Prowadzenie działalności gospodarczej [loskominos], REFERATY

Kamil Kominek

kl. IV TD 2011/2012

PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

1. Prowadzenie działalności gospodarczej

2. Rentowność

3. Koszty uruchomienia oraz prowadzenia działalności

4. Wynik finansowy

5. Kalkulacja cen

6. Źródła

Prowadzenie działalności gospodarczej

Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej zostały określone w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Znalazły się w niej zapisy dotyczące procedur związanych z podejmowaniem, prowadzeniem, zawieszaniem i zamykaniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z ww. ustawą działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Natomiast przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców.

Prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej dotyczy działalności wykonywanej w oparciu o własny majątek. W celu wykonywania takiej działalności obywatel UE powinien podjąć następujące działania.

Działanie 1 - złożenie wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej

Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej składa się w urzędzie miasta lub gminy - właściwym dla miejsca wykonywania działalności. Wniosek o wpis do ewidencji można złożyć osobiście, przesłać listem poleconym (wówczas wniosek musi być opatrzony podpisem wnioskodawcy, którego własnoręczność poświadczona jest notarialnie) lub
w wersji elektronicznej przesyłając formularz dostępny na stronie internetowej urzędu miasta lub gminy podpisany podpisem elektronicznym (w przeciwnym razie urząd zawiadomi wnioskodawcę o terminie i miejscu podpisania wniosku). Organ ewidencyjny dokonuje wpisu do ewidencji działalności gospodarczej niezwłocznie po otrzymaniu podpisanego wniosku i z urzędu doręczy przedsiębiorcy zaświadczenie o wpisie.

Od 1 lipca 2011 r. wniosek można także złożyć samodzielnie poprzez specjalną ogólnopolską stronę internetową oraz w każdym urzędzie gminy i urzędzie skarbowym, niezależnie od miejsca zamieszkania czy wykonywania działalności gospodarczej.

Dane z wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, przesyłane są już bez udziału przedsiębiorcy do właściwego urzędu skarbowego, urzędu statystycznego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wraz z kopią zaświadczenia o wpisie w ewidencji działalności gospodarczej.

Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest jednocześnie wnioskiem o wydanie numeru REGON, wnioskiem o nadanie numeru NIP (Numer identyfikacji Podatkowej) oraz zgłoszeniem płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który organ ewidencyjny przekazuje do właściwych instytucji.

Rejestr REGON jest informatycznym zbiorem informacji o podmiotach gospodarki narodowej (nie tylko przedsiębiorcach). Dostarcza ogólnej charakterystyki działających w Polsce podmiotów i jest podstawą do tworzenia baz i banków danych o tych podmiotach.

NIP (Numer Identyfikacji Podatkowej) jest dziesięciocyfrowym kodem służącym do identyfikacji podmiotów płacących podatki w Polsce.

Składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe) oraz na ubezpieczenie zdrowotne należy opłacać co miesiąc.

W formularzu zgłoszenia należy podać następujące dane:

oznaczenie przedsiębiorcy oraz jego numer ewidencyjny PESEL, o ile taki posiada,
oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a jeżeli stale wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania - również wskazanie tego miejsca i adresu zakładu głównego,
numer NIP przedsiębiorcy, o ile taki posiada,
określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej (zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD),
wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej,
numer telefonu kontaktowego i adres poczty elektronicznej.

Wniosek o wpis do ewidencji nie podlega opłacie. Po 1 lipca 2011 r. dodatkowo we wniosku trzeba wskazać datę urodzenia przedsiębiorcy, informację o jego obywatelstwie oraz o małżeńskiej umowie majątkowej oraz dane spółek cywilnych, o ile przedsiębiorca zawarł takie umowy. Będzie można także wybrać formę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Działanie 2 - wyrobienie pieczątki firmowej

Pieczątka firmowa może być potrzebna do wykonania czynności finansowych i bankowych. Powinna zawierać (minimum) następujące dane: pełna nazwa firmy, siedziba firmy oraz Numer Identyfikacji Podatkowej NIP.

