05 Planowanie technologiczne i techniczne publikacji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Elżbieta Gonciarz

Planowanie

technologiczne

techniczne

publikacji

311[28].Z2.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Tomasz Pawłowski
mgr Zbigniew Wolak

Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Gonciarz

Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

programu jednostki modułowej 311[28].Z2.01,

„Planowanie technologiczne i techniczne publikacji”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik poligraf.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Planowanie produkcji poligraficznej

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Ustalanie

warunków

technologicznych

wykonywania

produktów

poligraficznych

5.2.1. Ćwiczenia

5.2. Etapy i uwarunkowania planowania technicznego publikacji

5.3.1. Ćwiczenia

5.3. Podstawowe zasady i sposoby opracowania technicznego materiałów do

druku publikacji

5.4.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik poligraf, w obrębie jednostki
modułowej 311[28]Z2.01 Planowanie technologiczne i techniczne publikacji. Jednostka
modułowa zawarta jest w module Poligraficzne procesy przygotowawcze (schemat układu
jednostek modułowych przedstawiony jest na stronie 4 tego poradnika).

W poradniku zamieszczono:

−−−−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−−−−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−−−−

przykładowe scenariusze zajęć,

– przykładowe ćwiczenia ze wskazaniami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–uczenia

się oraz środkami dydaktycznymi,

– ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
– wykaz literatury.

Treść programu jednostki modułowej zawiera podstawowe zagadnienia związane

z zastosowaniem materiałów poligraficznych w różnych działach poligrafii i na różnych jej
etapach technologicznych.

Jednostka modułowa Planowanie technologiczne i techniczne publikacji została

podzielona na 4 rozdziały. Każdy z nich zawiera materiał nauczania niezbędny do ich
wykonania. Materiał został podzielony na cztery części: planowanie produkcji poligraficznej,
ustalanie warunków technologicznych wykonywania produktów poligraficznych, etapy
i uwarunkowania planowania technicznego publikacji i podstawowe zasady i sposoby
opracowania technicznego materiałów do druku publikacji.

Z racji tego, że przekazywane w bieżącej jednostce zagadnienia mogą stanowić dla ucznia

zupełną nowość ważna jest aktywna rola nauczyciela, szczególnie w zakresie ćwiczeń. W
dużej mierze ze zrozumiałych względów nauczyciel nie może zaprezentować wszystkich
rzeczywistych materiałów. Wskazane jest zgromadzenie dużej ilości materiałów
dydaktycznych w postaci np. przykładów różnych publikacji, katalogów krojów pism,
materiałów wydawniczych, zestawu znaków adiustacyjnych, korektorskich.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym

uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania–uczenia się np. metody projektów, ćwiczeń
praktycznych, pokazu z objaśnieniami.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej w grupach 3–4-osobowych.

Po zakończeniu realizacji programu, zaleca się zastosowanie testu dydaktycznego

wielostopniowego. W tym celu, w poradniku zamieszczono dwa przykładowe testy
sprawdzające, razem z obudową metodyczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

311[28].Z2

Poligraficzne procesy

przygotowawcze

311[28].Z2.02

Przygotowanie materiałów

tekstowych

311[28].Z2.03

Przygotowanie materiałów

ilustracyjnych

311[28].Z2.01

Planowanie technologiczne

i techniczne publikacji

311[28].Z2.04

Wykonanie impozycji

i proofingu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– posługiwać się terminologią poligraficzną,
– posługiwać się podstawowymi miarami poligraficznymi,
– odczytywać i sporządzać schematy technologiczne,
– klasyfikować produkty poligraficzne,
– charakteryzować poligraficzne procesy przygotowawcze,
– charakteryzować procesy reprodukcji poligraficznej,
– klasyfikować i charakteryzować formy drukowe,
– rozróżniać podstawowe i pochodne techniki drukowania,
– charakteryzować procesy drukowania cyfrowego,
– klasyfikować i charakteryzować maszyny drukujące,
– charakteryzować procesy introligatorskie,
– klasyfikować i charakteryzować maszyny i urządzenia introligatorskie,
– charakteryzować kroje pisma,
– dokonywać analizy elementów tekstu,
– klasyfikować i identyfikować materiały poligraficzne,
– kwalifikować materiały poligraficzne do produkcji,
– przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywania zadań zawodowych,
– organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska,

– pracować w grupie i indywidualnie,
– prezentować siebie i grupę.
– uczestniczyć w dyskusji,
– oceniać swoje umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– zaplanować proces wytwarzania produktu poligraficznego,

−

sporządzić blokowy schemat obrazujący kolejne etapy produkcji wyrobu poligraficznego,

−

określić zakres stosowania różnych sposobów produkcji danego wyrobu,

−

posłużyć się dokumentacją techniczną na etapie planowania produkcji,

−

ustalić technologiczne parametry wyrobu,

−

dobrać podłoże drukowe oraz inne materiały do procesu produkcji,

−

obliczyć zapotrzebowanie materiałowe,

−

określić przyczyny powstawania strat w materiałach,

−

dobrać optymalną technikę drukowania na podstawie analizy jakościowej produktu,

−

określić zakres stosowania różnych technik drukowania,

−

dokonać optymalnego doboru maszyn drukujących,

−

określić szacunkowo czas produkcji wyrobu,

−

wykonać wstępną i końcową kalkulację kosztów wytwarzania wyrobów poligraficznych,

−

zaplanować etapy kontroli technicznej,

−

sklasyfikować i rozróżnić typy i rodzaje publikacji,

−

określić i scharakteryzować budowę publikacji zwartych,

−

scharakteryzować przebieg procesu wydawniczego,

−

zinterpretować terminy: maszynopis wydawniczy, arkusz autorski, wydawniczy,
drukarski, introligatorski,

−

obliczyć objętość publikacji,

−

umiejscowić elementy graficzne na stronach oraz określić ich proporcje,

−

określić i scharakteryzować elementy układu typograficznego,

−

wykonać adiustację materiałów wydawniczych,

−

sporządzić szkic wydawniczy,

−

zaprojektować

wydanie

publikacji

uwzględnieniem

podstawowych

zasad

typograficznych, estetyki i czytelności druku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

.....……………..……………………………………

Modułowy program nauczania:

Technik poligraf 311[28]

Moduł:

Poligraficzne procesy przygotowawcze 311[28].Z2

Jednostka modułowa:

Planowanie technologiczne i techniczne publikacji
311[28].Z2.01

Temat: Obliczanie zapotrzebowania materiałowego.

Cel ogólny:

Kształtowanie umiejętności obliczania zapotrzebowania materiałowego,
w różnych sytuacjach technologicznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

ustalić ile użytków mieści się na arkuszu drukowym,

−

obliczyć z ilu arkuszy drukowych składa się publikacja,

−

obliczyć ile arkuszy drukowych netto potrzebne jest do wykonania nakładu publikacji,

−

ustalić procentowy lub ilościowy naddatek arkuszy „na zmarnowanie”,

−

przeliczyć łączną liczbę arkuszy drukowych na arkusze pełnoformatowe,

−

ustalić masę obliczonej ilości arkuszy na podstawie znormalizowanej tabeli,

−

obliczyć matematycznie masę ustalonej ilości arkuszy,

−

wpisać obliczone wartości do karty technologicznej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniami.

−

wiczenia praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

w grupach 3–4-osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne (90 minut).

Środki dydaktyczne:

−

przykład publikacji,

−

karta założeń technologicznych dotyczących obliczeń,

−

tabela określająca masę papieru w zależności od liczby arkuszy oraz ich formatu,

−

kalkulator,

−

materiały i przybory piśmienne,

−

poradnik dla ucznia.

