynaryjnej

Wnoszę o wpisanie do ewidencji zakładów leczniczych dla zwierząt prowadzonej przez
Okręgową Radę Lekarsko Weterynaryjną

Podmiot prowadzący zakład leczniczy dla zwierząt (nazwa, adres, numer telefonu/fax/e-mail)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Status prawny podmiotu prowadzącego zakład leczniczy dla zwierząt
Osoba fizyczna Osoba prawna
Jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej
.................................................................................................................................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

(należy sprecyzować formę prawną np. osoba fizyczna, spółka cywilna, spółka partnerska,
spółka zoo, stowarzyszenie, fundacji itp.)
Rodzaj i nazwa Zakładu Leczniczego dla Zwierząt.....................................................................
Siedziba i adres zakładu leczniczego dla zwierząt ......................................................................
NIP zakładu leczniczego dla zwierząt..........................................................................................
REGON zakładu leczniczego dla zwierząt..................................................................................
Numer telefonu/fax Zakładu leczniczego dla zwierząt................................................................
Adres poczty elektronicznej.........................................................................................................
Adres strony internetowej ............................................................................................................
Imię i nazwisko kierownika zakładu leczniczego dla zwierząt
......................................................................................................................................................
Liczba pracowników:
lekarzy weterynarii.......................................................................................................................
personelu pomocniczego..............................................................................................................
Załączniki do wniosku:
1. Regulamin Zakładu Leczniczego dla Zwierząt
2.Rodzaj i zakres świadczonych usług weterynaryjnych
3.Oświadczenie Kierownika zakładu leczniczego dla zwierząt o spełnianiu przez zakład
leczniczy dla zwierząt wymogów określonych w ustawie i rozporządzeniach
4. Numer prawa wykonywania zawodu Kierownika zakładu leczniczego dla zwierząt

Podpis Kierownika Zakładu Leczniczego dla Zwierząt

Oświadczenie kierownika lecznicy weterynaryjnej o spełnieniu przez lecznicę

weterynaryjną wymogów określonych w ustawie z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach
leczniczych dla zwierząt ( Dz. U. nr 11 z 2004 poz. 95) oraz określonych w rozporządzeniu
ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań dla lecznic
weterynaryjnych (Dz. U. nr 194 z roku 2004 poz. 1992)

Tabela 2.Wzór oświadczenia kierownika zakładu leczniczego [21]

Numer

wymogu

Wymóg ustawowy lub wynikający z rozporządzenia

TAK jeżeli warunek

jest spełniony

NIE jeżeli warunek

jest nie spełniony

1.

Kierownik lecznicy weterynaryjnej spełnia wymogi określone art. 5 ust. 2
oraz w Art. 13 Ust. 2

2.

Lecznica weterynaryjna oznaczony jest zgodnie Art. 6 Ust. 3 ustawy

3.

Lecznica weterynaryjna postępuje z odpadami zgodnie z obowiązującymi
przepisami

4.

Lecznica weterynaryjna świadczy usługi poza lecznicą

5.

Lecznica weterynaryjna posiada i używa aparaturę rentgenowską

6.

Lecznica weterynaryjna używa aparaturę rentgenowską zgodnie z
wymogami ustawy prawo atomowe

7.

Lecznica posiada pokój przyjęć z poczekalnią

8.

Lecznica posiada salę zabiegowo-operacyjną

9.

Lecznica posiada pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji
i izolacji zwierząt dostosowane do gatunków leczonych zwierząt

10.

Lecznica posiada magazyn środków i sprzętu dezynfekcyjnego

11.

Lecznica posiada aparatura i sprzęt dostosowane do zakresu świadczonych
usług weterynaryjnych

12.

Lecznica posiada zaplecze sanitarne i socjalne

13.

Lecznica zapewnia całodobową obserwację i leczenie zwierząt

14.

Lecznica mieści się w odrębnym budynku

15.

Lecznica mieści się w odrębnym lokalu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

16.

Lecznica stanowi wyodrębnioną część budynku

17.

Lecznica stanowi wyodrębnioną część lokalu

18.

Pomieszczenia lecznica są wyraźnie oddzielone od innych pomieszczeń
budynku lub lokalu

19.

Pokój przyjęć z poczekalnią, sala zabiegowo-operacyjna, pomieszczenia do
stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt mieszczą się na
poziomie gruntu

20.

Pokój przyjęć z poczekalnią, sala zabiegowo-operacyjna, pomieszczenia do
stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt mieszczą się w
suterenie

21.

Lecznica weterynaryjna posiada odrębne wejście prowadzące bezpośrednio
do pomieszczeń lecznicy

22.

Lecznica weterynaryjna posiada podłogi wykonane z materiałów trwałych,
łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych

23.

Lecznica weterynaryjna posiada miejsce do przechowywania dokumentacji
weterynaryjnej zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych

24.

Poczekalnią wyposażona jest w miejsca siedzące

25.

Lecznica weterynaryjna posiada instalację wodną

26.

Lecznica weterynaryjna posiada instalację elektryczną

27.

Lecznica weterynaryjna posiada instalację grzewczą

28.

Lecznica weterynaryjna posiada instalację kanalizacyjną

29.

Lecznica weterynaryjna posiada urządzenia zapewniające wymianę
powietrza

30.

Ś

ciany pokoju przyjęć lecznica weterynaryjnej wykonane są z materiałów

gładkich, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych, a przy umywalce z materiałów trwałych.

31.

Ś

ciany w sali zabiegowo-operacyjnej i pomieszczeniu do stacjonarnego ,

obserwacji i izolacji zwierząt do wysokości 2m wykonane są z materiałów
gładkich, trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody
i środków dezynfekcyjnych.

32.

W sali zabiegowo-operacyjnej dla dużych zwierząt podłogi pokryte są
materiałem antypoślizgowym, trwałym, łatwo zmywalnym, odpornym na
działanie wody i środków dezynfekcyjnych

33.

W pokoju przyjęć, sali zabiegowo-operacyjnej, pomieszczeniu do
stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt, na zapleczu
sanitarnym i socjalnym znajdują się umywalki z doprowadzoną bieżącą
wodą ciepłą i zimną, środki do mycia i odkażania rąk, ręczniki
jednorazowego użytku oraz pojemnik na zużyte ręczniki

34.

Parapety w pomieszczeniach lecznica weterynaryjnej są wykończone
materiałem trwałym, gładkim, odpornym na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych i są łatwe do czyszczenia

35.

Grzejniki w pomieszczeniach lecznica weterynaryjnej są gładkie i łatwe do
czyszczenia

36.

W pokoju przyjęć , na sali zabiegowo-operacyjnej, poczekalni
i w pomieszczeniu do stacjonarnego leczenia, izolacji i obserwacji zwierząt
okna są otwierane lub uchylne

37.

W pokoju przyjęć , na sali zabiegowo-operacyjnej, w poczekalni oraz
w pomieszczeniu do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt
zainstalowana jest klimatyzacja

38.

Powierzchnia pokoju przyjęć wynosi co najmniej 8 m

2

39.

Wysokość pokoju przyjęć wynosi co najmniej 2,2 m

40.

Powierzchnia poczekalni wynosi co najmniej 6 m

2

41.

Wysokość poczekalni wynosi co najmniej 2,2 m

42.

Powierzchnia sali zabiegowo-operacyjnej dla małych zwierząt wynosi co
najmniej 10 m

2

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

43.

Wysokość sali zabiegowo-operacyjnej dla małych zwierząt wynosi co
najmniej 2,2 m

44.

Powierzchnia sali zabiegowo-operacyjnej dla dużych zwierząt wynosi co
najmniej 28 m

2

45.

Wysokość sali zabiegowo-operacyjnej dla dużych zwierząt wynosi co
najmniej 2,5 m

46.

Powierzchnia pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji
i izolacji małych zwierząt wynosi co najmniej 8m

2

47.

Wysokość pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji
małych zwierząt wynosi co najmniej 2,2 m

48.

Powierzchnia pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji
i izolacji dużych zwierząt wynosi co najmniej 15m

2

49.

Wysokość pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji
dużych zwierząt wynosi co najmniej 2,5 m

50.

Powierzchnia zaplecza sanitarnego wynosi co najmniej 3 m

2

51.

Wysokość zaplecza sanitarnego wynosi co najmniej 2,2 m

52.

Powierzchnia zaplecza socjalnego wynosi co najmniej 6m

2

53.

Wysokość zaplecza socjalnego wynosi co najmniej 2,2 m

54.

Powierzchnia magazynu do przechowywania środków i sprzętu
dezynfekcyjnego wynosi co najmniej 2 m

2

55.

Wysokość magazynu do przechowywania środków i sprzętu
dezynfekcyjnego wynosi co najmniej 2,2 m

56.

Lecznica weterynaryjna wyposażona jest w sprzęt i urządzenia do
przechowywania produktów leczniczych, artykułów sanitarnych, sprzętu
jednorazowego użytku i innych produktów medycznych zgodnie
z wymaganiami określonymi przez producenta lub wynikającymi z ich
właściwości

57.

Lecznica weterynaryjna posiada pojemniki na odpady w tym na odpady
weterynaryjne

58.

Urządzenia i sprzęt znajdujące się w pokoju przyjęć wykonane są
z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych i odpornych na działanie środków
dezynfekcyjnych

59.

Pokój przyjęć wyposażony jest w stół zabiegowy dostosowany wielkością
do zakresy i rodzaju świadczonych usług weterynaryjnych, wykonany
z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na działanie środków
dezynfekcyjnych

60.

Pokój przyjęć wyposażony jest w lampę bakteriobójczą

61.

Pokój przyjęć wyposażony jest w stetoskop

62.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w sprzęt umożliwiający
podawanie tlenu o pojemności co najmniej 250 litrów

63.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w zestaw do intubacji
dotchawiczej z rurkami intubacyjnymi i laryngoskopem dostosowany do
zakresu świadczonych usług weterynaryjnych

64.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w worek samorozprężny

65.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w sprzęt do dożylnego
podawania leków

66.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w stetoskop

67.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w źródło światła
bezcieniowego

68.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w armaturę bezdotykową

69.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w autoklaw lub sterylizator na
suche powietrze

70.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w
stół operacyjny dostosowany wielkością do zakresy i rodzaju świadczonych
usług weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego
i odpornego na działanie środków dezynfekcyjnych

71.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w lampę bakteriobójczą

72.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w pojemnik na odpady
medyczne

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

73.

Sala zabiegowo-operacyjna wyposażona jest w wentylację mechaniczną

74.

Sala zabiegowo operacyjna wyposażona jest w poskrom

75.

Pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt
wyposażone jest w wentylację mechaniczną

76.

Pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt
wyposażone jest w klatki do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji,
wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na
działanie wody i środków dezynfekcyjnych, dostosowane do wielkości
przetrzymywanych zwierząt

77.

Pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt
wyposażone jest w boksy do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji,
dostosowane do wielkości przetrzymywanych zwierząt

78.

Lecznica weterynaryjna wyposażona jest w przenośny sprzęt weterynaryjny

79.

Lecznica weterynaryjna wyposażona jest w pojemniki zapewniające
sterylność transportowanego sprzętu

80.

Lecznica weterynaryjna wyposażona jest w sprzęt i urządzenia do
przechowywania, podczas transportu, produktów leczniczych, artykułów
sanitarnych, sprzętu jednorazowego użytku i innych produktów
medycznych, zgodnie z wymogami określonymi przez ich producenta lub
wynikającymi z ich indywidualnych właściwości

81.

Lecznica weterynaryjna prowadzi szkolenie praktyczne uczniów szkół
ponadgimnazjalnych

82.

Lecznica weterynaryjna prowadzi szkolenie praktyczne studentów
wydziałów medycyny weterynaryjnej

83.

Lecznica weterynaryjna prowadzi szkolenie podyplomowe lekarzy
weterynarii

84.

Lecznica weterynaryjna prowadzi szkolenie specjalizacyjne lekarzy
weterynarii

Podpis kierownika Zakładu leczniczego

Obecnie, w Polsce funkcjonuje pięć rodzajów zakładów leczniczych:

−

Gabinet weterynaryjny,

−

Przychodnia weterynaryjna,

−

Lecznica weterynaryjna,

−

Klinika weterynaryjna,

−

Weterynaryjne laboratorium diagnostyczne.
Wymagania dotyczące wyżej wymienionych zakładów reguluje wspomniana Ustawa.

Gabinet weterynaryjny

Aby zakład leczniczy mógł być określony mianem „gabinetu weterynaryjnego” musi

posiadać co najmniej:

−

pokój przyjęć z poczekalnią,

−

aparaturę i sprzęt dostosowany do zakresu świadczonych usług weterynaryjnych,

−

sprzęt i urządzenia do przechowywania produktów leczniczych i wyrobów medycznych,

−

zaplecze sanitarne,

−

zaplecze socjalne.
Kierownikiem gabinetu może być każdy lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu.

Przychodnia weterynaryjna

Aby zakład leczniczy można było określić mianem „przychodni” powinien posiadać

wszystkie cechy gabinetu weterynaryjnego, a ponadto być wyposażony w salę zabiegową.
Kierownikiem przychodni może być lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu
z przynajmniej rocznym stażem w wykonywaniu zawodu lekarza weterynarii.
Lecznica weterynaryjna

Aby zakład leczniczy można było określić mianem „lecznicy” powinien posiadać

wszystkie cechy gabinetu weterynaryjnego, a ponadto:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

−

pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt dostosowane do
gatunków leczonych zwierząt,

−

salę zabiegowo-operacyjną,

−

magazyn środków i sprzętu dezynfekującego,

−

musi zapewnić całodobową obserwację i leczenie zwierząt.
Kierownikiem lecznicy może być lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu

z przynajmniej dwuletnim stażem w wykonywaniu zawodu lekarza weterynarii.
Klinika weterynaryjna

Aby zakład leczniczy można było określić mianem "kliniki" powinien posiadać cechy

gabinetu weterynaryjnego. Nie jest wymagane posiadanie pokoju przyjęć z poczekalnią oraz
sprzętu i urządzeń do przechowywania produktów leczniczych i wyrobów medycznych.
Niezbędne są jednak ponadto następujące elementy:

−

zaplecze gospodarcze,

−

pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt dostosowane do
gatunków leczonych zwierząt,

−

poczekalnie,

−

gabinety zabiegowe,

−

sale operacyjne,

−

magazyn produktów leczniczych i wyrobów medycznych,

−

aparatura i sprzęt dostosowane do zakresu świadczonych usług specjalistycznych,

−

aparatura i sprzęt diagnostyczny.
Zwierzęta powinny mieć zapewnioną całodobową obserwację i leczenie. Usługi powinno

ś

wiadczyć co najmniej trzech lekarzy weterynarii, z których przynajmniej jeden z nich musi

mieć tytuł specjalisty zgodny z zakresem usług dostępnych w klinice. Klinika weterynaryjna
ma obowiązek:

−

współpracy z innymi zakładami,

−

prowadzić szkolenia dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych oraz studentów medycyny
weterynaryjnej.
Kierownikiem kliniki może być lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu

z przynajmniej pięcioletnim stażem w wykonywaniu zawodu lekarza weterynarii.
Weterynaryjne laboratorium diagnostyczne

Ostatni z wymienionych zakładów ma bardzo specyficzny charakter. Nie może świadczyć

usług weterynaryjnych w rozumieniu ustawy. Może natomiast świadczyć usługi laboratoryjne.
Pozostałe zakłady również w ramach usług weterynaryjnych mogą świadczyć usługi
laboratoryjne. Aby zakład można było określić mianem laboratorium, powinien posiadać
następujące cechy:

−

zaplecze sanitarne,

−

zaplecze socjalne,

−

pokój przyjęć prób do badań diagnostycznych,

−

sala laboratoryjna,

−

aparaturę i sprzęt dostosowane do zakresu wykonywanych badań,

−

sprzęt i urządzenia do przechowywania używanych środków i materiałów.
Kierownikiem laboratorium może być lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu

z przynajmniej pięcioletnim stażem w wykonywaniu zawodu lekarza weterynarii.
Wymagania dla zakładów leczniczych w zakresie rodzaju pomieszczeń i ich
wyposażenia:

Uwarunkowania zostały dokładnie ujęte i sprecyzowane w następujących aktach

prawnych:

—

Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

—

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla gabinetów weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1990, z dnia 06.09.2004).

—

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla przychodni weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1991, z dnia 06.09.2004,
zm. Dz.U Nr 174, Poz.1453, z dnia 09.09.2005).

—

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla lecznic weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1992, z dnia 06.09.2004).

—

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla klinik weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1993, z dnia 06.09.2004).

—

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla weterynaryjnych laboratoriów diagnostycznych (Dz.U. Nr 194, Poz.1994,
z dnia 06.09.2004).

Gabinet weterynaryjny

Powinien mieścić się w odrębnym budynku lub lokalu albo stanowić wyodrębnioną część

budynku lub lokalu przeznaczonego na inne cele, jeżeli pomieszczenia gabinetu
weterynaryjnego są wyraźnie oddzielone od innych pomieszczeń tego budynku lub lokalu.