Działanie 3 - założenie firmowego konta bankowego

Przedsiębiorca w Polsce nie ma obowiązku posiadania rachunku bankowego ani osobistego, ani firmowego. Niemniej jednak jego posiadanie jest niezbędne przy dokonywaniu większych transakcji finansowych i ułatwia załatwianie formalności w urzędach. Do jego założenia potrzebne są, w zależności od wymogów stosowanych przez konkretne banki:

dowód osobisty,
kopia zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (oryginał do wglądu),
kopia zaświadczenia o nadaniu numeru REGON (oryginał do wglądu),
pieczątka firmowa.

O założeniu konta firmowego należy poinformować urząd skarbowy.

Działanie 4 - dokonanie wyboru opodatkowania w urzędzie

Przedsiębiorca zobowiązany jest do dokonania wyboru opodatkowania, przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, najpóźniej w dniu jej rozpoczęcia. W tym celu należy udać się do urzędu skarbowego lub wysłać informację pocztą. Do wyboru są następujące możliwości:

karta podatkowa,
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
podatkowa księga przychodów i rozchodów (skala podatkowa, podatek liniowy),
pełna księgowość.

Po 1 lipca 2011 r. wyboru formy opodatkowania będzie można dokonać już w samym wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. W urzędzie skarbowym należy również zgłosić czy firma będzie płatnikiem podatku VAT. Adresy poszczególnych urzędów skarbowych dostępne są na stronie: http://www.pit.pl/urzedyskarbowe/

Działanie 5 - zgłoszenie lokalu

Lokal będący siedzibą firmy należy zgłosić do urzędu miasta lub gminy ze względu na konieczność uiszczania podatku od nieruchomości.

Działanie 6 - wpis do Rejestru Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym

W przypadku zakładania spółek osobowych, spółek kapitałowych i oddziałów przedsiębiorcy zagranicznego wymagany jest wpis do Rejestru Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Rentowność

Rentowność oznacza osiągnięcie z aktywności gospodarczej dodatniego wyniku finansowego. Jest ona miarą ekonomiczną oceny efektywności działalności przedsiębiorstwa, rozumianą jako wzajemna relacja wyniku finansowego do określonych wielkości ekonomicznych.

Zysk jest nadwyżką przychodów ze sprzedaży towarów i usług nad kosztami uzyskania tych przychodów. Nadwyżka ta wyraża zysk brutto i określana jest jako dochód, będący podstawą wymiaru podatków. Możemy także mówić o zysku operacyjnym lub stracie operacyjnej.

Przedsiębiorstwo może otrzymywać zyski lub straty nadzwyczajne, nie związane bezpośrednio z działalnością produkcyjno - usługową. Do strat nadzwyczajnych zaliczyć można straty losowe, kary z tytułu niedotrzymania terminu umowy, zanieczyszczania środowiska itp. Zyski nadzwyczajne związane mogą być np. z przeszacowaniem wartości majątku, kupionego wcześniej po niższych cenach, karami otrzymanymi od nieterminowych dostawców lub dłużników itp.

Ostateczny wynik finansowy przedsiębiorstwa, czyli zysk bilansowy, otrzymujemy dodając do zysku operacyjnego zyski nadzwyczajne i odejmując nadzwyczajne straty. Po potrąceniu od zysku bilansowego podatku dochodowego podatku dochodowego, płaconego do budżetu państwa, otrzymujemy zysk netto.

W teorii rachunkowości wyróżnia się także pojęcia zysku ekonomicznego oraz zysku księgowego. Zysk ekonomiczny jest różnica między ogólną wartością sprzedaży a kosztem ekonomicznym, czyli kosztem, zawierającym także nieujęte w księgowości przedsiębiorstwa ukryte.

