V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
Mierzenie zarządzanie i kreowanie wartości przedsiębiorstwa
Wycena
zarządzanie wartością
przedsiębiorstwa
Cezary Pyszkowski
W a r s z a w a, l u t y 2 0 0 3 r
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
2
Wynikające z przepisów prawa:
•
Wycena aportu, na potrzeby KSH
•
Prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych
Decyzje właścicieli:
! Łączenie i podział przedsiębiorstw
! Nabycie lub sprzedaż zorganizowanej części majątku przedsiębiorstwa
! Podwyższenie kapitału własnego:
• Nowa emisja akcji
• Podwyższenie kapitału zakładowego
! Wniesienie aportu niepieniężnego
!
Implementacja systemów zarządzania zorientowanych na wzrost
wartości (VBM)
Przesłanki szacowania wartości majątku przedsiębiorstwa
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
3
Metody szacowania wartości
Metody majątkowe:
•
Metoda księgowa: wartość aktywów netto
•
Metoda odtworzeniowa
•
Metoda likwidacyjna
Metody dochodowe:
!
Zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF)
•
Zysku ekonomicznego, zmodyfikowany zysk ekonomiczny
Metody rynkowe (wskaźnikowe, mnożnikowe)
Metody mieszane:
•
Niemiecka, szwajcarska, stuttgarcka
Metody niekonwencjonalne:
•
Opcje rzeczywiste
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
4
Wyznaczenie
celów
Opracowanie
strategii
System pomiaru wyników
i systemy motywacyjne
Plany działań
i sporządzenie budżetów
VBM
Zarządzanie wartością spółki (Value Based Management) to kompleksowe podejście do
zarządzania przedsiębiorstwem, w którym wszystkie techniki analityczne i procesy zarządcze są
podporządkowane jednorodnemu celowi jakim jest maksymalizacja jej wartości poprzez
skupienie procesu decyzyjnego na głównych czynnikach kreujących wartość spółki.
Wartość dochodowa
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
5
WARTOŚĆ FIRMY
Bieżąca wartość
wolnych przepływów
gotówkowych
Bieżąca wartość
pozaoperacyjnych
przepływów
gotówkowych
Bieżąca wartość
przepływów gotówkowych
w okresie prognozy
Bieżąca wartość
wartości rezydualnej
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
6
Szacowanie wartości dochodowej spółki, podstawowe założenia
Niezależnie od poszczególnych spotykanych w praktyce teorii tworzenia wartości dla
akcjonariuszy jej podstawowe założenie pozostaje niezmienne i opiera się na relacji
prognozowanych przepływów pieniężnych do kosztu zaangażowanego kapitału.
Wartość Firmy = przyszłe przepływy pieniężne netto / średni ważony koszt kapitału
∑
=
=
+
=
N
t
1
t
t
t
r)
(1
)
E(CashFlow
firmy
(aktywów)
Wartość
gdzie:
N = liczba lat życia inwestycji,
R = stopa dyskontowa, odzwierciedlająca zarówno ryzyko związane z uzyskaniem
określonych przepływów pieniężnych oraz kosztu ich pozyskania.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
7
Wartość firmy określona jest poprzez bieżącą wartość wolnych przepływów
gotówkowych generowanych przez nią w okresie prognozy i bieżącą wartość
rezydualną, generowaną w nieskończoności.
1. Określenie wartości FCF w okresie prognozy:
•
Prognoza wyników (Invested capital, return on invested capital,
expected growth)
2. Określenie wartości rezydualnej:
•
Określenie wyników i wskaźników w pierwszym okresie po przyjętym
okresie prognozy
3. Oszacowanie bieżącej wartości przepływów pieniężnych oraz wartości
rezydualnej
4. Korekty i prezentacja uzyskanych wyników
Kolejność działań
Relacja stopy stabilnego wzrostu do zwrotu na kapitale oraz jego kosztu ?
Kiedy firma, której wartość szacujemy osiągnie poziom stabilnego wzrostu ?
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
8
(A) Suma przepływów pieniężnych dostępnych dostawcom kapitału: przepływy dla
inwestorów (dywidendy, wykup akcji), przepływy dla dostawców długu.
(B) Oszacowanie przepływów pieniężnych przed kosztami finansowymi (kosztami
finansowania długu) lecz po wydatkach związanych z reinwestycjami, tzn.:
EBIT * (1-opodatkowanie EBIT)
- Przyrost kapitału trwałego
- Przyrost kapitału obrotowego
= Free Cash Flow dla Spółki
Free Cash Flow - przepływy pieniężne dla firmy
Przepływy pieniężne - dostępne spółce środki pieniężne po opodatkowaniu oraz po
uwzględnieniu wszelkich nakładów inwestycyjnych i reinwestycyjnych.
Niezależnie od źródła finansowania działalności gospodarczej - środki własne (kapitały
postawione do dyspozycji przez inwestorów) lub różnego rodzaju kapitały dłużne.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
9
Równoważnie FCF można ustalić poprzez skumulowanie nakładów inwestycyjnych
netto oraz zmiany w kapitale pracującym i przedstawienie ich łącznie jako procentowego
udziału w zysku operacyjnym po opodatkowaniu.
Zestawiając wartości inwestycji z zyskiem operacyjnym po opodatkowaniu uzyskujemy
stopę reinwestycji, wolne przepływy pieniężne dostępne dla firmy mogą być ustalone w
następujący sposób:
Free Cash Flow dla Spółki
= EBIT * (1-t) * (1-Reinvestment Rate)
Free Cash Flow - przepływy pieniężne dla firmy
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
10
FCF
NOPLAT
n
* – Inwestycje Netto
n
* według Tom Copeland
(NOPLAT+Amortyzacja) – (Inwestycje Netto+Amortyzacja)
Przepływy gotówkowe brutto – Inwestycje brutto
FCF n
NOPLAT to zysk operacyjny netto przed
opodatkowaniem, który spółka uzyskałaby gdyby nie była
zadłużona. Nie wchodzą w jego skład przychody i koszty
odsetkowe, zysk lub strata z zaprzestanej działalności
operacyjnej, wynik zdarzeń nadzwyczajnych oraz dochód
z inwestycji pozaoperacyjnych.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
11
* według Tom Copeland
Podatek dla potrzeb wyceny traktowany jest w
kategoriach gotówkowych, dlatego podatek
odroczony zyskuje cechy kapitału, z którego
inwestorzy mogą uzyskać dochód
zmiana stanu
odroczonego podatku
dochodowego
Podatek dochodowy potencjalnie obciążający
zysk operacyjny
podatkowanie EBIT
Zysk operacyjny netto dostępny wszystkim
dostawcom kapitału (EBITDA – Amortyzacja)
EBIT
Net operating profit less adjusted taxes – zysk
operacyjny netto minus skorygowane
obciążenie podatkowe
NOPLAT
(-)
(+)
(=)
W celu sprawdzenia poprawności ustalenia NOPLAT można uzgodnić
uzyskany wynik z zyskiem netto.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
12
Opodatkowanie EBIT
To hipotetyczny podatek dochodowym, którym obciążony byłby EBIT. Jego wartość
wynika wyłącznie w operacyjnej działalności spółki i nie uwzględnia zadłużenia,
inwestycji kapitałowych i przychodów pozaoperacyjnych (zdarzeń nadzwyczajnych).