Przebieg zajęć:
1. Faza wstępna:

– powitanie uczniów, sprawdzenie listy obecności,
– nawiązanie do tematu, przedstawienie celów zajęć,
– zapis tematu do zeszytów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Faza właściwa:
uczniowie:

– analizują treść ćwiczenia,
– planują wykonanie ćwiczenia,
– analizują dane do obliczeń zapotrzebowania materiałowego,
– wykonują obliczenia,
– wyniki obliczeń wpisują do karty technologicznej;

nauczyciel:

– prezentuje zasady i sposoby wykonania obliczeń zapotrzebowania materiałowego do

wydrukowania publikacji,

– rozdaje uczniom karty technologiczne i inne teksty źródłowe,
– obserwuje pracę uczniów,
– konsultuje i udziela wyjaśnień.

3. Faza kończąca:

– prezentowanie wyników pracy,
– sprawdzenie poprawności wykonania ćwiczenia,
– analizowanie sposobu wykonania zadania,
– dyskusja w grupie na temat trudności napotkanych przez uczniów podczas

wykonywania ćwiczenia,

– podsumowanie zajęć.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Oblicz zapotrzebowanie materiałowe w następującej sytuacji technologicznej: tygodnik

o formacie 190 x 280 mm, 64 strony + okładka, kolorystyka 4 + 4 kolory. Nakład 6 000
egzemplarzy. Wnętrze drukowane na papierze kredowym o gramaturze 115 g/m

, a okładka

na kartonie jednostronnie krytym o gramaturze 160 g/m

. Drukowanie odbywa się przy

pomocy maszyny półformatowej czterokolorowej B2.

Dodatkowo oblicz koszt wytworów papierowych przyjmując cenę 1 kg kredy na 3,90 zł

netto, a kartonu na 4,30 zł netto.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

Ankieta
Odpowiedz na poniższe pytania. Udzielone odpowiedzi pozwolą ocenić skuteczność

zajęć i dokonać ewentualnych zmian.

1) Czy potrafisz obliczyć ile użytków mieści się na arkuszu drukowym?

2) Czy potrafisz ustalić z ilu arkuszy drukowych (leg) składa się publikacja?

TAK NIE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) Czy potrafisz obliczyć ile arkuszy drukowych netto potrzebne jest do wydrukowania

całego nakładu produktu poligraficznego?

4) Czy potrafisz oszacować ilość arkuszy, które należy dodać do nakładu netto jako

naddatek „na zmarnowanie”?

5) Czy potrafisz przeliczyć arkusze drukowe brutto na arkusze pełnoformatowe A1

brutto lub B1, które są dostępne w handlu?

6) Czy potrafisz przeliczyć arkusze pełnoformatowe na kilogramy przy pomocy

znormalizowanych tabel lub w sposób matematyczny?

7) Czy któraś część zajęć była dla ciebie niezrozumiała? Jeżeli TAK, to która?

TAK NIE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………...…………………………………………

Modułowy program nauczania:

Technik poligraf 311[28]

Moduł:

Poligraficzne procesy przygotowawcze 311[28].Z2

Jednostka modułowa:

Planowanie technologiczne i techniczne publikacji
311[28].Z2.01

Temat: Projektowanie układu typograficznego publikacji zwartej.

Cel ogólny: Opracowanie techniczne wydania publikacji z uwzględnieniem podstawowych

zasad typograficznych, estetyki i czytelności druku.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

rozpoznać i scharakteryzować rodzaj publikacji zwartej,

−

dokonać analizy czynników, które należy uwzględnić przy opracowanie kształtu
koncepcji danej publikacji,

−

scharakteryzować prawidłowości i wymogi estetyczne jakie należy uwzględniać przy
tworzeniu kompozycji formy publikacji,

−

dobrać rodzaj układu typograficznego i jego parametry do treści i przeznaczenia
publikacji,

−

zaprojektować

wydanie

publikacji

uwzględnieniem

podstawowych

zasad

typograficznych, estetyki i czytelności druku,

−

nanieść dyspozycje techniczne na materiał wydawniczy publikacji,

−

wykonać szkice dla powtarzających się elementów publikacji,

−

wykonać skład komputerowy kart tytułowych zgodnie z opracowanym projektem,

−

efekty pracy zaprezentować na forum klasy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda projektów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

w grupach 3–4-osobowych.

Czas: 6 godzin dydaktycznych (270 minut).

Środki dydaktyczne:

−

materiał wydawniczy,

−

katalogi krojów pism,

−

tablice: zestawienie wielkości kolumn, rozmieszczania tekstu,

−

tablica – zestawienie wymiarów formatów,

−

tablica – przykłady zastosowania zasady złotego podziału odcinka w projektowaniu
publikacji,

−

tablice znaków i oznaczeń adiustacyjnych,

−

papier i przybory do pisania i rysowania,

−

stanowisko komputerowe,

−

drukarka,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

Etap I. Wprowadzenie do tematu projektu (planowany czas – 1 godzina):
1. Nawiązanie do tematu, przedstawienie celu ogólnego zajęć.
2. Przypomnienie wybranych uwarunkowań projektowania układu typograficznego

publikacji zwartej.

3. Przypomnienie wybranych zasad i sposobów opracowywania materiałów wydawniczych.
4. Ustalenie terminu utworzenia zespołów 3–4-osobowych.

Etap II. Organizacja pracy oraz sformułowanie tematu projektu i ustalenie jego zakresu
(planowany czas – 1 godzina)
1. Przedstawienie składu zespołów i lidera grupy.
2. Sprecyzowanie tematu projektu.
3. Określenie zakresu projektu i formy prezentacji.
4. Podpisanie kontraktów.

III. Etap III. Wykonywanie zadań projektowych (planowany czas – 2 godziny)
1. Poszukiwanie źródeł informacji:

−

konsultacje w wydawnictwach i/lub w firmach poligraficznych,

−

konsultacje z nauczycielem.

2. Kontaktowanie się z wydawnictwami i/lub firmami poligraficznymi:

−

pozyskanie

przykładów

opracowanych

wybranych

elementów

materiałów

wydawniczych lub ciekawych rozwiązań kompozycji wybranych elementów budowy
publikacji.

3. Konsultowanie się z nauczycielem:

−

opracowanie

koncepcji

wydania

przygotowanie

techniczne

materiałów

wydawniczych publikacji,

−

opracowanie raportu.

Etap IV. Prezentacja projektów (planowany czas – 2 godziny)
1. Część organizacyjna:

−

sprawdzenie raportów,

−

przygotowanie arkusza prezentacji.

2. Prezentowanie, kolejno przez zespoły swoich projektów przed całą klasą:

−

odczytywanie raportów,

−

prezentacja graficzna zgodna z etapami postępowania przy projektowaniu publikacji,

−

dyskusja, zadawanie pytań, porównywanie i sprawdzanie jakości opracowań
materiałów wydawniczych,

−

kompleksowe połączenie wyników pracy poszczególnych etapów.

Etap V. Diagnozowanie osiągnięć:
1. Ogólna ocena prezentacji.
2. Odczucia uczniów odnośnie przebiegu realizacji projektu.
3. Indywidualna ocena zespołów i poszczególnych uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Planowanie produkcji poligraficznej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Narysuj technologiczny schemat blokowy wykonania ulotki reklamowej zgodnie

z przedstawionymi parametrami wyrobu, założeniami technologicznymi oraz opisem sytuacji
technologicznej w przedsiębiorstwie.