Zysk ekonomiczny jest zawsze mniejszy od zysku księgowego, czyli zysku, uwzględniającego tylko koszty jawne, które przechodzą przez przepisy księgowe. Zysk ekonomiczny jest tożsamy z zyskiem księgowym, gdy nie ma kosztów ukrytych.

Zysk netto jest ekonomiczną podstawą finansowania przedsięwzięć rozwojowych przedsiębiorstwa, a także wypłacania dywidendy, czyli dochodów akcjonariuszy spółek.

Należy wskazać na dwie charakterystyczne cechy zysku jako specyficznej formy dochodu:

po pierwsze dochód ten nie może być negocjowany lub ustalany wcześniej, gdyż jest wartością wynikową, rezultatem działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,
po drugie dochód może być nie tylko dodatni, ale także ujemny - w przypadku poniesienia przez przedsiębiorstwo strat.

Wyróżnić można dwa podstawowe rodzaje rentowności w zależności od tego jako kształt przybiera licznik w relacji do wybranych wielkości ekonomicznych:

rentowność brutto - to miara efektywności w przypadku, gdy w liczniku relacji występuje zysk brutto, czyli zysk bilansowy przed opodatkowaniem,
rentowność netto - oznacza, że w liczniku występuje zysk bilansowy po opodatkowaniu.

Analizując rentowność w wielkościach względnych wyróżnić należy dwa podstawowe mierniki oceny rentowności. Są nimi współczynnik rentowności majątku i stopa zwrotu netto. Współczynnik rentowności majątku, który możemy określić jako stopę zysku lub współczynnik zwrotu zainwestowanego majątku wyrażony jest wzorami:

lub

gdzie:

Rn - to wskaźnik zwrotu zainwestowanego majątku (kapitału),

Zn - to zysk netto,

Zo - to zysk operacyjny,

M - to zainwestowany majątek.

Drugi podstawowy miernik oceny rentowności - stopę zwrotu kapitału netto - możemy wyrazić wzorem:

gdzie:

Re - to stopa zwrotu kapitału netto;

Zn - to zysk netto;

Kw - to kapitał własny.

Miernik wyraża rezultaty aktywności w odniesieniu do jednostki kapitału własnego. Uzupełnieniem tego miernika jest wskaźnik rentowności kapitału udziałowego (akcyjnego):

gdzie:

Ru - to wskaźnik rentowności kapitału udziałowego (akcyjnego);

Zn - to zysk netto;

Ka - to kapitał akcyjny.

Jeśli aktywność przedsiębiorstwa pokryta jest w całości kapitałem własnym to rentowność kapitału jest równa rentowności majątku.

Są to najczęściej stosowane wskaźniki ilustrujące efektywność działalności przedsiębiorstwa. Aby określić, czy efektywność ta rośnie czy zmniejsza się, trzeba dokonać porównania poszczególnych wskaźników z różnych okresów. Wartość poznawcza tych wskaźników wzrasta, jeśli będziemy mieć możliwość ich porównania z analogicznymi wskaźnikami innych firm branży jako całości.

W pracach teoretycznych i praktyce księgowej przedsiębiorstwa stosuje się poza wskazanymi wyżej - wiele innych wskaźników, które dostarczają informacji o efektywności różnych sfer działalności przedsiębiorstwa. Są to wskaźniki szczegółowe w odróżnieniu od wskazanych wyżej wskaźników syntetycznych. Ich dobór zależy od celu analizy.

