„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Janina Żurek

Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie wyrobów
kaletniczych 744[01].Z3.05

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Małgorzata Smerda
mgr inż. Katarzyna Stępniak



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Małgorzata Latek

Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[01].Z3.05
,,Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie wyrobów kaletniczych”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu kaletnik 744[01].

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Materiał nauczania

7

4.1. Cechowanie i pakowanie wyrobów kaletniczych

7

4.1.1. Materiał nauczania

7

4.1.2. Pytania sprawdzające

12

4.1.3. Ćwiczenia

12

4.1.4. Sprawdzian postępów

14

4.2. Warunki magazynowania i transportu

15

4.2.1. Materiał nauczania

15

4.2.2. Pytania sprawdzające

18

4.2.3. Ćwiczenia

18

4.2.4. Sprawdzian postępów

20

4.3. Organizacja sprzedaży

21

4.3.1. Materiał nauczania

21

4.3.2. Pytania sprawdzające

25

4.3.3. Ćwiczenia

25

4.3.4. Sprawdzian postępów

27

5. Sprawdzian osiągnięć

28

6. Literatura

33

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy na temat cechowania, pakowania,

przechowywania, składowania jak również transportu oraz organizacji sprzedaży wyrobów
kaletniczych.

W poradniku zamieszczono:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

2. Cele kształcenia, jakie powinieneś osiągnąć w czasie zajęć edukacyjnych tej jednostki

modułowej.

3. Materiał nauczania umożliwiający Ci samodzielne przygotowanie się do wykonania

ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów.

4. Pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczeń.
5. Ćwiczenia, które umożliwią Ci nabycie umiejętności praktycznych oraz sprawdzenie

wiadomości teoretycznych.

6. Sprawdzian postępów.
7. Zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej

jednostki modułowej.

8. Wykaz literatury, którą możesz wykorzystać do poszerzenia wiedzy.

Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co

oznacza, że opanowałeś materiał albo nie.

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub

instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Po przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki modułowej.

Jednostka modułowa: ,,Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie wyrobów

kaletniczych”, której treść teraz poznasz jest jednym z elementów modułu 744[01].Z3,
którego struktura jest zilustrowana na schemacie umieszczonym na stronie 4.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

744[01].Z3

Technologia wytwarzania

wyrobów kaletniczych

744[01].Z3.01

Wykonywanie montażu wyrobów

744[01].Z3.02

Zdobienie i wykończanie wyrobów

kaletniczych

744[01].Z3.03

Ocenianie jakości wyrobów

kaletniczych

744[01].Z3.05

Cechowanie, pakowanie oraz

przechowywanie wyrobów

kaletniczych

744[01].Z3.04
Wykonywanie

napraw, renowacji i konserwacji

wyrobów kaletniczych

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2.WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

posługiwać się dokumentacją technologiczną i techniczną stosowaną w produkcji
wyrobów kaletniczych,

−

stosować podstawowe badanie organoleptyczne do określenia jakości wyrobów
kaletniczych,

−

rozróżnić i obsługiwać narzędzia i przyrządy pomiarowe stosowane w produkcji
kaletniczej,

−

ocenić jakość wyrobów kaletniczych,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

wyjaśnić zasady cechowania wyrobów kaletniczych,

−

ocechować wyroby zgodnie z normami i umowami handlowymi,

−

zapakować wyroby w opakowanie jednostkowe i zbiorcze,

−

określić zasady magazynowania oraz przechowywania wyrobów,

−

określić wymagania techniczne dla pomieszczeń i urządzeń do magazynowania
i przechowywania wyrobów kaletniczych,

−

zorganizować magazynowanie wyrobów kaletniczych,

−

określić zasady transportu wyrobów,

−

zorganizować transport wyrobów gotowych,

−

wyjaśnić podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej,

−

sporządzić dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz działalności gospodarczej,

−

określić rolę działu sprzedaży w przedsiębiorstwie.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Cechowanie i pakowanie wyrobów kaletniczych

4.1.1. Materiał nauczania

Cechowanie wyrobów

Usterki uwidocznione w gotowym wyrobie mogą powstać we wszystkich etapach

wytwarzania, począwszy od nieujawnionych wad materiałów w czasie pobierania ich
z magazynu, w czasie rozkroju materiału, a także w czasie montowania. Problem jakości
produkowanych wyrobów dotyczy całego zakładu produkcyjnego. W celu poprawy pozycji
zakładu w stosunku do konkurencji oraz zwiększenia zysku i podniesienia wiarygodności,
niezbędne jest produkowanie wyrobów wysokiej jakości, które zaspokoją wymagania
odbiorcy. Za wysoką jakość wyrobów produkowanych w zakładzie odpowiedzialni są
wszyscy zatrudnieni, a z urzędu pracownicy Działu Kontroli Jakości.

Politykę jakości wdraża się poprzez:

−

planowy system szkolenia wszystkich pracowników,

−

doskonalenie procesu produkcyjnego i poprawę organizacji pracy,

−

odpowiedzialność finansową za poziom jakości wyrobów,

−

optymalizację kosztów jakości,

−

utrzymanie wymaganej organizacji pracy, zapewniającej wysoki poziom wykonania,

−

podział odpowiedzialności i uprawnień w ramach organizacji działań projakościowych,

−

wspieranie i doskonalenie współpracy z dostawcami materiałów, półfabrykatów czy

elementów.
Oceną jakości półwyrobów i gotowych wyrobów zajmują się pracownicy działu kontroli

jakości, których celem jest:

−

niedopuszczenie do sprzedaży wyrobów nieestetycznych i o obniżonej jakości,

−

czuwanie nad prawidłowością procesu wytwarzania oraz zapobieganie błędom i wadom

wszędzie tam, gdzie mogą one powstać.
Pracowników tego działu powinny cechować wysokie kwalifikacje zawodowe oraz

obiektywne i rzeczowe podejście do ocenianych materiałów oraz wyrobów zgodnie
z obowiązującymi w tym zakresie normami.

W zakres prac kontroli jakości wchodzą:

−

kontrola wstępna materiałów, (zostanie szczegółowo omówiona w jednostce Z1.05.),

−

kontrola międzyoperacyjna,

−

ocena ostateczna gotowego wyrobu.
Kontrola jakościowa procesu produkcyjnego jest podstawową działalnością komórki

kontroli jakości i ma decydujący wpływ na ocenę gotowego wyrobu. Obejmuje ona kontrolę
międzyoperacyjną bezpośrednio przy stanowiskach pracy, w końcowych operacjach
poszczególnych etapów produkcji oraz w magazynach podręcznych i przejściowych.

Kontrolowanie jakości wyrobów jedynie w końcowej fazie procesu produkcyjnego jest

działaniem spóźnionym, aby zapobiec wadom wykonania i usuwać błędy. Dlatego niezbędna
jest kontrola jakości we wszystkich ogniwach działalności produkcyjnej przedsiębiorstwa.
Dokładna analiza przebiegu produkcji umożliwia bowiem wyciągnięcie wniosków
w zakresie:

−

obiegu i wykorzystania informacji o jakości wyrobów,

−

poszerzania obowiązków brakarzy o losową kontrolę międzyoperacyjną,

−

zorganizowania stanowisk kontroli międzyoperacyjnej,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

−

zorganizowania odpowiedniej struktury działów wpływających na jakość półproduktów,

−

stosowania nagród i premii w celu zainteresowania pracowników wynikami dobrej pracy,

−

włączenia pionu produkcyjnego do ciągłego wykonywania wyrobów dobrej jakości przy

ścisłej współpracy z brakarzami i działem kontroli jakości,

−

rozszerzenia produkcji pierwszej klasy jakości.

