DARIUSZ SIECZKOWSKI

PODSTAWOWY

SERBSKO-POLSKI

SŁOWNIK TEMATYCZNY

- ponad 100 tematów

- 7000 słówek

- współczesne słownictwo

publikacja darmowa

OŚWIĘCIM 2014

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

2

OD AUTORA

Języki słowiańskie były moją pasją. Na ich naukę przeznaczyłem siedem lat studiów, a potem jeszcze
przez prawie cztery lata tworzyłem słowniki tematyczne tych języków. W 2011 roku opublikowałem
"Zalążek serbsko-polskiego słownika tematycznego". Wydawało mi się wtedy, że lada dzień skończę na
wiele lat w czeskim więzieniu, gdzie ktoś pomoże mi "popełnić samobójstwo". Na szczęście nie
zostałem wydany czeskim [cenzura] i to w Polsce nadal walczę o oczyszczenie mojego imienia. Dzięki
temu dostałem szansę na dokończenie słownika.

"Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny" to ostatni ze słowników języków słowiańskich mojego
autorstwa. Początkowo planowałem przynajmniej sześciomiesięczną pracę nad publikacją, zakończoną
stworzeniem profesjonalnego słownika z przykładami zdań z prasy i literatury. Jak to w życiu bywa, po
jakimś czasie musiałem porzucić ambicje z prozaicznych powodów: brak czasu, brak pieniędzy oraz
bezsens pracy - zainteresowanie językiem serbskim jest bardzo małe, a ja w przyszłości nie będę tego
języka do niczego potrzebował, podobnie zresztą jak innych języków słowiańskich. Poza tym forma już
nie ta sama, zdrowie nie to samo, trudno się pracuje bez dostępu do literatury specjalistycznej, dobrze
wyposażonych bibliotek, codziennej lektury prasy serbskiej (portale internetowe nie zastąpią
papierowych wydań) itp. Czas odejść.

Słownik zawiera około 7000 słów i wyrażeń pogrupowanych w 13 blokach tematycznych i 129
tematach. Słownictwo z publikacji z 2011 roku zostało znaczenie poszerzone i poprawione. Liczba
haseł nie jest może imponująca, ale pamiętajcie, że to praca amatorska, pisana w wolnym czasie, bez
żadnego wsparcia merytorycznego i finansowego. Kiedy piszecie taką pracę, przychodzi moment, w
którym już wam się nie chce. Nie porównujcie tego słowniczka do prac pisanych przez kolektyw
autorski w dużych wydawnictwach, ani do publikacji tworzonych przez wiele lat przez pracowników
akademickich, przy ogromnym wsparciu finansowym.

W słowniku na pewno są błędy, jak już pisałem, nie miałem czasu, pieniędzy i chęci na przykłady
użycia konkretnych słów, ani na informacje gramatyczne. Myślę, że w obecnej formie słowniczek jest
dobrą publikacją uzupełniającą do skryptów akademickich wykorzystywanych w nauce języka
serbskiego. Publikacja jest darmowa i może być rozpowszechniana w dowolny sposób.

Dariusz Sieczkowski

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

3

SPIS TREŚCI

1. ŻYCIE CODZIENNE
1.1 Rodzina

6

1.2 Małżeństwo

7

1.3 Rutynowe czynności

8

1.4 Sen

9

1.5 Od narodzin do starości

9

1.6 Śmierć

10

1.7 Dom i mieszkanie

10

1.8 W mieszkaniu

11

1.9 Szkoła

12

1.10 Studia

13

1.11 Życie towarzyskie

13

1.12 Problemy

14

1.13 Rzeczy osobiste

14

2. CZŁOWIEK
2.1. Części ciała

15

2.2. Wygląd

16

2.3 Cechy charakteru

17

2.4 Inteligencja

18

2.5 Nałogi

18

2.6 Emocje i uczucia

19

2.7 Zdrowie

20

2.8 Choroby

21

2.9 Objawy chorób

22

2.10 U dentysty

22

3. HANDEL I USŁUGI
3.1 Zakupy

23

3.2 Artykuły spożywcze

24

3.3 Napoje

25

3.4 Gastronomia

25

3.5 Owoce

26

3.6 Warzywa

26

3.7 Odzież

27

3.8 Obuwie

27

3.9 Drogeria

28

3.10 Poczta i telekomunikacja

28

3.11 Sprzęt RTV i AGD

29

4. CYWILIZACJA
4.1 Społeczeństwo

30

4.2 Polityka

31

4.3 Wybory

31

4.4 Środki masowego przekazu

32

4.5 Religia

33

4.6 Historia

34

4.7 Miasto

35

4.8 Wieś

35

4.9 Państwa świata

36

4.10 Miasta świata

36

4.11 Narodowości

37

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

4

5. BEZPIECZEŃSTWO
5.1 Przestępczość

38

5.2 Sąd

39

5.3 Służby specjalne

40

5.4 Więzienie

40

5.5 Wojsko

41

5.6 Wojna

42

5.7 Broń

42

5.8 Katastrofy i klęski żywiołowe

43

6. BIZNES
6.1 Gospodarka

44

6.2 Finanse osobiste

45

6.3 Bankowość

46

6.4 Giełda

46

6.5 Handel

47

6.6 Praca

48

6.7 Zawody

49

6.8 Przedsiębiorstwo

50

6.9 Podatki

50

7. NAUKA
7.1 Nauka - pojęcia ogólne

51

7.2 Fizyka

51

7.3 Astronomia

52

7.4 Optyka

52

7.5 Chemia

53

7.6 Pierwiastki

53

7.7 Matematyka

54

7.8 Geometria

55

7.9 Filozofia

55

7.10 Archeologia

56

7.11 Psychologia

56

7.12 Gramatyka

57

7.13 Językoznawstwo

57

7.14 Genetyka

58

7.15 Jednostki miar i wag

58

8.TECHNIKA
8.1 Budownictwo

59

8.2 Przemysł

59

8.3 Energetyka

60

8.4 Elektronika

60

8.5 Samochód

61

8.6 Komputer

61

8.7 Oprogramowanie

62

9. PODRÓŻ
9.1 Podróż - pojęcia ogólne

63

9.2 Podróż pociągiem

63

9.3 Podróż drogą powietrzną

64

9.4 Podróż drogą morską

64

9.5 Podróż samochodem

65

9.6 Komunikacja miejska

66

9.7 Nocleg

66

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

5

10. CZAS WOLNY
10.1 Sztuka

67

10.2 Malarstwo

67

10.3 Rzeźbiarstwo

68

10.4 Muzyka

68

10.5 Instrumenty muzyczne

69

10.6 Taniec

69

10.7 Teatr

70

10.8 Film

70

10.9 Literatura

71

10.10 Fotografia

71

10.11 Konkursy

72

10.12 Hazard

72

10.13 Magia

73

10.14 Szachy

73

11. SPORT
11.1 Dyscypliny sportowe

74

11.2 Rywalizacja

75

11.3 Piłka nożna

76

11.4 Lekkoatletyka

76

11.5 Sporty wodne

77

11.6 Sporty zimowe

77

11.7 Sporty walki

78

11.8 Tenis

78

12. PRZYRODA
12.1 Ekologia

79

12.2 Krajobraz

79

12.3 Pogoda

80

12.4 Ssaki

81

12.5 Ptaki

82

12.6 Ryby

83

12.7 Inne zwierzęta

83

12.8 Rośliny

84

12.9 Drzewa

84

13. ŚWIAT WOKÓŁ NAS
13.1 Kolor

85

13.2 Kształt

85

13.3 Przestrzeń

86

13.4 Czas

86

13.5 Ruch

87

13.6 Dźwięk

87

13.7 Zmysły

88

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

6

1. ŻYCIE CODZIENNE

1.1 RODZINA

baba; baka - babcia
biološki otac - ojciec biologiczny
blizanac - bliźniak
bliznakinja - bliźniaczka
braća blizanci - bliźniaki
brat - brat
četvorke - czworaczki
ćerka - córka
deda - dziadek
deda i baba - dziadkowie
dete - dziecko
devojačko prezime - nazwisko panieńskie
jedinac - jedynak
jedinica - jedynaczka
kćer - córka
kći - córka
kum - ojciec chrzestny
kuma - matka chrzestna
kumče - chrześniak; chrześniaczka
kumica - chrześnica
kumić - chrześniak
kumovi - rodzice chrzestni
maćeha - macocha
majčinstvo - macierzyństwo
majka šestoro dece - matka sześciorga dzieci
majka; mama - mama, matka
multigeneracijska porodica - rodzina
wielopokoleniowa
nećak - siostrzeniec; bratanek
nećakinja - siostrzenica; bratanica
očinski - ojcowski
očuh - ojczym
otac - ojciec
pastorče - pasierb; pasierbica
pašanac - szwagier
polubrat - brat przybrany
pomajka - macocha
ponosna majka - dumna matka
porodica - rodzina
porodična kuća - dom rodzinny

porodična loza - ród
porodični život - życie rodzinne
porodično stablo - drzewo genealogiczne
posinak - pasierb
postati mama - zostać matką
potomstvo - potomstwo
prababa - prababcia
pradeda - pradziadek
predak - przodek
prezime - nazwisko
roditelj - rodzic
s majčine strane - ze strony matki; po kądzieli
s očeve strane - ze strony ojca; po mieczu
samohrani roditelj - samotny rodzic
sestra - siostra
sestrična - siostrzenica
sestrić - siostrzeniec
sin - syn
siroče - sierota
snaja - synowa
svekar - teść; ojciec męża
svekrva - teściowa; matka męża
šogor - szwagier
šurak - szwagier
tast - teść; ojciec żony
tašta - teściowa; matka żony
tetak - wujek; mąż cioci
tetka - ciocia
trojke - trojaczki
udovac - wdowiec
udovica - wdowa
ujak - wuj
ujna - wujenka
unuk - wnuk
unuka - wnuczka
uskladiti posao i porodicu - pogodzić karierę z

rodziną

vanbračno dete - nieślubne dziecko
vaspitavanje - wychowanie
zet - zięć

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

7

1.2 MAŁŻEŃSTWO

afera - romans
alimentacija - alimenty
bračna sreća - szczęście małżeńskie
bračna zajednica - wspólnota małżeńska
bračni par - para małżeńska
brak - małżeństwo
brakolomstvo - cudzołóstwo
burma - obrączka
crkveno venčanje - ślub kościelny
devojačko veče - wieczór panieński
dijamantska svadba - diamentowe gody
divlji brak - konkubinat
dok nas smrt ne rastavi - dopóki śmierć nas nie
rozłączy
domaćinstvo - gospodarstwo domowe
građansko venčanje - ślub cywilny
izabranica - wybranka
izgovoriti "da" - powiedzieć "tak"
ljubav - miłość
matičar - urzędnik urzędu stanu cywilnego
matičarka - urzędniczka urzędu stanu cywilnego
medeni mesec - miesiąc miodowy
mešoviti brak - małżeństwo mieszane
mlada - panna młoda
mladenci - nowożeńcy; młoda para
mladoženja - pan młody
momačko veče - wieczór kawalerski
morganatski brak - mezalians
neverstvo - niewierność; zdrada
nevesta - panna młoda
oprostiti prevaru - wybaczyć zdradę
otkazati svadbu - odwołać ślub
oženiti se - ożenić się

poljubac - pocałunek
preljubništvo - cudzołóstwo
prevariti - zdradzić
razlaz - rozstanie
razvod - rozwód
roditelji su se razveli - rodzice się rozwiedli
spasiti brak - uratować małżeństwo
srebrna svadba - srebrne gody
stara devojka - stara panna
suprug - mąż; małżonek
supruga - żona; małżonka
svadbeni put - podróż poślubna
udadba - ożenek
udaj se za mene - wyjdź za mnie
udata - zamężna
udati se - wyjść za mąż
venčani put - podróż poślubna
venčanica - suknia ślubna
venčanje - ślub
venčati se - brać ślub
verenica - narzeczona
verenik - narzeczony
veridba - zaręczyny
veza - związek
zahtev za razvod - pozew rozwodowy
zaprositi - poprosić o rękę
zaručnica - narzeczona
zaručnik - narzeczony
zatražiti ruku - poprosić o rękę
zlatna svadba - złote gody
ženidba - zamążpójście
ženiti - brać ślub; żenić się

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

8

1.3 RUTYNOWE CZYNNOŚCI

briga o deci - opieka nad dzieckiem
brijati - golić
brinuti se (o koga) - opiekować się (kimś)
crtati - rysować
češljati - czesać (włosy)
čistiti - czyścić
čitati - czytać
dići se - wstać
dizati u oblake - wychwalać pod niebiosa
doručkovati - jeść śniadanie
držati psa na povodcu - prowadzić psa na smyczy
gledati televiziju - oglądać telewizję
gubiti vreme - tracić czas
hodati - chodzić
hodati na štakama - chodzić o kulach
ići - iść
ići kod lekara - iść do lekarza
ići na posao - iść do pracy
jesti - jeść
kupovina - zakupy
kuvati - gotować
mesti - zamiatać
nahraniti - nakarmić
naliti - nalać
namera - zamiar
nasapunjati - namydlić
obaveza - obowiązek
obaviti kupovinu - zrobić zakupy
obrijati (se) - ogolić (się)
odlučiti (se) - zdecydować (się)
odluka - decyzja
odmor - odpoczynek
odmoriti se - odpocząć
odužiti se - odwdzięczyć się
oprati zube - umyć zęby
osporiti - 1. odmówić 2. zakwestionować
ostati kod kuće - zostać w domu
ostvariti san - spełnić marzenie
otići u kupovinu - pójść na zakupy
otključati vrata - otworzyć drzwi (zamknięte na
zamek)
otvoriti - otworzyć
peći - piec
peći sneg na ražnju - nosić drewno do lasu (fraz.)

peglati - prasować
pisati - pisać
pitati za mišljenje - pytać o zdanie
piti - pić
plesti - pleść; robić na drutach
pojesti - zjeść
pomagati - pomagać
popiti - wypić
pospremiti - posprzątać
prati - prać
prati (se) - myć się
prati sudove - myć naczynia
prati zube - myć zęby
promeniti mišljenje - zmienić zdanie
proprati - przeprać
raditi - pracować
razmišljati - rozmyślać
ribati - szorować
ručati - jeść obiad
sedeti - siedzieć
skidati se - rozbierać się
skinuti se - rozebrać się
skitati - włóczyć się
skivati se - szwendać się
slobodno vreme - czas wolny
spremiti večeru - przyrządzić kolację
staviti naočare - założyć okulary
šetnja - spacer
širom otvoriti - otworzyć na oścież
šiti - szyć
tražiti - szukać
tražiti nove izazove - szukać nowych wyzwań
tuširati se - brać prysznic
usisavati - odkurzać
ustati - wstać
večerati - jeść kolację
vežbati - ćwiczyć
vraćati se - wracać
vratiti se kući - wrócić do domu
vrtlariti - pracować w ogrodzie
zamesti - zamieść
zanemarivati - zaniedbywać
zatvoriti - zamknąć
žvakati - żuć

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

9

1.4 SEN

besana noć - bezsenna noc
buditi se - budzić się
krevet - łóżko
manjak sna - brak snu
naspavati se - wyspać się
neprospavana noć - nieprzespana noc
nesanica - bezsenność
noćna ptica - nocny marek
odremati - zdrzemnąć się
pevati uspavanku - śpiewać kołysankę
pokrivač - narzuta
pospan - senny; śpiący
pospanko - śpioch
pospanost - ospałość

prevaliti se - przekręcić się (w łóżku)
san - sen
sklapati se - kleić się (o powiekach)
spavač - śpioch; śpiący człowiek
spavalica - śpioch; śpiący człowiek
spavanje - sen (czynność)
spavaonica - sypialnia
spavati - spać
spavati - spać
spavati kamenim snom - spać jak kamień
spavati mrtvim snom - spać jak zabity
utonuti u dubok san - zapaść w głęboki sen
zaspati - 1. zaspać 2. zasnąć

1.5 OD NARODZIN DO STAROŚCI

biološki sat - zegar biologiczny
carski rez - cesarskie cięcie
cilj - cel
čudo od deteta - cudowne dziecko
dečak - chłopak (osoba)
dečija kolica - wózek dziecięcy
detinjast - dziecinny
detinjstvo - dzieciństwo
devičanstvo - dziewictwo
devojčica - dziewczynka
devojka - dziewczyna
drug - kolega; przyjaciel
druga mladost - druga młodość
drugarica - koleżanka; przyjaciółka
društvo - towarzystwo
egzistencija - egzystencja
igračka - zabawka
iskustvo - doświadczenie
izazov - wyzwanie
izgovor - wymówka; pretekst
izmicati se - uchylać się; unikać
jaslice - żłobek
jesen života - jesień życia
kasna starost - późna starość
mladost - młodość
napunila je 33 godine - skończyła 33 lata
obdanište - przedszkole
obeležiti 80. rođendan - uczcić 80 urodziny
od rođenja do smrti - od narodzin do śmierci
odgoj - wychowanie
odrastanje - dorastanie
odrastao - dorosły
odrastati - dorastać
odrasti - 1. wyrosnąć 2. wydorośleć; dojrzeć
opstanak - przetrwanie
osamostaliti se - usamodzielnić się
ostareti - zestarzeć się
penzija - emerytura
penzioner - emeryt
pod starost - na starość

porođaj - poród
poroditi - urodzić
postarati - zestarzeć się
poštovati starije - szanować starszych
prerasti - wyrosnąć (z czegoś)
približavala sam se tridesetoj - zbliżałam się do
trzydziestki
pritisk vršnjaka - presja rówieśników
rođendan - urodziny
roditi - rodzić
sazreti - dojrzeć
sazrevati - dojrzewać
slobodno vreme - czas wolny
spomenuti - wspomnieć
starac - starzec
starački dom - dom spokojnej starości
staračko doba - starość
staranje - starzenie (się)
starica - staruszka
stariji - starszy
stariti - starzeć się
starost - starość
štedeti za starost - oszczędzać na starość
sudbina - los; przeznaczenie
tinejdžer - nastolatek
tinejdžerka - nastolatka
trudnica - kobieta w ciąży; ciężarna
trudnoća - ciąża
uspomena - wspomnienie
vršnjak - rówieśnik
vrteška - karuzela
vrtić - przedszkole
za mladih godina - za młodu
zabavište - przedszkole
zaborav - zapomnienie
život - życie
životna priča - historia życia; opowieść życiowa
zrelost - dojrzałość
žurba - pośpiech

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

10

1.6 ŚMIERĆ

besmrtan - nieśmiertelny
dan sećanja - dzień pamięci
godišnjica smrti - rocznica śmierci
gradsko groblje - cmentarz miejski; cmentarz
komunalny
grobar - grabarz
groblje - cmentarz
grobljence - cmentarzyk
iznenada je preminuo - zmarł nagle
izvršiti samoubistvo - popełnić samobójstwo
jevrejsko groblje - cmentarz żydowski
knjiga žalosti - księga żałobna
kosturnica - kostnica
kovčeg - trumna
krematorijum - krematorium
kremirati - skremować
masovna grobnica - masowy grób
minut ćutanja - minuta ciszy
mrtvac - denat; trup; zmarły
obdukcija - sekcja zwłok
odati počast - złożyć hołd
oskrnaviti groblje - zbezcześcić cmentarz
ostavština - dziedzictwo; spadek
pogreb - pogrzeb

pogrebna kola - karawan
pogrebna pratnja - orszak pogrzebowy
pogrebna trpeza - stypa
pogrebni govor - mowa pogrzebowa
pogrebni marš - marsz pogrzebowy
pogrebni zavod - zakład pogrzebowy
pogrebnik - pracownik zakładu pogrzebowego
pogrebnina - opłata za pogrzeb
pogrebno preduzeće - zakład pogrzebowy
pokopati - pogrzebać; pochować
posmrtni - pośmiertny
posmrtni ostaci - szczątki
posrmtan - pośmiertny
preminuti - umrzeć
prerana smrt - przedwczesna śmierć
samoubistvo - samobójstwo
sećati se (čega?) - pamiętać (kogo? co?)
smrt - śmierć
umreti - umrzeć
uspomena (na koga? na šta?) - wspomnienie
(kogo? czego?)
uzrok smrti - przyczyna śmierci
zapaliti sveću - zapalić znicz

1.7 DOM I MIESZKANIE

agencija za nekretnine - agencja nieruchomości
cimer - współlokator (w pokoju)
dnevna soba - pokój dzienny
docimer - współlokator (w mieszkaniu)
domaćica - gospodyni; pani domu
domaćin - gospodarz; pan domu
domaćinstvo - gospodarstwo domowe
domar - konserwator; dozorca; cieć
dupleks kuća - bliźniak
garaža - garaż
garsonjera - kawalerka
gostinska soba - pokój gościnny
grejanje - ogrzewanie
gromobran - piorunochron
hipoteka - hipoteka
hodnik - korytarz
isključiti struju - wyłączyć prąd
izbaciti na ulicu - wyrzucić na ulicę
iznajmiti stan - wynająć mieszkanie
kirija - czynsz
ključaonica - dziurka od klucza
komšija - sąsiad
komšiluk - sąsiedztwo
komšinica - sąsiadka
lift - winda
mesto boravka - miejsce zamieszkania
nadstrešnica - ganek; szopa
naseliti se - wprowadzić się

naselje - osiedle
nekretnina - nieruchomość
ograda - ogrodzenie
oluk - rynna
plot - płot
podrum - piwnica
prag - próg
preseljenje - przeprowadzka
prizemlje - parter
prozorski kapak - okiennica
skučen - ciasny
smeštaj - zakwaterowanie
sprat - piętro
stan - mieszkanie
stanar - lokator
stanarina - czynsz
stanarka - lokatorka
stanovati - mieszkać
stepenište - klatka schodowa
struja - prąd
špijunka; oko - wizjer
tacna - taca; tacka
tavan - strych; poddasze
tavonica - sufit
trpezarija - jadalnia
useliti se - wprowadzić się
zid - ściana
živa ograda - żywopłot

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

11

1.8 W MIESZKANIU

čaša - szklanka
čašica - kieliszek
fen - suszarka
fioka - szuflada
frižider - lodówka
kada - wanna
kašičica - łyżeczka
kašika - łyżka
krevet - łóżko
kuća - dom
kuhinja - kuchnia
kupatilo - łazienka
kvaka - klamka
lonac - garnek
lopatica za smeće - szufelka
luster - żyrandol
metlica - trzepaczka (do jajek)
nameštaj - meble
nameštaj - meble
namešten - umeblowany
noćni ormarić - stolik nocny
noša - nocnik
ogledalo - lustro
ormarić - szafka
plakar - półka
plinski sat - gazomierz
pod - podłoga
podna obloga - wykładzina podłogowa
polica - półka
potkrovlje - poddasze
predsoblje - przedpokój

prozor - okno
radijator - kaloryfer
radni sto - biurko
salveta - serwetka
sat za vodu - wodomierz
seckalica - tasak
sijalica - żarówka
slavina - kran
slavina curi - kran przecieka
slika - obraz
soba - pokój
sobica - pokoik
sobičak - pokoik
spavaonica - sypialnia
starupija - rupieć
sto - stół
stolica - krzesło
sudopera - zlew
supena kašika - łyżka stołowa
sušilica - suszarka
šoljica za čaj - filiżanka (do herbaty)
tepih - dywan
tiganj - patelnia
trpezarija - jadalnia
tuš - prysznic
umivaonik - umywalka
varjača - drewniana łyżka
veš mašina - pralka
viljuška - widelec
vrata - drzwi

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

12

1.9 SZKOŁA

apsolvent - absolwent
biflati - wkuwać
direktor škole - dyrektor szkoły
dom učenika - internat
domaći zadatak - zadanie domowe
domar - woźny
đačka knjižica - dzienniczek ucznia
fiskulturna sala - sala gimnastyczna
fizičko vaspitanje - wychowanie fizyczne
fizika - fizyka
geografija - geografia
gradivo - materiał /lekcyjny/
hemija - chemia
informatika - informatyka
ispit zrelosti - egzamin dojrzałości
istorija - hiostoria
letnji raspust - wakacje
likovna kultura - plastyka
mala matura - egzamin gimnazjalny
mali odmor - krótka przerwa
matematika - matematyka
maturant - maturzysta; abiturient
muzičko vaspitanje - muzyka
nadoknaditi gradivo - nadrobić zaległości
najbolji đaci - najlepsi uczniowie /szk. podst./
nastava 1. zajęcia; lekcje 2. nauczanie
nastavnica - nauczycielka
nastavnik - nauczyciel
naučiti napamet - nauczyć się na pamięć
neženja - kawaler; stary kawaler
obrazovni sastav - szkolnictwo
ocena - ocena
odabir škole - wybór szkoły
odličan đak - świetny uczeń
odlikaš - prymus; wzorowy uczeń
odlikašica - prymuska; wzorowa uczennica
osnovna škola - szkoła podstawowa
pasti - nie zdać
pedagog - pedagog
pedagog škole - pedagog szkolny
pedagoški - pedagogiczny
pismeni rad - praca pisemna
polugodište - półrocze
poljoprivedna škola - szkoła rolnicza
pomoćnik direktora - zastępca dyrektora
prepisivanje - ściąganie; odpisywanie
prepisivati - ściągać
prijemni ispit - egzamin wstępny

program je preobiman - program jest przeładowany
(nauczania)
prosek - średnia
prosvetna inspekcija - kuratorium oświaty
prvo polugodište - pierwsze półrocze
puškica - ściąga
radna sveska - zeszyt ćwiczeń
razred - klasa
rešenja zadataka - rozwiązania zadań
rušenje škole - likwidacja szkoły
savet roditelja - rada rodziców
sertifikat - certyfikat
srednja škola - szkoła średnia
srpski jezik - język serbski
stručna škola - szkoła zawodowa
stručni ispit - egzamin zawodowy
sveska - zeszyt
škola iz snova - szkoła marzeń
škola stranih jezika - szkoła języków obcych
školska godina - rok szkolny
školska klupa - ławka szkolna
školska radionica - warsztaty szkolne
školska zgrada - budynek szkoły
školski časopis - gazetka szkolna
školski psiholog - psycholog szkolny
školsko svedočanstvo - świadectwo szkolne
školu pohađa više od 600 đaka - do szkoły
uczęszcza ponad 600 uczniów
štrebati - wkuwać
štreber - kujon
tabla - tablica (biała)
učenik - uczeń
učenje stranih jezika - nauka języków obcych
učitelj - nauczyciel
učiteljica - nauczycielka
učiti - uczyć się
udžbenik - podręcznik
upis - zapis; zapisy
vaspitač - wychowawca
vaspitačica - wychowawczyni
večernja škola - szkoła wieczorowa
veliki odmor - długa przerwa
verska nastava - religia
zadatak - zadanie
završiti školu - ukończyć szkołę
zimski raspust - ferie zimowe
znanje - wiedza

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

13

1.10 STUDIA

akademska godina - rok akademicki
akreditacija - akredytacja
akreditaciona komisija - komisja akredytacyjna
asistent - asystent
dekan - dziekan
docent - docent
doktorat - doktorat
ekonomski fakultet - wydział ekonomii
fakultet - 1. wydział 2. studia
indeks - indeks
ispitivač - egzaminator
ispitivati - egzaminować
ispitni rok - sesja egzaminacyjna
izaći na ispit - przystąpić do egzaminu
kolokvijum - kolokwium
konsultacije - konsultacje
obavezan predmet - przedmiot obowiązkowy
odstudirati - ukończyć szkołę wyższą
pasti na ispitu - oblać egzamin
polagati ispit - zdawać egzamin
položiti ispit - zdać egzamin
ponavljanje godina - powtarzanie roku
praviti beleške - robić notatki
pravni fakultet - wydział prawa

predavač - wykładowca
predavanje - wykład
predavati - uczyć; wykładać
prijemni ispit - egzamin wstępny
pripremati se za ispit - przygotowywać się do
egzaminu
prorektor - prorektor
redovni profesor - profesor zwyczajny
redovni student - student dzienny
rektor - rektor
semestar - semestr
stipendija - stypendium
stručna praksa - praktyka zawodowa
student - student
studentkinja - studentka
studirati - studiować
školarina - czesne
univerzitet - uniwersytet
vanredni student - student wieczorowy; student
zaoczny
večiti student - wieczny student
vežbe - ćwiczenia
završiti fakultet - ukończyć studia
završni ispit - egzamin końcowy