Opodatkowanie EBIT jest równe sumie podatku dochodowego (bieżącego i
odroczonego) skorygowanego o wysokość podatku dochodowego wynikającego z
przychodów i kosztów odsetkowych oraz pozycji pozaoperacyjnych.
- podatek od przychodów pozaoperacyjnych
- podatek od przychodów odsetkowych
+ osłona podatkowa z tytułu kosztów odsetkowych
+ Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat
Opodatkowanie EBIT
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
13
Wartość rezydualna – terminal value
Najczęściej stosowanym sposobem szacowania wartości rezydualnej jest metoda
zakładająca, iż przepływy pieniężne poza okresem prognozy będą rosły liniowo w
nieskończoność. Założenie takie można opisać za pomocą uproszczonej formuły renty
kapitałowej i określić wzorem:
n
1
n
1
n
n
g
WACC
FCFF
rezydualna
Wartość
−
=
+
+
Założono, iż koszt kapitału- WACC; oraz
g
– stopa wzrostu; są stałe w
nieskończoności. Ze względu na fakt, iż stopa wzrostu żadnego przedsiębiorstwa nie
może być stale wyższa od stopy wzrostu całej gospodarki, w której ono funkcjonuje,
możliwe jest przyjęcie kolejnego założenie, iż stopa wzrostu przedsiębiorstwa o
ustabilizowanym wzroście nie może przewyższać ogólnej stopy wzrostu gospodarki. Z
tego samego powodu, przedsiębiorstwa o stabilnej stopie wzrostu powinny zakładać, iż
z ich funkcjonowaniem związany jest średni dla danej gospodarki poziom ryzyka.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
14
Wartość rezydualna – terminal value cd.
n
WACC
t)
1
(
−
=
+
=
1
n
WACC
ROC
EBIT
rezydualna
Wartość
ROCn (zwrot na zainwestowanym kapitale) jest stopą zwrotu na kapitale jaką firma
może uzyskać w okresie stabilnego wzrostu. W szczególnym przypadku, gdy ROC
równy jest kosztowi kapitału, wartość rezydualną firmy można przedstawić
następująco:
Przygotowując prognozę na okres n+1 należy mieć na uwadze, iż przy zazwyczaj
niższej stopie wzrostu w okresie do nieskończoności, w stosunku do okresu
prognozy, poziom inwestycji będzie również odpowiednio niższy, a to wpłynie na
zwiększenie FCF.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
15
Stopa dyskontowa
własny
Kapitał
Dług
Dług
koszt
własny
Kapitał
Dług
asny
Kapitał wł
koszt
WACC
d
kw
+
+
+
=
Wartość prognozowanych przepływów pieniężnych korygowana jest do wartości
bieżącej. Użyta stopa dyskonta powinna odzwierciedlać koszt kapitałów użytych do
finansowania działalności przedsiębiorstwa. Stopą uwzględniającą koszt kapitału
własnego oraz obcego jak i ich wagę w kapitale zakładowym jest średni ważony koszt
kapitału (WACC).
Koszt kapitału własnego odzwierciedla wymaganą przez inwestorów stopę zwrotu
związaną z finansowaniem działalności spółki, a koszt długu określony jest przez
bieżącą stopę oprocentowania kapitałów obcych skorygowaną o korzyści podatkowe.
Udział poszczególnych rodzajów kapitałów ustalany jest na podstawie ich wartości
rynkowej.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
16
Najczęściej wykorzystywanym modelem na podstawie, którego mierzony jest koszt
kapitału własnego jest Capital Assets Pricing Model (CAMP). Przyjmuje on
założenie, że koszt kapitału własnego równy jest stopie zwrotu z wolnych od ryzyka
papierów wartościowych, powiększonej o iloczyn ryzyka systematycznego
(współczynnik beta) dla danej firmy i rynkowej ceny ryzyka (premia za ryzyko
rynkowe).
Stopa dyskontowa, koszt kapitału własnego
Koszt kapitału własnego CAMP = rf +(Erm - rf ) * ß
gdzie:
rf
- wolna od ryzyka stopa zwrotu
Erm
- oczekiwana stopa zwrotu z całego portfela rynkowego
(Erm - rf ) - premia za ryzyko rynkowe
ß
- ryzyko systematyczne kapitału własnego
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
17
(rf) - stopa wolna od ryzyka, jest to hipotetycznie wolna od ryzyka stopa zwrotu z
papieru wartościowego o zerowym ryzyku niewypłacalności. Teoretyczny
współczynnik ß dla takiego papieru wartościowego powinien wynosić 0, przy czym ß
dla całego portfela rynkowego wynosi 1.
W praktyce dla ustalenia stopy wolnej od ryzyka wykorzystuje się stopy zwrotu z
bonów skarbowych, lub obligacji skarbowych. Wybierając konkretne obligacje
skarbowe należy zwrócić uwagę na okres ich wykupu i dopasowanie go do okresu, na
który prognozowane są przepływy pieniężne spółki.
(Erm - rf ) - premia za ryzyko rynkowe, jest to różnica pomiędzy oczekiwaną stopą
zwrotu z portfela rynkowego i stopą zwrotu walną od ryzyka. (np. różnica pomiędzy
długoterminową stopą zwrotu z portfela akcji zbudowanego na indeksie giełdowym a
rentownością długoterminowych obligacji skarbowych)
Stopa dyskontowa, CAMP cd.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
18
Pozaoperacyjne przepływy gotówkowe po opodatkowaniu
To przepływy gotówkowe po opodatkowaniu, pochodzące z pozycji nie związanych z
działalnością operacyjną. Nie są one składnikiem wolnych przepływów gotówkowych.
Typowy przepływy pozaoperacyjne to:
•
Przepływy gotówkowe z zaniechanej działalności gospodarczej
•
Przepływy gotówkowe z działalności inwestycyjnej
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
19
Returne on capital, zwrot na zainwestowanym kapitale – uzyskiwane wyniki a
oczekiwania inwestorów kontra alternatywne projekty inwestycyjne.
Expected growth, spodziewana stopa wzrostu zysku operacyjnego, wolnych
przepływów gotówkowych.
Weryfikacja przygotowanej prognozy – porównanie uzyskanej stopy wzrostu z
wynikami finansowymi porównywalnych przedsiębiorstw.