Możliwe jest np. sformułowanie zestawu wskaźników produkcyjności, które dostarczają informacji o stopniu wykorzystania danego czynnika produkcji. Może to być np. wskaźnik produkcyjności trwałych, materiałów, siły roboczej: mogą to być wskaźniki chłonności - materiałów, pracy, energii itp. Oto niektóre szczegółowe wskaźniki rentowności:

wskaźnik zyskowności na jedną akcję:
określa, jaka część zysku przypada na jedną akcję. Jest sygnałem o celowości zwiększania lub zmniejszania zaangażowania kapitałowego w przedsiębiorstwo;
wskaźnik dywidendy na jedną akcję:
informuje o stopniu zyskowności (rentowności) każdej akcji, posiadanej w przedsiębiorstwie;
wskaźnik relacji ceny rynkowej akcji do zysku na jedną akcję:
informuje o efektywności lokat kapitałowych przy uwzględnieniu sytuacji na rynku kapitałowym;
wskaźnik wypłaty dywidendy na stosunku do zysku na jedną akcję:
wskazuje jaka część zysku przeznaczona została dla akcjonariuszy, a jaka na potrzeby rozwojowe przedsiębiorstwa;
wskaźnik rentowności zatrudnienia:
informuje o efekcie finansowym, wypracowanym przez jednego zatrudnionego w danym okresie obliczeniowym.

Wskaźniki tego rodzaju można mnożyć - w zależności od potrzeb analizy. Bardziej szczegółowo traktuje o poruszanych tu zagadnieniach teoria rachunkowości.

Współczynnik płynności (Wpł):

Wpł = płynne aktywa (zapasy + należności + gotówka)/płynne pasywa (zobowiązania + spłata kredytów krótkoterminowych) Współczynnik ten określa stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych bieżącymi aktywami przedsiębiorstwa, czyli jego zdolność do pokrywania bieżących zobowiązań.

Płynność firmy będzie tym większa, im większa będzie przewaga aktywów nad wielkością pasywów. Współczynnik winien, więc być większy od jednostki.

Współczynnik aktywności (Wa): Wa = należności + gotówka w kasie/zobowiązania + spłata kredytów. Wskazuje on na stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami w wysokim stopniu płynności. Powinien być większy lub równy jedności.

Współczynnik obsługi długów (Wod): Wod = zysk brutto + odsetki + amortyzacja/raty spłat długoterminowych + odsetki. Informuje, czy zysk przedsiębiorstwa jest na tyle wyskoki, że stwarza możliwość spłat kredytów długoterminowych i odsetek. Powinien być wyższy od jedności.

Podstawowym źródłem informacji przy analizie rentowności przedsiębiorstwa jest bilans, który stanowi zestawienie syntetyczne w ujęciu wartościowym rzeczywistego stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa na ściśle określony moment (moment bilansowy - dzień).

Aktywa - to ogół środków gospodarczych (składników majątkowych), których rozporządza przedsiębiorstwo w dokładnie określonym momencie.

Pasywa - to zestawienie źródeł finansowania majątku przedsiębiorstwa.

Koszty uruchomienia oraz prowadzenia działalności

Rozpoczęcie działalności gospodarczej wiąże się nie tylko z dopełnieniem wymogów formalnych przewidzianych przez odpowiednie przepisy. Istotną kwestią przy zakładaniu firmy jest także wysokość kosztów początkowych, które będzie musiał ponieść podmiot. Po podliczeniu wszystkich tych kosztów okazuje się, że może być to kwota całkiem spora.

Opłaty rejestracyjne - wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji działalności gospodarczej musisz uiścić opłatę administracyjną wynoszącą 100 zł. Kwota ta odnosi się do osób fizycznych. Pozostałe podmioty muszą zapłacić aż 1000 zł. W sytuacji gdy przedsiębiorca będzie podatnikiem VAT, to zgodnie z ustawą o opłacie skarbowej będzie musiał wnieść opłatę w wysokości 152 zł.

Koszty początkowe spółki - najwyższe koszty związane są z wyborem spółki jako formy prowadzenia działalności gospodarczej. Od umowy spółki oraz aktu założycielskiego należy uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych. Wysokość podatku uzależniona jest od wartości kapitału zakładowego lub wkładów wniesionych do majątku spółki:

do 20 tys. zł - 1%;
od 20 tys. do 30 tys. zł - 200 zł + 0,5% nadwyżki ponad 20 tys.;
ponad 30 tys. - 250 zł + 0,1% nadwyżki ponad 30 tys.