1.11 ŻYCIE TOWARZYSKIE

blebetati - bredzić; paplać
bliski prijatelj - bliski przyjaciel
budalaština - bzdety; pierdoły; głupoty
častiti - przyjmować gości
čašćenje - poczęstunek
čavrljati - gawędzić; paplać
dečko - chłopak (partner lub osoba)
deziluzija - deziluzja
divljati - rozrabiać
dobrodošao - mile widziany
dobrodošlica - powitanie
doći (kome) - odwiedzić (kogo)
družiti se - kolegować się; przyjaźnić się
dugogodišnji prijatelj - wieloletni przyjaciel
glasina - plotka
glasine - poczta pantoflowa
gostoprimstvo - gościnność
istina - prawda
lagati - kłamać
laž - kłamstwo
momak - chłopak (partner lub osoba)
mrtva tačka - sytuacja patowa
nabasati - natrafić; napotkać
nagovarati - przekonywać
nagoveštaj - 1. aluzja 2. zapowiedź
naklapati - bredzić (o czymś)
nakloniti se - ukłonić się
nametnuti se - narzucić się (komuś)
nepozvan gost - nieproszony gość
nezvan - nieproszony

odavno se poznajemo - znamy się od dawna
ohrabriti se - ośmielić się
oproštaj - pożegnanie
otpratiti - odprowadzić
poklon - prezent
pokloniti - podarować
ponašanje - zachowanie
poseta - wizyta; odwiedziny
posetiti - odwiedzić
poverenje - zaufanie
poveriti - powierzyć (tajemnicę itp.)
poveriti se - zwierzyć się
poznanik - znajomy
pozvati - zaprosić
predstaviti (se) - przedstawić (się)
pričati - mówić; rozmawiać
prijatelj - przyjaciel
prijateljica - przyjaciółka
prijateljstvo - przyjaźń
razgovarati - rozmawiać
razgovor - rozmowa
rođendan - urodziny
sagovornik - rozmówca
saživeti se - zżyć się
šuška se da... - chodzą słuchy, że...
upoznavanje novih ljudi - poznawanie nowych ludzi
veza na jednu noć - związek na jedną noc
zabava - 1. rozrywka 2. wieczorek; przyjęcie
znali su ga vsi - wszyscy go znali
žurka - impreza

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

14

1.12 PROBLEMY

agonija - agonia
crna serija - czarna seria
dilema - dylemat
izviniti se - przeprosić
ko vetar seje, buru žanje - kto sieje wiatr; ten zbiera
burzę
kompromis - kompromis
kompromisan - kompromisowy
nada - nadzieja
nadati se (u šta?) - mieć nadzieję (na co?)
na ivici propasti - na skraju przepaści
najgore je prošlo - najgorsze minęło
najteža situacija - najgorsza sytuacja
napakostiti - narobić kłopotu (komuś)
napraviti grešku - popełnić błąd
napraviti kompromis - pójść na kompromis
neprilika - kłopoty; trudności
nesretna sudbina - niedola; przeciwności losu
nešto nije u redu - coś jest nie tak
nije imala lak život - nie miała łatwego życia
noćna mora - koszmar
odmazda - odwet
omalovažavati - bagatelizować
osveta - zemsta
osvetiti se - zemścić się

patiti - cierpieć
patnja - cierpienie; męczarnia
pitati za savet - pytać o radę
pomagati drugima - pomagać innym
poslednja šansa - ostatnia szansa
posvađati se - pokłócić się
požaliti se - poskarżyć się
prepreka - przeszkoda
pretvoriti se u noćnu moru - zamienić się w
koszmar
razlog za svađu - pretekst do kłótni
rešenje - rozwiązanie
savet - rada; wskazówka
savetnik - doradca
savetodavan - doradczy
svađa - kłótnia
svađati se - kłocić się
sve je kako treba - wszystko jest jak trzeba
svetlost na kraju tunela - światełko na końcu tunelu
terati - zmuszać
teški trenuci - ciężkie/trudne chwile
teškoća - trudność; kłopot
vera u bolje sutra - wiara w lepsze jutro
zlosretnik - pechowiec
životariti - wegetować

1.13 RZECZY OSOBISTE

biser - perła
blok - notes
čačkalica - wykałaczka
češalj - grzebień
đinđuva - błyskotka
džepni nožić - scyzoryk
hemijska olovka - długopis
iskaznica - dowód tożsamości
kesa - worek
kesica - torebka; woreczek
ključ - klucz
kutija šibica - pudełko zapałek
lančić - łańcuszek
lična karta - dowód osobisty
maramica - chusteczka do nosa
maskota - maskotka
medaljon - medalion
naočare - okulary
naočare za čitanje - okulary do czytania
naušnica - kolczyk
nožić - nożyk
ogrlica - naszyjnik
olovka - ołówek
otvarač boca - otwieracz do butelek

otvarač konzervi - otwieracz do konserw
papirna kesa - torebka papierowa
papirna maramica - chusteczka higieniczna
pasoš - paszport
pero - pióro
peškir - ręcznik
plastična kesa - torebka foliowa
posetnica - wizytówka
prsten - pierścień
prsten za ključeve - kółko do kluczy
pudernjača - puderniczka
stvar - rzecz
sunčane naočare - okulary przeciwsłoneczne
svežanj ključeva - pęk kluczy
šibica - zapałka
štap - laska
toaletna torbica - kosmetyczka
uložak - podpaska
upaljač - zapalniczka
vizitkarta - wizytówka
vlažna maramica - chusteczka odświeżająca
vozačka - prawo jazdy; prawko
vozačka dozvola - prawo jazdy
žilet - żyletka

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

15

2. CZŁOWIEK

2.1 CZĘŚCI CIAŁA

arterija - tętnica
beonjača - twardówka
bubreg - nerka
čašica kolena - rzepka
čeona kost - kość czołowa
debelo crevo - jelito grube
dušnik - tchawica
dvanaestopalačno crevo - dwunastnica
glava - głowa
grudna žlezda - grasica
grudni koš - klatka piersiowa
guza - pupa
hrskavica - chrząstka
jednjak - przełyk
jetra - wątroba
karlica - miednica
kičma - kręgosłup
kičmena moždina - rdzeń kręgowy
kičmeni - kręgowy
koleno - kolano
kosa - włosy
koža - skóra
krv - krew
limfni čvorovi - węzły chłonne
lobanja - czaszka
mali mozak - móżdżek
mišić - mięsień
mokraćna bešika - pęcherz moczowy
mokraćna cijev - cewka moczowa
mokraćovod - moczowód
mozak - mózg
moždana kora - kora mózgowa
mrežnjača - siatkówka
noga - noga

nokat - paznokieć
nokti - paznokcie
nosna duplja - jama nosowa
nosna kost - kość nosowa
očna spojnica - spojówka
oko - oko
palac - kciuk
pankreas - trzustka
pluća - płuca
potiljačna kost - kość potyliczna
potkolenica - podudzie
prst - palec
rebro - żebro
rožnjača - rogówka
ruka - ręka
slepa mrlja - plamka ślepa
slezina - śledziona
srce - serce
stopalo - stopa
tanko crevo - jelito cienkie
telo - ciało
temena kost - kość ciemieniowa
trtica - kość ogonowa
usna duplja - jama ustna
uvo; uho - ucho
vagina - pochwa
vena - żyła
vežnjača - spojówka
vrat - szyja
zadnjica - pupa
ždrelo - gardło
želudac - żołądek
živac - nerw

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

16

2.2 WYGLĄD ZEWNĘTRZNY

biti niskog stasa - być niskiego wzrostu
bora - zmarszczka
bos - bosy
brineta - brunetka
brk - wąs
brkat - wąsaty
bubuljica - pryszcz
bucmast - pucołowaty
crvenokos - rudy
čekinje - zarost
debeo - gruby
debljina - tusza
dlakav - zarośnięty
frizura - fryzura
go - goły
gojaznost - otyłość
grba - garb
grbav - garbaty
grbavac - garbus
grbiti se - garbić się
ideal lepote - ideał piękna
istetovirati se - zrobić sobie tatuaż
izgled - wygląd
izgledati - wyglądać
izraz lica - wyraz twarzy
keziti zube - szczerzyć zęby
kicoš - elegant; modniś
kost i koža - skóra i kość
kostur - chudzielec
kovrdžav - kędzierzawy
lepa - piękna
lepota - piękno
ljupkost - wdzięk; elegancja
mišićav - umięśniony

mršav - chudy
mršaviti - chudnąć
najlepša žena na svetu - najpiękniejsza kobieta na
świecie
nakaza - potwór
nizak - niski
obrijan - ogolony
ožiljak - blizna
patiti od gojaznosti - być otyłym
pivski stomak - piwny brzuch
plavuša - blondynka
plavušan - blondyn
podočnjaci - kręgi pod oczami
predebeo - za gruby
razrok - zezowaty
riđokos - rudy
ružan - brzydki
ružnoća - brzydota
s osmehom na licu - z uśmiechem na twarzy
sed - siwy
seda kosa - siwe włosy
smršati - schudnąć; zeszczupleć
stas - 1. wzrost 2. sylwetka
stasit - dobrze zbudowany
svetla kosa - jasne włosy
šminka - makijaż
šminkati (se) - robić (sobie) makijaż
tetovaža - tatuaż
udebljati se - przytyć; utyć
visok - wysoki
zgodan - przystojny
zrzavko - rudzielec
ženstvenost - kobiecość

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

17

2.3 CECHY CHARAKTERU

agresivan - agresywny
ambiciozan - ambitny
arogancija - arogancja
beskrupulozan - bezwzględny
bezbrižan - beztroski
bezbrižnost - beztroska
brbljiv - gadatliwy
brižljiv - troskliwy
budan - czujny
buntovnik - buntownik
častoljublje - ambicja
čudak - dziwak; ekscentryk
dobrota - dobroć
drzničar - zuchwalec
duhovit - błyskotliwy; dowcipny
đubre - gnój; śmieć (o kimś)
galantan - szarmancki
gostoprimstvo - gościnność
grabljiv - chciwy; pazerny
grubijan - grubian
hladna glava - zimna krew
hrabrost - odwaga
introvertovana osoba - introwertyk
iskren - szczery
iskrenost - szczerość
istinoljubivost - prawdomówność
istrajan - wytrwały
istrajnost - wytrwałość
izbirljiv - wybredny
karakter - charakter
karakterna osobina - cecha charakteru
kolerik - choleryk
kurac - chuj
lakom - skąpy; chciwy
lakomislenost - lekkomyślność
lažljivac - kłamca
lažov - kłamczuch; kłamca
lenjost - lenistwo
licemer - hipokryta; obłudnik
licemerje - obłuda; hipokryzja
likavac - chytrus
lukav - fałszywy
lutati po oblacima - nosić głowę w chmurach
ljubak - czarujący; uroczy
ljubaznost - uprzejmość; życzliwość
mamin sin - maminsynek
melanholik - melancholik
miran - spokojny
neiskustvo - brak doświadczenia
nepostojanje vere u sebe - brak wiary w siebie
nervozan - nerwowy

nezavisan - niezależny
nezralost - niedojrzałość
odgovoran - odpowiedzialny
okretan - obrotny; sprytny
oprez - ostrożność
oprezan - ostrożny
opsednutost - obsesja
opsesija - obsesja
osećajnost - wrażliwość
osobenjak - dziwak; ekscentryk
osvetoljubiv - mściwy
plačljivac - beksa
plahost - nieśmiałość
podmuklost - podstępność
pohlepan - chciwy
ponašanje - zachowanie
ponosan - dumny
posesivnost - zaborczość
poverenje - zaufanie
povodljiv - podatny na wpływy
povučen - zamknięty w sobie
pronicljiv - dalekowzroczny; przewidujący
proračunat - wyrachowany
proračunatost - wyrachowanie
rasejan - roztargniony
rasejanost - roztargnienie
samopouzdanje - pewność siebie
savesan - obowiązkowy; sumienny
savesnost - sumienność
sebičan - egoistyczny
sebičnjak - egoista
siguran u sebe - pewny siebie
smisao za humor - poczucie humoru
snalažljiv - zaradny
stidljiv - wstydliwy
strpljenje - cierpliwość
strpljiv - cierpliwy
sujeta - próżniak
sujetan - próżny
škrt - skąpy; chciwy; pazerny
škrtica - skąpiec; sknera
tačnost - 1. punktualność 2. dokładność
tajnovitost - tajemniczość
taština - próżność; zarozumiałość
tolerantan - tolerancyjny
ukus - gust
ulizica - pochlebca
uporan - nieustępliwy; zawzięty
veseo - wesoły
žilav čovek - twardziel

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

18

2.4 INTELIGENCJA

apstraktno mišljenje - myślenie abstrakcyjne
budala - głupiec; idiota; wariat
budalast - głupi
doći k pameti - zmądrzeć
domišljat - pomysłowy
domišljatost - pomysłowość
emocionalna inteligencija - inteligencja emocjonalna
erudicija - erudycja
genijalan - genialny
genijalnost - genialność
genije - geniusz
koeficijent inteligencije - iloraz inteligencji
koncentrisati se - koncentrować się; skoncentrować
się
kreativnost - kreatywność
mudar - mądry
mudrac - mędrzec
mudrost - mądrość
način razmišljanja - sposób myślenia
naivnost - naiwność
ništa nije razumeo - nic nie rozumiał
obrazovan - wykształcony

oštrouman - bystry; pomysłowy
pamćenje - pamięć
pamet - rozum; rozsądek
pametan - inteligetny; mądry; rozsądny
pamtiti - pamiętać
pasti na pamet - przyjść do głowy
rasplesti - rozwikłać (np. zagadkę)
stupidan - głupi
stupidnost - głupota
suludost - głupota
talent - talent
talent za jezike - talent do języków
talentovan - utalentowany
tečno govori engleski - biegle mówi po angielsku
test inteligencije - test inteligencji
vešt - zdolny; biegły (w czymś)
vizuelno pamćenje - pamięć wzrokowa
zaboraviti - zapomnieć
zaboravnost - zapominalstwo
zamisliti - wyobrazić sobie
zamisliti se - zastanowić się

2.5 NAŁOGI

akciza - akcyza
alkoholičar - alkoholik
alkoholičarka - alkoholiczka
alkoholizam - alkoholizm
amfetamin - amfetamina
apstinencija - abstynencja
biti mamuran - mieć kaca
borba protiv narkomanije - walka z narkomanią
cigareta - papieros
droga - narkotyk
drogirati se - brać narkotyki; ćpać
duvan - tytoń
duvanski dim - dym papierosowy
ekstazi - ecstasy
kokain - kokaina
konzumacija alkohola - spożycie alkoholu
lula - fajka
mamuran - skacowany; na kacu
mamurluk - kac
marihuana - marihuana
metil alkohol - alkohol metylowy
motati cigaretu - skręcać papierosa
napiti (se) - upić (się)
napiti se kao majka - upić się jak świnia
narkoman - narkoman
narkomanija - narkomania
nepušač - niepalący
opiti (se) - upić (się)
opušak - niedopałek
ostaviti cigarete - rzucić palenie
otrežnjenje - 1. wytrzeźwienie 2. otrzeźwienie
pasivni pušač - bierny palacz

pasivno pušenje - bierne palenie
pepeljača; pepeljara; pepeonik - popielniczka
pijan - pijany
pijanac; pijanica - pijak
pijančiti - chlać
popušiti - wypalić (papierosa)
porok - nałóg
prestanak pušenja - rzucenie palenia
preterana konzumacija alkohola - nadmierne
spożycie alkoholu
prohibicija - prohibicja
puš pauza - przerwa na papierosa
pušač - palacz
pušenje - palenie
pušionica - palarnia
pušiti - palić (papierosy)
pušiti ko Turčin - kopcić jak lokomotywa;
trezan - trzeźwy
treznilište - izba wytrzeźwień
trezvenost - trzeźwość
trovanje alkoholom - zatrucie alkoholem
udariti u glavu - uderzyć do głowy (o alkoholu)
udisanje dima - wdychanie dymu
umereno pijenje - umiarkowane picie
upaljač - zapalniczka
zabijati cigaretu - skręcać papierosa
zabrana pušenja - zakaz palenia
zapaliti cigaretu - zapalić papierosa
zavisnica - uzależniona
zavisnik - uzależniony
zavisnost na... - uzależnienie od...

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

19

2.6 EMOCJE I UCZUCIA

agresivan - agresywny
bes - wściekłość
biti neraspoložen - być w złym nastroju
briznuti u plač - wybuchnąć płaczem
bruka - wstyd; hańba
brundav - naburmuszony
bura u čaši vode - burza w szklance wody
euforija - euforia
francuski poljubac - francuski pocałunek
frustracija - frustracja
griža savesti - wyrzuty sumienia
grohotan smeh - gromki śmiech
igra živaca - wojna nerwów
izabranik - wybranek
izbuljiti oči - wytrzeszczyć oczy
izludeti - rozzłościć; rozgniewać
iznenaditi - zaskoczyć
iznerviranost - zdenerwowanie; irytacja
iznvervirati se - zdenerwować się
izrugivati se - drwić (z kogoś)
jecanje - jęk; szloch; lament
jecati - szlochać
lediti krv u žilama - mrozić krew w żyłach
lutnja - gniew
ljubav - miłość
ljubav cveta - miłość kwietnie
ljubavni - miłosny
ljubavnica - kochanka
ljubavnik - kochanek
ljubiti - całować
ljubomora - zazdrość
ljubomoran - zazdrosny
ljubopitljiv - ciekawski; wścibski
mržnja - nienawiść
mučiti (se) - martwić (się)
muškarac iz snova - mężczyzna snów
naljutiti se - rozgniewać się; pogniewać się; wściec
się
napetost - napięcie
nervoza - zdenerwowanie
nežan - czuły
nežnost - czułość
obradovan - ucieszony; zadowolony
obradovati - ucieszyć
odlučnost - determinacja
ogorčen - 1. rozgoryczony 2. oburzony
ogorčenost - 1. rozgoryczenie 2. oburzenie
oprostiti - przebaczyć; wybaczyć
oproštaj - przebaczenie
osećaj krivice - poczucie winy
osećanje - uczucie
osmeh - uśmiech
otarasiti se - otrząsnąć się
plač - płacz
poljubac - pocałunek

poljubiti - pocałować
pomaziti se - popieścić się
pomešati se - zmieszać się
ponašanje - zachowanie
ponos - duma
ponosan - dumny
požuda - pożądanie
presrećan - przeszczęśliwy
promene raspoloženja - zmiany nastroju
prvoaprilska šala - prima aprilis
radost - radość
rasplakati se - rozpłakać się
raspoloženje - humor; nastrój
ravnodušan - apatyczny; obojętny
ravnodušnost - apatia; obojętność
razočaranje - rozczarowanie
rezignacija - rezygnacja
sa suzama u očima - ze łzami w oczach
saosećanje - współczucie
saosećati (sa kim?) - współczuć (komu?)
sažaliti se - ulitować się
seberefleksija - autorefleksja
skrušen - zdruzgotany
smeh - śmiech
smejati se - śmiać się
smešan - śmieszny; zabawny
smešiti se - uśmiechać się (do kogoś)
spor - sprzeczka
sreća - szczęście
srećan - szczęśliwy
srećnik - szczęściarz
strah - strach
strah je opravdan - strach jest uzasadniony
strahovati - 1. bać się 2. martwić się
strahovit - straszny; przerażający
strast - namiętność
strasten - namiętny
svetiti se - mścić się
šala - 1. zabawa 2. żart; dowcip; kawał
šaliti se - robić sobie żarty; żartować
šaljiv - komiczny; zabawny
šaljivac - dowcipniś; żartowniś
šaljivčina - dowcipniś; żartowniś
šok - szok
vic - dowcip
voditi ljubav - uprawiać seks
vrući seks - gorący seks
zabrinut - zmartwiony; zatroskany
zadovoljstvo - zadowolenie
zagrliti - przytulić
zaljubljeni par - zakochana para
zapretiti - pogrozić
zapretiti prstom - pogrozić palcem
zastideti se - zawstydzić się
živcirati - denerwować

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

20

2.7 ZDROWIE

akupunktura - akupunktura
ambulanta - przychodnia
amputacija - amputacja
anesteziolog - anestezjolog
apoteka - apteka
apotekar - aptekarz
babica - położna
biopsija - biopsja
bolnica - szpital
bolje je sprečiti nego lečiti - lepiej zapobiegać niż
leczyć
dečje odeljenje - oddział dziecięcy
defibrilator - defibrylator
dezinfikovati - dezynfekować; zdezynfekować
dijagnoza - diagnoza
dom zdravlja - ośrodek zdrowia
dubak - chodzik
dugovečnost - długowieczność
hitna pomoć - pogotowie ratunkowe
hodati na štakama - chodzić o kulach
ići kod lekara - iść do lekarza
implant - implant
javiti se lekaru - zgłosić się do lekarza
kateter - cewnik
klinički - kliniczny
klinika - klinika
klistir - lewatywa

kod lekara - u lekarza
lekarska komora - izba lekarska
magnetna rezonanca - rezonans magnetyczny
mamograf - mammograf
mamografija - mammografia
nivo šećera u krvi - poziom cukru we krwi
ordinacija - gabinet lekarski
porodilište - porodówka
pregledati - zbadać
psihijatar - psychiatra
psihoterapeut - psychoterapeuta
reanomobil - erka
rendgenski snimak - zdjęcie rentgenowskie
ultrazvuk - usg
vakcina - szczepionka
vakcinacija - szczepienie
vakcinisati se - zaszczepić się
veštačko disanje - sztuczne oddychanie
virus - wirus
zavoj - bandaż
zdrav - zdrowy
zdravlje - zdrowie
zdravo se hraniti - zdrowo się odżywiać
zdravstveno osiguranje - ubezpieczenie zdrowotne
zdravstveno stanje - stan zdrowia
zdravstvo - służba zdrowia

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

21

2.8 CHOROBY I OBJAWY

alergija - alergia
amnezija - amnezja
anemija - anemia
angina - angina
apsces - ropień
arterioskleroza - miażdżyca
bol u leđima - ból pleców
bol u mišićima - ból mięśni
bol u stomaku - ból brzucha
bol u zglobovima - ból stawów
bol u želucu - ból żołądka
bolest - choroba
bulimičarka - bulimiczka
bulimija - bulimia
crevne tegobe - problemy jelitowe
crvenilo kože - zaczerwienienie skóry; rumień
čir na želucu - wrzód żołądka
čmičak - jęczmień
depresija - depresja
dijabetes - cukrzyca
društvena bolest - choroba cywilizacyjna
epidemija - epidemia
glavobolja - ból głowy
gonoreja - rzeżączka
grč - konwulsje, skurcz
grčevit - konwulsyjny; spazmatyczny
grip - grypa
groznica - gorączka
gubitak apetita - strata apetytu
hipertenzija - nadciśnienie
infarkt - zawał serca
ispovraćati se - zwymiotować
kašalj - kaszel
kašljati - kaszleć
kolera - cholera
koma - śpiączka
kostobolja - dna moczanowa
krvaviti - krwawić
kurje oko - odcisk
Lajmska bolest - borelioza
leukemija - białaczka
magareći kašalj - krztusiec
maligni tumor - nowotwór złośliwy
melanom - czerniak
metastaza - przerzut
migrena - migrena
moždani udar - udar mózgu
mučnina - mdłości; nudności
muka - mdłości; nudności
mumps - świnka
nadimanje - wzdęcia

napredak bolesti - postęp choroby
napredovanje bolesti - postęp choroby
nazeb - przeziębienie
oboljenje - dolegliwość; choroba
opekotina - oparzenie
opšta slabost - ogólne osłabienie
osip - wysypka
otečen - spuchnięty; opuchnięty
oteći - opuchnąć; spuchnąć; nabrzmieć
oteklina - obrzęk; opuchlizna
parazit - pasożyt
pasti u nesvest - stracić przytomność
polenska groznica - katar sienny
posekotina - rana cięta
potres mozga - wstrząs mózgu
prehladiti se - przeziębić się
previjati se - skręcać się (z bólu)
promrzlina - odmrożenie
promuklost - chrypka
ptičji grip - ptasia grypa
rak dojke - rak piersi
razderotina - rana szarpana
simptomi - objawy
sindrom iritabilnih creva - zespół drażliwego jelita
skolioza - skolioza
skorbut - szkorbut
smrtnost - śmiertelność
srčana bolest - choroba serca
srčana mana - wada serca
šarlah - szkarlatyna
šećeraš - cukrzyk; diabetyk
tegoba - dolegliwość
toplotni udar - udar słoneczny
trbušni tifus - dur brzuszny
tumor - nowotwór
umor - zmęczenie
upala pluća - zapalenie płuc
venerična bolest - choroba weneryczna
vetrovi - wzdęcia; wiatry
virus gripa - wirus grypy
vrtoglavica - zawroty głowy
zaboleti - zaboleć; rozboleć
zakrčenje - zaparcie; zatwardzenie
zapaljenje moždanih opni - zapalenie opon
mózgowych
zaraziti se - zarazić się
zarazna bolest - choroba zakaźna
žarište epidemije - ognisko epidemii
žuta groznica - żółta febra
žutica - zółtaczka

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

22

2.9 LECZENIE

ampula - ampułka
anabolički - anaboliczny
anabolik - anabolik
anestezija - znieczulenie; narkoza
antibiotik - antybiotyk
bandaža - bandaż
banja - uzdrowisko
bezbolan - bezbolesny
bolesnik - chory
bolnička soba - sala szpitalna
bolničko lečenje - leczenie szpitalne
bolnik - chory
hemioterapija - chemioterapia
hospitalizacija - hospitalizacja
infuzija - kroplówka
injekcija - zastrzyk
istorija bolovanja - historia choroby
krvna slika - morfologia krwi
kućna poseta - wizyta domowa
lečenje - leczenie
lek - lek
lek protiv bolova - środek przeciwbólowy
masaža - masaż
maser - masażysta
maserka - masażystka
masirati - masować
na prazan stomak - na czczo

operacija - operacja
operisati - operować
oporavak - powrót do zdrowia
oporavljati se - wracać do zdrowia
pacijent - pacjent
penicilin - penicylina
početi lečenje - rozpocząć leczenie
postoperativni - pooperacyjny
prepisati antibiotik - przepisać antybiotyk
previjanje - zmiana opatrunku
rehabilitacija - rehabilitacja
sedativ - środek uspokajający
simptomatska terapija - leczenie objawowe
sirup protiv kašlja - syrop na kaszel
skupiti novac za lečenje - zebrać pieniądze na
leczenie
šivenje rane - szycie rany
tableta - tabletka
tableta za spavanje - tabletka nasenna
terapija - terapia
termalna banja - łaźnie termalne
transfuzija - transfuzja
tretman - leczenie
ublažavati bol - łagodzić ból
ukazati pomoć - udzielić pomocy
uzimati lekove - brać leki
zamotati - zabandażować

2.10 U DENTYSTY

amalgam - amalgamat
aparat za ispravljanje zuba - aparat ortodontyczny
beljenje zuba - wybielanie zębów
četkica za zube - szczoteczka do zębów
dentin - zębina
fiksni aparat - aparat stały
fluor - fluor
fluorisanje - fluorowanie
gleđ - szkliwo
ispun - wypełnienie
izbijati zubi - ząbkować
kanal - kanał
koren - korzeń
krunica - koronka
kutnjak - ząb trzonowy
lokalna anestezija - znieczulenie miejscowe
mlečni zub - ząb mleczny
mobilni aparat - aparat ruchomy
most - mostek
očnjak - kieł
ortodoncija - ortodoncja

parodontis - parodontoza
pasta za zube - pasta do zębów
protetika - protetyka
proteza - proteza
remineralizacija zuba - remineralizacja zęba
sekutić - siekacz
stisnuti zube - zacisnąć zęby
stomatolog - stomatolog
stomatološka poliklinika - przychodnia
stomatologiczna
tretman karijesa - leczenie próchnicy
umnjak - ząb mądrości
vađenje - wyrwanie; ekstrakcja (zęba)
vrat zuba - szyjka zęba
zapaljenje desni - zapalenie dziąseł
zdravi zubi - zdrowe zęby
zub mudrosti - ząb mądrości
zubar - dentysta
zubni konac - nić dentystyczna
zubni plak - kamień nazębny
zubobolja - ból zęba; ból zębów

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

23

3. HANDEL I USŁUGI

3.1 ZAKUPY

akcija - promocja; akcja
asortiman - asortyment
aukcija - aukcja
aukcijska kuća - dom aukcyjny
broj narudžbe - numer zamówienia
cene padaju - ceny spadają
cenovnik - cennik
čekati u redu - czekać w kolejce
diskontni lanac - sieć dyskontów
dok traju zalihe - do wyczerpania zapasów
doprema - dostawa; rozwożenie
dopremiti - dostarczyć
garantni rok - okres gwarancji
ići preko reda - wepchać się bez kolejki
internet prodavnica - sklep internetowy
isporučiti - dostarczyć
isporuka - dostawa
jeftin - tani
kapara - zadatek
katalog - katalog
kićanka - pompon
kupac - kupiec
kupiti - kupić
kupovati - kupować
kupovina - kupno
kupovina na rate - zakup na raty
marža - marża
naručilac - zleceniodawca; zamawiający
naručiti - zamówić
narudžba - zamówienie; zlecenie
plaćati čekom - płacić czekiem
platiti - płacić; zapłacić

popust - obniżka
potrošač - konsument
povoljno kupiti - kupić okazyjnie
praznična groznica - świąteczna gorączka
preskup - za drogi
prodaja - sprzedaż
prodajna cena - cena sprzedaży
prodati - sprzedać
prodavnica - sklep
pult - lada
račun - rachunek
rasprodaja - wyprzedaż
red - kolejka
reklama - reklama
roba - towar
robna kuća - dom towarowy
rok isporuke - termin dostawy
rok upotrebe - data ważności
samousluga - samoobsługa
skup - drogi
sniženje - obniżka
specijalna ponuda - oferta specjalna
stovarište - hurtownia
šoping centar - centrum handlowe
šund - bubel
telešoping - telezakupy
ušteda - oszczędność
vagati - ważyć
veleprodaja - 1. hurt 2. hurtownia
za svačiji džep - na każdą kieszeń
zalagaonica - lombard

