Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

1

Euro

,

czyli nowa waluta starego kontynentu

1 stycznia 1999 roku jedenaście krajów Unii Europejskiej rozpoczęło największy
eksperyment ekonomiczny mijającego stulecia. W imię zjednoczonego rynku
dobrowolnie rezygnowały one ze swoich walut tworząc wspólny pieniądz - euro.
Obecnie specjaliści spierają się, w ile lat po wejściu Polski do Unii Europejskiej euro
będzie mogła zastąpić złotego, pewne jest jednak, że nowa waluta europejska
wpłynie na warunki działania polskich przedsiębiorstw i banków.

Do unii walutowej przystąpiły te państwa członkowskie UE, które spełniły surowe kryteria
gospodarcze przewidziane w Traktacie z Maastricht:

•

deficyt

budżetowy do 3% Produktu Krajowego Brutto,

•

inflacja

do

1,5 punktu procentowego powyżej średniej dla trzech najlepszych pod tym

względem krajów UE,

•

dług publiczny do 60% PKB,

•

długookresowa stopa procentowa do 2 punktów procentowych powyżej średniej dla

trzech krajów UE o najniższej inflacji,

•

nie dewaluowanie waluty narodowej przez ostatnie dwa lata i utrzymanie jej w ryzach

mechanizmu kursowego Europejskiego Systemu Walutowego.

Żegnaj marko

Początek unii walutowej to 1 stycznia 1999 r. W 11 krajach Unii Europejskiej banki i firmy
zaczną się rozliczać w nowym pieniądzu - euro. Trzy lata później zabrzęczy i zaszeleści ono
w portmonetkach mieszkańców tych państw. Przez pierwsze półrocze 2002 r. w obiegu będą
jednocześnie nowe i stare pieniądze a 1 lipca euro nieodwołalnie zastąpi waluty narodowe i
stanie się tam jedynym legalnym środkiem płatniczym.
Jednak już od 1999 r. marka, gulden, frank, lir i peseta stały się jedynie cząstkami wspólnego
pieniądza. Dziś trudno to sobie wyobrazić, ale niebawem przejdą do historii, stając się tylko
eksponatami w kolekcjach numizmatycznych.

marcu 1998 r. Komisja Europejska stwierdziła, że kryteria dopuszczenia do unii walutowej

spełniły: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia,
Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy. Jednak poza strefą
euro dobrowolnie postanowiły zostać nieprzekonane do eksperymentu: Wielka Brytania,
Dania i Szwecja. Natomiast Grecji nie udało się spełnić warunków gospodarczych.

Zmagania z dolarem

Euro będzie jedną z najważniejszych walut świata, ale czy może zagrozić pozycji dolara,
dotąd niemal niepodzielnie panującego w rozliczeniach międzynarodowych?

Siła euro pieniądza zależeć będzie od potencjału gospodarczego państw członkowskich
unii walutowo - gospodarczej, przede wszystkim jednak od skuteczności polityki anty
inflacyjnej Europejskiego Banku Centralnego (EBC). Ma on współpracować z
dotychczasowymi narodowymi bankami centralnymi, tworząc Europejski System Banków
Centralnych.
Najważniejszym celem "europejskiego NBP" ma być utrzymanie stabilności cen. Nic
dziwnego więc, że powstał on na obraz i podobieństwo niezależnego od nacisków
polityków niemieckiego Bundesbanku, któremu udało się wykreować potęgę marki. Nawet

W

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

2

Do Unii walutowej
przystąpiły te państwa
członkowie UE, które
spełniły surowe
kryteria gospodarcze
przewidywane w
Traktacie z Maastricht:

•

Deficyt

budżetowy

do 3% Produktu
Krajowego Brutto

•

Inflacja

do

1,5

punktu
procentowego
powyżej średniej
dla trzech
najlepszych pod
tym względem
krajów UE

•

Dług publiczny do

60% PKB

•

Długookresowa

stopa procentowa
do 2 punktów
procentowych
powyżej średniej
dla trzech krajów
UE o najniższej
inflacji,

•

Nie

dewaluowanie

waluty narodowej
przez ostatnie
dwa lata i
utrzymanie jej w
ryzach
mechanizmu
kursowego
Europejskiego
Systemu
Walutowego.

siedzibę ma w tym samym mieście - we Frankfurcie nad Menem.
Jeśli EBC zdobędzie zaufanie światowego rynku finansowego,
prowadząc zdecydowane działania tłumiące inflację, euro ma
szansę stać się walutą silną, konkurując z innymi.