Prognozowane wyniki finansowe
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
20
Wartość firmy, wartość firmy dla akcjonariuszy
Wartość kapitału własnego na
akcję
Wartość kapitału własnego
Zadłużenie
Wartość firmy
Nadwyżka zbywalnych
papierów wartościowych
Wartość działalności
operacyjnej
+
=
-
=
Bieżąca wartość FCF
Bieżąca wartość wartości
rezydualnej
Bieżąca wartość działalności
pozaoperacyjnej
Rynkowa wartość
zadłużenia
Wartość przypadająca na
jedną wyemitowaną akcję
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
21
Value
Value
Value
Value
Based
Based
Based
Based
Management
Management
Management
Management
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
22
Maksymalizacja
wartości dla
właścicieli
Maksymalizacja
wartości
operacyjnej
Przekazywanie
właścicielom całej
wartości operacyjnej
Dostarczanie inwestorom
bazy informacyjnej
umożliwiającej prawidłową
wycenę kapitałów
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
23
Zarządzanie wartością firmy, nośniki wartości
Przyjmując założenie, iż wzrost wartości przedsiębiorstwa mierzony jest na
podstawie modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych, wartość firmy
można kształtować poprzez działania w następujących obszarach:
•
Wzrost wartości przepływów pieniężnych generowanych
przy użyciu istniejących aktywów
•
Wzrost spodziewanej stopy wzrostu
•
Wydłużenie okresu przyspieszonego wzrostu, budowa i
utrzymanie przewagi konkurencyjnej
•
Redukcja kosztu kapitału
Działania w konsekwencji, których nie następuje określona zmiana wartości
przepływów pieniężnych, spodziewanej stopy wzrostu, okresu przyspieszonego
wzrostu lub kosztu kapitału nie wpływają na wartość dochodową
przedsiębiorstwa
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
24
Wzrost wartości przepływów pieniężnych generowanych przy użyciu istniejących
aktywów, których nabycie zostało sfinansowane poniesionymi już nakładami
inwestycyjnymi.
Działania takie będą zwiększały wartość o ile wartość przepływów pieniężnych przez
nie generowana jest mniejsza od ich kosztu kapitału lub w uznaniu zarządu nie jest tak
duża jak mogłaby być w optymalnych warunkach.
1.1 Złe inwestycje; Możliwe decyzje: zatrzymać, sprzedać lub zlikwidować
1.2 Poprawa sprawności operacyjnej; Zysk operacyjny/przychodów: wzrost
sprzedaży, wzrost marży na sprzedaży, obniżenie kosztów zatrudnienia,
obniżenie kosztów szkoleń itp…
1.3 Redukcja obciążeń podatkowych
1.4 Redukcja wydatków inwestycyjnych związanych z posiadanymi aktywami
Reinwestycje<amortyzacji
1.5 Ograniczenie nie gotówkowego kapitału pracującego
Wzrost wartości przepływów pieniężnych
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
25
Wzrost spodziewanej stopy wzrostu
Firmy z niskimi bieżącymi przepływami pieniężnymi mogą osiągać wysoką wartość,
jeżeli będą w stanie uwiarygodnić podwyższoną stopą wzrostu w przyszłości.
Wyższy wzrost wartości przepływów pieniężnych może pochodzić z:
• wyższych bieżących nakładów inwestycyjnych lub
• wyższego zwrotu na zainwestowanym kapitale
Jednakże zwiększenie spodziewanej stopy wzrostu nie zawsze przekłada się na
zwiększenie wartości. Zwiększenie spodziewanej stopy wzrostu może być
równoważone innymi czynnikami. Tak, więc zwiększone nakłady inwestycyjne
skutkują zwiększeniem prognozowanej stopy wzrostu, ale za cenę zmniejszenia
bieżących przepływów pieniężnych.
Wzrost zwrotu na zainwestowanych kapitałach powoduje również wzrost oczekiwań
co do przyszłej stopy wzrostu, jednak wartość spółki może ulec zmniejszeniu poprzez
wzrost ryzyka i ponad proporcjonalny wzrost kosztu kapitału.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
26
Wpływ zmian wielkości nakładów inwestycyjnych na wartość firmy obrazują poniższe
zależności:
Zwiększenie spodziewanej stopy
wzrostu:
Spodziewana stopa wzrostu = Stopa
inwestycji * Stopa zwrotu na
zainwestowanym kapitale
Zmniejszenie FCF firmy:
FCFF = EBIT (1-tax) * (1-stopa
inwestycji)
Zwiększenie wartości inwestycji
Zmniejszenie wartości inwestycji
Zwiększenie stopy zwrotu na zainwestowanym kapitale (increase ROIC)
Zwiększenie nakładów inwestycyjnych
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
27
any
zainwestow
Kapitał
Sprzedaż
Sprzedaż
)
t
1
(
EBIT
ROIC
×
−
=
lub inaczej
kapitału
anego
zainwestow
Rotacja
niu
opodatkowa
po
j
operacyjne
i
rentownośc
Stopa
ROIC
×
=
Jeżeli przedsiębiorstwo zwiększa ceny, zwiększa się wówczas stopa rentowności
jednak przy jednoczesnym spadku rozmiarów sprzedaży (w konsekwencji wskaźników
rotacji). Poziom zmian, przy który nastąpi spadek sprzedaży zależy oczywiści od tego
na ile elastyczny jest popyt na produkty oferowane przez daną firmę oraz od
charakterystyki i konkurencyjności całego rynku.
Polityka cenowa a zwrot na zainwestowanym kapitale i kreowanie wartości.
Zwrot na zainwestowanym kapitale w projekt lub przedsiębiorstwo może być opisany
jako funkcja jego stopy rentowności operacyjnej po opodatkowaniu i wskaźnika rotacji
kapitałów.
Zwiększenie stopy zwrotu na zainwestowanym kapitale (increase ROIC)
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
28
Tak jak założono przy konstruowaniu modelu oceny wartości firmy, każde
przedsiębiorstwo po pewnym okresie szybszego, nieprzeciętnego wzrostu osiąga stan
równowagi, stabilnego wzrostu.
W okresie prognozy, gdy możliwe jest szczegółowe prognozowanie stopy zwrotu jest
ona zazwyczaj istotnie wyższa od stopy przyjętej dla okresu poza prognozą, w którym
odpowiada ona zazwyczaj stopie wzrostu gospodarki, w której funkcjonuje
przedsiębiorstwo.
Czyli im dłuższy okres prognozy (wyższego od przeciętnego zwrotu na
zainwestowanych kapitałach, przy zachowaniu pozostałych czynników na
niezmienionym poziomie) tym w rezultacie wyższa wartość firmy.
Wydłużenie okresu nieprzeciętnej stopy wzrostu
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
29
Oczywiście nie jest możliwe przedłużanie okresu nieciętnego zwrotu na dowolny okres
czasu przy założeniu, iż przedsiębiorstwo funkcjonuje w środowisku konkurencyjnym.
Wejście na rynek konkurencyjnych przedsiębiorstw przyciągniętych większymi od
przeciętnych zwrotami prowadzi w naturalny sposób do obniżenia rentowności.
