„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Beata Rzeźnik
Zastosowanie programów komputerowych
magazynowo-sprzedażowych 341[03].Z2.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Ewa Adamczyk
mgr Krystyna Kielan
Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Sienna
Konsultacja:
dr Bożena Zając
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 341[03].Z2.04
„Zastosowanie programów komputerowych magazynowo-sprzedażowych”
zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik handlowiec.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 4
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Materiał nauczania
8
4.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy na stanowisku komputerowym
8
4.1.1. Materiał nauczania
8
4.1.2. Pytania sprawdzające 10
4.1.3. Ćwiczenia 10
4.1.4. Sprawdzian postępów 11
4.2. Automatyczna instalacja i modyfikacja programu na potrzeby przedsiębiorstwa 12
4.2.1. Materiał nauczania
12
4.2.2. Pytania sprawdzające 13
4.2.3. Ćwiczenia 14
4.2.4. Sprawdzian postępów 15
4.3. Kartoteki kontrahentów
16
4.3.1. Materiał nauczania
16
4.3.2. Pytania sprawdzające 17
4.3.3. Ćwiczenia 17
4.3.4. Sprawdzian postępów 18
4.4. Kartoteki towarów
19
4.4.1. Materiał nauczania
19
4.4.2. Pytania sprawdzające 21
4.4.3. Ćwiczenia 22
4.4.4. Sprawdzian postępów 24
4.5. Dokumenty magazynowe
25
4.5.1. Materiał nauczania
25
4.5.2. Pytania sprawdzające 27
4.5.3. Ćwiczenia 27
4.5.4. Sprawdzian postępów 29
4.6. Dokumenty zakupu
30
4.6.1. Materiał nauczania
30
4.6.2. Pytania sprawdzające 32
4.6.3. Ćwiczenia 33
4.6.4. Sprawdzian postępów 36
4.7. Dokumenty sprzedaży 37
4.7.1. Materiał nauczania
37
4.7.2. Pytania sprawdzające 38
4.7.3. Ćwiczenia 38
4.7.4. Sprawdzian postępów 41
4.8. Rozrachunki z kontrahentami
42
4.8.1. Materiał nauczania
42
4.8.2. Pytania sprawdzające 43
4.8.3. Ćwiczenia 43
4.8.4. Sprawdzian postępów 44
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
4.9. Archiwizacja i zabezpieczanie danych
45
4.9.1. Materiał nauczania
45
4.9.2. Pytania sprawdzające 45
4.9.3. Ćwiczenia 46
4.9.4. Sprawdzian postępów 46
5. Sprawdzian osiągnięć 47
6. Literatura 52
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy dotyczącej obsługi programów
magazynowo-sprzedażowych, stosowanych w hurtowniach oraz jednostkach handlu
detalicznego. W poradniku zamieszczono:
1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4), który umożliwia samodzielne przygotowanie się do
wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy
wskazaną literaturę, system pomocy programu oraz inne źródła informacji. Obejmuje on
również ćwiczenia, które zawierają:
-
wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczenia,
-
pytania sprawdzające wiedzę, potrzebną do wykonania ćwiczenia,
-
sprawdzian wiadomości.
4. Zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej
jednostki. Zaliczenie tego ćwiczenia jest dowodem osiągnięcia umiejętności praktycznych
określonych w tej jednostce modułowej.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub
instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Po przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki modułowej.
Do wykonania ćwiczeń możesz wykorzystać dowolny program komputerowy z zakresu
gospodarki magazynowej i handlu. Program jest dostarczony z plikiem pomocy dla
użytkownika. Jest on opatrzony spisem treści, indeksem, systemem wyszukiwania, a także
odsyłaczami hipertekstowymi. Jest to wygodne narzędzie, zawiera aktualne wyjaśnienia
i wskazówki do wykonania poszczególnych operacji. W czasie wykonywania ćwiczeń
powinieneś korzystać z pomocy w programie jak najczęściej.
Z uwagi na powiązania występujące w programach komputerowych ćwiczenia wykonuj
w kolejności podanej w poradniku. Stosuj numerację dokumentów proponowaną przez
program komputerowy, a daty występujące w ćwiczeniach dostosuj do daty systemowej.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny
pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
Schemat układu jednostek modułowych
Moduł
341[03].Z2
Towar jako przedmiot handlu
341[03].Z2.01
Określanie czynników wpływających
na jakość towarów
341[03].Z2.02
Ustalenie asortymentu handlowego
341[03].Z2.03
Realizacja prac związanych
z logistyczną obsługą przedsiębiorstwa
handlowego
341[03].Z2.04
Zastosowanie programów
komputerowych magazynowo-
sprzedażowych
341[03].Z2.05
Prowadzenie korespondencji
handlowej w języku obcym
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Zastosowanie programów
komputerowych magazynowo-sprzedażowych”, powinieneś umieć:
− poruszać się w systemie operacyjnym Windows,
− przełączać się w oknach otwartych aplikacji,
− wypełniać pola okien dialogowych,
− obsłużyć prosty kreator ułatwiający pracę, np. w aplikacjach Office,
− korzystać z komputerowego systemu pomocy (helpu),
− korzystać z różnych źródeł informacji, np. Internetu,
− określać uregulowania prawne dotyczące prowadzenia rachunkowości,
− scharakteryzować proces rejestracji działalności gospodarczej,
− dokumentować zdarzenia gospodarcze występujące w jednostkach handlowych,
− sporządzać dowody księgowe,
− sklasyfikować dowody księgowe,
− wybrać strategię ustalania ceny,
− wycenić rozchód towarów z magazynu,
− obsługiwać programu użytkowe z zakresu księgowości w małych przedsiębiorstwach
handlowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:
− zastosować zasady ergonomii na stanowisku komputerowym,
− zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku komputerowym,
− wykonać czynności operatorskie podczas instalowania i obsługi programu,
− wprowadzić dane dostawców,
− wprowadzić dane odbiorców,
− stworzyć kartoteki magazynowe,
− skalkulować cenę sprzedaży,
− wystawić faktury VAT i faktury korygujące,
− sporządzić rejestr zakupu VAT,
− sporządzić rejestr sprzedaży VAT,
− zastosować przepisy dotyczące podatku VAT,
− sporządzić dokumenty magazynowe,
− rozliczać wyniki inwentaryzacji,
− wyceniać rozchód towarów z magazynu,
− utworzyć archiwum danych,
− odtworzyć dane z kopii bezpieczeństwa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy na stanowisku
komputerowym
4.1.1. Materiał nauczania
W wyniku stałego postępu techniki otoczenie, w jakim żyjemy podlega ciągłym
zmianom. Stajemy się społeczeństwem informacyjnym. Zmienia się sposób wykonywania
pracy. Obecnie nieodłącznym narzędziem pracy biurowej jest komputer. Większość z nas
spędza przed komputerem całe dnie. Długookresowe obcowanie z komputerem, to również
obcowanie z
czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, które mogą powodować wiele
dolegliwości zdrowotnych.
Rys. 1. Dolegliwości zdrowotne, które może wywołać długookresowa praca z komputerem [2]
Dolegliwości te spowodowane są głównie przez niepoprawne ustawienie stanowiska
komputerowego i jego wyposażenia. Aby uniknąć zagrożeń dla zdrowia człowieka,
komputerowe miejsce pracy należy projektować zgodnie z zasadami ergonomii oraz
przepisami bhp.
Ergonomia to nauka zajmująca się dostosowywaniem miejsca pracy do potrzeb
pracownika.
Bhp (bezpieczeństwo i higiena pracy) to ogół środków i urządzeń służących do
stworzenia warunków pracy, eliminujących zagrożenie życia lub zdrowia pracownika.
Ergonomiczne stanowisko pracy powinno być uniwersalne i elastyczne. Takie, aby
można było wykonać na nim wiele zadań, ale również dostosować do indywidualnych
potrzeb użytkownika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Rys. 2. Prawidłowa postawa przy biurku oraz bezpieczne odległości od sprzętu [1]
Minimalne wymagania bhp oraz ergonomii, które powinno spełnić stanowisko pracy
wyposażone w monitor ekranowy określa załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na
stanowiskach komputerowych wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 979).
Największy wpływ na zdrowie i komfort użytkownika ma monitor. Zgodnie
z rozporządzeniem powinien on spełniać następujące wymagania:
− znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne,
− ekran powinien być stabilny, bez tętnienia,
− powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w odpowiedni filtr,
− powinien być ustawiony w odległości 40–70 cm i 20º – 50º poniżej linii wzroku.
Nieodzownym wyposażeniem stanowiska komputerowego jest klawiatura. Bez względu
na model powinna:
− być osobnym wyposażeniem stanowiska pracy,
− umożliwiać użytkownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia
mięśni kończyn górnych.
Także przy wyborze myszy należy kierować się ergonomią. Mysz powinna spełniać
następujące kryteria:
− kształt myszy powinien być odpowiedni do dłoni użytkownika,
− cała dłoń powinna wygodnie leżeć na myszy,
− przednia część myszy powinna znajdować się poniżej tylnej,
− mysz przy poruszaniu nie powinna się blokować.
Duże znaczenie dla komfortu pracy na stanowisku komputerowym ma stół i krzesło. Stół
powinien umożliwiać ustawienie na różnej wysokości monitora ekranowego i klawiatury.
Wysokość stołu powinna zapewniać naturalne położenie rąk przy obsłudze klawiatury
i odpowiednią przestrzeń do umieszczenia nóg pod blatem stołu. Krzesło powinno być:
− obrotowe,
− dostosowane do wysokości stołu i człowieka,
− powinno mieć wyprofilowane płyty siedziska i oparcia,
− powinno mieć podłokietniki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie skutki może wywołać długotrwała praca z komputerem?
2. W jaki sposób można zmniejszyć uciążliwość pracy z komputerem?
3. Jakie przepisy regulują wymagania stawiane komputerowym stanowiskom pracy?
4. W jakiej odległości od oczu powinien być ustawiony monitor?
5. Na jakiej wysokości powinno być ustawione siedzisko krzesła?
6. Jakie wymagania powinien spełniać stół, na którym ustawiamy elementy wyposażenia
stanowiska komputerowego?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdź stanowisko komputerowe, na którym pracujesz i porównaj z opisem
prawidłowo urządzonego miejsca pracy rys. 2.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przeanalizować rysunek 2,
2) sprawdzić, ustawienie monitora,
3) sprawdzić ustawienie klawiatury,
4) zmierzyć wysokość stołu i wysokość krzesła,
5) wynotować elementy, które nie spełniają wymagań,
6) zaproponować rozwiązania poprawiające funkcjonalność stanowiska pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe – maksymalnie 2 osoby przy stanowisku,
− Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach
komputerowych wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 979),
− miarka, do mierzenia odległości.
