NIEMCY POCZĄTEK

NIEMCY POCZĄTEK:

●

Rok 1895 – na dwa miesiące przed Lumièrami bracia Skladanowscy
prezentują „BIOSCOP” w Berlinie.

●

Do 1910 Niemcy nie posiadają przemysłu filmowego.

●

Głównie import z Francji, USA i Włoch (dużym powodzeniem cieszyły się też filmu
duńskie – Asta Nielsen).

●

Powstają pierwsze kina i sieci dystrybucyjne (Oskar Messter– prekursor wielu
nowych technik).

●

Powstają dwie pierwsze wytwórnie filmowe koło Berlina.

●

Pojawia się zjawisko „Film d’Art”

●

1913 – pojawia się film detektywistyczny – Ernest Reicher – wzorowany na Sherlocku
Holmesie.

●

1914 – wojna, jako „najpewniejszy środek zrealizowania szlachetnych zamysłów
reformatorów filmowych” – wojna uwolniła rodzimą produkcję od zagranicznej
konkurencji.

●

Październik 1914 – zamiast kronik francuskich pojawiają się ilustracje zdjęciowe
wydarzeń wojennych (statyści przebierani w mundury alianckie kapitulowali przed
żołnierzami niemieckimi) – miało to podnosić ludzi na duchu; potem wybrani
operatorzy uczestniczyli w operacjach wojskowych. Po pewnym czasie znudziło się to
ludziom – powstają liczne komedie (Ernst Lubitsch)

Oskar Messter:

●

1866–1943

●

Niemiecki pionier kinematografii

●

Od 1896 realizował pierwsze filmy niemieckie

●

W 1915 zbudował aparat fotogrametryczny do zdjęć seryjnych

Paul Wegener:

●

1874–1948

●

Niemiecki aktor, scenarzysta i reżyser filmowy

●

Statystował w teatrze, studiował prawo, pobierał lekcje gry aktorskiej

●

Występował na różnych scenach:

●

1906-1920 u M. Reinhardta w berlińskim Deutsches Theater (odtwórca ról
klasycznych, m.in. króla Edypa w tragedii Sofoklesa)

●

Na ekranie debiutował w 1913, stając się prekursorem niemieckiego ekspresjonizmu
filmowego

●

Twórca filmów fantastyki i grozy

●

Grał we własnych filmach ( Golem )

●

“Należy wyzwolić się z zależności od teatru lub powieści i tworzyć wyłącznie
środkami dostępnymi kinu, za pomocą samego obrazu. To właśnie kamera powinna

stać się prawdziwym poetą. Widz może w kinie nieustannie zmieniać punkt widzenia.
Niezliczone chwyty techniczne zastępujące aktora na ekranie podzielonym na dwie
części, nakładające się na siebie obrazy, jednym słowem technika i forma nadają
wypowiedzi właściwy sens.

●

Pomysł Golema podsunęła mu legenda opowiadana w Praskim getcie. Wszystko
zależy w tym filmie od nie ostrości obrazu. “Światło i ciemność grają w kinie tę samą
rolę jaką rytm i kadencja w muzyce. Pierwsza wersja Golema z 1914 roku zaginęła a
została tylko druga z 1920. Treść drugiej ekranizacji została jedynie zaczerpnięta ze
sfilmowanej pierwowzorze legendzie

●

Wegener oprócz światłocienia, czy raczej cienia i półmroku upodobał sobie, co z
resztą widać w Golemie mgłę. Niedookreśloność i symboliczność scen utrzymanych
w poetyce snu. To co różniło go od reszty ekspresjonistów to fakt, że mglisty mrok
przedkładał ponad kontrast. Zaprzeczał jakoby chciał zrealizować Golema w stylu
ekspresjonistycznym. Typowo ekspresjonistyczna dekoracja jest tylko fasadą spowitą
przez cienie i nie uczestniczy w całości obrazu. Ekspresja przyćmiona jest więc przez
fantazję.

●

Współreżyserował filmy:

●

Student z Pragi (1913)

●

Golem H. Galeena (1914, także aktor i współscenarzysta)

●

Golem: jak przyszedł na świat C. Boesego (1920, także aktor).

●

Samodzielnie zrealizował filmy:

●

Król gór (1916)

●

Szlarafia (1917)

●

Szczurołap z Hammeln (1918)

●

Moskwa-Szanghaj (1936, z P. Negri).