Niemniej jednak, oceniając możliwe zachowania konkurencji należy mieć również na
uwadze rzeczywiście funkcjonujące bariery wejścia nowych konkurentów na dany
rynek.
Mając na uwadze zależność pomiędzy długością okresu nieprzeciętnego wzrostu a
wysokością barier stojących przed konkurentami chcącymi wejść na dany rynek, firmy
chcące maksymalnie przedłużyć okres takiego nieprzeciętnego wzrostu mogą
podwyższać istniejące lub kreować dodatkowe bariery wejścia na rynek innych spółek.
Wydłużenie okresu nieprzeciętnej stopy wzrostu
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
30
Brand Name
Patenty, licencje i koncesje
Koszty rezygnacji
Poziom kosztów - tworzenie przez firmy niskich kosztów produkcji. Klasycznymi
przykładami są:
−
Wykorzystanie efektu skali do ponadprzeciętnego obniżenia kosztów produkcji
w stosunku do mniejszych producentów,
−
Posiadanie lub wykorzystywanie prawa wyłączności do dystrybucji,
−
Uzyskanie dostępu do niższego kosztu pracy (przykładem może być firma LPP
SA) lub tańszego źródła zaopatrzenia w produkty lub surowce (główny
czynnik konkurencyjny w przypadku przedsiębiorstw wydobywczych).
Wydłużenie okresu nieprzeciętnej stopy wzrostu
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
31
Koszt kapitału rozumiany jako średni ważony koszt łącznych zainwestowanych
kapitałów, czyli najogólniej kapitałów własnych i obcych. Wpływ kosztu kapitału na
wartość firmy uwzględniona jest faktem dyskontowania przy jego pomocy
uzyskiwanych przez firmę wolnych przepływów pieniężnych. Utrzymywanie
przepływów pieniężnych na niezmienionym poziomie przy jednoczesnym zmniejszeniu
koszty kapitału prowadzi do zwiększenia wartości firmy.
Zmiana poziomu ryzyka operacyjnego
Wykorzystanie dźwigni operacyjnej
Zmiana struktury zaangażowanych kapitałów
Zmiana formy finansowania
Redukcja kosztu kapitału
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
32
422
382
347
310
267
255
256
225
196
143
Suma
48
46
44
40
30
30
40
30
26
20
w tym, nieoprocentowane
53
59
65
66
55
65
86
65
56
43
Zobowiązania krótkoterminowe
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
w tym, nieoprocentowane
43
43
43
43
43
43
44
62
61
37
Zobowiązania długoterminowe
96
102
108
109
98
108
130
127
117
80
Zobowiązania
276
230
189
151
119
97
76
48
29
13
zysk zatrzymany
50
50
50
50
50
50
50
50
50
50
kapitał podstawowy
326
280
239
201
169
147
126
98
79
63
Kapitał własny
422
382
347
310
267
255
256
225
196
143
Suma
179
133
92
54
22
0
0
0
0
0
udziały lub akcje
31
30
29
26
20
20
26
20
17
13
Środki pieniężne
210
163
121
80
42
20
26
20
17
13
Inwestycje krótkoterminowe
48
46
44
40
30
30
40
30
26
20
Należności krótkoterminowe
24
23
22
20
15
15
20
15
13
10
Zapasy
282
232
187
140
87
65
86
65
56
43
Majątek obrotowy
130
130
130
130
130
130
100
80
50
0
nowe inwestycje
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
w miejscu
140
150
160
170
180
190
170
160
140
100
Majątek trwały
n+1
8
7
6
5
4
3
2
1
BO
Przykład wyceny metodą DCF, bilans
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
33
Przykład wyceny metodą DCF, założenia
Koszty poniesione = koszty okresu
201
178
155
132
109
86
63
43
25
10
Amortyzacja narastająco
23
23
23
23
23
23
20
18
15
10
Razem
13
13
13
13
13
13
10
8
5
Nowe inwestycje
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
Majątek w miejscu
10%
Amortyzacja
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
34
27%
27%
27%
27%
27%
27%
27%
27%
27%
27%
Stopa podatku dochodowego
45
41
38
32
22
21
29
19
16
13
Zysk / Strata netto
17
15
14
12
8
8
11
7
6
5
podatek bieżący
17
15
14
12
8
8
11
7
6
5
Podatek dochodowy, w tym:
62
57
51
44
30
28
39
26
22
18
Zysk / Strata brutto
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
62
57
51
44
30
28
39
26
22
18
Zysk strata na działalności gospodarczej
6
7
8
8
8
9
11
12
11
7
Koszty finansowe
8
6
4
2
1
0
0
0
0
0
Przychody finansowe
25%
25%
25%
25%
25%
25%
25%
25%
25%
25%
marża na działalności operacyjnej
60
58
55
50
38
38
50
38
33
25
Zysk strata na działalności operacyjnej
12
12
11
10
8
8
10
8
7
5
Pozostałe koszty operacyjne
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Pozostałe przychody operacyjne
30%
30%
30%
30%
30%
30%
30%
30%
30%
30%
marża na sprzedaży
72
69
66
60
45
45
60
45
39
30
Zysk strata ze sprzedaży
168
161
154
140
105
105
140
105
91
70
Koszty, w tym:
240
230
220
200
150
150
200
150
130
100
Przychody ze sprzedaży
n+1
8
7
6
5
4
3
2
1
Przykład wyceny metodą DCF, założenia
FCF = (NOPLAT - Nakłady inwestycyjne netto)
Nakłady Inwestycyjne netto
Amortyzacja
NAKŁADY INWESTYCYJNE BRUTTO
Zmiana wartości kapitału pracującego
Zobowiązania handlowe
Zobowiązania bieżące
Papiery wartościowe do obrotu
Nadwyżka środków pieniężnych
Majątek obrotowy
KAPITAŁ PRACUJĄCY
Amortyzacja
Wzrost stanu rzeczowego majątku trwalego
INWESTYCJE I REINWESTYCJE W MT
PRZEPŁYWY GOTÓWKOWE BRUTTO
Amortyzacja (+)
NOPLAT
Zmiana stanu odroczonego podatku dohcodowego (+)
Podatek od przychodów pozaoperacyjnych (-)
Podatek od przychodów odsetkowych (-)
Osłona podatkowa z tytułu kosztów odsetkowych (+)
Podatech dohcodowy zrachunku zysków i strat (+)
Opodatkowanie EBIT (-)
EBIT
2
1
BO
WOLNE PRZEPŁYW Y GOTOWKOWE
FCF = (NOPLAT - Nakłady inwestycyjne netto)
Nakłady Inwestycyjne netto
Amortyzacja
NAKŁADY INWESTYCYJNE BRUTTO
Zmiana wartości kapitału pracującego
Zobowiązania handlowe
Zobowiązania bieżące
Papiery wartościowe do obrotu