Ćwiczenie 2
Wypracuj zasady właściwej pracy przy komputerze.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przeczytać regulamin pracowni komputerowej,
2) zapoznać się z zasadami bhp na stanowisku komputerowym,
3) przeanalizować czynniki wpływające na bezpieczną pracę z komputerem,
4) wymienić zagrożenia wynikające z niewłaściwego użytkowania urządzeń na stanowisku
komputerowym,
5) opracować wykaz działań eliminujących zagrożenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe – maksymalnie 2 osoby przy stanowisku,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
− Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach
komputerowych wyposażonych w monitory ekranowe,
− regulamin pracowni komputerowej.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) zdefiniować pojęcie ergonomia?
2) zdefiniować pojęcie bhp?
3) określać skutki niewłaściwego ustawienia stanowiska komputerowego?
4) wymieniać parametry właściwie zorganizowanego stanowiska
komputerowego?
5) zorganizować stanowisko komputerowe zgodnie z zasadami ergonomii
i bhp?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
4.2. Automatyczna instalacja i modyfikacja programu na
potrzeby przedsiębiorstwa
4.2.1. Materiał nauczania
Instalacja programu magazynowo-sprzedażowego
Programy magazynowo-sprzedażowe są modułami zintegrowanych systemów
zarządzania firmą. Ich zadaniem jest wspomaganie pracy działu handlowego i gospodarki
magazynowej, poprzez ułatwienie rejestracji zdarzeń gospodarczych i wystawiania
odpowiednich dokumentów.
Przed zakupem należy zastanowić się, czy wybrane przez nas oprogramowanie
odpowiada obecnym potrzebom firmy. Istotne jest również to, czy będzie można je
rozbudować o kolejne moduły i stanowiska, w przypadku rozwoju firmy. Zanim podejmiemy
decyzję o zakupie koniecznie musimy zapoznać się z wymaganiami sprzętowymi i sprawdzić,
czy komputer przeznaczony do pracy z programem spełnia te wymagania.
Instalację programu należy przeprowadzić zgodnie z instrukcją przebiegu instalacji
znajdującej się w dokumentacji zakupionego programu. Najczęściej instalacja rozpoczyna się
samoczynnie po włożeniu płyty instalacyjnej do napędu CD. Otwiera się wówczas kreator
prowadzący nas przez proces instalacji krok po kroku. Jeżeli to nie nastąpi, należy uruchomić
kreator instalacyjny, wybierając z płyty plik instaluj.exe lub install.exe lub setup.exe.
Instalację programów magazynowo-sprzedażowych możemy podzielić:
− ze względu na liczbę stacji roboczych na:
• jednostanowiskowe,
• sieciowe,
− ze względu na zastosowane oprogramowanie interfejsu do baz danych na:
• instalacje typowe,
• instalacje specjalne.
Instalując oprogramowanie, należy wybrać typ instalacji oraz określić folder (katalog)
docelowy. Zaleca się, aby przed instalacją zakończyć pracę wszystkich programów
użytkowych i zapisać wszystkie otwarte dokumenty, ponieważ w czasie instalacji może
zostać wykonany automatyczny restart komputera.
Bardzo ważnym elementem instalacji oprogramowania jest akceptacja umowy
licencyjnej. Dzięki licencji na oprogramowanie możemy je w sposób legalny zainstalować.
Oprogramowanie jest specyficznym rodzajem produktu. Kupując oprogramowanie, nie
stajemy się jego właścicielami. Oprogramowanie stanowi własność intelektualną jego twórcy
lub producenta. My nabywamy prawo korzystania z oprogramowania – licencję.
Z każdym typem oprogramowania otrzymujemy dokumentację, która służy jako dowód
posiadania licencji. Należy pamiętać, że programy są chronione przez prawo autorskie.
Kopiowanie lub dystrybucja są zabronione i grożą odpowiedzialnością karną.
Rozpoczęcie pracy z programem
Przystępując do pracy z programem, należy wykonać następujące czynności:
− uruchomić system operacyjny,
− uruchomić program korzystając ze skrótu na pulpicie,
lub w przypadku braku skrótu
− wybrać z paska zadań Start i otworzyć program tak, jak każdą aplikację Windowsa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Pierwszym krokiem pracy z programem magazynowo-sprzedażowym jest założenie
firmy. W tym celu należy podać dane identyfikacyjne związane z podmiotem gospodarczym
obsługiwanym w systemie. Będą one wykorzystywane na wydrukach dokumentów,
generowanych przez program.
Następnie należy dostosować ustawienia i parametry pracy programu do indywidualnych
potrzeb firmy. Parametry określają sposoby kontroli i prezentacji danych, sposoby ochrony
dokumentów, pozwalają zarządzać numeracją wystawianych dokumentów. Najczęściej
parametry dostępne są w ustawieniach lub w opcjach programu i w celu łatwiejszej obsługi są
podzielone na grupy tematyczne, np. zasady obliczeń, parametry polityki sprzedaży.
Dokonując ustawień parametrów pracy programu, należy pamiętać o obowiązujących
przepisach rachunkowości i przepisach podatkowych, ale także o tym, że zmian należy
dokonać przed sporządzeniem pierwszego dokumentu.
Specyficzną formą ustawień są słowniki. Zdefiniowanie danych słowników ułatwia
dopisywanie nowych kartotek i dokumentów. Nowe pozycje do słowników można dodawać
w dowolnym momencie pracy z programem i używać wielokrotnie w różnych miejscach
programu. Uzupełniając słowniki ich zawartość, należy starannie przemyśleć, gdyż
w większości programów nie można modyfikować użytych pozycji.
Kolejnym, ważnym elementem, o którym należy pamiętać rozpoczynając pracę
z programem, jest konfiguracja drukarek. Odpowiadają one za prawidłowe formatowanie
wydruków. Aby ustawić parametry wydruku, wystarczy drukarka domyślna, zainstalowana na
naszym komputerze. Jest ona niezbędna do generowania podglądu wydruku. Gdy chcemy
drukować dokumenty na papier, musimy posiadać sprawną drukarkę podłączoną do
komputera. W programach magazynowo-sprzedażowych często są wymagane drukarki
fiskalne. Ich ustawienie jest konieczne w jednostkach, które rejestrują sprzedaż na kasach
fiskalnych.
W każdej jednostce gospodarczej ważne jest określenie, kto wykonuje poszczególne
czynności i za co jest odpowiedzialny. Programy komputerowe dają taką możliwość poprzez
nadanie uprawnień i kompetencji poszczególnym użytkownikom. Każdy użytkownik
zabezpiecza swoje uprawnienia hasłem. Dodawanie użytkowników i nadawanie im uprawnień
do wykonywania poszczególnych operacji przeprowadza administrator (użytkownik
o najwyższych uprawnieniach).
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie zasady obowiązują przy instalacji programów w środowisku Windows?
2. W jaki sposób możemy obsługiwać programy w środowisku Windows?
3. Co to jest licencja i do czego służy?
4. Jakie czynności należy wykonać, aby rozpocząć pracę z programem magazynowo-
sprzedażowym?
5. Jakie powiązania występują między rejestracją działalności gospodarczej w praktyce
a rejestracją firmy w programie magazynowo-sprzedażowym?
6. Na czym polega rejestracja firmy w programie magazynowo-sprzedażowym?
7. W jaki sposób dostosować parametry pracy programu do potrzeb firmy?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zainstaluj dowolny program magazynowo-sprzedażowy na swoim stanowisku pracy. Po
zakończeniu procesu instalacyjnego uruchom program.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) uruchomić komputer,
2) sprawdzić, czy komputer spełnia wymagania sprzętowe programu,
3) włożyć płytę instalacyjną do napędu, poczekać na autostart lub w oknie „Mój komputer”
otworzyć stację CD, a następnie plik startowy setup.exe lub instaluj.exe lub install.exe.
4) przeprowadzić instalację za pomocą kreatora instalacji,
5) zakończyć proces instalacji programu i opróżnić stację CD,
6) uruchomić program klikając myszką na pulpicie skrót do programu lub wybierając
program z Menu Start.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe,
− płyta z programem magazynowo-sprzedażowym.
Ćwiczenie 2
Utwórz w zainstalowanym programie magazynowo-sprzedażowym firmę o
następujących danych:
Hurtownia Artykułów Chemicznych „MagChem”,
NIP 726-147-84-23; REGON 476523182,
91-852 Łódź, ul. Papierowa 26, woj. łódzkie,
bank: BZ WBK II O/Łódź nr rachunku: 42 1090 1304 0000 0001 0378 2897
tel./faks 0-42 674-25-15, email: magchem@strefa.pl.
Hurtownia handluje tzw. chemią gospodarczą – głównie środki czystości (płyny do
mycia naczyń, płyny do WC, szampony, mydła).
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) rozpocząć pracę z programem magazynowo-sprzedażowym,
2) wybrać opcję pozwalającą na rejestrację nowej firmy,
3) wprowadzić dane identyfikacyjne firmy do odpowiednich pól okien programu,
4) zapisać wprowadzone dane,
5) rozpocząć pracę z nową firmą.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Ćwiczenie 3
Dostosuj program magazynowo-sprzedażowy do specyfiki działalności firmy
„MagChem”:
− zdefiniuj nowego użytkownika, Annę Michałowską, z ograniczonym dostępem do
dokumentów płatności,
− skonfiguruj drukarkę do wydruku graficznego,
− zdefiniuj formy płatności:
• bezgotówkowe: przelew 1 dzień, przelew 7 dni, przelew 30 dni, karta kredytowa,
• inne: pobranie,
− zdefiniuj kody PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług):
• 24.51.32-30.00 płyn do mycia naczyń,
• 24.51.31-20.00 mydło w kawałkach,
• 24.51.31-83.00 mydło w płynie,
• 24.51.32-40.00 proszki do prania,
• 24.51.31-50.00 płyny do prania,
• 24.51.44-00.00 środki do czyszczenia,
• 24.52.16-30.00 szampony.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować w programie magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję zmiany parametrów pracy,
3) wprowadzić podane parametry do odpowiednich okien programu,
4) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) zainstalować dowolny program magazynowo-sprzedażowy?