Pokój przyjęć z poczekalnią powinien mieścić się: na poziomie terenu lub w suterenie,

w rozumieniu przepisów o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie, jeżeli zapewnione jest oświetlenie naturalne dostosowane do rodzaju
ś

wiadczonych usług. Pozostałe pomieszczenia gabinetu weterynaryjnego mogą mieścić się na

różnych kondygnacjach. Gabinet weterynaryjny powinien mieć:

−

odrębne wejście prowadzące bezpośrednio do pomieszczeń gabinetu,

−

podłogi wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie
wody i środków dezynfekcyjnych,

−

miejsce do przechowywania dokumentacji weterynaryjnej, zabezpieczone przed dostępem
osób nieupoważnionych,

−

pokój przyjęć z poczekalnią z miejscami siedzącymi,

−

instalacje: wodną, elektryczną, grzewczą, kanalizacyjną,

−

urządzenia zapewniające wymianę powietrza.
W pokoju przyjęć ściany powinny być wykonane z materiałów gładkich, łatwo

zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków dezynfekcyjnych. W pokoju przyjęć lub
zapleczu sanitarnym powinny znajdować się umywalka z doprowadzoną bieżącą wodą ciepłą
i zimną, środki do mycia i odkażania rąk, ręczniki jednorazowego użytku oraz pojemnik na
zużyte ręczniki. Parapety w pokoju przyjęć gabinetu weterynaryjnego powinny być
wykończone materiałem trwałym, gładkim, odpornym na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych i być łatwe do czyszczenia. Grzejniki w pokoju przyjęć gabinetu
weterynaryjnego powinny być gładkie i łatwe do czyszczenia. Powierzchnia pokoju przyjęć
z poczekalnią powinna wynosić co najmniej 8 m

2

. Wysokość pokoju przyjęć z poczekalnią

powinna wynosić co najmniej 2,2 m. Powierzchnia zaplecza sanitarnego i zaplecza socjalnego
powinna wynosić co najmniej 3 m

2

. Gabinet weterynaryjny wyposaża się w:

−

sprzęt i urządzenia do przechowywania produktów leczniczych, artykułów sanitarnych,
sprzętu jednorazowego użytku i innych produktów medycznych, zgodnie z wymaganiami
określonymi przez producenta lub wynikającymi z ich właściwości,

−

pojemniki na odpady, w tym na odpady weterynaryjne.
Pokój przyjęć wyposaża się w:

−

stół zabiegowy, dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług
weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na
działanie środków dezynfekcyjnych,

−

lampę bakteriobójczą,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

−

stetoskop.
W przypadku gdy:

−

usługi weterynaryjne są wykonywane przy użyciu narzędzi i sprzętu weterynaryjnego
wielokrotnego użytku, pokój przyjęć wyposaża się w autoklaw lub sterylizator na suche
powietrze,

−

wykonuje się zabiegi w znieczuleniu ogólnym, pokój przyjęć wyposaża się w: sprzęt do
dożylnego podawania leków, źródło światła bezcieniowego.
Gabinet weterynaryjny wyposaża się ponadto w: przenośny sprzęt weterynaryjny,

pojemniki zapewniające sterylność transportowanego sprzętu, sprzęt i urządzenia do
przechowywania, podczas transportu, produktów leczniczych, artykułów sanitarnych, sprzętu
jednorazowego użytku i innych produktów medycznych, zgodnie z wymogami określonymi
przez ich producenta lub wynikającymi z ich indywidualnych właściwości w przypadku gdy
usługi weterynaryjne są świadczone poza gabinetem.
Przychodnia weterynaryjna

Powinna mieścić się w odrębnym budynku lub lokalu albo stanowić wyodrębnioną część

budynku lub lokalu przeznaczonego na inne cele, jeżeli pomieszczenia przychodni są
wyraźnie oddzielone od innych pomieszczeń tego budynku lub lokalu. Pokój przyjęć,
poczekalnia i sala zabiegowa powinny mieścić się:

−

na poziomie terenu,

−

w suterenie, w rozumieniu przepisów o warunkach technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie, jeżeli zapewnione jest oświetlenie naturalne
dostosowane do rodzaju świadczonych usług,
Pozostałe pomieszczenia przychodni weterynaryjnej mogą mieścić się na różnych

kondygnacjach. Przychodnia weterynaryjna powinna mieć:

−

odrębne wejście prowadzące bezpośrednio do pomieszczeń przychodni weterynaryjnej,

−

podłogi wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie
wody i środków dezynfekcyjnych,

−

miejsce do przechowywania dokumentacji weterynaryjnej, zabezpieczone przed dostępem
osób postronnych,

−

przy pokoju przyjęć poczekalnię z miejscami siedzącymi,

−

instalacje: wodną, elektryczną, grzewczą, kanalizacyjną,

−

urządzenia zapewniające wymianę powietrza.
W pokoju przyjęć ściany powinny być wykonane z materiałów gładkich, a przy umywalce

z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych. W sali zabiegowej ściany, do wysokości 2 m, powinny być wykonane
z materiałów gładkich, trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych. W pokoju przyjęć i na zapleczu sanitarnym powinny znajdować się
umywalki z doprowadzoną bieżącą ciepłą i zimną wodą, środki do mycia i odkażania rąk,
ręczniki

jednorazowego

użytku

oraz

pojemnik

na

zużyte

ręczniki.

Parapety

w pomieszczeniach lecznicy powinny być wykończone materiałem trwałym, gładkim,
odpornym na działanie wody i środków dezynfekcyjnych i być łatwe do czyszczenia.
Grzejniki w pomieszczeniach powinny być gładkie i łatwe do czyszczenia. W pokoju przyjęć
i sali zabiegowej okna powinny być otwierane lub uchylne, chyba że w pomieszczeniach tych
jest zainstalowana klimatyzacja. Powierzchnia i wysokość pomieszczeń przychodni
weterynaryjnej powinna wynosić co najmniej:

−

8 m

2

i 2,2 m – w przypadku pokoju przyjęć,

−

6 m

2

i 2,2 m – w przypadku poczekalni,

−

8 m

2

i 2,2 m – w przypadku sali zabiegowej,

−

3 m

2

i 2,2 m – w przypadku zaplecza sanitarnego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

−

3 m

2

i 2,2 m – w przypadku zaplecza socjalnego.

Przychodnię weterynaryjną wyposaża się w:

−

sprzęt i urządzenia do przechowywania produktów leczniczych, artykułów sanitarnych,
sprzętu jednorazowego użytku i innych produktów medycznych zgodnie z wymaganiami
określonymi przez producenta lub wynikającymi z ich właściwości,

−

pojemniki na odpady, w tym na odpady weterynaryjne.
Pokój przyjęć wyposaża się w:

−

stół zabiegowy dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług
weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na
działanie środków dezynfekcyjnych,

−

lampę bakteriobójczą,

−

stetoskop.
Urządzenia i sprzęt znajdujące się w pokoju przyjęć powinny być wykonane z materiałów

trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie środków dezynfekcyjnych. Salę
zabiegową wyposaża się w:

−

sprzęt umożliwiający podawanie tlenu,

−

zestaw do intubacji dotchawiczej z rurkami intubacyjnymi i laryngoskopem, dostosowany
do zakresu świadczonych usług weterynaryjnych,

−

worek samo rozprężny,

−

sprzęt do dożylnego podawania leków,

−

stetoskop,

−

ź

ródło światła bezcieniowego,

−

autoklaw lub sterylizator na suche powietrze,

−

stół zabiegowy dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług
weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na
działanie środków dezynfekcyjnych,

−

lampę bakteriobójczą,

−

pojemnik na odpady medyczne.
Przychodnię weterynaryjną wyposaża się w:

−

przenośny sprzęt weterynaryjny,

−

pojemniki zapewniające sterylność transportowanego sprzętu,

−

sprzęt i urządzenia do przechowywania podczas transportu produktów leczniczych,
artykułów sanitarnych, sprzętu jednorazowego użytku i innych produktów medycznych,
zgodnie z wymaganiami określonymi przez producenta lub wynikającymi z ich
właściwości,

−

w przypadku gdy usługi weterynaryjne są świadczone poza przychodnią weterynaryjną.

Lecznica weterynaryjna

Powinna mieścić się w odrębnym budynku lub lokalu albo stanowić wyodrębnioną część

budynku lub lokalu przeznaczonego na inne cele, jeżeli pomieszczenia lecznicy są wyraźnie
oddzielone od innych pomieszczeń tego budynku lub lokalu.
Pokój przyjęć, poczekalnia, sala zabiegowo – operacyjna i pomieszczenie do stacjonarnego
leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt powinny mieścić się na poziomie terenu lub
w suterenie, w rozumieniu przepisów o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie, jeżeli zapewnione jest oświetlenie naturalne dostosowane do
rodzaju świadczonych usług. Pozostałe pomieszczenia lecznicy weterynaryjnej mogą mieścić
się na różnych kondygnacjach. Lecznica weterynaryjna powinna mieć:

−

odrębne wejście prowadzące bezpośrednio do pomieszczeń lecznicy dostosowane do
gatunków leczonych zwierząt,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

−

podłogi wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie
wody i środków dezynfekcyjnych,

−

miejsce do przechowywania dokumentacji weterynaryjnej, zabezpieczone przed dostępem
osób postronnych,

−

przy pokoju przyjęć poczekalnię z miejscami siedzącymi,

−

instalacje: wodną, elektryczną, grzewczą, kanalizacyjną,

−

urządzenia zapewniające wymianę powietrza.
W pokoju przyjęć ściany powinny być wykonane z materiałów gładkich, łatwo

zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków dezynfekcyjnych, a przy umywalce
ponadto z materiałów trwałych. W sali zabiegowo-operacyjnej i pomieszczeniu do
stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt ściany, do wysokości 2 m, powinny być
wykonane z materiałów gładkich, trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody
i środków dezynfekcyjnych. W sali zabiegowo-operacyjnej dla dużych zwierząt podłoga
powinna być pokryta materiałem antypoślizgowym, trwałym, łatwo zmywalnym, odpornym
na działanie wody i środków dezynfekcyjnych. W pokoju przyjęć, sali zabiegowo-operacyjnej,
pomieszczeniu do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt, na zapleczu
socjalnym i zapleczu sanitarnym powinny znajdować się umywalki z doprowadzoną bieżącą
wodą ciepłą i zimną, środki do mycia i odkażania rąk, ręczniki jednorazowego użytku oraz
pojemnik na zużyte ręczniki. Parapety w pomieszczeniach lecznicy weterynaryjnej powinny
być wykończone materiałem trwałym, gładkim, odpornym na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych i być łatwe do czyszczenia. Grzejniki w pomieszczeniach lecznicy
weterynaryjnej powinny być gładkie i łatwe do czyszczenia. W pokoju przyjęć, sali zabiegowo
– operacyjnej, poczekalni, pomieszczeniu do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji
zwierząt okna powinny być otwierane lub uchylne, chyba że w pomieszczeniach tych jest
zainstalowana klimatyzacja. Powierzchnia i wysokość pomieszczeń lecznicy weterynaryjnej
powinna wynosić co najmniej:

−

8 m

2

i 2,2 m – w przypadku pokoju przyjęć,

−

6 m

2

i 2,2 m – w przypadku poczekalni,

−

8 m

2

i 2,2 m – w przypadku pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji

i izolacji małych zwierząt,

−

15 m

2

i 2,5 m – w przypadku pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji

i izolacji dużych zwierząt,

−

10 m

2

i 2,2 m – w przypadku sali zabiegowo – operacyjnej dla małych zwierząt,

−

28 m

2

i 2,5 m – w przypadku sali zabiegowo – operacyjnej dla dużych zwierząt,

−

3 m

2

i 2,2 m – w przypadku zaplecza sanitarnego,

−

6 m

2

i 2,2 m – w przypadku zaplecza socjalnego,

−

2 m

2

i 2,2 m – w przypadku magazynu do przechowywania środków i sprzętu

dezynfekcyjnego.

Lecznicę weterynaryjną wyposaża się w: sprzęt i urządzenia do przechowywania produktów
leczniczych, artykułów sanitarnych, sprzętu jednorazowego użytku i innych produktów
medycznych zgodnie z wymaganiami określonymi przez producenta lub wynikającymi z ich
właściwości, pojemniki na odpady, w tym na odpady weterynaryjne. Pokój przyjęć wyposaża
się w stół zabiegowy dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług
weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na działanie
ś

rodków dezynfekcyjnych, lampę bakteriobójczą, stetoskop, urządzenia i sprzęt znajdujące się

w pokoju przyjęć powinny być wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych i odpornych
na działanie środków dezynfekcyjnych. Salę zabiegowo-operacyjną wyposaża się w:

−

sprzęt umożliwiający podawanie tlenu o pojemności co najmniej 250 litrów;

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

−

zestaw do intubacji dotchawiczej z rurkami intubacyjnymi i laryngoskopem dostosowany
do zakresu świadczonych usług weterynaryjnych,

−

worek samorozprężny,

−

sprzęt do dożylnego podawania leków,

−

stetoskop,

−

ź

ródło światła bezcieniowego,

−

armaturę bezdotykową,

−

autoklaw lub sterylizator na suche powietrze,

−

stół operacyjny dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług
weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na
działanie środków dezynfekcyjnych,

−

pojemnik na odpady medyczne,

−

lampę bakteriobójczą,

−

wentylację mechaniczną,

−

poskrom dla zwierząt w przypadku świadczenia usług weterynaryjnych dla dużych
zwierząt.
Pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt wyposaża się

w: wentylację mechaniczną, klatki do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji, wykonane
z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych, dostosowane do wielkości przetrzymywanych zwierząt – w przypadku
ś

wiadczenia usług dla małych zwierząt, boksy do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji

dostosowane do wielkości przetrzymywanych zwierząt – w przypadku świadczenia usług
weterynaryjnych dla dużych zwierząt.

Lecznicę weterynaryjną wyposaża się w przenośny sprzęt weterynaryjny, pojemniki

zapewniające sterylność transportowanego sprzętu, sprzęt i urządzenia do przechowywania,
podczas transportu, produktów leczniczych, artykułów sanitarnych, sprzętu jednorazowego
użytku i innych produktów medycznych, zgodnie z wymaganiami określonymi przez
producenta lub wynikającymi z ich właściwości w przypadku gdy usługi weterynaryjne są
ś

wiadczone poza lecznicą weterynaryjną.

Klinika weterynaryjna

Powinna mieścić się w odrębnym budynku lub lokalu albo stanowić wyodrębnioną część

budynku lub lokalu przeznaczonego na inne cele, jeżeli pomieszczenia kliniki są wyraźnie
oddzielone od innych pomieszczeń tego budynku lub lokalu. Gabinety zabiegowe,
poczekalnia, sala operacyjna i pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji
zwierząt powinny mieścić się: na poziomie terenu lub w suterenie, w rozumieniu przepisów
o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, jeżeli
zapewnione jest oświetlenie naturalne dostosowane do rodzaju świadczonych usług. Pozostałe
pomieszczenia kliniki weterynaryjnej mogą mieścić się na różnych kondygnacjach. Klinika
weterynaryjna powinna mieć:

−

odrębne wejście prowadzące bezpośrednio do pomieszczeń kliniki dostosowane do
gatunków leczonych zwierząt,

−

podłogi wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie
wody i środków dezynfekcyjnych,

−

miejsce do przechowywania dokumentacji weterynaryjnej, zabezpieczone przed dostępem
osób postronnych,

−

przy gabinetach zabiegowych poczekalnię z miejscami siedzącymi,

−

instalacje: wodną, elektryczną, grzewczą, kanalizacyjną, urządzenia zapewniające
wymianę powietrza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

W gabinetach zabiegowych ściany powinny być wykonane z materiałów gładkich, a przy

umywalkach ponadto z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie
wody i środków dezynfekcyjnych. W sali operacyjnej i pomieszczeniu do stacjonarnego
leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt ściany, do wysokości 2 m, powinny być wykonane
z materiałów trwałych, gładkich, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych. W sali operacyjnej dla dużych zwierząt podłoga powinna być pokryta
materiałem antypoślizgowym, trwałym, łatwo zmywalnym, odpornym na działanie wody
i środków dezynfekcyjnych. W gabinetach zabiegowych, pomieszczeniu do stacjonarnego
leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt, sali operacyjnej, na zapleczu socjalnym i zapleczu
sanitarnym powinny znajdować się umywalki z doprowadzoną bieżącą wodą ciepłą i zimną,
ś

rodki do mycia i odkażania rąk, ręczniki jednorazowego użytku oraz pojemnik na zużyte

ręczniki. Parapety w pomieszczeniach kliniki weterynaryjnej powinny być wykończone
materiałem trwałym, gładkim, odpornym na działanie wody i środków dezynfekcyjnych i być
łatwe do czyszczenia. Grzejniki w pomieszczeniach kliniki weterynaryjnej powinny być
gładkie i łatwe do czyszczenia. W gabinetach zabiegowych, poczekalni, pomieszczeniu do
stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt i sali operacyjnej okna powinny być
otwierane lub uchylne, chyba że w pomieszczeniach tych jest zainstalowana klimatyzacja.
Powierzchnia i wysokość pomieszczeń kliniki weterynaryjnej powinna wynosić co najmniej:

−

8 m

2

i 2,2 m – w przypadku gabinetu zabiegowego,

−

12 m

2

i 2,2 m – w przypadku poczekalni,

−

10 m

2

i 2,2 m – w przypadku pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji

i izolacji małych zwierząt,

−

35 m

2

i 2,5 m – w przypadku pomieszczenia do stacjonarnego leczenia, obserwacji

i izolacji dużych zwierząt,

−

10 m

2

i 2,2 m – w przypadku sali operacyjnej dla małych zwierząt,

−

35 m

2

i 2,5 m – przypadku sali operacyjnej dla dużych zwierząt,

−

3 m

2

i 2,2 m – w przypadku zaplecza sanitarnego,

−

9 m

2

i 2,2 m – przypadku zaplecza socjalnego,

−

2 m

2

i 2,2 m – w przypadku magazynu do przechowywania środków i sprzętu

dezynfekcyjnego,

−

6 m

2

i 2,2 m – w przypadku magazynu produktów leczniczych i wyrobów medycznych,

−

8 m

2

i 2,2 m – w przypadku zaplecza gospodarczego.

Klinikę weterynaryjną wyposaża się w: sprzęt i urządzenia do przechowywania

produktów leczniczych, artykułów sanitarnych, sprzętu jednorazowego użytku i innych
produktów medycznych zgodnie z wymaganiami określonymi przez producenta lub
wynikającymi z ich właściwości; pojemniki na odpady, w tym na odpady weterynaryjne.