Wskazówki do realizacji
Wykonanie tego ćwiczenia wymaga od nauczyciela pewnych przygotowań, które

bezpośrednio rzutują na jakość ćwiczenia. Idea ćwiczenia polega na tym by uczeń nie rysował
schematów blokowych w oderwaniu od rzeczywistości, ale by narzucone warunki nie różniły
się niczym od warunków rzeczywistej pracy w dziale technologicznym. W tym celu
nauczyciel musi przygotować dla każdego ćwiczącego ucznia zestaw materiałów, w skład
których wchodzi:

−

karta parametrów technologicznych ulotki reklamowej, która uszczegóławia m. in.:
nakład, format ulotki, liczbę kolorów, rodzaj obróbki introligatorskiej, uszlachetnień, itp.;

−

karta założeń technologicznych produkcji – to głównie opis zastosowanej techniki
drukowania, innych technologii obróbki oraz wszelkich maszyn i urządzeń zastosowanych
w procesie technologicznym;

−

opis sytuacji technologicznej w przedsiębiorstwie, który przybliża np. strukturę, wielkość
firmy, czy znajdują się w niej wszystkie działy, czy jakieś operacje wykonuje się poza
przedsiębiorstwem.
Pożądane jest, aby wszystkie powyższe dane były jak najbliższe rzeczywistości. Inne

zgromadzone pomoce to przykładowe produkty poligraficzne o charakterze podobnym do
zastosowanych w ćwiczeniu – czyli różnego rodzaju ulotki reklamowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeanalizować parametry ulotki reklamowej,
2) dokładnie przeanalizować założenia technologiczne oraz opis sytuacji technologicznej,
3) narysować kilka schematów blokowych procesu wykonania ulotki,
4) przeanalizować

narysowane

schematy

pod

kątem

zgodności

założeniami

technologicznymi,

5) wybrać najbardziej optymalny schemat blokowy,
6) uzasadnić pisemnie dokonany wybór, zamieścić uwagi związane z procesem produkcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– karta parametrów technologicznych ulotki reklamowej,
– karta założeń technologicznych dotyczących procesu produkcji,
– opis sytuacji technologicznej panującej w przedsiębiorstwie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– przykłady gotowych ulotek o podobnym charakterze technologicznym,
– materiały i przybory piśmienne,
– poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Narysuj technologiczny schemat blokowy wykonania czasopisma kolorowego zgodnie

z przedstawionymi parametrami wyrobu, założeniami technologicznymi oraz opisem sytuacji
technologicznej w przedsiębiorstwie.

Wskazówki do realizacji
Wykonanie tego ćwiczenia wymaga od nauczyciela pewnych przygotowań, które

bezpośrednio rzutują na jakość ćwiczenia. Idea ćwiczenia polega na tym by uczeń nie rysował
schematów blokowych w oderwaniu od rzeczywistości, ale by narzucone warunki nie różniły
się niczym rzeczywistej pracy w dziale technologicznym. W tym celu nauczyciel musi
przygotować dla każdego ćwiczącego ucznia zestaw materiałów, w skład których wchodzi:
– karta parametrów technologicznych ulotki reklamowej, która uszczegóławia m. in.:

nakład, format ulotki, liczbę kolorów, rodzaj podłoża, rodzaj obróbki introligatorskiej;

– karta założeń technologicznych produkcji – to głównie opis zastosowanej techniki

drukowania, innych technologii obróbki oraz wszelkich maszyn i urządzeń zastosowanych
w procesie technologicznym;

– opis sytuacji technologicznej w przedsiębiorstwie, który przybliża np. strukturę, wielkość

firmy, czy znajdują się w niej wszystkie działy.
Pożądane jest, aby wszystkie powyższe dane były jak najbliższe rzeczywistości. Inne

zgromadzone pomoce to przykładowe produkty poligraficzne o charakterze podobnym do
zastosowanych w ćwiczeniu – czyli różnego rodzaju czasopisma kolorowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeanalizować parametry czasopisma,
2) dokładnie przeanalizować przedstawione założenia technologiczne oraz opis sytuacji

technologicznej,

3) narysować kilka schematów blokowych procesu wykonania czasopisma,
4) przeanalizować

narysowane

schematy

pod

kątem

zgodności

założeniami

technologicznymi,

5) wybrać najbardziej optymalny schemat blokowy,
6) uzasadnić pisemnie dokonany wybór, zamieścić uwagi związane z procesem produkcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniami,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– karta parametrów technologicznych czasopisma,
– karta założeń technologicznych dotyczących procesu produkcji,
– opis sytuacji technologicznej panującej w przedsiębiorstwie,
– przykłady gotowych czasopism o podobnym charakterze technologicznym,
– materiały i przybory piśmienne,
– poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Narysuj technologiczny schemat blokowy wykonania teczki wykrawanej zgodnie

z przedstawionymi parametrami wyrobu, założeniami technologicznymi oraz opisem sytuacji
technologicznej w przedsiębiorstwie.

Wskazówki do realizacji
Wykonanie tego ćwiczenia wymaga od nauczyciela pewnych przygotowań, które

nakład, format ulotki, liczbę kolorów, rodzaj podłoża, rodzaj uszlachetnień;

– karta założeń technologicznych produkcji – to głównie opis zastosowanej techniki

drukowania, innych technologii obróbki oraz wszelkich maszyn i urządzeń zastosowanych
w procesie technologicznym;

– opis sytuacji technologicznej w przedsiębiorstwie, który przybliża np. strukturę, wielkość

firmy, czy znajdują się w niej wszystkie działy, czy jakieś operacje wykonuje się poza
przedsiębiorstwem.
Pożądane jest, aby wszystkie powyższe dane były jak najbliższe rzeczywistości. Inne

zgromadzone pomoce to przykładowe produkty poligraficzne o charakterze podobnym do
zastosowanych w ćwiczeniu – czyli różnego rodzaju teczki wykrawane.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeanalizować przedstawione parametry teczki,
2) dokładnie przeanalizować przedstawione założenia technologiczne oraz opis sytuacji

technologicznej,

3) narysować kilka schematów blokowych procesu wykonania teczki,
4) przeanalizować

narysowane

schematy

pod

kątem

zgodności

założeniami

technologicznymi,

5) wybrać najbardziej optymalny schemat blokowy,
6) uzasadnić pisemnie dokonany wybór, zamieścić uwagi związane z procesem produkcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniami,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

karta parametrów technologicznych teczki wykrawanej,

−

karta założeń technologicznych dotyczących procesu produkcji,

−

opis sytuacji technologicznej panującej w przedsiębiorstwie,

−

przykłady gotowych teczek o podobnym charakterze technologicznym,

−

materiały i przybory piśmienne,

−

poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Ustalanie warunków technologicznych wykonywania

produktów poligraficznych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ustal parametry technologiczne wyrobu poligraficznego na podstawie przedstawionego

przykładu produktu.

Wskazówki do realizacji
Przygotowanie tego ćwiczenia przez nauczyciela jest stosunkowo proste. Wymaga

zgromadzenia w pracowni jak największej ilości różnorodnych produktów poligraficznych.
Każdy uczeń podczas ćwiczenia powinien otrzymać do analizy co najmniej 3 produkty np.:
prosty akcydens, publikację zwartą oraz uszlachetnione opakowanie.