Porównanie potencjału gospodarczego 11 krajów strefy

euro, USA i Japonii

Kraj

PKB

(mld USD)

Eksport +

import

(mld USD)

Ludność (mln)

11 euro

6304

1026

290

USA

7819

1441

266

Japonia

4223

761

126

Wiele też zależy od tego, czy europejskie banki, giełdy i inne
instytucje wykorzystają szansę, jaką daje im powstanie wspólnego
pieniądza.
Nieco odmienne od finansistów interesy gospodarcze mają
państwa UE i ich przedsiębiorcy. Dla nich byłoby lepiej, gdyby
przynajmniej na początku nowa waluta nie była zbyt silna
(hamowałaby bowiem eksport towarów do państw spoza unii
walutowej), ani zbyt słaba (groźba wzrostu inflacji).
Spadek siły nabywczej euro zniechęciłby doń inwestorów. Dlatego
np. niemiecki bank centralny opowiada się za mocnym pieniądzem
i sprzeciwia się naciskom, by promować eksport, obniżając kursy
wymiany.
Europejscy producenci nie powinni się więc spodziewać ułatwień w
handlu. Dla naszych przedsiębiorców oznacza to korzystniejszy dla
nich przelicznik złotego na nową walutę.

Jeżeli euro przekona do siebie światową finansjerę, to państwa
zaczną lokować w nim swoje rezerwy. Status euro pieniądza
podnosić będzie pozycja jedenastki w światowej gospodarce: im
wyższa, tym więcej transakcji fakturowanych w euro, więcej
opiewających nań kredytów i emisji obligacji. Euro zapewne stanie
się drugą walutą rozrachunkową świata, bo nic nie wskazuje na to
by pierwsza pozycja dolara miała zostać zachwiana.
Dotychczasowa grupa G-7 powinna przekształcić się w "C-3",
skupiającą Stany Zjednoczone, Japonię oraz jedenastkę państw
wchodzących w skład europejskiej unii gospodarczo-walutowej.

Podróż w nieznane

Problem w tym, że na naszym kontynencie nie będzie instytucji,
która odpowiadałaby za trzymanie w ryzach budżetu i kursu waluty.
Wprawdzie przeliczniki na inne pieniądze uzgadnia Rada Unii
(ECOFIN), upoważniona w Traktacie z Maastricht do zawierania
stosownych porozumień międzynarodowych, jednak doświadczenie
wskazuje, że będzie ona w stanie naprawdę sprawnie działać
dopiero w obliczu jakiegoś kryzysu.

1 stycznia 1999 r. Rada Unii ogłosiła wysokość kursów walut

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

3

państw wchodzących w strefę euro. Zostały one nieodwracalnie
usztywnione na tym poziomie. Podczas szczytu Rady Europejskiej w
Brukseli (2 - 3 maja 1998 r.) kursy między walutami państw
członkowskich unii gospodarczo-walutowej zostały usztywnione na
poziomie bilateralnych kursów centralnych występujących w ramach
Europejskiego Systemu Walutowego.

W związku z pojawieniem się euro instytucje finansowe muszą
ponieść duże koszty - w przypadku europejskich ponad 10 mld
dolarów. Stracą ponadto prowizję na wymianie walut - ok. 5 mld
dolarów. Jednak tylko Luksemburg (znane centrum bankowe) zgodził
się, by banki wpisały takie wydatki w koszty. W innych krajach UE nie
mogą tego uczynić nawet przedsiębiorstwa.

Co firmom po euro

Warto przyjrzeć się przygotowaniom zachodnich banków i
przedsiębiorstw. Nasze czeka to najwcześniej za dobre kilka lat, ale
nowa waluta już od 1 stycznia 1999 r. zaczęła zmieniać
rzeczywistość gospodarczą na całym kontynencie.