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

24

3.2 ARTYKUŁY SPOŻYWCZE

beli hleb - biały chleb
biber - pieprz
bombona - cukierek
bombonjera - bombonierka
brašno - mąka
buđavi sir - ser pleśniowy
crni hleb - ciemny chleb
čips - chipsy
dvopek - herbatnik
džem - dżem
francuski hleb - bułka paryska
griz - kasza
hladetina - salceson
hrana - jedzenie
jaje - jajko
jogurt - jogurt
kečap - keczup
kefir - kefir
keks - ciastko; herbatnik
kifla - rogal
kocka šećera - kostka cukru
konzerva - konserwa
krofna - pączek
kukuruzne pahuljice - płatki kukurydziane
kvasac - drożdże
lizalica - lizak
margarin - margaryna
marmelada - marmolada
maslac - masło
med - miód
medenjak - piernik
mekinje - otręby
mlečna čokolada - mleczna czekolada
mleko - mleko

mleko u prahu - mleko w proszku
mrvljeni sir - serek wiejski
musli - musli
pašteta - pasztet
pašteta od jetre - pasztet z wątróbki
pavlaka - śmietana
pecivo - pieczywo
pirinač - ryż
prašak za pecivo - proszek do pieczenia
puding - budyń
puter - masło
rolna hleba - bułka
salama - 1. kiełbasa 2. salami
senf - musztarda
sir - ser
sir na listiće - ser w plasterkach
sirće - ocet
slanina - boczek
slatkiš/slatkiši - słodycze
so - sól
soja - soja
surutka - serwatka
šećer - cukier
šlag - bita śmietana
tamna čokolada - gorzka czekolada
topljeni sir - ser topiony
tost hleb - chleb tostowy; pieczywo tostowe
užegao - zjełczały
viršla - parówka
voćni šećer - fruktoza
zemička - bułka
želatin - żelatyna
žvaka - guma do żucia

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

25

3.3 NAPOJE

bela kafa - kawa z mlekiem
belo vino - białe wino
bezalkoholna pića - napoje bezalkoholowe
bezalkoholno pivo - piwo bezalkoholowe
biljni čaj - herbata ziołowa
brendi - brandy
burgundsko vino - wino burgundzkie
crna kafa - czarna kawa
crni čaj - herbata czarna
crno vino - czerwone wino
čaj - herbata
čaj sa limunom - herbata z cytryną
čaj sa rumom - herbata z rumem
čajana - herbaciarnia
čajdžinica - herbaciarnia
dezertno vino - wino deserowe
dopiti - dopić
instantna kafa - kawa rozpuszczalna
kaberne - cabernet (wino)
kafa - kawa
kafa za poneti - kawa na wynos
kućno vino - wino stołowe
kuvano vino - grzane wino; grzaniec
ledena kafa - kawa mrożona
ledeni čaj - herbata mrożona
liker - likier
napitak - napój
napraviti čaj - zrobić/zaparzyć herbatę
oranžada - oranżada
penušavo vino - wino musujące
piće - napój

pivara - browar
pivarija - browarnictwo
pivnica - piwiarnia
pivo - piwo
podmetač za pivo - podkładka pod kufel
portsko vino - porto
rakija - rakija
skuvati čaj - zaparzyć herbatę
slatko vino - wino słodkie
sok od ananasa - sok ananasowy
sok od jabuke - sok jabłkowy
sok od narandže - sok pomarańczowy
stono vino - wino stołowe
suvo vino - wino wytrawne
svetlo pivo - jasne piwo
sveže ceđeni sok - świeżo wyciśnięty sok
šljivovica - śliwowica
šoljica jake kafe - filiżanka mocnej kawy
tamno pivo - ciemne piwo
tekila - tequila
točeno pivo - lane piwo
ugasiti žeđ - ugasić pragnienie
vinograd - winnica
vinoteka - sklep z winem
vinski - winny
voda iz slavine - woda z kranu
vodka - wódka
zeleni čaj - zielona herbata
žedan - spragniony
žedneti - być spragnionym
žeđ - pragnienie

3.4 GASTRONOMIA

čorba od crnog luka - zupa cebulowa
čorba od sočiva - zupa z soczewicy
dezert - deser
dimljeni losos - łosoś wędzony
dinstan - duszony
dinstati - dusić
file - filet
glavni obrok - danie główne
iseći - pokroić
ispeći - upiec
jaja na oko - jajko smażone
jelo - danie
jelovnik - karta dań
kajgana - jajecznica
karta pića - karta napojów
kiseli kupus - kapusta kiszona
kuvati - gotować
mariniran - marynowany
mleti - mleć
mleven - mielony
napojnica; kusur - napiwek
obrok - posiłek; danie
omlet - omlet

origano - oregano
peći - piec
pica - pizza
picerija - pizzeria
piletina - kurczak
podmazati - nasmarować
pomfrit - frytki
posoliti - posolić
predjelo - przystawka
prokuvati - przegotować
promešati - pomieszać
propržiti - podsmażyć
pržiti - smażyć
punjen - nadziewany
raskuvati - rozgotować
recept - przepis (kulinarny)
restoran - restauracja
riblja čorba - zupa rybna
rižoto - risotto
rolnica - rolada (mięsna)
seći - kroić
skuvati - ugotować
soliti - solić

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

26

supa od belog luka - zupa czosnkowa
supa od povrća - zupa jarzynowa
supa s rezancima - zupa z makaronem
šećeriti - słodzić
teletina - cielęcina
testenina - makaron
tuna salata - sałatka z tuńczyka
ukiseljeni - kiszony

umutiti - ubić
viršla - parówka
viršla u kifli - hot dog
začin - przyprawa
začiniti - przyprawić
začinjavati - przyprawiać
zašećeriti - posłodzić

3.5 OWOCE

ananas - ananas
avokado - awokado
banana - banan
bobica - jagoda
borovnica - borówka
breskva - brzoskwinia
brusnica - żurawina
crna ribizla - czarna porzeczka
crvena ribizla - czerwona porzeczka
crvljiv - robaczywy
dinja - dynia
dunja - pigwa
grejpfrut - grejpfrut
grožđe - winogrona
jabuka - jabłko
jagoda - truskawka
kajsija - morela
kikiriki - orzech ziemny
kivi - kiwi
kokos - kokos
kruška - gruszka

kupina - jeżyna
lešnik - orzech laskowy
limeta - limetka; limonka
limun - cytryna
malina - malina
mandarina - mandarynka
mango - mango
marakuja - marakuja
nar - granat
narandža - pomarańcza
ogrozd - agrest
orah - orzech; orzech włoski
oraščić - orzeszek
papaja - papaja
pistać - pistacja
šljiva - śliwka
šumska jagoda - poziomka
trešnja - czereśnia
višnja - wiśnia
voće - owoc; owoce

3.6 WARZYWA

artičoka - artyczok; karczoch
beli luk - czosnek
bob - bób
brokoli - brokuł
celer - seler
crni luk - cebula
cvekla - burak ćwikłowy
grašak - groch; groszek
karfiol - kalafior
keleraba - kalarepa
kelj - kapusta włoska
krastavac - ogórek
krompir - ziemniak; ziemniaki
kupus - kapusta głowiasta
lubenica - arbuz
mirođija - koper

paprika - papryka
paradajz - pomidor
pasulj - fasola
peršun - pietruszka
povrće - warzywa
praziluk; praz - por
prokelj - brukselka
ren - chrzan
rotkvica - rzodkiewka
salata - sałata
sočivo - soczewica
spanać - szpinak
šargarepa - marchewka
špargla - szparag
tikvica - cukinia

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

27

3.7 ODZIEŻ

bodi - body
bokserice - bokserki
čarapa - skarpetka
donji veš - bielizna
duge gaće - kalesony
dugih rukava - z długim rękawem
dugme - guzik
duks - bluza
džemper - sweter
farmerke - dżinsy
gaće - majtki
gaćice - majtki
grudnjak - stanik; biustonosz
haljina - sukienka
helanke - leginsy
isporiti - spruć
jakna - kurtka
kabanica - płaszcz przeciwdeszczowy
kačket - czapka z daszkiem
kaiš - pasek
kapa - czapka
kapuljača - kaptur
kaput - płaszcz
kilt - spódnica szkocka
konac - nić
košulja - koszula
kragna - kołnierz
kratkih rukava - z krótkim rękawem
kućni ogrtač - szlafrok
majica - koszulka
mini suknja - spódnica mini
minjak - miniówka (spódnica mini)
muške gaće - slipy
najlon - nylon
najlonski - nylonowy
nogavica - nogawka
odeća - odzież

odećin - odzieżowy
odelo - garnitur
paletot - palto
pamučan - bawełniany
pamuk - bawełna
pantalone - spodnie
pidžama - piżama
pohaban - wytarty; znoszony
polo majica - koszulka polo
prsluk - kamizelka
pulover - golf
rasparati - rozpruć (np. szew)
rukav - rękaw
rukavica - rękawiczka
s dugmićima - na guziki
sako - marynarka
sašiti - zaszyć; zszyć
sašiven - uszyty
skinuti - zdjąć (np. koszulę)
spavaćica - koszula nocna
sportska odeća - odzież sportowa
suknja - spódnica
svila - jedwab
svilen - jedwabny
svilenkast - jedwabisty
šav - szew
šešir - kapelusz
šlic - rozporek (w spodniach); rozcięcie (w spódnicy)
tanga - stringi
trenerka - dres
trudnička odeća - odzież ciążowa
turban - turban
uvući konac - nawlec nić
večernja haljina - suknia wieczorowa
vuna - wełna
vunast; vunen - wełniany
zakopčati - zapiąć (na guziki)

3.8 OBUWIE

cipele - buty
čičak traka - rzep
čistač cipela - pucybut
čizme - kozaczki
đon - podeszwa
gumene čizme - gumiaki
japanke - japonki
kašika - łyżka do butów
klompa - drewniak; chodak
mokasine - mokasyny
nazuti se - włożyć buty
obuća - obuwie
obućar - szewc; obuwnik
obućarstvo - zakład obuwniczy

obuti se - włożyć buty
papuče - kapcie
patike - obuwie sportowe
pertla - sznurówka
peta - obcas
plitke cipele - półbuty
pocepane cipele - dziurawe buty
potpetica - obcas
salonka - czółenko
sandale - sandały
sportske cipele - buty sportowe
visoke potpetice - wysokie obcasy
zavezati - zasznurować
žuljati - cisnąć; uwierać; obcierać

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

28

3.9 DROGERIA

balzam posle brijanja - balsam po goleniu
belilo - wybielacz
deterdžent - proszek do prania
deterdžent za sudove - płyn do mycia naczyń
dezodorans - dezodorant
dnevna krema - krem na dzień
drogerija - drogeria
farba za kosu - farba do włosów
gel za brijanje - żel do golenia
gel za kosu - żel do włosów
gel za tuširanje - żel pod prysznic
hidratantna krema - krem nawilżający
hranjiva krema - krem odżywczy
kozmetika - kosmetyki
krema nakon sunčanja - balsam po opalaniu
krema za lice - krem do twarzy
krema za ruke - krem do rąk
krema za sunčanje - krem do opalania
kućna hemija - chemia gospodarcza
kupka - płyn do kąpieli
losion posle brijanja - woda po goleniu
losion za intimnu higijenu - płyn do higieny intymnej
losion za sunčanje - mleczko do opalania

losion za telo - mleczko do ciała
maska za lice - maseczka kosmetyczna
maskara - tusz do rzęs
nega - pielęgnacja
noćna krema - krem na noc
odstranjivač fleka - odplamiacz
olovka za oči - kredka do oczu
omekšivač - płyn zmiękczający; zmiękczacz
pasta za zube - pasta do zębów
pelene - pieluszki
pena za kupanje - płyn do kąpieli
piling - peeling
regenerator za kosu - odżywka do włosów
sapun - mydło
senka za oči - cień do oczu
serum - serum
šampon protiv peruti - szampon przeciwłupieżowy
šampon za kosu - szampon do włosów
štapići za uši - patyczki higieniczne
tampon - tampon
uložak - podpaska
vlažne maramice - chusteczki odświeżające
zaštitna krema - krem ochronny

3.10 POCZTA I TELEKOMUNIKACJA

adresa - adres
adresirati - adresować; zaadresować
alo! - halo!
aviza - awizo
broj telefona - numer telefonu
centrala - centrala
dopisivati se - korespondować
dopuna - doładowanie
fiksni telefon - telefon stacjonarny
govornica - kabina telefoniczna
javna govornica - automat telefoniczny
koverta - koperta
kupiti dopunu - doładować telefon
listonoša - listonosz
mobilni telefon - telefon komórkowy
nalepiti marku - nakleić znaczek
nazvati (koga) - zadzwonić (do kogoś)
operater - operator
otvoreno pismo - list otwarty
paket - paczka
paket usluga - pakiet usług
pismo - list
poslati - wysłać; nadać
pošiljka - przesyłka
pošta - poczta
poštanska marka - znaczek pocztowy

poštanski - pocztowy
poštanski broj - kod pocztowy
poštanski službenik - urzędnik pocztowy
poštanski žig - stempel pocztowy
poštar - listonosz
poštar donosi poštu - listonosz przynosi pocztę
poštarica - listonoszka
poštarina - opłata pocztowa
potrvda o prijemu - potwierdzenie odbioru
potvrda pošiljke - potwierdzenie odbioru
preko telefona - przez telefon
preporučeno pismo - list polecony
prozvoniti - puścić sygnał
razaslati - rozesłać
razglednica - pocztówka; widokówka
slušalica - słuchawka
smart telefon - smartfon
smartfon - smartfon
telefon - telefon
telefoniranje - telefonowanie
telefonirati - telefonować
telefonska govornica - budka telefoniczna
telefonska linija - linia telefoniczna
telefonska veza - połączenie telefoniczne
telefonski poziv - rozmowa telefoniczna
telefonski razgovor - rozmowa telefoniczna

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

29

3.11 SPRZĘT RTV I AGD

antena - antena
aparat za brijanje - maszynka do golenia
aparat za galete - gofrownica
aparat za sendvič - opiekacz
bela tehnika - artykuły gospodarstwa domowego
blender - blender
cediljka - wyciskarka do cytrusów
daljinski upravljač - pilot
displej - wyświetlacz
električni šporet - kuchenka elektryczna
epilator - depilator
fen - suszarka do włosów
friteza - frytkownica
frižider - lodówka
gril - 1. grill 2. opiekacz do kanapek
indukcijska ploča - płyta indukcyjna
indukcijski rešo - kuchenka indukcyjna
kuhinjska vaga - waga kuchenna
kuhinjski aspirator - okap
mali kuhinjski aparati - drobny sprzęt kuchenny
mašina za meso - maszynka do mielenia mięsa
mikrotalasna rerma - kuchenka mikrofalowa
mikser - mikser

mobilni telefon - telefon komórkowy
mp3 plejer - odtwarzacz mp3
multipraktik - robot kuchenny
pegla - żelazko
plinski šporet - kuchenka gazowa
punjač baterija - ładowarka
rešo - kuchenka (najczęściej gazowa)
rezervni deo - część zamienna
roštilj - grill
seckalica - rozdrabniacz
snaga - moc
sokovnica - sokowirówka
sudomašina - zmywarka
šporet - kuchenka
televizor - telewizor
tepsija - brytfanna
toplomer - termometr
toster - toster
usisivač - odkurzacz
vešmašina - pralka
zamrzivač - zamrażarka
zvučnik - głośnik

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

30

4. CYWILIZACJA

4.1 SPOŁECZEŃSTWO

anarhija - anarchia
aristokratija - arystokracja
asimilacija - asymilacja
azil - azyl
azilant - azylant
besklasno društvo - społeczeństwo bezklasowe
beskućnik - bezdomny
bezvlađe - anarchia
buržoazija - burżuazja
dinastija - dynastia
dodeliti orden - przyznać order
domorodac - tubylec; autochton
domorodački - tubylczy
doseljenik - imigrant
dostojanstvo - godność
društvena odgovornost - odpowiedzialność
społeczna
društvena pojava - zjawisko społeczne
društvena skupina - grupa społeczna
društvene norme - normy społeczne
društvene promene - zmiany/przemiany społeczne
društveni odnosi - stosunki społeczne
društveni položaj - pozycja społeczna
država - państwo
država u državi - państwo w państwie
državljanin - obywatel
elita - elita
etničko čišćenje - czystka etniczna
fašizam - faszyzm
federacija - federacja
globalizacija - globalizacja
govor mržnje - mowa nienawiści
građanin sveta - obywatel świata
građanska inicijativa - inicjatywa obywatelska
građanska neposlušnost - nieposłuszeństwo
obywatelskie
građansko pravo - prawo obywatelskie
hijerarhija - hierarchia
identitet - tożsamość
inostranstvo - zagranica
integracija - integracja
izolacija - izolacja
izvršna vlast - władza wykonawcza
javna tajna - tajemnica poliszynela
jednake šanse - równe szanse
jednakost - równość
kasta - kasta
komunizam - komunizm
kulturni šok - szok kulturowy
liberalizam - liberalizm
ljubav prema domovini - miłość do ojczyzny
ljudska prava - prawa człowieka
manjina - mniejszość
matična država - kraj ojczysty
matrijarhat - matriarchat

mentalitet - mentalność
nacionalizam - nacjonalizm
nacionalna manjina - mniejszość narodowa
odlikovati - odznaczyć
odreći se državljanstva - zrzec się obywatelstwa
ološ - hołota
opredeljenje - uprzedzenie
orden - order
ordenje - odznaczenie
otadžbina - ojczyzna
patrijarhat - patriarchat
persona non grata - persona non grata
plemstvo - szlachta
počasni građanin - honorowy obywatel
podjela vlasti - podział władzy
populacija - populacja
prava žena - prawa kobiet
predrasuda - uprzedzenie
primarna grupa - grupa pierwotna
prirodni priraštaj - przyrost naturalny
prosjak - żebrak
radnička klasa - klasa robotnicza
rasa - rasa
rasna mržnja - nienawiść rasowa
ravnopravan - równoprawny
raznolikost - różnorodność
segregacija - segregacja
siromah - biedak
siromaštvo - bieda
sloboda govora - wolność słowa
socijalna politika - polityka społeczna
socijalni pritisak - presja społeczna
solidarnost - solidarność
srednja klasa - klasa średnia
stanovništvo - ludność
stereotip - stereotyp
strana državljanka - cudzoziemka
sudska vlast - władza sądownicza
sugrađanin - współobywatel
sultan - sułtan
svest - świadomość
svi smo različiti - wszyscy jesteśmy różni
tabu - tabu
tajkun - magnat
tampon država - państwo buforowe
ustav - konstytucja
ustavni - konstytucyjny
ustavotvoran - ustawodawczy
utočište - schronienie
Vojska spasa - Armia Zbawienia
vrednosti - wartości
zahtev za azil - wniosek o azyl
zajednica - wspólnota
zakonodavna vlast - władza ustawodawcza
zapadna civilizacija - zachodnia cywilizacja

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

31

4.2 POLITYKA

bojkot - bojkot
četvorogodišnji mandat - czteroletnia kadencja
članstvo v EU - członkostwo w UE
demagogija - demagogia
demokratija - demokracja
desnica - prawica
diktatura - dyktatura
disident - dysydent
doneti odluku - podjąć decyzję
doneti ostavku - podać się do dymisji
doneti zakon - przyjąć uchwałę; uchwalić
donji dom parlamenta - dolna izba parlamentu
državni udar - zamach stanu
ideologija - ideologia
koalicija - koalicja
konzul - konsul
krajnja desnica - skrajna prawica
levica - lewica
levičar - lewicowiec; lewak
međunarodna zajednica - wspólnota
międzynarodowe
ministar - minister (mężczyzna)
ministar bez portfelja - minister bez teki
ministar za ekonomiju - minister gospodarki
ministarka - minister (kobieta)
ministarstvo - ministerstwo
ministarstvo unutrašnjih poslova - ministerstwo
spraw wewnętrznych
monarhija - monarchia
nacionalista - nacjonalista
napredna stranka - partia postępu
neograničena moć - nieograniczona władza
nezavisnost - niepodległość
oboriti vladu - obalić rząd
odluka - decyzja; uchwała; postanowienie
održati govor - wygłosić mowę
opozicija - opozycja
osvojiti nezavisnost - uzyskać niepodległość
partijski - partyjny

političar - polityk
politička snaga - siła polityczna
politika - polityka
poslanik - poseł
potpredsednik vlade - wiceminister
predsednik države - prezydent
pregovarač - negocjator
premijer - premier
pristalica - zwolennik
privremena vlada - rząd tymczasowy
proglasiti nezavisnost - ogłosić niepodległość
protest - protest
puč - pucz
radna grupa - grupa robocza
regulativa - rozporządzenie
revolucija - rewolucja
režim - reżim
samouprava - samorząd
saradnik - współpracownik
sarađivati - współpracować
sednica vlade - posiedzenie rządu
siva eminencija - szara eminencja
sporazum - porozumienie
stranka; partija - partia
sukob interesa - konflikt interesów
ultimatum - ultimatum
unija - unia
ustav - konstytucja
ustupak - ustępstwo
uticaj - wpływ
vicepremijer - wicepremier
vlada - rząd
vladajuća koalicija - koalicja rządząca
vladajuća partija - partia rządząca
vladati - rządzić
vladavina - panowanie; rządy
zagovaranje - wstawiennictwo
zagovornik - zwolennik; rzecznik (idei)
zamenik premijera - wicepremier

4.3 WYBORY

agitacija - agitacja
birač - wyborca
biralište - lokal wyborczy
datum izbora - data wyborów
drugi izborni krug - druga tura wyborów
glas - głos
glasačka kutija - urna wyborcza
glasački listić - karta do głosowania
glasati - głosować
izaći na izbore - pójść na wybory
izboran - wyborczy
izborna jedinica - okręg wyborczy
izborna komisija - komisja wyborcza
izborna propaganda - propaganda wyborcza
izlaznost - frekwencja

kandidat - kandydat
kandidatura - kandydatura
lokalni izbori - wybory samorządowe
međunarodni posmatrači - obserwatorzy
międzynarodowi
neposredni izbori - wybory bezpośrednie
odbrojavanje do izbora - odliczanie do wyborów
održati izbore - przeprowadzić wybory
parlamentarni izbori - wybory parlamentarne
predizborna kampanja - kampania wyborcza
predsednički izbori - wybory prezydenckie
prevremeni izbori - przedterminowe wybory
protivkandidat - kontrkandydat
raspisati referendum - rozpisać referendum
slobodni izbori - wolne wybory

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

32

4.4 ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

antena - antena
broj - numer (gazety)
cenzor - cenzor
cenzura - cenzura
cenzurisati - cenzurować
čitalac - czytelnik
članak - artykuł
dezinformacija - dezinformacja
direktno prenositi - transmitować na żywo
dnevni list - dziennik
dnevnik - dziennik
događaj - wydarzenie
dogoditi se - wydarzyć się
državna televizija - telewizja publiczna
dvobroj - podwójny numer
entertejment kanal - kanał rozrywkowy
epizoda serije - odcinek serialu
fotoreporter - fotoreporter
glavni urednik - redaktor naczelny
gledalac - widz
hronika - kronika kryminalna
istraživačko novinarstvo - dziennikarstwo śledcze
istraživanje javnog mnjenja - badanie opinii
publicznej
izazvati burne reakcije - wywołać burzliwe reakcje
izveštač - korespondent
izvor informacije - źródło informacji
javna ličnost - osoba publiczna
javno mnjenje - opinia publiczna
komentar - komentarz
komentarisati - komentować
komentator - komentator
konferencija za medije - konferencja prasowa
list - gazeta
manipulacija - manipulacja
masovni mediji - środki masowego przekazu; mass
media
medijska hajka - nagonka medialna
medijska halabuka - szum medialny
medijska slika - wizeruek medialny
mesečnik - miesięcznik
nedeljnik - tygodnik
novi broj - nowy numer
novinar - dziennikarz

novinarka - dziennikarka
novinarstvo - dziennikarstwo
novine - gazeta (codzienna)
novine neće izaći - gazeta nie ukaże się
novinska agencija - agencja prasowa
odašiljač - nadajnik
otvoreno pismo - list otwarty
pojaviti se na kioscima - pojawić się w kioskach
polumesečnik - dwutygodnik
portparol - rzecznik prasowy
prenositi - transmitować
pretplata - 1. prenumerata 2. abonament
prikazivanje filma - emisja filmu
pristran - stronniczy
pristranost - stronniczość
pritisak na medije - nacisk na media
programska šema - ramówka
propaganda - propaganda
publicista - publicysta
publicistika - publicystyka
redakcija - redakcja
reportaža - reportaż
reporter - reporter
saopštenje - komunikat prasowy
satelitska televizija - telewizja satelitarna
skrivena kamera - ukryta kamera
starleta - celebrytka
štampa - prasa
tabloid - tabloid
tabloidizacija - tabloidyzacja
teletekst - teletekst
televizijska stanica - stacja telewizyjna
televizijski kanal - kanał telewizyjny
televizijski toranj - wieża telewizyjna
tema dana - temat dnia
urednički - redakcyjny
urednik - redaktor
večernje novine - gazeta wieczorna (codzienna)
vesti - wiadomości
voditelj - prezenter
žurnalist(a) - dziennikarz
žurnalistički - dziennikarski
žurnalistika - dziennikarstwo

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

33

4.5 RELIGIA

anđeo - anioł
antihrist - antychryst
apokalipsa - apokalipsa
arhanđel - archanioł
Badaje veče - Wigilia
beatifikacija - beatyfikacja
bogosluženje - nabożeństwo
budista - buddysta
budizam - buddyzm
celibat - celibat
ceremonija - ceremonia
crkva - kościół
čistilište - czyściec
duša - dusza
đakon - opat
đavo - diabeł
džamija - meczet
evanđelje; jevanđelje - ewangelia
greh - grzech
hinduizam - hinduizm
hram - świątynia
hrišćan - chrześcijanin
hrišćanstvo - chrześcijaństwo
islam - islam
ispoved - spowiedź
ispovedaonica - konfesjonał
ispovedati se - spowiadać się
ispovediti se - wyspowiadać się
isterivač đavola - egzorcysta
Isus - Jezus
jahači apokalipse - jeźdźcy apokalipsy
jaslice - szopka
Jehovini svedoci - świadkowie Jehowy
jezuit - jezuita
kanonizacija - kanonizacja
kanonsko pravo - prawo kanoniczne
kardinal - kardynał
katolicizam - katolicyzm
klisar - kościelny
konklava - konkllawe
kraj sveta - koniec świata
krst - chrzest
krstiti - chrzcić
krštenje - chrzest
luteran - luteranin
misa - msza

moliti se - modlić się
molitva - modlitwa
mučenik - męczennik
mučeništvo - martyrologia
musliman - muzułmanin
muslimanka - muzułmanka
Novi zavet - Nowy Testament
obrezivanje - obrzezanie
oltar - ołtarz
pakao - piekło
papa - papież
pokajanje - pokuta
pravoslavlje - prawosławie
prelat - prałat
propoved - kazanie
propovedati - wygłaszać kazanie
propovednik - kaznodzieja
proročanstvo - proroctwo
prorok - prorok
protestantizam - protestantyzm
raspelo - krucyfiks
raspeti - ukrzyżować
reformacija - reformacja
reinkarnacija - reinkarnacja
religija - religia
religijski simboli - symbole religijne
savest - sumienie
sinagoga - synagoga
sloboda veroispovjesti - wolność wyznania
smak sveta - koniec świata
Sotona; Satana - Szatan
sotonista; satanista - satanista
spasenje - zbawienie
Spasovdan - Święto Wniebowzięcia
Stari zavet - Stary Testament
svečanost - obrzęd; uroczystość
sveštenik - kapłan; duchowny; ksiądz
Sveto pismo - Pismo Święte
Sveto Trojstvo - Trójca Święta
šabat - szabas
šit - szyita
vaskrsenje; uskrsnuće - zmartwychwstanie
vera - wiara
vernik - wierny
zagrobni život - życie pozagrobowe
život posle smrti - życie po śmierci

