1

Świece zapłonowe

99% motocykli ma silniki o zapłonie iskrowym. Dlatego warto wiedzieć co nieco o
świecach. Bez nich maszyna nie zagada.

Publikacja: 22 kwietnia 2009, 09:52 Autor: MOTOCYKL

2

1. Na

kręcana końcówka służy do mocowania przewodu wysokiego napięcia.

Tędy napięcie zapłonowe trafi a do rdzenia świecy.

2.

Rdzeń świecy łączący kabel ze środkową elektrodą. Jest to stalowy pręt
osadzony w nieprzewodzącym prądu ceramicznym izolatorze.

3. Izolator

ceramiczny, izoluje środkową elektrodę od masy przy napięciach do

40 000 V.

4.

Korpus świecy. Jego gwintowana część służy do wkręcenia w głowicę silnika.

5.

Zewnętrzny pierścień uszczelniający uszczelnia i odprowadza ciepło.

6.

Połączenie między rdzeniem świecy a środkową elektrodą. Dobór składników
stopu pozwala uzyskać określony opór elektryczny. Ma to wpływ na zużywanie
się świecy i na właściwości przeciwzakłóceniowe.

7.

Wewnętrzny pierścień uszczelniający zapewnia szczelne połączenie izolatora
z korpusem świecy. Służy także do odprowadzania ciepła.

8.

Środkowa elektroda składa się z miedzianego rdzenia w otoczce niklowej
(częściowo z końcówką z platyny lub irydu), osadzonego w izolatorze.

9.

Końcówka izolatora wchodzi do komory spalania. Jej długość ma istotny
wpływ na wartość cieplną świecy.

10.

Zmniejszona średnica przy gwincie ułatwia wkręcanie świecy.

11.

Komora cieplna ma wpływ na samooczyszczanie się świecy.

12.

Elektroda boczna (masowa) razem z elektrodą środkową określa przestrzeń,
w

której przeskakuje iskra.

elektroda prawdę ci powie

Wygląd świec informuje o rodzaju problemów występujących podczas pracy silnika.
Oto kilka typowych usterek i sposoby ich usunięcia.

wszystko w normie

Elektrody są szarobiałe albo szarożółte. Jasny brąz izolatora

świadczy, że rodzaj świecy i jej wartość cieplna są

odpowiednie.

3

Świeca okopcona
Izolator i elektrody są pokryte czarną sadzą.

Przyczyny: za bogata mieszanka, zabrudzony filtr powietrza,
uszkodzone ssanie, motocykl był używany przeważnie na
krótkich dystansach, świeca jest za zimna, za niska jest jej
wartość cieplna.
Skutki: trudności z rozruchem na zimno, nierówna praca
silnika. Niesp

alone paliwo może się dostać do katalizatora i

go uszkodzić.
Co robić: sprawdź skład mieszanki, czyli zobacz, czy gaźnik
jest właściwie ustawiony i czy ssanie nie jest włączone.
Sprawdź też, czy filtr powietrza nie jest brudny.

Nadtopione elektrody
Elektrody obrośnięte nagarem i nadtopione.

Przyczyny: przegrzanie silnika spowodowane nieprawidłowym ustawieniem zapłonu,
w komorze spalania widać nagar. Często uszkodzone są też zawory i moduł
zapłonowy, kiepska jakość paliwa, źle dokręcona świeca.
Skutek: przed awarią silnika spada jego moc.
Co robić: sprawdź ustawienie zapłonu i skład mieszanki. Wkręć też nową świecę i
dokręć ją odpowiednim momentem obrotowym.

Glazura
Na izolatorze pojawiają się brązowożółte błyszczące plamy.
Ich kolor może się zmieniać.

Przyczyna: dodatki do benzyny i oleju silnikowego tworzą
podobne do popiołu osady.
Skutek: przy nagłym odkręcaniu gazu osady zaczynają
przewodzić prąd.
Co robić: dokładnie wyregulować skład mieszanki.

4

Nadtopiona środkowa elektroda
Nad

topiona, pokryta pęcherzykami środkowa elektroda,

izolator wygląda trochę jak gąbka.

Przyczyny: przegrzanie spowodowane np. za wczesnym zapłonem, sadzą w
komorze spalania, uszkodzonymi zaworami lub modułem zapłonowym, za niską
wartością cieplną świecy, źle dokręconą świecą.
Skutki: przerwy w zapłonie, obniżenie mocy.
Co robić: sprawdź ustawienie zapłonu, skontroluj skład mieszanki oraz dokręcenie
świecy.

Biały osad na elektrodzie
Duże nagromadzenie osadów powstałych z dodatków w
oleju i paliwa na izolatorze. Osad przypomina białą narośl.