Małym i średnim przedsiębiorstwom europejskim reforma przyniosła
obniżkę kosztów związanych z wymianą walut i ryzykiem
wynikającym ze zmienności kursów, szacowanych na kilkanaście
miliardów euro rocznie. Skorzystała na tym większość eksporterów,
gdyż aż dwie trzecie tamtejszego handlu zagranicznego odbywa się
właśnie wewnątrz UE. Pierwsze korzyści pojawiły się już teraz: we
Francji wysiłek związany z wejściem do unii walutowej opierał się na
uzdrawianiu finansów publicznych, doprowadzając do obniżki stóp
procentowych i potanienia kredytów.

Przedsiębiorstwa europejskie same zadecydują, w którym momencie
przestawić księgowość na nowy pieniądz. Musi to nastąpić przed 1
stycznia 2002 r. Jednak już 1 stycznia 1999 r. notowania wszystkich
walut obcych (spoza "Jedenastki") są podawane wyłącznie w euro.
Banki, w tym Bank Centralny Unii (prowadzący obok emisji euro
działania na rynku pieniężnym), rozliczają się ze sobą tylko w tym
pieniądzu. To samo dotyczy rachunków banków. Wszystkie operacje
w ramach polityki pieniężnej przeprowadzane są przez system
TARGET.

Egzamin dla bankowców

Pojawienie się nowej waluty w Europie Zachodniej spowodowało
spore zmiany w relacjach tamtejszych przedsiębiorstw i banków. Z
badań konsultantów wynika, że średnio co trzecie małe lub średnie
przedsiębiorstwo nie zawaha się porzucić krajowej instytucji
finansowej na rzecz zagranicznej, jeśli tylko ta będzie potrafiła po-
prawić jakość usług . Jeśli banki nie zareagują w porę, stracą wielu
aktywnych klientów. Już na początku 1999 r. mogą oni żądać:

•

zamiany na euro dotychczasowych rachunków i otwierania w tej

walucie nowych,

•

oferowania nowych usług bankowych w euro.

W związku z
pojawieniem się
euro instytucje
finansowe muszą
ponieść duże
koszty - w
przypadku
europejskich
ponad 10 mld
dolarów. Stracą
ponadto prowizję
na wymianie
walut - ok. 5 mld
dolarów. Jednak
tylko Luksemburg
(znane centrum
bankowe) zgodził
się, by banki
wpisały takie
wydatki w koszty.
W innych krajach
U E nie mogą tego
uczynić nawet
przedsiębiorstwa.

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

4

W najlepszej sytuacji są te banki, które już teraz mają sieć oddziałów w całej Europie.
Operujące wyłącznie na rynkach krajowych muszą szybko unowocześniać się i ograniczać
koszty. Ich dotychczasowa przewaga nad zagranicznymi będzie bowiem maleć. Można się
więc spodziewać fali fuzji i przejęć, także z udziałem instytucji spoza Europy.
Najlepiej przygotowane do euro są banki belgijskie, holenderskie, francuskie i niemieckie.
Belgijskie są bardzo zaangażowane w rozliczenia transakcji zagranicznych - to
konsekwencja otwarcia gospodarki tego niewielkiego kraju. Niemcy sporo zainwestowali, by
od początku 1999 r. zaoferować pełny wachlarz usług w nowym pieniądzu. Banki francuskie
muszą poprawić rentowność.

Wyścig akcji i obligacji

Nowa waluta zmieni sytuację na międzynarodowym rynku finansowym. Właśnie w niej
denominowane będą obligacje, bony i inne papiery dłużne państw, banków, przedsiębiorstw i
władz regionalnych. Powodzenie ich zależy jednak od sytuacji budżetowej krajów UE,
polityki Europejskiego Banku Centralnego, kursu euro i eliminacji różnic w funkcjonowaniu
narodowych rynków obligacji Jedenastki.
Od początku 1999 roku tylko paryskie centrum finansowe zdecydowało się na prowadzenie
transakcji w euro. Decyzja ta wiązała się z podniesieniem pozycji giełdy paryskiej na
europejskim rynku finansowym. Przejście na euro nie wyeliminowało w okresie przejściowym
(1999 - 2001) operacji we frankach francuskich, ponieważ firmy będą prowadzić księgowość
w walutach narodowych. Tylko niektóre zdecydowały się na prowadzenie podwójnej
księgowości (w euro i walucie narodowej), ale to oznacza dodatkowe koszty.

