„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Wojciech Pilc

Charakteryzowanie

oraz

zastosowanie

materiałów

poligraficznych 311[28].Z1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Marek Kryczka
mgr Krystyna Nowak-Wawszczak




Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Gonciarz




Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 311[28].Z1.03,

„Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów poligraficznych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu technik poligraf.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

11

5.1. Charakteryzowanie oraz zastosowanie w poligrafii wyrobów papierowych 11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Charakteryzowanie oraz zastosowanie w poligrafii farb drukowych

i lakierów

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów introligatorskich

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

5.4. Charakteryzowanie

oraz

zastosowanie

innych

materiałów

w poligrafii

20

5.4.1. Ćwiczenia

20

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

25

7. Literatura

39

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik poligraf, w obrębie jednostki
modułowej 311[28]Z1.03 Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów poligraficznych.
Jednostka modułowa zawarta jest w module Podstawy zawodu (schemat układu jednostek
modułowych przedstawiony jest na stronie 4 tego poradnika).

W poradniku zamieszczono:

– wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

– cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

– przykładowe scenariusze zajęć,
– przykładowe ćwiczenia ze wskazaniami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–uczenia

się oraz środkami dydaktycznymi,

– ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
– wykaz literatury.

Treść programu jednostki modułowej zawiera podstawowe zagadnienia dotyczące

zastosowania materiałów poligraficznych w różnych działach poligrafii i na różnych jej
etapach technologicznych.

Jednostka modułowa Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów poligraficznych

została podzielona na cztery rozdziały. Najwięcej miejsca zajmują zagadnienia dotyczące:

−

wytworów papierniczych,

−

farb i lakierów,

−

materiałów introligatorskich.

W ostatnim 4 rozdziale zamieszczono pozostałe wiadomości z materiałoznawstwa. Są to

wiadomości z zakresu różnorodnego materiałoznawstwa ogólnego, którego elementy
spotykamy w poligrafii, ale nie mają one tak wiodącej roli jak wiadomości wcześniej
wymienione.

Zagadnienia materiałoznawstwa mogą stanowić dla ucznia zupełną nowość ważna jest

aktywna rola nauczyciela, szczególnie podczas ćwiczeń. Wskazane jest zgromadzenie dużej
ilości materiałów dydaktycznych w postaci np. kart katalogowych, folderów, materiałów
reklamowych producentów materiałów poligraficznych. Umiejętność wyszukiwania,
klasyfikowania, dobierania materiałów na podstawie takich pomocy jest szczególnie cenna.

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni materiałoznawstwa, w grupach 15-osobowych,

a ćwiczenia w zespołach 3–4-osobowych.

Po zakończeniu realizacji programu, zaleca się zastosowanie testu dydaktycznego

wielostopniowego. W tym celu, w poradniku zamieszczono dwa przykładowe testy
sprawdzające, razem z obudową metodyczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

311[28].Z1.01

Charakteryzowanie

procesów

poligraficznych

311[28].Z1.02

Charakteryzowanie

maszyn i urządzeń

poligraficznych

311[28].Z1.04

Posługiwanie się

dokumentacją techniczną

i technologiczną

311[28].Z1.03

Charakteryzowanie

oraz zastosowanie

materiałów

poligraficznych

311[28].Z1

Podstawy zawodu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu poligrafii,
– charakteryzować podstawowe działy poligrafii,
– klasyfikować produkty poligraficzne,
– określać podstawowe szeregi i formaty wyrobów poligraficznych
– stosować podstawowe systemy miar wykorzystywanych w poligrafii,
– określać sposoby wykonywania form drukowych,
– klasyfikować i charakteryzować formy drukowe,
– charakteryzować procesy drukowania,
– określać różne sposoby wykończania druków,
– charakteryzować introligatorskie operacje jednostkowe,
– klasyfikować procesy wykonywania opraw,
– współpracować w grupie i indywidualnie,
– analizować i wyciągać wnioski,
– oceniać swoje umiejętności,
– uczestniczyć w dyskusji,
– przygotować i wykonać prezentację wykonanego zadania,
– przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– sklasyfikować i zidentyfikować materiały poligraficzne,
– scharakteryzować sposoby oczyszczania i neutralizacji zanieczyszczeń wody,
– określić właściwości oraz dobrać materiały smarne,
– porównać właściwości oraz dokonać charakterystyki płyt offsetowych,
– sklasyfikować wyroby papiernicze,
– określić warunki klimatyzacji papieru,
– scharakteryzować papiery drukowe, papiery tzw. nowej generacji, papiery syntetyczne,
– sklasyfikować oraz określić skład farb drukowych,
– określić mechanizmy utrwalania farb,
– określić drukowe i użytkowe właściwości farb,
– dobrać środki pomocnicze stosowane do farb wykazujących nieodpowiednie właściwości,
– scharakteryzować warstwy kopiowe stosowane w płytach presensybilizowanych,
– scharakteryzować warstwy kopiowe form CTP,
– scharakteryzować budowę obciągów offsetowych,
– scharakteryzować materiały introligatorskie,
– sklasyfikować kleje oraz wyjaśnić zjawisko sklejania różnych materiałów,
– określić zastosowanie poszczególnych rodzajów klejów na podstawie ich właściwości,
– scharakteryzować lakiery stosowane w produkcji poligraficznej,
– scharakteryzować folie introligatorskie stosowane do tłoczeń,
– scharakteryzować materiały stosowane w oprawie złożonej,
– sklasyfikować i scharakteryzować materiały pokryciowe,
– określić elementy łączące części oprawy prostej, złożonej i specjalnej,
– sklasyfikować tworzywa sztuczne stosowane w procesach poligraficznych,
– określić właściwości formy fotopolimerowej stałej i ciekłej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

………...…………………………………………

Modułowy program nauczania:

Technik poligraf 311[28]

Moduł:

Podstawy zawodu 311[28].Z1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

oraz

zastosowanie

materiałów poligraficznych 311[28].Z1.03

Temat: Klasyfikowanie wyrobów papierowych i określanie ich przeznaczenia do produkcji

poligraficznej.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności klasyfikowania wyrobów papierowych i właściwego

ich doboru do wykonania określonych produktów poligraficznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń będzie umiał:
– sklasyfikować wyroby papiernicze,
– scharakteryzować papiery drukowe,
– dobrać odpowiedni papier do określonego asortymentu produkcji poligraficznej,
– określać przeznaczenie poszczególnych produktów papierniczych,
– identyfikować produkty papiernicze.

Metody nauczania–uczenia się:
– pogadanka,
– ćwiczenie praktyczne,
– dyskusja w grupie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

w grupach 3–4-osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze różnych papierów i tektur o formacie A4,

−

wzorniki z wytworami papierowymi różnych firm, rodzajów i gramatur,

−

gotowe wyroby poligraficzne różnych asortymentów (książki, czasopisma, akcydensy, itp.),

−

lupa.

Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów, sprawdzenie listy obecności.
2. Nawiązanie do tematu, przedstawienie celów zajęć.
3. Zapis tematu do zeszytów.
4. Pogadanka na temat wyrobów papierowych stosowanych w produkcji poligraficznej i ich

właściwości użytkowych.

5. Dyskusja w grupie na temat zastosowania poszczególnych rodzajów papierów do

wykonania określonego asortymentu poligraficznego.

6. Rozdanie uczniom instrukcji do wykonania ćwiczeń i udzielenie odpowiedzi na pytania

dotyczące ćwiczenia.

7. Rozdanie materiałów do wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

8. Wykonywanie przez uczniów ćwiczenia.
9. Prezentowanie wyników pracy.
10. Dyskusja w grupie na temat trudności napotkanych przez uczniów podczas wykonywania

ć

wiczenia.

11. Podsumowanie zajęć.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odpowiedz pisemnie na pytanie, jakimi czynnikami i właściwościami użytkowymi należy

się kierować podczas doboru określonych wyrobów papierowych do danego asortymentu
produkcji poligraficznej?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

Ankieta

Odpowiedz na poniższe pytania. Udzielone odpowiedzi pozwolą ocenić skuteczność

zajęć i dokonać ewentualnych zmian.

1) Czy potrafisz dobrać odpowiedni wyrób papierowy do danego asortymentu

produkcji poligraficznej?

2) Czy wiesz, jakie czynniki decydują w trafnym doborze papieru do druku?

3) Czy wiesz, jakie właściwości papieru mają wpływ na jego użytkowość?

4) Czy potrafisz posługiwać się wzornikami wyrobów papierowych?

5) Czy któraś z część zajęć była dla ciebie niezrozumiała? Jeżeli TAK, to która?

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

...…………………………………………

Modułowy program nauczania:

Technik poligraf 311[28]

Moduł:

Podstawy zawodu 311[28].Z1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

oraz

zastosowanie

materiałów poligraficznych 311[28].Z1.03

Temat: Poznanie zjawiska polimeryzacji z uwzględnieniem wykonywania wypukłych

form drukowych.

Cel ogólny: Poznanie zjawiska polimeryzacji i jego praktycznego zastosowania do

wykonywania wypukłodrukowych form drukowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

scharakteryzować zjawisko polimeryzacji,

−

wymienić czynniki zewnętrzne, które powodują zjawisko polimeryzacji,

−

scharakteryzować urządzenia do produkcji form fotopolimerowych,

−

dobrać materiały niezbędne do wykonania formy,

−

scharakteryzować technologię wykonywania form fotopolimerowych miękkich na

przykładzie produkcji pieczątki,

−

określić w jakich technikach drukowania stosuje się formy fotopolimerowe.

Metody nauczania–uczenia się:
– wykład informacyjny,
– ćwiczenie praktyczne,
– dyskusja w grupie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
– w grupach 2–3-osobowych.

Czas: 3 godziny dydaktyczne (135 minut).

Środki dydaktyczne:
– urządzenie do naświetlania pieczątek,
– płynny fotopolimer,
– folia ochronna (tomofan),
– folia nośna,
– taśma uszczelniająca,
– dostęp do ciepłej bieżącej wody,
– miękki pędzelek.

Przebieg zajęć:
1. Faza wstępna:

– powitanie uczniów, sprawdzenie listy obecności,
– nawiązanie do tematu, przedstawienie celów zajęć,
– zapis tematu do zeszytów.

2. Faza właściwa:

– wykład informacyjny na temat związków wielkocząsteczkowych oraz zjawisk

polimeryzacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

– dyskusja w grupie na temat możliwości wykorzystania polimerów i zjawisk

polimeryzacji w przemyśle poligraficznym,

– rozdanie uczniom instrukcji do wykonania ćwiczenia i udzielenie odpowiedzi na

pytania dotyczące ćwiczenia,

– rozdanie urządzeń i materiałów do wykonania ćwiczenia,
– wykonywanie przez uczniów ćwiczenia.

4. Faza kończąca:

– prezentowanie wyników pracy,
– dyskusja w grupie na temat trudności w wykonaniu formy, jakości formy,

zastosowania form fotopolimerowych, wad i zalet tej technologii, itp.,

– podsumowanie zajęć.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Sporządź

esej

techniczny

na

temat

możliwości

zastosowania

związków

wielkocząsteczkowych oraz zjawiska polimeryzacji w przemyśle ze szczególnym
uwzględnieniem przemysłu poligraficznego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
– anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Charakteryzowanie oraz zastosowanie w poligrafii wyrobów

papierowych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sklasyfikuj wyroby papierowe i określ ich przeznaczenie.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania pomocy dydaktycznych. Badane przez ucznia próbki wytworów papierowych
powinny obejmować szeroki asortyment np. papier offsetowy, papier kredowany, papier
gazetowy, karton jednostronnie kryty, tekturę makulaturową, papier samoprzylepny, papier
samokopiujący, kartony ozdobne.

Każdej próbce badanej przez ucznia musi odpowiadać co najmniej jeden wzornik,

w którym znajduje się wytwór papierowy tego samego rodzaju i o tej samej gramaturze.

Każdej próbce musi również odpowiadać co najmniej jeden gotowy wyrób poligraficzny,

wykonany z analogicznego co próbka wytworu.

Przykład: próbka kartonu jednostronnie krytego Arctika 250 g/m

2

– wzornik kartonów

jednostronnie krytych z białym spodem – okładka książki wykonana z Arctiki 250 g/m

2

.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć dostarczone próbki wzrokowo i przy użyciu lupy,
2) wstępnie zakwalifikować wytwór papierniczy od określonej grupy wyrobów,
3) odnaleźć we wzornikach wytwór papierniczy tego samego rodzaju,
4) porównać poszczególne próbki z wzornikami papierów, kartonów i tektur w celu ich

precyzyjnej identyfikacji,

5) porównać zidentyfikowaną próbkę z wyrobami papierowymi występującymi w gotowych

wyrobach poligraficznych,

6) określić ewentualne przeznaczenie poszczególnych próbek.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pogadanka,
– ćwiczenie praktyczne,
– dyskusja w grupie.

Ś

rodki dydaktyczne:

– arkusze różnych papierów, kartonów i tektur o formacie A4,
– wzorniki z wytworami papierowymi, różnych firm, rodzajów i gramatur,
– wszelkiego rodzaju gotowe wyroby poligraficzne (książki, czasopisma, akcydensy, itp.),
– lupa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Ćwiczenie 2

Oznacz kierunek włókien w papierze.

Rysunek do ćwiczenia

Wskazówki do realizacji
Wymagane jest wcześniejsze przygotowanie odpowiedniej ilości pasków przyciętych

wzdłuż i w poprzek włókien wytworu papierowego (np. papier offsetowy 100 g/m

2

).