Najważniejszym zadaniem KJ w zakładzie jest:

−

podniesienie jakości produkcji,

−

wyeliminowanie wyrobów wadliwych,

−

niedopuszczenie do sprzedaży wyrobów nieestetycznych i o obniżonej jakości,

−

czuwanie nad prawidłowym przebiegiem procesu produkcyjnego oraz zapobieganie

błędom wszędzie tam gdzie mogą one powstać.

Ostatecznie wykończone wyroby poddaje się ocenie końcowej.

Stanowisko pracy brakarza wyrobów gotowych powinno być usytuowane w końcowej fazie
procesu technologicznego lub przed stanowiskiem pakowania wyrobów.
Za podstawę do oceny i odbioru wyrobów służą:

−

wzorzec kontrolny danego wyrobu,

−

wzorniki montażowe,

−

opis technologiczny wyrobu (charakterystyka),

−

branżowa instrukcja brakarska.

Podczas kontroli szczegółowej kontroluje się: stan okuć i jakość nitowania, dokładność

szycia, dokładność liniowania, jakość zawijanych brzegów, trwałość i jednolitość zabarwienia
krawędzi ciętych do kantu jak również czy całość wyrobu odpowiada wzorcowi.
Stanowisko pracy kontrolera wymaga odpowiedniego wyposażenia w stół lub biurko, taśmę
mierniczą, linijkę, cyrkiel, przybory do pisania, kredę, ściegomierz, grubościomierz.
Kontroler za pomocą linii i cyrkla sprawdza kształt i wymiary wyrobów, liczbę ściegów na 1
cm. odstępy szycia, rozstawienie detali i okuć. Wyroby z małymi usterkami są zwracane do
poprawienia. Oceniane wyroby kaletnicze zostają zakwalifikowane do gatunku 1 lub 2 albo
pozagatunkowe. Wyroby te są odpowiednio oznakowane,a sposób znakowania określa norma
branżowa. Gatunek pierwszy wyrobu oznacza się według rysunku A, oraz gatunek drugi
według rysunku B (rys. 1).

A

B

Rys

. 1. Znaki kontroli jakości. [2,s. 228]

K J

3

gat.1

gat.1

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Rozróżnia się dwie metody kontroli jakości wyrobów gotowych:

1. Metoda organoleptyczna – polega ona na sprawdzeniu za pomocą wzroku, dotyku oraz
prostych przyrządów pomiarowych (linijki, cyrkla, grubościomierza), wzorników kontrolnych
wyglądu zewnętrznego i wewnętrznego wyrobu kaletniczego i porównanie wyniku oględzin
z zatwierdzonym wzorem, dokumentacją technologiczną i wymaganiami norm.
2. Metoda laboratoryjna – polega na szczegółowej analizie parametrów fizycznych
i chemicznych wszystkich części produkowanego wyrobu. Metodę tę stosuje się przy
produkcji i sprzedaży dużych ilości wyrobów jednego wzoru. Zakres i zasady badań określają
odpowiednie instrukcje i przepisy.

Metoda organoleptyczna wyrobów gotowych ma na celu sprawdzenie prawidłowości

montażu, wymiarów zewnętrznych i wewnętrznych, a także ostateczne stwierdzenie
przydatności wyrobu do użytku oraz klasyfikację wyrobu pod względem użytkowania
i wyglądu estetycznego. Korzystając z dokumentacji techniczno - technologicznej pracownik
kontroli jakości stwierdza prawidłowość zastosowanych materiałów podstawowych,
pomocniczych, rozwiązań konstrukcyjnych czy zastosowanych technik montażu. Podstawą
oceny jakości wyrobów są aktualne obowiązujące normy określające wady materiałowe
i błędy wykonania oraz wskazanie wad dopuszczalnych i niedopuszczalnych dla gotowego
wyrobu.

Metoda laboratoryjna oceny jakości gotowego wyrobu obejmuje przede wszystkim

określenie parametrów fizycznych. Zakres i sposób badań laboratoryjnych są ustalone
odpowiednimi normami przedmiotowymi. W przemyśle dokonuje się wielu rodzajów badań
laboratoryjnych, umożliwiających ocenę użytkową gotowego wyrobu. Podstawową grupę
stanowią badania wytrzymałościowe, które mogą być określone w cyfrach wymiernych,
pozwalające wyciągnąć wnioski technologiczne, są one bardziej związane z kontrolą
międzyoperacyjną, którą przeprowadza się w zależności od potrzeb.

Pakowanie wyrobów

Wyroby przed przekazaniem do magazynu wyrobów gotowych powinny być

zapakowane zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie zasadami lub wymaganiami odbiorcy.
Wyroby mogą być pakowane w folię, papier lub pudełka. Jeżeli będą pakowane
w kartony zbiorcze bez opakowań jednostkowych, powinny być przynajmniej przełożone
papierem, aby nie doszło do samouszkodzeń wyrobów. Drobne wyroby kaletnicze mogą być
pakowane po kilka do jednego opakowania. Wnętrze wyrobu zamkniętego powinno być
wypełnione papierem. Rozmiary opakowań jednostkowych i zbiorczych powinny być tak
dobrane, aby wyroby na tyle szczelnie je wypełniały by nie dochodziło do przemieszczania
ich w czasie transportu. Drobne wyroby pakowane po kilka sztuk w folię można zapakować
do kartonu zbiorczego z odpowiednimi przegrodami. Zamknięte kartony zbiorcze okleja się
taśmą papierową lub samoprzylepną.

Każde opakowanie powinno być oznakowane etykietą, zarówno na opakowaniu

jednostkowym, jak i na zbiorczym. Znaki na etykietach powinny być wykonane farbą przez
stemplowanie, drukowanie lub wytłaczanie. Znaki powinny być trwałe, estetyczne, czytelne
i niebrudzące. Wysokość znaków powinna wynosić, co najmniej trzy milimetry. Między
poszczególnymi grupami znaków powinien być zachowany odstęp wielkości jednego znaku.
Etykiety lub plomby powinny być przymocowane do wyrobów lub opakowań w sposób
uniemożliwiający ich usunięcie bez uszkodzenia. Dopuszcza się umieszczenie znaków
bezpośrednio na opakowaniu jednostkowym np. na torebce z folii. Stosuje się następujące
rodzaje znaków i sposobów ich pakowania:

−

nazwa producenta, znak towarowy i nazwa handlowa wyrobu - według zatwierdzonego
wzoru,

−

nazwa materiału podstawowego–słownie,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

oznaczenie według KTM – cyframi,

−

numer normy przedmiotowej – pełny literowy i cyfrowy symbol normy,

−

cena detaliczna – cyframi i skrótem zł.,

−

rok produkcji – cyframi,

−

liczba zapakowanych sztuk – cyframi na opakowaniu zbiorczym,

−

znaki kontroli jakości i znak gatunku – pieczątkami, za wyjątkiem gat. I,

−

znak jakości – według wzoru zatwierdzonego przez instytucję nadającą znak.