Pomimo tego wielkiego zamieszania konsekwencje wprowadzenia euro są dla emitentów
akcji, obligacji i bonów komercyjnych pozytywne: otwiera się przed nimi szansa pozyskiwania
funduszy na dużo większym od narodowego rynku. Zniesienie "granic" walutowych może
zachęcić przedsiębiorstwa do znaczniejszych niż do tej pory emisji.
Z kolei pojawiające się na narodowych rynkach akcje przedsiębiorstw z krajów sąsiednich
zwiększą konkurencję między spółkami poszukującymi kapitału. W efekcie wiele
przedsiębiorstw stanie przed koniecznością podjęcia dodatkowych wysiłków, by przyciągnąć
inwestorów, np. konieczne będzie szersze niż obecnie rozpowszechnianie informacji o
własnej działalności.
Skuteczność zabiegów o kapitał zależeć będzie od wyboru giełdy. Większość spółek będzie
raczej wybierać swój parkiet krajowy i dodatkowo, jeśli spółka jest duża, od jednego do
trzech europejskich. Rozwiązanie takie dawałoby gwarancje płynności, przejrzystości rynku,
zapewniając jednocześnie skuteczny dostęp podmiotów zagranicznych

To ważna informacja dla polskich spółek planujących publiczne emisje akcji, zwłaszcza tych,
dla których krajowy rynek kapitałowy jest "za płytki".

Błogosławieństwo inwestorów

Dla inwestorów indywidualnych, funduszy inwestycyjnych oraz towarzystw ubez-
pieczeniowych pojawienie się na rynku papierów de nominowanych w nowej walucie
oznacza dodatkowe możliwości dywersyfikacji portfela lokat.
Zachętą do kupna akcji firm może stać się wzrost zysków dzięki rozszerzeniu działalności na
cały obszar euro. Wielu inwestorów, w tym amerykańskie i japońskie fundusze emerytalne,
nie lokowało dotychczas swoich kapitałów w waluty mniejszych krajów. Pojawienie się jednej
silnej waluty otworzyło im możliwość większego zróżnicowania lokat.
Łatwość porównywania cen akcji z różnych giełd europejskich sprzyja transakcjom
arbitrażowym (wykorzystującym różnice kursów i stóp procentowych) i w rezultacie
przyspieszeniu budowy jednolitego rynku kapitałowego w UE. Jest to o tyle łatwiejsze, że

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

5

przedsiębiorstwa inwestycyjne mogą na podstawie licencji uzyskanej w jednym państwie
świadczyć usługi także we wszystkich innych należących do UE.

Banki kontra giełdy

Z czasem może okazać się, że wielkość i płynność rynku obligacji i akcji opiewających na
euro wpłynie na obniżkę kosztów emisji. Skłoni to przedsiębiorstwa, obecnie pożyczające
pieniądze głównie od banków, do szerszego korzystania z zasobów rynku kapitałowego. To
z kolei okazja do zarobku dla banków inwestycyjnych.
Zmieni się międzynarodowy rynek kredytów konsorcjalnych, udzielanych przez grupy
banków na duże inwestycje. Dotychczas 80% tych kredytów było w dolarach. Przyjmując, że
w przyszłości struktura kredytobiorców nie ulegnie zmianie i utrzyma się tak duży udział
przedsiębiorstw amerykańskich, to prawie pewne jest, że „zielony papier" z podobizną
Waszyngtona pozostanie na tym rynku walutą dominującą. Euro będzie natomiast ciekawą
ofertą dla firm z UE, Europy Środkowej i Wschodniej, zwłaszcza, że ich waluty będą się
wiązać w mniejszym lub większym stopniu z pieniądzem Jedenastki.