Nadwyżka środków pieniężnych
Majątek obrotowy
KAPITAŁ PRACUJĄCY
Amortyzacja
Wzrost stanu rzeczowego majątku trwalego
INWESTYCJE I REINWESTYCJE W MT
PRZEPŁYWY GOTÓWKOWE BRUTTO
Amortyzacja (+)
NOPLAT
Zmiana stanu odroczonego podatku dohcodowego (+)
Podatek od przychodów pozaoperacyjnych (-)
Podatek od przychodów odsetkowych (-)
Osłona podatkowa z tytułu kosztów odsetkowych (+)
Podatech dohcodowy zrachunku zysków i strat (+)
Opodatkowanie EBIT (-)
EBIT
2
1
BO
WOLNE PRZEPŁYW Y GOTOWKOWE
Współczynnik dyskontujący
E
Ważony koszt kapitału własnego
Realny koszt długu
WACC
D
Beta
Premia za ryzyko rynkowe
Stopa wolna od ryzyka
Koszt kapitału własnego
C
Koszt kapitału obcego
B
Udział długu
Udział kapitału własnego
Wartość rynkowa długu
Wartość rynkowa kapitału własnego
A
2
1
BO
Współczynnik dyskontujący
E
Ważony koszt kapitału własnego
Realny koszt długu
WACC
D
Beta
Premia za ryzyko rynkowe
Stopa wolna od ryzyka
Koszt kapitału własnego
C
Koszt kapitału obcego
B
Udział długu
Udział kapitału własnego
Wartość rynkowa długu
Wartość rynkowa kapitału własnego
A
2
1
BO
W a rto ś ć re z yd u a ln a
B
W a rto ś ć re z yd u a ln a
A
R O IC = W
A C C
S ta ły w z ro s t
F C F
W A C C
n + 1
2 %
g
F C F
R e in ve s tm e n t R a te
ś re d n ia z 5 la t
R e in ve s tm e n t R a te
n
B
F C F
A m o rtyz a c ja
In w e s tyc je b ru tto
Z m ia n a k a p ita łu
p ra c u ją c e g o
N O P L A T
A
n + 1
W a rto ś ć re z yd u a ln a
B
W a rto ś ć re z yd u a ln a
A
R O IC = W
A C C
S ta ły w z ro s t
F C F
W A C C
n + 1
2 %
g
F C F
R e in ve s tm e n t R a te
ś re d n ia z 5 la t
R e in ve s tm e n t R a te
n
B
F C F
A m o rtyz a c ja
In w e s tyc je b ru tto
Z m ia n a k a p ita łu
p ra c u ją c e g o
N O P L A T
A
n + 1
Cena akcji
Liczba akcji
Wartość firmy dla akcjonariuszy
Dług
Wartość firmy
Nadwyżka zbywalnych papierów
wartościowych
Wartość działalności operacyjnej
Zdyskontowana wartość
rezydualna
Suma DCF
DCF
Współczynnik dyskontujący
FCF
Nakłady inwestycyjne netto
NOPLAT
n+1
8
7
6
5
4
3
2
1
BO
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
39
Wycena
Wycena
Wycena
Wycena
wskaźnikowa
wskaźnikowa
wskaźnikowa
wskaźnikowa
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
40
Relativ Valuetion
O ile metody dochodowe wyceny wartości firmy skupiają się na ocenie przepływów
pieniężnych, stopy wzrostu i charakterystyki ryzyka, to podstawą metod
porównawczych są ceny najbardziej zbliżonych aktywów, których wycena
odbywa się na rynku regulowanym.
1. Wybór wskaźnika stanowiącego podstawę porównania, zdefiniowanie
wielkości kształtujących wielkość wskaźnika
2. Wybór firm porównywalnych
3. Dokonanie kalkulacji wartości
4. Dokonanie korekt
Microsoft Corporation, NYSE
General Electric Company
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
41
!
Mała liczba niezbędnych założeń,
!
Przejrzystość stosowanych metod,
!
Czytelność prezentacji wyników
!
Łatwy dostęp do informacji i szybkość kalkulacji
Najważniejsze zalety
Wyniki wycen mnożnikowych w o wiele większym stopniu odzwierciedlają bieżące
nastroje rynkowe, są bowiem miarą wartości porównawczej a nie wewnętrznej.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
42
Ignorowanie najistotniejsze z punktu widzenia wartości zmiennych:
- ryzyko
- stopa wzrostu
- przepływy pieniężne
Uzależnianie wyników od bieżącej sytuacji rynkowej
Możliwość łatwej manipulacji:
- brak przejrzystości, co do niektórych stosowanych zmiennych
- dowolność przy doborze porównywanego mnożnika, określaniu
grupy porównywanych przedsiębiorstw
- wprowadzanie korekt, np. dotyczących poziomu rozwoju danej
spółki lub rynku
Potencjalne pułapki
Niezachowanie należytej staranności przy sporządzaniu wyceny mnożnikowej często
prowadzi błędnych wniosków. Umiejętne wykorzystanie właściwości mnożników
umożliwia „poprawne” udowodnienie dowolnej wartości wycenianego
przedsiębiorstwa.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
43
Normalizacja porównywanych wielkości - mnożniki
Cena rynkowa akcji = Wartość przedsiębiorstwa / liczba wyemitowanych akcji
⇓⇓⇓⇓
Nominalne ceny rynkowe akcji nie są porównywalne.
Aby działanie takie było możliwe niezbędne jest odpowiednie znormalizowanie
porównywanych wartości.
Porównywane wartości mogą być normalizowane w stosunku do:
- zysków
- wartości księgowej
- wartości odtworzeniowej
- wielkości przychodów
- innych specyficznych dla danej branży zmiennych
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
44
Firmy lub grupy firm, które służące za punkt odniesienia.
Zadanie to jest o tyle trudne, że w gospodarce nie istnieją identyczne przedsiębiorstwa,
a przedsiębiorstwa funkcjonujące nawet w tej samej branży różnią się (oceniając jej na
najbardziej ogólnym poziomie) ryzykiem prowadzonej działalności operacyjnej,
stopą wzrostu i strukturą przepływów pieniężnych.
Baza firm porównywalnych
Pomimo bardzo szerokiego zastosowania, jakim obecnie cieszą się metody
porównawcze – większość dostępnych na rynku raportów analitycznych posługuje się
w określonym zakresie tymi metodami, są one podstawowym narzędziem dla oceny
spółek oferujących swoje akcje w pierwszych ofertach publicznych, jak również
znajdują zastosowanie przy tak skomplikowanych transakcjach jak fuzje i przejęcia -
konieczne jest zachowanie najdalej idącej ostrożności i to zarówno przy ich
konstruowaniu jak i ocenie dostarczonych wyników.