Informacja dla użytkownika – opisuje zasady dotyczące sposobu użytkowania

i konserwacji wyrobu. Zalecenia takie mogą być drukowane na odwrocie etykiety
indywidualnej wyrobu.

Rozróżnia się trzy rodzaje opakowań:

−

opakowania jednostkowe,

−

opakowania zbiorcze,

−

opakowania transportowe.

Możemy wyróżnić następujące rodzaje opakowań i materiałów opakowaniowych:

−

pudełka kartonowe i tekturowe,

−

pudełka tekturowe,

−

folia wiskozowa,

−

torby z folii polietylenowej, zgrzewane,

−

torby z folii – uplastycznionego polichlorku winylu z dnem nieformowanym bez fałd,
zgrzewane,

−

torby papierowe do pakowania towarów,

−

papiery pakowe zwykłe,

−

tektury faliste,

−

papier pakowy asfaltowany,

−

skrzynki i komplety skrzynkowe,

−

taśmy papierowe powleczone klejem.

Materiały, z których wykonane będą zarówno opakowania jednostkowe, zbiorcze,

a szczególnie transportowe, powinny posiadać odpowiednią odporność na uszkodzenia
mechaniczne. Pudła tekturowe powinny być odpowiednio uformowane i zabezpieczone
w sposób trwały przed otwarciem podczas transportu. W przypadku stosowania palet lub
kontenerów do formowania jednostek ładunkowych należy używać: palet ładunkowych, palet
ładunkowych skrzyniowych lub kontenerów uniwersalnych.

Transport wyrobów wewnątrz magazynu może odbywać się przy użyciu środków

transportu

zmechanizowanego

lub

ręcznego

np.

wózków

jezdnych,

wózków

akumulatorowych, przenośników itp.

Sposoby pakowania różnych rodzajów wyrobów kaletniczych drobnej galanterii,

pokrowców i wyrobów rymarskich są przedstawione w tabeli 1.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Tabela 1. Sposób pakowania różnych wyrobów [ 9]

Lp.

Rodzaje

wyrobów

Liczba

stopni

pakowa

nia

Rodzaj

opakowania

Przygotowanie wyrobów do

pakowania i opakowania

jednostkowe

Opakowania

zbiorcze i

transportowe

1

2

3

4

5

6

1

Walizy

1 lub 2

jednostkowe lub

jednostkowe

i transportowe

każdy wyrób należy zawijać

w papier, tekturę falistą lub papier

pakowy zwykły; krawędzie papieru

na czołach należy zakleić taśmą

samoprzylepną lub papierową

powleczoną klejem; dopuszcza się

kompletowanie wyrobów do

wysyłki przez umieszczanie waliz

mniejszych w walizach większych,

zabezpieczając je przed

przemieszczaniem się.

wyroby należy

umieszczać

w opakowaniach

transportowych

lub

w uzgodnieniu

z odbiorcą

w środkach

transportowych;

zaleca się

tworzenie

jednostek

ładunkowych

2

Teczki, torby,

tornistry, nesesery,

raportówki,

futerały do broni

myśliwskiej itp.

2

jednostkowe

i transportowe

każdy wyrób należy zabezpieczyć

przed zgnieceniem przez

wypchanie papierem lub przez
usztywnienie paskami tektury,

fibry, winiduru itp. wkładanymi do

wnętrza wyrobu; każdy wyrób

należy zawinąć w papier pakowy

zwykły; krawędzie papieru na

czołach należy zakleić taśmą

samoprzylepną lub papierową

powleczoną klejem; dopuszcza się

kompletowanie wyrobów do

wysyłki przez umieszczanie

wyrobów mniejszych w wyrobach

większych, zabezpieczając je przed

przemieszczaniem się

wyroby należy

umieszczać

w opakowaniach

transportowych

3

Torebki damskie

3

jednostkowe,

zbiorcze,

transportowe

każdy wyrób należy zabezpieczyć

przed zgnieceniem przez

wypchanie papierem lub przez
usztywnienie paskami tektury,

fibry, winiduru itp. wkładanymi do

wnętrza wyrobu; każdy wyrób ze

skór naturalnych i poromerycznych

należy zawijać w bibułkę, cienki

papier , a następnie pakować

w pudełka kartonowe; każdy

wyrób

z innych surowców powinien być

zawijany w cienki papier

wyrób należy

umieszczać

w opakowaniach

zbiorczych, a te

w opakowaniach

transportowych

4

Portfele,

portmonetki, etui,

papierośnice,

puderniczki,

piórniki,

3

jednostkowe,

zbiorcze,

transportowe

każdy wyrób należy pakować

w pudełko kartonowe lub torebkę
perforowaną z folii; dopuszcza się

owijanie wyrobu w cienki papier

lub bibułę

wyrób należy

umieszczać

w opakowaniach

zbiorczych, a te

w opakowaniach

transportowych

5

Pasy i paski

2

Jednostkowe

i zbiorcze

każdy wyrób należy zwijać w rolkę

lub układać w wiązki ( np. po 10

sztuk) i wiązać na obu końcach lub

spinać końce pasków i składać

wyrób należy

umieszczać

w opakowaniach

zbiorczych, a te

w opakowaniach

transportowych

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

cd. tabeli 1

6

Paski do

zegarków

2

zbiorcze

i transportowe

każdy wyrób należy umocować na

kartonie ( np. po 10 szt.).

formatki należy

układać

warstwami

w opakowaniach

zbiorczych, a te

w opakowaniach

transportowych

7

Pokrowce

1

transportowe

wyroby należy zwijać w rulony lub

składać w foremne kostki i wiązać

sznurkiem

według norm

przedmiotowych

lub uzgodnienie

z odbiorcą

8

Uprzęże i siodła

według norm przedmiotowych lub uzgodnienia z odbiorcą

9

Inne wyroby

kaletnicze

i rymarskie

według norm przedmiotowych lub uzgodnienia z odbiorcą

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Na czym polega metoda organoleptyczna?
2. Jaka metoda kontroli gotowego wyrobu jest najczęściej stosowana przez kontrolera

jakości?

3. Jakie dokumenty służą brakarzowi za podstawę do odbioru wyrobu gotowego?
4. Co jest celem kontroli jakości wyrobów gotowych?
5. Co wchodzi w zakres kontroli jakości gotowego wyrobu?
6. Jakie materiały służą brakarzowi za podstawę do odbioru?
7. Na ile gatunków klasyfikuje się gotowe wyroby?
8. Jak pakujemy drobne wyroby kaletnicze?
9. Jakie znasz rodzaje opakowań?
10. Jakie cechy powinny znaleźć się na etykietach?
11. Jak zabezpieczyć wyroby pakowane luzem przed uszkodzeniem?
12. Jakie informacje dla użytkownika należy umieścić na etykiecie?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj oceny końcowej pięciu saszetek męskich wykonanych ze skóry świńskiej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat cechowania wyrobów,
2) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) przygotować potrzebne dokumenty i przyrządy pomiarowe do wykonania cechownia

wyrobów,

5) wykonać cechowanie wskazanych wyrobów,
6) przedstawić do oceny nauczycielowi,
7) zaprezentować wykonane zadanie.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

saszetki męskie,

−

dokumentacja wyrobu,

−

przyrządy pomiarowe,

−

znaki jakości,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Przygotuj informację na etykiecie dla użytkownika torebki damskiej wykonanej ze skóry

cielęcej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat wykonania etykiet dla

użytkownika,

2) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) przygotować przybory do pisania,
5) wykonać etykietkę (ulotkę informacyjną) techniką komputerową,
6) zaprezentować etykietkę do oceny.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko komputerowe,