Wskazane jest zaprezentowanie przez nauczyciela innych metod badania anizotropii np.

przez przedzieranie czy tarcie.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyciąć z arkusza papieru 2 paski o wymiarze ok. 3 x 12 cm, jeden wzdłuż arkusza,

a drugi w poprzek,

2) położyć paski jeden na drugim i przeciągnąć je wzdłuż krawędzi stołu,
3) porównać wygięcie ku dołowi obu pasków,
4) pasek bardziej wygięty zakwalifikować jako wycięty w poprzek włókien, a mniej wygięty

w ich wzdłuż.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

– arkusze różnych papierów o formacie A4,
– nożyczki.

Ćwiczenie 3

Oblicz wagę arkusza wytworu papierowego na podstawie jego gramatury.

Wskazówki do realizacji
W przypadku tego ćwiczenia łączymy kształtowanie umiejętności identyfikacji wytworu

papierowego na podstawie wzornika z umiejętnością obliczania masy dowolnego arkusza na
podstawie ustalonej gramatury.

Wcześniej trzeba przygotować arkusze w miarę typowych wytworów papierowych

o wymiarach np. 30 x 40 cm oraz wzorniki do ich identyfikacji. Użycie dokładnej wagi do

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

sprawdzenia obliczeń spowoduje dodatkową motywację i satysfakcję ucznia z prawidłowo
wykonanego ćwiczenia.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć dostarczone do obliczeń próbki i wstępnie zakwalifikować wytwór

papierniczy od określonej grupy wyrobów,

2) odnaleźć w próbnikach wytwór papierniczy podobnego rodzaju,
3) na podstawie porównania ze wzornikiem ustalić gramaturę wytworu papierniczego (G)

i zapisać ją przy użyciu odpowiedniej jednostki [g/m

2

],

4) zmierzyć długość (a) i szerokość (b) przeznaczonej do obliczeń próbki i zapisać ją

w metrach [m],

5) obliczyć powierzchnię arkusza P (a x b) i zapisać ją w [m

2

],

6) obliczyć masę (Ma) arkusza ze wzoru Ma = G x P , wynik otrzymasz w gramach [g],
7) sprawdzić obliczenie za pomocą czułej wagi.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

– arkusze różnych papierów, kartonów i tektur o różnych formatach,
– wzorniki z wytworami papierowymi, różnych firm, rodzajów i gramatur,
– przymiar liniowy,
– waga o dokładności 1 g,
– kartka papieru do obliczeń, długopis, kalkulator.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Charakteryzowanie oraz zastosowanie w poligrafii farb

drukowych i lakierów

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj wydruki barwne wykonane w różnych systemach barw.

Wskazówki do realizacji
Warunkiem koniecznym prawidłowego wykonania tego ćwiczenia jest zgromadzenie

odpowiednich pomocy dydaktycznych. Podstawowym środkiem dydaktycznym są w tym
przypadku wzorniki kolorystyczne różnych systemów: Pantone, CMYK i HKS. Jeśli chodzi
o wzorniki Pantone to wskazane byłoby użycie wzornika „Solid to process guide”, w którym
obok siebie występują barwy dobierane Pantone i odpowiadające im barwy CMYK. Analiza
próbek we wzornikach wizualnie i za pomocą lupy powinna uzmysłowić uczniom różnice
i podobieństwa wydruków wykonanych różnymi sposobami. Po takim wstępie druga faza
ć

wiczenia – rozpoznawanie w jakim systemie barw zostały wydrukowane rzeczywiste odbitki

drukarskie powinna być już stosunkowo łatwa.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować budowę, układ i użyteczność poszczególnych próbników barw,
2) porównać przy pomocy lupy ten sam kolor wydrukowany przy pomocy różnych

systemów barwnych,

3) sformułować wnioski z powyższej obserwacji, spróbuj wypisać wady i zalety

poszczególnych systemów,

4) określić w jakich sytuacjach technologicznych korzystne jest zastosowanie farb

pochodzących z różnych systemów,

5) rozpoznać w jakim systemie barwnym zostały wykonane przedstawione produkty

poligraficzne.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

– próbniki, CMYK, Pantone, HKS, Hexachrome,
– wzornik Pantone (Solid to process guide) – próbki Pantone + CMYK,

–

odbitki drukarskie sporządzone przy użyciu farb w różnych systemach,

–

przykłady wszelkiego rodzaju produktów poligraficznych,

–

lupa.

Ćwiczenie 2

Dobierz farbę o określonym kolorze Pantone, na podstawie danych zapisanych we

wzorniku – przy określonej próbce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Wskazówki do realizacji
Ć

wiczenie typowo praktyczne, z pogranicza materiałoznawstwa i drukarstwa, które

w znakomity sposób ilustruje powstawanie wszelkich kolorów dobieranych znajdujących się
we wzorniku Pantone. Wymaga zgromadzenia puszek z wszystkimi podstawowymi kolorami
systemu Pantone, co otwiera drogę do dobrania każdej barwy. Ze względów praktycznych
należy zadbać, by uczniowie pobierali do ćwiczenia stosunkowo małe porcje farby, dbali
o czystość i byli odpowiednio zabezpieczeni przed zabrudzeniem.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) po otrzymaniu nr koloru Pantone odnaleźć go w próbniku,
2) spisać nazwy farb, które składają się na dany kolor oraz ich wzajemne proporcje,
3) przy pomocy wagi odważyć odpowiednie ilości poszczególnych farb składowych,
4) na metalowej płytce, przy pomocy łopatki dokładnie rozetrzeć zważone wcześniej porcje

farb,

5) opuszkiem palca delikatnie przenieść warstewkę farby na podłoże i rozetrzeć ją lub też

delikatnie „napukać” farbę na podłoże,

6) poczekać, aż farba wyschnie,
7) przy pomocy „podwójnego okienka” porównać dobraną i roztartą farbę z próbką

znajdująca się w próbniku Pantone,

8) w razie niezgodności kolorystycznych dokonać poprawek „na wyczucie”.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

– próbnik Pantone,
– różne farby składowe zgodne z systemem Pantone,
– waga o dokładności 1 g z możliwością tarowania,
– płytka metalowa do rozcierania farb,
– łopatka do rozcierania farb,
– „podwójne okienko” do porównywania próbek.

