1

CHOROBA

PORESUSCYTACYJNA

2

Choroba poresuscytacyjna

Jest wyrazem dysfunkcji wielonarządowej

rozwijającej się w następstwie zatrzymania
krążenia i przebytej resuscytacji
krążeniowo- oddechowej.

3

Resuscytacja krążeniowo -

oddechowa

• Cel : przywrócenie krążenia spontanicznego oraz

wymuszenie efektywnego przepływu krwi w
naczyniach do momentu jego powrotu

• Efektywność : ciśnienie w aorcie podczas masażu

zewnętrznego serca :70/30 mm Hg ,

w prawym przedsionku 50/20 mm Hg , ciśnienie

perfuzji mózgowej 40/10 mm Hg

• Mechanizm do końca nie poznany – teoria pompy

płucnej i pompy sercowej

• Kontrowersje dotyczące stosowanych leków

4

Patofizjologia

• Zatrzymanie krążenia – zaburzenia perfuzji –
niedotlenienie – reperfuzja - reoksygenacja
• Aktywacja procesu zapalnego ( cytokiny,

wolne rodniki tlenowe, uaktywnienie układu
dopełniacza, aktywacja leukocytów, martwica
komórek )

5

Układ krążenia w okresie

poresuscytacyjnym

• Zaburzenia kurczliwości serca u większości

pacjentów bez względu na przyczynę zatrzymania

krążenia ( EF < 30 % ) spowodowane :

- niedokrwieniem

- nieefektywną reperfuzją w naczyniach wieńcowych ( zjawisko
no-reflow )
-zatorowością i zakrzepicą w mikrokrążeniu
-uszkodzeniem prawej komory ( defibrylacja ,
nadciśnienie płucne )
- autozatruciem ( kwasica , wolne rodniki )
-zaburzeniami regulacji nerwowej ( kardiomiopatia neurogenna)

6

Układ krążenia w okresie

poresuscytacyjnym

• Zaburzenia rytmu serca ( wędrowanie

rozrusznika, napadowa tachykardia
nadkomorowa, dodatkowe skurcze

komorowe, migotania komór )

• Hipotensja ( spadek CO, wazodilatacja –

czynniki wazoaktywne, uszkodzenie OUN )

• Hipowolemia (wzrost przepuszczalności

naczyń , wzrost Hct)

7

Układ oddechowy w okresie

poresuscytacyjnym

• Zaburzenia w bezpośrednim okresie po

resuscytacji :

-uszkodzenia mechaniczne :odma ,

krwiak jamy opłucnowej, niestabilna

klatka piersiowa, rozerwanie tchawicy

-aspiracja

-sercopochodny obrzęk płuc

8

Układ oddechowy w okresie

poresuscytacyjnym

•

Zaburzenia oddychania w pierwszych
dobach po resuscytacji:

-ALI

-ARDS
•

Późne zaburzenia oddychania:

-Respiratorowe zapalenie płuc

9

Układ nerwowy w okresie

poresuscytacyjnym

• Przetrwałe objawy neurologiczne u 75 %

pacjentów po resuscytacji

• 30 % szansy powrotu funkcji OUN u pacjentów

reagujących na ból w ciągu 1-3 h po resuscytacji

• Złe rokowanie w przypadku braku odpowiedzi

źrenic na światło w ciagu 6 h

• Stabilizacja funkcji poznawczych po 3 miesiącach

od NZK

10

Zaburzenia funkcji OUN

• Krótkotrwałe zatrzymanie krążenia :
-

przejściowa utrata przytomności ( min , godz)

-zespół amnestyczny
-encefalopatia demilinizacyjna ( rozwija się w
7-10 dni po resuscytacji : zaburzenia funkcji
poznawczych, zespół piramidowy lub pozapiramidowy,
napady padaczkowe, zespół majaczeniowy, ślepota,
zaburzenia osobowości)
-zespół zamknięcia

• Długotrwałe zatrzymanie krążenia

:

-śpiączka, przetrwały zespól wegetatywny

11

Funkcja nerek w okresie

poresuscytacyjnym

• Zaburzenia zagęszczania moczu (oliguria)
po ostrą niewydolnośc nerek z anurią
• Dysfunkcja nerek określona jako diureza

godzinowa < 0,5 ml/kg przez 2 h przy
właściwym nawodnieniu lub wzrost
stężenia kreatyniny powyżej 2 krotnej
normy laboratoryjnej

12

Zaburzenia metaboliczne

• Hiperglikemia (aktywacja układu

współczulnego)

• Insulinooporność
• Zaburzenia elektolitowe
• Immunosupresja

13

Postępowanie z pacjentem w

okresie poresuscytacyjnym

• Przyjęcie do OIT
• Monitorowanie – inwazyjne
• Stabilizacja układu krążenia

(normowolemia, normo- lub umiarkowana
hipertensja –MAP 75- 80mm Hg ,aminy
katecholowe -NA,Dobutamina, beta
blokery, blokery kanałów wapniowych)

14

Postępowanie w okresie

poresuscytacyjnym

• Stabilizacja układu oddechowego
(odbarczenie odmy, bronchofibroskopia,

drenaż klatki piersiowej, leczenie obrzęku płuc,
wentylacja mechaniczna z PEEP,

antybiotykoterapia, zapobieganie zapaleniu płuc

związanemu z wentylacją mechaniczną)

• Unikanie hiperoksji (p O2 ok. 100 mmHg) i

hiperwentylacji (p CO2 w granicach
fizjologicznych)

• Heparyny, tromboliza

15

Postępowanie w okresie

poresuscytacyjnym

• Ochłodzenie do temp. 32-34 stopnie C przez 12-

24 godz (Zalecenia Międzynarodowego Komitetu
Uzgodnieniowego ds. Resuscytacji –ILCOR)

• Leki przeciwdrgawkowe
• Neuroleptyki (haloperidol u pobudzonych, unikać

leków o działaniu cholinolitycznym –promazyna)

• Leki przeciwparkinsonowskie

(lewodopa+benserazyd lub karbidopa ,
bromokryptyna, pergolid, amantadyna )

• Leki przeciwdepresyjne

16

Postępowanie w okresie poresuscytacyjnym

• Utrzymywanie glikemii <145 mg mg% oraz

unikanie wlewów iv glukozy >5% przez pierwsze

48 godz po resuscytacji ( u pacjentów w śpiączce

dłużej )

• Leczenie przeciwbólowe
• Leczenie nerkozastępcze (hemodializa przy

ustabilizowanej funkcji układu krążenia,

hemofiltracja żylno-żylna lub hemodiafiltracja

żylno-żylna u chorych z niewydolnością

wielonarządową ) oraz unikanie leków
nefrotoksycznych (aminoglikozydy,
amfoterycyna, cyklosporyna, NLPZ, inhibitory
ACE )