−

instrukcja do pracy na stanowisku komputerowym,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Zapakuj cztery teczki męskie w jeden karton zbiorczy tak, aby nie uległy uszkodzeniu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat pakowania wyrobów,
2) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) wypełnić wnętrze wyrobu bibułą,
5) przygotować opakowanie zbiorcze,
6) przełożyć wyroby tak, aby nie stykały się ze sobą,
7) zamknąć karton zbiorczy,
8) zabezpieczyć taśmą samoprzylepną,
9) nakleić etykietę.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

teczki,

–

karton zbiorczy,

–

bibuła,

–

papier,

–

taśma samoprzylepna,

–

etykieta,

–

klej,

–

literatura z rozdziału 6.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4.1.4 Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

sklasyfikować gotowy wyrób kaletniczy?

¨

¨

2)

dobrać niezbędne materiały do przeprowadzenia kontroli
jakości?

¨

¨

3)

zastosować znaki kontroli jakości?

¨

¨

4)

wymienić rodzaje opakowań ?

¨

¨

5)

wymienić cechy znajdujące się na etykiecie?

¨

¨

6)

przygotować informacje dla użytkownika wyrobu?

¨

¨

7)

zapakować drobne wyroby kaletnicze?

¨

¨

8)

zapakować wyroby w karton zbiorczy?

¨

¨

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

4

.2. Warunki magazynowania i transportu

4.2.1. Materiał nauczania

Magazyny, w których będą przechowywane gotowe wyroby powinny być murowane,

a podłogi powinny być niepalne, najlepiej asfaltowe. Pomieszczenie takie powinno być
wyposażone w regały z półkami, stół roboczy oraz wózki jezdne ręczne lub elektryczne oraz
sprzęt przeciwpożarowy.

Do typowych wózków stosowanych w magazynach można zaliczyć wózek

podnośnikowy (rys.2) oraz wózek paletowy (rys.3)

Rys. 2. Wózek podnośnikowy [11]

Rys. 3. Wózek ręczny paletowy [12]

W magazynie powinny być zachowane stałe warunki wentylacji oraz ogrzewania. Dobra

wentylacja powinna zapewnić wymianę powietrza w ciągu godziny. Do tego celu służą
wentylatory ssąco-tłoczące umieszczone w odległości 2,5–3,0 m od podłogi. W magazynie
wyrobów gotowych wilgotność względna powietrza powinna wahać się w granicach od
50÷70%, a mierzymy ją higrometrem włosowym (rys.4).

Ważnym przyrządem pomiarowym jest również termometr, (rys.5) gdyż temperatura

powietrza, (którą musimy kontrolować, tak jak i wilgotność) może wahać się w granicach od
5÷25

o

C.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Rys. 4. Higrometr [13]

Rys. 5. Termometr [14]

Regały w pomieszczeniu magazynowym powinny być tak rozmieszczone, aby światło

słoneczne nie padało bezpośrednio na wyroby na nich umieszczone, ewentualnie szyby
możemy pomalować farbą w kolorze niebieskim lub zainstalować rolety. Regały powinny być
tak rozmieszczone, aby ułatwiały dostęp do składowanych tam wyrobów, także przy użyciu
wózków (rys.6). Pomieszczenie powinno być wyposażone w dobre oświetlenie jarzeniowe.
Wyroby powinny być przeglądane, co najmniej raz na trzy miesiące. W przypadku wykrycia
pleśni należy je oczyścić miękką szmatką, przewietrzyć i oddzielić od pozostałych.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Rys.6

.

Regały na wyroby gotowe [2, s. 112]

Wyroby powinny być rozmieszczane na półkach regałów zgodnie z asortymentem,

kolorystyką i materiałem podstawowym, z jakiego został wykonany wyrób. Półki regałów
powinny być odpowiednio oznakowane (etykietkami). Magazynier, przygotowując wyroby
do transportu, powinien pamiętać, aby jako pierwsze wydawać wyroby z wcześniejszą datą
produkcji, w celu uniknięcia w ten sposób procesów starzenia się niektórych materiałów
użytych do produkcji.

Transport wyrobów

Wyroby kaletnicze i rymarskie mogą być dostarczane do odbiorcy różnymi środkami

transportowymi np. kolejowymi, samochodowymi, samolotowymi i innymi. Samochód użyty
do przewozu wyrobów powinien być kryty lub zabezpieczony brezentem przed opadami
atmosferycznymi. Wnętrze samochodu powinno być czyste, suche i pozbawione wystających
ostrych przedmiotów.

Zdolność transportowa (przewozowa) to maksymalne możliwości transportowe środków

transportu w określonym czasie, w konkretnych warunkach określonych przez aktualne
czynniki techniczno-organizacyjne.

Czynniki techniczne określa ładowność lub nośność środka transportu, prędkość pojazdu

czy rodzaj przewożonego towaru. Od szybkości załadunku i rozładunku, przebiegu środka
transportu i stopnia wykorzystania ładowności zależą czynniki organizacyjne.

Potrzeby transportowe przedsiębiorstwa powstają z konieczności przemieszczenia

towarów lub osób. Aby prawidłowo ustalić własne potrzeby transportowe przedsiębiorstwa
trzeba ustalić przyczyny, które powodują powstanie potrzeb przewozu.
Przyczyny te związane są z:

−

ruchem dóbr między dostawcami i odbiorcami,

−

obsługą procesu produkcyjnego,

−

obsługą magazynów wewnątrz przedsiębiorstwa.

Ustalenie własnych potrzeb transportowych wymaga ich określenia ilościowego

i jakościowego, które wynika głównie z rodzaju ładunku, warunków terenowych, rodzaju
środka transportu itp. Podstawą ustalania potrzeb transportowych jest bilans przepływu
ładunków sporządzony w postaci tablicy krzyżowej, która wskazuje, jakiej wielkości ładunki
należy przemieścić miedzy określonymi punktami w określonym czasie.

Zapotrzebowanie na transport obcy konieczne jest, gdy w przedsiębiorstwie środków

transportu jest za mało lub może wynikać z przyczyn ekonomicznych, gdy bardziej opłaca się
usługa transportowa obca. Przewóz ładunków obcymi środkami transportu wymaga zawarcia
umowy między przedsiębiorstwem, a przewoźnikiem.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Dokumenty związane z transportem potwierdzające zawarcie umowy o przewóz mogą

mieć różną formę, zależną od rodzaju transportu. Wyróżnia się krajowy i międzynarodowy
list przewozowy ze względu na szybkość przewozu – zwykły, pośpieszny i ekspresowy.

Krajowy list przewozowy składa się z czterech egzemplarzy:

−

oryginału dla adresata,

−

ceduły idącej z przesyłką do stacji przeznaczenia,

−

grzbiet listu przewozowego dla stacji nadania,

−

wtórnika dla nadawcy przesyłki.