Ćwiczenie 3

Porównaj właściwości zabezpieczające i estetyczne podłoży uszlachetnionych poprzez

lakierowanie różnymi rodzajami lakierów.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania reprezentatywnych próbek polakierowanych różnymi rodzajami lakieru.
Idealnie byłoby, gdyby polakierowanej próbce odpowiadała taka sama, identycznie
zadrukowana, ale nie polakierowana. Dużo prostszym zadaniem wydaje się zgromadzenie
kolekcji różnych wyrobów uszlachetnionych przez lakierowanie. Należy zadbać, aby wśród
próbek i gotowych wyrobów znalazła się praca polakierowana matowym lakierem UV
i pokryta wybiórczo błyszczącym lakierem UV.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć dokładnie przy pomocy nieuzbrojonego oka oraz lupy przedstawione przykłady

druków uszlachetnionych poprzez lakierowanie,

2) ocenić wrażenie estetyczne jakie robią na tobie poszczególne rodzaje uszlachetnienia,
3) ocenić wytrzymałość poszczególnych druków naddzierając je,
4) ocenić wodoodporność poszczególnych druków polewając je wodą,
5) określić w jakich sytuacjach technologicznych korzystne jest zastosowanie różnego

rodzaju lakierów,

6) przeanalizować druki ozdobione lakierem wybiórczym i zaproponować technologie

wykonania takiej operacji,

7) rozpoznać jakim lakierem zostały uszlachetnione przedstawione produkty poligraficzne.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

– przykłady druków uszlachetnionych przy pomocy lakierów olejowych,
– przykłady druków uszlachetnionych przy pomocy lakierów dyspersyjnych,
– przykłady druków uszlachetnionych przy pomocy lakierów UV błyszczących,
– przykłady druków uszlachetnionych przy pomocy lakierów UV matowych,
– przykłady druków ozdobionych poprzez lakierowanie wybiorcze,
– gotowe produkty poligraficzne uszlachetnione poprzez lakierowanie,
– lupa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów

introligatorskich

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj introligatorskie tkaniny pokryciowe i pomocnicze materiały włókiennicze oraz

określ ich przeznaczenie.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania całego szeregu pomocy dydaktycznych. Badane przez ucznia próbki pokryć
introligatorskich powinny obejmować możliwie szeroki asortyment pokryć klasycznych, jak
i nowoczesnych oferowanych w ogromnej gamie przez producentów. Wskazane byłoby, aby
każdej próbce pokrycia introligatorskiego badanej przez ucznia odpowiadały karty
katalogowe, lub foldery opisujące jej cechy, parametry i właściwości.

Każdej próbce pokrycia musi również odpowiadać co najmniej jeden gotowy wyrób

introligatorski, wykonany z analogicznego co próbka wytworu. Te same uwagi odnoszą się
również do merli i kapitałki.

Przykład: próbka płótna typu „kaliko” – wzornik typów i kolorów płótna „kaliko” – klaser

do znaczków pokryty płótnem typu „kaliko”.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie obejrzeć dostarczone próbki tkanin pokryciowych oraz włókienniczych,
2) porównać je między sobą i określić różnice, a także ewentualne wady i zalety,
3) ocenić jakość, wytrzymałość i estetykę poszczególnych pokryć,
4) określić ewentualne przeznaczenie poszczególnych materiałów pokryciowych.
5) przeanalizować budowę merli i zaproponować jej zastosowanie,
6) przeanalizować budowę kapitałki i zaproponować jej zastosowanie,
7) rozpoznać na gotowym produkcie poligraficznym, jakiego typu materiały poligraficzne

użyte były w jego produkcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne,
– dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

– próbki różnego rodzaju tkanin pokryciowych,
– merla,
– kapitałka,
– gotowe wyroby introligatorskie,
– lupa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie klejowe przy pomocy kleju dyspersyjnego CR na przykładzie

bloczku.

Wskazówki do realizacji
Ć

wiczenie typowo praktyczne, z pogranicza materiałoznawstwa i introligatorstwa. Celem

ć

wiczenia jest praktyczne zapoznanie się z typowym klejem dyspersyjnym CR. Dzięki

praktycznemu podejściu do ćwiczenia uczniowie będą mieli okazję jednocześnie zapoznać się
z następującymi zagadnieniami:
– właściwościami fizyko-chemicznymi kleju,
– sposobem nakładania kleju,
– mechanizmem schnięcia kleju,
a także poznają jeden ze sposobów jego zastosowania.

Ze względów praktycznych należy zadbać by uczniowie pobierali do ćwiczenia

stosunkowo małe porcje kleju, dbali o czystość i byli odpowiednio zabezpieczeni przed
zabrudzeniem.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wybrać stosik arkuszy papieru o grubości około 1 cm,
2) dokonać wyrównania arkuszy w obu kierunkach,
3) wybrać krawędź, wzdłuż której będzie wykonywane bloczkowanie,
4) po ostatecznym wyrównaniu, ułożyć stos arkuszy na krawędzi stołu i przycisnąć

ciężarkiem,

5) wylać porcje kleju z wiaderka do mniejszego naczynia i dokładnie wymieszać,
6) posmarować dokładnie przy pomocy pędzelka ściankę arkuszy papieru,
7) pozostawić do wyschnięcia na kilka godzin,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) po określonym czasie przeanalizować trwałość połączenia, wykryć ewentualne błędy

i zidentyfikować co było ich przyczyną.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

– blok arkusików papieru offsetowego o gramaturze 80 g/m

2

,

– klej introligatorski dyspersyjny typu CR,
– pędzelek do nakładania kleju,
– prostopadłościenny ciężarek metalowy do obciążenia bloczka,
– naczynie do wymieszania i dozowania kleju.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Ćwiczenie 3

Przeanalizuj właściwości zabezpieczające i estetyczne podłoży uszlachetnionych poprzez

foliowanie.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania reprezentatywnych próbek laminowanych różnymi rodzajami folii. Idealnie
byłoby, gdyby pofoliowanej próbce odpowiadała taka sama, identycznie zadrukowana, ale nie
uszlachetniona. Dużo prostszym zadaniem wydaje się zgromadzenie kolekcji różnych
wyrobów uszlachetnionych przez foliowanie. Należy zadbać, aby wśród próbek i gotowych
wyrobów znalazła się praca pofoliowana folią matową i pokryta wybiórczo błyszczącym
lakierem UV.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć dokładnie przy pomocy nieuzbrojonego oka oraz lupy przedstawione przykłady

druków uszlachetnionych poprzez foliowanie,

2) ocenić wrażenie estetyczne jakie robią na tobie poszczególne rodzaje uszlachetnienia

tj. folia błyszcząca, matowa oraz matowa z wybiórczym UV,

3) ocenić wytrzymałość pofoliowanych próbek w stosunku do takiego samego podłoża

nieuszlachetnionego poprzez próbę naddarcia,

4) ocenić wodoodporność pofoliowanych próbek w stosunku do takiego samego podłoża

nieuszlachetnionego poprzez mocne ich zwilżenie,

5) przewidzieć w jakich sytuacjach technologicznych korzystne jest zastosowanie

uszlachetniania przez foliowanie,

6) rozpoznać jakim rodzajem folii zostały uszlachetnione przedstawione produkty

poligraficzne.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda przypadków,
– dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

– przykłady druków uszlachetnionych przez foliowanie błyszczące,
– przykłady druków uszlachetnionych przez foliowanie matowe,
– przykłady druków uszlachetnionych przez foliowanie matowe + wybiórcze UV,
– gotowe produkty poligraficzne uszlachetnione poprzez foliowanie,
– lupa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.4. Charakteryzowanie oraz zastosowanie innych materiałów

w poligrafii

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj, sklasyfikuj i określ dane technologiczne różnego rodzaju płyt offsetowych

oraz określ możliwości ich zastosowania.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

zgromadzenia płyt offsetowych różnych typów i od różnych producentów. Wskazane byłoby,
aby każdej prezentowanej uczniowi formie drukowej odpowiadały karty katalogowe lub
foldery opisujące ich cechy, parametry, właściwości i sposób zastosowania. Oprócz płyt
zużytych w kolekcji powinny znajdować się również nie naświetlone płyty,
z oryginalną warstwą kopiową, w oryginalnych pudełkach. Dobrze jest jeżeli na pudełkach
występują oryginalne etykiety i oznaczenia producenta. Dzięki temu uczeń oprócz funkcji
badawczo-zapoznawczej, kształtuje w sobie ważną praktyczną umiejętność, która polega na
odszukiwaniu w katalogu konkretnego wyrobu, identyfikowaniu go, dobieraniu do konkretnej
sytuacji technologicznej, itp..