2) uruchomić program magazynowo-sprzedażowy?
3) utworzyć nową firmę w programie magazynowo-sprzedażowym?
4) uzupełnić brakujące dane firmy?
5) zmodyfikować parametry pracy programu?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
4.3. Kartoteki kontrahentów
4.3.1. Materiał nauczania
Kartoteki kontrahentów służą do ewidencjonowania i zarządzania informacjami
o partnerach handlowych przedsiębiorstwa. Kontrahentami przedsiębiorstwa, jej odbiorcami
i dostawcami, mogą być osoby fizyczne i podmioty gospodarcze, zarówno krajowe, jak
i zagraniczne. Mianem kontrahentów określamy wszystkie podmioty współpracujące z naszą
firmą w zakresie podstawowej działalności gospodarczej.
Dane zgromadzone w kartotece kontrahentów wykorzystywane są podczas wystawiania
dokumentów sprzedażowych, magazynowych i płatniczych.
Zadaniem kartotek jest ułatwienie pracy z programem komputerowym. Raz
wprowadzone dane mogą być wykorzystywane wielokrotnie, bez potrzeby ponownego
wpisywania.
Najczęściej karta kontrahenta składa się z różnych zakładek, do których wprowadzamy
następujące informacje:
− kod (symbol) kontrahenta, np. nazwa skrócona,
− dane adresowe kontrahenta,
− NIP,
− numery rachunków bankowych,
− sposób płatności,
− warunki sprzedaży,
− informacje, w jaki sposób kontaktować się z kontrahentem,
− adres strony internetowej kontrahenta – istnieje możliwość wywołania strony WWW
z poziomu kartoteki.
Kartoteki kontrahentów pozwalają użytkownikowi:
− przeprowadzić analizę historii transakcji z danym kontrahentem,
− zaplanować kontakty z wybranym klientem,
− określić działania marketingowe skierowane do wybranego klienta, np. promocje, rabaty,
− kontrolować stan płatności,
− prowadzić rozrachunki.
Cechą charakterystyczną każdej kartoteki, niezależnie od programu, jest kod (symbol)
kontrahenta. Powinien on być niepowtarzalny, jednoznacznie identyfikujący kontrahenta.
Należy pamiętać, że po wystawieniu dokumentu wykorzystującego dane kontrahenta,
zawartość kodu zostanie zablokowana i nie będzie można jej zmienić. Pozostałe dane
możemy modyfikować w każdej chwili pracy z programem. Wprowadzając dane kontrahenta
możemy zaobserwować powiązanie kartoteki ze słownikami. Mamy możliwość wyboru
wcześniej zdefiniowanych informacji na temat miast, rejonów, krajów czy form płatności.
Dane w kartotekach kontrahentów możemy pogrupować i uporządkować w katalogi
według różnych kryteriów. Strukturę katalogów możemy tworzyć wg własnych upodobań
i potrzeb, np. założymy katalog odbiorcy a w nim podkatalogi odbiorcy wg miast.
Kartoteki kontrahentów w programach magazynowych są wyposażone w tzw. filtry
(wyszukiwarki), które ułatwiają identyfikację kontrahenta w systemie. Szukanie może
odbywać się wg różnych kryteriów wyszukiwania, np.: nazwy, kodu, NIP-u, adresu.
Programy magazynowo-sprzedażowe umożliwiają prowadzenie rozliczeń finansowych
z pracownikami i urzędami (instytucjami). Ponieważ rozliczenia te nie wynikają bezpośrednio
z działalności handlowej, dane dotyczące pracowników i instytucji są wyłączone z grupy
kontrahentów i zgrupowane w odrębnych kartotekach. Zasada działania kartotek
pracowników i urzędów jest taka sama, jak kartotek kontrahentów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Kogo nazywamy kontrahentem firmy?
2. Według jakich kryteriów możemy sklasyfikować kontrahentów firmy?
3. Gdzie przechowujemy dane kontrahentów w programie komputerowym?
4. Jakie funkcje w programie magazynowo-sprzedażowym pełni kartoteka kontrahentów?
5. Jakie informacje opisujące kontrahenta są niezbędne do wystawienia dokumentu
księgowego?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wprowadź do kartoteki kontrahentów, w programie magazynowo-sprzedażowym dane,
opisujące dostawców hurtowni „MagChem”:
1) PHU Hankel Jan Marczak; 00-145 Warszawa; ul. Słoneczna 34; woj. mazowieckie;
NIP 894-123-45-12; REGON 356941789; tel. 0-22 725-54-74; www.marczak.hankel.pl
bank PKO BP Warszawa; nr rachunku 12 3659 8745 3694 2000 0874 1255; forma
płatności: przelew.
2) Wyrób Artykułów Chemicznych „CARO” Karolina Wesoła; 97-200 Tomaszów
Mazowiecki; ul. Łódzka 27/30 woj. łódzkie; NIP 528-325-89-14; REGON 475632891;
tel. 0-44 724-49-88; www.caro.pl; BZ WBK 42 1020 4569 1236 0001 0000 0111; forma
płatności: karta płatnicza
3) „ROLKA” Zakłady Chemiczne Marta Talkowska; 15-950 Białystok; ul. Augustowska
15/18 woj. podlaskie; NIP 528-478-23-15; REGON 475639218; tel. 0-85 675-41-16;
faks 0-85 675-41-17; Bank Śląski 93 7524 1587 0000 4569 0005 0011; forma płatności:
przelew 14 dni.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) uruchomić program magazynowo-sprzedażowy i otworzyć dane firmy „MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję dopisywania danych do kartotek
kontrahentów,
3) otworzyć kartotekę kontrahentów,
4) założyć katalog dostawcy,
5) wprowadzić dane identyfikacyjne dostawców,
6) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 2
Wprowadź do kartoteki kontrahentów, w programie magazynowo-sprzedażowym dane
opisujące odbiorców hurtowni „MagChem”:
1) Sklep AGD Agata Chmiel; 91-456 Łódź; ul. Wspaniała 41; woj. łódzkie;
NIP 725-569-12-48; REGON 471256421; tel. 0-42 726-24-74; faks 0-42 726-24-75;
forma płatności: przelew 7 dni; rabat 5%.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
2) PH „Kiosk u Franka” Franciszek Madej; 92-365 Łódź; ul. Poziomkowa 45/48; woj.
łódzkie; NIP 728-456-23-52; REGON 471236547, forma płatności przelew 14 dni.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować w programie magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) otworzyć kartotekę kontrahentów,
3) założyć katalog odbiorcy,
4) wprowadzić dane identyfikacyjne odbiorców,
5) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 3
Wyszukaj w internetowej panoramie firm, dane 5 potencjalnych dostawców hurtowni
„MagChem”. Wyszukane dane wprowadź do kartoteki kontrahentów w programie
magazynowo-sprzedażowym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) uruchomić przeglądarkę internetową,
2) ustalić adres internetowy panoramy firm,
3) ustalić zakres tematyczny wyszukiwania np. wg branży (powinna być zgodna
z działalnością hurtowni),
4) wypisać dane 5 podmiotów gospodarczych (producentów), których asortyment odpowiada
działalności hurtowni,
5) wprowadzić wypisane dane do kartoteki kontrahentów w programie magazynowo-
sprzedażowym (numery NIP, REGON, nr konta nadaj kontrahentom dowolnie),
6) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu i z zainstalowanym programem
magazynowo-sprzedażowym oraz zarejestrowaną firmą „MagChem”.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) założyć katalogi kontrahentów w programie magazynowo-
sprzedażowym?
2) wprowadzić dane kontrahentów do kartotek w programie
komputerowym?
3) wykorzystać, przy wprowadzaniu danych, informacje zawarte
w słownikach programu?
4) wyszukiwać potrzebne informacje w kartotece kontrahentów?
5) wyszukiwać informacje o kontrahentach w Internecie?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
4.4. Kartoteki towarów
4.4.1. Materiał nauczania
Towary są to rzeczowe składniki majątku obrotowego, nabyte w celu sprzedaży w stanie
nieprzetworzonym.
Do ewidencjonowania i zarządzania informacjami o asortymencie handlowym
w programie magazynowo-sprzedażowym służy kartoteka towarów. Jest to podstawowa
kartoteka wykorzystywana do wystawiania dokumentów zakupu i sprzedaży oraz
dokumentów magazynowych.
W programie magazynowo-sprzedażowym pojęcie towaru jest pojmowane szerzej niż
w praktyce. W programie za towar uznaje się wszystko, co może stać się przedmiotem
handlu. Najczęściej programy te rozróżniają następujące typy towarów:
− artykuł – towar objęty gospodarką magazynową, tzn. przyjmowany do magazynu
i wydawany z magazynu, a jego stan magazynowy nie może być wielkością ujemną,
− usługa – nie są przyjmowane na stan magazynu,
− komplet – towar złożony, tworzą go towary innego typu (proste), cena może być ustalana
dowolnie,
− zestaw – towar złożony, tworzą go towary innego typu, cena jest sumą cen jego
elementów składowych,
− opakowania – służą do pakowania towarów.
Kartoteka towarów grupuje towary będące przymiotem handlu danej jednostki
gospodarczej. Każdy towar, umieszczony w kartotece może być opisany przez następujące
parametry:
− kod (symbol) – umożliwia identyfikację danego towaru i zapobiega pomyłkom przy jego
przyjmowaniu lub wydawaniu, powinien jednoznacznie określać pozycję, należy
przemyśleć sposób kodowania tak, by kod łatwo kojarzył się z danym towarem i jego
cechami,
− nazwa towaru – pełna nazwa towaru, będzie drukowana na dokumentach,
− rodzaj towaru – określa typ towaru,
− jednostka miary (podstawowa i pomocnicza) – jednostka podstawowa jest jednostką
ewidencyjną, np. sztuki, jednostki pomocnicze są jej wielokrotnością, np. 1 opakowanie =
12 szt.,
− VAT – stawka procentowa zgodnie z ustawą o podatku VAT,
− PKWiU – ten symbol jest obowiązkowy, jeżeli stawka VAT jest inna niż 22%,
− PCN – występują w przypadku handlu z krajami UE,
− podatkowe przeliczniki ewidencyjnych jednostek miary (w przypadku sporządzania
deklaracji Intrastat – system statystyki obrotów handlowych pomiędzy państwami
członkowskimi UE),
− kod EAN (kod kreskowy, paskowy) – służy do jednoznacznego identyfikowania
przedmiotu obrotu handlowego, jest niezbędny podczas identyfikacji towarów przy
pomocy skanera,
− cena zakupu netto – cena wynikająca z dokumentu zakupu,
− marża lub narzut – stawka %, służy na pokrycie kosztów działalności
i wygospodarowanie zysku,
− cena sprzedaży netto – cena zakupu powiększona o marżę,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
− metoda rozliczania rozchodu towarów – metoda FIFO lub LIFO; należy wybrać jedną
metodę dla całego magazynu, wybranej metody nie należy zmieniać w trakcie roku
obrotowego.