Samochodowy list przewozowy i jego treści są podobne do listu kolejowego. Treść

samochodowego listu przewozowego jest podobna do treści listu kolejowego. Mniejsze firmy
transportowe zawierają umowy spisując np. zlecenie przewozu. Przedsiębiorstwo może
również wynająć samochód. W okresie najmu przedsiębiorstwo dysponuje samochodem wg
własnych potrzeb. Przedsiębiorstwo może zlecić wykonanie usług spedycyjnych. Do zakresu
tych usług może należeć przygotowanie ładunku do wysyłki, załadowanie na środek
transportu, wypełnienie dokumentów przewozowych itp. Dokumentem zawarcia umowy
o czynności spedycyjne może być zlecenie pisemne, zamówienie lub inna forma.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie znasz urządzenia magazynowe?
2. Jakie przyrządy pomiarowe są niezbędne w magazynie?
3. Jakie parametry kontrolujemy w magazynie wyrobów gotowych?
4. Jak rozmieścić wyroby w magazynie?
5. W jaki sposób zapewnić wymianę powietrza w magazynie?
6. Jak uniemożliwić dostęp promieni słonecznych do magazynu?
7. Jakim przyrządem kontrolujemy wilgotność pomieszczeń magazynowych?
8. Jak przygotować wyroby do transportu?
9. Jakie znasz rodzaje środków transportowych wewnątrzzakładowych?
10. Jakie znasz rodzaje środków transportowych zewnątrz zakładowych?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj schematyczny plan rozmieszczenia urządzeń magazynowych w magazynie

wyrobów gotowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat urządzenia magazynu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przygotować papier,
4) przygotować przybory do rysowania,
5) wykonać schemat,
6) przedstawić do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Wyposażenie stanowiska pracy:

– przybory do rysowania i pisania,
– przybory kreślarskie,
– przykładowy schemat magazynu wyrobów gotowych,
– literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Ułóż w magazynie wyroby kaletnicze zgodnie z obowiązującymi zasadami.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat magazynowania wyrobów,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) przygotować wyroby do ułożenia w magazynie,
4) ułożyć wyroby zgodnie z zasadami magazynowania,
5) przestawić do oceny.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyroby kaletnicze,

−

magazyn wyrobów gotowych,

−

instrukcja magazynowania,

−

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Opisz, jakie przyrządy pomiarowe powinny znajdować się w magazynie wyrobów

gotowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat magazynowych przyrządów

pomiarowych,

2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zaproponować rodzaj przyrządów pomiarowych do mierzenia parametrów magazynu,
4) zaprezentować zaproponowane przyrządy pomiarowe.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

dzienniczek praktyk,

−

przybory do pisania,

−

przyrządy pomiarowe (termometr, higrometr),

−

literatura z rozdziału 6.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) nazwać urządzenia magazynowe?

¨

¨

2) omówić przyrządy pomiarowe stosowane w magazynie?

¨

¨

3) określić parametry temperatury

i wilgotności powietrza

w magazynie?

¨

¨

4) kontrolować parametry temperatury i wilgotności powietrza?

¨

¨

5) rozmieścić urządzenia magazynowe?

¨

¨

6) rozmieścić wyroby w magazynie wyrobów gotowych?

¨

¨

7)

dobrać środek transportu w zależności od ilości wyrobów
kaletniczych i miejsca wysyłki?

¨

¨

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

4.3. Organizacja sprzedaży

4.3.1. Materiał nauczania

Każdą partię wyrobów przed ich transportem sprawdza się, pod kątem:

−

asortymentu wyrobów; przez porównanie cech na etykiecie z danymi z zamówienia,

−

cechowania; sprawdza się przez porównanie cech zamieszczonych na etykietach
z wymaganiami ustalonymi odpowiednią normą przedmiotową,

−

kolorystyki wyrobów; wyroby kontroluje się organoleptycznie nieuzbrojonym okiem
w rozproszonym świetle dziennym przez porównanie koloru z wzorcem,

−

ilości wyrobów w opakowaniu zbiorczym,

−

prawidłowości zakwalifikowania wyrobów do odpowiedniego gatunku.

Analiza rynku

Znajomość rynku jest podstawą racjonalnej sprzedaży wyrobu.

Warunkiem podejmowania trafnych decyzji związanych ze zbytem wyrobów jest posiadanie
informacji dotyczących sytuacji na rynku. Przedsiębiorstwo zbywające swe wyroby musi
uzyskać informacje o rodzaju i wielkości zapotrzebowania, o przyzwyczajeniach odbiorcy,
o środkach i kanałach dystrybucji, o konkurencji oraz przyczynach wahań na rynku.
Gromadzeniem i analizą informacji rynkowych w przedsiębiorstwie produkcyjnym zajmuje
się dział marketingu.

Główne cele badań marketingowych:

−

ilościowe określenie zjawisk i procesów rynkowych (ile można sprzedać? kto, gdzie
i kiedy kupuje produkowane wyroby?),

−

poznanie motywu postępowania odbiorców na rynku, (dlaczego klienci kupują dane
wyroby lub dlaczego ich nie kupują?).

Źródła informacji wykorzystywanych w badaniach rynku:

−

własne materiały statystyczne, księgowe, dane z komórek zbytu,

−

informacje zamieszczane w gazetach, czasopismach fachowych, publikacje pism
przemysłowo-handlowych, opracowania instytutów handlowych i badawczych.

Główne dziedziny zjawisk rynkowych:

−

analiza popytu – oprócz ustalenia jego poziomu, obejmuje również rodzaje przyczyn
wpływających na ten poziom. Popyt na produkowane wyroby może, bowiem zależeć
od zmian dochodów realnych ludności, upodobań użytkowników, mody itp. W trakcie
analizy rynku zbytu ocenia się również relacje pomiędzy podażą, a popytem wyrobów,

−

ocena konkurencji – jest bardzo istotna, gdyż oprócz analizy zapotrzebowania ważną
sprawą dla producenta jest informacja o tym, które konkurencyjne przedsiębiorstwa ten
sam wyrób na rynku oferują. Badanie rynku powinno, więc przede wszystkim ustalić krąg
konkurentów i ich wpływ na czynniki związane ze zbytem. Do czynników takich należą:
udział konkurencji w interesujących nas produktach na rynku, jakość i wykonanie
wyrobów konkurencyjnych, polityka cenowa i drogi sprzedaży konkurencji, środki
reklamy produktów i posprzedażowa obsługa klientów, warunki płatności i kredytu
stosowane przez konkurencję. Bieżąca obserwacja zachowań firm konkurencyjnych
na rynku jest niezbędna również w tym celu, by móc w porę właściwie zareagować
na politykę cenową lub reklamę prowadzoną przez konkurencję. Badania dotyczące
konkurencji nie mogą ograniczać się tylko do producentów tych samych wyrobów, lecz
należy je również rozszerzyć na substytuty produktów, gdyż one również zagrażają
globalnemu popytowi na produkowane przez przedsiębiorstwo wyroby.