STUDENT Z PRAGI:

Reżyseria: Paul Wegener, Stellan Rye
Scenariusz: Paul Wegener, Hanns Heinz Ewers
Zdjęcia: Guido Seeber
Muzyka: Josef Weiss
Scenografia: Kurt Richter, Robert A. Dietrich
Na podstawie: poematu Alfreda de Musseta "Grudniowa noc"
Produkcja: Niemcy
Rok produkcji: 1913
Obsada: Paul Wegener, John Gottowt, Lyda Salmonova, Grete Berger, Werner Krauss

● Historia studenta, który usiłuje pozbyć się swojego cienia - odbicia w lustrze -

prześladującego od chwili, gdy sprzedał duszę diabłu Zły czarownik Scapinelli
proponuje studentowi Baldwinowi zawarcie szatańskiego paktu, pragnie otrzymać
jego lustrzane odbicie w zamian za pieniądze i zaszczyty. Ubogi student, zakochany
w pięknej hrabiance, godzi się na podpisanie paktu. Baldwin i hrabianka spotykają się
na balu. Śledzi ich zakochana w studencie Cyganka, która zawiadamia narzeczonego
hrabianki o ich miłości. Narzeczony wyzywa studenta na pojedynek. Baldwin na
prośbę ojca hrabianki postanawia oszczędzić swego przeciwnika, ale tutaj akcję
komplikuje pojawienie się sobowtóra.

● Nie tylko prawdziwy początek kina niemieckiego, ale także zwiastun jego dni

największej chwały, które nadejdą wraz z rozwinięciem się stylistyki ekspresjonizmu.

● Student Baldwin sprzedaje swe odbicie w lustrze czarownikowi, ten zaś wykorzystuje

zdobycz do stworzenia sobowtóra, który zrujnuje życie nieszczęśnika. Zewnętrznie
treść ta nie wykracza poza archetyp opowieści grozy - zawiera jednak równocześnie
zarodek fascynującego, zasadniczego dla niemieckiego kina tematu, którym jest
dwoistość natury ludzkiej i który zostanie szeroko rozwinięty w latach dwudziestych

● Jeden z pierwszych filmów, którego strona wizualna posiada własny wyraz

artystyczny

● W sensacyjnych i fantastycznych na przemian obrazach widz mógł znaleźć coś

więcej, niż tylko przyjemność dla oczu, docierała do niego jakaś prawda o życiu i
ludzkich losach.

Max Reinhardt:

●

Należał do zespołu Deutsches Theater w Berlinie.

●

Był jednym z pierwszych artystów, którzy wprowadzili postulaty Wielkiej Reformy
teatru w zakresie prymatu inscenizatora-autora widowiska teatralnego

●

Unowocześnił technikę sceniczną, zwłaszcza oświetlenie.

●

Po mistrzowsku operował tłumem na scenie.

●

Wywarł znaczny wpływ na niemieckich twórców filmowych.

●

Dla Maxa Reinhardta teatr był przede wszystkim widowiskiem. Spektaklem
utkanym z elementów ruchu, świateł i muzyki. Literackie walory dzieła, tekst
dialogów, a nawet sposób ich wypowiadania - to były niewątpliwie sprawy ważne,
ale jednak wtórne.

●

Reżyser-tradycjonalista, wierzący w słowo jako w podstawowy oręż teatralnego
oddziaływania

●

W roku 1913 Reinhardt zapragnął spróbować pracy w nowej dziedzinie i poznać
środki wyrazowe, jakie dawała mu do dyspozycji kamera zdjęciowa. Owocem tych
eksperymentów była Wyspa błogosławionych - komedia liryczno- satyryczna w
czterech częściach, nakręcona według scenariusza pisarza Alberto Kahane.

●

Reżyserował filmy:

●

Das Mirakel (1912)

●

Noc wenecka (1913)

●

Sen nocy letniej (1935)

NOC WENECKA:

Reżyseria: Max Reinhardt
Scenariusz: Carl Vollmöller
Zdjęcia: Friedrich Weinmann
Na podstawie: przedstawienia teatralnego
Produkcja: Niemcy
Rok produkcji: 1913
Obsada: Alfred Abel, Maria Carmi, Joseph Klein, Ernst Matray

●

Student Anselmus Aselmeyer przybywa do Wenecji i mimo woli bierze udział w
weselu korpulentnego kupca i jego ładnej młodej żony. Swoje wrażenie przetwarza
w nocy w mroczną senną wizję, pełną scen rozpasanej zmysłowości i namiętnej,
zabójczej zazdrości.

●

Mimo iż Reinhardt swymi inscenizacjami teatralnymi wprowadził nowe impulsy do
filmu niemego (m.in. dzięki zastosowaniu pantomimy, zainscenizowanym z ogromną

siłą wyrazu scenom masowym oraz efektownej grze świateł i cieni), jego twórczość
filmową, zdaniem współczesnych recenzentów, cechuje nijakość.