Nie można zapominać, iż przepisy wymagają w niektórych przypadkach sporządzenia umowy spółki w szczególnej formie. Forma aktu notarialnego jest wymagana przykładowo dla umowy spółki partnerskiej. Udanie się do notariusza nie jest tanią wycieczką. Na podstawie ustawy z dnia 14 lutego 1991r.- Prawo o notariacie wydane zostało 12 kwietnia 1991r. rozporządzenie w sprawie taksy notarialnej. Szczegółowo reguluje wysokość opłat, jakie należy ponieść u notariusza. Rozporządzenie określa maksymalne stawki wynagrodzenia przysługujące notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych. Prowadzi to do zróżnicowania wysokości opłat w zależności od konkretnego notariusza. Warto więc uprzednio się zorientować, który notariusz oferuje najkorzystniejsze stawki.

Opłata za założenie konta - wysokość opłaty jest zróżnicowana w zależności od banku, w którym zakładamy konto. Wynosić może minimalnie nawet kilka złotych. Wybierając konkretny bank należy zwrócić uwagę na liczbę posiadanych przez niego oddziałów oraz koszty poszczególnych operacji bankowych (np. przelewów). By nie tracić czasu na stanie w kolejkach warto sprawdzić czy bank umożliwia dokonywanie czynności za pośrednictwem internetu.

Pieczątka - koszt wyrobienia pieczątki wynosi w zależności od punktu usługowego od 30 złotych.

Na tym nie wyczerpuje się katalog kosztów, które należy ponieść zakładając firmę. Należy doliczyć oczywiście koszty związane np. z wynajęciem odpowiedniego lokalu, zakupem maszyn, urządzeń oraz tak niezbędnych i podstawowych przedmiotów jak materiały biurowe czy komputery. Na koszty początkowe składają się również wydatki związane z działalnością mającą na celu rozreklamowanie firmy.

Stałe koszty działalności firmy obejmują swoim zakresem wiele sytuacji. Kosztami firmy są wszelkie wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dochodem twojej firmy będzie wartość, która zostanie po odjęciu kosztów od przychodu. Do najważniejszych stałych kosztów zalicza się:

wydatki związane z obowiązkiem wypłacenia wynagrodzeń pracownikom lub osobom wykonującym czynności na innej niż umowa o pracę podstawie np. umowy zlecenia, umowy o dzieło;
wydatki związane z płaceniem składek ubezpieczeniowych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
wydatki związane z obowiązkiem świadczenia na rzecz skarbu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego wynikających z przepisów podatków lub opłat lokalnych;
amortyzacja urządzeń;
wydatki poniesione w celu kupna materiałów, środków etc. niezbędnych do wykonywania danego rodzaju działalności;
wydatki na pokrycie należności wynikających z obsługi bankowej;
wydatki z tytułu najmu lokali, zużycia prądu oraz innych mediów (woda, ogrzewanie, klimatyzacja);
wydatki związane z zapleczem informacyjno-komunikacyjnym (rachunki za telefony, dostęp do internetu, wysyłaną pocztę);
w przypadku zaciągnięcia długoterminowych kredytów, sumy należne z tytułu spłaty rat.

Wynik finansowy

Wynik finansowy stanowi wyrażony w mierniku pieniężnym, rezultat działalności jednostki gospodarczej osiągnięty w pewnym czasie. Rezultat ten może być:

dodatni - zysk bilansowy;
ujemny - strata bilansowa.

Wynik finansowy to syntetyczny miernik ekonomicznej efektywności firmy, uwzględniający wszystkie przychody ze sprzedaży, koszty ich uzyskania, wyniki operacji finansowych i nadzwyczajnych oraz opodatkowanie, a zamykający się zyskiem lub stratą.