W większości programów metodę rozchodu towarów ustala się w parametrach pracy
programu.
Kartoteki towarów w programach magazynowych pozwalają przeprowadzać następujące
operacje na towarach:
− dodawać towary do kartotek,
− usuwać towary z kartotek,
− grupować towary,
− modyfikować opis towaru,
− wyszukiwać towary wg różnych kryteriów,
− zmontować komplety i zestawy,
− kontrolować stany magazynowe towarów,
− analizować historię dostaw i sprzedaży danego towaru,
− obliczać wskaźniki rotacji,
− sporządzać inwentaryzację,
− kalkulować ceny sprzedaży,
− przygotowywać cenniki towarów,
− prowadzić politykę sprzedaży poprzez stosowanie indywidualnych rabatów, upustów
i rezerwację towarów.
Kalkulacja cen sprzedaży
Cena jest to wartość towaru wyrażona w mierniku pieniężnym. Dobrze ustalona cena
powinna być zbliżona do ceny rynkowej na dany towar i atrakcyjna dla klientów, czyli taka,
po której towar dobrze się sprzedaje. Ceny możemy ustalać, nadając towarom jednakowe
stawki marży lub zróżnicowane w zależności od grup towarów. Ceny mogą być jednakowe
dla wszystkich klientów lub zróżnicowane poprzez stosowanie rabatów dla wybranych
klientów.
Marża jest to zysk handlowca. Różnicę między ceną sprzedaży netto a ceną zakupu netto
nazywamy marżą handlową.
Rys. 3. Struktura ceny sprzedaży [źródło: opracowanie własne]
Cena zakupu netto
Marża
Cena sprzedaży netto
Podatek VAT
Cena sprzedaży brutto
+
+
=
=
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Marża najczęściej doliczana jest stawką % do ceny zakupu (rachunek „od sta”) lub
liczona stawką % od ceny sprzedaży (rachunkiem „w stu”). Ta cena, która jest podstawą
obliczenia marży, przyjmowana jest za 100%. W programach komputerowych
odpowiednikiem rachunku „od sta” jest „narzut”, a rachunku „w stu” „marża”.
Przykład kalkulacji ceny i marży
Załóżmy, że cena zakupu netto towaru wynosi 80 zł. Marża handlowa 20%. Ile wyniesie
cena sprzedaży netto?
Rachunek od sta:
Rachunek w stu
Składniki ceny
%
w zł Składniki ceny
%
w zł
Cena zakupu netto
Marża
Cena sprzedaży
netto
100%
20%
120%
80,00
16,00
96,00
Cena zakupu netto
Marża
Cena sprzedaży netto
80%
20%
100%
80,00
20,00
100,00
Programy komputerowe umożliwiają kalkulację cen w obu wariantach. Wybór jednego
z nich zależy od zasad przyjętych w danej jednostce gospodarczej. Należy zapamiętać, że
zmiana sposobu wyliczania marży w trakcie pracy programu nie zmienia określonych cen
sprzedaży. Zmianie ulegnie jedynie procent marży. Możliwe jest również ustalanie cen
towarów w walucie obcej. W tym celu musimy zdefiniować w słownikach programu, kursy
walut obcych.
Metody wyceny rozchodu towarów
Rozchód towarów i ich wartość w magazynie, programy komputerowe rozliczają zgodnie
z obowiązującymi przepisami rachunkowości. Do wyboru mamy następujące metody:
1. FIFO (ang. First In First Out – pierwsze przyszło pierwsze wyszło) – metoda oparta jest
na założeniu, że najwcześniej zakupione towary są rozchodowane w pierwszej kolejności.
2. LIFO (ang. Last In First Out – ostatnie przyszło pierwsze wyszło) – metoda oparta jest na
założeniu, że w pierwszej kolejności są rozchodowane towary najpóźniej zakupione.
3. Cen przeciętnych – polega na wycenie rozchodu towarów oraz zapasu według średniej
ważonej zakupu.
W zależności od zastosowanej metody wyceny rozchodu towarów wartości zapasu
końcowego i rozchodu będą kształtować się różnie.
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co nazywamy towarem?
2. Jakie rodzaje towarów występują w programach magazynowo-sprzedażowych?
3. Jakie parametry opisują towar w programie magazynowo-sprzedażowym?
4. Jakie funkcje spełnia kartoteka towarów?
5. W jaki sposób należy ustalić kod towaru?
6. Jaką funkcję w kartotece towaru pełni kod towaru?
7. Co nazywamy ceną towaru?
8. Co to jest marża?
9. Jakimi metodami możemy ustalić cenę towaru?
10. Jakimi metodami możemy wycenić rozchód towarów z magazynu?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Załóż, w kartotece towarów hurtowni „MagChem” następujące katalogi (grupy
towarów):
− mydła,
− płyny do mycia naczyń,
− płyny do płukania tkanin,
− proszki do prania,
− szampony,
− środki do WC.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję dopisywania danych do kartotek towarów,
3) otworzyć kartotekę towarów,
4) dodać nowe pozycje w katalogach,
5) zatwierdzić wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 2
Wprowadź do kartoteki towarów w programie magazynowo-sprzedażowym towary
będące przedmiotem handlu w hurtowni „MagChem”.
L
Kod towaru
Nazwa towaru
J.m. PKWiU
1
AGA 5 l
Płyn do naczyń AGA 5 l
szt.
24.51.32-30.00
2
BAMBIK 150 ml
Szampon BAMBIK 150 ml
szt.
24.52.16-30.00
3 BOBASEK
100
g
Mydło w kostce BOBASEK 100 g
szt. 24.51.31-20.00
4
TOSIEK 500 ml
Płyn do WC TOSIEK 500 ml
szt.
24.51.44-00.00
5
KAMA 500 ml
Płyn do płukania tkanin KAMA 500 ml
szt.
24.51.31-83.00
6
GLOB 4 l
Płyn do płukania tkanin GLOB 4 l
szt.
24.51.31-83.00
7 KAJTUŚ 100 g
Mydło w kostce KAJTUŚ 100 g
szt. 24.51.31-20.00
8 LUDWIŚ 1 l
Płyn do naczyń LUDWIŚ 1 l
szt.
24.51.32-30.00
9 LUDWIŚ 5 l
Płyn do naczyń LUDWIŚ 5 l
szt.
24.51.32-30.00
10 LUKS 100 g
Mydło w kostce LUKS 100 g
szt. 24.51.31-20.00
11 LUKS 250 ml
Mydło w płynie LUKS 250 ml
szt.
24.51.31-83.00
12 ZWYKŁY 1,8 kg
Proszek do prania ZWYKŁY 1,8 kg
szt. 24.51.32-40.00
13 ZWYKŁY 600 g
Proszek do prania ZWYKŁY 600 g
szt. 24.51.32-40.00
14 WC PIK 700 ml
Żel do WC PIK 700 ml
szt.
24.51.44-00.00
15 ZWYKŁY 3,6 kg
Proszek do prania ZWYKŁY 3,6 kg
szt. 24.51.32-40.00
Wymienione towary są opodatkowane podstawową stawką VAT, a ich rozchód
wyceniany jest według metody FIFO.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) w kartotece towarów dodać nową pozycję,
3) wpisać dane identyfikacyjne towarów do odpowiednich zakładek kartoteki,
4) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 3
Dopisz do kartoteki towarów hurtowni „MagChem” nową pozycję – zestaw o nazwie
„Mały czyścioch”. W jego skład wchodzą:
− szampon BAMBIK 150 ml 2 szt.,
− mydło w kostce BOBASEK 100 g 1 szt.,
− mydło w kostce KAJTUŚ 100 g 1 szt.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) w kartotece towarów dodać nową pozycję,
3) w typie towaru wybrać zestaw,
4) wpisać dane identyfikacyjne zestawu,
5) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 4
Wystaw protokół wprowadzenia towarów na stan magazynu hurtowni „MagChem”. Przy
wystawianiu dokumentu przyjmij datę domyślną sugerowaną przez system.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję wprowadzania towarów na stan magazynu,
3) na podstawie zawartości kartoteki towarów wygenerować dokument wprowadzenia,
4) wpisać ilość i cenę zakupu netto,
5) zapisać wprowadzone dane,
6) wykonać operację wystawienia dokumentu.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 5
Skalkuluj cenę sprzedaży netto i brutto towarów znajdujących się w magazynie hurtowni
„MagChem”. Hurtownia nalicza marżę rachunkiem od sta. Stawka procentowa marży wynosi
20%.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję na temat ustalania cen,
3) otworzyć kartotekę towarów,
4) wprowadzić podaną stawkę marży,
5) zapisać wprowadzone dane.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) skalkulować cenę sprzedaży netto towaru?
2) wycenić rozchód towarów z magazynu?
3) wprowadzać dane do kartoteki towarów
4) grupować dane w kartotece towarów?
5) modyfikować dane w kartotece towarów?
6) wprowadzać towary na stan magazynu?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
4.5. Dokumenty magazynowe
4.5.1. Materiał nauczania
Magazyn jest miejscem, w którym przechowujemy towary. Za towary w magazynie
odpowiedzialny jest magazynier. Ponosi on odpowiedzialność materialną za powierzone mu
towary, od chwili przyjęcia do momentu wydania towarów z magazynu. Magazynier ma
obowiązek dokumentowania każdego przychodu i rozchodu towarów. Dokumenty muszą być
wystawione właściwie, tzn. muszą spełniać wszystkie wymogi formalne stawiane
dokumentom przez ustawę o rachunkowości. W dokumentowaniu operacji magazynowych
pomocne są komputerowe programy magazynowo-sprzedażowe.
W programach magazynowo-sprzedażowych odpowiednikiem magazynu jest kartoteka,
która grupuje dane dotyczące dokumentów magazynowych i pozwala nimi zarządzać.
W momencie rozpoczęcia pracy z nową firmą w programach istnieje tylko jeden magazyn,
który uznawany jest za magazyn główny. Nie można go usunąć, ale można zmodyfikować
jego dane. Można również założyć nowe magazyny, zależnie od potrzeb i specyfiki jednostki
gospodarczej.