Nauczyciel powinien przygotować i powielić również wzór karty technologicznej

z częściowo wpisanymi danymi, które uczeń na podstawie analizy produktu uzupełni.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć i przeanalizować przedstawiony produkt poligraficzny,
2) zmierzyć format wyrobu,
3) określić objętość wyrobu,
4) określić kolorystykę wyrobu,
5) określić rodzaj i gramaturę podłoża,
6) przeanalizować sposób obróbki introligatorskiej oraz uszlachetnienia wyrobu,
7) określić nakład na podstawie dostarczonej dokumentacji,
8) wypełnić kartę technologiczną wyrobu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– przykładowy wyrób poligraficzny,
– karta technologiczna wyrobu,
– wzorniki różnych podłoży drukowych,
– wzorniki z przykładami uszlachetnień i zdobień wyrobów,
– przymiar liniowy,
– lupa,
– materiały i przybory piśmienne,
– poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Oblicz masę surowca potrzebną do wydrukowania 8 000 ulotek o formacie A4. Podłoże

stanowi papier kredowany o gramaturze 135 g/m

. Straty przyjmij na poziomie 25 arkuszy

drukowych na kolor. Druk odbywa się w kolorystyce 4 + 4 kolory na maszynie drukującej
o formacie B2.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Wykonanie tego ćwiczenia wymaga od nauczyciela przygotowania odpowiedniej liczby

zadań polegających na obliczaniu zapotrzebowania materiałowego. Zadania powinny być jak
najbardziej różnorodne i dotyczyć wszelkiego rodzaju produktów poligraficznych. Każde
obliczenie powinno być osadzone w konkretnej sytuacji technologicznej opisanej w karcie
założeń technologicznych. Uczniowie powinni mieć również dostęp do norm polskich oraz
branżowych, w których znajdują się m.in. tabele przeliczeń arkuszy na kilogramy, a także
procentowe udziały naddatków „na zmarnowanie”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) oszacować ile użytków mieści się na arkuszu drukowym,
2) obliczyć ilość arkuszy netto potrzebnych do wykonania nakładu,
3) doliczyć dodatkowe arkusze „na zmarnowanie”,
4) przeliczyć ilość arkuszy drukowych na arkusze pełnoformatowe,
5) obliczyć lub dobrać z normy łączną masę arkuszy wytworu papierowego,
6) zapisać ilość arkuszy i masę obliczonego surowca w karcie technologicznej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– karta założeń technologicznych dotyczących obliczeń,
– tabela określająca wagę papieru w zależności od liczby arkuszy,
– kalkulator,
– materiały i przybory piśmienne,
– poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Zaproponuj technikę drukowania oraz przykładową maszynę drukującą najlepszą do

wykonania przedstawionego produktu poligraficznego.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

ilości kompletów materiałów, na które składają się: przykładowy produkt poligraficzny oraz
karta technologiczna opisująca założenia technologiczne produkcji. Na postawie tych danych
uczeń dobiera technikę drukowania. Kolejny wybór – maszyny lub urządzenia drukarskiego –
uczeń opiera na zgromadzonych materiałach informacyjnych i reklamowych oraz na
materiałach internetowych. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do analizy co najmniej 3
produkty poligraficzne. Pożądane jest sporządzenie analizy pisemnej wraz z uzasadnieniem
wyboru – może być na opracowanej przez nauczyciela karcie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeanalizować przedstawiony produkt poligraficzny,
2) dokładnie przeanalizować przedstawione założenia technologiczne dotyczące wykonania

wyrobu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) zaproponować kilka możliwych technik wydrukowania wyrobu,
4) dobrać najbardziej optymalną technikę drukowania,
5) zaproponować rodzaj i wielkość maszyny drukującej,
6) uzasadnić dokonane wybory.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– wykład informacyjny,
– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja.

rodki dydaktyczne:

– przykładowy produkt poligraficzny,
– karta założeń technologicznych dotyczących procesu produkcji,
– karty technologiczne, materiały informacyjne i reklamowe dotyczące maszyn

drukujących,

– dostęp do Internetu,
– materiały i przybory piśmienne,
– poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Etapy i uwarunkowania planowania technicznego publikacji

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród zbioru różnych publikacji wybierz te, które można zakwalifikować do

nieperiodyków. Uzasadnij swój wybór, określ do jakiego typu i rodzaju publikacji
można je zaliczyć.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby zestawów różnych rodzajów publikacji W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać
do analizy co najmniej 3 publikacje. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien
omówić zakres i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozpoznać nieperiodyki,
2) rozpoznać typy i rodzaje nieperiodyków,
3) uzasadnić wybór publikacji i podać do jakiego typu i rodzaju można je zaliczyć,
4) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj elementy budowy wewnętrznej i zewnętrzna kompozycji wydawniczej książki

znajdującej się na Twoim stanowisku pracy. Scharakteryzuj dwa wybrane elementy budowy
kompozycji wydawniczej książki.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby zestawów publikacji zwartych. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do
analizy co najmniej 2 publikacje. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien
omówić zakres i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oględzin książki dostępnej na stanowisku pracy,
2) rozpoznać i wskazać elementy budowy zewnętrznej kompozycji wydawniczej książki,
3) rozpoznać i wskazać elementy budowy wewnętrznej kompozycji wydawniczej książki,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) scharakteryzować dwa wybrane elementy budowy kompozycji wydawniczej książki,
5) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– wykład informacyjny,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 3

Scharakteryzuj budowę publikacji zwartej znajdującej się na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby zestawów publikacji zwartych. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do
analizy co najmniej 2 publikacje zwarte. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel
powinien omówić zakres i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oględzin książki dostępnej na stanowisku pracy,
2) rozpoznać i wskazać elementy budowy kompozycji wydawniczej książki,
3) scharakteryzować elementy budowy kompozycji wydawniczej książki,
4) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– publikacje,
– poradnik dla ucznia,
– zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 4

Wskaż etapy i scharakteryzuj przebieg procesu wydawniczego jaki towarzyszył

powstawaniu publikacji zwartej, która znajduje się na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oględzin publikacji dostępnej na stanowisku pracy,
2) wskazać etapy procesu wydawniczego,
3) scharakteryzować etapy i przebieg procesu wydawniczego,
4) zapisać do zeszytu etapy i przebieg procesu wydawniczego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pogadanka,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

gablota poglądowa z elementami cyklu produkcyjnego publikacji,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 5

Spośród zbioru materiałów znajdujących się na Twoim stanowisku pracy wybierz te, które

można zakwalifikować do materiałów wydawniczych. Określ ich rodzaje i sprawdź, czy
maszynopis wydawniczy został przygotowany zgodnie z wytycznymi zawartymi w normie.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby zestawów materiałów wydawniczych. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać
do analizy co najmniej 2 rodzaje materiałów wydawniczych. Przed przystąpieniem do
realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) rozpoznać materiały,
2) dokonać wyboru materiałów wydawniczych,
3) nazwać rodzaje materiałów wydawniczych,
4) rozpoznać

wymagania

stawiane

prawidłowo

przygotowanemu

maszynopisowi

wydawniczemu,

5) ocenić sposób przygotowania maszynopisu wydawniczego,
6) sformułować wnioski i zapisać je w zeszycie do ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

materiały wydawnicze,

−

tablice – wytyczne do sporządzania maszynopisu wydawniczego książek, broszur
i czasopism,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 6

Dokonaj analizy zasad obliczania w arkuszach autorskich i wydawniczych objętości

publikacji oraz oblicz objętość książki w arkuszach autorskich, wydawniczych, drukarskich
i introligatorskich, która znajduje się na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby publikacji. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do analizy i obliczania
co najmniej 2 publikacje. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić
zakres i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady obliczania objętości publikacji w arkuszach autorskich, wydawniczych,

drukarskich i introligatorskich,

2) wykazać różnice pomiędzy zasadami obliczania objętości publikacji w arkuszach

autorskich a w arkuszach wydawniczych,

3) określić jednostki i zasady obliczania arkusza drukarskiego i arkusza introligatorskiego,
4) dokonać oględzin publikacji znajdującej się na stanowisku pracy,
5) określić, które z zasad należy uwzględnić przy obliczeniu objętości rozpatrywanej

publikacji,

6) dokonać obliczeń objętości publikacji znajdującej się na stanowisku pracy w arkuszach

autorskich, wydawniczych, drukarskich i introligatorskich,

7) zapisać obliczenia w zeszycie do ćwiczeń,
8) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– wykład informacyjny,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

miarka typograficzna,

−

katalog krojów pism,

−

zestawienie tabelaryczne liczby znaków mieszczących się na kolumnie druku dla
najczęściej stosowanych formatów książek, broszur i czasopism,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 7