Ustalenie wyniku finansowego informuje o finansowym rezultacie działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, jest efektem decyzji ekonomicznych podejmowanych we własnym zakresie, na własny koszt i ryzyko przedsiębiorstwa. Służy jako baza przy podejmowaniu optymalnych decyzji w zakresie bieżącego gospodarowania oraz jest powszechnie uznanym i stosowanym miernikiem oceny działalności przedsiębiorstwa. Podlega weryfikacji sprawdzającej rzetelność i prawdziwość dokonanych ustaleń liczbowych. Pokazuje w jakiej wysokości kształtowały się przychody i koszty na poszczególnych działalnościach w minionym okresie.

0x08 graphic
Istnieją różne rodzaje wyniku finansowego: wynik finansowy ze sprzedaży, wynik finansowy z działalności operacyjnej, wynik finansowy brutto z działalności gospodarczej, wynik finansowy brutto, wynik finansowy netto.

Ryc. 1 Schemat podziału wyniku finansowego.

W wyniku zestawienia ze sobą z jednej strony wartości przychodów (P) i zysków nadzwyczajnych (ZN) a z drugiej strony kosztów uzyskania przychodów (K) i strat nadzwyczajnych (SN), można osiągnąć:

zysk brutto = P + ZN > K + SN
strata brutto = P + ZN < K + SN

Jeżeli firma osiągnęła zysk brutto (wynik finansowy brutto), wówczas od tego zysku musi odprowadzić podatek dochodowy. Dopiero po uwzględnieniu podatku dochodowego uzyskuje się zysk netto (wynik finansowy netto). Wynik finansowy netto może wystąpić nie tylko jako zysk netto ale także jako strata netto.

W zależności od charakteru i rozmiarów działalności danej jednostki gospodarczej przyjmuje się najbardziej odpowiedni dla danej jednostki wariant ustalania wyniku finansowego. Dozwolone są dwa warianty wyznaczania wyniku finansowego:

porównawczy,
kalkulacyjny.

Wariant kalkulacyjny może znajdować zastosowanie wówczas, gdy w danej jednostce gospodarczej ponoszone koszty są ewidencjonowane tylko według typów działalności lub jednocześnie w układzie rodzajowym i według typów działalności.

Wariant porównawczy można stosować wtedy, gdy w jednostce gospodarczej ponoszone koszty są ewidencjonowane tylko w układzie rodzajowym lub jednocześnie w układzie rodzajowym i według typów działalności.

Kalkulacja cen

Zasadami kalkulacji cen nazywamy metody, które wykorzystując takie dane jak koszty własne, popyt zgłaszany przez nabywców lub ceny konkurencji pomagają ustalić po jakiej cenie przedsiębiorstwo powinno wprowadzić dane dobro lub usługę na rynek.

Przystępując do ustalania ceny końcowej posługuje się danymi odnośnie:

popytu ze strony konsumentów,
kosztów wytworzenia produktu czy usługi,
cen konkurencji.

W działaniach marketingowych popyt ustala górną granicę ceny, a koszty jej dolny pułap. Firma potrzebuje, więc informacji o tym jak kształtują się koszty przy różnym poziomie produkcji. Analizując ceny konkurencji możemy natomiast określić taki poziom cen, który zostanie zaakceptowany przez nabywców.

Przy kalkulacji cen korzystać możemy z następujących zasad, które uwzględniają jedno lub więcej z powyższych ograniczeń:

zasada narzutu na koszty,
zasada zysku docelowego,
zasada postrzeganej wartości,
zasada kalkulacji ceny według wartości,
zasada naśladownictwa,
zasada przetargu utajnionego.

Zasada narzutu - na koszty jest najbardziej elementarną zasadą kalkulacji cen. Producenci stosują tę zasadę wtedy, kiedy chcą zrealizować określony procent narzutu na ponoszone koszty. Największa wadą tej zasady jest to, że nie uwzględnia ona aktualnego popytu na dane dobro lub usługę, wartości postrzeganej przez potencjalnych nabywców oraz cen stosowanych przez konkurencję. Do zalet metody zalicza się:

większą pewność, co do informacji na temat kosztów niż do popytu;
minimalna konkurencja cenowa w przypadku, gdzie wszystkie firmy danej branży stosują tę metodę;
powszechne przekonanie, że jest to metoda uczciwa zarówno wobec kupujących jak i sprzedających - sprzedawcy zawsze otrzymują uczciwy zysk od zainwestowanego kapitału bez względu na zmiany popytu.