Gabinety zabiegowe wyposaża się w:

−

stół zabiegowy dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług
weterynaryjnych, wykonany z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na
ś

rodki dezynfekcyjne,

−

lampę bakteriobójczą,

−

stetoskop.
Salę operacyjną wyposaża się w: sprzęt umożliwiający podawanie gazów medycznych,

w tym tlenu, aparat do narkozy wziewnej, zestaw do intubacji dotchawiczej wraz z rurkami
intubacyjnymi

i laryngoskopem

dostosowany

do

zakresu

ś

wiadczonych

usług

weterynaryjnych, worek samo rozprężny, sprzęt do dożylnego podawania leków, stetoskop,
puls oksymetr, kardiomonitor, źródło światła bezcieniowego, armaturę bezdotykową,
autoklaw lub sterylizator na suche powietrze, pojemnik na odpady medyczne, stół operacyjny
dostosowany wielkością do zakresu i rodzaju świadczonych usług weterynaryjnych, wykonany

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

z materiału trwałego, łatwo zmywalnego i odpornego na środki dezynfekcyjne, lampę
bakteriobójczą, wentylację mechaniczną; poskrom dla zwierząt w przypadku wykonywania
usług weterynaryjnych dla dużych zwierząt.

Pomieszczenie do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji zwierząt wyposaża się

w: wentylację mechaniczną, klatki do stacjonarnego leczenia, obserwacji i izolacji, wykonane
z materiałów trwałych, odpornych na działanie wody i środków dezynfekcyjnych, łatwe do
czyszczenia, dostosowane do wielkości przetrzymywanych zwierząt – w przypadku
ś

wiadczenia usług weterynaryjnych dla małych zwierząt, boksy do stacjonarnego leczenia,

obserwacji i izolacji dostosowane do wielkości przetrzymywanych zwierząt – w przypadku
ś

wiadczenia usług weterynaryjnych dla dużych zwierząt.

Klinikę weterynaryjną wyposaża się w aparaturę i sprzęt diagnostyczny umożliwiający

wykonanie co najmniej badań: morfologii i biochemii krwi, moczu, diagnostyki
mikroskopowej, RTG, USG, EKG. Klinikę weterynaryjną wyposaża się w: przenośny sprzęt
weterynaryjny, pojemniki zapewniające sterylność transportowanego sprzętu, sprzęt
i urządzenia do przechowywania, podczas transportu, produktów leczniczych, artykułów
sanitarnych, sprzętu jednorazowego użytku i innych produktów medycznych, zgodnie
z wymogami określonymi przez ich producenta lub wynikającymi z ich indywidualnych
właściwości w przypadku gdy usługi weterynaryjne są świadczone poza kliniką
weterynaryjną.
Laboratorium diagnostyczne

Powinno mieścić się w odrębnym budynku lub lokalu albo stanowić wyodrębnioną część

budynku lub lokalu przeznaczonego na inne cele, jeżeli pomieszczenia laboratorium są
wyraźnie oddzielone od innych pomieszczeń tego budynku lub lokalu. Może mieścić się na
różnych kondygnacjach oraz na poziomie terenu. Laboratorium powinno mieć:

−

podłogi wykonane z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych, odpornych na działanie
wody i środków dezynfekcyjnych,

−

instalacje: wodną, elektryczną, grzewczą, kanalizacyjną,

−

sprzęt do prowadzenia i przechowywania dokumentacji przyjęcia, rejestracji oraz
identyfikacji prób przeznaczonych do badań.
W pokoju przyjęć prób do badań diagnostycznych ściany powinny być wykonane

z materiałów gładkich, a przy umywalce z materiałów trwałych, łatwo zmywalnych,
odpornych na działanie wody i środków dezynfekcyjnych. W pokoju przyjęć prób do badań
diagnostycznych oraz w sali laboratoryjnej powinny znajdować się umywalki z doprowadzoną
bieżącą wodą ciepłą i zimną, środki do mycia i odkażania rąk, ręczniki jednorazowego użytku
oraz pojemnik na zużyte ręczniki; umywalki powinny być przystosowane do obsługi bez
użycia rąk. Parapety w pomieszczeniach laboratorium powinny być wykończone materiałem
trwałym, gładkim, łatwo zmywalnym, odpornym na działanie wody i środków
dezynfekcyjnych. Grzejniki w pomieszczeniach laboratorium powinny być gładkie i łatwe do
czyszczenia. Okna w pomieszczeniach laboratorium powinny być otwierane lub uchylne,
z wyłączeniem

pomieszczeń

sal

laboratoryjnych

przeznaczonych

do

badań

mikrobiologicznych. W pokoju przyjęć prób do badań diagnostycznych, na zapleczu
socjalnym i sanitarnym należy zapewnić wymianę powietrza. Pomieszczenia laboratorium
powinny być oznakowane w sposób umożliwiający ich identyfikację. Komunikacja wewnątrz
laboratorium powinna być zorganizowana w sposób zabezpieczający przed krzyżowaniem się
dróg obiegu materiału biologicznego i prób. Wejście na zaplecze socjalne i zaplecze sanitarne
w laboratorium nie może prowadzić przez pomieszczenia pokoju przyjęć prób do badań
diagnostycznych i sali laboratoryjnej. W laboratorium w zależności od rodzaju i kierunku
wykonywanych badań znajduje się: wydzielone pomieszczenie lub stanowisko do
wykonywania sekcji diagnostycznej, chłodnia do przetrzymywania pozostałości po badaniach.
Powierzchnia pomieszczeń laboratorium powinna wynosić co najmniej:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

−

6 m

2

– w przypadku pokoju przyjęć prób do badań diagnostycznych,

−

20 m

2

– w przypadku sali laboratoryjnej,

−

3 m

2

– w przypadku zaplecza sanitarnego,

−

6 m

2

– w przypadku pomieszczenia administracyjnego,

−

3 m

2

– w przypadku zaplecza socjalnego i szatni.

Wysokość wszystkich pomieszczeń laboratorium powinna wynosić co najmniej 2,5 m

2

.

Wyposażone powinno być w: urządzenia do pozyskiwania wody destylowanej lub
dejonizowanej znajdujące się w wydzielonej części sali laboratoryjnej, sprzęt i urządzenia do
przechowywania odczynników chemicznych i materiałów pomocniczych w warunkach
określonych przez producenta lub wynikających z ich właściwości. Pokój przyjęć prób do
badań diagnostycznych wyposaża się w: urządzenia i sprzęt do identyfikowania
i przechowywania prób do badań diagnostycznych, lampę bakteriobójczą. Urządzenia i sprzęt
znajdujące się w pokoju przyjęć prób do badań diagnostycznych powinny być wykonane
z materiałów

trwałych,

łatwo

zmywalnych

i odpornych

na

działanie

ś

rodków

dezynfekcyjnych.

Salę laboratoryjną wyposaża się w:

−

wentylację grawitacyjną lub mechaniczną albo klimatyzację,

−

lodówki oraz zamrażarki do przechowywania prób do badań diagnostycznych oraz
materiałów pomocniczych służących do wykonywania badań,

−

cieplarki,

−

autoklaw do wyjaławiania podłoży,

−

autoklaw do niszczenia kultur po badaniach,

−

sterylizator na suche powietrze,

−

komorę laminarną do posiewów,

−

szafy chłodnicze,

−

lampy bakteriobójcze w przypadku wykonywania badań mikrobiologicznych.
Sala laboratoryjna powinna być zabezpieczona przed dostępem osób postronnych.

Wejście do sali powinno prowadzić przez śluzę dezynfekcyjną. W sali laboratoryjnej wydziela
się część pomieszczenia na zmywalnię szkła, ze zlewozmywakiem. Laboratorium wyposaża
się w sprzęt do gospodarowania odpadami zgodnie z przepisami o odpadach. Ścieki
z laboratorium przed ich zrzutem do instalacji kanalizacyjnej poddaje się inaktywacji
w odpowiedniej temperaturze lub przy zastosowaniu środków chemicznych zapewniających
ich inaktywację.

Zakład leczniczy obowiązany jest prowadzić dokumentację świadczonych usług

weterynaryjnych, co wynika z treści przepisu art. 28 ust. 1 ustawy o zakładach leczniczych
oraz Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie
zakresu i sposobu prowadzenia ewidencji leczenia zwierząt i dokumentacji lekarsko-
weterynaryjnej (Dz. U. Nr 100 poz. 1022 z 2004 r.) które to Rozporządzenie stanowi, że
w dokumentacji tej powinny być odnotowane między innymi:

—

zastosowane produkty lecznicze lub nabyte przez posiadacza zwierzęcia,

—

produkty lecznicze weterynaryjne z uwzględnieniem:

—

nazwy produktu leczniczego,

—

numery serii produktu leczniczego,

—

ilości i dawkowania zastosowanego produktu leczniczego lub nabytego,

—

produkty lecznicze weterynaryjne,

—

okresy karencji dla tkanek lub produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi
pozyskanych od leczonych zwierząt.
Lekarz weterynarii prowadzi dokumentację lekarsko-weterynaryjną w postaci odrębnych

książek leczenia zwierząt, dla:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

—

zwierząt gospodarskich oraz zwierząt, z których pozyskane tkanki lub produkty są
przeznaczone do spożycia przez ludzi,

—

zwierząt domowych.
Lekarze weterynarii leczący zwierzęta gospodarskie zobowiązani są do prowadzenia

następującej dokumentacji:

—

dokumentacja lekarsko-weterynaryjna,

—

dokumentacja potwierdzająca nabycie produktów leczniczych weterynaryjnych
posiadających właściwości anaboliczne, przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze,
przeciwzapalne, hormonalne i psychotropowe,

—

ewidencję leczenia zwierząt.
Wymienione dokumenty składają się na Książkę leczenia zwierząt gospodarskich, która

składa się z kolejno ponumerowanych samokopiujących się stron, przy czym każda strona
podzielona jest na cztery części:
Część I zawiera:

−

nazwę i adres zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

imię i nazwisko lub nazwę posiadacza zwierzęcia,

−

datę i godzinę przyjęcia zgłoszenia,

−

datę i godzinę wykonania czynności lekarsko – weterynaryjnych,

−

oznaczenie strony książki.

Część II – lekarz dokładnie opisuje leczone przez niego zwierzę i zastosowane w czasie
leczenia leki, zawiera ona:

−

opis leczonego zwierzęcia,

−

liczbę leczonych zwierząt,

−

rozpoznanie lub wstępne rozpoznanie choroby,

−

zastosowane produkty lecznicze lub nabyte przez posiadacza zwierzęcia produkty
lecznicze weterynaryjne,

−

zabiegi lecznicze lub profilaktyczne, zalecenia lekarskie i uwagi.

Część III zawiera potwierdzenia nabycia produktu leczniczego przez posiadacza zwierzęcia.
Część IV zawiera wyniki badań uzupełniających.
Wpisy w częściach I – III są potwierdzane.
Części I i II książki leczenia stanowią ewidencję leczenia zwierząt prowadzoną przez
posiadacza zwierząt. Część I, II i IV tworzą dokumentację lekarsko-weterynaryjną. Pomimo
braku wzoru takiej książki, rozporządzenie określa co powinno znaleźć się w powyższej
dokumentacji. Na podstawie tego opisu można określić przykładową stronę książki.
Książka leczenia zwierząt domowych zawiera:
1)

nazwę i adres zakładu leczniczego dla zwierząt,

2)

datę rozpoczęcia i zakończenia dokonywania wpisów w książce,

3)

imię i nazwisko lub nazwę oraz adres posiadacza zwierzęcia,

4)

datę i godzinę wykonania czynności lekarsko-weterynaryjnych,

5)

opis leczonego zwierzęcia, w tym gatunek, płeć, rasę, wiek lub datę urodzenia, kolor,

6)

informacje o przebiegu wizyty, w tym:

−

dane uzyskane z wywiadu lekarskiego,

−

wynik badania klinicznego, sekcyjnego i ewentualnych dodatkowych badań
diagnostycznych,

−

rozpoznanie choroby,

−

nazwę, ilość i dawkowanie zastosowanego lub przepisanego na receptę lekarza
weterynarii produktu leczniczego,

−

zabiegi lecznicze lub profilaktyczne,

−

zalecenia lekarskie, podpis i pieczęć lekarza weterynarii leczącego zwierzę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Tabela 3. Ewidencja leczenia zwierząt/dokumentacja lekarsko – weterynaryjna/potwierdzenie nabycia

produktów leczniczych weterynaryjnych [22]

I

Pieczęć
zakładu
leczniczego

Imię
i Nazwisko/nazwę
oraz adres
właściciela
zwierzęcia

Data i godz.
przyjęcia zgłoszenia

Data i godz. wykonanych
czynności lekarsko
weterynaryjnych

Nr dokumentu
Strona/miesiąc/rok

Zastosowane produkty lecznicze

Zabiegi lecznicze
lub
profilaktyczne/zal
ecenia/uwagi

L
p

O

p

is

l

ec

zo

n

eg

o

zw

ie

rz

ę

ci

a(

g

at

u

n

ek

,

p

łe

ć

,

w

ie

k

,

o

zn

ak

o

w

an

ie

m

as

a

ci

ał

a

L

ic

zb

a

le

cz

o

n

y

ch

zw

ie

rz

ą

t

R

o

zp

o

zn

an

ie

w

st

ę

p

n

e

N

az

w

a

N

r

se

ri

i

Ilość dawkowanie
zastosowanego/na
bytego

Droga
podania/okr
es leczenia

Okres
karencji

II

Potwierdzenie nabycia produktu
leczniczego przez posiadacza zwierzęcia

Nabyte przez posiadacza zwierzęcia

III

Ad
I.
III

Pieczątka i podpis lekarza
weterynarii

Oświadczam, że nabyte produkty lecznicze zostaną zastosowane zgodnie z zaleceniami lekarza
weterynarii


Podpis posiadacza zwierzęcia

IV

Wyniki badań uzupełniających

Książki leczenia zwierząt prowadzone powinny być czytelnie, a kolejnych wpisów

dokonuje się chronologicznie. Skreślenia i poprawki w książce leczenia zwierząt lekarz
weterynarii, który ich dokonał, potwierdza podpisem i pieczęcią oraz wpisuje datę
wprowadzenia skreślenia i poprawki. Książka leczenia zwierząt może być prowadzona
w formie elektronicznych nośników informacji, jeżeli jednocześnie sporządza się
i przechowuje wydruki komputerowe. Dokumentację udostępnia się:

—

okręgowej izbie lekarsko – weterynaryjnej w zakresie niezbędnym do sprawowania
nadzoru;

—

organom Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie zwalczania chorób zakaźnych zwierząt
i obrotu produktami leczniczymi, paszami leczniczymi i wyrobami medycznymi
stosowanymi wyłącznie u zwierząt;

—

sądom

i prokuratorom

oraz

sądom

lekarsko-weterynaryjnym

i rzecznikom

odpowiedzialności zawodowej w związku z prowadzonym postępowaniem;

—

posiadaczowi zwierzęcia w zakresie dotyczącym świadczonej usługi weterynaryjnej;

—

innemu zakładowi leczniczemu dla zwierząt, jeżeli dokumentacja ta jest niezbędna do
zapewnienia ciągłości świadczenia usług weterynaryjnych.
Wszelkie informacje uzyskane przez zakład leczniczy dla zwierząt w związku ze

ś

wiadczoną usługą weterynaryjną, dotyczące posiadacza zwierzęcia i jego zwierzęcia,

stanowią tajemnicę zawodową. Dokumentacja prowadzona przez zakład leczniczy powinna
być przechowywana przez zakład leczniczy dla zwierząt przez okres 3 lat. Dokumentacja
prowadzona w formie elektronicznej musi być potwierdzona jednoczesnymi wydrukami.
Posiadacz zwierzęcia przechowuje ewidencję leczenia zwierząt przez 3 lata od daty
dokonania w niej ostatniego wpisu. Dane zawarte w dokumentacji związanej ze świadczeniem
usługi weterynaryjnej mogą być wykorzystane w pracy naukowej oraz publikowane

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

w czasopismach fachowych pod warunkiem ochrony danych osobowych posiadacza
zwierzęcia.

Odrębną kwestią jest prowadzenie przez zakład leczniczy dla zwierząt obrotu

detalicznego (handlu detalicznego) produktami leczniczymi dla zwierząt zakupionymi
w hurtowni i jego dokumentowanie o czym stanowią przepisy Art. 68 i Art. 69 ustawy z dnia
6 września 2001 r., Prawo farmaceutyczne (jedn. tekst. Dz. U. Nr 53 poz. 533 z 2004 r.,
ze zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2004 r.
w sprawie wzoru dokumentacji obrotu detalicznego produktami leczniczymi weterynaryjnymi
(Dz. U Nr 183 poz. 1893 z 2004 r.) wydane na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca
2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U.
Nr 69, poz. 625).

Cytowane przepisy Prawa farmaceutycznego stanowią, że obrót detaliczny produktami

leczniczymi weterynaryjnymi zakupionymi w hurtowni farmaceutycznej produktów
leczniczych weterynaryjnych może być prowadzony w ramach działalności zakładu
leczniczego dla zwierząt. Jednocześnie nie uznaje się za obrót detaliczny bezpośredniego
zastosowania u zwierzęcia przez lekarza weterynarii produktów leczniczych weterynaryjnych
lub produktów leczniczych, których potrzeba zastosowania wynika z rodzaju świadczonej
usługi lekarsko-weterynaryjnej. Należy więc rozróżnić zużycie leczniczych produktów
weterynaryjnych przez lekarza weterynarii bezpośrednio podczas świadczonej usługi,
wymagającego odnotowania tylko w dokumentacji lekarsko weterynaryjnej od będących
przedmiotem obrotu prowadzonego przez zakład leczniczy dla zwierząt i zatem
wymagającego prowadzenia dokumentacji przewidzianej Rozporządzeniem Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru dokumentacji obrotu
detalicznego produktami leczniczymi weterynaryjnymi (Dz. U Nr 183 poz. 1893 z 2004 r.)

Karta obrotu detalicznego

Tabela 4. Karta obrotu detalicznego [15]

Nazwa produktu leczniczego weterynaryjnego:

Nr
karty/rok

Nazwa podmiotu odpowiedzialnego:
Postać farmaceutyczna:
Rozdaj opakowania:

Pieczęć
zakładu
leczniczego

Okres karencji:

Przyjęcie produktu

Zużycie produktu

Lp.

Data zakupu

Nazwa
i adres
dostawcy

Liczba
opakowań
bezpośrednich

Zawartość
opakowania
bezpośredniego
– ilość

Nr serii

Data
ważności

Data

Ilość

Numer pozycji
dokumentacji
lekarsko –
weterynaryjnej

Wpis do ewidencji działalności gospodarczej

Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru

przedsiębiorców.