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

34

4.6 HISTORIA

arhiv - archiwum
bartolomejska noć - noc św. Bartłomieja
Bečki kongres Kongres Wiedeński
biografija - biografia
borba za nezavisnost - walka o niepodległość
dokumentacija - dokumentacja
februarska revolucija - rewolucja lutowa
grof - hrabia
grofica - hrabina
grofija - hrabstwo
hladni rat - zimna wojna
hronika - kronika
industrijska revolucija - rewolucja przemysłowa
inkvizicija - inkwizycja
istoričar - historyk
istorija - historia
istorijski - historyczny
istorijski atlas - atlas historyczny
kolevka civilizacije - kolebka cywilizacji
kolonija - kolonia
kolonijalan - kolonialny
kolonijalista - kolonialista
kontrarevolucija - kontrrewolucja
kraljevati - królować
kraljević - książę
kraljevina - królestwo
kraljevski - królewski
kraljica - królowa
kriza na Kubi - kryzys kubański
nacista - nazista
nacistički - nazistowski
oktobarska revolucija - rewolucja październikowa
Osmansko carstvo - Imperium Osmańskie
ostavština - dziedzictwo; spuścizna
otporaš - działacz ruchu oporu
pleme - plemię

plemenit - szlachecki
plemenski - rodowy
plemić - szlachcic
plemstvo - szlachta
pobuna - bunt
porobiti - uczynić niewolnikiem
praviti istoriju - tworzyć historię
progon Jevreja - pogrom Żydów
raspad - rozpad (państwa)
raspasti se - rozpaść się (o państwie)
rat - wojna
rat u Vijetnamu - wojna wietnamska
revolucija - rewolucja
rob - niewolnik
roba - niewola
ropstvo - niewolnictwo
savremena istorija - historia współczesna
svetski rat - wojna światowa
teret prošlosti - brzemię przeszłości
ući u istoriju - przejść do historii
ujedinjenje - zjednoczenie
unija - unia
ustanak - bunt; rebelia; powstanie
ustanik - buntownik; rebeliant; powstaniec
ustati - powstać
utvrđeno naselje - grodzisko
varvarim - barbarzyńca
varvarizam - barbarzyństwo
varvarski - barbarzyński
vojvoda - książę
vojvodstvo - księstwo
vojvotkinja - księżna
zaostavština - dziedzictwo; spuścizna
zlatna groznica - gorączka złota
životopis - życiorys

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

35

4.7 MIASTO

aerodrom - lotnisko
autoput - autostrada
avenija - aleja
biciklistička staza - ścieżka rowerowa
bioskop - kino
bolnica - szpital
buvlja pijaca - pchli targ
buvljak - pchli targ
crkva - kościół
četvrt - dzielnica
deo grada - część miasta
fontana - fontanna
geto - getto
glavni grad - stolica
grad - miasto
gradić - miasteczko
gradski muzej - muzeum miejskie
groblje - cmentarz
juvelirnica - sklep jubilerski
kafana - kawiarnia
kafić - kawiarnia
kanal - kanał
katedrala - katedra
kuglana - kręgielnia
luka - port
mauzolej - mauzoleum
metro - metro
most - most
mostić - mostek
nacionalni muzej - muzeum narodowe

noćni klub - klub nocny
obdanište - przedszkole
opera - opera
park - park
pas lutalica - bezpański pies
pešačka ulica - deptak
pešački most - kładka dla pieszych
pijaca - targ; targowisko
pozorište - teatr
prihvatilište za životinje - schronisko dla zwierząt
put - droga
rasvetni stub - słup latarni
riblja pijaca - targ rybny
simbol grada - symbol miasta
soliter - drapacz chmur
spomenik - pomnik
stari grad - stare miasto
staro jezgro - Stare Miasto, starówka
stub mosta - filar mostu
škola - szkoła
toranj - wieża
trg - rynek; plac
utvrđenje - obwarowanie
većnica - ratusz
viseći most - most wiszący
zabavni park - park rozrywki
zelena pijaca - targ warzywny
znanstveni muzej - muzeum nauki
zoološki vrt - ogród zoologiczny
železnički most - most kolejowy

4.8 WIEŚ

ambar - spichlerz; stodoła
baraka - chałupa
baviti se poljoprivredom - zajmować się rolnictwem
đubriti - nawozić
đubrivo - nawóz
ergela - stadnina
gde je đavo rekao laku noć - gdzie diabeł mówi
dobranoc
grtati - orać
kmet - chłop
košnica - ul
kovačnica - kuźnia
marva - zwierzęta gospodarcze
obor - zagroda
pasja kućica - psia buda
pčelinjak - pasieka
petao - kogut

požnjeti - kosić (zboże)
selo - wieś
seljan - wieśniak
seno - siano
seoski - wiejski
stog sena - stóg siana
svinja - świnia
svinjac - chlew
svinjokolja - świniobicie
štala - stajnia
štala za govedo - obora
traktor - traktor
traktorista - traktorzysta
vinograd - winnica
ždrebac - ogier
ždrebe - źrebię
žetva - żniwa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

36

4.9 PAŃSTWA ŚWIATA

Alžir - Algieria
Austrija - Austria
Avganistan - Afganistan
Brazil - Brazylia
Bugarska - Bułgaria
Crna Gora - Czarnogóra
Češka - Czechy
Čile - Chile
Danska - Dania
Egipat - Egipt
Ekvatorijalna Gvineja - Gwinea Równikowa
Estonija - Estonia
Filipini - Filipiny
Finska - Finlandia
Francuska - Francja
Gana - Ghana
Grčka - Grecja
Gruzija - Gruzja
Gvajana - Gujana
Holandija - Holandia
Hrvatska - Chorwacja
Indija - Indie
Irska - Irlandia
Italija - Italia
Japan - Japonia
Jermenija - Armenia

Jordan - Jordania
Južna Koreja - Korea Południowa
Kina - Chiny
Kipar - Cypr
Letonija - Łotwa
Litvanija - Litwa
Mauricijus - Mauritius
Meksiko - Meksyk
Nemačka - Niemcy
Norveška - Norwegia
Obala Slonovače - Wybrzeże Kości Słoniowej
Poljska - Polska
Severna Koreja - Korea Północna
Sirija - Syria
Sjedinjene Američke Države - Stany Zjednoczone
Ameryki
Slovačka - Słowacja
Slovenija - Słowenia
Srbija - Serbia
Španija - Hiszpania
Švajcarska - Szwajcaria
Švedska - Szwecja
Tajland - Tajlandia
Tunis - Tunezja
Turska - Turcja
Ujedinjeno Kraljevstvo - Wielka Brytania

4.10 MIASTA ŚWIATA

Amsterdam - Amsterdam
Atina - Ateny
Bazel - Bazylea
Beč - Wiedeń
Beograd - Belgrad
Berlin - Berlin
Bern - Berno
Bratislava - Bratysława
Brisel - Bruksela
Budimpešta - Budapeszt
Bukurešt - Bukareszt
Cirih - Zurych
Dablin - Dublin
Damask - Damaszek
Đenova - Genua
Đer - Győr
Firenca - Florencja
Gdanjsk - Gdańsk
Hanoj - Hanoi
Horžov - Chorzów
Istanbul - Stambuł
Jerevan - Erywań
Jerpa - Eger
Jerusalim - Jeruzalem
Kijev - Kijów
Kišinjev - Kiszyniów
Kopenhagen - Kopenhaga
Krakov - Kraków

Lil - Lille
Lisabon - Lizbona
Lođ - Łódź
London - Londyn
Lucern - Lucerna
Ljubljana - Lublana
Madrid - Madryt
Marselj - Marsylia
Milano - Mediolan
Minhen - Monachium
Moskva - Moskwa
Napulj - Neapol
Nirnberg - Norymberga
Pariz - Paryż
Pečuj - Pecz
Peking - Pekin
Peruđa - Perugia
Prag - Praga
Riga - Ryga
Rim - Rzym
Sarajevo - Sarajewo
Skoplje - Skopje
Sofija - Sofia
Solun - Saloniki
Stokholm - Sztokholm
Stolni Beograd - Székesfehérvár
Trst - Triest
Varšava - Warszawa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

37

4.11 NARODOWOŚCI

Albanac - Albańczyk
Alžirac - Algierczyk
Amerikanka - Amerykanka
Andorac - Andorczyk
Arapin - Arab
Argentinac - Argentyńczyk
Austrijanac - Austriak
Austrijanka - Austriaczka
Bangladešanin - Banglijczyk
Belgijanac - Belg
Belorus - Białorusin
Beloruskinja - Białorusinka
Bosanac - Bośniak
Brazilac - Brazylijczyk
Britanac - Brytyjczyk
Britanka - Brytyjka
Bugarin - Bułgar
Crnogorac - Czarnogórzec
Čeh - Czech
Čileanac - Chilijczyk
Danac - Duńczyk
Etiopljanin - Etiopczyk
Finac - Fin
Finkinja - Finka
Francuz - Francuz
Grk - Grek
Gruzijac - Gruzin
Gvinejac - Gwinejczyk
Haićanin - Haitańczyk
Holanđanin - Holender
Hrvat - Chorwat
Hrvatica - Chorwatka
Indijac - Hindus
Italijan - Włoch
Japanac - Japończyk
Japanka - Japonka

Južnoafrikanac - Południowoafrykańczyk
Kanađanin - Kanadyjczyk
Kenijac - Kenijczyk
Kineskinja - Chinka
Kinez - Chińczyk
Kolumbijac - Kolumbijczyk
Kubanac - Kubańczyk
Letonac - Łotysz
Litvanac - Litwin
Mađar - Węgier
Meksikanac - Meksykanin
Nemac - Niemiec
Nemica - Niemka
Nepalac - Nepalczyk
Norvežanin - Norweg
Norvežanka - Norweżka
Omanac - Omańczyk
Peruanac - Peruwiańczyk
Poljak - Polak
Poljakinja - Polka
Portugalac - Portugalczyk
Rumun - Rumun
Ruskinja - Rosjanka
Sirijac - Syryjczyk
Slovakinja - Słowaczka
Slovenac - Słoweniec
Srbijanac - Serb
Srpkinja - Serbka
Španac - Hiszpan
Švajcarac - Szwajcar
Švajcarkinja - Szwajcarka
Šveđanin - Szwed
Tunižanin - Tunezyjczyk
Turčin - Turek
Ukrajinac - Ukrainiec
Ukrajinka - Ukrainka

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

38

5. BEZPIECZEŃSTWO

5.1 PRZESTĘPCZOŚĆ

afera - afera
alibi - alibi
banda - 1. banda 2. gang
bezakonje - bezprawie
davanje mita - wręczenie korzyści majątkowej
državno tužilaštvo - prokuratura
ekstradicija - ekstradycja
foto-robot - rysopis
iskaz - zeznanie
ispad - wybryk
istraga - śledztwo
istraga je u toku - śledztwo jest w toku
javni tužilac - prokurator; oskarżyciel publiczny
kolektivno samoubistvo - zbiorowe samobójstwo
kolektivno silovanje - zbiorowy gwałt
korupcija - korupcja
krađa - kradzież
kriminal - przestępczość
kriminalac - kryminalista
kriminalistička policija - policja kryminalna
krivično delo - czyn karalny; przestępstwo
likvidacija - likwidacja
lisice - kajdanki
mafijaš - mafioso
mafijaški obračun - mafijne porachunki
maskirani napadač - zamaskowany napastnik
masovna potera - obława
mito - łapówka
mučenje - tortury
mučilica - narzędzie tortur
mučiti - torturować
nalog za hapšenje - nakaz zatrzymania
nameran - celowy; umyślny
nameštanje utakmica - ustawianie meczów
naručivanje ubistva - zlecenie zabójstwa
nasilje - przemoc
nedozvoljeno nošenje oružja - nielegalne
posiadanie broni
nepružanje pomoći - nieudzielenie pomocy
nulta tolerancija - zero tolerancji
obrt u istrazi - przełom w śledztwie
opasnost - niebezpieczeństwo
opljačkati - obrabować
opservacija - obserwacja
organizovani kriminal - przestępczość
zorganizowana
oružje - broń
osuda - potępienie
osuditi - potępić
osumnjičen - podejrzany
osveta - zemsta
osvetnik - mściciel
otmica - porwanie
otmičar - porywacz
patrola - patrol

patrolirati - patrolować
plen - łup
pleniti - plądrować; rabować
plenjenje - rabunek; szabrowanie
pljačka banke - napad na bank
pobeći iz zemlje - uciec z kraju
počinilac - sprawca
podstrekivanje na ubistvo - podżeganie do
zabójstwa
podzemlje - półświatek
pokrenuti istragu - wszcząć śledztwo
pokušaj silovanja - usiłowanie gwałtu
pokušaj ubistva - usiłowanie zabójstwa
policajac - policjant
policajka - policjantka
policija - policja
policijska stanica - posterunek policji
policijski automobil - radiowóz
policijski čas - godzina policyjna
policijsko vozilo - radiowóz
poligraf - wykrywacz kłamstw
porodično nasilje - przemoc w rodzinie
poštovati zakon - przestrzegać prawa
potera - pościg; poszukiwania
poternica - list gończy
poziv na saslušanje - wezwanie na przesłuchanie
pozvati pojačanje - wezpać wsparcie
pretres kuće - przeszukanie domu
prevara - oszustwo
prevarant - oszust
prevariti - oszukać
primanje mita - przyjęcie korzyści majątkowej
priznanje - przyznanie się do winy
pucnjava - strzelanina
pucnjava u školi - strzelanina w szkole
racija - nalot (np. na klub nocny)
razbojništvo - rozbój
samoodbrana - samoobrona
saslušanje - przesłuchanie
saučeništvo - współudział
saučesnik - wspólnik
silovanje - gwałt
silovatelj - gwałciciel
silovati - gwałcić; zgwałcić
skrovište - kryjówka
služba za obezbeđenje - firma ochroniarska
službena beleška - notatka służbowa
soba za ispitivanje - pokój przesłuchań
sudska medicina - medycyna sądowa
sumnja - podejrzenie
suzavac - gaz łzawiący
svedočiti - zeznawać
svodnik - alfons; sutener; stręczyciel
svodništvo - sutenerstwo
šverc droge - przemyt narkotyków

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

39

trgovina drogom - handel narkotykami
trgovina ljudima - handel ludźmi
tuča - bójka
tužilaštvo - prokuratura
u skladu sa zakonom - zgodnie z prawem
u trenutku ubistva - w chwili zabójstwa
ubica - zabójca
ubistvo - zabójstwo
ucena - szantaż
ucenjivač - szantażysta
ucenjivati - szantażować
učešće u tuči - udział w bójce
uhapšen - zatrzymany
uličar - łobuz

uspostaviti red - zaprowadzić porządek
utaja poreza - oszustwo podatkowe
uviđaj - oględziny
veštačenje - ekspertyza
zahtev za izručenje - wniosek o ekstradycję
zamesti tragove - zatrzeć ślady
zastarevanje - przedawnienie
zločin - 1. przestępstwo 2. zbrodnia
zloupotreba službenog položaja - przekroczenie
uprawnień
zvati policiju - wzywać policję
žrtva - ofiara
žrtveni jarac - kozioł ofiarny

5.2 SĄD

advokat - adwokat
apelacioni sud - sąd apelacyjny
branilac - obrońca
braniti se sa slobode - odpowiadać z wolnej stopy
dokaz - dowód
doneti presudu - wydać wyrok
društvena opasnost - szkodliwość społeczna
društveno koristan rad - prace społeczne
ekspertiza - ekspertyza
istina - prawda
istinska istina - najprawdziwsza prawda
izručenje - wydanie; ekstradycja
kaucija - kaucja
krivica - wina
krivična odgovornost - odpowiedzialność karna
krivični postupak - postępowanie karne
krivični sud - sąd karny
nevinost - niewinność
novčana kazna - kara pieniężna; grzywna
novčano jemstvo - kaucja
obrazloženje presude - uzasadnienie wyroku
obrazložiti presudu - uzasadnić wyrok
odbrana - obrona
okružni sud - sąd rejonowy
olakšavajuća okolnost - okoliczność łagodząca
oslobađajuća presuda - wyrok uniewinniający
osloboditi optužbe - uniewinnić
osuditi - skazać
osuđenje - proces
podignuti optužnicu - wnieść akt oskarżenia
povući optužbu - wycofać oskarżenie
poziv na sud - wezwanie do sądu
pozvati - powołać
pravda - sprawiedliwość
pravna država - państwo prawa
pravosnažna presuda - prawomocny wyrok
pravosnažno osuđen - prawomocnie skazany
pravosuđe - wymiar sprawiedliwości; temida

predsedavajući sudija - przewodniczący składu
orzekającego
presuda - wyrok
preti im smrtna kazna - grozi im kara śmierci
priznao je krivicu - przyznał się do winy
proces - proces
produžiti pritvor - przedłużyć areszt
proglašen je krivim - został uznany winnym
prvostepena presuda - wyrok sądu pierwszej
instancji
prvostepeni sud - sąd pierwszej instancji
psihijatrijsko veštačenje - badanie psychiatryczne
rasprava - rozprawa
ročište - rozprawa
saslušanje svedoka - przesłuchanie świadków
smrtna kazna - kara śmierci
sprovoditi u sud - doprowadzić do sądu
sud - sąd
sud za prekršaje - kolegium do spraw wykroczeń
sudija - sędzia
suditi - sądzić
sudnica - sala rozpraw
sudski - 1.sądowy 2. sądownie
sudski troškovi - koszty sądowe
sudsko veće - skład orzekający
suđenje - proces
svedok - świadek
talar - toga
tužilac - oskarżyciel
tužilaštvo - prokuratura
ukinuti presudu - uchylić wyrok
uložiti žalbu - złożyć zażalenie
ustavni sud - trybunał konstytucyjny
utvrditi - udowodnić
zaštita svedoka - ochrona świadków
žalba - zażalenie
žalba na presudu - odwołanie od wyroku

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

40

5.3 SŁUŻBY SPECJALNE

agent - agent
atentat - zamach
automobil-bomba - samochód-pułapka
bezbednosna služba - służba bezpieczeństwa
bezbednosne mere - środki bezpieczeństwa
bomba - bomba
bomba kućne izrade - bomba domowej produkcji
bombaš-samoubica - zamachowiec-samobójca
borba protiv terorizma - walka z terroryzmem
crna lista - czarna lista
detonacija - detonacja
detonator - detonator
detonirati - zdetonować
državna tajna - tajemnica państwowa
dvostruki agent - podwójny agent
eksplodirati - eksplodować; wybuchnąć
eksplozija bombe - wybuch bomby
eksploziv - ładunek wybuchowy
infiltracija - infiltracja
izdaja - zdrada
izdajica - zdrajca
izdajnik - zdrajca
izdati - zdradzić
kod - kod
kodiran - kodowany
kontraobaveštajna agencija - kontrwywiad
obaveštajna služba - wywiad

odati - zdradzić; wydać
ometač signala - radiostacja zagłuszająca
osujetiti - udaremnić
planirati napade - planować ataki
poverljive informacije - poufne informacje
pratiti društvene mreže - monitorować portale
społecznościowe
preuzeti odgovornost za napad - przyznać się do
ataku
prikupljati podatke - gromadzić dane
prisluškivanje - podsłuch
prisluškivati - podsłuchiwać
prismotra - obserwacja
razneti vozilo - wysadzić pojazd
sabotaža - sabotaż
šifra - szyfr
špijun - szpieg
špijunaža - szpiegostwo
špijunska mreža - siatka szpiegowska
tajne službe - tajne służby
teror - terror
terorista - terrorysta
teroristička ćelija - komórka terrorystyczna
teroristički napad - atak terrorystyczny
teroristkinja - terrorystka
veleizdaja - zdrada ojczyzny; zdrada stanu

5.4 WIĘZIENIE

amnestija - amnestia
amnestirati - amnestionować; udzielić amnestii
beg - ucieczka
bekstvo - ucieczka
bodljikava žica - drut kolczasty
boravak u zatvoru - pobyt w więzieniu
čuvar - strażnik
ćelija - cela
ćuza - koza; pudło; kryminał
dobiti slobodu - wyjść na wolność
dobro vladanje - dobre sprawowanie
električna stolica - krzesło elektryczne
hodnik - korytarz
istražni zatvor - areszt śledczy
izaći iz zatvora - wyjść z więzienia
izlazak iz zatvora - wyjście z więzienia
izvršiti kaznu - wykonać karę
kaznena ustanova - zakład karny
kazneni zavod - zakład karny
kućni zatvor - areszt domowy
odbegli zatvorenik - zbieg
odslužiti kaznu - odsiedzieć karę
osuđenik - skazaniec
otpust - zwolnienie
pobuna - bunt
pogubiti - stracić (skazańca)
pogubljenje - egzekucja

politički zatvorenik - więzień polityczny
poluotvoreni deo - część półotwarta
pomilovati - ułaskawić
prebaciti u samicu - przenieść do izolatki
prenaseljenost zatvora - przepełnienie więzień
pritvor - areszt
pritvorenik - aresztant
resocijalizacija - resocjalizacja
rešetke - kraty
robijaš - skazaniec
samica - izolatka
sloboda - wolność
slobodan vikend - przepustka (na weekend)
služiti kaznu - odbywać karę
spremati bekstvo - przygotowywać ucieczkę
stražar; čuvar - strażnik
stražarnica - wieża wartownicza
uslovni otpust - zwolnienie warunkowe
zatvor - więzienie
zatvorenica - więźniarka; skazana
zatvorenik - więzień
zatvorenik savesti - więzień sumienia
zatvorska bolnica - szpital więzienny
zatvorska kazna - kara pozbawienia wolności
zatvorska ustanova - zakład karny
zatvorsko osoblje - personel więzienia

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

41

5.5 WOJSKO

admiral - admirał
armija - armia
artilerija - artyleria
avijacija - lotnictwo
bataljon - batalion
borac - bojownik
brdska pešadija - piechota górska
brigada - brygada
brigadni general - generał brygady
četa - kompania
desetar - kapral
dezerter - dezerter
dezerterstvo - dezercja
dezertirati - zdezerterować
divizija - dywizja
divizion - dywizjon
eskadron - szwadron
garnizon - garnizon
general - generał
inženjerija - wojska inżynieryjne
kapetan - kapitan
kasarna - koszary
komandovati - dowodzić
konjica - kawaleria
kopnena vojska - wojska lądowe
major - major
mladi vodnik - sierżant
mornarička pešadija - piechota morska
oficir - oficer
oružane snage - siły zbrojne
paravojna jedinica - jednostka paramilitarna

pešadija - piechota
pešadinac - piechur; żołnierz piechoty
pešak - piechur; żołnierz piechoty
potpukovnik - podpułkownik
protivvazdušna odbrana - obrona przeciwlotnicza
puk - pułk
pukovnik - pułkownik
ratna mornarica - marynarka wojenna
ratoboran - wojowniczy
regrut - rekrut
regrutacija - pobór
regrutovati - 1. wstąpić do armii 2. zwerbować
rezervist - rezerwista
satnija - kompania
stariji vodnik - starszy sierżant
štab - sztab
vazduhoplovstvo - lotnictwo
vladine snage - siły rządowe
vod - pluton
vodnik - plutonowy; sierżant
vojna baza - baza wojskowa
vojna parada - parada wojskowa
vojna policija - żandarmeria wojskowa
vojni okrug - okręg wojskowy
vojni rok - służba wojskowa
vojnik - żołnierz
vojska - wojsko
zapovedati - dowodzić
zapovednički - dowódczy
zapovednik - dowódca
zastavnik - chorąży

Strona 41. Brak numeru strony w nagłówku wynika z błędu technicznego programu Libre Office.

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

42

5.6 WOJNA

agresor - agresor
aneksija - aneksja
artiljerijska vatra - ostrzał artyleryjski
bitka - bitwa
bombardovanje - bombardowanie
borbe - walki
ciljati (na koga? na šta?) - celować (w kogo? w co?)
dimna zavesa - zasłona dymna
građanski rat - wojna domowa
invazija - inwazja
izazvati rat - rozpętać wojnę
izviđač - zwiadowca
komandant - dowódca
kopnena invazija - inwazja lądowa
kraj rata - koniec wojny
krvoproliće - rozlew krwi
metak u čelo - kula w czoło/głowę
minsko polje - pole minowe
mirovna konferencija - konferencja pokojowa
mirovne trupe - siły pokojowe
napad - atak
napadati - atakować
neeksplodirana bomba - niewybuch; niewypał
neprijatelj - wróg
ofanziva - ofensywa
opsada - oblężenie
opsedati - oblegać
oružan sukob - starcie zbrojne
oslobođenje - wyzwolenie
otpor - opór
paljba - ogień

pasti - paść (np. o mieście)
plaćenik - najemnik
pobunjenik - powstaniec
položiti oružje - złożyć broń
postaviti zamku - zastawić pułapkę
predaja - poddanie się; kapitulacja
prekid vatre - zawieszenie broni
pretnja miru - zagrożenie dla pokoju
preventivni rat - wojna prewencyjna
primirje - przymierze
pucati u vazduh - strzelać w powietrze
ratna zona - strefa działań wojennych
ratni zarobljenik - jeniec wojenny
ratovanje - wojna; działania wojenne
ratovati - toczyć wojnę
ratovi zvezda - gwiezdne wojny
savez - sojusz
saveznik - sojusznik
snajperist - snajper
srušiti avion - zestrzelić samolot
streljački vod - pluton egzekucyjny
sukob - starcie
topovska paljba - kanonada
vazdušni napad - nalot
vazdušni udar - nalot
veštačka magla - sztuczna mgła
vojna operacija - operacja wojskowa
začuli su se pucnji - słychać było strzały
zamka - pułapka; zasadzka
zauzeti - zająć
žestoki sukobi - gwałtowne starcia

5.7 BROŃ

arsenal - arsenał
avion - samolot
barut - proch
bespilotna letelica - samolot bezzałogowy
bodež - 1. sztylet 2. bagnet
domet - zasięg
dron - dron
geler - odłamek
harpun - harpun
haubica - haubica
hemijsko oružje - broń chemiczna
jurišni top - działo samobieżne
kama - sztylet
lafet - laweta
lovac tenkova - niszczyciel czołgów
mač - miecz
mačeta - maczeta
metak - kula
minobacač - moździerz

mitraljez - karabin maszynowy
neprobojni prsluk - kamizelka kuloodporna
nosač aviona - lotniskowiec
oklop - pancerz
oklopni transporter - transporter opancerzony
pištolj - pistolet
podmornica - łódź podwodna
praćka - proca
radar - radar
ratni brod - okręt wojenny
razarač - niszczyciel
samohotka - działo samobieżne
skladište oružja - magazyn broni
suzavac - gaz łzawiący
tanketa - tankietka
tenk - czołg
top - 1. armata; działo 2. lufa
trka u naoružanju - wyścig zbrojeń

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

43

5.8 KATASTROFY I KLĘSKI ŻYWIOŁOWE

akcija spasavanja - akcja ratunkowa
avionska nesreća - katastrofa lotnicza
boriti se s vatrom - walczyć z ogniem
brodolom - katastrofa morska
brodolomac - rozbitek
brza reakcija - szybka reakcja
crna kutija - czarna skrzynka
cunami - tsunami
curenje - wyciek
curiti - wyciekać
dim - dym
dim je bio sve gušći - dym stawał się coraz gęstszy
dogodila se je nesreća - doszło do wypadku
dojava o požaru - zgłoszenie pożaru
eksplozija gasa - wybuch gazu
epicentar - epicentrum
erupcija - erupcja
evakuacija - ewakuacja
gust dim - gęsty dym
haos - chaos
hidrant - hydrant
hiljade mrtvih - tysiące martwych
hipocentar - hipocentrum
jačina zemljotresa - siła trzęsienia ziemi
krater - krater
lava - lawa
naknadni potresi - wstrząsy wtórne
ne rade telefoni - nie działają telefony
nesreća - wypadek
niko nije stradao - nikt nie zginął
pad krova - zawalenie się dachu
panika - panika
pepeo - popiół
plamen - płomień; płomienie
podmetač požara - podpalacz
podmetnuti požar - podpalić
poplave - powódź; powodzie

poplaviti - zalać
posebna komisija - specjalna komisja
potresne slike - wstrząsające zdjęcia
požar je stavljen pod kontrolu - pożar został
opanowany
požarni - 1. pożarowy 2. przeciwpożarowy
pregaziti - przejechać (kogoś)
preminula je na licu mesta - zmarła na miejscu
preminula je na putu do bolnice - zmarła w drodze
do szpitala
prinudna evakuacija - przymusowa ewakuacja
radioaktivna voda - woda radioaktywna
reka se izlila iz korita - rzeka wystąpiła z brzegów
ruševine - gruzy
saobraćajna nezgoda - wypadek drogowy
sedam stepeni na Rihterovoj skali - siedem stopni
w skali Richtera
snažni potresi - silne wstrząsy
spasilačke ekipe - ekipy ratunkowe
spremati se za evakuaciju - przygotowywać się do
ewakuacji
sreća u nesreći - szczęście w nieszczęściu
sudar - zderzenie
udes - wypadek
vatra - ogień
vatrogasac - strażak
vatrogasci - straż pożarna
vatrogasni dom - remiza strażacka
više od 700 žrtava - ponad 700 ofiar
vreće sa peskom - worki z piaskiem
vulkan - wulkan
vulkanska prašina - pył wulkaniczny
vulkanski pepeo - popiół wulkaniczny
zadobiti teške povrede - doznać ciężkich obrażeń
zatresle su se zgrade - zatrzęsły się budynki
zemljotres - trzęsienie ziemi
železnička nesreća - katastrofa kolejowa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