Nowe stopy

Z chwilą wprowadzenia euro rynki finansowe zaczęty używać całkiem nowych
międzynarodowych stóp procentowych, które zastąpiły stare, opiewające na likwidowane
waluty.
Stopy takie są punktem odniesienia przy naliczaniu oprocentowania kredytów średnio- i
długoterminowych. Najczęściej używane obecnie to: LIBOR (stopa kredytów dolarowych w
Londynie), FIBOR (markowych we Frankfurcie) oraz PIBOR (frankowych w Paryżu).

Różnice w przepisach rynku pieniężnego i podatkowych w państwach unii walutowej i
zróżnicowanie ok. 50 banków, których oprocentowanie zostało użyte do kalkulacji, sprawiły,
że opiewające na euro narodowe stopy państw członkowskich (EURIBOR) różnią się od
międzynarodowych euro-LIBOR (kredytów euro w Londynie).

Londyn kontra Frankfurt

Wielkie rynki finansowe świata przygotowują się do unii walutowej. Najbardziej
zaawansowane są: Londyn, Paryż i Frankfurt nad Menem. Ambicją każdego z nich jest
uzyskanie wiodącej roli. O ich pozycji zadecyduje jednak nie tylko skuteczność poczynionych
przygotowań i dotychczasowe znaczenie, ale także wsparcie ze strony władz i miejsce
macierzystego kraju w Jedenastce. Wielka Brytania nie we-

Obniżka kosztów transakcyjnych dzięki euro (mld ecu rocznie)

od

Do

Banki hurtowe

6,4

10,5

Banki detaliczne

1,8

2,5

Koszty przedsiębiorstw

2,6

4,8

Operacje zagraniczne

1,2

2,0

Łącznie

12,0

19,8

szła do strefy euro. Szansę Londynu mogą się wydawać matę, ale jest to stwierdzenie
pochopne. Rywalizacja ta ma dla Polski konkretne znaczenie - od jej wyniku zależy, czy

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

6

nasze firmy będą starać się o wejście na giełdowy parkiet nad Tamizą
czy raczej nad Menem.
Wyścig już trwa i jest dobrowolny - państwa UE nie wydały bowiem
jakichkolwiek przepisów nakazujących centrom finansowym
przestawienie się któregoś konkretnego dnia na euro. Do końca 2001
roku mogą one swobodnie dyktować sobie tempo dostosowań.
Wiadomo jednak, że czym prędzej to uczynią, tym lepszą zajmą
pozycję.

Od 4 stycznia 1 999 roku tylko giełda w Paryżu zdecydowała się na

prowadzenie transakcji w euro.
Wprowadzenie euro stało się katalizatorem zmian, wykraczających
daleko poza konieczność zamortyzowania obniżki kosztów
transakcyjnych. Unia walutowa będzie pobudzać wzrost rynków
papierów wartościowych, stając się źródłem nacisku na banki pełniące
dotąd rolę tradycyjnego pośrednika finansowego.

Korzyści z euro

Przedsiębiorstwa i banki w Europie Zachodniej mogą oczekiwać
całkiem sporych korzyści związanych z wprowadzeniem euro waluty.
Może to być nawet blisko 20 mld dolarów rocznie.
Różnica w korzyściach banków hurtowych i detalicznych wynika z
przejściowego (lata 1999-2002) ewidencjonowania operacji
detalicznych jednocześnie w euro i walucie narodowej co stanowi
dodatkowy koszt.
Na stosunkowo nieznaczne różnicowanie korzyści dla przedsiębiorstw
wpływa rozwój pieniądza elektronicznego oraz home banking (obsługa
konta z terminalu w siedzibie przedsiębiorstwa), z którego korzystają
przedsiębiorstwa. Wprowadzenie euro oznacza dla większości
przedsiębiorstw zwiększenie zysków z handlu w Europejskim
Obszarze Gospodarczym, dzięki uniknięciu kosztów wymiany walut,
nawet o 30%.

