SKALE

POMIAROWE

• Pomiar
• Skalowanie
• Typy skal – charakterystyka i

przykłady

-nominalne
-porządkowe (rangowe)
-przedziałowe (interwałowe)
-ilorazowe (stosunkowe)

Skala nominalna

Używa liczb jako etykiet

identyfikujących klasy w populacji lub
ich cechy jakościowe.
Uporządkowanie liczb nie ma żadnego
znaczenia. Pomiar polega na
zastosowaniu liczby jako nazwy, czyli
grupowaniu jednostek w klasy
(kategorie), którym przypisuje się
nazwy czy liczby.

Przykłady

płeć, status małżeński lub

zawodowy, studenci wg kierunku
studiów,branża przemysłowa,
rodzaj produktu, rasa, kolor,
miasto

Skala porządkowa

Wyniki są porządkowane w zależności

od rozmiarów lub znaczenia. Ważne jest
uporządkowanie, nie zwracamy uwagi
na różnice miedzy wynikami. Możemy
określić, że dany obiekt ma więcej lub
mniej danej cechy, ale nie możemy
określić o ile > lub <, ponieważ skala ta
nie stałej jednostki pomiaru.

Przykłady

kolejność zawodników na mecie

Skala interwałowa

Pozwala nie tylko szeregować (rangować)

mierzone elementy, lecz również mierzyć
różnice wielkości pomiędzy nimi. Na
przykład temperatura mierzona w stopniach
Celsjusza jest zmienną przedziałową. Zero
jest liczbą umowną. Możemy powiedzieć, że
temperatura 40 stopni jest wyższa niż
temperatura 30 stopni oraz że wzrost
temperatury od 20 do 40 stopni jest dwa
razy większy niż od 30 do 40 stopni.

Przykłady

temperatura w skali Celsjusza,

Wartości indeksu giełdowego
WIGG, poziom wiedzy, wyniki testu
przydatności zawodowej

Skala ilorazowa

Zawiera zero bezwzględne.

Znaczenie maja ilorazy różnic
pomiędzy wynikami obserwacji.
Można formułować stwierdzenia
proporcjach, (x 2 razy większy niż
y).

Przykłady

skale przestrzeni, czasu

temperatury (Kelvina), wiek,
dochody,płace, czas wykonania
usługi, wielkość sprzedaży, ceny
towarów i usług, cechy fizyczne
obiektów

Niejednolitość

Dane w rożnych skalach:
1) osłabiając skale silniejsza
2) pominąć niejednolitość, stosować

jedną ze skal

3) analizować osobno wszystkie dane
4) ograniczyć się do zmiennych

dominujących

Podstawowe Skale

Pomiarowe

Nominalna

Liczby

identyfikują i

klasyfikują

obiekty

NIP, numer

gracza na boisku

Rodzaj sklepu,

oznaczenie

marki

Procentowanie,

moda

Chi-2, test

dwustronny

Porządkowa

Wskazują

względne pozycje

obiektów, ale nie

wielkość różnic

między nimi

Rankingi jakości,

rankingi sportowe

Rankingi

preferencji,

pozycji na rynku,

klasy społecznej

Percentyle,

mediana

Korelacja

rang, ANOVA

Ilorazowa

Ustalony punkt

"0", mogą być

określone relacje

między

wartościami skali

Długość, waga,

wiek

Wiek, sprzedaż,

dochód koszty

Średnia

geometryczna,

średnia

harmoniczna

Współczynni

k wariancji

Interwałowa

Różnice miedzy

obiektami

Temperatura(Fahr

enheit) Celsius)

Postawy, opinie,

indexy

Zakres, średnia,

odchylenie

standardowe

Korelacja
momentu

produktowego

, t test,
regresja