Dokonaj analizy czynników wpływających na sposób wydania publikacji znajdujących się

na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby publikacji. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do analizy co najmniej 3
publikacje. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonywania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić czynniki jakie mają wpływ na sposób wydania publikacji,
2) dokonać oględzin publikacji znajdujących się na stanowisku pracy,
3) rozpoznać sposoby wydania publikacji,
4) scharakteryzować wpływ poszczególnych czynników na sposoby wydania publikacji,
5) przedstawić efekty swojej pracy na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pogadanka,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 8

Dokonaj analizy podstawowych elementów kształtu i układu graficznego publikacji na

przykładzie książki znajdującej się na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby publikacji. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić elementy kształtu i układu graficznego publikacji,
2) scharakteryzować poszczególne elementy kształtu i układu graficznego publikacji,
3) dokonać oględzin publikacji znajdującej się na stanowisku pracy,
4) dokonać analizy podstawowych elementów kształtu i układu graficznego książki,
5) zaprezentować efekty swojej pracy na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

miarka typograficzna,

−

katalog krojów pism,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Podstawowe zasady i sposoby opracowania technicznego

materiałów do druku publikacji

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na przykładzie znajdującej się na Twoim stanowisku pracy publikacji rozpoznaj

zastosowany w niej rodzaj układu typograficznego i scharakteryzuj jego parametry.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby publikacji. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do scharakteryzowania co najmniej
2 publikacje. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oględzin publikacji dostępnej na stanowisku pracy,
2) rozpoznać i wskazać rodzaj układu typograficznego publikacji dostępnej na stanowisku

pracy,

3) rozpoznać i scharakteryzować parametry układu typograficznego publikacji dostępnej na

stanowisku pracy,

4) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne,

−

dyskusja.

rodki dydaktyczne:

−

publikacje,

−

poradnik dla ucznia,

−

gabloty poglądowe z przykładami układów typograficznych,

−

katalogi krojów pism,

−

tabelaryczne zestawienie wielkości kolumn,

−

miarka typograficzna,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Wykonaj szkic szczegółowy dla strony publikacji o formacie A5, na której poza tekstem

zamieszczona zostanie ilustracja – zdjęcie, które znajduje się na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby zdjęć. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien wykonać co najmniej 3 szkice
szczegółowe. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonywania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) umiejscowić na szkicu kolumnę,
2) dokonać oględzin zdjęcia,
3) określić proporcje dla elementów graficznych,
4) umiejscowić ilustrację na szkicu,
5) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

zdjęcia,

−

papier formatu A4,

−

przybory do rysowania,

−

tabelaryczne zestawienie wielkości kolumn,

−

przykłady szkiców szczegółowych,

−

miarka typograficzna,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 3

Wykonaj adiustację materiału wydawniczego znajdującego się na Twoim stanowisku

pracy zgodnie z załączoną typograficzną koncepcją wydania publikacji.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby materiałów wydawniczych. W trakcie ćwiczenia uczeń powinien otrzymać do
adiustacji co najmniej 2 materiały wydawnicze. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel
powinien omówić zakres i technikę wykonywania ćwiczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oględzin materiału wydawniczego,
2) zapoznać się z typograficzną koncepcją wydania publikacji,
3) wykonać adiustację materiału wydawniczego zgodnie z typograficzną koncepcją wydania

publikacji,

4) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pogadanka,

–

wiczenia praktyczne,

–

dyskusja.

rodki dydaktyczne:

−

materiał wydawniczy,

−

typograficzna koncepcja wydania publikacji,

−

przykłady stosowania znaków i oznaczeń adiustacyjnych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

przykłady stosowania znaków korektorskich,

−

poradnik dla ucznia,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 4

Zaprojektuj wydanie publikacji z uwzględnieniem podstawowych zasad typograficznych,

estetyki i czytelności druku. Do projektowania wykorzystaj materiał wydawniczy, który
znajduje się na Twoim stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Aby przeprowadzić prawidłowo ćwiczenie niezbędne jest zgromadzenie odpowiedniej

liczby materiałów wydawniczych. Przed przystąpieniem do realizacji nauczyciel powinien
omówić zakres i technikę wykonywania zadań projektowych z uwzględnieniem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokonać oględzin materiału wydawniczego dostępnego na stanowisku pracy,
2) rozpoznać i scharakteryzować rodzaj publikacji zwartej,
3) dokonać analizy czynników, które należy uwzględnić przy opracowanie kształtu

koncepcji danej publikacji,

4) scharakteryzować prawidłowości i wymogi estetyczne jakie należy uwzględniać przy

tworzeniu kompozycji formy publikacji,

5) dobrać rodzaj układu typograficznego i jego parametry do treści i przeznaczenia

publikacji,

6) zaprojektować

wydanie

publikacji

uwzględnieniem

podstawowych

zasad

typograficznych, estetyki i czytelności druku,

7) nanieść dyspozycje techniczne na materiał wydawniczy publikacji,
8) wykonać szkice dla powtarzających się elementów publikacji,
9) wykonać skład komputerowy kart tytułowych zgodnie z opracowanym projektem,
10) efekty pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

materiał wydawniczy,

−

katalog krojów pism,

−

tablice – tabelaryczne zestawienie wielkości kolumn,

−

tablica – zestawienie wymiarów formatów,

−

tablica – przykłady zastosowania zasady złotego podziału odcinka w projektowaniu
publikacji,

−

tablica – znaki i oznaczenia adiustacyjne,

−

papier i przybory do pisania i rysowania,

−

stanowisko komputerowe,

−

drukarka,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Planowanie technologiczne
i techniczne publikacji”

Test składa się z dwudziestu zadań wielokrotnego wyboru.

−

zadania 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu
podstawowego,

−

zadania 1, 4, 9 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 16 zadań, w tym przynajmniej jednego z poziomu
ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 19 zadań, w tym trzech z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. d, 4. c, 5. c, 6. a, 7. b, 8. d, 9. b, 10. c, 11. c,
12. d, 13. a, 14. c, 15. b, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. c.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia uczniów)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Obliczyć liczbę arkuszy
odpowiadających objętości książki

Zinterpretować oznaczenie
kolorystyki wyrobu poligraficznego

Dokonać wyboru sposobu ustalania
rodzaju podłoża drukowego

Obliczyć ilość użytków
przypadających na arkusz drukowy

Obliczyć masę określonej ilości
arkuszy wytworu papierowego

Dokonać wyboru techniki drukowania
w określonej sytuacji technologicznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dokonać wyboru maszyny drukującej
w określonej sytuacji technologicznej

Przewidzieć czas zadruku nakładu
w określonych warunkach
technologicznych

Zidentyfikować czynniki mające
wpływ na koszt produkcji wyrobu
poligraficznego

Wskazać kryteria podziału publikacji

Wskazać główne elementy wkładu
książki

Wskazać rodzaje inicjowania
wydawnictw

Rozpoznać parametry arkusza
autorskiego

Obliczyć w arkuszach drukarskich
objętość książki

Obliczyć liczbę arkuszy formatów
pochodnych jakie można uzyskać
z formatu wyjściowego

Rozpoznać rodzaje układów
typograficznych stosowane do
rozmieszania elementów graficznych

Wskazać w wartościach liczbowych
proporcje odpowiadające
w przybliżeniu złotemu podziałowi
odcinka

Rozpoznać wytyczne adiustacyjne
jakie należy umieścić na lewym
marginesie pierwszej kartki
maszynopisu

Zidentyfikować w opracowywaniu
publikacji etap prac, po którym
powinna nastąpić kontrola techniczna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązywania zadań testowych.
4. Rozdaj uczniom przygotowane dla nich materiały (instrukcję, zestaw zadań testowych,

kartę odpowiedzi).