Osoby

rozpoczynające

prowadzenie

indywidualnej

działalności

gospodarczej rejestrują się w prowadzonej przez gminy ewidencji działalności gospodarczej.
Ewidencję działalności gospodarczej prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania
przedsiębiorcy – tj. miejscowości, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego
pobytu. W celu zarejestrowania swojej firmy należy udać się więc do urzędu gminy wraz
z dowodem osobistym oraz wypełnić przygotowany przez dany urząd formularz – zgłoszenie.
Organ ewidencyjny, czyli wójt, burmistrz albo prezydent miasta – dokonuje wpisu do

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

ewidencji działalności gospodarczej. Zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności
gospodarczej powinno zawierać:

−

oznaczenie przedsiębiorcy oraz jego numer ewidencyjny PESEL, o ile taki posiada,

−

oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a jeżeli stale wykonuje
działalność poza miejscem zamieszkania – również wskazanie tego miejsca i adresu
zakładu głównego, oddziału lub innego stałego miejsca wykonywania działalności
gospodarczej,

−

określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską
Klasyfikacją Działalności (PKD),

−

wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Organ ewidencyjny doręcza z urzędu przedsiębiorcy zaświadczenie o wpisie do ewidencji

działalności gospodarczej, nie później niż w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia.
Urząd Statystyczny - REGON

Od 1 stycznia 2004 roku osoby fizyczne podejmujące indywidualną działalność

gospodarczą mają możliwość złożenia formularza o wpis do REGON w okienku urzędu
gminy w tym samym momencie, gdy składają wniosek o wpis do ewidencji działalności
gospodarczej. Urząd gminy wyręcza wówczas przedsiębiorcę i niezwłocznie, nie później niż
w ciągu 3 dni od dnia dokonania wpisu, przesyła wniosek o wpis do REGON do urzędu
statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma miejsce zamieszkania.

Niezależnie od możliwości złożenia wniosku o REGON w urzędach gmin – wniosek ten

można złożyć osobiście w urzędzie statystycznym lub jego oddziale właściwym dla miejsca
zamieszkania przedsiębiorcy lub wysłać pocztą. Osobiste złożenie wniosku w urzędzie
statystycznym może okazać się „czasowo” bardziej opłacalne, gdyż urzędy często wydają
zaświadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON „od ręki”. Natomiast złożenie wniosku
o REGON za pośrednictwem urzędu gminy wydłuża nieco tą procedurę, gdyż wydanie ww.
zaświadczenia w oparciu o wniosek przesłany przez urząd gminy musi nastąpić w ciągu 7 dni
od daty otrzymania wniosku z urzędu gminy. Zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym
REGON

jest

w

tym

przypadku

wysyłane

przez

urząd

statystyczny

lub jego oddział pocztą na adres przedsiębiorcy.

W przypadku gdy wniosek o REGON składamy bezpośrednio w urzędzie statystycznym –

musimy to uczynić w terminie 14 dni od dnia uzyskania zaświadczenia o wpisie do ewidencji
działalności gospodarczej. Wniosek o wpis do REGON ma symbol RG-1 i nosi nazwę:
„Wniosek o wpis do Krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej lub
o zmianę cech objętych wpisem”. We wniosku podaje się następujące dane:

−

nazwa

−

adres siedziby

−

PESEL

−

nazwisko i imiona

−

adres zamieszkania

−

adres do korespondencji

−

forma organizacyjno -prawna

−

forma własności

−

nazwa organu ewidencyjnego

−

data wpisu do rejestru ewidencyjnego

−

nazwa ewidencji i numer nadany przez organ ewidencyjny

−

rodzaje wykonywanej działalności (numery PKD)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Zgodnie z art. 47 ust. 4b Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń

społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887) płatnik składek zobowiązany jest opłacać należności
z tytułu składek na: ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy
i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w formie bezgotówkowej, w drodze
obciążenia rachunku bankowego płatnika składek. Gotówką płacić mogą jedynie płatnicy –
osoby fizyczne, jeżeli nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu
przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.
Bank

Do założenia rachunku bankowego niezbędne będą następujące dokumenty:

zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenie o REGON
firmy, zaświadczenie o NIP.
Urząd skarbowy

Zgłoszenie prowadzenia działalności gospodarczej oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT.

Od 1 stycznia 2004 roku podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą mogą złożyć
zgłoszenie identyfikacyjne NIP jednocześnie ze złożeniem wniosku o wpis do ewidencji
działalności gospodarczej (osoby fizyczne, które posiadają już NIP – składają zgłoszenie
aktualizacyjne). W przypadku gdy złożono zgłoszenie do Urzędu Skarbowego za
pośrednictwem urzędu gminy – po załatwieniu formalności w banku i uzyskaniu numeru
konta oraz po otrzymaniu z urzędu statystycznego zaświadczenia o numerze REGON należy
złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie aktualizacyjne z podaniem w szczególności wykazu
rachunków bankowych oraz z uwierzytelnioną lub urzędowo poświadczoną kopią
zaświadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON. Zgłoszenia można też dokonać
bezpośrednio we właściwym urzędzie skarbowym. W urzędzie skarbowym należy wybrać
formę rozliczeń z fiskusem. Do wyboru są:
1.

Karta podatkowa

2.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

3.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

4.

Pełna księgowość

4.1.

2.

Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

Jaki podstawowy akt prawny reguluje zakładanie zakładów leczniczych?

2.

W jaki sposób powinny być wyposażone poszczególne rodzaje zakładów leczniczych?

3.

Jakie przepisy prawa regulują zasady prowadzenia dokumentacji leczniczej i obrotu
lekami w zakładach weterynarii?

4.

Jakie informacje zwiera książka leczenia zwierząt?

5.

Jakie funkcjonują jednostki nadzoru nad zakładami weterynaryjnymi?

6.

Jakie informacje zawiera wniosek o wpis do ewidencji zakładów leczniczych dla
zwierząt?

7.

Jakie są obowiązki kierowników zakładów leczniczych w stosunku do ochrony
ś

rodowiska?

4.1.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj, jakie warunki lokalowe i wyposażeniowe powinien spełniać gabinet

weterynaryjny oraz przychodnia weterynaryjna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

określić, jakie podstawowe akty prawne regulują zakładanie zakładów leczniczych,

2)

określić rodzaje zakładów leczniczych,

3)

wymienić, jakie pomieszczenia powinien posiadać gabinet weterynaryjny i przychodnia
weterynaryjna,

4)

określić różnice w wyposażeniu gabinetu a przychodni weterynaryjnej,

5)

określić, kto może być kierownikiem określonego zakładu leczniczego.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

akty prawne,

−

kartka, ołówek.

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj dokumentację leczenia zwierząt prowadzoną przez zakład leczniczy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

określić akty prawne regulujące wymagania dla zakładów leczniczych weterynaryjnych,

2)

określić dane ewidencyjne, jakie powinna zawierać książka ewidencji, prowadzona przez
zakład leczniczy,

3)

określić dane, jakie powinna zawierać książka leczenia dla zwierząt gospodarskich
i domowych,

4)

zaprojektować wzór dokumentacji leczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

rozporządzenia dotyczące dokumentacji,

−

wzory książki leczenia zwierząt,

−

kartka, pisaki.

Ćwiczenie 3

Przeanalizuj dokumentację dotyczącą obrotu detalicznego produktami leczniczymi

weterynaryjnymi w zakładach leczniczych dla zwierząt kątem uwzględnieniem przepisów
prawa.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

określić przepisy prawa regulujące obrót produktami leczniczymi w zakładach
leczniczych dla zwierząt,

2)

wypisać różnice pomiędzy dokumentacją leczniczą a dokumentacją związaną z obrotem
produktami leczniczymi,

3)

określić wzór karty obrotu produktami leczniczymi w zakładzie leczniczym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

dokumentacja związana z obrotem detalicznym produktami leczniczymi weterynaryjnymi
w zakładach leczniczych dla zwierząt,

−

kartka, pisaki.

Ćwiczenie 4

Określ potrzeby w zakresie zaopatrzenia w leki i materiały dla wskazanego zakładu

leczniczego oraz zaproponuj sposób wyboru dostawców.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przeanalizować materiał dotyczący funkcjonowania przykładowego zakładu leczniczego
dla zwierząt,

2)

określić potrzeby zakładu w zakresie zaopatrzenia leki,

3)

określić potrzeby zakładu w zakresie zaopatrzenia materiały,

4)

przygotować zestawienia i kalendarz dostaw,

5)

wyszukać odpowiednich dostawców korzystając z sieci Internet,

6)

porównać potrzeby zakładu z możliwościami wskazywanymi w ofertach dostawców.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

opis działalności przykładowego zakładu leczniczego dla zwierząt,

−

foldery z ofertami i wzory zamówień leków i materiałów dla lecznic weterynaryjnych,

−

kartka, ołówek.

4.1.4.

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić co nazywamy usługą weterynaryjną ?





2)

wymienić rodzaje zakładów leczniczych dla zwierząt ?





3)

określić jakie akty prawne regulują zakładanie zakładów leczniczych
dla zwierząt ?





4)

określić jakie pomieszczenia powinien posiadać określony rodzaj
zakładu leczniczego dla zwierząt?





5)

określić kwalifikacje osób wykonujących usługi weterynaryjne?





6)

określić przepisy prawa regulujące obrót produktami leczniczymi dla
zwierząt?





7)

określić organy nadzoru nad działalnością zakładów leczniczych?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

4.2.

Zasady doboru i zatrudniania personelu. Prawa i obowiązki
pracodawcy i pracownika

4.2.1.

Materiał nauczania

W nawiązaniu stosunku pracy, praw obowiązków pracodawcy i pracownika mają

zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy – tekst jednolity
Dz.U Nr 21, poz. 94 z 1998 r. z późn. zm.

Umowę o pracę zawiera się na czas nie określony, na czas określony lub na czas

wykonania określonej pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie
jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego
pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej
nieobecności. Każda z umów, o których mowa, może być poprzedzona umową o pracę na
okres próbny, nie przekraczający 3 miesięcy. Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj
umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności: rodzaj pracy, miejsce
wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem
składników wynagrodzenia, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy.

Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta

z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy
przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do rodzaju umowy oraz
jej warunków. Pracodawca informuje pracownika na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od
dnia zawarcia umowy o pracę, o obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, urlopie wypoczynkowym oraz długości
okresu wypowiedzenia umowy, a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu
pracy – dodatkowo o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz
przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz
usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy
pisemnej.

Zawarcie z pracownikiem umowy o pracę przewidującej zatrudnienie w niepełnym

wymiarze czasu pracy nie może powodować ustalenia jego warunków pracy i płacy w sposób
mniej korzystny w stosunku do pracowników wykonujących taką samą lub podobną pracę
w pełnym wymiarze czasu pracy, z uwzględnieniem jednak proporcjonalności wynagrodzenia
za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, do wymiaru czasu pracy pracownika.

Pracodawca powinien, w miarę możliwości, uwzględnić wniosek pracownika dotyczący

zmiany wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę.
Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy

Pracodawca jest obowiązany w szczególności:

−

zaznajamiać pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem
wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi
uprawnieniami,

−

organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również
osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej
wydajności i należytej jakości pracy,

−

organizować pracę w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy,

−

przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek,
niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność
związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na
zatrudnienie na czas określony lub nie określony albo w pełnym lub w niepełnym
wymiarze czasu pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

−

zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne
szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie,

−

ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,

−

stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły
prowadzącej kształcenie zawodowe lub szkoły wyższej warunki sprzyjające
przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy,

−

zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników,

−

stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich
pracy,

—

prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe
pracowników,

—

przechowywać dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta
osobowe pracowników w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem,

—

wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. Mobbing oznacza działania

lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające
na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego
zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub
ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy
odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Pracownik,
który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy
odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na
podstawie odrębnych przepisów. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę
powinno nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny, uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Podstawowe obowiązki pracownika:

—

pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do
poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami
prawa lub umową o pracę,

—

pracownik jest obowiązany przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,

—

pracownik jest obowiązany przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy
porządku,

—

pracownik jest obowiązany przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy, a także przepisów przeciwpożarowych,

—

pracownik jest obowiązany dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz
zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na
szkodę,

—

pracownik jest obowiązany przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,

—

pracownik jest obowiązany przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia
społecznego.
Pracownik ma prawo:

—

do powstrzymania się od pracy gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom
bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia
pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem
innym osobom, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego,

—

pracownik z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem
przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie
o przywrócenie

do

pracy

na

poprzednich

warunkach

albo

odszkodowanie.

O przywróceniu do pracy lub odszkodowanie decyduje sąd pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

—

pracownik ma prawo wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy,

—

pracownik ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,

—

pracownik ma prawo wniesienia odwołania do sądu pracy w razie nie wywiązywania się
pracodawcy z warunków umowy o pracę.

Aktywne poszukiwanie pracy

Ogłoszenia w mediach – można korzystać z ogłoszeń zamieszczanych przez firmy

poszukujące pracowników z całego kraju ukazujące się w prasie codziennej, gazetach
branżowych i ukierunkowanych na IT, gazetach telewizyjnych i na antenach wybranych stacji
radiowych. Można również samemu zamieszczać ogłoszenia w rubrykach „szukam pracy” we
wszystkich wymienionych możliwościach.

Doradztwo personalne – ich klientami są głównie firmy poszukujące pracowników, a nie

osoby prywatne. Rozmowy kwalifikacyjne odbywają się początkowo z konsultantem
w siedzibie firmy doradczej i mają na celu dokonanie selekcji i wstępnej rekrutacji. Biura
takie zajmują się przeważnie rekrutacją na wszystkie stanowiska jednak są też takie, które
ukierunkowane są na konkretną branżę.

Serwisy ogłoszeniowe w Internecie – udostępniają ogłoszenia pracodawców poszukujący

pracowników z całego kraju oraz porady skierowane bezpośrednio do poszukujących pracy.
Jest kilka serwisów skierowanych bezpośrednio do osób związanych z daną branżą. Istnieją
także możliwości zamieszczenia ogłoszeń na własną rękę w rubryce szukam pracy. Jest to
o tyle wygodne, że podczas poszukiwania pracy lub pracownika możemy dokładnie wybrać
interesującą nas branżę, stanowisko i charakter pracy oraz preferowane miejsce pracy
(miejscowość, województwo). Szczegółowe określenie wymagań zdecydowanie ułatwia
i przyspiesza poszukiwania. Większość serwisów z ofertami pracy to strony komercyjne
a zmieszczone tam płatne ogłoszenia są regularnie aktualizowane. Przykładowe strony to:

www.gazeta.pl/praca; www.praca.onet.pl; www.rzeczpospolita.pl; www.jobpilot.pl
www.topjobs.co.uk/praca; www.praca.wp.pl; www.kariera.wprost.pl; www.praca.gov.pl

Bezpośrednie zgłoszenia do firm – jest również możliwość wysyłania swoich

dokumentów (CV, listu motywacyjnego) pocztą bezpośrednio do firm i instytucji, które
aktualnie nie prowadzą naboru. Przesyłkę należy zaadresować na dział personalny firmy,
kierownika takiego działu. List motywacyjny lub pismo przewodnie powinno wyjaśniać
motyw przesłania aplikacji (należy zamieścić kilka zdań o możliwościach rozwoju
zawodowego w firmie, do której przesyłamy dokumenty, o odpowiadającym nam profilu
firmy i naszym kwalifikacjom itp.). W przypadku późniejszego pojawienia się w firmie
potrzeb kadrowych, aplikacje takie brane są pod uwagę jako pierwsze.

Urzędy Pracy – tu do wyboru mamy rejonowe i wojewódzkie urzędy. Dostępne są one dla

każdego bezrobotnego i zlokalizowane są w większych miastach i powiatach. Dla
absolwentów rejestrujących się w takich urzędach organizowane są warsztaty prowadzone
przez psychologów, które uczą jak pisać CV, list motywacyjny, jak się przygotować
i zachować na rozmowie kwalifikacyjnej, prowadzone są testy psychologiczne. Również
absolwenci mają szansę ubiegać się o kursy doszkalające organizowane i finansowane przez
urzędy pracy. Znajdują się tu również kluby pracy dostępne dla wszystkich zarejestrowanych
bezrobotnych. Zdecydowanie więcej jest prywatnych biur pośrednictwa pracy, które
zlokalizowane są głównie w centrach dużych miast i osiedli. Z reguły biura takie prowadzą
pośrednictwo w zakresie prac czasowych, ale posiadają również propozycje prac etatowych.
Po zgłoszeniu swojej kandydatury do takiego biura, automatycznie jest ona umieszczana
w jego bazie danych, a nam przedstawiane są propozycje pracy od firm odpowiadające
naszym kwalifikacjom.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Praktyki, staże, wolontariat – są to istotne metody zdobycia doświadczenia zawodowego

i mogą w wielu wypadkach zaowocować znalezieniem pracy. Stwarzają możliwość
zaprezentowania się pracodawcy jako wartościowy pracownik

.

Biura Karier – działające przy wyższych uczelniach służą informacją oraz radą studentom

i absolwentom. Pomagają im przejść z etapu nauki do poszukiwania zatrudnienia oraz
prawidłowego funkcjonowania na współczesnym rynku pracy. Prowadzą doradztwo
zawodowe, dostarczają informacji o rynku pracy, aktywnie poszukują i udostępniają oferty
pracy stałej i czasowej oraz praktyk, organizują spotkania z pracodawcami

.

Kontakty prywatne – to jeden z bardziej skutecznych sposobów szukania pracy. Wynika

to z faktu, że część pracodawców nie zgłasza wolnych etatów do prasy i urzędów pracy.
Znając specyfikę pracy łatwiej przygotujesz się do rozmowy z pracodawcą. Jeśli jest to
możliwe nazwisko, a może i osoba znajomego, może stać się hasłem do wprowadzenia do
firmy, ułatwiając bezpośredni kontakt z pracodawcą. Poszukując pracy powinieneś
przygotować niezbędne dokumenty z którymi będzie chciał zapoznać się przyszły
pracodawca: Curriculum Vitae (CV), list motywacyjny, podanie, kwestionariusz osobowy,
referencje z poprzednich miejsc pracy. Typowy układ CV przedstawia tabela 5.

