Skale pomiarowe
Pomiar i skalowanie
Pomiar jest procedurą wiązania cech badanych
obiektów z liczbami lub innymi symbolami według
pewnych określonych reguł (typ skali pomiarowej).
Związek między liczbami i cechami poddanymi
pomiarowi musi mieć charakter wyłączny (jedna
cecha odpowiada jednej liczbie).
Zasady przydzielania cechom liczb powinny być
standaryzowane i stosowane jednolicie.
Zasady nie mogą ulegać zmianie w stosunku do
obiektów i czasu.
Pomiar i skalowanie
Skalowanie jest czynnością tworzenia pewnego
continuum, na którym umieszczane są mierzone
cechy obiektów.
Rozważmy skalę postaw,która składa się ze 100
jednostek. Każdemu badanemu przydzielana jest
liczba od 1 do 100, gdzie 1 = całkowicie
nieprzychylna, a 100 = całkowicie przychylna.
Pomiarem jest przydzielenie pewnej liczby z zakresu
od 1 do 100 każdego respondentowi.
Skalowanie jest czynnością umieszczania badanych na
continuum 100-punktowej skali uwzględniając ich
postawę wobec pewnego obiektu,np. centrów
handlowych.
Podstawowe skale pomiarowe
Nominalna
Liczby przydzielane zawodnikom
Porządkowa
Porządek zawodników na mecie
Interwałowa (przedziałowa)
Wyniki-oceny zawodników na
skali 0 - 10
Ilorazowa
(stosunkowa)
Czas na mecie w sekundach
7
8
3 META
3
2
1 META
8.2
9.1.
9.6
15.2
14.1
13.4
Skala nominalna
Liczby służą tylko do oznaczenia oraz
identyfikacji i klasyfikowania obiektów.
Jedna liczba odpowiada tylko i wyłącznie
jednemu obiektowi.
Liczby nie odzwierciedlają sumy cech
posiadanych przez obiekty.
Jedyną dopuszczalna operacją na liczbach
skali nominalnej jest ich zliczanie.
Dopuszczalne jest stosowanie ograniczonej
liczby statystyk np. procenty i modalna.
Skala nominalna
- niealternatywna
Który z niżej wymienionych czynników
przyczynił się do wyboru narty Fisher
RC4?
a) twardość narty
b) promień skrętu
c) opinia znajomych
d) cena
e) inne ...
Skala nominalna
- alternatywna
Czy lubi Pan/i spożywać napoje
alkoholowe?
TAK NIE
Skala nominalna
(dychotomiczna)
Czy miałeś kiedykolwiek wypadek
samochodowy?
TAK NIE
Skala porządkowa
Skala porządkowa umożliwia uporządkowanie
obiektów (przydzielenie liczb) ze względu na stopień
nasilenia pewnej cechy .
Możemy określić, że dany obiekt ma więcej lub mniej
danej cechy, ale nie możemy określić o ile > lub <,
ponieważ skala ta nie stałej jednostki pomiaru.
Każde serie liczb, które zachowują uporządkowane
relacje między obiektami uznajemy za skale
porządkowe.
Oprócz operacji liczenia dozwolonej na skali
nominalnej, skale porządkowe pozwalają na użycie
statystyk opartych na centylach, np. percentyla,
kwartyli i mediany.
Skala porządkowa
opisana werbalnie
Przykład
W jakim stopniu, wiedza na temat działania silnika
wysokoprężnego wpłynie na Twoje użytkowanie
samochodu?