Uwaga: możliwe jest zastąpienie papierowych kart katalogowych ofertą internetową.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z udostępnionymi przykładami akcydensów informacyjnych i płyt

offsetowych, jakie znajdują się na Twoim stanowisku pracy,

2) rozpoznać dane technologiczne różnego rodzaju płyt offsetowych,
3) sklasyfikować dane technologiczne różnego rodzaju płyt offsetowych,
4) określić dane technologiczne różnego rodzaju płyt offsetowych,
5) przedstawić przykłady sytuacji w jakich można zastosować poszczególne rodzaje płyt

offsetowych,

6) spostrzeżenia i wnioski zapisać w zeszycie,
7) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych, ofert

internetowych producentów, itp.,

– przykłady płyt offsetowych,
– lupa,
– poradnik dla ucznia,
– zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj, sklasyfikuj i określ dane technologiczne różnego rodzaju obciągów oraz

określ możliwości ich zastosowania.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

zgromadzenia kolekcji obciągów offsetowych różnych typów i od różnych producentów.
Wskazane byłoby, aby każdemu prezentowanemu uczniowi obciągowi odpowiadały karty
katalogowe lub foldery opisujące ich cechy, parametry, właściwości technologiczne i sposób
zastosowania. Dobrze byłoby, aby na obciągach występowały oryginalne etykiety
i oznaczenia producenta. Dzięki temu uczeń oprócz funkcji badawczo-zapoznawczej,
kształtuje w sobie ważną praktyczną umiejętność, która polega na odszukiwaniu w katalogu
konkretnego wyrobu, identyfikowaniu go, dobieraniu do konkretnej sytuacji technologicznej,
itp..

Uwaga: możliwe jest zastąpienie papierowych kart katalogowych ofertą internetową.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z udostępnionymi przykładami akcydensów informacyjnych i obciągów

offsetowych jakie znajdują się na Twoim stanowisku pracy,

2) rozpoznać dane technologiczne różnego rodzaju obciągów offsetowych,
3) sklasyfikować dane technologiczne różnego rodzaju obciągów offsetowych,
4) określić dane technologiczne różnego rodzaju obciągów,
5) przedstawić przykłady sytuacji w jakich można zastosować poszczególne rodzaje

obciągów offsetowych,

6) spostrzeżenia i wnioski zapisać w zeszycie,
7) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia praktyczne,
– metoda testu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych, ofert

internetowych producentów, itp.,

– przykłady obciągów,
– poradnik dla ucznia,
– zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj, sklasyfikuj i określ dane technologiczne różnego rodzaju smarów oraz określ

możliwości ich zastosowania.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

zgromadzenia kolekcji smarów różnych typów i od różnych producentów (oleje smarowe,
smary stałe, smary twarde, smary ochronne). Wskazane byłoby, aby każdemu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

prezentowanemu uczniowi smarowi odpowiadały karty katalogowe lub foldery opisujące ich
cechy, parametry, właściwości technologiczne i sposób zastosowania. Dobrze byłoby, aby na
opakowaniach ze smarami występowały oryginalne etykiety i oznaczenia producenta. Dzięki
temu uczeń oprócz funkcji badawczo-zapoznawczej, kształtuje w sobie ważną praktyczną
umiejętność, która polega na odszukiwaniu w katalogu konkretnego wyrobu, identyfikowaniu
go, dobieraniu do konkretnej sytuacji technologicznej, itp..

Uwaga: możliwe jest zastąpienie papierowych kart katalogowych ofertą internetową.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Spo

sób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z udostępnionymi przykładami akcydensów informacyjnych i smarów jakie

znajdują się na Twoim stanowisku pracy,

2) rozpoznać dane technologiczne różnego rodzaju smarów,
3) sklasyfikować dane technologiczne różnego rodzaju smarów,
4) określić dane technologiczne różnego rodzaju smarów,
5) przedstawić przykłady sytuacji w jakich można zastosować poszczególne rodzaje smarów,
6) spostrzeżenia i wnioski zapisać w zeszycie,
7) efekty swojej pracy przedstawić na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych, ofert

internetowych producentów, itp.,

– przykłady smarów,
– poradnik dla ucznia,
– zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 4

Sklasyfikuj formy drukowych w zależności od zastosowanego materiału.

Wskazówki do realizacji
Ć

wiczenie ważne, o charakterze sumatywnym, w którym uczeń oprócz umiejętności

rozpoznawania materiałów, z których wykonane są formy drukowe utrwala sobie ogólną
wiedzę na temat form drukowych. Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od
nauczyciela wcześniejszego zgromadzenia kolekcji form drukowych z różnych technik
drukowania i różnych typów (formy ze stopu drukarskiego, formy cynkowe, formy
z polimerów twardych, płyty offsetowe aluminiowe, płyty offsetowe wielometalowe,
miedziane formy rotograwiurowe, fleksograficzne formy miękkie, formy sitowe, itp.).

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć dokładnie każdą z przedstawionych form drukowych,
2) zakwalifikować formy do odpowiednich technik drukowania,
3) rozpoznać z jakiego rodzaju materiału zostały wykonane poszczególne formy drukowe.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

– offsetowe formy drukowe nienaświetlone oraz wywołane,
– rotograwiurowe formy drukowe w postaci blachy miedzianej,
– typograficzne formy wykonane ze stopu drukarskiego,
– typograficzne formy fotopolimerowe,
– fleksograficzne formy fotopolimerowe,
– fleksograficzne formy gumowe,
– formy sitodrukowe,
– lupa.

Ćwiczenie 5

Wykonaj fotopolimerową formę drukową na przykładzie pieczątki.

Wskazówki do realizacji
Ć

wiczenie

typowo

praktyczne

obrazujące

mechanizm

polimeryzacji

w kontekście wykonywania form drukowych. Ćwiczenie wymaga oprócz posiadania
specjalistycznego sprzętu i materiałów wcześniejszego „przećwiczenia” procesu przez
nauczyciela. Ma to na celu m.in. ustalenie prawidłowych czasów naświetlania. Ćwiczenie
zaleca się wykonywać w jak najmniejszych grupach (3–4-osobowych).