Tabela 5. Wzór Curriculum Vitae [opracowanie własne]

CURRICULUM VITAE

Imię, Nazwisko:
Adres zamieszkania:
Data urodzenia:
tel/fax:
adres e – mail:

Wykształcenie:

2002 – 2008

1999 – 2002

Doświadczenie zawodowe:

od 2004

2002 – 2004

1999 – 2001

Dodatkowa działalność:

2000 – 2003

Umiejętności:

Języki obce

Komputer

Prawo jazdy

Zainteresowania:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

List motywacyjny obok życiorysu, jako bardzo ważny dokument, musi zachęcić

potencjalnego pracodawcę do zaproszenia kandydata na rozmowę kwalifikacyjną. Powinien
więc przekonać pracodawcę, że ta właśnie osoba idealnie nadaje się do pracy w zakładzie.
List powinien być krótki, przemyślany i merytoryczny:

—

najlepiej, żeby zajmował do jednej trzeciej strony podaniowej,

—

w żadnym wypadku nie można w nim powtarzać tego, co już znalazło się w CV,

—

generalnie nie jest wskazane podawanie zbyt dużej ilości informacji,

—

nie powinno się też używać ogólnikowych określeń. Nie wystarczy napisać, że jest się
komunikatywnym i przedsiębiorczym – trzeba jeszcze to poprzeć konkretnymi
przykładami z dotychczasowej pracy zawodowej, czy stażu,

—

niewybaczalne są pomyłki w nazwie stanowiska, o które kandydat się ubiega,
i wszelkiego rodzaju błędy, np. ortograficzne, stylistyczne,

—

list powinien być napisany na komputerze, chyba, że firma/zakład wyraźnie zażyczy sobie
sporządzonego odręcznie.

Lekarze weterynarii i bezpieczeństwo oraz higiena pracy

Lekarze weterynarii powinni zapewnić bezpieczeństwo oraz ochronę zdrowia swojemu

personelowi, pacjentom i klientom, a w szczególności:

—

ochronę podczas prac wykonywanych ręcznie (podnoszenie ciężkich przedmiotów
i unieruchamianie zwierząt),

—

ochronę

przed

poślizgnięciem,

potknięciem

lub

upadkiem

(zabezpieczenia

antypoślizgowe, ostrzeżenia przed mokrą podłogą, nierówną powierzchnią i schodami),

—

ochronę przeciwpożarową (umiejętne obchodzenie się z łatwopalnymi substancjami,
z ogniem i urządzeniami pod napięciem),

—

odpowiednie wyposażenie miejsca pracy (właściwe użytkowanie sprzętu, świadomość
zagrożenia ogniem lub niebezpieczeństwa porażenia prądem elektrycznym),

—

ochronę przed niebezpiecznymi czynnikami fizycznymi i chemicznymi (promieniowanie
rentgenowskie, gazy stosowane do narkozy wziewnej, produkty farmaceutyczne
i niebezpieczne substancje chemiczne),

—

ochronę przed chorobami zawodowymi.
Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:

—

organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny
pracy,

—

dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie
z przeznaczeniem,

—

organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie
pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami
związanymi z warunkami środowiska pracy,

—

dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego,
a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie
z przeznaczeniem,

—

egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy,
Kontrola warunków pracy stanowi podstawowe źródło informacji pracodawcy lub

pracownika służby BHP i powinna obejmować:
1.

Kontrole w zakresie bezpieczeństwa pracy:

−

przestrzeganie wymogów technologicznych pod względem BHP, postanowień
dokumentacji techniczno – ruchowej, instrukcji obsługi maszyn, urządzeń i narzędzi,

−

wyposażenia maszyn i urządzeń w osłony i urządzenia zabezpieczające oraz
sprawność i przydatność tych urządzeń podczas ruchu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

−

wyposażenie maszyn i urządzeń technicznych w środki zabezpieczające
pracowników przed nadmiernym hałasem, szkodliwymi wstrząsami i działaniami
wibracji, promieniowaniem, porażeniem prądem, czynnikami biologicznymi,

−

stan urządzeń energetycznych, skuteczność działania ochron przeciwporażeniowych
i aktualność pomiarów ochrony przeciwporażeniowej,

−

organizacja i stan transportu zakładowego,

−

sprawność urządzeń mających wpływ na warunki środowiska pracy, a zwłaszcza
wentylacyjnych, odpylających, ograniczających emisję zanieczyszczeń,

−

funkcjonowanie urządzeń pomiarów – kontrolnych służących do kontroli stanu
ś

rodowiska pracy,

−

wyposażenie pracowników w sprzęt ochrony osobistej.

2.

Kontrole w zakresie higieny pracy wraz z zapobieganiem chorobom zawodowym:

−

stan opieki lekarskiej nad zdrowiem pracowników, a zwłaszcza przeprowadzanie
badań lekarskich wstępnych i okresowych oraz sprawdzenie ważności orzeczeń
lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do zatrudnienia na danym
stanowisku pracy,

−

przestrzeganie

norm

higienicznych

dotyczących

substancji

szkodliwych,

mikroklimatu i oświetlenia,

−

stan urządzeń higieniczno sanitarnych i dostosowanie ich do rodzaju wykonywanych
prac i liczby pracowników.

3.

Kontrole w zakresie przestrzegania przepisów ochrony pracy:

−

szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

przestrzeganie przez pracowników zasad i przepisów prawa pracy,

−

ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy,

−

ś

wiadczenia przysługujące z tytułu warunków pracy,

−

ś

wiadczenia przysługujące z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Państwowy nadzór na warunkami pracy sprawują między innymi:

−

Państwowa Inspekcja Pracy,

−

Inspekcja Sanitarna,

−

Urzędy Dozoru Technicznego,

−

prokuratura,

−

inne resortowe państwowe organy nadzoru.

Do obowiązków lekarzy weterynarii należy więc podjęcie wszelkich koniecznych działań

w celu ochrony personelu, pacjentów i klientów przed tymi zagrożeniami i zadbanie aby: teren
placówki był bezpieczny, personel był przeszkolony w zakresie bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia w miejscu pracy, dostępna była apteczka pierwszej pomocy, a personel znal miejsce
jej przechowywania, wszędzie tam, gdzie jest to konieczne, personel był wyposażony
w ubrania ochronne, personel wiedział, jak należy przeprowadzić ewakuację pomieszczeń
w razie pożaru, i aby przeprowadzane były ćwiczenia w tym zakresie, personel i klienci byli
powiadamiani o każdym potencjalnym zagrożeniu.

Wszyscy pracownicy powinni podejmować starania mające na celu ograniczenie

zanieczyszczenia środowiska przez zmniejszenie ilości odpadów, ich przetwarzanie oraz
prawidłowe niszczenie, a także – o ile to możliwe – stosowanie artykułów wielokrotnego
użytku. Powinni dążyć do zmniejszenia skażenia środowiska przez rozsądne i odpowiednie
stosowanie

ś

rodków

dezynfekcyjnych,

leków

weterynaryjnych

i innych

ś

rodków

chemicznych. Lekarze weterynarii powinni umożliwiać segregację odpadów, tak aby można

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

było przesyłać je do właściwych zakładów przetwórczych. Powinni zachęcać klientów do
bezpiecznego usuwania odpadów weterynaryjnych.
Sposoby wynagradzania pracowników
Do najczęściej stosowanych systemów wynagradzania za pracę w Polsce zaliczyć można dwa
systemy (zgodnie z obowiązującym prawem pracy):
1.

System czasowy.

2.

Systemy wynikowe.
W systemach czasowych podstawą obliczeniową wynagrodzenia jest jednostka miary

czasu. Inaczej mówiąc mamy do czynienia z systemem, w którym wynagradza się za czas
pracy. Z powyższego wynika, że stawka wynagrodzenia jest tutaj stała. Najczęściej przyjmuje
się stawkę godzinową lub miesięczną, rzadziej dzienną i tygodniową (maksymalnym okresem
rozliczeniowym dopuszczonym przez ustawodawstwo polskie jest miesiąc). Wynagrodzenie
pracownika w systemie czasowym jest prostą relacją ilości przepracowanego czasu oraz
przypadającej stawki za jednostkowy czas pracy, przy czym przez przepracowanie nie należy
rozumieć wyłącznie efektywnego wykonywania pracy, lecz także czas pozostawania
w dyspozycji pracodawcy. System czasowy nie uwzględnia różnic ilościowych i jakościowych
w wynikach pracy, z tego też względu jest on mało motywujący do efektywnej pracy. Wyniki
pracy zależą od poczucia osobistej odpowiedzialności pracownika, a z drugiej strony od
skuteczności stosowanego nadzoru przez przełożonego. System czasowy stosuje się
najczęściej w przypadkach, gdzie trudno jest wprowadzić inną miarę efektywności pracy.
Warto zaznaczyć, że system ten jest często stosowany w przypadkach, gdzie ważną rolę
odgrywa jakość wykonywanej pracy, a nie na jej ilość. W tych przypadkach efektywność
pracy podnoszona jest poprzez dodatkowe wynagrodzenie.

Obliczanie wynagrodzenia w systemie czasowym
Pracodawca przyznał nam płacę podstawową w wysokości 2000zł na miesiąc i dodatkowo dał
nam premię 200zł. Czyli nasze wynagrodzenie Brutto wynosi : 2000zł + 200zł = 2200zł
Od tego wynagrodzenia muszą zostać niestety opłacone składki na nasze przyszłe emerytury,
renty, i zasiłki w razie choroby. Czyli:
1.

Składki na ubezpieczenie emerytalne : 9,76% x 2200zł = 214,72 zł

2.

Składki na ubezpieczenie rentowe : 6,50% x 2200zł = 143,00zł

3.

Składki na ubezpieczenie chorobowe: 2,45% x 2200zł = 53,90zł

razem – 411,62
Teraz nalezy obliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne, którą również odliczamy od
płacy: 2200zł – 411,62zł = 1788,38 zł
i z tego obliczamy 8,25% na ubezpieczenie:
8,25% x 1788,38 = 147,54zł
Następnie obliczamy zaliczkę na podatek dochodowy, który także odjęty będzie od naszej
płacy:
Obliczamy osiągnięty dochód
Dochód jest to przychód (1) minus koszty uzyskania (2)
Przychód jest to płaca brutto minus składki na ubezpieczenia społeczne = 1788,38zł
Koszty uzyskania to stała kwota określona ustawowo i wynosi np.102,25zł na miesiąc.
Tak więc dochód = (1)-(2) = : 1788,38 - 102,25 = 1686,13 zł.
Obliczamy podatek wg skali
Dochód x 19% - kwota wolna od podatku (ustawowa 44,17zł/mies.)
1686,13zł x 0,19 - 44,17zł = 276,19zł
Od tak obliczonego podatku obliczamy składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, ale
tylko w części podlegającej odliczeniu. Czyli nie 8,25% (z przychodu), lecz 7,75% : 0,0775 x
1788,38 = 138,59zł

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

Od 276,19zł – 138,59zł = 137,60zł (zaliczka na podatek dochodowy)
Wynagrodzenie netto:
Wynagrodzenie brutto - 2200,00 zł -
Skł. ubezpieczenie emerytalne 214,72 zł
Skł. ubezpieczenie rentowe 143 zł
Skł. ubezpieczenie chorobowe 53,90 zł
Ubezpieczenie zdrowotne 147,54 zł
Zaliczka na podatek dochodowy 137,60 zł
Wynagrodzenie netto 1503,24 zł
Kontrola zakładów leczniczych dla zwierząt

Zakłady lecznicze dla zwierząt jak każdy podmiot działalności gospodarczej podlegają

kontroli spełniania obowiązków formalnych sprawowanej przez:

—

Zakład Ubezpieczeń Społecznych,

—

Urząd Skarbowy,

—

Państwową Inspekcję Pracy,

—

Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska,

—

Sanepid

—

Państwowa Straż Pożarna,

—

Państwowa Inspekcja Handlu.
Ponadto, ze względu na specyfikę prowadzonej działalności zakłady lecznicze dla

zwierząt podlegają kontroli Izb Lekarsko-Weterynaryjnych.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

Jakie ogólne prawa i obowiązki ma pracodawca i pracownik zgodnie z kodeksem pracy?

2.

Na czym polega aktywne poszukiwanie pracy?

3.

Jakie dokumenty należy przygotować podczas poszukiwania pracy?

4.

Na czym polega aktywne poszukiwanie pracy?

5.

Jakie są obowiązki kierowników zakładów leczniczych w stosunku do ochrony
ś

rodowiska?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ obowiązki pracodawcy w stosunku do pracowników, wynikające z Kodeksu

Pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

określić przepisy prawa regulujące obowiązki pracodawcy w stosunku do pracowników
w zakresie prawa pracy i bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,

2)

przeanalizować i wymienić jakie są obowiązki osoby kierującej pracownikami,

3)

przeanalizować, co należy do podstawowych obowiązków pracodawcy w stosunku do
zatrudnionych pracowników,

4)

określić prawa pracodawcy,

5)

wyszukać w Internecie ustawę Kodeks Pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

papier, pisaki,

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

kodeks pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

Ćwiczenie 2

Przygotuj swoją dokumentację, którą będziesz posługiwał się podczas poszukiwania

pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przeanalizować ogłoszenia pracy,

2)

napisać CV i list motywacyjny, jako odpowiedź na ogłoszenie,

3)

przygotować inne dokumenty określone w ogłoszeniu o pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

ogłoszenia o pracę,

−

papier, pisaki,

−

przykłady wzorów dokumentów.

−

komputer z dostępem do sieci Internet.

Ćwiczenie 3

Wypełnij umowę na czas próbny i na czas nieokreślony.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1)

przeanalizować druk umowy o pracę na czas próbny i na czas nieokreślony,

2)

wypełnić umowę na czas próbny,

3)

wypełnić umowę na czas nieokreślony.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

druki umów,

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

rozporządzenia – przepisy prawne.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić, jakie przepisy prawa regulują zatrudnianie pracowników?





2)

określić podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie zatrudniania
pracowników?





3)

określić podstawowe obowiązki pracownika w zakładzie pracy?





4)

określić zasady aktywnych sposobów poszukiwania pracy?





5)

określić dokumenty jakie należy przygotować podczas poszukiwania
pracy?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

4.3.

Plan marketingowy firmy. Rachunkowość w zakładzie
leczniczym dla zwierząt

4.3.1.

Materiał nauczania

Jeżeli jest luka rynkowa i już zdecydowałeś się na otworzenie zakładu leczniczego

powinieneś zadbać o marketing i sporządzić plan działania. Marketing jest to
wielokierunkowe działanie, które rozpoczyna się od analizy rynku, wpływa na sam produkt,
zakres usług, ustala politykę cenową oraz projektuje i realizuje promocję. Prawidłowy plan
działania firmy /zakładu/ powinien zawierać następujące elementy:

−

podsumowanie wykonawcze,

−

analiza rynku,

−

opis firmy i jej działalność,

−

projekt oferty i sposoby realizacji,

−

profil organizacyjny firmy,

−

profil techniczny,

−

plan finansowy,

−

wnioski.
Wersja planu dla przedsiębiorcy, to krótki schemat z punktami, hasłami. Dla banku czy

przyszłych wspólników powinna być to wersja rozbudowana, akcentująca interesujące daną
grupę zagadnienia.
Podsumowanie wykonawcze – należy tu umieścić: organizację firmy (jaka forma prawna),
rodzaj działalności, cele przedsięwzięcia obecne i długofalowe, podstawowe cechy
ś

wiadczonych usług, elementy konkurencyjności oferty, własne możliwości finansowe

i rzeczowe, potrzeby finansowe i ich strukturę, projektowane dochody i możliwości spłaty
kredytów.
Analiza rynku – rozpatrywać aspekcie terytorialnym, rynku danej miejscowości, dzielnicy
a nawet osiedla. W przypadku lecznicy dla zwierząt należy dokonać badania struktury
populacji zwierząt. Czy rynek do świadczenia usług jest skupiony czy rozproszony, a także,
czy rynek będzie on stabilny w skali roku, lat. W ramach badania rynku bardzo istotne jest
rozpoznanie i charakterystyka konkurencji. Należy pamiętać, że ważne jest wszystko, co
dotyczy tej branży.
Opis firmy i jej działalność – opis lokalu i otoczenia, jeśli firma już istnieje to perspektywy jej
rozwoju, jak firma ma być postrzegana przez klientów, rozmiar zatrudnienia, opis działalności
usługowej firmy.
Projekt oferty i sposoby realizacji – czym się wyróżnia twoja firma na tle innych, jakie usługi
z danej branży będzie świadczyła, firmowe reklamówki, jaka cena za oferowane usługi, oferta
musi być dostępniejsza, opisz plan promocji firmy.
Profil organizacyjny firmy – ewentualni współwłaściciele i ich udziały, lokalizacja i własność
obiektu, schemat organizacyjny zakładu, jakie kwalifikacje ma personel, jakie zatrudnienie,
współprac z innymi zakładami, instytucjami, organizacjami.
Położenie zakładu przesądza częstokroć o powodzeniu całego przedsięwzięcia. Lokal
oczywiście najlepiej własny ale często jest to niemożliwe.
Profil techniczny – zaplanować i opisać nowoczesność zakładu, jego wystrój, wyposażenie
w nowoczesne specjalistyczne maszyny i urządzenia, czy urządzenia własne czy np. leasing,
otoczenie zakładu.
Plan finansowy – obok marketingu drugi punkt, który przesądza o wartości „business planu”.
Plan określa: zasoby finansowe firmy, ilości i rodzaje zapotrzebowania finansowego, strukturę
nakładów – inwestycyjne, obrotowe, długo i krótkoterminowe, terminy niezbędnego zasilania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

gotówkowego, potrzebne gwarancje kredytowe, bilans firmy, przewidywane zyski
i planowany przepływ pieniędzy, plan spłat kredytów, podatki, bilans – czyli aktywa i pasywa
firmy (tabela 6).