5. Udziel odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6. Przypomnij o upływającym czasie na 10 i 5 minut przed zakończeniem sprawdzianu.
7. Po zakończeniu testu przed czasem uczeń podnosi rękę i czeka aż nauczyciel odbierze od

niego pracę.

8. Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania.
9. Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem

poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi, nawet poprawnej, bez uzasadnienia
nie będzie uznane.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Książka o objętości 64 stronic i formacie A5 składa się z

połowy arkusza pełnoformatowego.

1 arkusza pełnoformatowego.

2 arkuszy pełnoformatowych.

4 arkuszy pełnoformatowych.

2. Oznaczenie kolorystyki wyrobu jako 4 + 0 oznacza, że

jest on z jednej strony czterokolorowy, a z drugiej niezadrukowany.

jest on z obu stron czterokolorowy.

występują na nim co najmniej 4 kolory.

w produkcji użyto łącznie 4 różnych farb Pantone.

3. Wybór podłoża drukowego zależy

wyłącznie od klienta.

wyłącznie od technologa.

dobierany jest z Norm Branżowych.

ustalany jest pomiędzy technologiem i klientem.

4. Drukując wizytówki o formacie brutto 90 x 50 mm na arkuszu o formacie A3 możemy

przyjąć, że zmieści nam się około
a)

10 użytków wizytówek.

12 użytków wizytówek.

20 użytków wizytówek.

32 użytków wizytówek.

5. Masa 1 000 arkuszy B1 papieru kredowanego o gramaturze 90 g/m

to w przybliżeniu

33 kg.

51 kg.

63 kg.

90 kg.

6. Najbardziej optymalna technika do wydrukowania pełnokolorowego albumu z malarstwem

w nakładzie 100 000 sztuk to
a)

rotograwiura.

typografia.

fleksografia.

druk cyfrowy.

7. Aby wydrukować 20 zaproszeń A5 wielobarwnych najlepiej zastosować technikę

drukowania
a)

rotograwiurowego.

cyfrowego.

tamponowego.

offsetowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Do wydrukowania 10 000 wizytówek dwukolorowych najbardziej optymalne jest zastosowanie maszyny:

zwojowej, pełnoformatowej, dwukolorowej.

arkuszowej, pełnoformatowej, jednokolorowej.

arkuszowej, półformatowej, 4 kolorowej.

arkuszowej, ćwierć formatowej, jednokolorowej.

9. Czas zadruku 24 000 plakatów (A2, 4 + 0 kolorów) na 4 kolorowej maszynie

0,5 godziny. zwojowej, pełnoformatowej, dwukolorowej.

1,5 godziny.

3 godziny.

4 godziny.

10. Koszt wydrukowania nakładu zależy od

ilości agregatów drukujących maszyny oraz możliwości lakierowania.

jakości wydruku oraz pensji drukarza.

ilości arkuszy, formatu arkuszy oraz kolorystyki produktu.

ceny wyjściowej maszyny drukującej.

11. Podstawowe kryteria podziału publikacji to

a) technika druku, kształt.
b) rodzaj odbiorców, forma edytorska.
c) częstotliwość ukazywania się publikacji, objętość publikacji.
d) zawartość publikacji, technika oprawy.

12. Do głównych elementów wkładu książki zalicza się

a) czwórkę tytułową, materiały wprowadzające, tekst główny, aneksy, obwolutę,

materiały informacyjno-pomocnicze.

b) okładkę, materiały wprowadzające, tekst główny, materiały uzupełniające tekst

główny, materiały informacyjno-pomocnicze.

c) karty tytułowe, motto, tekst główny, materiały uzupełniające tekst główny, paginację, bibliografię.
d) karty tytułowe, materiały wprowadzające, tekst główny, materiały uzupełniające tekst

główny, materiały informacyjno-pomocnicze.

13. Inicjowanie produkcji wydawniczej może dotyczyć

a) inicjatywy własnej, wydania wznowienia, zakupu praw autorskich, wydania publikacji zleconych.

b) opracowania materiałów wydawniczych, wydania wznowienia, zakup praw

autorskich, wydanie publikacji zleconych.

c) planowania wydawniczego, dokonania wznowienia, wydanie publikacji zleconych,

wykonywania procesów poligraficznych.

d) badania potrzeb rynku wydawniczego, dokonania wznowienia, zakup praw autorskich,

opracowania technicznego.

14. Arkusz autorski zawiera

a) 35 000 znaków typograficznych, 800 linijek poezji, 700 wierszy obliczeniowych po

50 znaków typograficznych, lub 300 cm

materiału graficznego.

b) 48 000 znaków typograficznych, 700 linijek poezji, 800 wierszy obliczeniowych po

60 znaków typograficznych, lub 4 000 cm

materiału ilustracyjnego.

c) 40 000 znaków typograficznych, 700 linijek poezji, 800 wierszy obliczeniowych po

50 znaków typograficznych, lub 3 000 cm

materiału graficznego.

d) 40 000 znaków typograficznych, 800 linijek poezji, 800 wierszy obliczeniowych po

50 znaków typograficznych, lub 3 000 cm

materiału ilustracyjnego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Objętość 240 stronicowej książki wydanej w formacie A5 w arkuszach drukarskich

wynosi
a)

7,5 ark.

15 ark.

16 ark.

30.

16. Z arkusza papieru formatu A1 można uzyskać

4 arkusze formatu A2, 16 arkuszy formatu A4, 32 arkusze formatu A5

2 arkusze formatu A2, 8 arkuszy formatu A4, 16 arkuszy formatu A5.

4 arkusze formatu A2, 12 arkuszy formatu A4, 24 arkuszy formatu A5.

8 arkuszy formatu A2, 32 arkusze formatu A4, 64 arkusze formatu A5.

17. Do rozmieszczania elementów graficznych na płaszczyźnie stronicy publikacji stosuje się

następujące układy typograficzne
a)

dowolny, nieokreślony, swobodny, otwarty.

asymetryczny, dynamiczny, zamknięty, wielopłaszczyznowy.

statyczny, mieszany, łączony, dowolny.

osiowy, asymetryczny blokowy, asymetryczny dowolny, wielołamowy.

18. Problem estetycznego rozmieszczenia np. tytułów można rozwiązać poprzez zastosowanie

złotego podziału odcinka, który wyrażony w wartościach liczbowych w przybliżeniu
odpowiada następującym proporcjom
a)

3 : 5, 5 : 9, 9 : 18, 18 : 21 itd.

3 : 8, 8 : 13, 13 : 26, 26 : 37 itd.

3 : 5, 5 : 8, 8 : 13, 13 : 21 itd.

2 : 3, 3 : 5, 5 : 7, 7 : 13, 13 : 21 itd.

19. Wytyczne adiustacyjne jakie należy umieścić na lewym marginesie pierwszej kartki

maszynopisu to m. in.
a)

wielkość odstępów w tekście oraz przed i po tytułach, krój pisma podstawowego
i odmiany pisma, stopień pisma i wiersza dla przypisów.

format kolumny oraz liczba wierszy pisma podstawowego, krój pisma
podstawowego i odmiana pisma oraz rodzaj wyróżnień, stopień pisma i wiersza, wielkość
wcięć akapitowych.

format kolumny, krój pisma podstawowego oraz rodzaj wyróżnień, stopień pisma
i wiersza, rodzaj i stopień pisma oraz sposób rozmieszczania inicjałów.

liczba wierszy pisma podstawowego, odmiana pisma oraz rodzaj wyróżnień, stopień
pisma i wiersza dla tytułów oraz tekstów wyróżnionych wcięciem.