Zasada docelowego zysku - w kalkulacji cen polega na tym, że firma ustala cenę, która umożliwia wypracowanie docelowej stopy zysku od zainwestowanego kapitału (return on investment). Wadą tej zasady, jak i wszystkich zasad opartych na ponoszonych kosztach jest brak uwzględnienia elastyczności popytu i cen stosowanych przez konkurencję.

Zasada postrzeganej wartości - Co raz więcej firm za kluczowe zagadnienie przy kalkulacji cen widzą postrzeganą przez klienta wartość i stosują zasadę postrzeganej wartości. Używają one zmiennych poza cenowych ze sfery marketing mix marketing mix, aby zbudować postrzeganą wartość w oczach klienta. Cena jest ustalana tak, aby tę wartość przechwycić. Kalkulacja cen według tej zasady dobrze współgra z procesem pozycjonowania produktu. Przedsiębiorstwo tworzy koncepcję produktu o określonej jakości i cenie dla określonego rynku docelowego rynek docelowy. W przypadku, gdy prognozowany zysk ze sprzedaży produktu przy zaplanowanej cenie i kosztach jest zadowalający, firma kontynuuje dalsze prace nad produktem i jego wprowadzeniem na rynek.

Istnieją dwie pod metody kalkulacji cen według zasady postrzeganej wartości:

wycenianie według wartości użytkowej (value-in-use price),
ustalanie ceny według wartości składników (component-value pricing), która stwarza dla klienta możliwość uzyskania kilku z wszystkich możliwych dodatkowych korzyści i zapłacenia ceny pomiędzy ceną standardową i podwyższoną.

Rzeczą podstawową przy kalkulacji ceny zasadą wartości postrzeganej jest ustalenie jak rynek postrzega wartość danej oferty. Niezbędne, więc jest dokładne badanie rynku.

Zasada kalkulacji ceny według wartości (ang. value pricing) - sprowadza się do tego, że firmy oferują niską cenę za produkty wysokiej jakości. Stosowanie tej metody wiąże się z dokładną przebudową firmy, aby obniżyć koszta własne.

Ceny konkurencji - są głównym punktem odniesienia przy kalkulacji cen według zasady naśladownictwa. Firma może żądać za swoje produkty mniej, więcej lub tyle samo, co główni konkurenci. Zasada ta jest dość powszechnie stosowana szczególnie tam, gdzie koszty są trudne do oszacowania lub reakcje konsumentów nie są pewne.

Kalkulacja cen według zasady przetargu utajnionego - Przedsiębiorstwa są zmuszone do uwzględniania cen konkurencji również tam, gdzie ubiegają się one o kontrakt. Nie wystarczy oszacować kosztów i popytu, bo chcąc wygrać przetarg firma musi podać cenę niższą od konkurencji. Niemniej jednak, firma jest ograniczona wysokością zaangażowanego kapitału. Musi, zatem podać taką cenę, żeby była nie tylko konkurencyjna cenowo, ale również nie pogorszyła się jej sytuacja finansowa. W takim przypadku logicznym posunięciem byłoby oferowanie ceny, która maksymalizuje zysk oczekiwany.

Stosowanie kategorii zysku oczekiwanego ma sens dla przedsiębiorstwa, które uczestniczy w wielu przetargach. Może ono zrealizować zysk w długim okresie. Natomiast firma, która bierze udział w przetargach tylko od czasu do czasu lub też bardzo potrzebuje kontraktu, stosowanie tej metody nie przyniesie żadnych korzyści.

Źródła:

0x01 graphic