Przyczyna: dodatki, szczególnie w oleju, mogą tworzyć
osady w komorze spalania i na świecy zapłonowej.
Skutki: osady mogą wywołać zapłon żarowy i wywołać
spadek mocy, a nawet spowodować uszkodzenie silnika.
Co robić: sprawdź ustawienie silnika. Ewentualnie zmień
gatunek oleju.

Zaolejone świece
Izolator, elektrody i obudowę świecy pokrywa czarny,
niespalony olej.

Przyczyny: za d

użo oleju w komorze spalania, za wysoki

poziom oleju w silniku, zużyte pierścienie tłokowe, cylinder i
prowadnice zaworów.
Skutki: przerwy w zapłonie, możliwe nawet zwarcie.
Co robić: w grę wchodzi remont silnika.

5

Ułamana końcówka izolatora

Przyczyny: mechaniczne uszkodzenie świecy. Zaczyna się

od drobnego

pęknięcia. W skrajnych przypadkach osady

między środkową elektrodą a izolatorem mogą spowodować
jego odłamanie się. Sprzyja temu zbyt długa eksploatacja
świecy.
Skutki: przerwy w zapłonie, iskra przeskakuje w miejscach,
które nie są w stanie zapalić mieszanki. Stukowa praca
silnika.
Co z tym zrobić: wymień świecę na nową.

Silne zużycie elektrod
Ubytki na elektrodzie środkowej i/lub masowej.

Przyczyny: agresywne dodatki do paliwa i oleju, niekorzystne
warunki przepływu mieszanki w komorze spalania
spowodowane osadami, przeciążenie termiczne, wadliwa
świeca.
Skutki: przerwy w zapłonie, szczególnie przy przyspieszaniu,
utrudniony rozruch, stuki w silniku.
Co robić: wymień świecę na nową.

6

Świece – iskra boża

Nie ma grzmotu bez błyskawic. Zadanie świecy zapłonowej polega na wytworzeniu iskry,
dzięki której sprężona w komorze spalania mieszanka zapali się. Oto najważniejsze
tajemnice świec zapłonowych.

Publikacja: 17 grudnia 2010, 20:34 Autor: Franz Josef Schermer

Wiek świecy wcale nie decyduje o tym, że powinna być wymieniona. Przede wszystkim liczą
się przebieg i obciążenie. Jeśli jeździcie motocyklem przeważnie po mieście, często ruszając
i hamując, trzeba poświęcić świecy więcej uwagi niż gdy maszyna jeździ przede wszystkim
na długich trasach, a silnik kręci w średnim i wyższym zakresie obrotów

Świece stosowane w sporcie wyczynowym mają bardzo cienką elektrodę środkową,
wykonaną z platyny lub irydu. Jej grubość wynosi od 0,8 do 1,2 mm, tzn. jest o wiele cieńsza
niż w świecy standardowej (ok. 2,5 mm). Dzięki temu rozgrzewa się szybciej i ma mniejszą
powierzchnię, na której może osadzić się nagar.

7

Serwisowanie świec
*Przygotuj narzędzia: przy świecach zamontowanych płytko w głowicy do jej wykręcenia i
wkręcenia wystarczy zwykły klucz do świec, jaki jest w standardowym wyposażeniu
motocykla.
*Przy świecach zamocowanych głęboko, z czym mamy do czynienia w nowoczesnych
silnikach z rozrządem DOHC, potrzebny będzie długi klucz do świec z gumową wkładką,
która przytrzyma świecę podczas wyjmowania i wkładania do głowicy.
*Żeby dokręcić świecę odpowiednią siłą, będziesz potrzebował klucza dynamometrycznego.

Wykręcanie świecy
Uwaga: fajkę z przewodów zapłonowych należy zdejmować i zakładać tylko i wyłącznie
ręcznie! Nigdy nie używaj do tego kombinerek, bo w ten sposób można łatwo uszkodzić
fajkę. Kolejny ważny szczegół: nie rzucaj fajki ani wykręconych świec na podłogę! W ten
sposób może się ułamać jakiś element lub pęknąć izolator świecy.

Wyjątki są regułą. W nowoczesnych motocyklach często cewki zapłonowe są zintegrowane z
fajką. Jak to rozpoznać? Informacją będą cienkie przewody mocowane do fajki. Może się
okazać, że po dłuższym czasie elementy gumowe na fajce tak mocno przylegają do silnika,
że trudno wyjąć ją z głowicy. Co wtedy?
*Przede wszystkim zdejmij wtyczkę z przewodami, ściskając równomiernie zatrzaski na
kostce, i zdejmij wtyczkę. Nigdy nie ciągnij za przewody!
*Poluzuj fajkę, kręcąc nią delikatnie w prawo i w lewo.
*Jeśli fajka nie chce zejść, BARDZO OSTROŻNIE podważ ją przy gnieździe długim
śrubokrętem.