20. Kontrola techniczna prac związanych z przygotowaniem publikacji wykonywana jest po

korekcie
a)

autorskie i redakcyjnej.

autorskiej a przed korektą językową.

autorskiej, redakcyjnej i w trakcie korekty domowej.

merytorycznej i domowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………........………………………………

Planowanie technologiczne i techniczne publikacji

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test „próba pracy” do jednostki modułowej „Planowanie
technologiczne i techniczne publikacji”

Próba pracy ma w zamierzeniu spełniać dwa zadania:

1) sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie

powinni zdobyć przy realizacji tego modułu,

2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego

potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie technik poligraf.
W tym celu zadanie praktyczne musi być przygotowane w takiej formie, z jaką uczniowie

spotkają się na egzaminie. Oznacza to konieczność opracowania zadania w sposób
umożliwiający kryterialne ocenianie wykonywanych przez ucznia czynności w czterech
obszarach: planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania. Próbę pracy
przeprowadza wybrany uczeń. Pozostali wspólnie z nauczycielem obserwują jego pracę. Po
pracy nauczyciel szczegółowo omawia wykonane zadanie.
Ocenianie:

niedostateczny

do 10 pkt.

dopuszczający

11–12 pkt.

ostateczny

13–14 pkt.

dobry

15–16 pkt.

bardzo dobry

16–17 pkt.

Wyposażenie stanowiska do przeprowadzania próby pracy:

Wyposażenie na stanowisku

Ilość

materiał wydawniczy

1 kpl.

typograficzna koncepcja wydania publikacji

1 kpl.

przybory do pisania

1 kpl.

Informacja dla ucznia:

1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki

stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.

2. Na arkuszu PLAN DZIAŁANIA wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę urodzenia i

numer stanowiska.

3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem

roboczym i jego wyposażeniem. Masz na to 20 minut.

4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla Ciebie

miejscu (czas wykonania zadania wynosi 180 minut).

Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który

obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych wskazówek.
Nauczyciel interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów bhp, ochrony
przeciwpożarowej i może w takim przypadku przerwać wykonywanie zadania.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie praktyczne:
Wykonaj adiustację kart tytułowych i tekstu podstawowego dostarczonego Ci materiału

wydawniczego zgodnie z załączoną typograficzną koncepcją wydania publikacji.

Opis sytuacji technologicznej (przykładowy):
Materiał wydawniczy stanowi maszynopis wydawniczy publikacji zwartej, prozy

beletrystycznej dla dorosłych. Koncepcja typograficzna wyznacza wytyczne do adiustacji
z uwzględnieniem ogólnie stosowanych założeń dla tego typu publikacji (np.: format
publikacji A5, format kolumny – 6¼ x 9½ kwadrata, osiowy układ kolumn tytułowych, skład
tekstu podstawowego – 10/12 punktów, krój pisma podstawowego Times New Roman).

Instrukcja wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:

1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. Zapisz w formularzu PLAN DZIAŁANIA:

a) czynności związane z wykonaniem zadania, w kolejności ich wykonywania,
b) wykaz niezbędnych maszyn i urządzeń,
c) wykaz sprzętu kontrolo-pomiarowego i instrukcji,
d) ustalenia dotyczące rodzaju materiału wydawniczego,
e) ustalenia dotyczące określenia rodzaju zapisów adiustacyjnych i sposobów ich

umieszczania na materiale wydawniczym na temat ogólnych wytycznych –
parametrów układu typograficznego – do składania i łamania publikacji,

f) ustalenia dotyczące rodzaju zapisów adiustacyjnych i sposobów ich umieszczania na

materiale wydawniczym na temat wytycznych – parametrów układu typograficznego
– dla kart tytułowych, tekstu podstawowego w tym m. in. rodzaju wyróżnień, wcięć
akapitowych i innych elementów występujących tekście podstawowym publikacji.

3. Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy:

a) zgromadź i rozmieść na stanowisku pracy materiał wydawniczy, koncepcję

typograficzną wydania publikacji, sprzęt kontrolno-pomiarowy i instrukcje niezbędne
do wykonania zadania,

b) sprawdź stan techniczny urządzeń i sprzętu, którymi będziesz się posługiwał w czasie

wykonywania zadania,

c) dobierz środki ochrony indywidualnej wymagane do bezpiecznego wykonania

zadania.

4. Dokonaj przeglądu materiałów wydawniczych.
5. Zapoznaj się z dołączoną do materiału wydawniczego koncepcją wydania publikacji.
6. Wykonaj adiustację materiału wydawniczego uwzględniającą wytyczne zawarte

w koncepcji wydania publikacji.

7. Dokonaj adiustacji materiału wydawniczego zgodnie koncepcją wydania publikacji.
8. Dokonaj przeglądu wykonanych zapisów adiustacyjnych na zgodność z parametrami

układu typograficznego i sposobami adiustacji poszczególnych elementów publikacji.

9. Po zakończonej pracy uporządkuj stanowisko i przygotuj je do prezentacji wykonanego

zadania.

10. Zgłoś przez podniesienie ręki gotowość do prezentacji.
11. Podczas prezentacji:

a) omów sposób wykonania zadania, celowość przeprowadzenia poszczególnych

czynności,

b) oceń jakość wykonanych przez siebie prac.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawód: technik poligraf
Symbol cyfrowy zawodu 311[28]
Oznaczenie tematu ...................
Oznaczenie zadania ..................
PESEL

Data urodzenia

dzień miesiąc rok

Nr stanowiska

PLAN DZIAŁANIA
1. Zapisz czynności związane z wykonaniem adiustacji materiału wydawniczego, zgodnie

z typograficzną koncepcją wydania publikacji, uwzględniając kolejność ich wykonania:

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. Wykaz urządzeń, narzędzi i materiałów niezbędnych do wykonania zadania:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………...
3. Wykaz sprzętu kontrolo-pomiarowego i instrukcji niezbędnych do wykonania zadania:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………...

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie praktyczne:
Wykonaj adiustację kart tytułowych i tekstu podstawowego dostarczonego Ci materiału

wydawniczego zgodnie z załączoną typograficzną koncepcją wydania publikacji.

Opis sytuacji technologicznej (przykładowy):
Materiał wydawniczy stanowi maszynopis wydawniczy publikacji zwartej, prozy

Czas wykonania zadania wynosi 180 minut.

CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA

Liczba

pkt.
0–1

Czynność 1: Sporządzenie wykazu niezbędnych urządzeń, narzędzi
i materiałów.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał co najmniej:

−

stanowisko

wykonywania

adiustacji

materiałów

wydawniczych,

−

materiał wydawniczy,

−

typograficzna koncepcja wydania publikacji,

−

przybory do pisania.

Czynność 2: Zapisanie kolejnych czynności związanych z ustaleniem
rodzaju materiału wydawniczego.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał co najmniej:

−

dokonanie analizy materiału wydawniczego,

−

ustalenie rodzaju materiału wydawniczego.