−

kanały dystrybucji – dalsze badania rynku powinny pozwolić na ustalenia, jakimi
kanałami zbytu wyroby będą mogły być wprowadzone na rynek.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Chodzi tu o rozstrzygnięcie liczby ogniw pośrednich na drodze wyrobu od producenta do
konsumenta. Należy określić, czy przedsiębiorstwo powinno tworzyć własne placówki
sprzedaży, czy też korzystać z kanałów zbytu innego przedsiębiorstwa lub firm
handlowych,

−

ocena stosowania reklamy-powinna określić, czy użyte środki reklamy spełniają swoje
zadania. Następnie trzeba ustalić, jaki jest stosunek nakładów związanych
z poszczególnymi formami reklamy do uzyskiwanych korzyści, czyli ocenić efektywność
reklamy. Wszystkie te działania mają doprowadzić do stosowania w przyszłości takich
form reklamy, które na konkretnym rynku i w danej sytuacji gospodarczej pozwolą
sprzedać jak najwięcej określonych wyrobów po optymalnej cenie.

Działalność gospodarcza

Głównym celem działalności gospodarczej w gospodarce wolnorynkowej jest osiąganie

maksymalnych korzyści finansowych bez pomocy lub ochrony państwa. Najważniejszym
celem działalności przedsiębiorstwa jest zysk, czyli przewaga przychodów nad wydatkami.
Zysk przyczynia się do rozwoju firmy, umożliwia zakup maszyn, nowoczesnych technologii
wytwarzania, zatrudnienia nowych pracowników. Zakładaniu firm i ich rozwojowi sprzyjają
rosnący popyt na rynku, możliwość otrzymywania nisko oprocentowanego kredytu
i znalezienia odpowiedniej lokalizacji firmy, stabilność polityczna, dobrze rozwinięty
transport oraz instytucje (m.in.: banki, biura obsługi, doradztwo finansowe i księgowe,
instytucje ubezpieczeniowe, fundacja rozwoju lokalnego i regionalnego), a także wysokie
kwalifikacje potencjalnej siły roboczej. Dobre warunki do inwestowania może tworzyć
lokalna administracja, np. upraszczając procedury zakładania firm.

Innymi celami działalności gospodarczej są:

−

poszerzenie rynku zbytu,

−

utrwalenie własnej pozycji na rynku,

−

wartości niematerialne, np.: produkcja wyrobów wysokiej jakości, terminowość

i solidność w świadczeniu usług.
Procedura rejestracji firmy jest uzależniona od jej formy organizacyjno prawnej.

Najłatwiej i najszybciej można stać się przedsiębiorcą jednoosobowym lub założyć spółkę
jawną. Bardziej skomplikowane jest założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Procedura taka obejmuje:

−

złożenie w Sądzie Rejestrowym wniosku o zarejestrowanie firmy,

−

uzyskanie w urzędzie statystycznym numeru identyfikacyjnego REGON,

−

zgłoszenie identyfikacyjne podatnika we właściwym urzędzie skarbowym i uzyskanie

NIP-u,

−

zgłoszenie się jako płatnika składek w ZUS,

−

zgłoszenie określonej działalności np.: PIP, PIH, sanepid.

Zatrudnienie następuje w chwili, gdy pracownik podpisze umowę o pracę. Zgodnie z nią

pracodawca zatrudnia go na określonym w umowie stanowisku, w określonym czasie i za
określone wynagrodzenie. Po podpisaniu umowy powstaje relacja między pracownikiem,
a pracodawcą, która określana jest jako stosunek pracy.

Stosunek pracy – zobowiązanie pracownika do wykonania pracy na rzecz pracodawcy

i zobowiązanie pracodawcy do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Stosunek pracy
następuje po podpisaniu umowy o pracę, której cechami są:

−

osobiste wykonywanie pracy przez pracownika,

−

podporządkowanie pracownika poleceniom służbowym w czasie wykonywania pracy,

−

odpłatność za pracę.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Umowa o prace może być zawarta na czas określony lub nieokreślony albo na czas

wykonania określonej pracy. Pierwsza umowa o pracę może być zawarta na okres próbny
wtedy pracodawca może ocenić przydatność zatrudnionego pracownika. Pracodawca może
dwukrotnie z każdym pracownikiem zawierać umowę na czas określony, trzecia umowa
z tym samym pracownikiem jeśli nie było miesiąca przerwy, musi być zawarta na czas
nieokreślony. Umowa taka jest korzystniejsza dla pracownika. Umowę o pracę można
podpisać z osobą pełnoletnią po ukończeniu 18 lat, a z osoba młodocianą po ukończeniu 16
lat, ale tylko wtedy jeśli ukończyła gimnazjum i przedstawi świadectwo lekarskie, że praca
nie zagraża jej zdrowiu. Młodociany nie posiadający kwalifikacji zawodowych może być
zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego.

Rola działu sprzedaży w przedsiębiorstwie

Organizacja służby zbytu w przedsiębiorstwie przemysłowym zależy od wielkości

przedsiębiorstwa i rodzaju produkowanych wyrobów.

Zbyt jest fazą działalności gospodarczej przedsiębiorstwa przemysłowego – po procesach

zaopatrzenia i produkcji, a jednocześnie pierwszą fazą obrotu towarowego, w której produkt
przechodzi od wytwórcy do odbiorcy.

Służba zbytu odgrywa w przedsiębiorstwie produkcyjnym podstawową rolę, gdyż

w warunkach gospodarki rynkowej producent często napotyka trudności w sprzedaży swych
wyrobów wynikających z nasycenia rynku oraz konkurencji innych przedsiębiorstw.
Wyprodukowane przez przedsiębiorstwo wyroby nie przynoszą żadnej korzyści
producentowi, dopóki nie zostaną sprzedane, gdyż dopiero wówczas producent otrzymuje
od odbiorców środki pieniężne, z których część przeznacza na pokrycie wydatków
związanych ze swą działalnością gospodarczą, część zaś stanowi zysk przedsiębiorstwa.
Sprzedaż wyrobów nastąpi wówczas, gdy zostaną one pod względem rodzaju, asortymentu,
jakości i ceny dostosowane do popytu na rynku.

Zakres działania służby zbytu w przedsiębiorstwie przemysłowym:

−

dział zbytu kieruje całością spraw związanych ze sprzedażą wyrobów i nadzoruje
działalność podległych mu komórek organizacyjnych,

−

sekcja sprzedaży prowadzi akcję ofertową, przyjmuje zamówienia od odbiorców, zawiera
z nimi umowy o dostawy wyrobów,

−

sekcja marketingu – przeprowadza analizę rynku,

−

zespół magazynów wyrobów gotowych, któremu podlegają magazyny branżowe zajmuje
się przyjmowaniem, przechowywaniem, kompletowaniem przesyłek,

−

sekcja ekspedycji zleca wysyłkę wyrobów gotowych do poszczególnych odbiorców,
wybiera środek transportu,

−

sekcja fakturowania wystawia rachunki na sprzedaż wyrobów czuwa nad terminową
zapłatą należności,

−

sekcja reklamacji przyjmuje i załatwia reklamacje zgłoszone przez odbiorców wyrobów,

−

sekcja z zakresu działalności działu zbytu sporządza zestawienia liczbowe oraz
sprawozdania na potrzeby wewnętrzne przedsiębiorstw handlu zagranicznego,
współpracuje z tymi przedsiębiorstwami w zakresie reklamy swoich wyrobów,

−

transport i spedycja.

