Świece japońskie

i formacje świecowe

GENEZA

Tajniki wykresów świecowych były długo skrywane przez japońskich inwestorów,

pierwsze wzmianki mówią o stosowaniu wykresów świecowych do analizy rynku

ryżu w Japonii już w XVIII wieku.

Prekursorem był japoński „Warren Buffett” XVIII wieku – Munehisa Homma,

człowiek który dorobił się ogromnej fortuny obracając kontraktami na ryż na

giełdzie w Osace.

Swoje złote zasady i metodologię inwestowania na rynku ryżu opisał w książce,

dzięki której wśród japońskich inwestorów rozpowszechniły się wykresy oraz

formacje świecowe.

Rodzaje wykresów

Porównując ze sobą wykres słupkowy oraz wykres świecowy na pierwszy rzut oka widzimy

różnice. Wykres słupkowy wydaje się bardzo ubogi w informacje płynące z rynku ze

względu na niewielkie różnice pomiędzy każdym kolejnym słupkiem. Z kolei wykres

świecowy daje bardzo dobry obraz sytuacji

słupkowy

świecowy

Budowa świec japońskich

WZROSTY

SPADKI

Otwarcie

Zamknięcie

Otwarcie

Zamknięcie

MAKSIMUM ŚWIECY (knot, cień)

MINIMUM ŚWIECY (knot, cień)

Zarówno świece wzrostowe jak i spadkowe przybierają różne kształty, ich

postać świadczy o sile, słabości, bądź niezdecydowaniu rynku.

Właściwe odczytywanie sygnałów płynących ze świec jest niezwykle pomocne

w podejmowaniu właściwych decyzji inwestycyjnych.

Nietypowe rodzaje świec:

DOJI i MARUBOZU

Często zapowiada odwrócenie
dotychczasowego ruchu, jeżeli pojawia
się na poziomie lokalnego dołka bądź
szczytu.

Charakteryzuje się tym, iż zamknięcie
świecy wypada na poziomie bądź
okolicy otwarcia

Świeca świadcząca o dużej sile
popytu bądź podaży.

Świece odznaczają się dużym
korpusem, który powinien być co
najmniej 2-krotnie większy od
świecy poprzedzającej marubozu

6

Świece doji na rynku GOLDs

MARUBOZU OTWARCIA I ZAMKNIĘCIA

7

W przypadku białego marubozu kupujący przystępują do ataku od razu po otwarciu,

zamknięcie następuje na dziennym maksimum świecy. Lustrzane odbicie ma miejsce w

przypadku marubozu czarnego

Dopuszczalne jest także występowanie nieznacznych cieni po jednej ze stron świecy. Jeżeli cień

pojawia się po stronie otwarcia świecy jest to marubozu zamknięcia Jeżeli jednak cień pojawi

się po stronie zamknięcia świecy, mamy do czynienia z marubozu otwarcia.

Marubozu zamknięcia

Marubozu otwarcia

Świece marubozu na rynku W.20

8

FORMACJE ŚWIECOWE

9

Formacje świecowe dzielą się na dwie grupy:

1. Formacje zapowiadające kontynuację trendu

2. Formacje zapowiadające odwrócenie trendu

Formacje zapowiadające odwrócenie

trendu pojawiające się na szczytach

10

Spadająca gwiazda

- najsilniejsza formacja prospadkowa występująca w pojedynkę.

Charakteryzuje się długim górnym cieniem oraz niewielkim korpusem. Korpus powinien być

koloru czarnego. Wymowa świecy świadczy o nieudanym ataku kupujących na nowy szczyt,

sprzedający dochodzą w trakcie sesji do głosu i sprowadzają ceny poniżej otwarcia świecy.

11

Budowa spadającej gwiazdy

Cień stanowi minimum 70% wysokości
świecy

Korpus stanowi maksimum 30% wysokości
świecy

Objęcie bessy

– najsilniejsza dwu-składniowa formacja o „niedźwiedziej” wymowie. Objęcie

bessy składa się z dwóch świec, pierwsza posiada biały wzrostowy korpus, świadczy o optymizmie

inwestorów.

Kolejna świeca otwiera się powyżej zamknięcia białej (luka cenowa), jednak inwestorzy nie są w

stanie kontynuować zwyżki, tym samym luka cenowa zostaje domknięta a silne spadki

sprowadzają ceny poniżej otwarcia poprzedniej świecy. Spadkowa świeca obejmuje całym swym

korpusem poprzednią wzrostową, najsilniejsza wymowa formacji występuje, gdy druga świeca

jest świecą marubozu.

12

Objęcie bessy i łączenie świec

Formacje, które składają się z więcej niż jednej świecy można łączyć w jedną
świecę.

Świeca łączona powstaje w następujący
sposób:
1. Cena otwarcia pierwszej świecy jest

ceną otwarcia świecy łączonej.

2. Cena zamknięcia ostatniej świecy jest

ceną zamknięcia świecy łączonej.

3. Najwyższy wierzchołek formacji, czyli

górny cień, stanowi maksimum świecy
łączonej.

4. Najniższy wierzchołek formacji, czyli

dolny cień stanowi minimum świecy
łączonej.

Gwiazda wieczorna

– formacja składające się z 3 poszczególnych świec. Świeca pierwsza jest

koloru białego i świadczy o sile rynku. Kolejna świeca występująca w środku formacji jest znaną

nam już świecą doji, bądź też czarną świecą o bardzo małym korpusie. Ostatnia świeca w formacji

gwiazdy wieczornej jest koloru czarnego, ważne aby jej zamknięcie wypadło poniżej poziomu

otwarcia pierwszej białej świecy w formacji, formacja przybiera na swej prospadkowej wymowie,

jeżeli ostatnią świecą jest marubozu.