Plastikowy pieniądz

Należy spodziewać się starcia konsorcjów emitujących karty bankowe
i płatnicze de nominowane w dolarach z tymi, które będą wystawiane
w euro. W Niemczech remitentem kart mogą być jedynie banki, w
Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych także inne instytucje, m.in.
linie lotnicze, firmy telekomunikacyjne. W dobie pieniądza
elektronicznego zasadnicze znaczenie mają zatem wyłącznie
regulacje prawne, a nie możliwości techniczne.

Nowa waluta jest wyzwaniem, które może wzmocnić światowy system
bankowy lub doprowadzić do jego zmierzchu. O tym, jaki będzie
faktyczny jej wpływ na banki, zadecyduje umiejętność strategicznego
myślenia. Jeżeli zwycięży w nich konserwatyzm, szybko utracą wielu
klientów. Jeżeli natomiast wykorzystają okazję do świadczenia usług w
sąsiednich krajach bez budowania tam drogich oddziałów, to
odzyskają utracone i pozyskają nowe segmenty rynku usług fi-
nansowych. Banki będą raczej stawiały na instalowanie oddziałów
automatycznych niż klasycznych z żywą obsługą, zatrudnienie w tym
sektorze będzie więc maleć.

Wprowadzenie
euro stało się
katalizatorem
zmian,
wykraczających
daleko poza
konieczność
zamortyzowania
obniżki kosztów
transakcyjnych.
Unia walutowa
będzie pobudzać
wzrost rynków
papierów
wartościowych,
stając się źródłem
nacisku na banki
pełniące dotąd rolę
tradycyjnego
pośrednika
finansowego.

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

7

Duńskie referendum

Po raz pierwszy euro poddane zostało pod referendum 28 września 2000 roku. Z
przeprowadzonych sondaży wynika, że za wspólną europejską walutą opowiedziało się
większość polityków i przedsiębiorców. Przeciwnicy składali się ze skrajnych partii
lewicowych i prawicowych oraz kobiet. Po ogłoszeniu wyników referendum okazało się, że
zwolennicy euro ponieśli porażkę. Za odrzuceniem wspólnego pieniądza głosowało 53,1%
Duńczyków.
Decyzja o nie przystąpieniu Danii do unii walutowej może mieć duży wpływ na ewentualne
podobne głosowanie w Szwecji i Wielkiej Brytanii.
Wynik referendum w Danii zdaniem Ministra Jana Kułakowskiego nie powinien mieć
bezpośredniego wpływu na negocjacje Polski z Unią Europejską. Jednak takie
niepowodzenie w postępie integracji europejskiej powoduje wewnętrzne problemy w samej
Unii.

Polska u bram euro

Zmiany na rynku europejskim powinny dać do myślenia także polskim bankowcom. Z
wyciągnięciem wniosków nie warto czekać na nasze wejście do UE. Warto przypomnieć, że
rozszerzenie Unii na północ spowodowało tam imponujący wzrost liczby (nawet trzykrotny)
nowych oddziałów banków zagranicznych. Najbardziej umiędzynarodowiony system
bankowy Wielkiej Brytanii odnotował z kolei falę likwidacji oddziałów instytucji zagranicznych
w myśl twierdzenia, że bank nie musi być na miejscu, by świadczyć klientom swe usługi.

Euro pogłębi i przyspieszy ten proces. Tradycyjna sieć banków korespondentów zostanie
zastąpiona przez znacznie rzadszą sieć oddziałów zagranicznych dużych banków. Będą one
oferowały usługi rozliczeniowe małym instytucjom finansowym i dużym korporacjom
międzynarodowym.
Duża liczba korespondentów będzie świadczyła o zacofaniu technologicznym i
strategicznym danego banku, a nie o jego nowoczesności i dobrej pozycji na rynku. Z całą
mocą zostanie ujawniony brak kadr kierowniczych i specjalistów zdolnych pracować na
całym obszarze euro.
Należy bowiem pamiętać, że mimo ekspansji eksportu z Polski na Zachód banki krajowe nie
zdołały tam otworzyć ani jednej nowej placówki. Zdając się na korespondentów, zwiększają
własne koszty rozliczeń międzynarodowych i tym samym ograniczają konkurencyjność
klientów.