Podstawowe zadania komórki zbytu:

−

bezpośrednia sprzedaż wyrobu kupującemu,

−

poszukiwanie odbiorcy wyrobów,

−

udział w wystawach lub targach,

−

analiza rynku zbytu i wybór kanałów dystrybucji,

−

gospodarowanie zapasami wyrobów gotowych,

−

organizowanie obsługi posprzedażowej odbiorców.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Dokumentacja wewnętrzna – obejmuje dokumenty sporządzone przez służbę zbytu,

często we współpracy z innymi komórkami organizacyjnymi przedsiębiorstwa, a zwłaszcza
z działem planowania. Dokumentacja ta, przeznaczona dla poszczególnych ogniw
organizacyjnych przedsiębiorstwa, może dotyczyć np. programowania produkcji.

Dokumenty wewnętrzne związane ze zbytem to:

−

plany produkcji,

−

zlecenia produkcyjne,

−

kalkulacja wstępna,

−

plany operatywne,

−

dowody przyjęcia wyrobów do magazynu oraz ich wydanie.

Dokumentacja handlowa (zewnętrzna) związana jest z obrotem towarowym

i odzwierciedla kontakty handlowe służby zbytu z odbiorcami.

Do podstawowych dokumentów handlowych należą:

−

oferta – stanowiąca propozycję sprzedaży wyrobów na określonych w niej warunkach,

−

umowa o dostawę – zawierana w formie aktu podpisanego przez dostawcę i odbiorcę,
a obejmuje oprócz ściśle sprecyzowanego przedmiotu dostawy również istotne warunki
dostawy,

−

potwierdzenie zamówienia – dokument wystawiony przez służbę zbytu w wypadkach
nadesłania zamówienia przez odbiorcę jako dowód zawarcia umowy o dostawę,

−

zawiadomienie o wysyłce (awizo) – wysyłane przez dostawcę, który powiadamia
o wysyłce wyrobów,

−

zawiadomienie o odbiorze – informujące odbiorcę o przygotowaniu wyrobów do odbioru
oraz o terminie odebrania artykułów z magazynu dostawcy,

−

specyfikacja – wysyłana razem z dostarczanymi wyrobami zawierająca dokładnie
określenie artykułów i ich ilości oraz inne dane charakteryzujące przesyłkę, będąca
dokumentem umożliwiającym sprawdzenie prawidłowości przesyłki,

−

faktura (rachunek) – która jest podstawą do zapłaty należności za dostarczone artykuły
dokumentacją związaną z transportem,

−

kolejowy list przewozowy – przy przewozie koleją na każdą przesyłkę nadawca sporządza
i dostarcza kolei list przewozowy, który po opatrzeniu stemplem przez kolej jest
dowodem zawarcia umowy przewozu. List przewozowy zawiera nazwę nadawcy
i odbiorcy przesyłki oraz rodzaj opakowania,

−

samochodowy list przewozowy.
Negocjacje w działalności gospodarczej są jednym ze sposobów uzyskiwania od innych

tego, czego od nich chcemy. Przedmiotem negocjacji w sferze gospodarczej są najczęściej
transakcje kupna i sprzedaży produktów, dotyczące cen towarów, terminów dostaw, formy
reklamacji, formy płatności itp. Biorąc pod uwagę stosunki panujące podczas negocjacji,
wyróżnia się trzy rodzaje negocjacji:

−

twarde, gdzie uczestnicy negocjacji są przeciwnikami i dążą do pokonania drugiej strony,
żądają jednostronnych korzyści, nie ufają przeciwnikowi, stosują groźby, są nieustępliwi
w stosunku do ludzi i problemów, żądają ustępstw itp.,

−

miękkie, gdzie uczestnicy starają się być partnerami, dążą do porozumienia, ufają sobie,
starają się uniknąć walki, poszukują takiego rozwiązania, które będzie możliwe
do przyjęcia przez obie strony, akceptują ewentualne straty w imię porozumienia,

−

rzeczowe, eliminują negatywne elementy negocjacji twardych i miękkich. Opierają się na
dążeniu do wspólnego rozwiązania problemu. Celem ich jest osiągnięcie rozsądnego
wyniku bez zrażania którejkolwiek strony. Na ogół w tego typu negocjacjach korzyści
odnoszą wszystkie strony.

Skutkiem negocjacji będzie podpisanie umowy sprzedaży. Umowa jest czynnością prawną
i jako czynność prawna składa się z oświadczeń woli, których treścią są skutki prawne
zamierzone przez osoby zawierające umowę.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

W skład umowy sprzedaży wchodzą:

−

elementy przedmiotowo istotne takie jak: zobowiązanie się sprzedawcy do przeniesienia

na kupującego własności rzeczy i jej wydania, zobowiązanie się kupującego do odebrania
rzeczy i zapłaty ceny, określenie rzeczy, określenie ceny,

−

elementy podmiotowo istotne takie jak: miejsce i termin wydania rzeczy, sposób jej

pakowania, miejsce, formę, i termin zapłaty ceny, kogo obciążają koszty transportu,
postanowienia dotyczące gwarancji, kary umowne, odsetek za opóźnienie zapłaty, itp.

Bardzo często umowa przyjmuje formę dokumentu, w którym strony określają wszystkie
postanowienia umowy i potwierdzają jej zawarcie własnoręcznymi podpisami.

Podstawy składania reklamacji:

−

braki ilościowe,

−

zła jakość,

−

przedmiot dostawy nie jest kompletny,

−

nieodpowiednie oznaczenie wyrobów,

−

większa ilość dostarczanych wyrobów niż podane w umowie.

Wstępna ocena zasadności reklamacji odbywa się w magazynie wyrobów gotowych,

a wykonuje ją pracownik działu kontroli jakości. W przypadku uznania reklamacji,
reklamowany wyrób wpływa do magazynu, natomiast w przypadku, gdy reklamacja nie jest
uznana – jest przekazywany do odbiorcy. Po wstępnej analizie wyroby z reklamacji uznanej
jako zasadna zostają przyjęte do magazynu zbytu, a następnie poddane ostatecznej ocenie
określającej miedzy innymi rodzaj uszkodzeń i formę dalszego postępowania.
Wyroby z wadami nie dającymi się usunąć przekazywane są do likwidacji.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są główne cele badań marketingowych?
2. Jakie są procedury zakładania firmy?
3. Jakie rodzaje umów zatrudnienia możemy podpisać?
4. Czym zajmuje się dział zbytu w przedsiębiorstwie?
5. Jakie są podstawowe zadania komórki zbytu?
6. Jakie są podstawowe dokumenty handlowe wystawiane przez dział zbytu?
7. W jakim celu prowadzimy negocjacje handlowe?
8. Jakie elementy wchodzą w skład umowy sprzedaży?
9. Jakie są podstawy składania reklamacji?
10. Jak postępujemy z reklamacją uznaną?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wśród przedstawionych na planszy elementów umowy, wskaż elementy przedmiotowo

istotne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat sporządzania umów,
2) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
3) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
4) pogrupować elementy umowy sprzedaży,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

5) wskazać elementy przedmiotowo istotne,
6) zapisać elementy przedmiotowo istotne w zeszycie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– plansze z elementami umowy,
– dzienniczek praktyk,
– przybory do pisania,
– literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 2

Na podstawie obserwacji w zakładzie produkcyjnym opisz, jaką rolę w zakładzie

produkcyjnym pełni dział sprzedaży wyrobów kaletniczych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacje na temat działu zbytu,
2) zorganizować wycieczkę do zakładu produkcyjnego do działu sprzedaży,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) przygotować przybory do pisania i zeszyt,
5) opisać rolę działu sprzedaży,
6) przedstawić do oceny.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

przybory do pisania,

−

dzienniczek praktyk,

−

literatura z rozdzialu 6.