Bardzo pomoże
Troszkę pomoże
Być może pomoże
Raczej nie pomoże
Na pewno nie pomoże
Skala porządkowa
opisana liczbowo
Przykład
Proszę określić, w jakim stopniu umie Pan/Pani
obsługiwać wózek widłowy
Znakomicie 5 4 3 2 1 Kompletnie nie
umiem
Skala porządkowa
- rang
Oto lista cech, które pomogą Pani w wybraniu torebki, do
których może Pani przywiązywać mniejszą lub większą
wagę. Proszę wpisać odpowiadające poszczególnym
cechom symbole literowe kolejno w skali od 1 do 7,
porządkując je w taki sposób, aby najważniejsza cech
znalazła się na pierwszym miejscu a cech najmniej ważna
na miejscu ostatnim
A – marka
B – cena
C – kolor
D – pojemna
E – z ozdobami
F – skórzana
G – dyskretna
Skala porządkowa
- semantyczna
Proszę zaznaczyć swoje oceny najlepiej
odzwierciedlające
Pana/Pani
opinię
o
wymienionych
cechach
importowanego
samochodu Lexus IS 300 (każda skala
reprezentuje
jedną
cechę
o
siedmiostopniowej intensywności).
Skala porządkowa
- pozycyjna
Proszę podać częstotliwość prowadzenia
badań w Pani/a firmie, w podanych
zakresach? Proszę dać tylko jedną
odpowiedź dla każdego zakresu.
Skala porządkowa
- Stapela
Poniżej przedstawiono cechy
charakteryzujące sklepik monopolowy
Żulik. Proszę ocenić sklepik według
własnych preferencji, mając na uwadze, że
od +1 do +3 ocena pozytywna, natomiast
od –1 do –3 skala jest negatywną oceną
Skala porządkowa
- Likerta
Proszę podać swoją opinie w 5-stopniowej
skali, dotyczącej wpływu działalności firm
zagranicznych w Polsce
Skala przedziałowa - interwałowa
Równe liczbowo dystanse pomiędzy liczbami na skali
reprezentują równe wartości cechy poddanej pomiarowi –
stała jednostka pomiaru.
Skala interwałowa pozwala na porównywanie różnic między
cechami.
Brak ustalenia punktu „0”. Zarówno punkt „0”, jak i
jednostki pomiaru są ustalane arbitralnie.
Każda pozytywna liniowa transformacja w postaci
y = a + bx będzie zachowywała własności tej skali.
Zaleca się wykorzystywanie w analizach relacji interwałów
skali.
Możemy stosować wszystkie techniki statystyczne właściwe
dla skal nominalnej i porządkowej, oraz średnią
arytmetyczną, odchylenie standardowe i inne
statystyki powszechnie stosowane w badaniu
marketingowym.
Skala przedziałowa - interwałowa
Przykład
Jaki przewidujesz wynik w najbliższym
meczu ligi mistrzów Arsenal-Juventus?
a) 1:0
b) 1:1
c ) 0:0
d ) inny
Skala ilorazowa - stosunkowa
Posiada wszystkie własności skali
nominalnej, porządkowej i interwałowej
(stała jednostka miary).
Posiada nie arbitralny punkt „0” skali ( tzw.0
bezwzględne)
Umożliwia precyzyjne obliczanie relacji
między wartościami skali.
Dozwolone są tylko proporcjonalne
transformacje w formie y = bx, gdzie b jest
liczbą dodatnią.
Możemy stosować wszystkie statystyki i
techniki statystyczne.
Skala ilorazowa - stosunkowa
W jakim stopniu, znany piłkarz,
Ronaldinho wpływa na grę swojego
zespołu, FC Barcelona?
20%
50%
0%
Podstawowe skale pomiarowe
Techniki skalowania
Skale komparatywne pozwalają na
bezpośrednie porównanie badanych
obiektów. Dane na skalach muszą być
interpretowane w kategoriach względnych i
mają charakter porządkowy lub rangowy.
Skale nie-komparatywne, każdy obiekt
jest skalowany niezależnie od pozostałych
w badanym zestawie. Dane wynikowe mają
zazwyczaj charakter interwałowy lub
ilorazowy.