Ostrożnie zdejmij fajkę świecy. W razie potrzeby pomóż sobie śrubokrętem, aby uniknąć

uszkodzenia.

8

Świecę można czyścić tylko szczotką mosiężną stalowej zapomnij.

Przed wkręceniem nałóż odrobinę pasty ceramicznej na gwint świecy.

9

Ważną sprawą podczas sprawdzaniaświecy jest kontrola szczeliny między elektrodami, którą

mierzymy szczelinomierzem.

Wykręcanie.
1 Zdejmij elementy owiewki, abyś miał dużo miejsca do pracy.
2. Zdejmij fajkę.
3. Sprężonym powietrzem przedmuchaj od góry przestrzeń między żeberkami chłodzącymi
oraz kanał, w którym zamocowana jest świeca, i wydmuchnij piach i bród, które tam się
zebrały.
4. Poluzuj świecę i wykręć ją kluczem do świec.

Sprawdzanie świecy
Dla właściwej pracy świecy zapłonowej ważną sprawą jest przede wszystkim prawidłowy
odstęp między elektrodami (szczelina). Elektrody można odginać tylko w niewielkim stopniu;
jeśli odegniesz ją zbyt mocno albo będziesz to robić zbyt często, wtedy istnieje
niebezpieczeństwo odłamania się jednej z elektrod. Jeśli nie jesteś pewny stanu świecy,
najlepiej od razu wkręć nową.
Przepisowa szczelina wynosi z reguły od 0,8 do 0,9 mm i różni się w zależności od silnika
(należy sprawdzić w instrukcji motocykla, jaka powinna być właściwa szczelina w twojej
maszynie).

10

Pomiar i regulacja szczeliny

1.

Szczelinę mierzy się szczelinomierzem do świec lub kalibromierzem.

2.

2. Jeśli szczelina jest zbyt duża (najczęściej ma to miejsce w przypadku świecy
używanej), chwyć świecę za korpus, złap odwrotnie śrubokręt i lekko postukaj rączką
śrubokręta w elektrodę. Kolejne ostrzeżenie: lepiej o jedno puknięcie za mało niż o
jedno za dużo!

3.

Jeśli elektrodę zewnętrzną niechcący zbyt mocno wgiąłeś, wtedy bardzo ostrożnie
odegnij ją małym śrubokrętem. Jeszcze lepiej, jeśli odegniesz ją za pomocą
szczypiec płaskich.

4.

Bardzo ważne jest, abyś szczelinę między elektrodami ustawił z dużym wyczuciem, w
przeciwny

m razie elektroda czołowa może się odłamać, a wtedy świeca jest do

wyrzucenia.

Prawidłową wielkość szczeliny znajdź w instrukcji obsługi twojego motocykla.

Elektrodę wyginaj z bardzo dużym wyczuciem.

Wkręcanie świec
1. Podczas wkręcania nowej lub używanej świecy w starszym motocyklu na gwint świecy
nałóż niewielką ilość pasty ceramicznej. Smaruje ona gwint, a jednocześnie zapobiega
zapieczeniu się świecy.
2. Włóż świecę w klucz do świec i ostrożnie wprowadź ją do kanału, uważając, by nie
stuknąć nią o cokolwiek, a następnie wkręć ją ręcznie.
3. Świecę wkręcaj aż do momentu, kiedy wyczujesz wyraźny opór. Wtedy dokręć świecę
odpowiednim momentem dynamometrycznym.

11

4. Jeśli nie masz do dyspozycji klucza dynamometrycznego, postępuj w następujący sposób:
4.1. Świece używane, w których uszczelka już raz się dopasowała do gniazda: po wkręceniu
świecy palcami dokręć kluczem o ok. 1/8 obrotu.
4.2. Nowe świece z nową uszczelką: po wkręceniu świecy palcami dociągnij ją kluczem o 1/4
do 1/2 obrotu, ponownie poluzuj, a następnie ostatecznie dokręć o około 1/8 obrotu.

UWAGA!

Podczas wkręcania świecy uważaj, aby pierwszy zwój gwintu dobrze chwycił.

Krzywo wkręcona świeca zniszczy miękki gwint aluminiowej głowicy już po połowie obrotu.
W zależności od średnicy gwintu świecy obowiązują następujące wartości momentu
dynamometrycznego:
*gwint 8 mm 8 do 10 Nm
*gwint 10 mm 10 do 12 Nm
*gwint 12 mm 15 do 20 Nm
*gwint 14 mm 25 do 30 Nm
*gwint 18 mm 35 do 40 Nm