44

6. BIZNES

6.1 GOSPODARKA

Amerika je izbegla bankrot - Ameryka uniknęła
bankructwa
bruto domaći proizvod - produkt krajowy brutto
deflacija - deflacja
devalvacija - dewaluacja
devalvirati - dewaluować
dizati cene - podnosić ceny
državna kasa - skarb państwa
dužnička kriza - kryzys zadłużenia
ekonomska saradnja - współpraca gospodarcza
evrozona - strefa euro
finansijska kriza - kryzys finansowy
finansijska pomoć - pomoc finansowa
hiperinflacija - hiperinflacja
inflacija - inflacja
infrastruktura - infrastruktura
izlazak iz krize - wyjście z kryzysu
javni dug - dług publiczny
javni sektor - sektor publiczny
konkurentnost - konkurencyjność
kriza - kryzys
kriza će se reprizirati - kryzys się powtórzy
kupovna moć - siła nabywcza
monetarna unija - unia monetarna
najbogatije zemlje sveta - najbogatsze państwa
świata
novi talas krize - nowa fala kryzysu
padati - spadać

podizanje limita za zaduživanje - podniesienie limitu
zadłużenia
pokazatelj - wskaźnik
poljoprivreda - rolnictwo
potrošačko poverenje - zaufanie konsumentów
potrošačko raspoloženje - nastroje konsumenckie
potrošnja - konsumpcja
prelazak na evro - przejście na euro
privatni sektor - sektor prywatny
privreda - gospodarka
privredna komora - izba gospodarcza
privredni rast - wzrost gospodarczy
privredni razvoj - rozwój gospodarczy
rano je reći da je kriza prošla - za wcześnie by
mówić, że kryzys minął
rasti - rosnąć
recesija - recesja
rejting - rating
repriza krize - powtórka kryzysu
siva ekonomija - szara strefa
statistika - statystyka
transparentnost - przejrzystość
tržište nekretnina - rynek nieruchomości
zaštita konkurencije - ochrona konkurencji
zona evra - strefa euro
zvanična statistika - oficjalna statystyka

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

45

6.2 FINANSE

bacati novac kroz prozor - wyrzucać pieniądze w
błoto
bankrot - 1. bankrut 2. bankructwo
bankroter - bankrut
bankrotirati - bankrutować; zbankrutować
beskućnik - bezdomny
beskućništvo - bezdomność
biti bez stalnih prihoda - nie mieć stałych dochodów
biti švorc - być bez grosza
biti vrlo bogat - być bardzo bogatym
bogataš - bogacz
centar za socijalni rad - ośrodek pomocy społecznej
ček - czek
dati u zalog - dać w zastaw
debljina novčanika - grubość portfela
deficit - deficyt
devizno tržište rynek dewizowy
dobrobit - dobro; dobrobyt
doplata - dopłata; opłata dodatkowa
doplatak - zasiłek
dug - dług
dug iznosi... - dług wynosi...
dug raste - dług rośnie
dužnik - dłużnik
finansijska situacija - sytuacja finansowa
finansijsko tržište - rynek finansowy
franak će ojačati - frank/kurs franka pójdzie do góry
imati puno novca - mieć mnóstwo pieniędzy
imućan - majętny
invalidska penzija - renta
investicioni fond - fundusz inwestycyjny
izdaci - wydatki
izvor zarade - źródło zarobku
jaz između bogatih i siromašnih - przepaść między
bogatymi a biednymi
jemac - żyrant; poręczyciel
jurnjava za novcem - pogoń za pieniądzem
kap u moru - kropla w morzu potrzeb
krupan novac - wysokie nominały
kućni budžet - budżet domowy
likvidnost - płynność finansowa
menica - weksel
milijarder - miliarder
miljoner - milioner
nacionalna penzija - emerytura specjalna
naknada za nezaposlene - zasiłek dla bezrobotnych
novac - pieniądze
novčanica - banknot
obogatiti se - wzbogacić się

odlazak u penziju - przejście na emeryturę
odužiti - oddłużyć
osiguranje - ubezpieczenie
otpis duga - umorzenie długu
otpisati - umorzyć (dług)
para je sve manje - jest coraz mniej pieniędzy
penzija - emerytura
penzijsko osiguranje - ubezpieczenie emerytalne
penzioner - emeryt
penzionisanje - przejście na emeryturę
plaćanje unapred - przedpłata
porodični budžet - budżet rodzinny
potrošiti mnogo novca - wydać dużo pieniędzy
primanje - dochód
problem s otplatom kredita - problem ze spłatą
kredytu
proglasiti bankrot - ogłosić bankructwo
račun - rachunek
raj za bogate - raj dla bogatych
rashod - wydatek
rasipan - rozrzutny
siromašiti - biednieć
siromaštvo - bieda; ubóstwo
sitan novac - drobne
socijalna pomoć - pomoc społeczna
socijalni rad - opieka społeczna
spavati na novcu - spać na pieniądzach
sredstvo plaćanja - środek płatniczy
stegnuti remen - zacisnąć pasa
stopa siromaštva - stopa ubóstwa
trošiti novac - wydawać pieniądze
tržište novca - rynek pieniężny
ukupan dug - łączny dług
upravljanje novcem - zarządzanie pieniędzmi
uslovi plaćanja - warunki płatności
ušteda - oszczędność
ušteđevine - oszczędności
valuta - waluta
zaduženost - zadłużenie
zaduženje - zadłużenie
zadužiti se - zadłużyć się
zaduživati se - zadłużać się
zajam - pożyczka
zajmodavac - pożyczkodawca; wierzyciel
zalog - depozyt; zaliczka
zapasti u dugove - pogrążyć się w długach
zelenaš - lichwiarz
zelenaštvo - lichwa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

46

6.3 BANKOWOŚĆ

banka - bank
banka za razvoj - bank rozwoju
bankar - bankier
bankarstvo - bankowość
bankomat - bankomat
beskamatni kredit - kredyt nieoprocentowany
debitna kartica - karta debetowa
dugoročni kredit - kredyt długoterminowy
Evropska banka za rekonstrukciju i razvoj -
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
Evropska centralna banka - Europejski Bank
Centralny
Evropska investiciona banka - Europejski Bank
Inwestycyjny
finansijska institucija - instytucja finansowa
finansijsko tržište - rynek finansowy
hipotekarna banka - bank hipoteczny
investiciona banka - bank inwestycyjny
investicioni kredit - kredyt inwestycyjny
isplatiti kredit - spłacić kredyt
izvod - wyciąg (z konta)
izvozni kredit - kredyt eksportowy
kamatna stopa - stopa procentowa
komercijalna banka - bank handlowy
kratkoročni kredit - kredyt krótkoterminowy
kredit u francima - kredyt w frankach
kredit u švajcarskim francima - kredyt w frankach

szwajcarskich
kredit za nekretnine - kredyt mieszkaniowy
kreditna kartica - karta kredytowa
kreditna linija - linia kredytowa
kupovina na kredit - kupno na kredyt
Međunarodni monetarni fond - Międzynarodowy
Fundusz Walutowy
nalog za plaćanje - zlecenie zapłaty
održavanje računa - prowadzenie konta
omladinski račun - konto młodzieżowe
oročenje - oprocentowanie
ovlašćenje - pełnomocnictwo
platna kartica - karta płatnicza
potrošački kredit - kredyt konsumencki
srednjoročni kredit - kredyt średnioterminowy
stambeni kredit - kredyt mieszkaniowy
stanje na računu - stan konta
Svetska banka - Bank Światowy
štednja - 1. oszczędność 2. lokata
tekući račun - rachunek bieżący
trajni nalog - zlecenie stałe
transakcijski nalog - przekaz bankowy
uvozni kredit - kredyt importowy
vođenje računa - prowadzenie konta
zadružna banka - bank spółdzielczy
zemljišna banka - bank ziemski

6.4 GIEŁDA

akcija - akcja
akcioni fond - fundusz akcji
balansirani fond - fundusz zrównoważony
berza - giełda
berzanski indeks - indeks giełdowy
bikovo tržište - rynek byka, hossa
broker - makler
brokerska kuća - dom maklerski
deonica - akcja
hartija od vrednosti - papier wartościowy
investitor - inwestor
izgubiti 20 odsto vrednosti - stracić 20 procent
wartości
Komisija za Hartije od Vrednosti - Komisja
Papierów Wartościowych
obveznica - obligacja
obveznički fond - fundusz obligacji
oštar pad - gwałtowny spadek
otvoreni investicioni fond - otwarty fundusz

inwestycyjny
pad akcija - spadek (cen) akcji
portfolio - portfel
povećan rizik - zwiększone ryzyko
previranja na tržištima - zawirowania na rynkach
promet - obrót
rizik - ryzyko
robna berza - giełda towarowa
smanjeni rizik - zmniejszone ryzyko
strategija - strategia
trgovanje - sesja
tržište kapitala - rynek kapitałowy
tržište medveda - rynek niedźwiedzia; bessa
tržište obveznica - rynek obligacji
ulagati - inwestować
unca zlata - uncja złota
zlato - złoto
žestok pad - gwałtowny spadek

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

47

6.5 HANDEL

aneks ugovora - aneks do umowy
asortiman - asortyment
bescarinski - bezcłowy
carina - cło
carinik - celnik
carinska kvota - kontyngent celny
carinski - celny
diskontni lanac - sieć dyskontów
dobavljač - dostawca
domaće tržište - rynek wewnętrzny
doplatiti - dopłacić
evro-tržište - eurorynek
inostrano tržište - rynek zagraniczny
istovar - wyładunek
istovariti - wyładować
izvoz - eksport
izvoznik - eksporter
jedinstveno tržište - rynek jednolity
jeftin - tani
jeftino - tanio
kupoprodajni ugovor - umowa kupna-sprzedaży
kupovina - kupno
maloprodaja - handel detaliczny; sprzedaż detaliczna
međunarodno tržište - rynek międzynarodowy
ponuda - 1. podaż 2. oferta
poskupeti - podrożeć
potražnja - popyt

potrošač - konsument
prodaja - sprzedaż
prodavnica - sklep
promet - obrót
promet robe - obrót towarów
roba - towar
robna razmena - wymiana towarowa
rok plaćanja - termin płatności
slobodno tržište - wolny rynek
snabdevač - 1. usługodawca 2. firma zaopatrująca
snabdevanje - zaopatrzenie
talas poskupljenja - fala podwyżek
tender - przetarg
tenderska dokumentacija - dokumentacja
przetargowa
transakcija - transakcja
trgovinska politika - polityka handlowa
trgovinski lanac - sieć handlowa
tržišna cena - cena rynkowa
u svetu rastu cene hrane - na świecie rosną ceny
żywności
ugovor - umowa
usluga - usługa
uvoz - import
uvoziti - importować
zajedničko tržište - wspólny rynek

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

48

6.6 PRACA

dati otkaz - zwolnić
dvosmenski rad - praca na dwie zmiany
Inspektorat za rad - Inspekcja Pracy
iscrpljen - wyczerpany
iscrpljenost - wyczerpanie
iskustvo - doświadczenie
izgubiti posao - stracić pracę
javiti se na oglas - odpowiedzieć na ogłoszenie
kopanje rovova - kopanie rowów
lovac na talente - łowca talentów
motivacija - motywacja
naći posao - znaleźć pracę
nadničar - pracownik godzinowy; pracownik
dniówkowy
nadređeni - zwierzchnik; przełożony
napredovanje - awans
napustiti posao - rzucić pracę
nesposoban za rad - niezdolny do pracy
nezaposlenost - bezrobocie
obavljati profesiju - wykonywać pracę/zawód
opis posla - opis pracy
otkaz - zwolnienie; wypowiedzenie
otkazni rok - termin wypowiedzenia
otpremnina - odprawa
otpuštati radnike - zwalniać pracowników
otvarati nova radna mesta - otwierać nowe miejsca
pracy
pauza - przerwa
plata - płaca; pensja
ponuda za posao - oferta pracy
poraditi - popracować
porodiljsko - urlop macierzyński
posao - praca
posao iz snova - praca marzeń
poslodavac - pracodawca
poslovni život - życie zawodowe
prava radnika - prawa pracowników
praznik rada - święto pracy
pretpostavljen - zwierzchnik; przełożony

promeniti posao - zmienić pracę
pronaći posao - znaleźć pracę
puno radno vreme - pełny etat
rad - praca /czynność/
rad kod kuće - praca zdalna
raditi - pracować
raditi na crno - pracować na czarno
radna dozvola - pozwolenie na pracę
radna nedelja/sedmica - tydzień pracy
radna nesposobnost - niezdolność do pracy
radna snaga - siła robocza
radni odnos - stosunek pracy
radni staž - staż pracy
radnik - pracownik
radno iskustvo - doświadczenie zawodowe
radno mesto - miejsce pracy
radno pravo - prawo pracy
radno vreme - czas pracy; godziny pracy
satnica - stawka godzinowa
sindikat - związek zawodowy
skraćeno radno vreme - ćwierć/pół etatu
socijalno osiguranje - ubezpieczenie społeczne
sposobnost - umiejętność
stopa nezaposlenosti - stopa bezrobocia
štrajk - strajk
štrajk glađu - głodówka
trinaesta plata - trzynasta pensja
truditi se - starać się
tržište rada - rynek pracy
ugovor o radu - umowa o pracę
ulizivati se - podlizywać się
uslovi rada - warunki pracy
zakonik o radu - kodeks pracy
zanat - rzemiosło
zapošljavanje preko veze - zatrudnianie po
znajomości
zarada - zarobek
zdravstveno osiguranje - ubezpieczenie zdrowotne

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

49

6.7 ZAWODY

arhitekt - architekt
automehaničar - mechanik samochodowy
barmen - barman
barmenka - barmanka
bibliotekar - bibliotekarz
bravar - ślusarz
carinik - celnik
časovničar - zegarmistrz
čistač - zamiatacz; sprzątacz
čistač cipela - pucybut
čistačica - sprzątaczka
drvoseča - drwal
državni službenik - urzędnik państwowy
električar - elektryk
fizičar - fizyk
fizioterapeut - fizjoterapeuta
fotograf - fotograf
geodet - geodeta
geograf - geograf
geolog - geolog
glumac - aktor
glumica - aktorka
hemičar - chemik
inženjer - inżynier
istoričar - historyk
istraživač - badacz
javni službenik - funkcjonariusz publiczny
ključar - klucznik
knjigovezac - introligator
konobar - kelner
konobarica - kelnerka
kozmetičarka - kosmetyczka
kuvar - kucharz
kuvarica - kucharka
lakej - lokaj
lakirer - lakiernik
lekar - lekarz
limar - blacharz
medicinska sestra - pielęgniarka
mlinar - młynarz
moler - malarz (pokojowy)
naučnik - naukowiec
notar - notariusz

novinar - dziennikarz
pekar - piekarz
pevač - śpiewak
pevačica - śpiewaczka
policajac - policjant
policajka - policjantka
političar - polityk
poljoprivrednik - rolnik
pomoćni radnik - pomocnik
portir - portier
poslastičar - cukiernik
prevodilac - tłumacz
prodavač - sprzedawca
prodavačica - sprzedawczyni
programer - programista
putar - drogowiec
recepcionar - recepcjonista
recepcionarka - recepcjonistka
reporter - reporter
rudar - górnik
sekretarica - sekretarka
skladištar - magazynier
slikar - malarz (obrazów)
sobarica - pokojówka
stolar - stolarz
sudija - sędzia
švalja - szwaczka
taksista - taksówkarz
tokar - tokarz
učitelj - nauczyciel
učiteljica - nauczycielka
umetnik - artysta
uterivač dugova - windykator długów
varilac - spawacz
vatrogasac - strażak
veterinar - weterynarz
vodoinstalater - hydraulik
vojnik - żołnierz
vozač - kierowca
vrtlar - ogrodnik
zidar - murarz
zubar - dentysta

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

50

6.8 PRZEDSIĘBIORSTWO

akcionarsko društvo - spółka akcyjna
dividenda - dywidenda
dobit - zysk
dokumentacija - dokumentacja
društvo s ograničenom odgovornošću - spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością
fizičko lice - osoba fizyczna
gubitak - strata
imovina preduzeća - majątek przedsiębiorstwa
investitor; ulagač - inwestor
istraživanje tržišta - badanie rynku
izvršni direktor - dyrektor wykonawczy
kapital - kapitał
kofinansirati - współfinansować
komanditno društvo - spółka komandytowa
komerc - komercja
komercijalan - komercyjny
mali akcionar - drobny akcjonariusz
marketinški trik - chwyt marketingowy
nesposobnost plaćanja - niewypłacalność
osnivač - założyciel
poslovanje - działalność
poslovni partner - kontrahent
pravno lice - osoba prawna
preduzeće - przedsiębiorstwo
preduzetnik - przedsiębiorca
preuzimanje - przejęcie
prinudna uprava - zarząd komisaryczny
privatizacija - prywatyzacja

privatnik - prywaciarz
profit - zysk
proizvesti - wyprodukować
proizvod - produkt
proizvoditi - produkować
proizvođač - producent
promovisati - promować
računovodstvo - rachunkowość; księgowość
rupa u zakonu - luka w prawie
saobraćajno preduzeće - przewoźnik
sklopiti ugovor - zawrzeć umowę
skupština - walne zgromadzenie
solventan - wypłacalny
stečaj - upadłość; postępowanie upadłościowe
stečajna masa - masa upadłościowa
stečajni postupak - postępowanie upadłościowe
stečajni upravnik - syndyk masy upadłościowej
strani investitor - zagraniczny inwestor
strateški partner - partner strategiczny
suvlasnik - współwłaściciel
unosan biznis - dochodowy biznes; dochodowy
interes
uprava - zarząd
upravljanje firmom - zarządzanie firmą
većinski udeo - pakiet większościowy
većinski vlasnik - właściciel większościowy
vlasnik - właściciel
vlasništvo - własność

6.9 PODATKI

akciza - akcyza
neposredni porez - podatek bezpośredni
oporezivanje - opodatkowanie
plaćati porez - płacić podatek
podneti poresku prijavu - złożyć zeznanie
podatkowe
poreska oaza - oaza podatkowa
poreska olakšica - ulga podatkowa
poreska policija - policja podatkowa
poreska politika - polityka podatkowa
poreska prijava - zeznanie podatkowe
poreska reforma - reforma podatkowa
poreski broj - numer identyfikacji podatkowej
poreski obveznik - podatnik

poresko opterećenje - obciążenie podatkowe
porez na dodatu vrednost - podatek od wartości
dodanej
porez na dohodak građana - podatek dochodowy
porez na gorivo - podatek paliwowy
porez na zemljište - podatek gruntowy
porezna dužnost - obowiązek podatkowy
porezni; poreski - podatkowy
povećanje poreza - podniesienie podatków
povraćaj poreza - zwrot podatku
stopa poreza - stopa podatkowa
utaja poreza - oszustwo podatkowe
visina poreza - wysokość podatku

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

51

7. NAUKA

7.1 NAUKA - POJĘCIA OGÓLNE

analiza - analiza
analizirati - analizować
besmislica - bzdura
definicija - definicja
dokaz - dowód
domišljanje - domysł; spekulacja
eksperiment - eksperyment
fenomen - fenomen
formula - wzór
formulisati definiciju - (s)formułować definicję
hipoteza - hipoteza
ispitivanje - badanie
ispravnost teorije - poprawność teorii
istražiti - zbadać
istraživač - badacz
istraživačka stanica - stacja badawcza
izum - wynalazek
izumeti - wynaleźć
izumitelj - wynalazca
koautor - współautor
laboratorija - laboratorium
merenje - pomiar
nakaza prirode - wybryk natury
naučna istraživanja - badania naukowe
naučni opus - dorobek naukowy
naučni rad - praca naukowa

naučnik - naukowiec
Nobelova nagrada - Nagroda Nobla
objasniti - wyjaśnić
objaviti - opublikować
otkriće - odkrycie
otkriti - odkryć
patent - patent
patentiran - opatentowany
plagijat - plagiat
plagijator - plagiator
plagirovati - plagiatować; splagiatować
pojava - zjawisko
posmatranje - obserwacja
pratiti - obserwować
prikupljanje podataka - zbieranie danych
primetiti - zaobserwować
razvoj - rozwój
simulacija - symulacja
sumnjati - wątpić
teorija - teoria
teorija zavere - teoria spiskowa
testovi sprovedeni na miševima - testy
przeprowadzone na myszach
tim naučnika - grupa naukowców
utvrditi - udowodnić
zabluda - błędne przekonanie

7.2 FIZYKA

Arhimedov zakon - prawo Archimedesa
atom - atom
brzanje zemljine teže - przyspieszenie ziemskie
brzina - prędkość
brzina svetlosti - prędkość światła
čestica - cząstka, cząsteczka
dužina - długość
energija - energia
fizičar - fizyk
fizička veličina - wielkość fizyczna
fizika - fizyka
frekvencija - frekwencja
gravitacija - grawitacja
gravitaciona sila - siła grawitacji
gustina - gęstość
jedinica - jednostka
kinetička energija - energia kinetyczna
kretanje tela - ruch ciała
kvantna mehanika - mechanika kwantowa
masa - masa
materija - materia
materijalna tačka - punkt materialny
moment impulsa - moment pędu
moment inercije - moment bezwładności
moment sile - moment siły

Njutonovi zakoni - zasady dynamiki Newtona
Ojlerov broj - liczba Eulera
osa - oś
pritisak - ciśnienie
prostor - przestrzeń
ravnoteža - równowaga
sila koja deluje na telo - siła oddziałująca na ciało
smer - kierunek
talas - fala
talasna dužina - długość fali
telo ostaje u stanju mirovanja - ciało pozostaje w
stanie spoczynku
temperatura - temperatura
teorija relativnosti - teoria względności
toplota - ciepło
toplotna energija - energia cieplna
toplotno zračenje - promieniowanie cieplne
tvrdoća - twardość
ubrzanje - przyspieszenie
ugaona brzina - prędkość kątowa
ugaoni moment - moment pędu
vreme - czas
zapremina - objętość
zračenje - promieniowanie

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

52

7.3 ASTRONOMIA

asteroid - planetoida, asteroida
astronom - astronom
astronomija - astronomia
crna rupa - czarna dziura
crvena planeta - czerwona planeta /Mars/
crveni džin - czerwony olbrzym
crveni pomak - przesunięcie ku czerwieni
četvrt Meseca - kwadra Księżyca
ekliptika - ekliptyka
ekstrasolarna planeta - planeta pozasłoneczna
galaksija - galaktyka
gasoviti džin - olbrzym gazowy
gravitacija - grawitacja
Halejeva kometa - kometa Halleya
Jupiter - Jowisz
Kajperov pojas - pas Kuipera
kometa - kometa
kretanje tela po orbiti - ruch ciała po orbicie
kruženje Zemlje oko Sunca - krążenie Ziemi wokół
Słońca
maglina - mgławica
Mars - Mars
Merkur - Merkury
Mesec - Księżyc
Zemlja - Ziemia
Mesec izlazi - Księżyc wschodzi
Mesec zalazi - Księżyc zachodzi
Mesečeva mena - faza Księżyca
meteorski roj - rój meteorytów
mladi Mesec, mladina - nów
Mlečni put - Droga Mleczna
nebeska sfera - sfera niebieska
nebesko telo - ciało niebieskie
Neptun - Neptun
opservatorija - obserwatorium
orbitalni period - okres orbitalny
Ortov oblak - obłok Oorta

patuljasta planeta - planeta karłowata
pepeljasta svetlost - światło popielate
planeta - planeta
planetarijum - planetarium
planetarni prstenovi - pierścienie planetarne
Pluton - Pluton
pomračenje Meseca - zaćmienie Księżyca
prividna zvezdana veličina - obserwowana wielkość
gwiazdowa
promenljiva zvezda - gwiazda zmienna
puni Mesec, uštap - pełnia Księżyca
rasejani disk - dysk rozproszony
ravnodnevnica - równonoc
satelit - satelita
Saturn - Saturn
sazvežđe - gwiazdozbiór
sonda - sonda
Sunce - Słońce
Sunčev sistem - Układ Słoneczny
svemir - kosmos; wszechświat
svemirski otpad - śmieci kosmiczne; odpady
kosmiczne
svetlosna godina - rok świetlny
tamna materija - ciemna materia
teleskop - teleskop
terestrička planeta - planeta skalista
udaljenost od Sunca - odległość od Słońca
univerzum - wszechświat, kosmos
Uran - Uran
Veliki prasak - Wielki Wybuch
Venera - Wenus
videti golim okom - widzieć gołym okiem
zbijeno zvezdano jato - gromada kulista
zemljina atmosfera - atmosfera ziemska
zenit - zenit
zvezda - gwiazda
zvezdano jato - gromada gwiazd

7.4 OPTYKA

aberacija - aberracja
boja - kolor
difrakcija - dyfrakcja
fokus, žiža - ognisko
hromatska aberacija - aberracja chromatyczna
indeks prelamanja - współczynnik załamania
laser - laser
lupa - lupa
mikroskop - mikroskop
objektiv - obiektyw
ogledalo - lustro
oko - oko
optički - optyczny

optika - optyka
prelamanje svetlosti, refrakcija - refrakcja
prizma - pryzmat
sferna aberacija - aberracja sferyczna
sočivo - soczewka
spektar - widmo
svetlosni zrak - promień światła
svetlost - światło
teleskop - teleskop
ultraljubičasto zračenje - promieniowanie
ultrafioletowe
vid - wzrok

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

53

7.5 CHEMIA

agregatno stanje - stan skupienia
apsolutna nula - zero bezwzględne
atom - atom
atomska masa/tezina - masa atomowa
azotna kiselina - kwas azotowy
baza - zasada
bezbojan - bezbarwny
biohemija - biochemia
cijanid - cyjanek
elektron - elektron
element - pierwiastek
elementarna čestica - cząstka elementarna
fazna transformacija - przemiana fazowa
fluid - płyn
fosforna kiselina - kwas fosforowy
gas - gaz
gustina - gęstość
hemija - chemia
hemijska formula - wzór sumaryczny
hemijska reakcija - reakcja chemiczna
hemijska struktura - struktura chemiczna
hemijsko jedinjenje - związek chemiczny
isparavanje - parowanie
izotop - izotop
jon - jon
jonska veza - wiązanie jonowe
karbonat - węglan
kiselina - kwas
koncentracija - stężenie

kovalentna veza - wiązanie kowalencyjne
kvark - kwark
maseni broj - liczba masowa
metal - metal
metalna veza - wiązanie metaliczne
mol - mol
molekul - molekuła
molekulska masa - masa cząsteczkowa
oksid - tlenek
organska hemija - chemia organiczna
organsko jedinjenje - związek organiczny
plazma - plazma
polarnost - polarność
rastvarač - rozpuszczalnik
rastvarati se - rozpuszczać się
rastvor - roztwór
rastvorljivost - rozpuszczalność
sinteza - synteza
smeša - mieszanina
so - sól
sumporna kiselina - kwas siarkowy
supstanca - substancja
tečno(st) - ciecz
toplota ključanja - temperaura wrzenia
toplota topljenja - temperatura topnienia
ugljen-dioksid - dwutlenek węgla
ugljen-monoksid - tlenek węgla
ugljenik suboksid - podtlenek węgla
vodonična veza - wiązanie wodorowe

7.6 PIERWIASTKI

aluminijum - glin; aluminium
argon - argon
astatit - astat
azot - azot
bakar - miedź
barijum - bar
berilijum - beryl
bor - bor
cezijum - cez
cink - cynk
fluor - fluor
fosfor - fosfor
gas - gas
gvožđe - żelazo
helijum - hel
hemijski element - pierwiastek chemiczny
hlor - chlor
hrom - chrom
jod - jod
kalaj - cyna
kalcijum - wapń
kalijum - potas

kiseonik - tlen
litijum - lit
magnezijum - magnez
metal - metal
neon - neon
nikl - nikiel
periodni sistem elemenata - układ okresowy
pierwiastków
platina - platyna
plutonijum - pluton
polonijum - polon
radijum - rad
stroncijum - stront
sumpor - siarka
titan - tytan
ugljenik - węgiel
uranijum - uran
vodonik - wodór
volfram - wolfram
zlato - złoto
živa - rtęć