Tabela 6. Schemat bilansu [opracowanie własne]

BILANS WŁASNY na dzień

AKTYWA

−

gotówka

………………………………..

−

konto bankowe,

………………………………..

−

posiadane akcje, obligacje

………………………………..

−

ś

rodki transportu (samochód),

………………………………..

−

nieruchomości,

………………………………..

−

inne

………………………………..

Razem _________________________

PASYWA

−

nie spłacone kredyty,

……………………………….

−

np. wierzyciele pozabankowi,

……………………………….

−

koszty stałe utrzymania,

……………………………….

−

koszty zmienne utrzymania,

……………………………….

−

podatki,

……………………………….

−

Inne

…………….………………….

Razem

_________________________

Aktywa – Pasywa = Aktualna wiarygodność finansowa

Tabela 7. Wzór zestawienia finansowego [23]

NAKŁADY

KWOTA

I. Wydatki (łączne):

z tego:

1. Zakup maszyn i urządzeń:

jakie:

–

–

–

–

2.Adaptacja lokali, zakup
nieruchomości:

wydatki na:

–

–

–

–

3. Zakup surowców, materiałów:

jakie:

–

–

–

–

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

4. Inne:

jakie:

–

–

–

–

SUMA NAKŁADÓW

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA:

1. Środki własne

2. Pożyczki

3. Kredyty długoterminowe
(inwestycyjne)

4. Kredyty krótkoterminowe
(obrotowe)

5. Inne

SUMA NAKŁADÓW

Promocja i reklama

Kampania promocyjna i reklamowa powinna być przemyślana i związana z finansami.

Propozycje działań:

−

gazety reklamowe - wadą jest, że czytają tylko niektórzy,

−

ogłaszaj tylko w najpoczytniejszych gazetach codziennych, lokalnych,

−

pisma tematyczne często docierają tylko do wybranych klientów,

−

dobra lokalna rozgłośnia zapewni znacznie większe powodzenie,

−

wybieraj reklamę na luzie, dowcipną, z fantazją, ale nie błazeńską,

−

nie unikaj ilustracji, symboli – działają na wyobraźnię,

−

podkreślaj zalety twojej firmy – usługi (np. dyspozycyjność czasowa, logistyczna, itp.),

−

opracowane własne ulotki, foldery.

Źródła finansowania przedsięwzięcia

Małe i średnie przedsiębiorstwa oraz działalność usługowa potrzebują funduszy, zarówno

na rozpoczęcie działalności, jak i na jej kontynuację. Wydatki pieniężne na cele bieżące
i rozwojowe mogą być przez nie finansowane ze źródeł własnych, jak i obcych. Finansowanie
działalności z własnych źródeł, określane jako samofinansowanie, może jednak ograniczać
możliwości rozwoju ze względu na wielkość własnych środków. Wykorzystywanie przez
podmioty gospodarcze funduszy z obcych źródeł, między innymi kredytów bankowych, jest
zjawiskiem powszechnym w gospodarce rynkowej. Fundusze te podlegają zwrotowi
i korzystanie z nich wiąże się z poniesieniem określonych kosztów, najczęściej w formie
oprocentowania. Różnego rodzaju kredyty bankowe stanowią najczęściej wykorzystywane
zewnętrzne

ź

ródło

pozyskiwania

funduszy.

Kredyt

bankowy

jest

powszechnie

wykorzystywaną w przedsiębiorstwie formą kapitału obcego. Jest to źródło finansowania
celowe, zwrotne oraz odpłatne. Relacje pomiędzy bankiem a kredytobiorcą kształtują się
w warunkach pełnej swobody wyboru i negocjowania warunków kredytu oraz warunków jego
spłaty.

Leasing jest umową specyficzną w stosunku do tradycyjnych umów, gdyż ma pewne

cechy umowy najmu (dzierżawy) oraz kredytu. Cechą charakterystyczną jest to, że celem tej
umowy jest zapewnienie finansowania inwestycji (środków transportu, maszyn, komputerów,
nieruchomości itd.) bez nabywania prawa własności przedmiotu umowy w trakcie jej trwania.
Celem podstawowym takiej umowy jest jednak nie tylko zapewnienie możliwości korzystania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

ze składnika majątkowego, lecz również umożliwienie jego ostatecznego nabycia po
zakończeniu umowy. Umowa leasingu, co do zasady zawierana jest na czas określony. Jej
długość w zasadzie zależy od stron. W pewnych przypadkach (leasing operacyjny) jest
uzależniona od przepisów podatkowych, które wskazują, jaki jest minimalny okres trwania
umowy, zależny od tego, co jest przedmiotem umowy i jaki jest okres amortyzacji dla celów
podatkowych. Jest to bardzo elastyczna forma finansowania zakupu składników
inwestycyjnych. Elastyczność leasingu polega przede wszystkim na tym, że firma leasingowa
może ustalić harmonogram w różnej wysokości, w zależności od możliwości finansowych
korzystającego. głównym celem korzystającego jest możliwość korzystania ze składnika
majątkowego dla celów prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Możliwości te,
zwłaszcza przedsiębiorców z sektora MSP ( małych i średnich przedsiębiorstw), są w praktyce
znacznie zróżnicowane. W odróżnieniu od umowy kredytu, w której wysokość miesięcznych
opłat zależy głównie od wysokości kredytu oraz okresu trwania umowy, umowa leasingu
pozwala na istotną elastyczność, gdyż oprócz wartości przedmiotu leasingu oraz okresu
trwania umowy, wpływ na opłaty ma również wysokość opłaty końcowej (tzw. opcja
nabycia). Fundusz PHARE to pomoc przeznaczona na inwestycje i usługi. W celu
zakwalifikowania się do udzielenia wsparcia, wnioskodawca musi być małym lub średnim
przedsiębiorcą, w rozumieniu ustawy Prawo o działalności gospodarczej, z dn. 19.11.1999 r.,
być bezpośrednio odpowiedzialnym za przygotowanie i wdrożenie projektu, mieć
odpowiednie środki finansowe zapewniające płynną i terminową realizację działań oraz
posiadać doświadczenie i umiejętności zarządzania przedsięwzięciem odpowiadającym
wielkości projektu. Ważnym źródłem finansowania są różnego rodzaju programy unijne
specjalistyczne dla danej branży.

Usługi weterynaryjne od 1 maja 2004 r. usługi weterynaryjne nie korzystają już ze

zwolnienia od podatku od towarów i usług, ponieważ w załączniku nr 4 do ustawy z 11 marca
2004 . o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) pod poz. 9 zostały wymienione
jako usługi zwolnione od podatku usługi ochrony zdrowia i opieki społecznej.

Rachunkowość – dokumentacje księgowe

Rachunkowość jest to całościowy i zwarty system ciągłego i systematycznego

gromadzenia i przetwarzania danych oraz prezentacji informacji ekonomiczno-finansowych
w podmiocie gospodarczym. Podstawowym aktem prawnym dotyczącym rachunkowości jest
ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. nr 121 poz. 591 z późn. zm.).
Cechy rachunkowości:

−

wyrażenie wszystkich procesów i operacji gospodarczych w mierniku pieniężnym,

−

dokonywanie zapisów księgowych wyłącznie na podstawie dokumentów źródłowych,

−

dokonywanie zapisów na kontach księgowych,

−

realizacja zasady podwójnego zapisu, która umożliwia prowadzenie bieżącej kontroli,

−

zachowanie ciągłości ewidencji księgowej dzięki stosowaniu metody od bilansu do
bilansu,

−

wzmocnienie kontroli wewnętrznej rachunkowości poprzez systematycznie prowadzone
inwentaryzacje.

Funkcje rachunkowości:

−

informacyjna: tworzenie określonych zbiorów informacji i przekazywanie kierownictwu
jednostki gospodarczej w celu ich wykorzystania w zarządzaniu jako podstawa do
podejmowania decyzji i oceny działalności,

−

kontrolna: polegająca na porównaniu stanów ewidencyjnych składników majątku ze
stanami faktycznymi, ustalonymi za pomocą inwentaryzacji,

−

sprawozdawczo – analityczna: polega na sporządzeniu zestawień liczbowych
(sprawozdań).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

Aktywa jednostek gospodarczych to majątek, czyli składniki rzeczowe i prawa

majątkowe, w którym ulokowane zostały kapitały własne. Aktywa dzieli się na:

−

aktywa trwałe,

−

aktywa obrotowe.
Aktywa trwałe obejmują środki gospodarcze o długotrwałym użytkowaniu oraz

o znacznej wartości jednostkowej. Do aktywów trwałych zaliczamy:

−

wartości niematerialne i prawne: są to inne niż rzeczowe składniki majątku trwałego,
których okres użytkowania jest dłuższy niż jeden rok. Obejmują koszty prac
rozwojowych, wartość firmy, prawa majątkowe jak prawo wieczystego użytkowania
gruntu, prawa autorskie, patenty, znaki towarowe, oprogramowanie, licencje,

−

rzeczowe aktywa trwałe: należą do nich środki trwałe, środki trwałe w budowie oraz
zaliczki na środki trwałe w budowie. Charakteryzują się okresem użytkowania dłuższym
niż 1 rok. Do środków trwałych należą grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne
i maszyny, środki transportu, inne środki trwałe.
Do aktywów obrotowych zaliczamy zakupy surowców, materiałów, należności

krótkoterminowe, środki pieniężne.

Pasywa to źródła finansowania aktywów. Na pasywa składają się kapitały jednostki, które

dzielimy na:

−

kapitały własne,

−

kapitały obce.
Kapitały własne pochodzą z wkładów właścicieli, a także z zysków osiąganych przez

podmiot gospodarczy w trakcie jego działalności.

Kapitały obce są dodatkowym źródłem finansowania majątku. Mogą one mieć charakter

długoterminowy lub krótkoterminowy. Są to zobowiązania i należą do nich kredyty bankowe,
pożyczki, zobowiązania z tytułu dostaw i usług, zobowiązania publiczno-prawne,
zobowiązania wobec pracowników itp.

Zestawienie aktywów, czyli majątku przedsiębiorstwa oraz źródeł ich finansowania, czyli

pasywów, sporządzone na określony dzień określa się pojęciem bilansu.
Zasady sporządzenia bilansu:

−

zasada równości bilansowej: ogólna kwota aktywów musi być równa łącznej sumie
pasywów,

−

zasada segregacji: elementy majątku musza być właściwie zakwalifikowanego określonej
grupy i podgrupy bilansowej,

−

zasada dnia bilansowego: sporządza się na określony dzień,

−

zasada ciągłości: bilans zamknięcia minionego okresu jest bilansem otwarcia okresu
bieżącego,

−

zasada kompletności: w bilansie musza być ujęte wszystkie elementy majątku,

−

zasady formalne: opracowanie bilansu wg wzoru określonego ustawa o rachunkowości,
charakteryzuje się szczegółowością i zgodny jest z rzeczywistością.

Tabela 8. Schemat bilansu [opracowanie własne]

Bilans

Aktywa

Pasywa

majątek trwały

majątek obrotowy

kapitały własne

kapitały obce

Operacje gospodarcze są to takie zdarzenia gospodarcze, które powodują zmiany

w składnikach bilansu. Należy dodać tu zdanie, iż każda operacja gospodarcza jest
zdarzeniem gospodarczym, ale nie każde zdarzenie jest operacją. Aby zdarzenie gospodarcze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

mogło być traktowane jako operacja musi powodować zmiany w składnikach bilansu
majątkowego. Zdarzenie gospodarcze to: wysłanie zamówienia na materiał, otrzymanie oferty
zakupu, zawarcie umowy o pracę. Operacje gospodarcze: zakup materiału, sprzedaż towaru,
spłata kredytu .

Cechy operacji gospodarczych: ścisły związek z prowadzona działalnością, jednoznacznie

określony termin, wyrażenie skutków decyzji lub okoliczności, obowiązek udokumentowania,
masowość i powtarzalność występowania, wywołanie zmian w składnikach majątku
i kapitału. Typy operacji gospodarczych:

−

operacje aktywne oddziałujące jednocześnie na dwa składniki aktywów z których jeden
ulega zwiększeniu a drugi zmniejszeniu o te sama wartość,

−

operacje pasywne oddziałujące jednocześnie na dwa składniki pasywów, z których jeden
ulega zwiększeniu a drugi zmniejszeniu o ta sama wartość,

−

operacje aktywno – pasywne oddziałujące jednocześnie na składnik aktywów i na
składnik pasywów w tym samym kierunku, to znaczy oba składniki ulegają zwiększeniu
lub oba składniki ulegają zmniejszeniu.
Dokument jest odzwierciedleniem zdarzenia gospodarczego, które musi być

udokumentowane w odpowiedni sposób zgodnie z właściwymi ustaleniami prawnymi.
Dokument, który jest odzwierciedleniem operacji gospodarczej i nosi nazwę dowodu
księgowego. Zależności pomiędzy dowodem i dokumentem są takie same, jak pomiędzy
operacją i zdarzeniem, a więc każdy dowód jest dokumentem, ale nie każdy dokument jest
dowodem. Zadaniem dokumentu jest utrwalenie zdarzenia gospodarczego, w związku z tym
musi on zawierać: określenie rodzaju np.: Kp, faktura, raport kasowy, określenie stron
dokumentujących: nazwy i adresy, opis zdarzenia, data zdarzenia i data dokumentu, podpisy,
dekretacja, nr dokumentu. Dowody księgowe dzieli się na zewnętrzne obce otrzymane od
kontrahentów, zewnętrzne własne przekazywane w oryginale do kontrahentów, wewnętrzne
dotyczące operacji wewnętrznych.

Konto księgowe to najprostsze urządzenie księgowe, które służy do zapisywania zmian

(operacji gospodarczych), które wystąpiły w składnikach majątku i kapitału. Konto księgowe
składa się z:

−

dwóch stron: Wn (lewa) i Ma (prawa),

−

nazwy konta (np. Kasa, Rachunek Bankowy, Środki trwałe),

−

symbolu konta (np. Kasa – 100, Rachunek bankowy – 130, Środki trwałe – 010).

Tabela 9. Schemat konta księgowego [opracowanie własne]

Nazwa Konta

Wn

Ma

Na każdym koncie można wyróżnić następujące wartości:

−

saldo początkowe (SP) – jest to wartość konta pochodząca z bilansu początkowego,
zapisuje się je po stronie Wn lub Ma w zależności od rodzaju konta,

−

obroty konta – jest to suma zaksięgowanych operacji na koncie (suma zaksięgowanych
operacji zapisanych po stronie Wn nosi nazwę obrotów debetowych, debetowych po
stronie Ma – obrotów kredytowych),

−

saldo końcowe (stan końcowy SK, bilans zamknięcia Bz – jest to różnica miedzy
obrotami stron konta.
Istota dokumentacji księgowej polega na utrwaleniu na piśmie wyników obserwacji

i pomiaru czasu procesów gospodarczych, które są przedmiotem ewidencji księgowej.
Dokumentacja księgowa składa się zatem z odpowiednio sporządzonych dokumentów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

wyrażających przebieg lub skutek wykonywanych operacji gospodarczych. Od jakości
dokumentów, tj. od ich prawidłowości i wiarygodności, zależy również i jakość informacji
dostarczonych przez rachunkowość. Dlatego też dokumentacji księgowej przypisuje się tak
duże znaczenie. Dokumenty księgowe stanowią nie tylko podstawę zapisów księgowych, ale
również spełniają ważne zadanie w razie wystąpienia sporu z innymi przedsiębiorstwami,
instytucjami lub osobami, a nadto stanowią ważne narzędzie w zakresie ochrony majątku
(rozliczenie osób materialnie odpowiedzialnych ). Dokumenty księgowe odgrywają także
istotną rolę jako podstawa dokumentowanej co roku kontroli sprawozdania finansowego oraz
jako źródło analizy ekonomicznej. Aby dokumentacja stanowiła wiarygodny dowód
przeprowadzenia operacji gospodarczych, musi spełniać ściśle sprecyzowane wymagania. Są
one określone w obowiązujących rozporządzeniach. Na podstawie tego przepisów za
prawidłowy uznaję się dokument (dowód księgowy):

−

stwierdzający fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym
przebiegiem,

−

zawierający co najmniej następujące dane: określenie wystawcy dowodu (wystawcą może
być jednostka gospodarcza lub odpowiednia jej komórka, instytucja czy też osoba
fizyczna, na dokumencie cecha ta znajduje wyraz bądź w formie nadruku na papierze
firmowym, bądź w formie odbicia pieczęci firmowej zawierającej pełna nazwę i adres
wystawcy dowodu), wskazanie stron (nazwy i adresy) uczestniczących w operacji
gospodarczej, której dotyczy dany dowód, datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres
dokonania operacji gospodarczej, przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz
ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
własnoręczne podpisy osób odpowiedzialnych za prawidłowe dokonanie operacji
gospodarczej i jej prawidłowe udokumentowanie,

−

sprawdzony pod względem merytorycznym i formalno – rachunkowym przez właściwe
komórki i na dowód sprawdzenia podpisany przez osoby do tego upoważnione,

−

oznaczony numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami
księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Oprócz tych cech, w większości dowodów występują również inne jeszcze elementy, jak

na przykład nazwa dowodu ( faktura, kasa przyjmie itp.) lub jego symbol (np. „KP, „Rw”
itp.), a także numer dowodu, nadany mu przez jego wystawcę. W przypadku braku
możliwości uzyskania – z przyczyn uzasadnionych – obcych dowodów księgowych,
kierownik jednostki gospodarczej może uznać za właściwe dla udokumentowania operacji
gospodarczych dowody wystawione przez pracowników dokonujących operacji w imieniu
jednostki. Dowody te powinny zawierać: datę dokonania operacji gospodarczej, miejsce i datę
wystawienia dokumentu, przedmiot i wartość operacji oraz podpis osoby, która bezpośrednio
dokonała wydatku. Powinny one także określić:

−

przy zakupie – rodzaj nabytych składników majątku, ich ilość i cenę jednostkową,

−

w pozostałych przypadkach – cel dokonania wydatku obciążającego jednostkę,
Zgodnie z obowiązującymi przepisami za dowody księgowe uważa się również:

−

zestawienie dowodów księgowych, sporządzone dla zaksięgowania ich zbiorczym
zapisem,

−

polecenie księgowania sporządzone dla ujęcia operacji gospodarczej w księgach
rachunkowych jednostki,

−

noty księgowe, sporządzone dla skorygowania operacji gospodarczej wynikającej
z dowodu obcego, przekazywane kontrahentom jednostki.

