Depresja i jej objawy

Depresja jest chorobą w której przynajmniej przez dwa tygodnie utrzymują się przedstawione
poniżej objawy:



nastrój depresyjny



utrata radości



obniżenie napędu



pustka emocjonalna



lęk



utrata nadziei



tendencje samobójcze



trudności w podejmowaniu decyzji



kłopoty z koncentracją

W zależności od nasilenia objawów epizody depresji określa się jako łagodne, umiarkowane
lub ciężkie. Czasem rozpoznanie depresji może nastręczać pewne trudności. Jest to
spowodowane tym, że objawy zespołu depresyjnego nie zawsze mogą być tak oczywiste.
Istniejące objawy psychopatologiczne często zrzucane są na karb okoliczności życiowych,
trudnych sytuacji i traktowane są jako prawidłowe i zrozumiałe reakcje na obciążenia
życiowe. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie depresji - skraca to niewątpliwie cierpienie
chorego. Wiele przypadków może być leczonych już w gabinecie lekarza rodzinnego. Jeśli
jednak przebieg choroby jest skomplikowany, a leczenie nastręcza trudności - konieczna jest
opieka psychiatryczna i psychoterapeutyczna, a w części przypadków także hospitalizacja.
Depresja jest wielkim cierpieniem dla chorego - nie potrafi on cieszyć się życiem,
wykonywać pracy zawodowej, a najprostsze czynności sprawiają mu ogromną trudność.
Pacjent zmusza się do wykonania jakichkolwiek czynności, a kłopoty z koncentracją
powodują, że skarży się na osłabienie pamięci, poczucie niskiej wartości bezradność. Lęk,
który jest nieodłącznym objawem depresji i ogromne poczucie winy często powodują
pojawienie się myśli i tendencji samobójczych, Dołączają do tego obrazu objawy somatyczne.

Objawy somatyczne:



zaburzenia snu



zmniejszony apetyt prowadzący do spadku masy ciała



zaburzenia popędu seksualnego



dolegliwości fizyczne [bóle, uczucie napięcia, zimna]



ogólne poczucie utraty sił i rześkości

Obniżenie nastroju podlega małym wahaniom z dnia na dzień, jest zwykle niezależne od
bieżących wydarzeń, może natomiast wykazywać wahania dobowe (gorsze samopoczucie
rano, lepsze w godzinach wieczornych). W przebiegu depresji często występują objawy
somatyczne, dlatego jeśli nie można potwierdzić obiektywnie skarg somatycznych, a skargi te
nie ustępują pod wpływem leczenia, należy rozważyć możliwość, że za tymi skargami kryje
się depresja. Czasami wśród objawów zespołu depresyjnego dominuje poczucie lęku, bądź
podniecenia ruchowego, a zaburzenia nastroju maskowane są przez takie objawy jak:
rozdrażnienie, nadużywanie alkoholu, zachowania histeryczne, narastanie już poprzednio
występujących fobii lub natręctw albo przez dolegliwości hipochondryczne. Często powodem

zgłaszania się od lekarza są dolegliwości ze strony narządów wewnętrznych, a nie obniżenie
nastroju. Do często zgłaszanych skarg należą:



bóle głowy



bóle pleców



kołatanie serca



bóle brzucha



zaparcia



bóle podczas stosunku płciowego



zaburzenia miesiączkowania



u 2/3 chorych na depresję występują nasilone objawy leku.

Należy pamiętać że u pacjenta z zaburzeniami lękowymi. początkowo bez obniżenia nastroju,
w miarę upływu czasu może ujawnić się depresja.

Rozpowszechnienie depresji

Depresje są szeroko rozpowszechnione w społeczeństwie. Najprawdopodobniej to także
najczęstsza choroba z jaką styka się lekarz rodzinny. Badania epidemiologiczne wskazują, że
w ciągu całego życia choruje na depresję aż 17% populacji ogólnej. Część z tych osób (8-
10%) ma objawy o niewielkim nasileniu, które wystarczają jednak do klinicznego
rozpoznania depresji.

Postacie depresji



Choroba afektywna jednobiegunowa, w której występują tylko epizody depresji,



depresja w chorobie afektywnej dwubiegunowej (to choroba w której występują
epizody manii i depresji)



depresja w zaburzeniach adaptacyjnych,



dystymia

Przyczyny depresji
W powstawaniu depresji biorą udział czynniki:



psychologiczne



środowiskowe



biologiczne

Badania dowodzą, że w prawie wszystkich postaciach depresji, choć w różnym stopniu,
odgrywają rolę wszystkie trzy wyżej wymienione czynniki.

Przyczyny psychologiczne:

Sama osobowość i cechy charakteru, to jak reagujemy na sytuacje trudne, nastawienie do
samych siebie, umiejętność radzenia sobie z kłopotami, wymagania jakie stawiamy przed
sobą, tendencja do reagowania lękiem i niepokojem, to wyznaczniki naszej indywidualnej
podatności na zachorowanie na depresję. Często chorobę poprzedza przeżycie utraty kogoś
lub czegoś szczególnie ważnego(śmierć odejście, emigracja strata materialna).
Predestynowane do zachorowania na depresję są osoby o niskiej samoocenie.

Przyczyny społeczne i środowiskowe

Istotne wydarzenia w najbliższym otoczeniu, relacje z innymi, poczucie akceptacji, stopień
zaspokojenia pragnień, mogą wyzwalać rzut depresji i wpływać na jej przebieg.

Przyczyny biologiczne

Przyczyny i patogeneza depresji nie są wciąż poznane. Udowodniony jest wpływ czynników
genetycznych, nadal jednak model dziedziczenia nie został jeszcze poznany. Wiele danych
wskazuje na to, że w ośrodkowym układzie nerwowym u osób z depresją występują
zaburzenia w układzie neuroprzekaźników (serotonina, noradrenalina, dopamina).

Depresja i choroby somatyczne

W dużej części przypadków depresja ma podłoże organiczne. Może być także następstwem
przyjmowania niektórych leków. Przed postawieniem diagnozy i wdrożeniem leczenia należy
wykluczyć lub rozpoznać schorzenia somatyczne. Zaburzenia depresyjne są często
następstwem organicznego uszkodzenia OUN. W tych schorzeniach obraz kliniczny depresji
wykazuje duże zróżnicowanie. Może to być przewlekłe, niezbyt nasilone przygnębienie,
nieznaczny lęk, bezsenność lub depresja z pobudzeniem, z silnym niepokojem i tendencjami
samobójczymi. W niektórych procesach organicznych depresja bywa przez dłuższy czas
podstawowym obrazem klinicznym(niekiedy maską) procesu chorobotwórczego. Może
nakładać się na: chorobę Parkinsona, pląsawicę Huntingtona, stwardnienie rozsiane, guzy
mózgu, stany poudarowe. Istnieje też duża grupa chorych, których depresja jest zjawiskiem
wtórnym w stosunku do schorzeń somatycznych. W odniesieniu do tej grupy używamy
określenia - "depresja objawowa" (wszelkie zaburzenia hormonalne, schorzenia
reumatoidalne). Przed rozpoznaniem depresji należy ustalić, czy pacjent przyjmował leki,
które mogą powodować lub wyzwalać objawy choroby. Niektóre środki farmakologiczne
mogą nasilać już istniejące zaburzenia depresyjne oraz osłabiać lub znosić wpływ leków
przeciwdepresyjnych.