Dokumenty magazynowe powodują zmianę ilości i wartości stanu magazynu. Są one
skojarzone z dokumentami zakupu i sprzedaży. To znaczy, że wystawienie dokumentów
handlowych pociąga za sobą wystawienie dokumentów magazynowych.
Dokumenty magazynowe obejmują następujące rodzaje dokumentów:
− potwierdzające przyjęcie towarów:
• PZ – przyjęcie z zewnątrz, wystawiane jest w przypadku przyjęcia zakupionych
towarów do magazynu, w programie dokument ten jest skojarzony z fakturą zakupu,
• PW – przyjęcie wewnętrzne, potwierdza operację wykonaną wewnątrz firmy,
− potwierdzające rozchód:
• WZ – wydanie na zewnątrz, wystawiane w przypadku wydania sprzedanych towarów
z magazynu, w programie dokument skojarzony jest z fakturą sprzedaży,
• RW – rozchód wewnętrzny, dokumentuje ruch towarów wewnątrz firmy,
• Protokół przeceny – wystawiany w przypadku obniżki cen na towary znajdujące się
w magazynie,
− potwierdzające przemieszczanie towarów między magazynami:
• MM – przesunięcie międzymagazynowe, występuje w przypadku funkcjonowania
przynajmniej dwóch magazynów w obrębie jednej firmy. Dla magazynu wydającego
będzie dokumentem rozchodu, a dla magazynu przyjmującego dokumentem
przychodu.
Wystawiając dokumenty magazynowe należy określić następujące dane:
− typ dokumentu – wybieramy z listy dokumentów dostępnych w programie, zależy on od
rodzaju dokumentowanej operacji gospodarczej,
− numer dokumentu – nadajemy zgodnie z zastosowanym schematem numeracji, przyjętym
w parametrach pracy programu, zaleca się numerowanie automatyczne,
− dane kontrahenta – podajemy nazwę i adres kontrahenta, dla którego wystawiamy lub, od
którego przyjmujemy dokument; jeżeli dane kontrahenta zostały wcześniej wprowadzone
do kartoteki kontrahentów wystarczy wybrać je z odpowiednio rozwijanej listy,
− datę wystawienia dokumentu – program domyślnie podaje bieżącą datę systemową,
możemy ją zmienić,
− datę operacji magazynowej – data faktycznego wydania lub przyjęcia towaru do
magazynu, program domyślnie podaje datę systemową,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
− pozycje towarowe typu:
• kod towaru,
• nazwa towaru,
• jednostka miary,
• ilość,
• cena,
• wartość.
Jeżeli w kartotece towarów mamy zdefiniowane pozycje towarów, to nie musimy
wpisywać ich do dokumentu ręcznie, lecz możemy je wybrać z rozwijanej listy.
Kartoteka dokumentów magazynowych usprawnia wykonanie następujących operacji:
− wystawianie dokumentów przychodowych i rozchodowych,
− wystawianie dokumentów handlowych na podstawie dokumentu magazynowego,
− korygowanie dokumentów magazynowych,
− poprawianie błędów bez konieczności kreślenia,
− unieważnianie dokumentów magazynowych,
− kontrolowanie gospodarki magazynowej.
Bardzo ważnym zagadnieniem dla gospodarki magazynowej jest inwentaryzacja (inaczej
remanent). Jest to ogół czynności związanych z ustaleniem rzeczywistego stanu towarów
w magazynie.
Częstotliwość przeprowadzania inwentaryzacji określa ustawa
o rachunkowości. W przypadku towarów jest to ostatni dzień każdego roku obrotowego.
Inwentaryzacji towarów dokonuje się drogą spisu z natury. Polega ona na mierzeniu,
ważeniu, liczeniu towarów w magazynie jednostki gospodarczej. Podstawowym dokumentem
inwentaryzacyjnym jest arkusz spisu z natury. Na podstawie tego dokumentu porównujemy
stan faktyczny towarów w magazynie ze stanem księgowym. Wynikiem inwentaryzacji może
być niedobór lub nadwyżka.
Niedobór występuje wówczas, gdy stan rzeczywisty, ustalony w wyniku spisu jest
mniejszy od stanu księgowego. Nadwyżka w sytuacji odwrotnej. Różnice inwentaryzacyjne
muszą być wyjaśnione, a następnie rozliczone. Korekty należy dokonać również w programie
komputerowym. Na uzgodnienie stanów magazynowych w programach komputerowych ze
stanem rzeczywistym magazynu pozwala funkcja inwentaryzacja. Okno formularza
inwentaryzacyjnego zawiera następujące informacje:
− kod towaru.
− stan bieżący (stan komputerowy),
− stan ze spisu.
Skutkiem wykonania inwentaryzacji jest wygenerowanie dokumentów magazynowych,
które zwiększają lub zmniejszają stany magazynowe.
W kartotece magazynowej pracujemy z dokumentami. Pojawia się tu pojęcie bufor. To
też jest swojego rodzaju kartoteka. W buforze przechowywane są dokumenty w trakcie
tworzenia, przed ich wystawieniem. Dane tego dokumentu pamiętane są przez system.
Dokumenty zapisane w buforze możemy dowolnie zmieniać. Możemy powrócić do ich
edycji, usunięcia lub ostatecznego wystawienia w dowolnej chwili pracy z programem. Tak,
więc jeżeli nie jesteśmy pewni, czy wprowadzony przez nas dokument jest sporządzony
poprawnie, to bezpieczniej jest wprowadzić go do bufora.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co oznaczają skróty: PZ, WZ, RW?
2. Jaką operację gospodarczą dokumentuje WZ?
3. Kiedy wystawiamy dowód MM?
4. Jakie dane są potrzebne do sporządzenia dokumentu PZ?
5. Po co przeprowadzamy inwentaryzację towarów?
6. Kiedy mówimy o niedoborach towarów w magazynie?
7. Jakie funkcje w programie komputerowym pełni kartoteka „Magazyn”?
8. Jaką rolę spełnia bufor w programie komputerowym?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uzgodnij wyniki inwentaryzacji, przeprowadzonej w magazynie hurtowni „MagChem”
ze stanem księgowym. Różnice inwentaryzacyjne wprowadź do programu i wystaw
odpowiednie dokumenty.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym w firmie „MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję przeprowadzenia inwentaryzacji,
3) wygenerować na podstawie zawartości kartoteki towarów dokument inwentaryzacji,
4) z arkusza spisu z natury wprowadzić do programu stany faktyczne towarów,
5) wykonać operację wystawienia dokumentu,
6) wygenerować dokumenty magazynowe na stwierdzone niedobory i nadwyżki,
7) wydrukować dokumenty.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 2
Wprowadź do programu dokument potwierdzający przyjęcie zakupionych towarów do
magazynu hurtowni „MagChem”.
Hurtownia zakupiła w dniu 25.03.2006 roku od PHU Hankel następujące towary:
Ilość
Cena
− płyn do naczyń AGA 5 l
5 szt. 6,45
− płyn do naczyń LUDWIŚ 5 l
5 szt. 9,00
− proszek do prania ZWYKŁY 600 g 20 szt. 4,80
Towary zostały przyjęte do magazynu jako dostawy niefakturowane (nie otrzymano faktury).
Uwaga! Przy wystawianiu dokumentu przyjmij datę domyślną sugerowaną przez system.
Zachowaj numerację dokumentów podpowiadaną przez program.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję na temat wprowadzania dokumentów
magazynowych,
3) wybrać odpowiedni rodzaj dokumentu magazynowego,
4) wpisać podane informacje do formatki dokumentu,
5) pozostawić dokument w buforze.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 3
Popraw dokument (z ćwiczenia 2) potwierdzający przyjęcie zakupionych towarów do
magazynu hurtowni „MagChem”. W dokumencie błędnie wpisano ilość w pozycji „proszek
ZWYKŁY 600 g”. Powinno być 25 szt.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję na temat korygowania dokumentów
magazynowych,
3) wybrać dokument do korekty,
4) skorygować dokument,
5) wydrukować dokument.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) sklasyfikować dokumenty magazynowe?
2) objaśnić skróty dokumentów magazynowych?
3) powiązać nazwę dokumentu z operacją gospodarczą?
4) wymienić dane potrzebne do sporządzenia dokumentu magazynowego?
5) wystawić dokumenty w programie magazynowo-sprzedażowym?
6) poprawić dokumenty w programie magazynowo-sprzedażowym?
7) rozliczyć wyniki inwentaryzacji w programie magazynowo-
sprzedażowym?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
4.6. Dokumenty zakupu
4.6.1. Materiał nauczania
Dokumentami zakupu są dowody wystawione przez sprzedawcę towarów. Zaliczmy do
nich:
− fakturę VAT,
− rachunek,
− paragon.
Najczęściej wystawianym dokumentem zakupu jest Faktura VAT. Zgodnie z przepisami
powinna ona zawierać co najmniej:
− oznaczenie „FAKTURA VAT”,
− imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich
adresy,
− numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy,
− numer identyfikacji podatkowej nabywcy (faktura wystawiona na rzecz osób fizycznych
nieprowadzących działalności gospodarczej nie musi zawierać NIP),
− dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i
numer kolejny faktury,
− nazwę towaru lub usługi,
− jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług,
− cenę jednostkową towaru lub usługi,
− wartość sprzedanych towarów lub wykonanych usług bez podatku,
− stawki podatku,
− sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na
poszczególne stawki podatku,
− kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty
dotyczące poszczególnych stawek podatku,
− kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie,
− podpis wystawiającego.
W praktyce spotykane są różne rodzaje faktur. Są to:
− faktura VAT – MP – stosowana przez małych podatników (wartość sprzedaży nie
przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty
odpowiadającej 800 000 euro),
− faktura VAT marża – wystawiana przez podatników świadczących usługi turystyczne,
− faktura WE uproszczona – wystawiana w trójstronnych dostawach
wewnątrzwspólnotowych w procedurze uproszczonej,
− faktura wewnętrzna – wystawiana np. w przypadku opodatkowanej nieodpłatnej dostawy
towarów,
− faktura VAT – RR – dokumentuje nabycie produktów rolnych od rolnika ryczałtowego,
Faktury mogą być wystawiane w formie papierowej lub elektronicznej, tzw. e-faktury.
Faktury mogą być wystawiane i przesyłane w formie elektronicznej pod warunkiem
uprzedniej akceptacji tej formy przez odbiorcę faktury.