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
45
Mnożniki wartości
Zysk na jedną akcję
Cena rynkowa jednej akcji
P/E
Zysk dla akcjonariuszy:
• zysk netto ostatniego sprawozdania rocznego
• zysk netto z ostatnich zakończonych czterech
kwartałów
• prognozowany zysk netto
• Bieżąca liczba akcji,
• Średnia liczba akcji z
danego okresu
• Prognozowana liczba
akcji (waranty,
obligacje zamienne,
obligacje z prawem
pierwszeństwa
• Łącznie z akcjami
uprzywilejowanymi
Wartość kapitałów własnych:
• Bieżąca cena rynkowa
• Średnia cena rynkowa z danego
okresu
• Wartość kapitałów własnych
ustalona metodą dochodową
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
46
Mnożniki wartości, zyski
Wartość księgowa na akcję
Cena rynkowa jednej akcji
P/BV
Wartość kapitałów własnych lub wartość
likwidacyjna (odtworzeniowa) na podstawie:
• ostatniego sprawozdania rocznego
• ostatnich zakończonych czterech kwartałów
• prognozowana
• Bieżąca liczba akcji,
• Średnia liczba akcji z
danego okresu
• Prognozowana liczba
akcji (waranty,
obligacje zamienne,
obligacje z prawem
pierwszeństwa
• Łącznie z akcjami
uprzywilejowanymi
Wartość kapitałów własnych:
• Bieżąca cena rynkowa
• Średnia cena rynkowa z danego
okresu
• Wartość kapitałów własnych
ustalona metodą dochodową
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
47
Decydując się na korzystanie z wskaźników księgowych - bilansowych, należy
zwrócić uwagę na możliwość stosowania różnych zasad rachunkowości.
Porównywane firmy, nawet te działające w ramach jednego rynku (nie wspominając
już o firmach działających na różnych kontynentach) mogą posługiwać się różnymi
zasadami wyceny pozycji bilansowych, różnym sposobem amortyzacji majątku
trwałego.
W poszczególnych przypadkach analizowanych przedsiębiorstw uzyskanie
informacji na temat rozbieżności w przyjętych przez nie zasadach rachunkowości
może stwarzać istotne problemy, a doprowadzenie do porównywalności
sprawozdań finansowych sporządzonych przy zastosowaniu np. US GAAP a PS
może okazać się nieefektywne. Jedną z możliwości ominięcia trudności
wynikających z przyjętych zasad rachunkowości jest alternatywne zastosowanie do
ustalenia mnożnika wartości odtworzeniowej lub likwidacyjnej.
Mnożniki wartości, wartość księgowa
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
48
Mnożniki wartości, przychody
Przychody ze sprzedaży
Cena rynkowa jednej akcji
P/S
Wartość kapitałów własnych lub wartość
likwidacyjna (odtworzeniowa) na podstawie:
• ostatniego sprawozdania rocznego
• ostatnich zakończonych czterech kwartałów
• prognozowana
• Bieżąca liczba akcji,
• Średnia liczba akcji z
danego okresu
• Prognozowana liczba
akcji (waranty,
obligacje zamienne,
obligacje z prawem
pierwszeństwa
• Łącznie z akcjami
uprzywilejowanymi
Wartość kapitałów własnych:
• Bieżąca cena rynkowa
• Średnia cena rynkowa z danego
okresu
• Wartość kapitałów własnych
ustalona metodą dochodową
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
49
Niezależnie od specyfiki sektora, dodatkową cechą charakterystyczną tego rodzaju wskaźników jest fakt, iż
mogą być one liczone niezależnie od wyników i ewidencjonowanych wartości księgowych. Ta cecha z jednej
strony ułatwiająca porównywanie spółek różnej wielkości, działających i notowanych na różnych rynkach
pomijana jest jednak ich ocena fundamentalna. Należy pamiętać, iż np. liczba „kliknięć” może nie mieć nic
wspólnego z ryzykiem działalności operacyjnej oraz generowanymi przez spółkę dochodami, zyskami lub
wartością księgową.
Ponadto, o ile wskaźniki takie mogą służyć do porównywania np. efektywności funkcjonowania spółek przy
uwzględnieniu specyficznych dla danej branży mierników to mogą prowadzić one do fałszywych wniosku ze
względu na to, iż ignorowane są informacje na temat stanu całego rynku.
Mnożniki wartości, specjalistyczne
Charakterystyczne dla branży
wielkości
Cena rynkowa jednej akcji
P/S
• Bieżąca cena rynkowa
• Średnia cena rynkowa z danego
okresu
• Wartość kapitałów własnych
ustalona metodą dochodową
• Bieżąca liczba akcji,
• Średnia liczba akcji z danego okresu
• Prognozowana liczba akcji (waranty,
obligacje zamienne, obligacje z prawem
pierwszeństwa
• Łącznie z akcjami uprzywilejowanymi
Specyficzne dla danego sektora wielkości:
• liczba linii telefonicznych
• liczba „kliknięć”
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
50
Po pierwsze
zapewnić, wewnętrzną spójność, tzn. jednolite zasady
sporządzania dla wszystkich porównywanych jednostek
Po drugie
określić obszar jaki może zostać poddany porównaniom, tzn.
wybrany sektor w obrębie gospodarki danego państwa, lub
porównywania globalne
Po trzecie
określić fundamentalne wielkości wpływają na kształtowanie
się analizowanych wskaźników oraz wrażliwość wskaźników
na zmiany tych wielkości
Po czwarte
dokonać weryfikacji grupy docelowej, zidentyfikować różnice
występujące pomiędzy poszczególnymi podmiotami i
oznaczyć ich wpływ na kształtowanie się obliczanych
wskaźników
Analiza mnożników
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
51
Po pierwsze – test definicji – P/E
Legenda:
Prognozowana
Cena bieżąca
Prognozowany II
8
Prognozowana
Cena bieżąca
Prognozowany I
7
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatni zakończony rok
6
Bieżąca
Cena bieżąca
Ostatni zakończony rok
5
Prognozowana
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatnie 4 Q
4
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatnie 4 Q
3
Prognozowana
Cena bieżąca
Ostatnie 4 Q
2
Bieżąca
Cena bieżąca
Ostatnie 4 Q
1
Liczba akcji
Cena
Zysk
Wariant
Poziom wskaźnika P/E dla spółki COMPUTERLAND w zależności od przyjętych definicji wskaźnika (23.01.2003 r.)
Stosować jednolite
definicje mnożników oraz
porównywalne dane
finansowe stanowiących
podstawę do ich
obliczenia
P/E
0
5
10
15
20
25
30
35
P/E
27,89
31,00
29,35
32,62
23,38
24,60
18,02
22,13
1
2
3
4
5
6
7
8
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
52
P/BV
0
1
2
3
4
5
6
P/BV
4,91
3,60
5,17
3,78
1
2
3
4
4
3
2
1
Wariant
Prognozowana
Prognozowana
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Średnia
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Prognozowana
Prognozowana
Cena bieżąca
Ostatni raport roczny
Bieżąca
Cena bieżąca
BV
Liczba akcji
Cena
Po pierwsze – test definicji – P/BV
Poziom wskaźnika P/BV dla spółki COMPUTERLAND w zależności od przyjętych definicji wskaźnika (23.01.2003 r.)