Ćwiczenie 3

Przygotuj umowę sprzedaży wyrobów kaletniczych, zawierającą wszystkie niezbędne

elementy, korzystając z gotowych formularzy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) odszukać w materiale dydaktycznym informacji na temat sporządzania umów sprzedaży,
2) zapoznać się z zasadami i instrukcją bezpiecznej pracy na stanowisku,
3) przygotować stanowisko pracy,
4) wypełnić formularz,
5) przedstawić wypełniony formularz do oceny.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– formularze umów sprzedaży,
– przybory do pisania,
– dzienniczek praktyk,
– literatura z rozdziału 6.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

podać zadania komórki zbytu?

¨

¨

2)

podać rodzaje negocjacji?

¨

¨

3)

wymienić rodzaje umów zatrudnienia?

¨

¨

4)

podać cele badań marketingowych?

¨

¨

5)

podać podstawowe dokumenty handlowe?

¨

¨

6)

podać elementy wchodzące w skład umowy sprzedaży?

¨

¨

7)

podać sposób postępowania z wyrobami reklamowanymi?

¨

¨

8)

omówić procedury zakładania firmy?

¨

¨

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

5.

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących cechowania, pakowania oraz przechowywania

wyrobów kaletniczych. Wszystkie pytania są pytaniami wielokrotnego wyboru. Tylko
jedna odpowiedź jest poprawna.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

– w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź znakiem X

(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Odpowiedzi udzielaj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję

z wykonanego zadania i sprawdzenia swojej wiedzy na dane tematy.

7. Trudności mogą przysporzyć Ci zadania: 3, 9, 13, 16, gdyż są one na poziomie

trudniejszym niż pozostałe.

8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Pracownikowi kontroli jakości oceniającemu jakość gotowego wyrobu potrzebne są

a) wzorniki do rozkroju.
b) wzorniki montażowe.
c) normy materiałowe.
d) próbki materiałowe.

2. Kontroler jakości powinien posiadać

a) małe doświadczenie.
b) wieloletnią praktykę.
c) duże doświadczenie w rozkroju.
d) duże doświadczenie w montażu.

3. W wyniku negocjacji handlowych sporządzamy

a) normy czasu pracy.
b) umowę sprzedaży.
c) kalkulację kosztów.
d) normy materiałowe.

4. Wyroby reklamowane określone jako zasadne zostają

a) odesłane do odbiorcy.
b) zakwalifikowane do I gatunku.
c) przekazane do naprawy lub zlikwidowane.

d) zakwalifikowane do II gatunku.

5. Kontrola jakości gotowego wyrobu ma na celu

a) sprawdzenie faz produkcji.
b) sprawdzenie materiałów.
c) stwierdzenie jakości wyrobu.
d) sprawdzenie zużycia materiałów.

6. Pojedynczy wyrób pakowany jest najczęściej w opakowanie

a) wytłaczane.
b) transportowe.
c) zbiorcze.
d) jednostkowe.

7. W celu zabezpieczenia teczki męskiej przed zgnieceniem wypełniamy ją

a) papierem.
b) tkaniną.
c) gumą litą.
d) odpadem skóry.

8. W ocenie organoleptycznej wyrobów gotowych kontroler wykorzystuje przede wszystkim

a) normy materiałowe.
b) wzrok i dotyk.
c) analizy laboratoryjne.
d) badania fizyczne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

9. Do istotnych elementów przedmiotowych w umowie sprzedaży zaliczamy

a) określenie ceny.
b) sposób pakowania.
c) kary umowne.
d) miejsce wydania towaru.

10. Rola działu zbytu polega na

a) zakupie materiałów.
b) zakupie narzędzi.
c) sprzedaży towarów.
d) opracowaniu technologii produkcji.

11. Do mierzenia wilgotności w magazynie wyrobów gotowych służy

a) areometr.
b) termometr.
c) higrometr.
d) planimetr.

12. Opakowania zbiorcze wyrobów wykonywane są z

a) papieru.
b) bibuły.
c) tektury.
d) folii aluminiowej.

13. Do pakowania waliz zastosujemy opakowanie

a) transportowe.
b) jednostkowe lub zbiorcze.
c) jednostkowe i transportowe.
d) jednostkowe, zbiorcze i transportowe.

14. Wilgotność względna w magazynie wyrobów gotowych powinna wahać się w przedziale

a) 40–50%.
b) 50–70%.
c) 80–90%.
d) 90–100%.

15. Paski do zegarków przygotowywane są do pakowania przez

a) zwijanie w rolkę.
b) układanie w wiązki po 10 sztuk.
c) mocowanie po 10 sztuk na formatce.
d) zawijanie każdego osobno w cienki papier.

16. Gromadzeniem i analizą informacji rynkowych zajmuje się dział

a) produkcji.
b) zaopatrzenia.
c) księgowości.
d) marketingu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

17. Do zabezpieczenia przed otwarciem opakowań zbiorczych stosujemy

a) sznurek pakowy.
b) paski bibuły.
c) nici naturalne.
d) taśmę samoprzylepną.

18. Papier asfaltowany stosowany do pakowania zabezpiecza wyrób przed

a) uszkodzeniem.
b) wilgocią.
c) słońcem.
d) zgnieceniem.

19. Do podstawowych informacji zamieszczonych na etykietach zaliczamy miedzy innymi

a) kolor nici.
b) sposób montażu.
c) zastosowany klej.
d) materiał podstawowy.

20. W magazynie wyrobów gotowych kontroli polega

a) temperatura.
b) ciśnienie.
c) zapylenie.
d) natężenie światła.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Cechowanie, pakowanie oraz przechowywanie wyrobów kaletniczych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punktacja

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

6. LITERATURA

1. Boratyński J: Podstawy prawa. WSiP, Warszawa 2000
2. Christ J. W. Kaletnictwo. WSiP, Warszawa 1991
3. Christ J. W.: Kaletnictwo – Podręcznik technologii dla ZSS. PWSZ, 1999
4. Giera K. Werpachowski W.: Księga jakości. MCNEMT, Radom 1994
5. Kabat. F. Pietraszewski M. Wybrane zagadnienia z biznesu. eMPi

2

, Poznań 2001

6. Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa

1992

7. Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997
8. Persz T. Obuwnictwo przemysłowe. WSiP, Warszawa 1986
9. Pietraszewski M.: Zarys wiedzy o gospodarce. eMPi

2

, Poznań 2000

10. Wybór Norm
11. www.rabako.com.pl/img_mini/ wozki_widlowe/tf50.gif
12. www.zaopatrzenie.net.pl/. ../04-0004_5-01.jpg
13. www.mount.cad.pl/.../wilgotnosc/higrometr1.jpg
14. www.wyrobydomowe.nazwa.pl/.../ termkotl.jpg