Czynność 3: Zapisanie kolejnych czynności związanych z ustaleniem
rodzaju zapisów adiustacyjnych i sposobów ich umieszczania na materiale
wydawniczym na temat głównego materiału – parametrów układu
typograficznego – do składania i łamania publikacji.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń uwzględnił w wykazie co
najmniej 4 z następujących czynności:

−

uwzględnienie zasady jednolitości w adiustacji,

−

podanie na lewym marginesie pierwszej kartki maszynopisu:

–

formatu kolumny,

–

liczby wierszy stopnia podstawowego,

–

czy wysokość kolumny jest liczona z paginą, czy też bez,

−

kroju pisma podstawowego oraz jego odmianę,

−

stopień pisma i stopień wiersza,

−

wielkość wcięć akapitowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 4: Zapisanie kolejnych czynności związanych z ustaleniem
rodzaju zapisów adiustacyjnych i sposobów ich umieszczania na materiale
wydawniczym na temat wytycznych – parametrów układu typograficznego
– dla kart tytułowych, tekstu podstawowego, w tym wyróżnień, wcięć
akapitowych i innych elementów występujących tekście podstawowym
publikacji.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń uwzględnił w wykazie co
najmniej 3 z następujących czynności:

−

podanie dla wszystkich elementów kart tytułowych, bezpośrednio
przy elementach, których dotyczą, dyspozycji szczegółowych tj.
kroju
i odmiany pisma, stopnia pisma i stopnia wiersza oraz sposobu
ich rozmieszczenia,

−

podanie w górnej części lewego marginesu, na 1 i co 10 kartce
tekstu dyspozycji dotyczących: szerokości składu lub łamu
podstawowego, kroju, odmiany pisma podstawowego i rodzaju
wyróżnień, stopnia pisma i stopnia wiersza, wielkości wcięć
akapitowych,

−

podanie na początkowej i co10 kartce każdego rozdziału
dyspozycji

dotyczących:

szerokości

składu

lub

łamu

podstawowego, kroju, odmiany pisma podstawowego i rodzaju
wyróżnień,

stopnia

pisma

i stopnia wiersza, wielkości wcięć akapitowych,

−

podanie

dyspozycji

dla

innych

szczegółów

układu

typograficznego
w każdym miejscu ich występowania.

Suma punktów w obszarze – I. Planowanie

Czynność 5: Zgromadzenie niezbędnych urządzeń, narzędzi i materiałów.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał co najmniej:

−

stanowisko

wykonywania

adiustacji

materiałów

wydawniczych,

−

materiał wydawniczy,

−

typograficzna koncepcja wydania publikacji,

−

przybory do pisania

Czynność 6: Sprawdzenie stanu technicznego zgromadzonego sprzętu
i materiału

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń ocenił stan techniczny
wyposażenia stanowiska do wykonywania adiustacji technicznej,
sprawdził jakość materiału wydawniczego i typograficznej koncepcji
wydania publikacji oraz działanie przyborów do pisania.

Suma punktów w obszarze – II. Organizowanie

Czynność 7: Naniesienie na materiale wydawniczym dyspozycji
technicznych dla wszystkich elementów kart tytułowych.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń naniósł, bezpośrednio przy
elementach, których dotyczą, dyspozycje szczegółowe dotyczące kroju
i odmiany pisma, stopnia pisma i stopnia wiersza oraz sposobu ich
rozmieszczenia.

Czynność 8: Naniesienie na materiale wydawniczym dyspozycji
technicznych dla tekstu podstawowego publikacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał w górnej części lewego
marginesu:

−

na 1 i co 10 kartce tekstu dyspozycje dotyczące: szerokości składu
lub łamu podstawowego, kroju, odmiany pisma podstawowego
i rodzaju wyróżnień, stopnia pisma i stopnia wiersza, wielkości
wcięć akapitowych,

−

podał na początkowej i co10 kartce każdego rozdziału dyspozycje
dotyczące szerokości składu lub łamu podstawowego, kroju,
odmiany pisma podstawowego i rodzaju wyróżnień, stopnia
pisma
i stopnia wiersza, wielkości wcięć akapitowych.

Czynność 9: Zapisanie kolejnych czynności związanych z podaniem
dyspozycji dla innych szczegółów układu typograficznego teksty
podstawowego.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń wykonał adiustację w każdym
miejscu występowania innych szczegółowych elementów układu
typograficznego dla co najmniej:
podał wielkości odstępów w tekście przed i po tytułach,
zaznaczył wiersze wyróżnione wcięciem,
podał na marginesie, tam gdzie ma być ona umieszczona, sposób włamania
w tekście i nr ilustracji.

Suma punktów w obszarze – III. Wykonywanie

Czynność 10: Uzasadnienie sposobu wykonania adiustacji materiału
wydawniczego

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń uzasadnił potrzebę wykonania
wszystkich czynności technologicznych oraz ich kolejność.

Czynność

11:

Ocena

jakości

wykonanej

adiustacji

materiału

wydawniczego.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń ocenił jakość wykonanej
adiustacji.

Suma punktów w obszarze – IV. Prezentowanie

Razem:

Czynność wykonana – 1 pkt., niewykonana – 0 pkt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Assadi B., Gruman G.: Quark XPpress do Windows. Teksty. Fonty. Grafika. Wydawnictwo

PLJ, Warszawa 1993

2. Blatner D.: Skanowanie i półtony. Letra Graghic, Kraków 1995
3. Boratyński K., Kwintkiewicz M.: Maszyny i urządzenia reprodukcyjne. WSiP, Warszawa 1979
4. Chwałkowski R.: Typografia typowej książki. Helion, Gliwice 2002
5. Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny. Polska Izba

Druku, Warszawa 1999

6. Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S.: Formy drukowe. WSiP, Warszawa 1996
7. Instrukcje obsługi urządzeń – naświetlarek, drukarek, skanerów i inne. Katalog krojów

czcionek

8. Jakucewicz S., Magdzik S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
9. Kołak J., Ostrowski J.: Maszyny drukujące. WSiP, Warszawa 1987
10. Krupa R., Stanuch S.: ABC komputerowo-drukarsko-wydawnicze. Sponsor, Kraków 1994
11. Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1999
12. Marszałek L.: Edytorstwo publikacji naukowych, PWN, Warszawa 1986
13. Parker Roger C.: Skład komputerowy w minutę. Intersoftland-Prentice Hall International,

Polska–Anglia 1994

14. Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie ze słowackiego. COBRPP, Warszawa 2002
15. Trzaska F.: Podstawy techniki wydawniczej. IWZZ, Warszawa 1987
16. Wojeński J.: Technika liternicza. PWE, Warszawa 1990

Literatura metodyczna
1. Arends R. I.: Uczymy się nauczać. WSiP, Warszawa 1994
2. Moos J., Koludo A. (red.): Metody aktywizujące z uwzględnieniem technologii

informacyjnej w kształceniu dorosłych. Stowarzyszenie Dyrektorów i Nauczycieli
Centrów Kształcenia Praktycznego – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Praktycznego, Łódź 2006

3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PIT wyklad 1 planowanie infrastuktury technicznej
05 Sporzadzanie rysunku technic Nieznany
05 - grudzień - 2009, Technik Turystyki (2009-2011), Geografia Turystyczna, Semestr I
Materiały j.ang 29.05.2011 technology vocabulary
05. Karta technologicza zbiorcza, Politechnika Lubelska, Studia, Studia, Sprawka 5 semestr, technolo
Cwiczenie 05 Testy penetracyjne techniki skanowania
uchway intencyjne - projekty planów, Rysunek Techniczny I Planistyczny, projekt 2-analiza planistycz
29 05 2013 technologia wody
metody planowania rodziny, Technik Farmaceutyczny różne
23.technologia i technika wapnowania
surowce II st 2011 12 05 ST i NST techniki analityczne
05 Planowanie zmianowania roślin i płodozmianówid 5787
Materiały j ang 29 05 2011, technology vocabulary
PIT wyklad 1 planowanie infrastuktury technicznej
05 Sporządzanie rysunku technicznego odzieżowego
05 Dobieranie metod i technik wytwarzania tkanin
05 Planowanie zmianowania roślin i płodozmianów

więcej podobnych podstron