15

Dwie wersje gwiazdy wieczornej

Gwiazda wieczorna i łączenie świec

Zasłona ciemnej chmury

– formacja bardzo zbliżona swym wyglądem do formacji objęcia

bessy, różnica polega na poziomie zamknięcia świecy czarnej.

W tym przypadku świeca spadkowa otwiera się powyżej poprzedniej wzrostowej, jednak jej

zamknięcie występuje w zakresie korpusu białej świecy nie przekraczając tym samym poziomu

zamknięcia białej świecy. Ważne jednak, aby zamknięcie drugiej świecy wypadło na poziomie

przekraczającym 50% korpusu świecy pierwszej.

17

50%

Zasłona ciemnej chmury i łączenie świec

Formacje odwrócenia trendu

pojawiające się na dołkach

20

21

Młot

- najsilniejsza formacja prowzrostowa występująca w pojedynkę. Charakteryzuje się

długim dolnym cieniem oraz niewielkim korpusem. Korpus powinien być koloru białego. Wymowa
świecy świadczy o nieudanym ataku sprzedających na nowe minima, kupujący dochodzą w trakcie

sesji do głosu i kierują cenę powyżej otwarcia świecy

Korpus stanowi max
30% zakresu świecy

Dolny cień stanowi min. 70%
zakresu świecy

22

Objęcie hossy

– najsilniejsza dwu-składniowa formacja o „byczej” wymowie. Objęcie bessy

składa się z dwóch świec, pierwsza posiada czarny spadkowy korpus, świadczy o pesymizmie

inwestorów.

Kolejna świeca otwiera się poniżej zamknięcia czarnej (luka cenowa), jednak inwestorzy nie są w

stanie kontynuować spadków , tym samym luka cenowa zostaje domknięta a silne wzrosty kierują

ceny powyżej otwarcia poprzedniej świecy. Wzrostowa świeca obejmuje całym swym korpusem

poprzednią spadkową, najsilniejsza wymowa formacji występuje, gdy druga świeca jest świecą

marubozu.

Objęcie hossy i łączenie świec

2

5

26

Gwiazda poranna

– formacja składająca się z 3 poszczególnych świec. Świeca pierwsza jest

koloru czarnego i świadczy o słabości rynku. Kolejna świeca występująca w środku formacji jest

znaną nam już świecą doji, bądź też świecą o bardzo małym korpusie. Ostatnia świeca w formacji

gwiazdy porannej jest koloru białego, ważne aby jej zamknięcie wypadło powyżej poziomu

otwarcia pierwszej czarnej świecy w formacji, formacja przybiera na swej prowzrostowej

wymowie, jeżeli ostatnią świecą jest marubozu.

Gwiazda poranna i łączenie świec

28

Formacja przenikania

– formacja bardzo zbliżona swym wyglądem do formacji objęcia

hossy, różnica polega na poziomie zamknięcia świecy białej względem czarnej.

Zamknięcie białej występuje w zakresie korpusu czarnej świecy nie przekraczając tym samym

poziomu jej otwarcia. Ważne jednak, aby zamknięcie drugiej świecy wypadło na poziomie

przekraczającym 50% korpusu świecy pierwszej. Formacje tą można nazwać ułomnym

objęciem, ma słabszą wymowę od objęcia hossy.

Przenikanie i łączenie świec

31

Formacje kontynuacji trendu wzrostowego

Trzech białych żołnierzy

– jest to formacja kontynuacji trendu, pojawiająca się zazwyczaj po okresie

stabilizacji na rynku lub korekcie.

Wybicie trzema kolejnymi białymi świecami jest sygnałem kontynuacji trendu. Formacja trzy

świecowa, zdarza się iż otwarcia kolejnych świec wypadają w okolicy zamknięcia świecy

poprzedzającej, świadczy to o dodatkowej sile rynku.

Formacja trzech białych żołnierzy na rynku EUR/USD

32

33

Formacja trójki hossy

– formacja składająca się minimum z 5 świec. Pierwsza jest białą dynamiczną białą

świecą, po czym kolejne trzy świece o niewielkich korpusach zamykają się na coraz niższych poziomach,

jednak wewnątrz korpusu pierwszej świecy.

Ostatnia świeca w formacji jest białą świecą wybijającą, której zamknięcie wypada powyżej poziomu

zamknięcia świecy pierwszej

34

Trójka hossy na rynku USD/CHF

Formacje kontynuacji trendu spadkowego

35

Trzy czarne kruki

Formacja trójki bessy

36

Znajdź formacje świecowe o silnej prowzrostowej / prospadkowej wymowie

37

młotek

Objęcie bessy

młotek

młotek

38

Szukamy formacji świecowych

młotek

Gwiazda poranna

Gwiazda wieczorna

młotek

Na co zwrócić uwagę?

• Trend
• Poziom
• Czas

4

0

41

Dziękuję za uwagę

Kacper Gawroński

[e-mail]

X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A.

00-876 Warszawa, ul. Ogrodowa 58

Tel. [phone]

www.xtb.pl

„Wszelkie treści oraz materiały udostępnione w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób podczas szkoleń X-Trade Brokers Dom
Maklerski SA stanowią utwór w rozumieniu Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 2006 r.

poz. Nr 90, poz. 631) i podlegają ochronie w rozumieniu tej ustawy. „