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

54

7.7 MATEMATYKA

algebarski broj - liczba algebraiczna
algoritam - algorytm
aritmetika - arytmetyka
beskonačnost - nieskończoność
binom - dwumian
ceo broj - cała liczba
cifra - cyfra
definisati - definiować
deljenje - dzielenie
deljiv je sa 2 - dzieli się przez 2
diferencijalna jednačina - równanie różniczkowe
dokaz - dowód
dokazati - udowodnić
funkcija - funkcja
izračunati - obliczyć
izvod - pochodna
jednakost - równość
količina - ilość
količnik - iloraz
kompleksan broj - liczba zespolona
konstanta - stała
linearna algebra - algebra liniowa
logaritam - logarytm
matematičar - matematyk
matematička analiza - analiza matematyczna
matematički - matematyczny
matematika - matematyka
množenje - mnożenie
najmanji zajednički sadržilac - najmniejsza wspólna
wielokrotność
najveći zajednički delilac - największy wspólny
dzielnik

neparan broj - liczba nieparzysta
oduzimanje - odejmowanie
ostatak - reszta
paran broj - liczba parzysta
podeliti - podzielić
podskup - podzbiór
prazan skup - zbiór pusty
prebrojiv skup - zbiór przeliczalny
primer - przykład
prirodan broj - liczba naturalna
proizvod - iloczyn
promenljiva - zmienna
računanje - liczenie, obliczanie
razlika - różnica
razlomak - ułamek
realan broj - liczba rzeczywista
rešenje - rozwiązanie
rezultat sabiranja - wynik dodawania
sabiranje - dodawanie
savršen broj - liczba doskonała
skraćivanje razlomaka - skracanie ułamków
skup - zbiór
slučajna promenljiva - zmienna losowa
teorija brojeva - teoria liczb
teorija verovatnoće - teoria prawdopodobieństwa
umanjenik - odjemna
umanjilac - odjemnik
veličina - wielkość
verovatnoća - prawdopodobieństwo
zadatak - zadanie
zakon velikih brojeva - prawo wielkich liczb
zbir - suma

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

55

7.8 GEOMETRIA

analitička geometrija - geometria analityczna
apsolutna geometrija - geometria absolutna
četvorougao - czworokąt
četvorougaoni - czworokątny
dijagonala - przekątna
dimenzija - wymiar
duž - odcinek
dužina - długość
elipsa - elipsa
Euklidova geometrija - geometria Euklidesowa
formula za... - wzór na...
geometrija - geometria
geometrijski - geometryczny
jednačina - równanie
jednakokraki trougao - trójkąt równoramienny
jednakostranični trougao - trójkąt równoboczny
kocka - sześcian
kriva - krzywa
krug - koło
kupa - stożek
kvadar - prostopadłościan
kvadrat - kwadrat
kvadratni - kwadratowy
linija - linia
metrički prostor - przestrzeń metryczna
normala - prostopadła
normalan - prostopadły
obim - obwód
objekat - obiekt
osmougao - ośmiokąt
osnovica - podstawa
petougao - pięciokąt
piramida - piramida

Pitagorina teorema - twierdzenie Pitagorasa
planimetrija - planimetria
poluprečnik - promień
površina - powierzchnia, pole powierzchni
prava - prosta
pravi ugao - kąt prosty
pravougaon - prostokątny
pravougaonik - prostokąt
prečnik - średnica
prizma - graniastosłup
računanje površine - obliczanie pola powierzchni
ravan - płaszczyzna
sedmougao - siedmiokąt
simetrija - symetria
stereometrija - stereometria
stranica - bok
širina - szerokość
tačka - punkt
Talesova teorema - twierdzenie Talesa
tangenta - styczna
trigonometrija - trygonometria
trougao - trójkąt
trougaon - trójkątny
tup ugao - kąt rozwarty
ugao - kąt
ugaoni - kątowy
valjak - walec
vektor - wektor
vektorski prostor - przestrzeń wektorowa
velika poluosa - półoś wielka
vertikala - prostopadła
vertikalan - prostopadły
visina - wysokość

7.9 FILOZOFIA

alijenacija - alienacja
apsolut - absolut
apstrakcija - abstrakcja
biće - byt
dobro - dobro
duh - duch
duša - dusza
egzistencijalizam - egzystencjalizm
empirizam - empiryzm
epistemologija - epistemologia
estetika - estetyka
etika - etyka
filozof - filozof
filozofija - filozofia
filozofski - filozoficzny
iskustvo - doświadczenie
istina - prawda
karma - karma
kauzalitet - przyczynowość
lepota - piękno
metafizika - metafizyka

misao - myśl
mislilac - myśliciel
otuđenje - alienacja
posledica - skutek
postojanje - egzystencja
pravda - sprawiedliwość
prostor - przestrzeń
racionalizam - racjonalizm
razum - rozum
sloboda - wolność
slobodna volja - wolna wola
smisao - sens
spoznaja - poznanie
svest - świadomość
um - umysł
uzročnost - przyczynowość
uzrok - przyczyna
vrlina - cnota
zlo - zło
značenje - znaczenie
znanje - wiedza

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

56

7.10 ARCHEOLOGIA

arheologija - archeologia
arheološki lokalitet - stanowisko archeologiczne
arheološko nalazište - stanowisko archeologiczne
artefakt - artefakt
bronzano doba - epoka brązu
civilizacija - cywilizacja
datovanje termoluminiscencijom - datowanie
termoluminescencyjne
dendrohronologija - dendrochronologia
groblje - cmentarz
hram - świątynia
iskopine - wykopaliska
kameno doba - epoka kamienia
keramika - ceramika

kosti - kości
kultura polja sa urnama - kultura pól popielnicowych
lužička kultura - kultura łużycka
ljudske ostatke - ludzkie szczątki
materijalni ostaci - pozostałości materialne
mumija - mumia
nalaz - znalezisko
oruđa od kamena - narzędzia kamienne
piramida - piramida
pisani izvori - źródła pisemne
radiokarbonski metod datovanja - radiowęglowa
metoda datowania
terensko istraživanje - badanie terenowe
unjetička kultura - kultura unietycka

7.11 PSYCHOLOGIA

anketa - ankieta
asertivnost - asertywność
autorita - autorytet
bihejviorizam - behawioralizm
drugo ja - drugie ja
egocentrizam - egocentryzm
fobija - fobia
inteligencija - inteligencja
intervju - wywiad
karakter - charakter
klinička psihologija - psychologia kliniczna
konvencija - konwencja
kriza identiteta - kryzys tożsamości
ličnost - osobowość
manipulisanje - manipulacja; manipulowanie
motivacija - motywacja
neuroza - nerwica
norma - norma
opšta psihologija - psychologia ogólna
osećanje krivice - poczucie winy
podsvest - podświadomość

pojedinac - osoba
ponašanje - zachowanie
poremećaj - zaburzenie
posmatranje - obserwacja
psihoanaliza - psychoanaliza
psiholog - psycholog
psihologija - psychologia
psihologija gomile - psychologia tłumu
psihologija rada - psychologia pracy
psihopatska ličnost - osobowość psychopatyczna
psihoterapeut - psychoterapeuta
psihoterapija - psychoterapia
psihoza - psychoza
socijalna psihologija - psychologia społeczna
somatski - somatyczny
stres - stres
svest - świadomość
test - test
trauma - uraz
upitnik - kwestionariusz

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

57

7.12 GRAMATYKA

aktivno stanje - strona czynna
akuzativ - biernik
aorist - aoryst
broj - 1. liczba 2. liczebnik
dativ - celownik
deklinacija - deklinacja
deklinirati - odmieniać przez przypadki
genitiv - dopełniacz
glagol - czasownik
gramatički rod - rodzaj gramatyczny
imenica - rzeczownik
imenička zamenica - zaimek rzeczowny
infinitiv - bezokolicznik
instrumental - narzędnik
jednina - liczba pojedyncza
konjugacija - koniugacja
lice - osoba
lična zamenica - zaimek osobowy
lokativ - miejscownik
množina; plural - liczba mnoga
muški rod - rodzaj męski
način - tryb
nastavak - końcowka; przyrostek; sufiks
nesvršeni vid - aspekt niedokonany
nominativ - mianownik
odrična zamenica - zaimek przeczący
opšta zamenica - zaimek upowszechniający

osnovni broj - liczebnik podstawowy
padež - przypadek
particip - imiesłów przysłówkowy
pluralija tantum - pluralia tantum
pokazna zamenica - zaimek wskazujący
povratna zamenica - zaimek zwrotny
predlog - przyimek
pridev - przymiotnik
pridevska zamenica - zaimek przymiotny
prisvojna zamenica - zaimek dzierżawczy
rečca - partykuła
redni broj - liczebnik porządkowy
singularija tantum - singularia tantum
sprezanje - koniugacja
srednji rod - rodzaj nijaki
svršeni vid - aspekt dokonany
trpno stanje - strona bierna
uzvik - wykrzyknik
veznik - spójnik
vid - aspekt (czasownika)
vokativ - wołacz
vreme - czas
zamenica - zaimek
zbirna imenica - rzeczownik zbiorowy
zbirni broj - liczebnik zbiorowy
ženski rod - rodzaj żeński

7.13 JĘZYKOZNAWSTWO

alfabet - alfabet
antonim - antonim
arhaizam - archaizm
atribut - przydawka
brzalica - łamaniec językowy
crta; crtica - myślnik
dental - spółgłoska zębowa
dvotačka - dwukropek
eksploziv - spółgłoska zwarta
etimologija - etymologia
frazem - frazem
govor - mowa
govorni čin - akt mowy
građenje reči - słowotwórstwo
jezik - język
jezik znakova - język migowy
kontekst - kontekst
leksikologija - leksykologia
lingvistika - językoznawstwo; lingwistyka
morfema - morfem
morfologija - morfologia
neupravni govor - mowa zależna
odrednica - hasło (słownikowe)
poslovica - przysłowie
pragmatika - pragmatyka

predikat; prirok - orzeczenie
prefiks - przedrostek
reč - słowo
rečenica - zdanie
rečnik - słownik
semantika - semantyka
sintaksa - składnia
skraćenica - skrót
slovo - litera
složena rečenica - zdanie współrzędnie złożone
subjekat; subjekt - podmiot
suglasnik - spółgłoska
tačka - kropka
tačka-zarez - średnik
tekst - tekst
uglaste zagrade - nawiasy kwadratowe
upravni govor - mowa niezależna
velika slova - wielkie litery
vitičaste zagrade - nawiasy klamrowe
zagrada - nawias
zarez - przecinek
zavisno-složena rečenica - zdanie podrzędnie
złożone
značenje - znaczenie

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

58

7.14 GENETYKA

biljak - białko
ćelija - komórka
DNK - DNA
enzim - enzym
gen - gen
gen nosi informacije - gen przenosi informacje
genetičar - genetyk
genetička bolest - choroba genetyczna
genetički inženjering - inżynieria genetyczna
genetički kod - kod genetyczny
genetički materijal - materiał genetyczny
genetički modifikovan - zmodyfikowany genetycznie
genetika - genetyka

genom - genom
hromozom - chromosom
kloniran - sklonowany
kloniranje - klonowanie
klonirati - klonować; sklonować
molekula - molekuła
mutacija - mutacja
naslediti gene - odziedziczyć geny
prirodna selekcija - selekcja naturalna
protein - proteina
sekvenca - sekwencja
upisan u genima - zapisany w genach

7.15 JEDNOSTKI MIAR I WAG

amper - amper
ar - ar
aršin - arszyn
bar - bar
centimetar - centymetr
čvor - węzeł
dunum - dunum
džul - dżul
hektar - hektar
herc - herc
hvat - sążeń
inč - cal
jard - jard
jedinica - jednostka
jutro - morga
kandela - kandela
kelvin - kelwin
kilogram - kilogram
kilometar - kilometr
kubni metar - metr sześcienny
kvadratni kilometar - kilometr kwadratowy

kvadratni metar - metr kwadratowy
lakat - łokieć
litar - litr
minut - minuta
mol - mol
morska milja - mila morska
njutn - niuton
om - om
paskal - paskal
pedalj - piędź
pola litra - pół litra
radijan - radian
sat - godzina
sekunda - sekunda
stepen Celzijusa - stopień Celsjusza
steradijan - steradian
stopa - stopa
tesla - tesla
tona - tona
volt - wolt

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

59

8. TECHNIKA

8.1 BUDOWNICTWO

alat - narzędzie
armirani beton - żelbeton
bager - koparka
bagerista - operator koparki
beton - beton
brusilica - szlifierka
burgija - wiertło
bušilica - wiertarka
bušiti - wiercić
cigla - cegła
čekić za rušenje - młot wyburzeniowy
dijamantski rezač - przecinarka z tarczą diamentową
dizalica - dźwig
glodalica - frezarka
gradilište - plac budowy
graditelj - 1. budowniczy 2. developer
graditi - budować
gradivo - materiał budowlany
građevinarstvo - budownictwo
građevinski - budowlany
građevinski radnik - robotnik budowlany
hoblerica - strugarka
izgraditi - wybudować
izgradnja - budowa (czynność)
kamion mešalica - betoniarka (samochód)

kanalizacija - kanalizacja
klin - gwóźdź
ključ podešavajući - klucz nastawny
kopati - kopać
kramp - kilof
kran - żuraw; dźwig
lift - winda
merdevine - drabina
mešalica - mieszadło
napušteno gradilište - opuszczony plac budowy
nasadni ključ - klucz nasadowy
odvrtač - wkrętarka
omalterisati - otynkować
pneumatska heftalica - zszywacz pneumatyczny
radna podloga - stacja robocza
rende - strug
rezač kanalica - bruzdownica
set ključeva - zestaw kluczy
skela - rusztowanie
srušiti - zburzyć
stubna bušilica - wiertarka kolumnowa
štemarica - młot udarowy; młot kujący
temelji - fundamenty
ugaona brusilica - szlifierka kątowa
zidati - murować

8.2 PRZEMYSŁ

brodogradilišni - stoczniowy
brodogradilište - stocznia
bušotina - odwiert
ciglana - cegielnia
cirkularna testera - tarczówka
dimnjak - komin
fabrika automobila - fabryka samochodów
fabrika nameštaja - fabryka mebli
hemijska fabrika - zakłady chemiczne
hemijska industrija - przemysł chemiczny
industrija papira - przemysł papierniczy
industrijski park - park przemysłowy
mašina - maszyna
mašinska industrija - przemysł maszynowy
mašinski - maszynowy
metalurgija - metalurgia
montažna traka - taśma montażowa
motorna testera - piła łańcuchowa
naftna bušotina - szyb naftowy
obrada - . obróbka; przetwórstwo
obraditi - . obrobić' przetworzyć
obustaviti proizvodnju - wstrzymać produkcję

pilana - tartak
pogon - zakład
poluproizvod - półprodukt
površinski kop - kopalnia odkrywkowa
prehrambena industrija - przemysł spożywczy
proizvoditi - produkować
proizvodna traka - taśma produkcyjna
rafinerija - rafineria
rafinerija nafte - rafineria ropy
ruda - ruda
rudarski - kopalniany
rudnik olova - kopalnia ołowiu
rudnik uglja - kopalnia węgla
sirovina - surowiec
studija izvodivosti - studium wykonalności
testera - piła
teška industrija - przemysł ciężki
tračna testera - piła taśmowa
vaditi - wydobywać
vađenje - wydobycie
železara - huta żelaza

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

60

8.3 ENERGETYKA

biomasa - biomasa
brojilo - licznik
električna energija - energia elektryczna
elektroenergetika - elektroenergetyka
energetika - energetyka
energetska bezbednost - bezpieczeństwo
energetyczne
fosilno gorivo - paliwo kopalne
gasovod - gazociąg
generator - generator
geo-termalna elektrana - elektrownia geotermalna
grejanje - ogrzewanie
hidroelektrana - elektrownia wodna
kameni ugalj - węgiel kamienny
koks - koks
lignit - węgiel brunatny
mazut - mazut
neispravno brojilo - niesprawny licznik

nuklearna elektrana - elektrownia atomowa
obnovljivi izvori energije - odnawialne źródła energii
plinara - gazownia
plinski - gazowniczy
plinski sat - gazomierz
račun za struju - rachunek za prąd
rashladna kula - chłodnia kominowa
reaktor - reaktor
smeđi ugalj - węgiel brunatny
solarna elektrana - elektrownia słoneczna
strujomer - licznik zużycia energii elektrycznej
termoelektrana - elektrownia cieplna
toplana - ciepłownia
toranj za hlađenje - chłodnia kominowa
treset - torf
turbina - turbina
vjetrenjača - wiatrak
vjetroelektrana - elektrownia wiatrowa

8.4 ELEKTRONIKA

anoda - anoda
dioda - dioda
električna energija - energia elektryczna
elektromagnet - elektromagnes
elektronika - elektronika
elektrotehnika - elektrotechnika
ispravljač - prostownik
jednosmerna struja - prąd stały
kabl - kabel
kalem - cewka
katoda - katoda
kondenzator - kondensator
magnetsko polje - pole magnetyczne
naboj - ładunek
naizmenična struja - prąd przemienny
napon - napięcie
Omov zakon - prawo Ohma
oscilator - oscylator
osigurač - bezpiecznik
otpor - opór
otpornik - rezystor
paralelna veza - połączenie równoległe

poluprovodnik - półprzewodnik
potenciometar - potencjometr
povratna sprega - sprzężenie zwrotne
prekidač - przełącznik
preklopka - przełącznik
prenapon - przepięcie
prenaponska zaštita - listwa przeciwprzepięciowa
provodnik - przewodnik
razvodna tabla - tablica rozdzielcza
relej - przekaźnik
serijska veza - połączenie szeregowe
struja - prąd
termistor - termistor
tiristor - tyrystor
tok - strumień
transformator - transformator
tranzistor- tranzystor
trijak - triak
varistor - warystor
zavojnica - cewka
žica - drut

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

61

8.5 SAMOCHÓD

air bag - poduszka powietrzna
akumulator - akumulator
alternator - alternator
auto - samochód
benzinac - silnik benzynowy
blatobran - błotnik
bobina - cewka zapłonowa
branik - zderzak
brisač - wycieraczka
centralna brava - centralny zamek
cevasta guma - opona bezdętkowa
dizel - silnik dieslowski; diesel
gas - gaz
gepek - bagażnik
godina - rocznik
hladnjak - chłodnica
karburator - gaźnik
karoserija - karoseria
klima - klimatyzacja
klinasti remen - pasek klinowy
klipnjača - korbowód
kočiona svetla - światła postojowe
kočiona tečnost - płyn hamulcowy
kočnica - hamulec
kola - samochód
kratka svetla - światła mijania
krovni nosač - bagażnik dachowy

kvačilo - sprzęgło
manuelni menjač - ręczna skrzynia biegów
motorno ulje - olej silnikowy
mreža za hladnjak - osłona chłodnicy
papučica gasa - pedał gazu
pogon na sva četiri točka - napęd na cztery koła
pokazivač goriva - wskaźnik poziomu paliwa
polovnjak - samochód używany
prešao - przebieg (w ogłoszeniach)
prtljažnik - bagażnik
pumpa za gorivo - pompa paliwowa
putnički auto - samochód osobowy
retrovizor - lusterko wsteczne
ručna kočnica - hamulec ręczny
sedište - siedzenie
servo - wspomaganie kierownicy
spoljni retrovizor - lusterko boczne
strugaljka za led - skrobaczka do lodu
sveća - świeca zapłonowa
šasija - podwozie
terenski auto - samochód terenowy
točak - koło
vazdušni jastuk - poduszka powietrzna
vetrobransko staklo - przednia szyba
volan - kierownica
zamena ulja - wymiana oleju

8.6 KOMPUTER

3D štampač - drukarka 3D
audio izlaz - wyjście audio
audio ulaz - wejście audio
brzina čitanja - prędkość odczytu
brzina pisanja - prędkość zapisu
chipset - chipset
čitač kartica - czytnik kart
foto štampač - drukarka fotograficzna
grafička karta - karta graficzna
hard disk - dysk twardy
hardver - hardware
konfiguracija - konfiguracja
konzola - konsola
kućište - obudowa
laptop - laptop
laserski štampač - drukarka laserowa
magistrala - szyna
matična ploča - płyta główna
memorija - pamięć

mikroprocesor - mikroprocesor
miš - mysz
mrežna karta - karta sieciowa
multifunkcijski uređaj - urządzenie wielofunkcyjne
napajanje - zasilanie
odštampati- wydrukować
optički uređaj - czytnik optyczny
podloga za miš - podkładka pod mysz
port - port
procesor - procesor
računar - komputer
rezač - nagrywarka
ruter - router
server - serwer
skener - skaner
tablet - tablet
tastatura - klawiatura
zvučna karta - karta dźwiękowa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

62

8.7 OPROGRAMOWANIE

algoritam - algorytm
antivirus - antywirus
aplikacija - aplikacja
avantura - gra przygodowa
baza podataka - baza danych
borilačka igra - mordobicie
datoteka - plik
domen - domena
elekronska pošta - poczta elektroniczna
friver - freeware
ikonica - ikona
internet pretraživač - wyszukiwarka internetowa
izvorni kod - kod źródłowy
kliknuti - kliknąć
korisnički nalog - konto użytkownika
korisnički račun - konto użytkownika
korisnik - użytkownik
lozinka - hasło
malver - malware; złośliwe oprogramowanie
nalog za pristup - konto dostępu
obrada - obróbka

operativni sistem - system operacyjny
otpakovati - rozpakować
pretraživač - wyszukiwarka
prezentacija - prezentacja
program - program
program za obradu teksta - edytor tekstu
program za tabelarne kalkulacije - arkusz
kalkulacyjny
pucačina - strzelanka
računarska igra - gra komputerowa
skinuti - ściągnąć; pobrać (plik)
slobodni softver - wolne oprogramowanie
softver - software
strategija - strategia
uređivač teksta - edytor tekstu
virtualan - wirtualny
zalediti se - zawiesić się
zaštita podataka - ochrona danych
zaštitni zid - firewall
zbrisati podatke - skasować dane

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

63

9. PODRÓŻ

9.1 PODRÓŻ - POJĘCIA OGÓLNE

autostoper - autostopowicz
besput; bespuće - bezdroże; bezdroża
bezvizni režim - ruch bezwizowy
busola - busola
dušek - materac
dušek na naduvavanje - materac dmuchany
granična policija - straż graniczna
granični prelaz - przejście graniczne
karta sveta - mapa świata
krenuti na put - wyruszyć w podróż
nacrtati kartu - narysować mapę
naslonjača - leżanka; leżak
nastaviti putovanje - kontynuować podróż
odiseja - odyseja
odmaralište - kurort
pešačenje - wędrówka
pešačiti - iść piechotą
podići šator - rozbić namiot
podmetač - karimata
prepešačiti - przejść (pieszo)
proputovati - zwiedzić; przejechać (wiele miejsc)
pustolovina - przygoda

put - podróż
put oko sveta - podróż dookoła świata
putnik - podróżnik
putovanje - podróżowanie
putovati - podróżować
raspakovati se - rozpakować się
razgledanje - zwiedzanie
razgledanje znamenitosti - zwiedzanie zabytków
ruta - trasa; szlak
skitalica - włóczęga
skivati se - szwendać się
solo putnik - samotny podróżnik
sporedna ulica - boczna ulica
stopirati - podróżować autostopem
šator - namiot
turista - turysta
turistkinja - turystka
turistička staza - szlak turystyczny
ulogoriti se - rozbić obóz
viza - wiza
voditi turiste - oprowadzać turystów
zalutati se - zabłądzić; zgubić się

9.2 PODRÓŻ POCIĄGIEM

autobuski prevoz - komunikacja zastępcza
blagajna - kasa
čekaonica - poczekalnia
daljinski voz - pociąg dalekobieżny
dolazak - przyjazd
dvokolosečna pruga - linia dwutorowa
garnitura - skład
kašnjenje - opóźnienie
kolo - wagon
kolo sa ležajima - kuszetka
kolo za spavanje - wagon sypialny
kolosek - tor
kompozicija - skład
kondukter - konduktor
kupe - przedział
kušet kolo - wagon z miejscami do leżenia
lokomotiva - lokomotywa
mašinovođa - maszynista
međunarodni saobraćaj - komunikacja
międzynarodowa
nailazeći voz - nadjeżdżający pociąg
noćni voz - pociąg nocny
odeljak - przedział
otputovati vozom - pojechać pociągiem
peron - peron
polazak - odjazd
pomoćni prevozni put - objazd; trasa okrężna
pomoćnik mašinovođe - pomocnik maszynisty
posebna ponuda - oferta specjalna

povlastica - zniżka
povratno putovanje - podróż powrotna
prekid putovanja - przerwa w podróży
prtljag - bagaż
pruga - linia
putni/pružni prelaz - przejazd kolejowy
putnički voz - pociąg osobowy
putnik - pasażer
rampa - szlaban
red vožnje - rozkład jazdy
rezervisanje mesta - rezerwacja miejsca
saobraća u periodu... - kursuje w okresie...
sedište - siedzenie; miejsce
stanica - dworzec; stacja
šina - szyna
teretni voz - pociąg towarowy
unutrašnji saobraćaj - komunikacja krajowa
vagon - wagon
vagon za prevoz automobila - autokuszetka
vanredni voz - pociąg specjalny
voz je ispao iz koloseka - pociąg się wykoleił
vozna karta - bilet
vozovođa - maszynista
železnica - kolej
železničar - kolejarz
železnička nesreća - katastrofa kolejowa
železnička veza - połączenie kolejowe
železnički čvor - węzeł kolejowy
žičara - kolej linowa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

64

9.3 PODRÓŻ DROGĄ POWIETRZNĄ

aerodrom - lotnisko
avio-kompanija - linie lotnicze
avion - samolot
avion je sleteo - samolot wylądował
avionska karta - bilet lotniczy
avionska nesreća - katastrofa lotnicza
bezbednosna kontrola - kontrola bezpieczeństwa
broj leta - numer lotu
civilni aerodrom - lotnisko cywilne
crna kutija - czarna skrzynka
direktni let - lot bezpośredni
dolazak - przylot
doleteti - przylecieć
ekonomska klasa - klasa ekonomiczna
greška pilota - błąd pilota
helidrom - lądowisko
kružiti iznad Varšave - krążyć nad Warszawą
kupon za ulazak u avion - karta pokładowa
let - lot
leteti - lecieć
mali avion - awionetka
međunarodni let - lot międzynarodowy

motorni zmaj - paralotnia
niskotarifna kompanija - niskobudżetowe linie
lotnicze
odlazak - wylot
otkazati let - odwołać lot
pilot - pilot
pista - pas startowy
poletanje - start
posada - załoga
poslovna klasa - klasa business
povećanje broja letova - zwiększenie liczby lotów
prinudno sletanje - awaryjne lądowanie
putnik - pasażer
red letenja - rozkład lotów
sletanje - lądowanie
terminal - terminal
trup - kadłub
vazdušni prostor - przestrzeń powietrzna
vazdušni put - droga powietrzna
vidljivost - widoczność
vojni aerodrom - lotnisko wojskowe

9.4 PODRÓŻ DROGĄ MORSKĄ

brod - okręt
brodić - stateczek
brodolom - katastrofa morska
čamac - łódź
čamac za spašavanje - szalupa ratunkowa
dignuti sidro - podnieść kotwicę
doživeti brodolom - rozbić się (o statku)
jedrilica - żaglówka
komandni most - mostek kapitański
krstarenje - rejs wycieczkowy
lađa - stateczek
ledolomac - lodołamacz
luka - port
more - morze
mornar - marynarz
morski put - droga morska
motorni čamac - łódź motorowa; motorówka
okean - ocean
oploviti svet - opłynąć świat

otploviti - odpłynąć
paluba - pokład
palubni - pokładowy
parobrod - parowiec
pasti iz čamca u vodu - wypaść z łodzi do wody
peščara - mielizna
plićak - mielizna
plovidba - rejs
prekookeanski brod - transatlantyk
sidrište - kotwicowisko
sidriti - kotwiczyć
sidro - kotwica
spustiti sidro - zarzucić kotwicę
svetioničar - latarnik
svetionik - latarnia
trajekt - prom
ukrcati se - zaokrętować się; wejść na pokład
ukrcavanje - wejście na pokład
vodeni put - droga wodna