Aby podnieść atrakcyjność ćwiczenia dopuszczalne jest, aby uczniowie zastosowali swoje

własne negatywy (np. z własnymi nazwiskami). Po wykonaniu ćwiczenia można wykonać ze
sporządzonych

form

odbitki,

co

powinno

przynieść

dodatkową

satysfakcję

z prawidłowo wykonanego ćwiczenia.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować odpowiedni negatyw czytelny,
2) położyć negatyw na szybie naświetlarki stroną czytelną do góry,
3) na negatyw położyć folię ochronną celofan, w ten sposób, aby dokładnie przylegała,
4) okleić powierzchnię wokół negatywu taśma uszczelniającą,
5) nalać powoli w tak przygotowaną przestrzeń ciekły polimer, w ten sposób, aby nie

potworzyły się bąbelki,

6) na wylany polimer nałożyć szorstką stroną folię nośną,
7) przykryć całość drugą szybą,
8) naświetlić spodnią część pieczątki (czas ustawić zgodnie z instrukcją urządzenia),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

9) naświetlić czoło pieczątki (czas ustawić zgodnie z instrukcją urządzenia),
10) po wyjęciu pieczątki z naświetlarki zdjąć folię ochronną,
11) wypłukać przy pomocy pędzelka i ciepłej wody fragmenty nieutwardzone pieczątki,
12) doświetlić wypłukane miejsca.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– wykład informacyjny,
– ćwiczenie praktyczne,
– dyskusja w grupie.

Ś

rodki dydaktyczne:

– urządzenie do naświetlania pieczątek,
– płynny fotopolimer,
– folia ochronna (tomofan),
– folia nośna,
– taśma uszczelniająca,
– dostęp do ciepłej bieżącej wody,
– miękki pędzelek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie oraz
zastosowanie materiałów poligraficznych”

Test składa się z dwudziestu zadań wielokrotnego wyboru z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu
podstawowego,

−

zadania 10 i 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 16 zadań, w tym przynajmniej jednego z poziomu
ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 19 zadań, w tym obu z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. b, 4. c, 5. a, 6. a, 7. c, 8. b, 9. d, 10. a, 11. a,
12. b, 13. a, 14. a, 15. d, 16. a, 17. c, 18. b, 19. a, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

( mierzone osiągnięcia uczniów)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Wskazać na jakie grupy dzieli się
materiały według kolejnych faz
tworzenia publikacji

A

P

d

2

Określić prawidłowy zakres gramatur
dla papieru i tektury

B

P

b

3

Wyjaśnić pojęcie gramatury
w odniesieniu do wyrobów
papierowych

B

P

b

4

Wskazać materiały wchodzące
w skład wyrobów papierowych

A

P

c

5

Rozpoznać półprodukty stosowane do
produkcji wyrobów papierowych

A

P

a

6

Dobrać podłoża drukarskie stosowane
powszechnie w podstawowych
technikach drukowania

C

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

7

Wskazać półprodukty stosowane
w produkcji farb graficznych

A

P

c

8

Określić podstawowe systemy barw
stosowane przy produkcji farb
graficznych

B

P

b

9

Wskazać podstawowe mechanizmy
utrwalania farb podczas drukowania

A

P

a

10

Dobrać lakier najbardziej skutecznie
zabezpieczający druk oraz
jednocześnie najbardziej podnoszący
jego estetykę

C

PP

a

11

Rozróżnić podstawowe rodzaje
warstw kopiowych stosowane
w offsecie

B

P

a

12

Rozróżnić rodzaje powszechnie
stosowanych introligatorskich
materiałów pokryciowych

B

P

b

13

Przyporządkować kleje
introligatorskie do określonej grupy

B

P

a

14

Rozróżnić poszczególne typy folii do
tłoczeń

B

P

a

15

Rozpoznać rodzaje smarów mających
zastosowanie w przemyśle
poligraficznym

A

P

d

16

Rozpoznać rodzaje rozpuszczalników
mających zastosowanie w przemyśle
poligraficznym

A

P

a

17

Wymienić składniki, z których składa
się żeliwo

A

P

c

18

Scharakteryzować skład stopu
drukarskiego

B

P

b

19

Wskazać zakres zastosowania gum
oraz kauczuków w przemyśle
poligraficznym

B

P

a

20

Ustalić w jakiej technologii
drukowania zastosować możemy
fotopolimerowe formy drukowe

D

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązywania zadań testowych.
4. Rozdaj uczniom przygotowane dla nich materiały (instrukcję, zestaw zadań testowych,

kartę odpowiedzi).

5. Udziel odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6. Przypomnij o upływającym czasie na 10 i 5 minut przed zakończeniem sprawdzianu.
7. Po zakończeniu testu przed czasem uczeń podnosi rękę i czeka aż nauczyciel odbierze od

niego pracę.

8. Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania.
9. Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
9. Po zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj aż nauczyciel odbierze od Ciebie pracę.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Podział materiałów wg faz tworzenia publikacji obejmuje

a)

papier, tekturę i ich przetwory.

b)

materiały pierwotne i wtórne.

c)

wytwory drukowe i wykończeniowe.

d)

materiały prepress, press i postpress.

2. Graniczna gramatura pomiędzy papierem a tekturą to

a)

160 g/m

2

.

b)

225 g/m

2

.

c)

315 g/m

2

.

d)

28 g/m

2

.

3. Gramatura wyrobu papierowego to

a)

oznaczenie papieru przez producenta, odpowiadające jego grubości.

b)

masa 1 m

2

wyrobu papierowego podana w gramach.

c)

masa 1arkusza wyrobu papierowego podana w gramach.

d)

masa 1 m

3

wyrobu papierowego podzielona przez 1000.

4. Zwyczajowy podział wyrobów papierowych w przemyśle papierniczym obejmuje

a)

papier, karton, tekturę.

b)

bibułkę, papier, karton.

c)

bibułkę, papier, karton, tekturę.

d)

bibułkę, papier, karton, tekturę, preszpan.

5. Wyroby papierowe otrzymuje się z następujących surowców

a)

półproduktów włóknistych, dodatków masowych oraz pomocniczych środków
chemicznych.

b)

celulozy i pigmentów.

c)

celulozy, ligniny i barwników.

d)

półproduktów włóknistych, kredy wypełniającej oraz pigmentów barwiących.

6. Powszechnie stosowane w procesach drukarskich podłoża to

a)

papier offsetowy, papier kredowany, karton jednostronnie kryty.

b)

papier offsetowy, papier białkowany, preszpan.

c)

papier sitodrukowy, papier kredowany, tektura syntetyczna.

d)

papier typograficzny, karton polimerowy, tektura siarczynowa.

7. Barwidła stosowane w produkcji farb graficznych dzielą się na

a)

pigmenty, lakiery oraz estry zabarwiające.

b)

barwniki, oleje i lakiery barwne.

c)

barwniki, pigmenty i laki.

d)

polichlorki barwne, pigmenty i lakiery,

8. Wymień dwa podstawowe systemy barw stosowane przy produkcji farb graficznych

a)

system RGB, system Pantone.

b)

system CMYK, system Pantone.

c)

system wielokanałowy, system HKN.

d)

system Pantone, system Kolor Lab.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

9. Najczęściej występujące mechanizmy utrwalania farb graficznych na podłożu to

a)

przez absorbcję, przez odparowanie, przez napromieniowanie.

b)

przez absorbcję, przez nawilżanie, przez ozonowanie.

c)

przez proszkowanie, przez odparowanie, przez polimeryzację.

d)

przez wietrzenie, przez foliowanie, przez napromieniowanie.