W przypadku popełnienia błędu na fakturze należy ją skorygować poprzez wystawienie
odpowiedniego dokumentu księgowego. Dokumentami korygującymi są:
− faktura korygująca,
− nota korygująca.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Fakturę korygującą VAT sporządza dostawca towaru, notę korygującą wystawia
odbiorca w celu skorygowania błędów mniejszej wagi.
Rys. 4. Zasady korygowania błędów w fakturze [9]
Programy magazynowo-sprzedażowe mają za zadanie usprawnić wystawianie
dokumentów handlowych. Dokumenty zakupu (otrzymane od sprzedawcy) są wprowadzane
do systemu w celu kontrolowania gospodarki magazynowej i uaktualniania stanów
magazynowych. Należy pamiętać, że są one związane z dokumentami magazynowymi
przychodowymi. Nie występuje więc konieczność dwukrotnego wypisywania danych.
Wprowadzenie dowodu zakupu może spowodować automatyczne wystawienie dokumentu PZ
oraz wygenerować płatności.
Wystawiając dokumenty zakupu w programie magazynowo-sprzedażowym, należy
określić następujące dane:
− typ dokumentu – wybieramy z listy dokumentów dostępnych w programie,
− numer dokumentu – nadajemy zgodnie z zastosowanym schematem numeracji, przyjętym
w parametrach pracy programu, zaleca się numerowanie automatyczne,
− nr dokumentu źródłowego – wpisujemy numer dokumentu otrzymanego od dostawcy,
− data wpływu – data wpływu faktury od dostawcy,
− data wprowadzenia – data wprowadzenia dokumentu do systemu, program podpowiada
bieżącą datę systemową,
− określenie kontrahenta – dostawca, od którego kupiliśmy towar, jeżeli dane kontrahenta
zostały wcześniej wprowadzone do kartoteki kontrahentów wystarczy wybrać je
z odpowiednio rozwijanej listy,
− rodzaj ceny – określamy cenę netto lub brutto, wybór określonej ceny spowoduje inny
sposób naliczania podatku VAT:
• dla cen netto kwota VAT będzie liczona wg wzoru:
Korygowanie treści
faktury
Przez wystawcę
faktury
Przez nabywcę
towaru lub
usługi
Udzielenie rabatu
Zwrot towaru
Zwrot zaliczki
Podwyższenie ceny
Pomyłka w treści
Pomyłka w treści
Dane dotyczące
sprzedawcy/nabywcy
Data wystawienia /
data sprzedaży
Nazwa towaru /
usługi
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
100
SP
WN
KP
×
=
gdzie:
KP – kwota podatku,
WN – wartość netto,
SP – stawka podatku.
• dla cen brutto kwota VAT będzie liczona wg wzoru:
SP
SP
WB
KP
+
×
=
100
gdzie:
KP – kwota podatku,
WB – wartość brutto,
SP – stawka podatku.
− rodzaj i termin płatności,
− pozycje towarowe – wprowadzamy z dokumentu źródłowego, jeżeli są to nowe pozycje
niewystępujące w naszej jednostce, należy je wprowadzić do kartoteki magazynowej:
• kod towaru i opis towaru,
• ilość – domyślnie program proponuje zakup 1 jednostki towaru, można ją zmienić
wpisując z klawiatury,
• jednostka miary,
• cena zakupu,
• koszty zakupu
− parametry odpowiedzialne za tworzenie dokumentu magazynowego – wybieramy
wówczas, gdy chcemy, aby dokument magazynowy został wygenerowany automatycznie,
− rejestr, do którego będzie przypisany dokument zakupu.
Na podstawie faktur zakupu tworzone są rejestry VAT zakupów. W zależności od
wymagań firmy program pozwala prowadzić dowolną ilość rejestrów zakupu. Rejestry mogą
być tworzone za dowolny okres. Przyspieszają one ewidencję i rozliczanie podatku VAT.
Kartoteka dokumentów zakupu usprawnia wykonanie następujących operacji:
− wystawianie dokumentów potwierdzających zakup,
− korygowanie wystawionych dokumentów,
− wystawienie dokumentów magazynowych do dokumentu handlowego,
− wystawianie zamówień,
− rozliczanie dokumentów,
− prowadzenie rejestrów VAT.
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie wymagania powinna spełniać prawidłowo wystawiona faktura VAT?
2. Kto jest uprawniony do wystawiania faktury VAT?
3. Czy faktura musi zawierać podpis odbiorcy?
4. Kto wystawia fakturę VAT – MP?
5. W jaki sposób poprawiamy błędy na fakturze VAT?
6. Kiedy wystawiamy notę korygującą?
7. W jakim urządzeniu ewidencjonujemy faktury VAT zakupu?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oceń poprawność faktury VAT nr 39/06. Przeprowadź kontrolę dokumentu pod
względem formalnym, merytorycznym i rachunkowym. Popraw ewentualne błędy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) określić zakres kontroli formalnej, rachunkowej i merytorycznej,
2) porównać wystawiony dokument z wymogami,
3) poprawić błędy, wystawiając odpowiedni dokument korygujący.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− druki papierowe lub wersje elektroniczne dokumentów: faktura VAT korygująca i nota
korygująca.
Ćwiczenie 2
Wprowadź do kartoteki zakupów w programie magazynowo-sprzedażowym fakturę VAT
nr 39/06. Zakupione towary automatycznie wprowadź na stan magazynu hurtowni.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję na temat wprowadzania dokumentów zakupu
do kartotek,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
3) w kartotece zakupu dodać nową pozycję,
4) wybrać odpowiedni typ dokumentu i wpisać dane z faktury obcej,
5) wybrać opcję pozwalającą na automatyczne generowanie PZ,
6) wystawić dokument.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 3
Wystaw w programie komputerowym, pod bieżącą datą zamówienie własne na
następujące towary:
Ilość
− mydło w płynie LUKS 250 ml
100 szt.
− płyn do płukania tkanin GLOB 4 l
5 szt.
− płyn do płukania tkanin KAMA 500 ml
40 szt.
Zamówienie skieruj do Zakładów Chemicznych ROLKA, forma zapłaty – przelew 14
dni.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) przeczytać w pomocy programu instrukcję wystawiania zamówień na towary,
3) w kartotece zakupu dodać nową pozycję,
4) wybrać odpowiedni typ dokumentu i wpisać dane zamawianych towarów,
5) wystawić i wydrukować zamówienie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 4
Na podstawie zamówienia własnego (ćwiczenie 3) wygeneruj fakturę VAT zakupu (nr
obcy 124/2006).
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) otworzyć kartotekę zakupu,
3) wybrać zamówienie własne,
4) wygenerować na podstawie zamówienia fakturę VAT zakupu,
5) wystawić dokument.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Ćwiczenie 5
Wprowadź do kartoteki zakupu fakturę VAT nr 45/2006. Dotyczy ona wcześniejszej
dostawy, towary są już przyjęte do magazynu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) w kartotece zakupu dodać nową pozycję,
3) wybrać odpowiedni typ dokumentu i wpisać dane z faktury obcej,
4) wystawić dokument.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 6
Sporządź w programie magazynowo-sprzedażowym rejestr VAT zakupów dla firmy
„MagChem”.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) odszukać w programie raport rejestr zakupów VAT,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
3) wydrukować raport na ekran.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
4.6.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) wymienić dane, które powinna zawierać faktura?
2) wystawiać dokumenty zakupu w programie magazynowo-
sprzedażowym?
3) wystawiać dokumenty korygujące faktury VAT?
4) kontrolować dokumenty zakupu?
5) sklasyfikować dokumenty zakupu?
6) sporządzić rejestr zakupów VAT?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
4.7. Dokumenty sprzedaży
4.7.1. Materiał nauczania
W jednostkach handlowych podstawową działalnością jest sprzedaż towarów. Sprzedaż
musi być udokumentowana. Podstawowym dokumentem sprzedaży w jednostkach będących
płatnikami podatku VAT jest faktura VAT. Wymagania, jakie powinien spełniać ten
dokument, przedstawiono w
punkcie 4.6.1. Należy pamiętać, że dokument zakupu
wystawiony dla nabywcy jest jednocześnie dokumentem sprzedaży. Dokumenty sprzedaży
wystawiamy w dwóch egzemplarzach. Oryginał dokumentu otrzymuje kupujący (jest to
potwierdzenie zakupu), kopia pozostaje u sprzedawcy i jest potwierdzeniem sprzedaży.
Faktura sprzedaży jest dokumentem handlowym, który powoduje naliczenie podatku
VAT i płatności. W programie magazynowo-sprzedażowym jest powiązana z dokumentem
magazynowym WZ.
Program magazynowo-sprzedażowy umożliwia wystawienie faktur każdego rodzaju.
Rodzaj wystawianej faktury zależy od specyfiki jednostki gospodarczej.
Każdy dokument sprzedaży wystawiany w programie magazynowo-sprzedażowym
powinien zawierać następujące dane:
− typ dokumentu – wybieramy z listy dokumentów dostępnych w programie,
− numer dokumentu – nadajemy zgodnie z zastosowanym schematem numeracji, przyjętym
w parametrach pracy programu, zaleca się numerowanie automatyczne,
− data sprzedaży – jest to data sprzedaży lub wydania towaru z magazynu, program
podpowiada datę systemową,
− data wystawienia – w przypadku faktury mamy 7 dni na wystawienie dokumentu,
program podpowiada bieżącą datę systemową, możemy ją zmienić ręcznie,
− określenie kontrahenta – odbiorca towaru, jeżeli dane kontrahenta zostały wcześniej
wprowadzone do kartoteki kontrahentów wystarczy wybrać je z odpowiednio rozwijanej
listy,
− rodzaj ceny – określamy cenę netto lub brutto, wybór określonej ceny spowoduje inny
sposób naliczania podatku VAT,
− rodzaj i termin płatności,
− pozycje towarowe – szczegółowe informacje na temat sprzedawanego asortymentu,
wybieramy je z kartoteki towarów:
• kod towaru i opis towaru,
• ilość – domyślnie program proponuje sprzedaż 1 jednostki towaru, można ją zmienić
wpisując z klawiatury,
• jednostka miary,
• cena zakupu,
• koszty zakupu,
• rabat,
− parametry odpowiedzialne za tworzenie dokumentu magazynowego – wybieramy
wówczas, gdy chcemy, aby dokument magazynowy został wygenerowany automatycznie.