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
53
Po pierwsze - spójność
E
P
Kapitały własne:
• cena rynkowa akcji
• wartość kapitałów własnych na
akcję ustalona na podstawie
wyceny dochodowej
Łączny zainwestowany
kapitał:
• Enterprise Value = suma
wartości rynkowej kapitałów
własnych oraz długu
oprocentowanego
pomniejszona o gotówkę
Przepływy do akcjonariuszy:
• zysk na akcję dostępny dla
akcjonariuszy
• zysk netto
• wartość księgowa kapitałów
własnych
Przepływy do wszystkich
dostawców kapitału:
• zysk operacyjny
• EBITDA
• wartość księgowa aktywów
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
54
Po drugie – analiza bazy porównywanych spółek
Interpretacja uzyskanych wyników wymaga znajomości rozkładu wartości
poszczególnych mnożników dla spółek notowanych na danym rynku, a ponadto
określenia wrażliwości tych wskaźników na zmiany kształtujących je czynników.
Rozkład wartości danego wskaźnika dla branży, ale również dla całego rynku
na którym notowana jest spółka.
Pamiętajmy, nie ma górnego ograniczeni wartości wskaźników, a spółki
przynoszące stratę są pomijane.
Analiza powyższych zdarzeń pozwoli na odpowiedź na pytanie: „Kiedy uzyskane
wartości wskazują na przewartościowanie ?” lub „Czy analizowane przedsiębiorstwo
jest niedowartościowane ?”
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
55
Test spójności
100
100
Liczba akcji
1
1
Cena akcji
27%
27%
Efektywna stopa podatkowa
9%
9%
Koszty finansowe/całkowite zadłużenie
1 000
2 000
Razem pasywa
0
1 000
Zadłużenie
1 000
1 000
Kapitały własne
Spółka bez długu
Spółka zadłużona
73
7
Zysk netto
27,00
2,70
Podatek dochodowy
100
10
Zysk brutto
0
90
Wynik na działalności finansowej
100
100
EBIT
10%
10%
% EBIT
1 000
1 000
Przychody ze sprzedaży
Spółka bez długu
Spółka zadłużona
1,00
11,00
EV/EBI
T
0,01
0,01
P/EBIT
0,10
0,10
P/BV
1,37
13,70
P/E
Spółka bez długu
Spółka zadłużona
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
56
Prawid
łowy wniosek, wzrost
warto
ści dla akcjonariuszy
EBIT pozosta
ł na tym samym poziomie, wzrost zysku
netto spowodowany mniejszymi kosztami
finansowymi, w konsekwencji wzrost wolnych
przep
ływów dla akcjonariuszy
4,33
5,92
EV/EBIT
Mo
żna odnieść błędne
wra
żenie, iż spółka jest
przeszacowana, gdy w
rzeczywisto
ści jest
odwrotnie
EBIT pozosta
ł na tym samym poziomie, wzrost zysku
netto spowodowany mniejszymi kosztami
finansowymi, tym samym wi
ększymi przepływami
do akcjonariuszy
16,98
15,28
P/EBIT
B
łędny wniosek o
niedowarto
ściowaniu w
stosunku do konkurencji
Wzrost warto
ści księgowej w wyniku zamiany
obligacji
3,60
4,91
P/BV
Cena odzwierciedla warto
ść
dochodow
ą dla
akcjonariuszy
Wzrost zysku netto przy jednoczesnym wzro
ście
liczny akcji
23,12
23,38
P/E
Wniosek
Sytuacja
Po wykupie
Przed
wykupem
Cena rynkowa = costans
Przykład kształtowania się mnożników, dla spółki Computerland
P/EBIT - Nieprawidłowa konstrukcja mnożnika
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
57
41%
Efektywna stopa podatkowa
8%
Koszty finansowe/całkowite zadłużenie
405 480
405 480
Razem pasywa
73 477
73 477
w tym z tyt obligacji zamiennych
190 007
263 484
Zadłużenie
7 484 613
6 734 613
Liczba akcji (szt.)
215 473
141 996
Kapitały własne
Zamiana obligacji
Wykup obligacji
33 506
29 818
Zysk netto
2 218
2 218
Udział w zysku netto jedn. konsolidowanych
21 584
19 040
Opodatkowanie
52 872
46 640
Zysk Brutto
16 386
16 386
Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
16 117
22 349
Koszty finansowe
6 985
6 985
Przychody finansowe
-9 132
-15 364
Wynik na działalności finansowej
45 618
45 618
EBIT
9%
9%
% EBIT
536 412
536 412
Przychody ze sprzedaży
Po wykupie
Przed wykupem
COMPUTERLAND
Wpływ zmiany struktury
kapitałów na kształtowanie się
mnożników
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
58
Dobór grupy
27,44
1,19
23,63
Mediana
125,05
1,61
28,52
Średnia
20,91
4,98
18,57
TELMAX
30,52
1,46
23,63
TALEX
STRATA OPERACYJNA
1,65
STRATA
STERPRO
STRATA OPERACYJNA
1,19
STRATA
SOFTBANK
32,51
0,50
STRATA
SIMPLE
18,58
3,48
52,40
PROKOM
STRATA OPERACYJNA
0,93
STRATA
OPTIMUS
STRATA OPERACYJNA
0,34
STRATA
MCI
STRATA OPERACYJNA
0,94
STRATA
MACROSOFT
STRATA OPERACYJNA
0,33
STRATA
IGROUP
STRATA OPERACYJNA
0,98
STRATA
GETIN
17,39
4,08
18,45
EMAX
507,86
0,32
STRATA
ELZAB
348,30
1,24
STRATA
CSS
24,36
1,70
29,57
COMARCH
upadłość
upadłość
upadłość
APEXIM
EV/EBITDA
P/BV
P/E
Spółka
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
59
9,49
21,22
EV/EBITDA dla COMPLAND
10,79
24,42
EV/EBITDA dla COMPLAND
25,18
104,62
Cena akcji COMPLAND - Mediana
33,94
126,29
Cena akcji COMPLAND - Średnia
60,21
COMPLAND EV/akcję
21,08
COMPLAND BV/akcję
4,43
COMPLAND Zysk/akcję
27,44
1,19
23,63
Mediana
125,05
1,61
28,52
Średnia
EV/EBITDA
P/BV
P/E
Branża komputerowa na GPW
13,85
32,56
EV/EBITDA dla COMPLAND
13,85
32,56
EV/EBITDA dla COMPLAND
54,70
181,45
COMPLAND Mediana
54,70
181,45
COMPLAND Średnia
60,21
COMPLAND EV/akcję
21,08
COMPLAND BV/akcję
4,43
COMPLAND Zysk/akcję
21,47
2,59
40,98
Mediana wsk.dla sp. porównywalnych
21,47
2,59
40,98
Średnia wartość wsk. dla sp. porównywalnych
EV/EBITDA
P/BV
P/E
Spółki porównywalne
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