Porównanie parami - przykład
Najbardziej powszechna metodą
testowania smaku jest porównywanie
parami. Konsument jest proszony o
spróbowanie dwóch produktów i wybór
tego, którego smak jest dla niego
najbardziej atrakcyjny. Test
przeprowadzany wśród minimum 1,000
uznawany jest za w dużym stopniu
wiarygodny. Tzw. ślepy test (blind taste
test) dla napojów, gdzie wyobrażenie,
samo=percepcja i reputacja marki są
bardzo ważnymi czynnikami
wpływającymi na decyzję o zakupie
mogą nie być dobrymi wskaźnikami
sprzedaży na rynku. Wprowadzenie
New Coke potwierdza te regułę. New
Coke była silnie preferowana w blind
testach smakowych, ale jej
wprowadzenie na rynek nie okazało się
sukcesem, ponieważ okazało się, że jej
dotychczasowy wizerunek był dla
konsumentów ważniejszym czynnikiem
niż jej nowy koncept.
Test smakowy porównywania parami
(Blind taste test)
Preferencje dla Marek Past do zębów
z zastosowaniem rangowania
Instrukcja: Uszereguj różne
marki past do zębów wg
Twoich preferencji. Zacznij od
wskazania marki, którą
najbardziej lubisz i oznacz ją
1. Potem znajdź drugą
najbardziej ulubioną markę i
oznacz ją 2. Następnie oznacz
wszystkie pozostałe marki
past do zębów. Marka pasty,
którą najmniej lubisz powinna
otrzymać cyfrę 10.
Żadne z marek nie mogą
otrzymać dwu, takich samych
cyfr.
Kryterium preferencji zależy
całkowicie od ciebie. Nie ma
dobrej lub złej odpowiedzi.
Preferencje dla Marek Past do zębów
z zastosowaniem rangowania
6. Ultra Brite
_________
7. Colodent
_________
8. Pepsodent
_________
9. Plus White
_________
10. Stripe
_________
Marka
Ranga
1. Crest
_________
2. Colgate
_________
3. Blend-a-mend _________
4. Signal
_________
5. Macleans
_________
Formularz
Znaczenie atrybutów Płynu do Kąpieli
Zastosowanie Techniki Stałej Sumy
Instrukcja
Na następnej stronie znajduje
się 8 atrybutów/cech płynu do
kąpieli. Proszę przydzielić 100
punktów między atrybuty w
taki sposób, aby ich podział
odzwierciedlał względne
znaczenie, jakie mają one dla
ciebie. Im więcej punktów
otrzyma dany atrybut, tym
jest ważniejszy. Jeżeli atrybut
w ogóle nie jest w twojej
opinii ważny, przydziel mu 0
punktów. Natomiast jeżeli jest
dwa razy ważniejszy niż inny
atrybut, to powinien otrzymać
dwa razy więcej punktów.
Znaczenie atrybutów Płynu do Kąpieli
Zastosowanie Techniki Stałej Sumy
8
2
4
2
4
17
3
9
7
53
17
9
9
0
19
7
5
9
5
3
20
13
60
15
100
100
100
Formularz
Średnia dla trzech segmentów
Atrybut
Segment I Segment II Segment III
1. Łagodny
2. Pieniący się
3. Wysuszający
4. Atrakcyjna cena
5. Ładnie pachnący
6. Wygodne opakowanie
7. Nawilżający
8. Oczyszczający
SUMA
Q-sort i Protokół werbalny
Q-sort jest techniką wykorzystującą procedurę rangowania,
celem posortowania obiektów oparte o zgodność z pewnym
kryterium. Np. badani są proszeni o posortowanie kart z
różnymi określeniami dotyczącymi zdrowotności i
naturalności soków na pozytywne, neutralne i negatywne, a
następnie przyporządkowanie ich do różnych marek.
Protokół werbalny jest techniką stosowaną do
zrozumienia
kognitywnych reakcji badanego lub jego
procesu myślowego. Badanych prosi się, aby „głośno
myśleli” podczas wykonywania zadania, podejmowania
decyzji lub formułowania opinii. Badanym daje się bardzo
ograniczony czas do namysłu, aby zminimalizować
formułowanie myśli po przekazie, a maksymalizować te,
które pojawiają się w czasie czynności. Technika często
stosowana w ocenie decyzji zakupowych oraz ocenie
przekazów reklamowych.