10. Lakier, który najlepiej zabezpieczy druk przed czynnikami zewnętrznymi i jednocześnie

najbardziej podniesie estetykę druku to
a)

lakier UV.

b)

lakier olejowy.

c)

lakier dyspersyjny.

d)

lakier rozpuszczalnikowy.

11. W technologii drukowania offsetowego stosuję się dwa podstawowe rodzaje warstw

kopiowych
a)

fotoutwardzalne, fotorozpuszczalne.

b)

fotoutwardzalne, polimeryzowane.

c)

natryskowe, fotorozpuszczalne.

d)

organiczne, syntetyczne.

12. Powszechnie stosowane w introligatorstwie materiały pokryciowe to

a)

ekruda, płótno polimerowe, merla.

b)

tkaniny pokryciowe, syntetyczne materiały pokryciowe, okleiny papierowe, skóry
introligatorskie.

c)

merla, folie PCV, okleina kartonowa.

d)

kapitałka, tkanina bawełnina, superekruda.

13. Kleje introligatorskie mogą należeć do jednej z grup

a)

roślinne, dekstrynowe, syntetyczne.

b)

roślinne, białkowe, polimerowe.

c)

zasadowe, dekstrynowe, kauczukowe.

d)

kwasowe, węglowodorowe, syntetyczne.

14. Folie do tłoczeń w zależności od rodzaju warstwy barwnej dzielimy na

a)

pigmentowe, metaliczne i holograficzne.

b)

pigmentowe, matowe i lustrzane.

c)

kolorowe, metaliczne i drewnopodobne.

d)

samoprzylepne, barwnikowe i holograficzne.

15. Smary ze względu na konsystencję możemy podzielić na

a)

oleje lekkie, smary łagodne i smary twarde.

b)

oleje lekkie, smary stałe i smary gruboziarniste.

c)

oleje smarowe, smary półtwarde i smary utwardzone.

d)

oleje smarowe, smary stałe i smary twarde.

16. Przykłady najczęściej stosowanych w poligrafii rozpuszczalników organicznych to

a)

alkohole, estry, ketony, węglowodory.

b)

alkohole, białka, ketony, węglowodany.

c)

polimery, estry, ketony, ługi.

d)

zasady, estry, kwasy organiczne, węglowodory.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

17. śeliwa stosowane powszechnie do produkcji części maszyn poligraficznych są stopami

a)

ż

elaza i ołowiu.

b)

ż

elaza i krzemu.

c)

ż

elaza i węgla.

d)

ż

elaza i staliwa.

18. Stop drukarski, który stosowany w typografii jako forma drukowa składa się z

a)

cyny, cynku i antymonu.

b)

ołowiu, cyny i antymonu.

c)

ołowiu, cynku i chromu.

d)

ołowiu, miedzi i chromu.

19. Gumy i kauczuki znajdują zastosowanie w poligrafii jako

a)

pokrycie wałków nadających, formy fleksograficzne, obciągi drukowe.

b)

pokrycie wałków rozcierających, formy fleksograficzne, formy offsetowe.

c)

formy fleksograficzne, formy sitodrukowe, warstwy kopiowe.

d)

pokrycie wałków nadających, elementy okładek, formy rotograwiurowe.

20. Fotopolimerowe miękkie formy drukowe znajdują zastosowanie w

a)

typografii.

b)

offsecie.

c)

sitodruku.

d)

fleksografii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………........………………………………

Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów poligraficznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie oraz
zastosowanie materiałów poligraficznych”

Test składa się z dwudziestu zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 9 i 11 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

– dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
– dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,
– dobry – za rozwiązanie co najmniej 16 zadań, w tym przynajmniej jednego z poziomu

ponadpodstawowego,

– bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 19 zadań, w tym 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. d, 4. c, 5. d, 6. c, 7. a, 8. b, 9. d, 10. c, 11. a,
12. b, 13. c, 14. c, 15. a, 16. c, 17. d, 18. a, 19. c, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

( mierzone osiągnięcia uczniów)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznać papier po wskazanej
gramaturze

A

P

a

2

Określić podstawową właściwość
bibuły

B

P

a

3

Dobrać odpowiednie czynniki
klimatyzowania papieru

C

P

d

4

Obliczyć wagę określonego arkusza
papieru na podstawie gramatury

D

PP

c

5

Określić charakter operacji
wykończeniowych na podstawie
wyglądu papieru

B

P

d

6

Ocenić jakiego rodzaju papier
zastosować trzeba do wykonania
określonego wyrobu poligraficznego

D

PP

c

7

Zdefiniować barwidła wchodzące
w skład farb

A

P

a

8

Dobrać system farb odpowiedni do
wykonania druku wielobarwnego

C

P

b

9

Ustalić sposób rozwiązania problemu
zbyt wolnego schnięcia farby

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

10

Dobrać sprzęt odpowiedni, do
uszlachetniania druków lakierem UV

C

P

c

11

Dobrać materiał optymalny do
wykonania obciągu offsetowego

C

PP

a

12

Rozróżnić materiały introligatorskie
stosowane w produkcji książek

B

P

b

13

Określić operacje technologiczne,
w których niezbędne będzie
zastosowanie kleju introligatorskiego

C

P

c

14

Porównać różnego rodzaju formy
offsetowe

C

P

c

15

Dobrać odpowiedni rodzaj smaru
w określonej sytuacji technologicznej

C

P

a

16

Określić w jakich sytuacjach
technologicznych następuje
odparowanie rozpuszczalnika

B

P

c

17

Rozpoznać metale o charakterze
oleofilowym

A

P

d

18

Ocenić w jakim celu stosuje się
domieszki innych metali w stopie
drukarskim

C

P

a

19

Przyporządkować na podstawie cech
formy drukowe do odpowiednich
technik drukowania

B

P

c

20

Określić techniki drukowania,
w których stosuje się formy wykonane
poprzez polimeryzację

B

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązywania zadań testowych.
4. Rozdaj uczniom przygotowane dla nich materiały (instrukcję, zestaw zadań testowych,

kartę odpowiedzi).

5. Udziel odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6. Przypomnij o upływającym czasie na 10 i 5 minut przed zakończeniem sprawdzianu.
7. Po zakończeniu testu przed czasem uczeń podnosi rękę i czeka aż nauczyciel odbierze od

niego pracę.

8. Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania.
9. Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1) Przeczytaj uważnie instrukcję.
2) Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3) Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4) Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5) Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6) Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7) Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8) Na rozwiązanie testu masz 45 min.
9) Po zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj aż nauczyciel odbierze od Ciebie pracę.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Papiery to według zwyczajowego podziału wyroby papierowy o gramaturze

a) od 29 g/m

2

do

160 g/m

2

.

b) od 160 g/m

2

do

250 g/m

2

.

c) od 160 g/m

2

do

315 g/m

2

.

d) powyżej

160 g/m

2

.

2. Bibuła jest określeniem wyrobu papierowego o

a) dużej chłonności.
b) małej chłonności.
c) gramaturze dokładnie 28 g/m

2

d) porowatej powierzchni.

3. Określ jakie czynniki muszą być kontrolowane podczas klimatyzacji papieru

a) temperatura i zanieczyszczenie powietrza.
b) temperatura i ciśnienie powietrza.
c) ciśnienie i wilgotność powietrza.

d) temperatura i wilgotność powietrza.

4. Oblicz wagę arkusza B1 kartonu o gramaturze 300 g/m

2

a) 30 g.
b) 150 g.

c) 210 g.

d) 300 g.

5. Oceń jakiego typu operacjom wykończeniowym podlegał papier o gładkiej powierzchni

a) karbowaniu.
b) tłoczeniu.
c) krepowaniu.

d) satynowaniu.

6. Określić

jaki

wyrób

papierniczy

można

zastosować

do

wyprodukowania

wysokojakościowego, wielobarwnego folderu reklamowego
a) papier czerpany.
b) papier offsetowy.
c) papier dwustronnie powlekany.

d) papier syntetyczny.

7. Barwidła rozpuszczalne w spoiwie farby noszą nazwę

a) barwników.
b) pigmentów.
c) laków.

d) estrów.

8. Oceń jakiego systemu farbę użyjesz do wykonania wydruku wielobarwnego

a) system RGB.
b) system CMYK.
c) system Pantone.

d) system HKS.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

9. Problem zbyt wolnego schnięcia farby można rozwiązać poprzez

a)

rozcieńczenie jej alkoholem metylowym.

b)

dokładne rozmieszanie w wirówce.

c)

dodanie do farby pasty woskowej.

d)

dodanie do farby sykatywy.

10. Aby uszlachetniać druki przy pomocy lakieru UV musimy dysponować

a)

maszyną drukarską zwojową.

b)

lampą kwarcową.

c)

promiennikiem UV.

d)

odpowiednim podłożem przeznaczonym do uszlachetnień.

11. Przeanalizuj z jakiego materiału należałoby wykonać obciąg offsetowy

a)

guma wzmacniana tkaniną.

b)

karton odporny na rozpuszczalniki.

c)

tektura impregnowana.

d)

polimer.

12. Najbardziej odpowiednim materiałem do wzmocnienia grzbietu książki jest

a)

kapitałka.

b)

gaza introligatorska.

c)

syntetyczny materiał pokryciowy PCW.

d)

skóra wtórna.

13. Określić w jakiej sytuacji technologicznej niezbędne jest wykorzystanie kleju

introligatorskiego
a)

wykonanie oprawy zeszytowej.

b)

wykonanie oprawy bindowanej.

c)

wykonanie bloczków klejonych.

d)

wykonanie papieru firmowego.

14. Różnica pomiędzy płytą offsetową czystą a presensybilizowaną polega na tym że

a)

płyta presensybilizowana jest 3 warstwowa.

b)

płyta presensybilizowana jest o około połowę cieńsza.

c)

płyta presensybilizowana jest fabrycznie pokryta warstwą kopiową.

d)

płyta presensybilizowana wymaga odkwaszenia przed nałożeniem warstwy
kopiowej.

15. Zamknięte szybkoobrotowe przekładnie maszyn poligraficznych powinny być smarowane

za pomocą
a)

olejów smarowych.

b)

smarów stałych.

c)

smarów ochronnych.

d)

smarów twardych.

16. Pozbywanie się rozpuszczalnika z substancji przez odparowanie to metoda spotykana przy

a)

naświetlaniu płyt offsetowych.

b)

destylacji.

c)

lakierowaniu.

d)

produkcji papieru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

17. Biorąc pod uwagę kryterium rozpuszczalności warstwy kopiowe dzielą się na

a)

procesowe i bezprocesowe.

b)

metalowe i polimerowe.

c)

termorozpuszczalne i fotorozpuszczalne.

d)

fotoutwardzalne i fotorozpuszczalne.

18. Usuniecie z wody substancji nieorganicznych nazywa się

a)

demineralizacją.

b)

sublimacją.

c)

filtrowaniem.

d)

oczyszczaniem chemicznym.

19. Gumowe formy drukowe ze względu na swoją elastyczność miały swego czasu

zastosowanie w technologii druku
a)

sitowego.

b)

typograficznego.

c)

fleksograficznego.

d)

wklęsłodrukowego.

20. Zjawisko polimeryzacji substancji na skutek oddziaływania światła wykorzystujemy przy

produkcji form drukowych
a)

tylko w typografii.

b)

tylko w sitodruku.

c)

w technikach cyfrowych.

d)

praktycznie we wszystkich technikach drukowania oprócz sitodruku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………........………………………………

Charakteryzowanie oraz zastosowanie materiałów poligraficznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

7. LITERATURA

1. Ciszewski A., Radomski T., Szummer A.: Materiałoznawstwo. Wydawnictwo PW,

Warszawa 2000

2. Czichon H., Czichon M.,: Technologia form offsetowych. Oficyna Wydawnicza

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002

3. Czichon H., Jakucewicz S, Magdzik S., Mudrak E.: Formy drukowe. WSiP, Warszawa 1996
4. Gruin I.: Materiały polimerowe. Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 2003
5. Jakucewicz S.: Farby drukowe. Michael Huber Polska, Wrocław 2001
6. Jakucewicz S., Magdzik S.: Materiałoznawstwo dla szkół poligraficznych. WSiP,

Warszawa 2001

7. Jakucewicz S., Magdzik S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
8. Jakucewicz S.: Materiały samoprzylepne. Ecco Papier, Warszawa 2004
9. Jakucewicz S.: Vademecum papierów dla wydawcy. Inicjał, Warszawa 2004
10. Jakucewicz S.: Papier w poligrafii. Inicjał, Warszawa 2005
11. Jakucewicz S.: Tektury graficzne i opakowaniowe. Ecco Papier, Warszawa 2003
12. Magdzik S.: Ćwiczenia laboratoryjne z technologii introligatorstwa przemysłowego.

Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1996

13. Mały poradnik mechanika. WNT, Warszawa 1996
14. Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie ze słowackiego. COBRPP, Warszawa 2002
15. Sroka W. (red.): Poligrafia współczesna. Weka, Warszawa 2003

Literatura metodyczna
1. Arends R. I.: Uczymy się nauczać. WSiP, Warszawa 1994
2. Moos J., Koludo A. (red.): Metody aktywizujące z uwzględnieniem technologii

informacyjnej w kształceniu dorosłych. Stowarzyszenie Dyrektorów i Nauczycieli
Centrów Kształcenia Praktycznego – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Praktycznego, Łódź 2006

3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997