Szczepienie drzew i krzewów
Niezbędne narzędzia i materiał
y
Sekator oburęczny, sekator zwykł
y, okulizak, nożyk ogrodniczy, pił
a, mł
otek drewniany, klin
drewniany, rafia, maśćdo szczepienia,
Szczepienie Szczepieniem nazywamy zabieg umiejscowienia nowego szczepu na końcu gał
ęzi.
Do przeszczepienia nadająsięgł
ównie drzewa mł
ode, chociażzabieg ten można przeprowadzić
teżna drzewach kilkunastoletnich, jeżeli tylko sązdrowe i silne.
Konary drzew przeznaczonych do przeszczepienia w kwietniu skracamy jużw marcu. Szczepienie
można przeprowadzaćzarówno na pędzie gł
ównym drzewa, jak i na niższej gał
ęzi, która został
a
ścięta. Gał
ęzie wcześniej przycięte bezpośrednio przed wykonaniem szczepienia musząbyć
skrócone o kilka centymetrów. Wybór metody zależy od terminu wykonywania zabiegu i od
grubości przeszczepianych gał
ęzi.
W jakim celu przeprowadzamy szczepienia
- Aby otrzymaćdrzewo o wybranej formie: pniu regularnym, o koronie rozetowej lub
„pł
aczącej" etc. trzeba szczepićszczelinowo w najwyższych partiach gał
ęzi, gdy ich średnica
wynosi 3 cm. Szczepi sięwtedy szczyt drzewa.
- Kiedy gał
ęzie został
y zł
amane wskutek burzy lub innego zdarzenia można
je uratowaćpoprzez szczepienie „w wieniec", co przedł
uży ich żywotność. Drzewo powraca do
stanu poprzedniego w ciągu 3 - 4 lat.
- W przypadku silnych zrakowaceńtrzeba czasem wyciąćwszystkie chore gał
ęzie.
Pozostające części można odnowićprzez szczepienie „w wieniec".
- Chcąc otrzymaćróżne odmiany owoców na tym samym drzewie (np. żół
te i czerwone
jabł
ka) możemy stosowaćzarówno szczepienie „w wieniec"
jak i „w szczelinę". Daje nam to nowe, ciekawe możliwości rozwoju drzewa. Technika ta jednak
jest polecana tylko tytuł
em eksperymentu, ponieważjest to pierwszy krok
do zaburzenia równowagi drzewa.
- Gdy stwierdzimy na pniach duże rany zgorzelinowe lub pęknięcia mrozowe,
a także w przypadku ogryzienia kory przez zające, stosujemy szczepienie mostowe,
polegające na wszczepieniu pod korępowyżej i poniżej rany kilku skośnie przyciętych
na końcach jednorocznych pędów.
Najczęściej stosowane metody szczepienia:
- szczepienie przez stosowanie
- szczepienie przez stosowanie z nacięciem
- szczepienie na przystawkę
- szczepienie w wieniec (w kożuchówkę, za korę)
- szczepienie boczne w wieniec
- szczepienie w klin
- szczepienie w szczelinę(w szparę)
- szczepienie w szczelinęboczną
- szczepienie mostowe
Szczepienie "w szczelin
ę"
Jest to metoda wymagająca dużej delikatności z racji "rany" jakązadajemy drzewu.
Stosuje sięjąw przypadku drzew owocowych, a także drzew ozdobnych (jesiony,
buki)
Termin szczepienia
*Najlepsząporądo szczepienia jest wiosna (15 kwiecień- 15 maj).
Przygotowanie gał
ęzi do szczepienia
*W przypadku mł
odych drzew wybieramy gał
ązkęo średnicy max.
od 2 do 5cm.
*Przycinamy jąpoziomo na wybranej wysokości, używając
sekatora. (1)
*Za pomocąnożyka ogrodniczego nacinamy gał
ązkępionowo
przez sam środek na gł
ębokośćok. 5 cm. (2)
*Gdy drewno jest twarde można lekko uderzyćw ostrze
drewnianym mł
otkiem, aby uł
atwićcięcie.
*Rozwieramy powstał
ąszczelinęwciskając w jej wnętrze
drewniany klin. Czynnośćtęnależy wykonaćbardzo ostrożnie,
aby gał
ązka nie pękł
a. (3)
Przygotowanie szczepu (zrazu)
*Wybieramy 3 - 5 pąkową, silną, dobrze rozwijającąsięgał
ązkę,
która przetrwał
a jużjednązimęi obcinamy jąod góry i od doł
u.
Jej średnica nie powinna przekraczać0,5 cm.
*Ścinamy jąukośnie z obu stron „oczka", jednym ruchem ostrego
noża. Ślad po cię- ciu powinien byćrówny i czysty. (4)
*Ograniczamy dł
ugośćszczepu zachowując jedynie trzy, dobrze rozwinięte „oczka" (za średnią
dł
ugośćprzyjmuje sięok. 5 cm.).
Łączenie
*Skośnie ścięty z dwóch stron szczep zagł
ębiamy w szczelinę
gał
ęzi ażdo poziomu pierwszego „oczka". (5)
*Trzeba uważać, aby części żywe, koloru jasnozielonego (miazga)
przeszczepianego pędu i zrazu ściśle przylegał
y do siebie. Jest to
niezbędne dla powodzenia zabiegu. Aby lepiej kontrolować
zagł
ębianie sięszczepu trzymamy kciuk wzdł
użnacięcia.
*Jeżeli średnica szczepionej gał
ęzi przekracza 3 cm możemy
wstawićdwa szczepy, oba przy brzegach szczeliny, rownież
zwracając uwagęaby miazga zrazów znalazł
a sięprzy miazdze
konara. Jest to tzw. szczepienie „w podwójnąszczelinę".
*Starannie podwiązujemy szczelinęza pomocąrafii lub folii,
maksymalnie zbliżając do siebie rozczepione części gał
ązki. (6)
*Smarujemy szczelinęmaściąogrodniczą, zakrywając wszystkie
„nagie" miejsca,
nie zapominając równieżo obciętym uprzednio szczycie szczepu.
Pozwoli to ustrzec drzewo przed rozwojem chorób
i szkodnikami oraz uł
atwi przyjęcie sięzaszczepionego pędu. (7)
Przyjęcie sięszczepu
*Na przyjęcie sięszczepu trzeba cierpliwie poczekaćokoł
o pół
tora miesiąca. W przypadku dużych
drzew okres ten trwa zwykle nieco dł
użej.
*Jeżeli szczepiliśmy „w podwójnąszczelinę" i oba szczepy sięprzyjęł
y - jeden z nich możemy
usunąć.
Pozostawiamy szczep bardziej żywotny, drugi zaśścinamy równo ze szczepionągał
ęzią.
Opieka nad drzewem po przyjęciu sięszczepu
*Obcinamy pędy rozwijające sięz boków szczepionej gał
ęzi, dając pierwszeństwo rozwijającemu
sięszczepowi.
*W razie potrzeby nakł
adamy dodatkowąwarstwęmaści.
*Jeżeli rafia, którąobwiązaliśmy miejsce szczepienia, wrzyna sięw zraz i gał
ąśprzeszczepioną,
to należy jąprzeciąć.