W procesie sprzedaży ważnym dokumentem jest zamówienie. Przesyła je przyszły
nabywca towaru. Zamówienie wprowadzamy do systemu i je realizujemy, tzn. na jego
podstawie:
− rezerwujemy ilość towarów wymienioną na zamówieniu,
− automatycznie wystawiamy fakturę VAT.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
Wprowadzenie zamówienia do systemu jest również warunkiem wystawienia faktury
zaliczkowej. Ustawa o podatku VAT zobowiązuje podatników do naliczania i odprowadzania
VAT należnego, także w sytuacji, gdy od klienta została pobrana część lub całość należności,
a towar jeszcze nie został wydany. Zaliczki są płacone do konkretnego zamówienia czy
kontraktu. Faktura zaliczkowa musi rozliczać zamówienie proporcjonalnie do wniesionej
przedpłaty. Do faktury zaliczkowej można wystawić kolejną fakturę zaliczkową lub końcową.
Jeżeli nie zrealizujemy zamówienia, to zaliczkę należy zwrócić i wystawić fakturę korygującą
do wystawionej wcześniej faktury zaliczkowej.
Na podstawie faktury VAT sprzedaży program tworzy rejestr VAT sprzedaży. Możemy
prowadzić dowolną ilość rejestrów VAT. Rejestry ułatwiają sporządzanie deklaracji
podatkowej VAT.
W programach magazynowo-sprzedażowych dokumenty sprzedaży zgrupowane są
w kartotece sprzedaży. Spełnia ona następujące funkcje:
− przyspiesza i ułatwia proces dokumentowania sprzedaży,
− umożliwia wystawienie dokumentów korygujących,
− ewidencjonuje dokumenty sprzedaży na potrzeby podatku VAT,
− pozwala prowadzić elastyczną politykę sprzedaży, poprzez możliwość ustalania
indywidualnych warunków sprzedaży,
− ułatwia rozliczanie płatności,
− pozwala na szybkie realizowanie zamówień klientów.
4.7.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie wymagania powinna spełniać prawidłowo wystawiona faktura VAT?
2. W ilu egzemplarzach sporządzamy fakturę VAT?
3. Kto otrzymuje oryginał faktury VAT?
4. W jakiej sytuacji wystawiamy fakturę zaliczkową?
5. Jakie operacje związane ze sprzedażą wspomaga program magazynowo-sprzedażowy?
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sporządź, pod bieżącą datą systemową, fakturę sprzedaży dla PH „Kiosk u Franka” na
następujące towary:
Ilość Cena
netto
− szampon BAMBI 150 ml
5 szt.
5,04
− mydło w kostce KAJTUŚ 100 g
5 szt.
1,07
− płyn do płukania tkanin KAMA 500 ml 5 szt.
3,90
− płyn do WC TOSIEK
20 szt.
8,06
− proszek do prania ZWYKŁY 600 g
10 szt.
5,76
− mydło w płynie LUKS 250 ml
5 szt.
6,36
Forma zapłaty: przelew 14 dni
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) do kartoteki sprzedaży dodać nową pozycję,
3) wybrać odpowiedni typ dokumentu i wpisać dane niezbędne do wypełnienia faktury,
4) wystawić automatycznie dokument WZ.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 2
Wprowadź do systemu magazynowo-sprzedażowego, z bieżącą datą systemową,
zamówienie otrzymane ze „Sklepu AGD Agata Chmiel”. Zgodnie z wcześniejszymi
ustaleniami odbiorca otrzymuje przy zakupie 5 % rabatu i płaci przelewem w ciągu 7 dni.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) w kartotece sprzedaży dodać nową pozycję,
3) wybrać odpowiedni typ dokumentu,
4) wprowadzić dane kontrahenta i dane towarów do otwartej formatki,
5) zatwierdzić wystawione dane wystawiając zamówienie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
Ćwiczenie 3
Sporządź fakturę VAT potwierdzającą sprzedaż towarów według zamówienia
(ćwiczenie 2).
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) otworzyć kartotekę sprzedaży,
3) otworzyć wprowadzone zamówienie obce,
4) zrealizować zamówienie wystawiając fakturę VAT sprzedaży,
5) automatycznie wygenerować dokument magazynowy WZ,
6) wydrukować dokument.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 4
Sporządź fakturę korygującą dla PH „Kiosk u Franka” dotyczącą faktury z ćwiczenia 1.
Korekta dotyczy ceny płynu do WC TOSIEK 500 ml. Podano na fakturze 8,06 zł; powinno
być 7,44 zł.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) w kartotece sprzedaży otworzyć fakturę sprzedaży przeznaczoną do korekty,
3) wybrać polecenie pozwalające utworzyć dokument korekty,
4) podać przyczynę korekty,
5) skorygować pozycję „Płyn do WC TOSIEK 500 ml”,
6) wystawić dokument,
7) skorygować stan rozliczeń z danym kontrahentem.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 5
Sporządź w programie magazynowo-sprzedażowym rejestr VAT sprzedaży dla firmy
„MagChem”.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
2) odszukać w programie raport rejestr sprzedaży VAT,
3) wydrukować raport na ekran.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
4.7.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) wymienić dane, które powinien zawierać dokument sprzedaży
w programie magazynowo-sprzedażowym?
2) wystawiać dokumenty sprzedaży w programie magazynowo-
sprzedażowym?
3) wystawiać dokumenty korygujące dokumenty sprzedaży?
4) kontrolować dokumenty sprzedaży?
5) wymienić okoliczności sporządzania faktury zaliczkowej?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
4.8. Rozrachunki z kontrahentami
4.8.1. Materiał nauczania
Rozrachunki z kontrahentami dotyczą należności od odbiorców i zobowiązań wobec
dostawców. Rozrachunki powstają wówczas, gdy wystawionemu dokumentowi handlowemu
nie towarzyszy wpływ gotówki. Jeżeli wystawimy fakturę sprzedaży z odroczonym terminem
płatności, to powstaje należność, w przypadku faktury zakupu będzie to zobowiązanie.
Rozrachunki między kontrahentami możemy regulować gotówkowo lub bezgotówkowo.
Należy pamiętać o tym, że zgodnie z Ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, gdy
stroną transakcji jest inny przedsiębiorca, a jednorazowa wartość transakcji, bez względu na
liczbę płatności, przekracza równowartość 15 000 euro, płatności należy dokonywać za
pośrednictwem rachunku bankowego. Przeliczenia euro na złote dokonuje się według
średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia
miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Programy magazynowo-sprzedażowe automatycznie generują rozrachunki lub
dokumenty płatności w momencie wystawienia dokumentu handlowego. Jeżeli na
dokumencie sprzedaży lub zakupu w pozycji forma płatności wpiszemy gotówka, to
automatycznie zostaną wygenerowane dokumenty kasowe. Są to:
− KP – kasa przyjmie, dokument potwierdzający przyjęcie gotówki do kasy; w programie
jest skojarzony z dokumentem sprzedaży,
− KW – kasa wyda, dokument potwierdzający wypłatę gotówki z kasy; w programie jest
skojarzony z dokumentem zakupu.
Jeżeli na dokumencie sprzedaży w pozycji forma płatności wybierzemy przelew
powstaną rozrachunki do rozliczenia w późniejszym okresie.
Informacje o dokonanych oraz należnych wpłatach, w magazynowo-sprzedażowych
programach komputerowych, przechowywane są w kartotekach pieniędzy o nazwie kasa
i bank. Każdy dokument pieniężny jest opisany przez następujące parametry:
− typ i numer dokumentu,
− data.
− kontrahent,
− opis transakcji,
− kwota wartościowo,
− kwota słownie,
− tytułem – przyczyna transakcji.
Oprócz dokumentowania rozrachunków, kartoteki pieniężne pozwalają przeprowadzać
transfery wewnętrzne w celu przesunięcia środków, np. z kasy na rachunek bankowy, z kasy
do innej kasy, z banku do kasy, z rachunku na inny rachunek.
Kartoteki pieniężne pozwalają na:
− ewidencjonowanie przychodów i rozchodów w rejestrach kasa i bank,
− rozliczanie dokumentów handlowych,
− kontrolowanie terminów płatności,
− kontrolowanie płatności według kontrahentów,
− kontrolowanie stanu środków pieniężnych,
− prowadzenie raportu kasowego,
− prowadzenie raportu bankowego,
− drukowanie przelewów,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
− prowadzenie kilku rachunków bankowych,
− prowadzenie kilku kas,
− planowanie przepływów pieniężnych.
4.8.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. W jakiej formie możemy regulować płatności?
2. Co oznacza termin rozrachunki?
3. Jakie dokumenty informują nas o zapłacie gotówką?
4. Jakie dane powinien zawierać dokument obrotu pieniężnego?
4.8.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sprawdź stan rozrachunków z dostawcami w hurtowni „MagChem”.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) wykonać raport rozrachunki według kontrahentów,
3) odczytać stan rozrachunków.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 2
Wystaw polecenie przelewu dla PHU Hankel Jan Marczak, tytułem zapłaty za fakturę
zakupu nr 45/2006.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) wystawić polecenie przelewu,
3) skorygować stan rozrachunków z danym dostawcą.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
Ćwiczenie 3
Rozlicz rozrachunki z PH „Kiosk u Franka”. W dniu (bieżąca data) otrzymano wyciąg
bankowy potwierdzający wpływ należności w kwocie 351,66 zł.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) rozliczyć stan należności od wskazanego kontrahenta.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym
i zarejestrowaną firmą „MagChem”.
4.8.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) wystawić dokument KP?
2) wystawić dokument KW?
3) wystawiać polecenie przelewu?
4) odróżnić należność od zobowiązania?
5) wymienić funkcje kartoteki pieniędzy?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
4.9. Archiwizacja i zabezpieczanie danych
4.9.1. Materiał nauczania
Archiwizacja danych (backup) to proces, w wyniku, którego powstaje kopia zapasowa.
Zarchiwizowane dane powinny być przechowywane na trwałych nośnikach, innych niż dysk
roboczy. Kopię bezpieczeństwa tworzymy, aby umożliwić odtworzenie danych w przypadku
awarii sprzętu lub błędu w strukturze danych. Częstotliwość wykonywania kopii
bezpieczeństwa może być różna. Czynniki, jakie należy uwzględnić przy tworzeniu kopii
bezpieczeństwa, to:
− jakość posiadanego sprzętu komputerowego,
− ilość wprowadzonych do programu danych,
− ważność zgromadzonych w programie informacji,
− zdolność firmy do odtworzenia danych.