60
Wartość na podstawie wskaźnika P/E
133,38
4,68
Prognozowana
Cena bieżąca
Prognozowany II
163,87
5,75
Prognozowana
Cena bieżąca
Prognozowany I
126,29
4,43
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatni zakończony rok
126,29
4,43
Bieżąca
Cena bieżąca
Ostatni zakończony rok
95,24
3,34
Prognozowana
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatnie 4 Q
105,85
3,71
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatnie 4 Q
95,24
3,34
Prognozowana
Cena bieżąca
Ostatnie 4 Q
105,85
3,71
Bieżąca
Cena bieżąca
Ostatnie 4 Q
Cena akcji
EPS
Liczba akcji
Cena
Zysk
Cena akcji spółki COMPUTERLAND dla różnych scenariuszy obliczona na podstawie
średniej rynkowej wartości wskaźnika P/E
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
61
Prognozowana
Cena bieżąca
Prognozowany II
Prognozowana
Cena bieżąca
Prognozowany I
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatni zakończony rok
Bieżąca
Cena bieżąca
Ostatni zakończony rok
46,34
28,79
Prognozowana
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatnie 4 Q
33,94
21,08
Bieżąca
Średnia cena z ostatnich 12 mc
Ostatnie 4 Q
46,34
28,79
Prognozowana
Cena bieżąca
Ostatnie 4 Q
33,94
21,08
Bieżąca
Cena bieżąca
Ostatnie 4 Q
Cena akcji
BVPS
Liczba akcji
Cena
Zysk
Cena akcji spółki COMPUTERLAND dla różnych scenariuszy obliczona na podstawie
średniej rynkowej wartości wskaźnika P/BV
Wartość na podstawie wskaźnika P/BV
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
62
Analiza wrażliwości wskaźnika P/E
Liczba akcji
P/E
5 234 613
5 734 613
6 234 613
6 734 613
7 234 613
7 734 613
8 234 613
8 734 613
8
45,57
41,60
38,26
35,42
32,97
30,84
28,97
27,31
10
56,96
52,00
47,83
44,28
41,22
38,55
36,21
34,14
12
68,36
62,40
57,39
53,13
49,46
46,26
43,45
40,97
14
79,75
72,80
66,96
61,99
57,70
53,97
50,69
47,79
16
91,14
83,19
76,52
70,84
65,95
61,68
57,94
54,62
18
102,53
93,59
86,09
79,70
74,19
69,39
65,18
61,45
20
113,93
103,99
95,65
88,55
82,43
77,10
72,42
68,28
22
125,32
114,39
105,22
97,41
90,67
84,81
79,66
75,10
24
136,71
124,79
114,78
106,26
98,92
92,52
86,91
81,93
26
148,10
135,19
124,35
115,12
107,16
100,23
94,15
88,76
28
159,50
145,59
133,91
123,97
115,40
107,94
101,39
95,59
30
170,89
155,99
143,48
132,83
123,65
115,65
108,63
102,41
32
182,28
166,39
153,04
141,68
131,89
123,36
115,87
109,24
34
193,67
176,79
162,61
150,54
140,13
131,07
123,12
116,07
36
205,07
187,19
172,18
159,39
148,38
138,78
130,36
122,90
38
216,46
197,59
181,74
168,25
156,62
146,50
137,60
129,72
40
227,85
207,99
191,31
177,10
164,86
154,21
144,84
136,55
42
239,25
218,39
200,87
185,96
173,11
161,92
152,08
143,38
44
250,64
228,78
210,44
194,81
181,35
169,63
159,33
150,21
46
262,03
239,18
220,00
203,67
189,59
177,34
166,57
157,03
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
63
Kapitały własne
141 996
141 996
141 996
141 996
141 996
141 996
141 996
141 996
Zysk netto
29 818
29 818
29 818
29 818
29 818
29 818
29 818
Liczba nowych akcji
500 000
1 000 000
1 500 000
2 000 000
2 500 000
3 000 000
Łączna liczba akcji
P/BV
6 734 613
6 734 613
7 234 613
7 734 613
8 234 613
8 734 613
9 234 613
9 734 613
1,0
21,08
21,08
19,63
18,36
17,24
16,26
15,38
14,59
1,5
31,63
31,63
29,44
27,54
25,87
24,39
23,06
21,88
2,0
42,17
42,17
39,25
36,72
34,49
32,51
30,75
29,17
2,5
52,71
52,71
49,07
45,90
43,11
40,64
38,44
36,47
3,0
63,25
63,25
58,88
55,08
51,73
48,77
46,13
43,76
3,5
73,80
73,80
68,70
64,25
60,35
56,90
53,82
51,05
4,0
84,34
84,34
78,51
73,43
68,98
65,03
61,51
58,35
4,5
94,88
94,88
88,32
82,61
77,60
73,16
69,19
65,64
5,0
105,42
105,42
98,14
91,79
86,22
81,28
76,88
72,93
5,5
115,96
115,96
107,95
100,97
94,84
89,41
84,57
80,23
6,0
126,51
126,51
117,76
110,15
103,46
97,54
92,26
87,52
6,5
137,05
137,05
127,58
119,33
112,08
105,67
99,95
94,81
7,0
147,59
147,59
137,39
128,51
120,71
113,80
107,64
102,11
7,5
158,13
158,13
147,20
137,69
129,33
121,93
115,32
109,40
8,0
168,68
168,68
157,02
146,87
137,95
130,05
123,01
116,69
8,5
179,22
179,22
166,83
156,05
146,57
138,18
130,70
123,99
9,0
189,76
189,76
176,65
165,23
155,19
146,31
138,39
131,28
9,5
200,30
200,30
186,46
174,41
163,82
154,44
146,08
138,57
10,0
210,85
210,85
196,27
183,59
172,44
162,57
153,76
145,87
10,5
221,39
221,39
206,09
192,76
181,06
170,70
161,45
153,16
Analiza wrażliwości wskaźnika P/BV
V A L U E C R E A T I O N CONCEPT
W a r s z a w a l u t y 2 0 0 3
64
1.
Alfred Rappaport, Wartość dla akcjonariuszy, WIG Press, Warszawa 1999
2.
Andrzej Cwynar i Wiktor Cwynar, Zarządzanie wartością spółki kapitałowej, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 2002
3.
Andrzej Herman, Andrzej Szablewski praca zbiorowa, Zarządzanie wartością firmy, POLTEXT, Warszawa 2000
4.
Andre Helin, Krzysztof G. Szymański, Sprawozdawczość finansowa spółek kapitałowych, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa
2001
5.
G. Bennett Stewart, The Quest for Value, the EVA Management Guide, HarperBusiness 1990
6.
Michał Michalski, Zarządzanie przez wartość, firma z perspektywy interesów właścicielskich, WIG Press, Warszawa 2001
7.
Tom Copeland, Tim Koller, Jack Murrin, Wycena: Mierzenie i kształtowanie wartości firm, WIG Press, Warszawa 1997
Literatura