Ci z kolei oczekują, że w ślad za liberalizacją rynku towarów i usług postępować będzie
liberalizacja przepływów kapitałowych. Liczą, że zagraniczny oddział macierzystego banku
będzie aktywnie uczestniczył w ich inwestycjach, w szczególności krzyżujących się
kapitałowych i zawieranych z kooperantami przy eksporcie na rynki trzecie. Ponadto
perspektywa wejścia Polski do UE zachęca biznes krajów sąsiednich do inwestowania nad
Wista.
Euro spowoduje spadek zysków z transakcji wymiany walut, dlatego specjaliści twierdzą, że
wzrośnie zainteresowanie tzw. peryferyjnymi pieniędzmi europejskimi. Przed wejściem w
życie unii monetarnej pośrednicy finansowi mogli zarabiać na wzajemnych zmianach kursu i
stóp procentowych w Jedenastce. Teraz tych 11 walut znika, a wraz z nimi także źródło
dochodów. Zwrócą więc uwagę na takie gospodarki jak nasza.
Zdaniem wielu analityków euro zyska do dolara, a skoro złoty powiązany jest w dużym
stopniu z pieniądzem amerykańskim (poprzez tzw. koszyk walutowy), straci wraz nim. Wtedy
nasze towary eksportowe mogą stać się bardziej konkurencyjne na rynkach
zachodnioeuropejskich. Obecnie polski koszyk walutowy składa się formalnie w 55% z euro i
w 45% z USD. Dla porównania węgierski kurs walutowy ustalony jest w stosunku do euro
(100%).

Biblioteczka przedsiębiorcy:
Euro, czyli nowa waluta starego kontynentu

8

Polska wejdzie do strefy euro później niż do samej Unii Europejskiej. Wstępując do UE,
powinna mieć już jednak w miarę stabilny pieniądz. A to oznacza, że musi zdusić inflację do
poziomu zachodnioeuropejskiego, czyli ośmiokrotnie. Już po naszym akcesie do UE
konieczność utrzymania stałego kursu złotego wobec euro będzie dla przedsiębiorców
utrudnieniem w utrzymaniu konkurencyjnej ceny produktów i usług. W zamian jednak
zwiększy się dostęp do zachodnioeuropejskich rynków.

Złoty na lat kilka

Czy Polska zaraz po wejściu do Unii porzuci złotego dla euro? Raczej nieprędko, bo nowy
pieniądz ma być walutą silną, tymczasem nasza inflacja, wahania kursu i stopień rozwoju
gospodarczego wciąż odbiegają od średniej w zachodniej części Starego Kontynentu. W
negocjacjach rząd Polski zobowiązał się do ustalania co roku z Komisją Europejską
priorytetów polityki gospodarczej i finansowej. Celem tych ustaleń ma być stopniowe
wypełnianie kryteriów zbieżności finansowej, dających przepustkę pustkę do UGW. Obecnie
Polska ma największe trudności ze zbiciem rocznej inflacji do poziomu 2,7% oraz stóp
procentowych poniżej 4,5%. Unia walutowa jest IX rozdziałem prawa europejskiego, który
udaje się Polsce zamknąć w trwających od marca 1998 roku negocjacjach członkowskich.
Nie oznacza to jednak, że rozpoczęta 1 stycznia 1999 r. operacja wprowadzenia nowej
waluty po zachodniej stronie Odry nas nie dotyczy. Zmieniła ona warunki, w jakich przyjdzie
prowadzić interesy polskim bankom i przedsiębiorstwom. Zmieniła przede wszystkim
gospodarkę zachodnioeuropejską i rynki kapitałowe świata. Unia Europejska, do której
będziemy wstępować za kilka lat, będzie wyglądała inaczej niż dziś'.

Opracowanie redakcyjne: Piotr Pasiński, Krzysztof Kowalczyk

Bibliografia

D. Cross, " European monetary integration", Longman, London 1994,

"Rzeczpospolita", "The Wall Street Journal", "Businessman Magazine"