Programy magazynowo-sprzedażowe zawierają wbudowane mechanizmy, umożliwiające
wykonanie kopii bezpieczeństwa danych. Przypominają one o potrzebie zachowania danych
przed zakończeniem pracy. Wykonanie kopii bezpieczeństwa należy do obowiązków
użytkownika. Powinien on dokonywać archiwizacji systematycznie, a kopie bezpieczeństwa
przechowywać w bezpiecznym miejscu.
Przeprowadzając archiwizację musimy określić następujące parametry:
− lokalizacja – należy wskazać miejsce zapisu danych, np. a:\nazwa pliku, lub d:\nazwa
pliku,
− nazwa archiwum – pod jaką nazwą zachować plik,
− hasło – należy je wprowadzić w celu zabezpieczenia danych.
Elementem procesu archiwizacji jest weryfikacja archiwum, czyli sprawdzenie kopii pod
względem poprawności. Weryfikację możemy pominąć, ale należy pamiętać, że proces
archiwizacji mógł przebiegać nieprawidłowo i nasze archiwum będzie bezużyteczne. Zaleca
się, więc weryfikację utworzonego archiwum.
Operacją odwrotną do archiwizacji jest dearchiwizacja, czyli przeniesienie uprzednio
zarchiwizowanych danych na dysk twardy komputera.. W procesie odtwarzania danych
z kopii bezpieczeństwa musimy podać:
− położenie pliku archiwum – musi to być pełna ścieżka dostępu,
− nazwę archiwum,
− hasło – jeżeli przy tworzeniu archiwum zostało ono nadane.
4.9.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak się zabezpieczyć przed utratą danych?
2. Na czym polega archiwizacja danych?
3. Na czym polega dearchiwizacja danych?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
4.9.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj archiwizację danych firmy „MagChem”.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym,
2) wybrać nośnik, na którym zapiszesz dane,
3) umieścić nośnik we właściwym napędzie,
4) przeprowadzić proces archiwizacji,
5) zweryfikować utworzone archiwum.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym,
− nośniki danych: dyskietki, płyty CD.
Ćwiczenie 2
Odtwórz dane firmy „MagChem” z kopii bezpieczeństwa.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) pracować z programem magazynowo-sprzedażowym z wpisaną/zarejestrowaną firmą
„MagChem”,
2) umieścić nośnik z archiwum we właściwym napędzie,
3) przeprowadzić proces dearchiwizacji,
4) sprawdzić poprawność wykonanej operacji.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe z zainstalowanym programem magazynowo-sprzedażowym,
− kopia bezpieczeństwa.
4.9.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak
Nie
1) zarchiwizować dane firmy w programie magazynowo-sprzedażowym?
2) odtworzyć dane z kopii zapasowej?
3) określić czynniki wpływające na częstotliwość wykonywania
archiwizacji?
4) wyjaśnić znaczenie archiwizacji?
5) wskazać osobę odpowiedzialną za tworzenie kopii bezpieczeństwa?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X.
6. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź otoczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić prawidłową odpowiedź.
7. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
Powodzenia!
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Na stanowisku komputerowym, monitor powinien być ustawiony w odległości:
a) 40–70 cm i 20º – 50º poniżej linii wzroku,
b) 40–70 cm i 20º – 50º powyżej linii wzroku,
c) 70–100 cm i 20º – 50º powyżej linii wzroku,
d) 70–100 cm i 20º – 50º poniżej linii wzroku.
2. Ergonomia to nauka:
a) zajmująca się dostosowaniem pracownika do miejsca pracy,
b) zajmująca się dostosowywaniem miejsca pracy do możliwości pracownika,
c) zajmująca się badaniem predyspozycji pracownika na dane stanowisko,
d) zajmująca się badaniem różnych rodzajów prac.
3. Zakładanie firmy w programie magazynowo-sprzedażowym polega na:
a) wpisaniu do elektronicznej karty aktywacyjnej danych firmy, która zakupiła
oprogramowanie,
b) wpisaniu do systemu danych identyfikacyjnych jednostki gospodarczej obsługiwanej
przez program,
c) wpisaniu do systemu danych identyfikacyjnych biura rachunkowego prowadzącego
nasze rozliczenia,
d) wpisaniu do systemu danych identyfikacyjnych podmiotów współpracujących z naszą
jednostką.
4. Kartoteki kontrahentów służą do:
a) ewidencjonowania i zarządzania informacjami o partnerach handlowych
przedsiębiorstwa,
b) ewidencjonowania i zarządzania informacjami o urzędach i instytucjach,
c) ewidencjonowania i zarządzania informacjami o pracownikach przedsiębiorstwa,
d) ewidencjonowania i zarządzania informacjami o dostawcach towarów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
5. Numer PKWiU wpisujemy na fakturze obowiązkowo, gdy:
a) stawka VAT wynosi 22%,
b) stawka VAT jest inna niż 22%,
c) sprzedajemy usługi,
d) zakupimy towary za granicą.
6. Ile wynosi cena sprzedaży netto towaru, jeżeli cena zakupu netto wynosi 80 zł, marża
20% i jest liczona metodą „w stu”:
a) 16,00 zł,
b) 96,00 zł,
c) 100,00 zł,
d) 120,00 zł?
7. Rozchód towarów z magazynu wynosi 10 szt. W magazynie mamy towary z czterech
dostaw:
Dostawa 1 – 10 szt. po 7,00 zł
Dostawa 3 – 10 szt. po 6,00 zł
Dostawa 2 – 10 szt. po 4,00 zł
Dostawa 4 – 10 szt. po 6,50 zł
Z której dostawy towary wydamy, jeżeli rozchód wyceniamy według metody FIFO:
a) z dostawy 1,
b) z dostawy 2,
c) z dostawy 3,
d) z dostawy 4?
8. Rozchód z magazynu sprzedanych towarów potwierdza dokument o symbolu:
a) PZ,
b) PW,
c) RW,
d) WZ.
9. W wyniku inwentaryzacji stwierdzono, że w magazynie znajduje się 1 800 szt. towarów,
ewidencja księgowa wykazuje stan 1
760 szt. tych samych towarów. Komisja
inwentaryzacyjna stwierdziła:
a) superatę,
b) manko,
c) nadwyżkę,
d) niedobór.
10. Fakturę o symbolu VAT MP wystawia:
a) każdy podatnik VAT,
b) mikroprzedsiębiorca,
c) mały podatnik,
d) makroprzedsiębiorca.
11. Bufor to kartoteka w programie komputerowym, która:
a) przechowuje dokumenty w trakcie tworzenia,
b) przechowuje dokumenty już wystawione,
c) przechowuje dokumenty z poprzednich okresów,
d) przechowuje dokumenty usunięte.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
12. Jeżeli nabywca zwróci zakupiony wcześniej towar, sprzedawca wystawia:
a) nową fakturę VAT,
b) notę korygującą,
c) fakturę korygującą,
d) fakturę wewnętrzną.
13. W programie magazynowo-sprzedażowym faktura zakupu jest skojarzona z następującym
dowodem magazynowym:
a) PZ,
b) PW,
c) RW,
d) MM.
14. Rozliczeń pieniężnych w formie bezgotówkowej jednostka gospodarcza musi dokonywać,
gdy stroną transakcji jest inny przedsiębiorca, a jej wartość przekracza:
a) 1 500 euro,
b) 15 000 euro,
c) 150 000 euro,
d) 10 000 euro.
15. Archiwizacja danych zawartych w programie komputerowym jest:
a) procesem przechowywania dokumentów,
b) procesem dołączania danych firmy,
c) procesem odtwarzania danych firmy,
d) procesem tworzenia kopii zapasowej.
16. Kod towaru jest to:
a) symbol identyfikujący dany towar,
b) kod EAN,
c) symbol PCN,
d) symbol PKWiU.
17. Ile wynosi cena sprzedaży netto, jeżeli cena sprzedaży brutto wynosi 488,00 zł, a VAT
22%:
a) 380,64 zł,
b) 595,36 zł,
c) 400,00 zł,
d) 370,00 zł?
18. Deklaracja podatkowa VAT-7 tworzona jest na podstawie zapisów w:
a) rejestrze zakupów i sprzedaży VAT,
b) podatkowej księdze przychodów i rozchodów,
c) ewidencji przychodów i kosztów,
d) kartotece towarów i usług.
19. Według metody LIFO z magazynu wydajemy jako pierwsze towary:
a) z pierwszej dostawy,
b) z ostatniej dostawy,
c) z najtańszej dostawy,
d) z najdroższej dostawy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
20. Wskaż składniki ceny sprzedaży brutto w jednostce handlowej, która jest płatnikiem
podatku VAT:
a) cena zakupu netto, marża, podatek VAT,
b) cena zakupu brutto, marża, podatek VAT,
c) cena zakupu netto, marża, podatek dochodowy,
d) cena zakupu netto, podatek VAT, upust.
21. Nota korygująca wystawiana jest w przypadku błędów dotyczących między innymi:
a) ceny towarów,
b) ilości towarów,
c) adresu odbiorcy,
d) zwrotu zaliczki.
22. Wskazanie na fakturze sprzedaży zapłaty gotówką spowoduje w programie magazynowo-
sprzedażowym automatyczne wystawienie dowodu:
a) KP,
b) KW,
c) RK,
d) WB.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ......................................................................................................................
Zastosowanie programów komputerowych magazynowo-sprzedażowych
Zaznacz poprawną odpowiedź, w odpowiednią kratkę wstaw znak X.
Nr
zadania
Odpowiedź Punktacja
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
21
a b c d
22
a b c d
Razem
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
52
6. LITERATURA
1. Hermanowska G., Hermanowski W.: Technologia informacyjna zakres podstawowy.
Operon, Gdynia 2004
2. http://keime.ie.tu.koszalin.pl/%7Eswalover/PMP_w1.pdf
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.
Dz.U. nr 148, poz. 973
4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku
niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu
ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania
zwolnienia od podatku od towarów i usług. Dz.U. nr 95, poz. 798 z późniejszymi
zmianami
5. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2005 r. w sprawie wystawiania oraz
przesyłania faktur w formie elektronicznej, a także przechowywania oraz udostępniania
organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej tych faktur. Dz.U. nr 133,
poz. 1119
6. Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r., Dz.U. nr 76. poz.694 z 2002 roku
z późniejszymi zmianami
7. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. nr 54, poz. 535
z późniejszymi zmianami
8. www.ciop.pl
9. www.vat.pl