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

65

9.5 PODRÓŻ SAMOCHODEM

asfalt - asfalt
auto karta - atlas samochodowy
automobil - samochód
automobilčić - samochodzik
autoput - autostrada
bankina - pobocze
benzin - benzyna
benzinska pumpa - stacja benzynowa
bezbednost saobraćaja - bezpieczeństwo ruchu
bezolovni benzin - benzyna bezołowiowa
brzina - 1. prędkość 2. bieg
crveno svetlo - czerwone światło
četvorotočkaš - cztery kółka /o samochodzie/
dvotočkaš - jednoślad
gas - gaz
gorivo - paliwo
gužva - korek
hauba - maska samochodu
ivičnjak - krawężnik
kaciga - kask
kamion - ciężarówka
klimatizacija - klimatyzacja
kočenje - hamowanie
kočiti - hamować
kočnica - hamulec
kolotrag - koleina
kolovoz - jezdnia
kvačilo - sprzęgło
kvar - awaria
lančani sudar - karambol
letnje gume - opony letnie
limuzina - limuzyna
mehaničar - mechanik
motocikl - motocykl
motociklista - motocyklista
motor - 1. motocykl 2. silnik
napraviti prekršaj - popełnić wykroczenie
naselje - teren zabudowany
nesreća - wypadek
nestalo nam je gorivo - zabrakło nam paliwa
obilazni put - objazd
obilaznica - obwodnica
oborena svetla - światła mijania
odvesti - zawieźć; odwieźć
ograničenje brzine - ograniczenie prędkości
pešački prelaz - przejście dla pieszych
pešak - pieszy
pojas - pas
potrošnja goriva - zużycie paliwa
prebaciti u četvrtu brzinu - wrzucić czwarty bieg
prekršaj - wykroczenie
prikolica - przyczepa

probušena guma - przebita opona
profesionalni vozač - kierowca zawodowy
prohodnost - przejezdność
putarina - myto
putnik - pasażer
putokaz - drogowskaz
radovi na putu - roboty drogowe
raskrsnica - skrzyżowanie
ručna kočnica - hamulec ręczny
ručni menjač - ręczna skrzynia biegów
saobraćaj - ruch
saobraćajna policija - drogówka
saobraćajni udes - wypadek drogowy
saobraćajni znak - znak drogowy
semafor - sygnalizacja świetlna; światło
sesti u automobil - wsiąść do samochodu
signalizacija - sygnalizacja
sigurna vožnja - bezpieczna jazda
sigurnosni pojas - pasy bezpieczeństwa
skuter - skuter
slepi put - ślepa uliczka
snaga motora - moc silnika
suvozač - współpasażer (na miejscu obok kierowcy)
šaltovati - zmieniać bieg(i)
šest kaznenih poena - sześć punktów karnych
šleper - ciągnik
tahograf - tachograf
teretno vozilo - samochód ciężarowy
traka - pas
trotoar - chodnik
ubrzavanje - przyspieszanie; przyspieszenie
učesnik u saobraćaju - uczestnik ruchu
ugasiti motor - wyłączyć silnik
ulje - olej
upaliti motor - zapalić silnik
ustupiti prvenstvo - ustąpić pierwszeństwa
vazdušni jastuk - poduszka powietrzna
volan - kierownica
vozač - kierowca
vozačka dozvola - prawo jazdy
vozilo - pojazd
vozilo za čišćenje snega - pług śnieżny
voziti - jechać; jeździć
vučna služba - pomoc drogowa
zakočiti - zahamować
zamena guma - zmiana opon
zapremina prtljažnika - pojemność bagażnika
zastoj - korek
zeleno svetlo - zielone światło
zimske gume - opony zimowe
žuto svetlo - żółte światło

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

66

9.6 KOMUNIKACJA MIEJSKA

aparat za poništavanje karata - kasownik
autobus - autobus
cene karata kod vozača - ceny biletów u kierowcy
dispečer - dyspozytor
godišnja karta - bilet roczny
gradski prevoz - komunikacja miejska
gradsko saobraćajno preduzeće - zakład
komunikacji miejskiej
gužva - tłok
javni gradski prevoz - komunikacja miejska
javni prevoz - komunikacja publiczna
jednodnevna karta - bilet jednodniowy
karta sa popustom - bilet ulgowy
karta za studente - bilet studencki
kontrola karata - kontrola biletów
kontrolor - kontroler; rewizor; kanar
linija - linia
međugradski autobus - autokar
mesečna karta - bilet miesięczny
mesto za sedenje - miejsce siedzące
mesto za stajanje - miejsce stojące

metro stanica - stacja metra
nedeljna karta - bilet tygodniowy
niskopodni tramvaj - tramwaj niskopodłogowy
okretnica - pętla
pojedinačna karta - bilet jednorazowy
poništavač karata - kasownik
poništiti kartu - skasować bilet
poslednji autobus za... - ostatni autobus do...
pretplatna karta - bilet okresowy
prevoznik - przewoźnik
prigradski autobus - autobus podmiejski
slepi putnik - pasażer na gapę
stajalište - przystanek
tramvaj - tramwaj
tramvajska stanica - przystanek tramwajowy
trolejbus - trolejbus
validator - kasownik
voziti se bez karte - jechać bez biletu
vozni park - tabor
zakasniti autobus - spóźnić się na autobus

9.7 NOCLEG

apartman - apartament
boravak u hotelu - pobyt w hotelu
cenovnik - cennik
doručak - śniadanie
dvokrevetna soba - pokój dwuosobowy
gost - gość
gostima je na raspolaganju... - do dyspozycji gości...
hotel - hotel
hotel raspolaže sa 125 soba - hotel dysponuje 125
pokojami
hotel sa 5 zvezdica - hotel pięciogwiazdkowy
jednokrevetna soba - pokój jednoosobowy
kablovska televizija - telewizja kablowa
konferencijska sala - sala konferencyjna
kupatilo - łazienka
menjačnica - kantor
motel - motel
noćenje - nocleg

pansion - nocleg z wyżywieniem
peškir - ręcznik
portir - portier
portirnica - portiernia
predsednički apartman - apartament prezydencki
recepcija - recepcja
recepcioner - recepcjonista
recepcionerka - recepcjonistka
reservisati sobu - zarezerwować pokój
restoran - restauracja
rezervacija - rezerwacja
sanitarni čvor - węzeł sanitarny
sef - sejf
smeštaj - zakwaterowanie
soba - pokój
trokrevetna soba - pokój trzyosobowy
večera - kolacja

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

67

10. CZAS WOLNY

10.1 SZTUKA

alat - narzędzie
apstrakcija - abstrakcja
atelje - studio
autorska prava - prawa autorskie
autorski honorar - tantiemy
avangarda - awangarda
delo - dzieło
estetika - estetyka
futurizam - futuryzm
galerija - galeria
grafika - grafika
grnčar - garncarz
grnčarski točak - koło garncarskie
grnčarstvo - garncarstwo
honorar - honorarium
impresionizam - impresjonizm
inspiracija - inspiracja
izložiti - wystawić
izmaštan - wyimaginowany
keramika - ceramika
kolekcionar - kolekcjoner
kreativnost - kreatywność
kubizam - kubizm
kultura - kultura
likovna umetnost - sztuki piękne
manirizam - manieryzm
mašta - wyobraźnia
model - model

moderna umetnost - sztuka nowoczesna
modernizam - modernizm
nadahnuće; nadahnutost - natchnienie
oblik - forma
osećaj lepote - poczucie piękna
porcelan - porcelana
postmodernizam - postmodernizm
primenjena umetnost - sztuka użytkowa
prosvećenost - oświecenie
realizam - realizm
renesansa - renesans
rukotvorina - rękodzieło
savremena umetnost - sztuka współczesna
simbolika - symbolika
simbolizam - symbolizm
sponzor - sponsor
sponzorisati - sponsorować
sponzorski - sponsorski
stvaralac - twórca
stvarati - tworzyć
ukus - gust
umetnička forma - forma artystyczna
umetnički - artystyczny
umetnički izraz - wyraz artystyczny
umetnički testament - testament artystyczny
umetnik - artysta
upotrebna vrednost - wartość użytkowa
zanat - rzemiosło

10.2 MALARSTWO

akrilna boja - farba akrylowa
akvarel - akwarela
boja - 1. kolor 2. farba
crtač - rysownik
crtanje - rysowanie
crtati - rysować
crtež - rysunek
četka; kist - pędzel
četkica; kičica - pędzelek
freska - freska
gvaš - gwasz
ikona - ikona
ikonografija - ikonografia
ilustracija - ilustracja
kamen - kamień
kolaž - kolaż
kreda - kreda
linija - linia
minijatura - miniatura
mozaik - mozaika
mrtva priroda - martwa natura
okvir - rama
olovka - ołówek

panorama - panorama
papir - papier
pastel - pastel
pejzaž - pejzaż
perocrtež - rysunek piórem
perspektiva - perspektywa
pigment - pigment
plakat - plakat
platno - płótno
podloga - podkład
portret - portret
pozadina - tło
slika - obraz
slikar - malarz
slikarska tehnika - technika malarska
slikarstvo - malarstwo
staklo - szkło
štafelaj - sztaluga
tempera - malarstwo temperowe
ulje - olej
vitraž - witraż
vodena boja - farba wodna
zgrafito - sgraffito

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

68

10.3 RZEŹBIARSTWO

bakrorez - miedzioryt
bista - popiersie
bronza - brąz
dleto - dłuto
drvo - drewno
drvorez - drzeworyt
fontana - fontanna
gips - gips
glina - glina
instalacija - instalacja
kalup - odlew
kip - posąg; statua
kipar - rzeźbiarz
kovan - wykuty
mermer - marmur
metalograver - rytownik
model - model
modeliranje - modelowanie

objekat - obiekt
oblikovati - formować
odlivak - odlew
poprsje - popiersie
proporcija - proporcja
radionica - warsztat
reljef - relief
rezbar - rzeźbiarz
simetrija - symetria
skulptor - rzeźbiarz
skulptura - rzeźba
skulptura od bronza - rzeźba z brązu
spomenik - pomnik
statua - statua
vajanje - rzeźbiarstwo
vajar - rzeźbiarz
vajati - rzeźbić
vosak - wosk

10.4 MUZYKA

album - album
amfiteatar - amfiteatr
antijunak - antybohater
bariton - baryton
bend - zespół
bluz - blues
bubnjar - perkusista
debi ploča - debiutancka płyta
dens - dance
dirigent - dyrygent
džez - jazz
estrada - estrada
falširati - fałszować (piosenkę)
frontmen - wokalista
gitarista - gitarzysta
gramofonska ploča - płyta gramofonowa
harmonija - harmonia
hit godine - hit roku
hor - chór
horal - chorał
hvatnik - gryf
industrija zabave - przemysł rozrywkowy
izvođač - wykonawca (śpiewak)
knjiga pesama - śpiewnik
kompozicija - utwór
koncert - koncert
koncertirati - koncertować
ljubav prema muzici - miłość do muzyki
melodija - melodia
muzičar - muzyk
muzički ključ - klucz wiolinowy
muzika - muzyka

nastup - występ
nastupati - występować
nastupiti - wystąpić
obožavalac - fan; wielbiciel
obožavatelj - fan; wielbiciel
obožavateljka - fanka; wielbicielka
obožavati - wielbić; ubóstwiać
odsvirati - zagrać
orkestar - orkiestra
otkazati koncert - odwołać koncert
otpevati - zaśpiewać
pesma - piosenka
pesmotvorac - kompozytor
pevač - śpiewak
pevačica - śpiewaczka
pevanje - śpiew
pevati - śpiewać
plejbek - playback
ploča - płyta
povratak na scenu - powrót na scenę
reper - raper
ritam - rytm
serenada - serenada
slušati muziku - słuchać muzyki
snimila je dva albuma - nagrała dwa albumy
takt - takt
tekstopisac - tekściarz
trubački orkestar - orkiestra dęta
virtuoz - wirtuoz
zabavna muzika - muzyka rozrywkowa
zapevati - zaśpiewać
zvuk - dźwięk

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

69

10.5 INSTRUMENTY MUZYCZNE

bas-gitara - gitara basowa
čelesta - czelesta
čembalo - klawesyn
činele - talerze perkusyjne
električna gitara - gitara elektryczna
fagot - fagot
flauta - flet
frula - piszczałka
gajdaš - dudziarz
gajde - dudy
gitara - gitara
gong - gong
harfa - harfa
horna - róg
kastanjete - kastaniety
kaval - kaval
klarinet - klarnet
klavir - pianino
kontrabas - kontrabas
ksilofon - ksylofon
lauta; lutnja - lutnia

lira - lira
mandolina - mandolina
muzički intrument - instrument muzyczny
oboe - obój
orgulje - organy
plektron - kostka (do gry na gitarze)
saksofon - saksofon
svirati klavir - grać na pianinie
timpani - kotły
truba - trąbka
trzalica - kostka (do gry na gitarze)
udarački instrument - instrument perkusyjny
viola - altówka
violina - skrzypce
violinista - skrzypek
violončelista - wiolonczelista
violončelo - wiolonczela
vuvuzela - vuwuzela
zvono - dzwon
žica - struna
žičani instrument - instrument strunowy

10.6 TANIEC

balerina - baletnica
balet - balet
bečki valcer - walc wiedeński
brejkdens - breakdance
čačača - cza-cza
čardaš - czardasz
društveni ples - taniec towarzyski
erotski ples - taniec erotyczny
figura - figura
izvoditi ples - wykonywać taniec
klasičan ples - taniec towarzyski
korak - krok
okret - obrót
orijentalni ples - taniec orientalny
osnovni korak - podstawowy krok
otplesati - zatańczyć
par - para
ples - taniec
ples oko šipke - taniec na rurze
plesač - taniec

plesačica - tancerka
plesati - tańczyć
plesna škola - szkoła tańca
plesni podijum - parkiet
plesno veče - wieczór taneczny
pokret - ruch
polka - polka
ritam - rytm
ritmičan - rytmiczny
ritualni ples - taniec rytualny
rumba - rumba
samba - samba
savremeni ples - taniec współczesny
svlačionica - szatnia
tango - tango
trbušni ples - taniec brzucha
valcer - walc
zaplesati - zatańczyć
zumba - zumba

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

70

10.7 TEATR

afiš - afisz
akrobata - akrobata
amfiteatar - amfiteatr
aplauz - aplauz
balet-majstor - baletmistrz
biletar - bileter
biletarnica - kasa biletowa
bina - podium (dla mówcy itp.)
čin - akt
dobiti ovacije - otrzymać owacje
drama - dramat
dramaturg - dramaturg
geg - gag
gest - gest
gledalište - widownia
gluma - gra (aktorska)
govor - mowa
groteska - groteska
groteskan - groteskowy
inscenacija - inscenizacja
inspicijent - inspicjent
komedija - komedia
komičar - komik
kostim - kostium
kostimograf - kostiumograf
lutka - lalka; marionetka
lutkar - lalkarz

mjuzikl - muzikal
opera - opera
opereta - operetka
parodija - parodia
parodirati - parodiować
plesno pozorište - balet
pokret - ruch
pozorišna predstava - przedstawienie teatralne
pozorišni - teatralny
pozorišni komad - sztuka teatralna (jako
przedstawienie)
pozorište; teatar - teatr
pozornica - scena
predstava - przedstawienie
predstava od jednog čina - jednoaktówka
proba - próba
publika - publiczność
putujuće pozorište - teatr wędrowny
režirati - reżyserować
režiser - reżyser
scenograf - scenograf
scenografija - scenografia
skeč - skecz
sufler - sufler
šaptač - sufler
tragedija - tragedia
trema - trema

10.8 FILM

adaptacija romana - adaptacja powieści
animirani film - film animowany
avanturistički film - film przygodowy
bioskop - kino
crveni tepih - czerwony dywan
dokumentarac - film dokumentalny
dokumentarni film - film dokumentalny
dugometražni film - film długometrażowy
ekranizacija - ekranizacja
filmska industrija - przemysł filmowy
filmska smotra - przegląd filmów
filmski festival - festiwal filmów
glavna uloga - główna rola
glumac - aktor
glumački - aktorski
glumica - aktorka
horor - horror
igrani film - film fabularny
kadar - kadr
kamerman - operator
kaskader - kaskader
kasting - casting
kinematografija - kinematografia
komedija - komedia
komedija situacije - komedia sytuacyjna
kritičar - krytyk
kritika - krytyka

ljubavna drama - dramat obyczajowy
na velikom platnu - na dużym ekranie
naslovna uloga - rola tytułowa
niskobudžetni film - film niskobudżetowy
nominovan za Oskara - nominowany do Oscara
osvojiti Oskara - zdobyć Oskara
poznati glumci - znani aktorzy
premijera - premiera
priča - fabuła
projekcija - projekcja
razbijač blagajni - hit kasowy
reditelj; režiser - reżyser
režija - reżyseria
sapunica - opera mydlana
saundtrek - ścieżka dźwiękowa
scenario - scenariusz
scenarista - scenarzysta
seksi scena - scena łóżkowa
skidati se pred kamerama - rozbierać się przed
kamerami
snimanje - zdjęcia (do filmu)
snimati film - kręcić film
sporedna uloga - rola drugoplanowa
starleta - celebrytka
treći deo filma - trzecia część filmu
trejler - trailer
triler - thriller

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

71

10.9 LITERATURA

antiteza - antyteza
autor - autor
avanturistički roman - powieść przygodowa
beletristika - beletrystyka
biblioteka - biblioteka
bilten - biuletyn
crni humor - czarny humor
čitalac - czytelnik
dramatičar - dramaturg
dramski pisac - dramaturg
društveni roman - powieść społeczna
elektronska knjiga - e-book
epika - epika
erotski roman - powieść erotyczna
fantastični roman - powieść fantastyczna
glavni junak - główny bohater
hiperbola - hiperbola
ilustrator - ilustrator
ironija - ironia
istorijski roman - powieść historyczna
izdanje - wydanie
izdavač - wydawca
izdavačka kuća - wydawnictwo
junak - bohater
junakinja - bohaterka
knjiga - książka
knjižara - księgarnia
književnost - literatura
krimi roman - powieść kryminalna
kritičar - krytyk
lik - postać

lirika - liryka
ljubavni roman - powieść obyczajowa
metafora - metafora
Nobelova nagrada za književnost - Literacka
Nagroda Nobla
oksimoron - oksymoron
pesma - wiersz
pesnik - poeta
pijetet - pietyzm
pisac - pisarz
poezija - poezja
poređenje; komparacija - porównanie
pozajmiti knjigu - wypożyczyć książkę
pripovetka - opowiadanie
prizor iz života - scena z życia
pročitati - przeczytać
proza - proza
ratni roman - powieść wojenna
realistički roman - powieść realistyczna
rima - rym
romanopisac - powieściopisarz
sajam knjiga - targi książki
sanovnik - sennik
satira - satyra
sažetak - streszczenie
socijalni roman - powieść społeczna
stih - wiersz
stilska figura - figura stylistyczna
stručna literatura - literatura specjalistyczna
svezak - tom
teorija književnosti - teoria literatury

10.10 FOTOGRAFIA

analogna fotografija - fotografia analogowa
balans bele - balans bieli
blic - lampa błyskowa; flesz
digitalni foto-aparat - aparat cyfrowy
efekt crvenih očiju - efekt czerwonych oczu
ekspozicija - ekspozycja
filter - filtr
foto-album - album zdjęć
fotogeničan - fotogeniczny
fotografija - fotografia
fotografija u boji - fotografia kolorowa
fotografisati - fotografować; sfotografować
fotomontaža - fotomontaż
memorijska kartica - karta pamięci
novinska fotografija - fotografia prasowa
obrada - obróbka
okidač - wyzwalacz migawki

optički zum - zoom optyczny
paparaco - paparazzo
potresni snimci - wstrząsające zdjęcia
poza - poza
prepoznavanje lica - rozpoznawanie twarzy
punjač - ładowarka
razviti film - wywołać film
rezolucija - rozdzielczość
skeniranje - skanowanie
slike za dokumenta - zdjęcia do dokumentów
stabilizacija slike - stabilizacja obrazu
svadbena fotografija - fotografia ślubna
širokougaoni objektiv - obiektyw szerokokątny
umetnička fotografija - fotografia artystycza
uslikati - sfotografować
vodootporan - wodoodporny

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

72

10.11 KONKURSY

dobitni kupon - zwycięski kupon
dobitnik - zwycięzca; laureat
državna lutrija - totalizator
džekpot - jackpot
igra na sreću - gra hazardowa
izvlačenje - losowanie
izvlačiti - losować; wylosować
kladionica - zakład bukmacherski
kupon - kupon
listić - kupon
loto listić - kupon lotto
lutrija - loteria
nagrada - nagroda
nagradna igra - konkurs (z nagrodami)
nagradni fond - pula nagród
osvojiti nagradu - zdobyć nagrodę
pobednik - zwycięzca

posrećiti se - poszczęścić się
pravila nagradne igre - zasady konkursu
pravo na nagradu - prawo do nagrody
priređivač; organizator - organizator
proveriti brojeve - sprawdzić liczby
robna nagrada - nagroda rzeczowa
sedmica - szóstka (w totolotku)
sreća - szczęście
svečana dodela nagrada - uroczyste rozdanie
nagród
tiket - kupon
ukrštenica - krzyżówka
uplatno mesto - kolektura
utešna nagrada - nagroda pocieszenia
vaučer - voucher
verovatnoća - prawdopodobieństwo

10.12 HAZARD

as - as
češljati karte - rżnąć w karty
džoker - dżoker; joker
igraća karta - karta do gry
igrati karte - grać w karty
karo - karo
kartaška igra - gra karciana
kazino - kasyno
kladionica - zakład bukmacherski
kladiti - stawiać; postawić; zakładać się
kocka - 1. kostka; klocek 2. hazard
kockar - hazardzista
kockarnica - kasyno
kralj; pop - król
kraljica; dama - dama
krupije - krupier
mešati - tasować

nastaviti igru - kontynuować grę
partija pokera - partyjka pokera
piki - pik
poker - poker
poker u skidanje - rozbierany poker
pokeraš - pokerzysta
rulet - ruletka
ruletski sto - stół do ruletki
ruski rulet - rosyjska ruletka
srca - kier
sreća - szczęście
špil karata - talia kart
tref - trefl
ulog - wkład
žandar - walet
žeton - żeton

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

73

10.13 MAGIA

amajlija - amulet
bacati kletvu - rzucić klątwę
crna magija - czarna magia
čarati - czarować
čaroban - czarodziejski
čarobnjak - czarodziej
gatanje kartama - wróżenie z kart
gatati - wróżyć
iluzija - iluzja
iluzionista - iluzjonista
intuicija - intuicja
izvlačiti zečeve iz šešira - wyciągać króliki z
kapelusza
izvoditi trik - wykonywać sztuczkę
kletva - klątwa
kristalna kugla - szklana kula
lažni vidovnjak - fałszywy jasnowidz
lebdenje u vazduhu - lewitacja w powietrzu
mađioničar - mag; magik
mag - mag; magik
magičan - magiczny
magija - magia

natprirodna pojava - zjawisko nadprzyrodzone
nestajanje - znikanie
osloboditi se lanaca - uwolnić się z łańcuchów
podvig - wyczyn
pomagač - pomocnik; asystent
predstava - przedstawienie
proricati - przepowiadać
prorok - prorok
savijati kašike - zginać łyżki
snagom uma - siłą woli
sudbina - los; przeznaczenie
šou - show
tarot - tarot
telepatija - telepatia
trik - sztuczka
veštica - czarownica
vidovit - jasnowidzący
vidovnjak - jasnowidz
vidovnjaštvo - jasnowidztwo
vizija - wizja
vračar - wróżbita

10.14 SZACHY

figura - figura
kralj - król
kraljica - królowa
lovac - goniec
partija - partia
pat - pat
pešak - pionek
polje - pole
potez - ruch
remi - remis
skakač - skoczek

šah - szachy
šah-mat - mat
šahista - szachista
šahistkinja - szachistka
šahovska tabla - szachownica
šahovski - szachowy
takmičenje - zawody
top - wieża
turnir - turniej
velemajstor - arcymistrz

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

74

11. SPORT

11.1 DYSCYPLINY SPORTOWE

alpsko skijanje - narciarstwo alpejskie
atletika - lekkoatletyka
badminton - badminton
bejzbol - baseball
biatlon - biathlon
biciklizam - kolarstwo
bob - bobsleje
boks - boks
brzo klizanje - łyżwiarstwo szybkie
dizanje tegova - podnoszenie ciężarów
džudo - judo
fudbal - piłka nożna
gimnastika - gimnastyka
golf - golf
hokej na ledu - hokej na lodzie
hokej na travi - hokej na trawie
jedrenje - żeglarstwo
karling - curling
konjički sport - jeździectwo
košarka - koszykówka
kriket - krykiet
mačevanje - szermierka

moderni petoboj - pięciobój nowoczesny
nordijska kombinacija - kombinacja norweska
odbojka - siatkówka
plivanje - pływanie
ragbi - rugby
rukomet - piłka ręczna
rvanje - zapasy
sankanje - saneczkarstwo
sinhrono plivanje - pływanie synchroniczne
skeleton - skeleton
skijaški skokovi - skoki narciarskie
skijaško trčanje - biegi narciarskie
snoubording - snowboard
sportska disciplina - dyscyplina sportowa
stoni tenis - tenis stołowy
streličarstvo - łucznictwo
streljaštvo - strzelectwo
tekvondo - taekwondo
tenis - tenis
umetničko klizanje - łyżwiarstwo figurowe
vaterpolo - piłka wodna
veslanje - wioślarstwo

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

75

11.2 RYWALIZACJA

asistencija - asysta
bod - punkt
bodovanje - punktacja
bodovati - punktować
branilac titule - obrońca tytułu
bronzana medalja - brązowy medal
ceremonija otvaranja - ceremonia otwarcia
četvrtfinale - ćwierćfinał
debitantkinja - debiutantka
deklasirati - zdeklasować
diskvalifikacija - dyskwalifikacja
domaćin - gospodarz
državni rekord - rekord kraju
finale - finał
generalni plasman - klasyfikacja generalna
izazov - wyzwanie
izgubiti ravnotežu - stracić równowagę
izjednačiti - wyrównać
junak utakmice - bohater spotkania
kapitenska traka - opaska kapitana
kod kuće - u siebie
lagana pobeda - łatwe zwycięstwo
letnje olimpijske igre - letnie igrzyska olimpijskie
manež - arena
Međunarodni olimpijski komitet - Międzynarodowy
Komitet Olimpijski
navijač - kibic
navijati - kibicować
neporažen - niepokonany
nisu imali najbolji dan - nie mieli najlepszego dnia
oboriti rekord - pobić rekord
olimpijada - olimpiada
olimpijski plamen - znicz olimpijski
olimpijski pokret - ruch olimpijski
olimpijsko selo - wioska olimpijska
osvajač medalje - zdobywca medalu; medalista
osvojiti bod - zdobyć punkt
pad forme - spadek formy
paraolimpijske igre - igrzyska paraolimpijskie
plasman - awans
plasman u polufinale - awans do półfinału
pobeda - zwycięstwo
pobediti - pokonać; wygrać; zwyciężyć
pobedničko postolje - podium
pobednik - zwycięzca
poen - punkt

polufinale - półfinał
polufinalni - półfinałowy
poraz - porażka
povreda - kontuzja
prilika - okazja
protivnik - przeciwnik
prvak - mistrz
prvenstvo - mistrzostwa
psovke - wyzwiska
ravnoteža - równowaga
rekorder - rekordzista
remizirati - remisować; zremisować
reprezentativac - reprezentant
reprezentativka - reprezentantka
revanš utakmica - mecz rewanżowy
savladati - pokonać
sedmostruki svetski šampion - siedmiokrotny mistrz
świata
selekcija - reprezentacja
skejter - skejt; skate
sportista - sportowiec
srebrna medalja - srebrny medal
svetski rekord - rekord świata
svlačionica - szatnia
šampion - mistrz
šampionka - mistrzyni
šansa - szansa
takmičenje - konkurs; zawody
trenirati - trenować
trofej - trofeum
upisati poraz - zanotować porażkę
uspeh - sukces
ušao je u drugu seriju - zakwalifikował się do drugiej
serii
vođstvo - prowadzenie
voziti skejt - jeździć na deskorolce
zagrevanje - rozgrzewka
zahuktati se - zasapać się
zauzeti treće mesto - zająć trzecie miejsce
zimske olimpijske igre - zimowe igrzyska olimpijskie
zlata medalja - złoty medal
zona ispadanja - strefa spadkowa
zviždaljka - gwizdek
žustar - zwinny
žustrost - zwinność

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

76

11.3 PIŁKA NOŻNA

aut - aut
autogol - gol samobójczy
bek - obrońca
bela tačka - wapno
crveni karton - czerwona kartka
defenzivac - obrońca
dimenzije igrališta - wymiary boiska
fudbal - piłka nożna
fudbaler - piłkarz
glavni sudija - sędzia główny
gol - 1. gol 2. bramka
gol-linija - linia bramkowa
golman - bramkarz
igrač - zawodnik
igralište - boisko
jedanaesterac - jedenastka; rzut karny
kazneni prostor - pole karne
kazneni udarac - rzut karny
kolo - kolejka
kopačke - korki
korner - rzut rożny
kup utakmica - mecz pucharowy
lob - lob
lopta - piłka
meč bez golova - mecz bezbramkowy
nadoknada - doliczony czas gry
napadač - napastnik
nedosuđen penal - nieodgwizdany rzut karny

odmor - przerwa
ofsajd - spalony
penal - rzut karny
pogodak - gol
poluvreme - połowa (meczu)
prečka - poprzeczka
pred praznim tribinama - przy pustych trybunach
prijateljska utakmica - mecz towarzyski
produžetak - dogrywka
selektor - trener
slobodni udarac - rzut wolny
srebrni gol - srebrna bramka
stativa - słupek
strelac gola - strzelec gola/bramki
sudijsko bacanje - rzut sędziowski
štoper - stoper
uklizavanje - wślizg
utakmica - mecz; spotkanie
utakmica traje 90 minuta - mecz trwa 90 minut
vezista - pomocnik
vezni igrač - pomocnik
vodeći pogodak - gol dający prowadzenie
volej - wolej
zamena - zmiana
zlatni gol - złoty gol
žuti karton - żółta kartka