Podział dokumentów księgowych

Wobec dużej różnorodności dokumentów istnieje konieczność przeprowadzenia

odpowiedniej ich klasyfikacji. Jest ona potrzebna z wielu względów (np. różne są zasady

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

poprawiania poszczególnych grup dowodów, jak również różny może być ich obieg
wewnętrzny). Klasyfikację dokumentów, będących dowodami księgowymi, można
przeprowadzić według różnych kryteriów. Ze względu na jednostkę wystawiającą dowody
księgowe dzieli się je na :

−

dowody obce,

−

dowody własne.
Dowody obce – są to dowody sporządzone przez obce jednostki i przekazane tej

jednostce gospodarczej, której staną się przedmiotem ewidencji np.: faktury dostawców za
zakupione materiały.

Dowody własne – są to wszystkie dowody sporządzone przez tę jednostkę, w której

podlegają zaewidencjonowaniu bez względu na ich przeznaczenie, np. faktury wystawione dla
odbiorców za sprzedane towary.

Ze względu na przeznaczenie dowody księgowe dzielimy na :

−

dowody zewnętrzne – (wystawione przez daną jednostkę z przeznaczeniem dla
kontrahentów i im przekazywane, np. faktury dla odbiorców),

−

dowody wewnętrzne – (wystawione przez daną jednostkę dla własnych potrzeb, np. karty
pracy, dowody wydania materiałów).
Dowody księgowe można też podzielić ze względu na etapy sporządzenia. Wyróżnia się

wówczas:

−

dowody źródłowe – (zwane pierwotnymi, stanowiące pierwsze pisemne stwierdzenie
faktu dokonania operacji gospodarczej, np. dowody wpłaty i wypłaty gotówki),

−

dowody wtórne – (sporządzone na podstawie kilku dowodów źródłowych, np. raport
kasowy, rozdzielniki zużytych materiałów).
Oprócz przytoczonej podstawowej klasyfikacji dowodów księgowych w literaturze

można spotkać również inne przekroje klasyfikacyjne. Zaliczyć do można, między innymi,
podział dowodów według celu wystawienia oraz według treści (rodzajów) operacji
gospodarczych. Według pierwszego kryterium dzieli się dowody na:

−

dowody dyspozycyjne – tj. zawierające w sobie jedynie dyspozycję (polecenie) dokonania
operacji gospodarczej (przykładem może tu być wezwanie do zapłaty, polecenie wyjazdu
służbowego),

−

dowody wykonawcze – tj. stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej (np.
faktury, listy płac ),

−

dowody dyspozycyjno – wykonawcze – tj. takie, które zawierają w sobie cechy zarówno
dowodów dyspozycyjnych . jak i wykonawczych (przykładem tego typu dokumentów
mogą być asygnaty kasowe i materiałowe, polecenia przelewu itp.)
Według drugiego kryterium dowody dzielimy na:

−

gotówkowe,

−

bezgotówkowe (materiałowe).
Duże znaczenie, jakie przypisuje się dowodom księgowym, znajduje pełne

odzwierciedlenie w obowiązujących zasadach ich wystawiania, opracowania, kontroli
i przechowywania. Zgodnie z tymi zasadami dowody księgowe powinny być wystawiane
w sposób staranny, czytelny i trwały. Podpisy na dowodach księgowych składa się odręcznie.
Dowód księgowy powinien być sporządzony w języku polskim. Może on być wystawiony
w języku obcym, jeżeli dotyczy operacji gospodarczej z kontrahentem zagranicznym lub gdy
podmiot gospodarczy uzyskał zezwolenie na prowadzenie ksiąg rachunkowych w języku
obcym. Treść dowodów powinna być pełna i zrozumiała. Dopuszczalne jest stosowanie
ogólnie przyjętych skrótów. Treść i wszelkie dane liczbowe dowodów księgowych nie mnogą
być zamazywane, przerabiane, wycierane, wyskrobywane lub usuwane innymi środkami.
Błędy w dowodach księgowych można poprawić wyłącznie przez skreślenie niewłaściwie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

napisanego tekstu lub liczby w sposób pozwalający odczytać tekst lub liczbę pierwotną
i wpisanie tekstu lub liczby właściwej. Poprawka powinna być zaopatrzona w podpis lub skrót
podpisu osoby upoważnionej do dokonywania zmian. Zasady te stosuje się wyłącznie do
dowodów księgowych, dla których nie istnieje (ustalony odrębnymi przepisami) zakaz
dokonania poprawek.

Tabela 10. Podstawowe dokumenty księgowe [opracowanie własne]

Skrót

Nazwa dokumentu

Operacje gospodarcze

FA VAT

Faktura VAT

Operacje zakupu i sprzedaży

KP

Kasa przyjmie

Wpływa gotówki do kasy

KW

Kasa wyda

Wydanie gotówki z kasy

RK

Raport kasowy

Zestawienie operacji w kasie (np. tygodniowe)

WB

Wyciąg bankowy

Operacje na rachunku bankowym

LP

Lista płac

Naliczenie wynagrodzeń, składek na ubezpieczenia
społeczne i zaliczki na podatek dochodowy.

Pz

Przyjęcie z zewnątrz

Przyjęcie do magazynu materiałów i towarów

Wz

Wydanie na zewnątrz

Wydanie towarów, materiałów i wyrobów
gotowych odbiorcy zewnętrznemu

Pw

Przyjęcie wyrobów

Przyjęcie do magazynu wyrobów gotowych

Rw

Rozchód wewnętrzny

Wydanie towarów, materiałów i wyrobów
gotowych na potrzeby wewnętrzne

OT

Odbiór techniczny

Przyjęcie środka trwałego do użytkowania

LT

Likwidacja środka trwałego

Likwidacja środka trwałego (zakończenie
używania)

PK

Polecenie księgowania

Różne operacje (np. wyniki kalkulacji koszty
wytworzenia wyrobów, usług)

W przypadku zauważenia błędów w księgowaniu dokumentów stosuje się korektę

i storno. Korektę stosuje się, jeżeli błąd zostanie ujawniony przed zamknięciem miesiąca.
Przekreśla się wówczas błędną kwotę lub treść, zachowując czytelność poprzedniego zapisu.
Umieszcza się datę i podpis osoby upoważnionej do dokonania poprawek oraz zapis
prawidłowy. Storno polega na wystawieniu dokumentu "polecenia księgowania", w którym
określa się, jaki zapis jest błędny oraz sposób jego poprawienia. Zaksięgowany dowód PK
wpływa na zmianę obrotów i salda końcowego. Wyróżnia się dwa rodzaje storn:

−

storno czarne: polegające na zamieszczeniu zapisu, który eliminuje błąd po przeciwnej
stronie konta, na którym znajduje się mylny zapis, zachowując zasadę podwójnego
zapisu,

−

storno czerwone: polegające na powtórzeniu zapisu błędnego kolorem czerwonym,
oznaczającym kwoty ujemne. W przypadku prowadzenia ksiąg przy użyciu komputera
stosuje się liczby ujemne zachowując zasadę podwójnego zapisu.
Wymienionych sposobów korygowania błędów nie wolno łączyć. Stosuje się jedno

z nich. Zakresie dokumentacji zatrudnienia oraz rozliczeń z pracownikami z tytułu
wynagrodzeń podstawowymi dokumentami są:

−

umowa o pracę,

−

karta pracy,

−

lista płac,

−

rachunek wypłat z tytułu umów cywilno – prawnych.
Zgodnie z przepisami pracodawca zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji w zakresie

ubezpieczeń społecznych oraz kartotek osobistego wynagrodzenia pracowników. Pracownicy
składają obowiązujące oświadczenia dla celów naliczania zaliczek na podatek dochodowy od
osób fizycznych. Na koniec wymaganych przepisami okresów komórka sporządza stosowne

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

dokumenty dla celów rozliczeń pracowników z tytułu ubezpieczeń społecznych i podatku od
dochodów osobistych. Ponadto, pracodawca prowadzi dokumentację w zakresie wszelkich
potrąceń z list płac. Stosownie do prowadzonej dokumentacji sporządza zestawienia dla
potrzeb księgowości oraz dla celów sprawozdawczości.

Spis z natury

Często w praktyce zamiennie określany jako „remanent” lub „inwentura” – to podstawowa

metoda inwentaryzacji, polegająca na liczeniu, mierzeniu, ważeniu i innych fizycznych
pomiarach ilościowo – wartościowych, rzeczowych i pieniężnych składników aktywów trwałych
i obrotowych jednostki gospodarczej. Pojęcie „spis z natury” jest równoznaczne z czynnościami
ustalania rzeczywistego (faktycznego) stanu mierzalnych i policzalnych składników aktywów
jednostki. Spisu z natury, zarówno sporządzany przez prowadzących podatkową księgę
przychodów i rozchodów, jak i przez ryczałtowców, powinien zawierać co najmniej następujące
dane:

−

imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),

−

datę sporządzenia spisu,

−

numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury (strony spisu),

−

szczegółowe określenie towaru i innych składników majątkowych objętych spisem,

−

jednostkę miary (może to być 1 sztuka, albo kilka sztuk, opakowań),

−

ilość stwierdzoną w czasie spisu,

−

cenę w złotych i groszach za jednostkę miary,

−

wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,

−

łączną wartość spisu z natury,

−

klauzulę „Spis zakończono na pozycji...” (nr pozycji wyszczególnienia rodzajów towarów
objętych spisem),

−

podpisy osób sporządzających spis,

−

podpis właściciela zakładu (wspólników).
Dokonując spisu z natury należy, przestrzegać zasad:

−

kompletności – każdy składnik majątkowy objęty spisem musi być zapisany na
formularzu spisu z natury (w arkuszu lub na karcie spisowej),

−

jednokrotności – każdy składnik objęty spisem może być ujęty w formularzu spisu tylko
jeden raz,

−

porównywalności – stan składnika majątkowego ustalony w drodze spisu z natury na
określony dzień musi dać się porównać ze stanem ewidencyjnym tego samego składnika
z tego samego dnia – jeżeli oczywiście prowadzi się bieżącą ewidencję danego składnika
majątku.

Formy opodatkowania dochodu

Przepisy prawa w tym zakresie regulują:

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 października 1999 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). (Dz. U. z dnia 17 listopada
1999 r.)

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 2001 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). (Dz. U. z dnia 16 lutego
2001 r.)

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 stycznia 2003 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). (Dz. U. z dnia 18 lutego
2003 r.)

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej
Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). (Dz. U. Nr 89, poz. 844)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. (Dz. U. Nr 97, poz. 970)

−

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. (Dz. U. Nr 145, poz. 1541)

−

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.
2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami)
Osoby fizyczne oraz wspólnicy spółek cywilnych generalnie mogą wybrać jedną z trzech

form płacenia podatku dochodowego:

—

zasady ogólne (księga przychodów i rozchodów),

—

ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,

—

karta podatkowa,

—

podatek liniowy.
Jakie podatki należy płacić mówi Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca

2004 . w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
(Dz.U. Nr 145, poz. 1541).

Od 2003 roku podstawową formą opodatkowania są zasady ogólne, dlatego każdy kto

będzie chciał opłacać podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych musi
składać specjalny wniosek. Forma opodatkowania na zasadach ogólnych wiąże się dla
podatnika z prowadzeniem dokumentacji księgowej w postaci książki przychodów
i rozchodów bądź pełnej księgowości – ksiąg rachunkowych. Przedsiębiorcy działający jako
osoby fizyczne opodatkowane na zasadach ogólnych muszą ustalać miesięczne zaliczki na
podatek (PIT – 5) oraz prowadzić szereg ewidencji (podatkowych i innych).

Zasady ogólne są jedną z form opodatkowania działalności gospodarczej, która jest

szczególnie często wybierana przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
w latach kiedy nie obowiązywał 19% podatek liniowy, tj.: od roku 1991 roku do 2004 roku.
Zasady opodatkowania tą formą regulują przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku
dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 roku, Nr 14, poz. 176 ze zmianami). Forma
ta do roku 2002 była jakoby podrzędną w stosunku do opodatkowania ryczałtem
ewidencjonowanym. To znaczy, aby wybrać ją należało zrzec sie opodatkowania w formie
ryczałtu i jednocześnie zadeklarować wybór zasad ogólnych. Ustawodawca zawarł w ustawie
przepisy regulujące tryb wyboru tej formy opodatkowania. Każdy podatnik prowadzący
pozarolniczą działalność gospodarczą może wybrać tę formę opodatkowania. Nie ma
w ustawie zastrzeżeń co do rodzaju działalności, czy zakresu świadczonych w niej usług, oraz
na rzecz kogo usługi te są świadczone.

Podatek na zasadach ogólnych płacony wg skali podatkowej jest dość często wybierany

przez podatników prowadzących działalność gospodarczą, szczególnie o dużych rozmiarach
i przewidywanych kosztach podatkowych. Podatnicy dla potrzeb ewidencjonowania zdarzeń
gospodarczych prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów stosując zasady dotyczące
ewidencjonowania zdarzeń zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2007
roku zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów
i rozchodów (Dz. U. Nr 40, poz. 998). Uregulowania zawarte w tym rozporządzeniu
w szczególności wskazują na konsekwencje wynikające z ewidencjonowania niezgodnie
z przepisami w nim zawartymi, np.: rzetelność prowadzenia księgi. Rozporządzenie zawiera
przepisy regulujące sposób ewidencjonowania nie tylko przychodów tak pod względem daty ich
otrzymania, rodzaju, ale i także sposób ewidencjonowania kosztów, jakie podatnik ponosi,
związanych z uzyskaniem przychodu z działalności gospodarczej. W kwestiach przychodów
i kosztów zawsze należy odnieść się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych, w których to ustawodawca zawarł katalog przychodów i ich źródła, szczególne
zasady ustalania przychodów, natomiast w kwestii kosztów uzyskania przychodów zawarł
katalog tych kosztów, które koszt podatkowy stanowią.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

48

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Jest to uproszczona forma rozliczania podatkowego. Dotyczy osób prowadzących

indywidualną działalność gospodarczą lub w formie spółki cywilnej. Aby rozliczać się
z Urzędem Skarbowym na zasadzie ryczałtu uprzednio należy zgłosić wybór tej formy
opodatkowania (nie trzeba składać żadnych wniosków i oczekiwać na decyzję, jak
w przypadku np. karty podatkowej). Z tej uprzywilejowanej formy opodatkowania mogą
skorzystać podmioty, których dochód za rok poprzedni nie przekroczył 499 tys. 460 zł. Nie
jest to jednak kwota stała. Wysokość odprowadzanego do urzędu skarbowego podatku zależy
od uzyskanych przychodów, czyli od całej wielkości wpływów osiągniętych ze sprzedaży
towarów i usług. Zatem nie ma potrzeby ewidencjonowania kosztów, gdyż nie są one
uwzględniane przy wyliczeniu podatku. Także w przypadku, gdy koszty przewyższą przychód
(czyli powstanie straty) istnieje obowiązek zapłacenia podatku. Nie ulega jednak wątpliwości,
ż

e "ryczałtowcy" mają do spełnienia znacznie mniej wymogów wynikających

z rachunkowości podatkowej. Muszą jednak prowadzić ewidencję środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych. Stawki ryczałtu wynoszą 3%, 5,5% i 8,5%,
w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Podatek powinien zostać zapłacony do
dwudziestego dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni w formie przelewu na konto
bankowe urzędu skarbowego, w którym podatnik zarejestrował swoją działalność. Co pół
roku należy składać rozliczenia osiągniętych przychodów, dokonywanych odliczeń
i zapłaconego podatku.

Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy

prowadzący działalność usługową lub wytwórczo – usługową oraz w zakresie wolnych
zawodów, ale w ograniczonym zakresie. Ograniczenia dotyczą zarówno rodzajów
prowadzonej działalności jak i liczby zatrudnianych pracowników, w tym często także
członków rodziny. By skorzystać z tej formy opodatkowania trzeba także dopełnić pewnych
formalności. Ograniczenia te zawierają załączniki do ustawy o podatku ryczałtowym. By
skorzystać z opodatkowania w formie karty, przed rozpoczęciem działalności trzeba złożyć
w urzędzie skarbowym wniosek o objęcie tym opodatkowaniem (PIT – 16). Oczywiście
zanim podatnik zdecyduje się na wypełnienie i złożenie PIT – 16 powinien bardzo dokładnie
zapoznać się z ustawą z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od
niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930),
a zwłaszcza ze wspomnianymi załącznikami. Należy wiedzieć, że z każdym nowym rokiem
podatkowym załączniki te zmieniają się. Karta podatkowa nie znajdzie zastosowania wobec
tych podatników, którzy m.in.:

—

korzystają z usług innych firm, z wyłączeniem usług firm specjalistycznych,

—

zatrudniają pracowników nie tylko na umowę o pracę ale i na podstawie cywilno –
prawnych – np. umowy – zlecenia, umowy o dzieło,

—

prowadzą inną pozarolniczą działalność gospodarczą.
O korzystanie z karty podatkowej mogą starać się prowadzący usługi pielęgniarskie oraz

weterynaryjne. Od początku 2003 z karty mogą skorzystać lekarze weterynarii pod
warunkiem, że działalność wykonują osobiście na rzecz osób fizycznych. Podatnik karty
podatkowej wpłaca podatek za miesiąc bieżący do 7 – go dnia następnego miesiąca, natomiast
za grudzień do 28 grudnia. Dochodów opodatkowanych w formie karty podatkowej nie należy
łączyć z innymi dochodami. Podatnik karty podatkowej nie ma możliwości opodatkować się
wspólnie z małżonkiem, a także nie może dokonywać żadnych odliczeń również
mieszkaniowych.

Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy

prowadzący działalność w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług weterynaryjnych,
w tym również sprzedaż preparatów weterynaryjnych wymienionych w Polskiej Klasyfikacji
Wyrobów i Usług, w związku ze świadczonymi usługami. Podstawa: Rozporządzenie Rady

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

49

Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) –
(Dz. U. Nr 42, poz. 264 i z 1999 r. Nr 92, poz. 1045 z późn. zm.).

Podatek liniowy

Dotyczy osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą

indywidualnie lub w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki prawa handlowego, jeżeli
zadeklarowały wybór tej formy opodatkowania. O wyborze tej formy opodatkowania podatnik
obowiązany jest zawiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego do dnia
poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania
pierwszego przychodu. Wybór opodatkowania podatkiem liniowym będzie obowiązywał
także w następnych latach, jeżeli przedsiębiorca pisemnie nie zrezygnuje z tej formy
opodatkowania w terminie do 20 stycznia roku podatkowego. Okolicznością wyłączającą
możliwość stosowania podatku liniowego jest wykonywanie czynności wchodzących
w zakres działalności w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, w roku
rozpoczęcia działalności lub w roku poprzednim.

Wybór tej formy opodatkowania będzie dotyczyć wszystkich prowadzonych przez

podatnika rodzajów działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, np. zarówno działalności prowadzonej samodzielnie jak
i w spółce niemającej osobowości prawnej. Podstawę opodatkowania stanowi faktycznie
uzyskany dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania (na podstawie
zapisów dokonywanych w prowadzonej przez podatnika podatkowej księdze przychodów
i rozchodów albo o składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych, zapłacone bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne,
rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, jeżeli nie
zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli koszty uzyskania przekroczą sumę
przychodów, różnica stanowić będzie stratę. Strata z działalności gospodarczej podlega
odliczeniu od dochodu z tego samego źródła w latach następnych.

Jeżeli podatnik wybierze 19% podatek dochodowy, nie może korzystać z prawa do

wspólnego opodatkowania z małżonkiem, z preferencji przewidzianych dla osób samotnie
wychowujących dzieci, z innych ulg i zwolnień, w tym również z prawa do kontynuacji
odliczeń (prawa nabyte).

Obowiązkiem podatnika jest założenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów na

dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej lub ksiąg rachunkowych przed rozpoczęciem roku
obrotowego, zawiadomienie w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego o prowadzeniu
podatkowej księgi przychodów i rozchodów w terminie 20 dni od dnia jej założenia,
a w przypadku ksiąg rachunkowych przed rozpoczęciem roku obrotowego, obliczanie
wysokości comiesięcznych zaliczek na podatek i dokonywanie ich wpłat na rachunek urzędu
skarbowego po zakończeniu roku podatkowego – w terminie do dnia 30 kwietnia roku
następnego – podatnik obowiązany jest do złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu
(poniesionej straty) w roku podatkowym (PIT – 36L) i wpłacenia różnicy pomiędzy podatkiem
należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą należnych za dany rok zaliczek. Bez
względu na wybraną formę opodatkowania należy powiadomić urząd skarbowy (właściwy dla
miejsca opłacania podatku dochodowego, czyli miejsca zamieszkania) o zaprowadzeniu
ewidencji przychodów (w przypadku ryczałtu) oraz podatkowej księgi przychodów i rozchodów
lub ksiąg rachunkowych (w przypadku zasad ogólnych). Powiadomienie urzędu powinno
nastąpić przed faktycznym rozpoczęciem działalności (daty pierwszej sprzedaży). W momencie
zmiany formy opodatkowania, w roku następnym należy powiadomić Urząd Skarbowy do dnia
20 stycznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

50

Amortyzacja

Jest to zmniejszanie się w czasie wartości majątku trwałego przedsiębiorstwa w wyniku

jego zużywania się w procesie produkcyjnym (utrata wartości środków trwałych
spowodowana ich używaniem i innymi przyczynami).Z punktu widzenia rachunkowości
amortyzacja jest traktowana jako wydatek odzwierciedlający tę część majątku trwałego firmy,
która została zużyta w ciągu roku – stanowi ona element kosztów. W ustawach o podatku
dochodowym od osób fizycznych i prawnych znajdziemy opisy wielu różnych sposobów
amortyzacji składników majątku, różniących się od siebie zakresem zastosowań i sposobem
dokonywania odpisów. W zależności od rodzaju składnika majątkowego możliwe jest
zastosowanie metod znacznie różniących się od siebie tempem i wartością amortyzacji
w poszczególnych okresach. Sposób najprostszy to obliczanie amortyzacji metodą liniową –
wartość odpisów jest stała w czasie. Metoda liniowa zakład, że eksploatowany obiekt majątku
zużywa się równomiernie przez cały okres jego życia ekonomicznego. Bieżąca wartość tego
zużycia w dowolnym okresie – nazywana stawką amortyzacyjną – jest wartością stałą, co
oznacza, że koszty działalności jednostki gospodarczej przez cały okres użytkowania tego
obiektu obciążane są stałą wartością, określającą zużycie eksploatowanych składników
majątku trwałego. Jedynymi czynnikami, które mogą zmienić kwotę odpisów
amortyzacyjnych w metodzie liniowej, może być fakt dokonania modernizacji środka
trwałego oraz ewentualne przeszacowanie wartości początkowej, które może być dokonane
tylko amortyzacyjnych wyłącznie w sytuacjach określonych w przepisach prawa w tym
zakresie (rozporządzenie Ministra finansów). Odpisów amortyzacyjnych należy dokonywać
dla urządzeń, których wartość początkowa przekracza 3500 zł, a okres eksploatacji jest
dłuższy niż jeden rok. Przepisy dotyczące amortyzacji oraz stawek amortyzacyjne
obowiązujących w Polsce są zawarte w Ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku
dochodowym od osób prawnych, Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17.01.1997 r.
w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

Obliczanie amortyzacji

Tabela 11. Przykład obliczania amortyzacji [opracowanie własne]

Rok

użytkowania

Wartość

początkowa

śr. trwałego

Stopa

amortyzacji

Rata

amortyzacji

Suma

umorzeń

Wartość

netto

1

50000

10%

5000

5000

45000

2

50000

10%

5000

10000

40000

3

50000

10%

5000

15000

35000

4

50000

10%

5000

20000

30000

5

50000

10%

5000

25000

25000

6

50000

10%

5000

30000

20000

7

50000

10%

5000

35000

15000

8

50000

10%

5000

40000

10000

9

50000

10%

5000

45000

5000

10

50000

10%

5000

50000

0

Kwotę odpisu amortyzacyjnego wyznaczamy dzieląc wartość początkową środka

trwałego przez przewidywany okres jego użytkowania.
Wp – wartość początkowa środka trwałego,
T – przewidywany okres użytkowania w latach.

W ten sposób otrzymujemy wartość rocznego odpisu, a w wyniku jego podzielenia przez

12 – wartość odpisu miesięcznego. W efekcie liniowego amortyzowania umorzenie środka
będzie liniowo wzrastać, a co za tym idzie, wartość bieżąca (netto) środka trwałego będzie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

51

ulegała równomiernemu obniżaniu w całym okresie amortyzacyjnym. Stopień rocznego
zużycia środka trwałego w sposób liniowy można określić liczbą procentową, która określa,
w ilu procentach rocznie środek trwały zostanie zamortyzowany.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.

Co rozumiesz pod pojęciem „Marketing”?

2.

Jakie czynności przygotowawcze powinieneś podjąć, decydując się na otworzenie
zakładu leczniczego dla zwierząt?

3.

Co rozumiesz pod pojęciem „Aktywa” i „Pasywa”?

4.

Jakie działania promocyjne i reklamowe uruchomisz w przypadku prowadzenia
działalności usługowej związanej z prowadzeniem leczniczy?

5.

Jakie znasz podstawowe dokumenty księgowe?

6.

Na czym polega spis z natury?

7.

Co to jest „Amortyzacja” środka trwałego?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw plan działania przed uruchomieniem działalności usługowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przypomnieć definicje: marketingu, bilansu własnego,

2)

ustalić sposób działania przed uruchomieniem działalności gospodarczej,

3)

określić możliwe zagrożenia,

4)

określić źródła finansowania przedsięwzięcia,

5)

wskazać działania promocyjne i reklamowe prowadzonej działalności.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

przepisy prawa w zakresie uruchomienia działalności,

−

papier, pisaki.

Ćwiczenie 2

Sporządź podstawowe dokumenty księgowe do prowadzenia zakładu leczniczego dla

zwierząt.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przeanalizować definicje: rachunkowości, bilansu, środków trwałych i obrotowych,

2)

określić przepisy prawa obowiązujące w zakresie prowadzenia dokumentacji księgowej,

3)

sporządzić podstawowe dokumenty księgowe.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

druki dokumentów księgowych,

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

papier pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

52

Ćwiczenie 3

Oblicz roczną ratę amortyzacji środka trwałego o wartości 40000 zł., o rocznej stopie

amortyzacji 10%. Przedstaw po ilu latach wartość netto środka będzie wynosić 0 zł.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

ustalić, co to jest amortyzacja,

2)

określić zasady obliczania amortyzacji metodą liniową,

3)

obliczyć roczną ratę amortyzacji środka trwałego.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

instrukcje obliczania amortyzacji,

−

papier, pisaki.

Ćwiczenie 4

Wykonaj kalkulację kosztów szczepienia psa przeciwko wściekliźnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

ustalić kategorie kosztów,

2)

ustalić ceny jednostkowe szczepionki i usługi,

3)

wykonać obliczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z dostępem do sieci Internet,

−

cenniki szczepionek,

−

cenniki usług.

Ćwiczenie 5

Oblicz dochód miesięczny w określonym zakładzie weterynaryjnym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1)

przeanalizować dokumentację finansową przykładowego zakładu weterynaryjnego,

2)

określić źródła dochodu,

3)

wykonać zestawienie dochodów tego zakładu,

4)

obliczyć dochód miesięczny tego zakładu.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer z arkuszem kalkulacyjnym,

−

zestaw dokumentów finansowych lecznicy dla zwierząt.

4.3.4.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

53

Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

zdefiniować pojęcia: rachunkowość, bilans firmy, środki trwałe
i obrotowe w zakładzie?





2)

określić rolę jaką pełnią działania promocyjne i reklamowe podczas
prowadzenia działalności usługowej?





3)

wyjaśnić pojęcie amortyzacja?





4)

określić podstawowe dokumenty księgowe?





5)

określić, na czym polega spis z natury?





„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

54

5.

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Sprawdzian składa się z 20 zadań testowych

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi.

6.

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

7.

W przypadku pomyłki, błędną odpowiedź weź w kółko i zaznacz prawidłową.

8.

Za każdą prawidłową odpowiedź możesz zdobyć 1 punkt.

9.

Na uważne przeczytanie i udzielenie odpowiedzi masz 25 minut.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Funkcjonowanie zakładów leczniczych dla zwierząt regulowane jest w

a)

ustawie o rolnictwie.

b)

ustawie o zakładach leczniczych dla zwierząt.

c)

ustawie Kodeks Pracy.

d)

ustawie o ochronie środowiska.

2.

Zakładem leczniczym dla zwierząt nie jest
a)

gabinet weterynaryjny.

b)

klinika weterynaryjna.

c)

schronisko dla zwierząt.

d)

lecznica weterynaryjna.

3.

Kierownikiem przychodni weterynaryjnej może być
a)

każdy lekarz weterynarii.

b)

technik weterynarii.

c)

osoba fizyczna.

d)

lekarz weterynarii z przynajmniej rocznym stażem w wykonywaniu zawodu lekarza.

4.

Szczegółowe wymagania do zakładów leczniczych dotyczące parametrów pomieszczeń
i ich wyposażenia regulowane są w
a)

ustawie prawo budowlane.

b)

kodeksie cywilnym.

c)

rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

d)

ustawie prawo lokalowe.

5.

Nadzór nad działalnością zakładów leczniczych dla zwierząt sprawuje
a)

Wojewoda.

b)

właściwa ze względu na miejsce siedziby Okręgowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna.

c)

Starosta Powiatu.

d)

Prezydent miasta, Wójt – Burmistrz właściwy na miejsce siedziby zakładu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

55

6.

Które czynności osoba mająca tytuł technika weterynarii może wykonywać tylko pod
nadzorem lekarza weterynarii
a)

pobieranie prób do badań laboratoryjnych.

b)

pomoc przy zadławieniach.

c)

czynności związane z porodem nie wymagające cięcia chirurgicznego.

d)

czynności przy sekcji zwłok zwierzęcych.

7.

Ewidencję zakładów leczniczych prowadzi
a)

Starosta.

b)

Wojewoda.

c)

Okręgowa rada lekarsko – weterynaryjna właściwa ze względu na siedzibę zakładu.

d)

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

8.

Odmowa wpisu do ewidencji zakładów leczniczych następuje w drodze
a)

decyzji administracyjnej.

b)

pisma informującego.

c)

uchwały.

d)

zarządzenia.

9.

Dokumentacje

ś

wiadczonych

usług

weterynaryjnych

przez

zakład

leczniczy

przechowywana powinna być przez okres
a)

5 lat.

b)

3 lat.

c)

1 roku.

d)

7 lat.

10.

Prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika określa

a)

ustawa kodeks pracy.

b)

ustawa o ochronie środowiska.

c)

kodeks postępowania administracyjnego.

d)

ustawa o kulturze.

11.

Przy poszukiwaniu pracy list motywacyjny spełnia rolę
a)

ż

yciorysu.

b)

pomocniczą i ma przekonać pracodawcę do zatrudnienia właśnie tej osoby.

c)

informacji o przebiegu dotychczasowej pracy zawodowej.

d)

informacji o wykształceniu.

12.

Leasing jest formą

a)

rozmowy z klientem.

b)

opodatkowania działalności.

c)

finansowania zakupów składników inwestycyjnych.

d)

wpisu do ewidencji działalności.

13.

Rachunkowość jest pojęciem związanym z
a)

całościowym i zwartym systemem ciągłego i systematycznego gromadzenia
i przetwarzania danych ekonomiczno – finansowych.

b)

promocją firmy.

c)

likwidacją zakładu.

d)

zatrudnieniem pracowników.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

56

14.

Aktywa jednostek gospodarczych dzieli się na
a)

zmienne i obrotowe.

b)

rosnące i indywidualne.

c)

zbiorowe i grupowe.

d)

trwałe i obrotowe.

15.

Zestawienie aktywów i pasywów firmy określa się mianem
a)

bilansu.

b)

kapitału.

c)

przychodu.

d)

rozchodu.

16.

W operacjach gospodarczych Faktura VAT określa
a)

operacje związane z wynagrodzeniem pracowników.

b)

operacje zakupu i sprzedaży.

c)

operacje związane z likwidacją środka trwałego.

d)

operacje związane z odbiorem technicznym maszyn i urządzeń.

17.

Odzież ochronna
a)

zabezpiecza

pracownika

przed

działaniem

niebezpiecznych

i szkodliwych

czynników.

b)

zabezpiecza przed intensywnym brudzeniem substancjami nieszkodliwymi dla
zdrowia.

c)

jest stosowana tam gdzie jest wymagana czystość produktu.

d)

wystarczająco osłabia działanie niebezpiecznych czynników.

18.

Amortyzacja jest to
a)

zmniejszenie się w czasie wartości majątku trwałego firmy w wyniku jego zużywania
się w procesie produkcyjnym/usługowym.

b)

wzór karty podatkowej.

c)

ryczałt od przychodów.

d)

sposób na promocję firmy.

19.

Pod pojęciem konto księgowe rozumiemy
a)

podatek od środków trwałych.

b)

urządzenie księgowe służące do zapisywania zmian w operacjach księgowych.

c)

sposób prowadzenia promocji firmy.

d)

podatek od środków obrotowych.

20.

Marketing jest to
a)

forma zakupu towarów.

b)

wielokierunkowe działanie mające na celu analizę rynku, kształtowanie polityki
cenowej, promocję.

c)

podatek od nieruchomości.

d)

cena wykonanej usługi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

57

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Prowadzenie działalności usługowej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

58

6.

LITERATURA

1.

Brzeziński B.: Prawo Podatkowe. ISDN, Toruń 2002

2.

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa

1998

3.

Markowski W.: ABC small business’u. Wydawnictwo Marcus s.c, Łódź 2001

4.

Owsiak S.: Finanse Publiczne. Teoria i Praktyka. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 1997

5.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 października 1999 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). (Dz. U.
z dnia 17 listopada 1999 r.)

6.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. (Dz. U. Nr 97, poz. 970)

7.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r (Dz.U. Nr 180
z 2004r, z późn. zm.) w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy

8.

Rozporządzenie ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (jednolity tekst Dz.U z 2003 r. Nr
169, pozz1650 ze zmianami)

9.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2004 r. w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. (Dz. U. Nr 145, poz. 1541)

10.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla gabinetów weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1990, z dnia 06.09.2004)

11.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla przychodni weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1991, z dnia 06.09.2004,
zm. Dz.U. Nr 174, Poz.1453, z dnia 09.09.2005)

12.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004

r. w sprawie

wymagań dla lecznic weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1992, z dnia 06.09.2004 r.)

13.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla klinik weterynaryjnych (Dz.U. Nr 194, Poz.1993, z dnia 06.09.2004 r.)

14.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie
wymagań dla weterynaryjnych laboratoriów diagnostycznych (Dz.U. Nr 194, poz.1994 r.
z dnia 06.09.2004)

15.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2004 r. w sprawie
wzoru dokumentacji obrotu detalicznego produktami leczniczymi weterynaryjnymi
(Dz.U. Nr 183, poz. 1893)

16.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie
zakresu i sposobu prowadzenia ewidencji leczenia zwierząt i dokumentacji lekarsko-
weterynaryjnej (Dz.U. Nr 100, poz.1022)

17.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz.U.2000 roku, Nr 14, poz. 176 ze zmianami

18.

Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 roku o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz.U. Nr 11,
poz. 95 z dnia 27 stycznia 2004 r.)

19.

Ustawa – Kodeks Pracy (jednolity tekst Dz. U. z 1998r Nr 21, pozz.94 ze zmianami)

20.

www.vetpol.org.pl

21.

www.milw.pl

22.

www.izbawet.opole.pl

23.

www.garg.pl