MATERIAŁY MAGNETYCZNE
Wykład 6
Magnetyzacja
Magnetyzacja (namagnesowanie) jest
wielkością fizyczną opisującą pole
magnetyczne wytwarzane przez materiał.
Definiuje się ją przez określenie momentu
magnetycznego wytworzonego w jednostce
objętości materiału.
Magnetyzacja jest wynikiem orbitalnych i
spinowych momentów magnetycznych
elektronów.
Magnetyczny moment dipolowy
Trwały moment
magnetyczny
m =
0
Is
czyli suma wynikająca z:
jądrowego momentu
magnetycznego,
ruchu elektronu po
orbicie,
spinu elektronu (ruchu
obrotowego wokół
własnej osi).
Indukowany moment
magnetyczny
Krzywa magnesowania
Zależność B =
H
Pętla histerezy magnetycznej
Zależność B =
H
Zależności
B =
H =
0
w
H
B =
0
w
H +
0
H -
0
H
B =
0
H (
w
– 1) +
0
H
(
w
– 1) = η
w
podatność
magnetyczna
B =
0
η
w
H +
0
H
0
η
w
H
magnetyzacja materiału
0
H
ośrodek
Podział materiałów ze względu na
podatność magnetyczną
Ze względu na wartość podatności magnetycznej η
w
wszystkie materiały dzielimy na trzy grupy:
Diamagnetyki (
η
w
< 0) - np. bizmut, krzem
Paramagnetyki(0 <
η
w
< l) - np. aluminium, platyna
Ferromagnetyki (
η
w
> 1) -
np. żelazo, nikiel
–
Ferrimagnetyki
– np. chrom, ferryty
–
Antyferromagnetyki
– np. mangan
Właściwości magnetyczne
pierwiastków
(Dy
– dysproz, Er – erb)
Nd - neodym
Sm - samar
Diamagnetyki
to materiały nie posiadające stałego
momentu magnetycznego,
nie wykazują samorzutnie właściwości
magnetycznych,
diamagnetyk jest bardzo słabo
odpychany przez magnes,
umieszczenie diamagnetyku w
zewnętrznym polu magnetycznym
powoduje powstanie w tym materiale
słabego pola magnetycznego
skierowanego przeciwnie do pola
zewnętrznego.
Paramagnetyki
materiały nie posiadające stałego
momentu magnetycznego,
nie wykazują samorzutnie właściwości
magnetycznych,
paramagnetyk jest bardzo słabo
przyciągany przez magnes,
umieszczenie paramagnetyku w
zewnętrznym polu magnetycznym
powoduje powstanie w tym materiale
słabego pola magnetycznego
skierowanego zgodnie z polem
zewnętrznym.
Ferromagnetyki
wykazują samorzutne własne
namagnesowanie,
ferromagnetyk jest silnie przyciągany przez
magnes,
umieszczenie ferromagnetyku w zewnętrznym
polu magnetycznym powoduje w tym
materiale silne namagnesowanie
(uporządkowanie domen), które może
pozostać nawet po usunięciu zewnętrznego
pola magnetycznego
Inne efekty ferromagnetyczne
antyferromagnetyk -
materiał o strukturze
magnetycznej ze spontanicznym antyrównoległym
uporządkowaniem elementarnych momentów
magnetycznych o jednakowej wartości (momenty
kompensują się) – typowy antyferromagnetyk
mangan,
ferrimagnetyk -
materiał o strukturze magnetycznej
ze spontanicznym antyrównoległym
uporządkowaniem elementarnych momentów
magnetycznych o różnej wartości (momenty nie
kompensują się) - ferryty
występują w temperaturach poniżej temperatury
Neela
Warunki efektu ferromagnetycznego
Nieskompensowany moment
magnetyczny
Efekt działania sił wymiany między
atomami
3,2 < a/r < 6,2