11.4 LEKKOALETYKA

atletičar - lekkoatleta
atletika - lekkoatletyka
bacanje diska - rzut dyskiem
bacanje kladiva - rzut młotem
bacanje koplja - rzut oszczepem
bacanje kugle - pchnięcie kulą
brzo hodanje - chód
desetoboj - dziesięciobój
dvorana - hala
kraljica sportova - królowa sportu
maraton - maraton
odraz - odbicie
palica - pałeczka /w sztafecie/
pogrešan start - falstart
preponska trka - bieg przez płotki

pretrčati - przebiec
sedmoboj - siedmiobój
skočiti - skoczyć
skok - skok
skok motkom - skok o tyczce
skok u vis - skok wzwyż
skok udalj - skok w dal
sprint - sprint
sprinter - sprinter
štafeta - sztafeta
trka - bieg
trkač - biegacz
troskok - trójskok
zalet - rozbieg
zaleteti se - rozbiec się

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

77

11.5 SPORTY WODNE

bazen - basen; pływalnia
delfin - delfin; motylek
jedrilica - żaglówka
jedriti - żeglować
kajak - kajak
kajak dvosed - kajak dwuosobowy
kajak jednosed - kajak jednoosobowy
kapa za kupanje - czepek
kolut za plivanje - koło dmuchane
kraul stil - kraul
kupaći kostim - kostium kąpielowy
leđni stil - styl grzbietowy
olimpijski bazen - basen olimpijski
otvoren bazen - basen odkryty
plivač - pływak

plivački - pływacki
plivanje - pływanie
plivati - pływać
preplivati - przepłynąć
sinhrono plivanje - pływanie synchroniczne
skokovi u vodu - skoki do wody
slobodni stil - styl wolny
splavarenje - rafting
veslač - wioślarz
veslanje - wioślarstwo
veslati - wiosłować
veslo - wiosło
vodeni sportovi - sporty wodne
zatvoreni bazen - basen kryty

11.6 SPORTY ZIMOWE

bek - obrońca
brile - gogle
crvena linija - linia czerwona
daljina - odległość
druga serija - druga seria
golmanski prostor - pole bramkowe
hokej na ledu - hokej na lodzie
hokejaš - hokeista
hokejaška palica - kij hokejowy
hokejaški - hokejowy
kaciga - kask
klizač - łyżwiarz; łyżwiarz figurowy
klizačica - łyżwiarka
klizalište - lodowisko
klizaljka - łyżwa
klizanje - jazda na łyżwach
klizati se - jeździć na łyżwach
klizav - śliski
Kristalni globus - Kryształowy Globus
kritična tačka - punkt krytyczny
kvalifikacije - kwalifikacje
ledena dvorana - hala lodowa
let - lot
miran skok - spokojny skok
mrežica - siatka
napadačka zona - strefa ataku
nordijska kombinacija - kombinacja norweska
nordijsko skijanje - narciarstwo klasyczne
ocena za stil - ocena za styl
odbrambena zona - strefa obrony
ofsajd - spalony

otkazati drugu seriju - odwołać drugą serię
pak - krążek
period - tercja
plava linija - linia niebieska
pleksiglas - banda (na lodowisku)
pločica - krążek
rekord skakaonice - rekord skoczni
skakač - skoczek narciarski
skakaonica - skocznia
skakati - skakać
ski letovi - loty narciarskie
ski skakač - skoczek narciarski
skijašica - narciarka
skijaška staza - trasa zjazdowa
skijaški skokovi - skoki narciarskie
skijaški štapovi - kijki do nart
skok - skok
skok od 36 metara - 36-metrowy skok
slalom - slalom
snoubord - snowboard
spust - zjazd
sudijska zona - strefa sędziowska
Svetski kup - Puchar Świata
štitnik - ochraniacz
timsko takmičenje - konkurs drużynowy
umetničko klizanje - łyżwiarstwo figurowe
veleslalom - slalom gigant
velika skakaonica - skocznia mamucia
zabranjeno ispucavanje - uwolnienie
ženski hokej na ledu - hokej na lodzie kobiet

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

78

11.7 SPORTY WALKI

boks - boks
bokser - bokser
bokserski - bokserski
borba - walka
borilački sportovi - sporty walki
boriti se - walczyć
crni pojas - czarny pas
džudista - judoka; dżudoka
izazivač - pretendent
kikboks - kickboxing
meč - pojedynek (bokserski)
merenje - ważenie (przed walką)
nasrnuti - rzucić się na kogoś
nindža - ninja
nokaut - nokaut

nokautirati - znokautować
nokdaun - nokdaun
odbraniti pojas - obronić pas
pesnica - pięść
prekinuti meč - przerwać pojedynek
promoter - promotor
razmena udaraca - wymiana ciosów
ring - ring
runda - runda
šut - kop; kopniak
šutirati - kopać
tehnički nokaut - nokaut techniczny
udarac - cios
vratiti se u ring - wrócić na ring

11.8 TENIS

as-servis - as serwisowy
bekhend - backhand
forhend - forehand
gem - gem
gem-lopta - piłka gemowa
Grend slem turnir - turniej wielkoszlemowy
izjednačenje - wyrówanie
loptica - piłeczka
mreža - siatka
neiznuđena greška - niewymuszony błąd
odservirati - zaserwować
pala je u tri seta - przegrała w trzech setach

poen - punkt
pogoditi mrežu - trafić w siatkę
servirati - serwować
servis - serw; serwis
set - set
set-lopta - piłka setowa
taj-brejk - tie break
tenis - tenis
teniser - tenisista
teniserka - tenisistka
teren - kort

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

79

12. PRZYRODA

12.1 EKOLOGIA

atmosfera - atmosfera
biodiverzitet - bioróżnorodność
biogorivo - biopaliwo
biomasa - biomasa
deponija - wysypisko
divlja deponija - dzikie wysypisko
đubre - śmieć
đubretar - śmieciarz
đubrište - śmietnik
ekologija - ekologia
ekološka svest - świadomość ekologiczna
ekološki - ekologiczny
ekosistem - ekosystem
fauna - fauna
flora - flora
građevinski otpad - gruz
hemikalije - chemikalia
kanta za smeće - pojemnik na śmieci; śmietnik
kisela kiša - kwaśny deszcz
klima - klimat

kontaminacija - skażenie
metalni otpad - złom
odvajanje otpada - segregacja odpadów
otpaci - śmieci; odpady
otpad - odpady
otpadne vode - ścieki
otrov - trucizna
ozonska rupa - dziura ozonowa
ozonski omotač - ozonosfera
reciklaža - recykling
smeće - śmieci; odpadki
spalionica - spalarnia (odpadów)
spaljivanje otpada - spalanie śmieci
stanište - biotop
zagaditi - skazić; zanieczyścić
zagađen - zanieczyszczony
zagađenost - zanieczyszczenie
zagađivač - sprawca zanieczyszczenia
zaštita okoline - ochrona środowiska
životna sredina - środowisko naturalne

12.2 KRAJOBRAZ

atol - atol
četinarska šuma - las iglasty
dina - wydma
divljina - dzicz; dzikie tereny
džungla - dżungla
gejzir - gejzer
hrid - rafa
izvor - źródło
jezero - jezioro
klanac - przełęcz
klisura - jar; wąwóz; parów
kopno - ląd
kotlina - kotlina
livada - łąka
lug - las łęgowy
meandar - meander
mešovita šuma - las mieszany
močvara - moczary; bagna
more - morze
nizija - nizina
okean - ocean
ostrvce; otočić - wysepka
ostrvlje - archipelag
ostrvo - wyspa
planina - góra

podzemna voda - woda gruntowa
polupustinja - półpustynia
potok - potok
proplanak - poręba
pustinja - pustynia
ravnica - równina
reka - rzeka
reka ističe iz izvora - rzeka wypływa ze źródła
ribnjak - staw rybny
savana - sawanna
studenac - źródełko
šipražje - szuwary
šuma - las
tajga - tajga
tok - ciek
tresava; tresetište - torfowisko
tundra - tundra
ugašeni vulkan - wygasły wulkan
ustava - jaz; śluza
ušće - ujście
visija - wyżyna
vodopad - wodospad
vulkan - wulkan
zaliv - zatoka

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

80

12.3 POGODA

anomalija - anomalia
arktičke temperature - arktyczne temperatury
babaletsko sunce - babie lato
barometar - barometr
blaga zima - łagodna zima
bujica - rwąca rzeka
godišnje doba - pora roku
grad - grad; gradobicie
grmeti - grzmieć
grmljavinski oblak - chmura burzowa
grom - 1. piorun 2. grzmot
hlad - chłodek
hladan vetar - zimny wiatr
hladnoća - chłód; mróz
izmaglica - opar
izuzetno niske temperature - wyjątkowo niskie
temperatury
jak vetar - silny wiatr
jutarnja magla - poranna mgła
kišni oblak - chmura deszczowa
kuglasta munja - piorun kulisty
lahor - wietrzyk; wiaterek
lapavica - chlapa
ledeni pokrivač - pokrywa lodowa
maglovit - mglisty; zamglony
mećava - zamieć śnieżna
munja - piorun; błyskawica
nagla promena temperature - nagła zmiana
temperatury
najniža temperatura - najniższa temperatura
nalet vetra - poryw wiatru
naoblačenje - zachmurzenie
napadati - napadać (o śniegu)

obilne padavine - obfite opady
oblačan - pochmurny; zachmurzony
oblačiti se - chmurzyć się
oblak - chmura
okovan ledom - skuty lodem
otapanje - odwilż
otopljenje - ocieplenie
pad temperature - spadek temperatury
peščana oluja - burza piaskowa
pljusak - ulewa
pokrivač - pokrywa śnieżna
polarni vrtlog - wir polarny
poledica - gołoledź
prava zima - prawdziwa zima
prolom oblaka - oberwanie chmury
provala oblaka - oberwanie chmury
sneg - śnieg
sneško - bałwan
snežna oluja - śnieżyca
snežna vejavica - zamieć śnieżna
snežne padavine - opady śniegu
sparan - duszny; skwarny
susnežica - deszcz ze śniegiem
suša - susza
talas vrućine - fala upałów
temperatura vazduha - temperatura powietrza
topao vetar - ciepły wiatr
vetar promenljivog pravca - wiatr zmienny
vetrić - wietrzyk; wiaterek
vidljivost - widoczność
vodena para - para wodna
zahlađenje - ochłodzenie
žariti - prażyć (o słońcu)

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

81

12.4 SSAKI

antilopa - antylopa
beli medved - niedźwiedź polarny
biljojed - roślinożerca
biljožderski - roślinożerny
bivol - bawół
crvena panda - panda mała
činčila - szynszyla
dabar - bóbr
divlja mačka - żbik
divlja svinja - dzik
divokoza - kozica
domaći miš - mysz domowa
evropski bizon; zubar - żubr
gazela - gazela
geko - gekon
gepard - gepard
gibon - gibon
glodar - gryzoń
grabljivica - ptak drapieżny
hijena - hiena
hrčak - chomik
jazavac - borsuk
jazavčar - jamnik
jazbina - nora; jama
jelen - jeleń
kamila - wielbłąd
kapibara - kapibara
kengur - kangur
kojot - kojot
košuta - łania
kozorog - koziorożec
krtica - kret
krtičnjak - kretowisko
lane - jelonek
lasica - łasica
lisica - lis

mačak - kocur
mače - kocię
mačka - kot
majmun - małpa
miš - mysz
morsko prase - świnka morska
mrki medved - niedźwiedź brunatny
mrmot - świstak
muflon - muflon
nilski konj - hipopotam
nosorog - nosorożec
okapi - okapi
ovca - owca
pacov - szczur
pavijan - pawian
polarni medved - niedźwiedź polarny
poljski miš - mysz polna
putnički pacov - szczur wędrowny
rep - ogon
ris - ryś
sisar - ssak
slon - słoń
svinja - świnia
šakal - szakal
šimpanza - szympans
šišmiš - nietoperz
tasmanijski đavo - diabeł tasmański
tekunica - suseł
tigar - tygrys
torbar - torbacz
veverica - wiewiórka
vuk - wilk
zamorac - świnka morska
zebra - zebra
žderavac - rosomak
žirafa - żyrafa

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

82

12.5 PTAKI

bela roda - bocian biały
buljina - puchacz
čavka - kawka
čiopa - jerzyk
čvorak - szpak
ćuk - syczek zwyczajny
ćuran - indyk
detlić - dzięcioł
divlja patka - kaczka krzyżówka
emu - emu
fazan - bażant
gačac - gawron
gavran - kruk
gnezdo - gniazdo
golub - gołąb
grlica - turkawka
hranilica - karmnik
jarebica - kuropatwa
jastreb - jastrząb
jato - stado
kliktavac - pustułka
kljun - dziób
kokoš; kokoška - kura
kolibri - koliber
kormoran - kormoran
kos - kos
kreja; sojka - sójka
kreštanje - krakanie
kreštati - krakać
krilo - skrzydło
kukavica - kukułka
kukumavka - pójdźka
kukuvija - płomykówka
labud - łabędź
lasta - jaskółka
mala ušara - uszatka zwyczajna
mladi se izvaljuju iz jaja - młode wykluwają się z jaja
mladunče - młode
mužjak - samiec
noj - struś
orao - orzeł
papagaj - papuga

patak - kaczor
patka - kaczka
paun - paw
pčelarica - żołna
pelikan - pelikan
pevac - kogut
pingvin - pingwin
plava senica - sikora modra
polagati jaja - składać jaja
prepelica - przepiórka
ptica - ptak
ptica grabljivica - ptak drapieżny
ptica pevačica - ptak śpiewający
ptica selica - ptak wędrowny
ptičji - ptasi
pupavac - dudek
raspon krila - rozpiętość skrzydeł
rep - ogon
ritska sova - uszatka błotna
senica - sikora; sikorka
seoska lasta - jaskółka dymówka
slavuj - słowik
smrdivrana - kraska
sneti - znieść (jajo)
soko - sokół
sova - sowa
sovuljaga - puchacz
sup - sęp
svraka - sroka
trkačice - nieloty
utina - uszatka
velika senica - sikorka bogatka
vetruška - pustułka
vivak - czajka
vodomar - zimorodek
vrabac - wróbel
vrana - wrona
zelena žuna - dzięcioł zielony
zlatna vuga - wilga
ždral - żuraw
ženka - samica
žutoperka - trznadel

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

83

12.6 RYBY

akvarijum - akwarium
amur - amur
babuška - karaś srebrzysty
belica - sieja
bodorka - płoć
bucov - boleń
crvenperka - wzdręga
deverika - leszcz
garda - ciosa
grgeč - okoń
haringa - śledź
ići na pecanje - iść na ryby
ikra - ikra
jaz - jaź
jegulja - węgorz
jesetra - jesiotr
karaš - karaś
keder - ukleja
klenić - jelec
linjak - lin
lipljen - lipień
mrest - tarło
mrestilište - tarlisko

mreža - sieć
murina - murena
mušičarenje - łowienie na muchę
nosara - certa
pastrmka - pstrąg
pecanje - wędkarstwo; wędkowanie
pegunica - szemaja kaspijska
peraja - płetwa
peš - głowacz białopłetwy
pijor - strzebla potokowa
pirana - pirania
ribar - rybak
ribarski - rybacki
sabljarka - ciosa
skobalj - świnka pospolita
skuša - makrela
smuđ - sandacz
som - sum
šaran - karp
štap za pecanje - wędka
štuka - szczupak
tuna - tuńczyk
uloviti - złowić

12.7 INNE ZWIERZĘTA

belouška - zaskroniec
beskičmenjak - bezkręgowiec
bogomoljka - modliszka
buba - chrząszcz
bubamara - biedronka
bubašvaba - karaczan; karaluch
bubojed - owadożerca
bumbar - trzmiel
buva - pchła
crv - robak
dagnja - małż
daždevnjak - salamandra
gmizavac - gad
hobotnica - ośmiornica
insekt - owad
komarac - komar
krpelj - kleszcz
kućna muva - mucha domowa
lignja - kałamarnica
mravinjak - mrowisko
mušica - meszka
muva; muha - mucha
oktopod - ośmiornica
osa - osa
otrov - jad

otrovnica - jadowity wąż
otrovnica - żmija
pčela - pszczoła
pčelica - pszczółka
pijavica - pijawka
poskok - żmija nosoroga
praćakati se - rzucać się (o rybie)
presvlačenje - linienie
skakavac - konik polny
slepić - padalec
smuk - wąż Eskulapa
smukulja - gniewosz plamisty
stenica - pluskwa
svilena buba - jedwabnik morwowy
svitac - robaczek świętojański
šarka - żmija zygzakowata
škamp - krewetka
ubod - ukąszenie; ugryzienie
ubosti - ukąsić; ugryźć; użądlić
vodozemac - płaz
zelembać - jaszczurka zielona
zhlavkar - stawonóg
zmija - wąż
žaba - żaba
žaoka - żądło

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

84

12.8 ROŚLINY

anemona - zawilec
bodlja - kolec; cierń
bršljan - bluszcz
cvast - kwiatostan
cveće - kwiaty
detelina - koniczyna
fotosinteza - fotosynteza
georgina - dalia
geranijum - pelargonia
grm - krzak; krzew
hlorofil - chlorofil
hortenzija - hortensja
izdanak - pęd
ječam - jęczmień
kamilica - rumianek
kedar - cedr
klas - kłos
klijati - kiełkować
klip - kolba
krasuljak - stokrotka
kukuruz - kukurydza
lala; tulipan - tulipan
lavanda - lawenda
lišaj - porost
ljiljan - lilia
magnolija - magnolia
mahovina - mech
mak - mak
maslačak - mniszek
metlica - wiecha
mlečika - wilczomlecz
neven - nagietek lekarski
nicati - kiełkować
oprašivanje - zapylanie
ovas - owies
perunika - kosaciec brodawkowy

petrovac - rzepik pospolity
pirevina - perz właściwy
pirinač; riža - ryż
plućnjak - miodunka
podbel - podbiał
polen; pelud - pyłek
posejati - zasiać
proso - proso
pšenica - pszenica
pupeti - pączkować
rascvetati se - rozkwitnąć
rastavić - skrzyp polny
raž - żyto
resa - kotka; bazia
sasa - sasanka; zawilec
sećerna trska - trzcina cukrowa
sirak - sorgo
sobne biljke - rośliny pokojowe
spomenak - niezapominajka
stablo - łodyga
suncokret - słonecznik
trava - trawa
trska - 1. trzcina 2. tatarak
truliti - gnić
tulipan - tulipan
ukrasne biljke - rośliny ozdobne
uvenuo - zwiędły
uvenuti - zwiędnąć; uschnąć
vreža - pnącze
vrsta - gatunek
zelenika - ostrokrzew
žalfija - szałwia
žbun; grm - krzak; krzew
žbunje - zarośla
ženšen - żeń-szeń
žitarica - zboże

12.9 DRZEWA

akacija - akacja
ariš - modrzew
bor - sosna
bukva - buk
cvet - kwiat
čempres - cyprys
drvce - drzewko
drvo - drzewo
grab - grab
grana - gałąź
grančica - gałązka
hrast - dąb
jasen - jesion
jasika - osika
javor - klon
jela - jodła
jova - olsza
kedar - cedr

kesten - kasztanowiec
kleka - jałowiec
klen - klon polny
kora - kora
lipa - lipa
list - liść
listopadno drveće - drzewa liściaste
orah - orzechowiec
plod - owoc
smokva - figowiec
smrča - świerk
šišarka - szyszka
štap - patyk
štapić - patyczek
tisa - cis
vrba - wierzba
zova - bez czarny
žir - żołądź

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

85

13. ŚWIAT WOKÓŁ NAS

13.1 KOLOR

bela - biel
beo - biały
beo kao sneg - biały jak śnieg
bež - beżowy
bled - blady
bledeti - blednąć
bledilo - bladość
bledost - bladość
bordo - bordowy
crn - czarny
crneti - czernieć
crnilo - czerń
crven - czerwony
crveneti se - czerwienić się
crvenilo - czerwień
crvenkast - czerwonawy
izbledeti - wyblaknąć
koloracija - zabarwienie
ljubičast - fioletowy
nijansa - odcień
obojen - pokolorowany; kolorowy
obojiti - pokolorować; zafarbować

plav - niebieski
postati smeđ - zbrązowieć
riđ - rudy
riđast - rudawy
ružičast - różowy
sed - siwy
seda - szary kolor
skerletan - szkarłatowy
smećkast - brązowawy
smeđ - brązowy
snežne beline - śnieżnobiały
svetli - jasny
svetloplav - błękitny
teget - ciemnoniebieski
tirkizan - turkusowy
višebojan - wielobarwny
zacrniti - zaczernić
zelenilo - zieleń
zelenkast - zielonkawy
žućkast - żółtawy
žut - żółty

13.2 KSZTAŁT

crta - kreska
dug - długi
golem - ogromny
hrapav - szorstki
izbočen - sterczący; wypukły
izlomiti - połamać
izrezak - wycinek
izrezati - wyciąć
kratak - krótki
kugla - kula
lavirint - labirynt
odavde - stąd
odlomiti - ułamać; odłamać
odrezati - obciąć; odciąć; ukroić
otopiti se - rozpłynąć się; stopić się
ovalan - owalny
porozan - porowaty
preseći - rozciąć; przeciąć
proporcija - proporcja

proporcionalan - proporcjonalny
raširiti - rozciągnąć; rozszerzyć
razdrobiti - pokruszyć
seći - kroić; rąbać
sićušan - malutki
spljoštiti - spłaszczyć
stegnuti se - skurczyć się
šiljast - owalny
šupljina - szczelina; zagłębienie
tačka - kropka
tanak - cienki
udubljenje - wgniecenie
ukrštati se - krzyżować się; przecinać się
ukršteno - na krzyż
uvećati - powiększyć
velik - duży; wielki
vireti - wystawać
zakrivljen - krzywy
zgnječiti - zgnieść; ugnieść; rozgnieść

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

86

13.3 PRZESTRZEŃ

bilo gde - dokądkolwiek, gdziekolwiek
blizina - bliskość
blizu - blisko
bliže - bliżej
bliži - bliższy
dubina - głębia; głębokość
duž - wzdłuż
gde god - gdziekolwiek
gore - 1. do góry; pod górę; 2. na górze
ispred - z przodu
ispred nas - przed nami
istočni - wschodni
istok - wschód
izdaleka - z daleka
jug - południe
južni - południowy
koordinata - współrzędna
ma gde - gdziekolwiek
na drugoj strani - po drugiej stronie
nad - nad
napred - do przodu
onuda - tamtędy
ovde - tu
ovuda - tędy

pozadi - z tyłu
prednji - przedni
prednji deo - przód
prostor - przestrzeń
prostoran - przestrzenny
prostran - rozległy
sever - północ
severni - północny
severozapad - północny zachód
s prednje strane - od przodu
strane sveta - strony świata
suprotan smer - kierunek przeciwny
širina - szerokość
široko - szeroko
širom sveta - na całym świecie
tamo - tam
udaljen - odległy
udaljenost - odległość; dystans
udaljiti (se) - oddalić (się)
uzak - wąski
uzduž - wzdłuż
zadnji - tylny
zapad - zachód
zapadni - zachodni

13.4 CZAS

decenija - dekada; dziesięciolecie
doček Nove godine - Sylwester
držati korak s vremenom - iść z duchem czasu
epohalan - epokowy
era - era
godina - rok
godišnjica - rocznica
kalendar - kalendarz
minut - minuta
munjevit - błyskawiczny
naveče - pod wieczór
odavno - od dawna
odmah - natychmiast, zaraz, bezzwłocznie
odvajkada - od zawsze
osamdesete godine - lata osiemdziesiąte
ove godine - w tym roku
pojam o vremenu - rachuba czasu
pola godine - półrocze
predveče - wczesny wieczór
prestupna godina - rok przestępny
pretprošle godine - dwa lata temu
preuranjen - przedwczesny

prošle godine - w ubiegłym roku
putovanje u prošlost - podróż do przeszłości
razdoblje - okres; pora
rok - termin
satima i satima - godzinami
sedmica - tydzień
sinoć - wczoraj wieczorem
skorašnji - niedawny
stara vremena - stare czasy
stogodišnjica - setna rocznica
svojevremeno - swego czasu
tačno u ponoć - dokładnie o północy
tokom dana - w dzień
trenutak - chwila
u sredini godine - w połowie roku
večeras - dziś wieczorem
večnost - wieczność
vreme i prostor - czas i przestrzeń
vremena su se promenila - czasy się zmieniły
za tren oka - w mgnieniu oka
zakratko - wkrótce
zastareo - przestarzały

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

87

13.5 RUCH

brzi - szybki
gurati (se) - pchać (się)
ići - 1. iść 2. jechać
izbuljiti oči - wytrzeszczyć oczy
izmaći se - odsunąć się
izmaknuti se - odsunąć się
izvaditi - wyciągnąć
klimati - kiwać
klimati se - kiwać się; chwiać się; zataczać się
klimnuti glavom - skinąć głową
kolutati očima - przewracać oczami
kotrljati - turlać
koturati - turlać
kretanje - ruch
lagan - powolny
leteti - lecieć
ležao je nepokretan - leżał bez ruchu
marširati - maszerować
nagnuti se - wychylić się
okrenuti (se) - obrócić (się)
otići - 1. odejść 2. odjechać

pokret - ruch
poskakivati - podskakiwać
poskočiti - podskoczyć
premestiti se - przemieścić się
razgibati - rozruszać
skinuti - zdjąć
sklopiti oči - spuścić wzrok
spor - wolny; powolny
stajati - stać
tabanati - tupać
ubrzati - przyspieszyć
usporiti - spowolnić; zwolnić
valjati - turlać
vijoriti se - trzepotać
voziti bicikl - jechać na rowerze
voziti skejt - jechać na deskorolce
vući - wlec; ciągnąć; holować
zadhrtati - zadrżeć
zakočiti - zahamować
zatvoriti oči - zamknąć oczy
žmiriti oči - mrużyć oczy

13.6 DŹWIĘK

blejati - beczeć
bučan - hałaśliwy
buka - hałas
cvrkut ptica - ćwierkot ptaków
čegrtati - brzęczeć
čuju se krici - słychać krzyki
dahtati - sapać
decibel - decybel
eho - echo
galama - hałas; wrzask; harmider
glasan - głośny
grobna tišina - grobowa cisza
hrskati - chrupać
kukurikati - piać
lajati - szczekać
lomnjava stakla - brzęk szkła
lupiti - trzasnąć; rąbnąć
mnjaukati - miauczeć
mukati - muczeć
odjek - echo
pljesk - plusk
prasak - trzask

praviti buku - hałasować
pucketanje plamena - trzask płomieni
pucketati - chrzęścić
roktati - chrząkać
stenjanje - jęk
šapat - szept
škripa - skrzypnięcie
škripiti - skrzypieć
šum mora - szum morza
šuštanje; šuškanje - szelest
tišina - cisza
tresak - trzask
tutnjiti - dudnić
urlik - wycie
urlikati - wyć
začuo se zvuk - rozległ się dźwięk
zamnjaukati - zamiauczeć
zveket - brzęk; szczęk
zviždati - gwizdać
zvižduk - gwizd
zvuk - dźwięk

Dariusz Sieczkowski - "Podstawowy serbsko-polski słownik tematyczny"

88

13.7 ZMYSŁY

aroma - aromat
čulo vida - zmysł wzroku
čuti - słyszeć; usłyszeć
gluv - głuchy
gluvoća - głuchota
gluvonem - głuchoniemy
gnusan - obrzydliwy
gorak - gorzki
gorčina - gorycz
halucinacija - halucynacja
halucinirati - mieć halucynacje
kokošji vid - kurza ślepota
ljut - ostry (smak)
miris - zapach
mirisan - aromatyczny; pachnący
nakaradan - ohydny; potworny
neprijatan miris - nieprzyjemny zapach
njuh - węch
njušiti - 1. wąchać 2. czuć zapach
oslepeti - oślepnąć
oslepiti - oślepić
osvetliti - oświetlić

osvetljen - oświetlony
otupeo - otępiały
otupeti - otępić
slatkast - słodkawy
slatkoća - słodkość
slep - niewidomy; ślepy
slepac - ślepiec
slepilo - daltonizm
sluh - słuch
slušni aparat - aparat słuchowy
smrad - smród
strabizam - zez; zezowanie
ugledati - ujrzeć
ukus - smak
ukusan - smaczny
ukusno - smacznie
vid - wzrok
videti - widzieć
vidljivost - widoczność
zadah - fetor; odór; smród
zaslepiti - oślepić
zaslepljujući - oślepiający