LEON KRUCZKOWSKI

„NIEMCY”

Autor na przykładzie jednej niemieckiej rodziny pokazał i skonfrontował różne postawy wobec hitleryzmu. Centralnym problemem stała się postawa profesora Sonnenbrucha. Można znaleźć tu dowody na to, co z ludzi uczyniła ideologia faszyzmu. Dialogi dramatu dają duże możliwości przedstawienia się poszczególnym postaciom. Żadna z postaci dramatu nie jest osobą szczęśliwą, każda przeżywa swój dramat.

Czas akcji przypadł na koniec września 1943 roku., a więc w tym momencie wydarzeń w Europie rozpanoszył się hitlerowski terror.

W dramacie występuje 19 osób:

• profesor Sonnenbruch

• Berta - jego żona

• Ruth - ich córka

• Willi - ich syn

• Liesel - wdowa po starszy synu Berty i profesora

• Joachim Peters - były student profesora, a obecnie zbieg z obozu

• Hoppe - woźny

• Schultz

• Juryś

• pani Soerensen

• Marika

• Tourterelle

• oficer Wermachtu

• gefreiter

• Antoni

• urzędnik policyjny

• dziecko żydowskie

• Heini

Dramat składa się z 3 aktów, a one są podzielone na odsłony. W pierwszym akcie dramat rozgrywa się w Polsce, Norwegii i we Francji. W drugim zostajemy wprowadzeni przez dramaturga do niemieckiej rodziny w Getyndze.

Profesor Sonnenbruch jest wybitnym uczonym, a w związku z tym człowiekiem myślącym, potrafiącym wytyczyć drogi rozwoju nauki, ale jest odizolowany od wszystkiego. Nie interesuje go jak są wykorzystywane jego wynalazki. Postanowił przeczekać złe czasy, nie robiąc nic dla bliźnich. Jest on odpowiedzialny za morderstwa na bliźnich pośrednio. Drobne gesty wskazują na to, że nie solidaryzuje się on z faszystami, np.: sprawa odmowy napicia się francuskiego koniaku. Lecz ten gest jest postrzegany tu jako „dziecięce dąsanie”.

Berta kocha naród niemiecki i nienawidzi wrogów. Z drugiej strony jest wielka miłość do syna. O podbitych terenach mówi, że są to „dzikie tereny” zamieszkiwane przez złych ludzi.

Ruth dobrze czuje się w Europie, gdyż jest arystokratką. Lubi ona życie na gorąco. Pomaga ukryć się Petersonowi, przez co zostaje aresztowana.

Liesel zadzwoniła po policję, nie troszczy się o nic, jest egoistyczna, okrutna, nie szanuje profesora.

Hoppe morduje żydowskie dziecko z zimną krwią, uprzednio nakarmiwszy go jabłkiem. Przed tym zdarzeniem widzimy jego człowieczeństwo, lecz szybko mija. Życie człowieka nie stanowi dla niego wartości.

Juryś jest podobny do Hoppego. Upia się aby uśpić nerwy i sumienie.

Willi okłamuje panią Soersen, przekazuje jej fałszywe wiadomości o jej aresztowanym synu w zamian za piękny drogocenny naszyjnik. Jest obojętny dla ludzkiego życia, egoistyczny.

Marika jest przerażona zachowaniem swojego kochanka - Willego, czuje się bezsilna wobec tego stanu rzeczy.

Dość dużą rolę w dramacie pełnią rekwizyty, które w „Niemcach” nabrały rangi symboli. Oto one:

Jabłko - jest to symbol dobra i zła. Zjada je przed śmiercią dziecko żydowskie. Jabłkiem później również jest obdarowany syn Hoppego.

Butelka koniaku - szlachetny trunek, który potrafi rozjaśnić umysł, pobudzić do życia, a jednak profesor odmawia wypicia jednego kieliszka.

Naszyjnik - drogocenny klejnot, który założyła matka bolejąca nad uwięzionym synem, z zamiarem podarowania go Willemu. Ozdobił on potem szyję Berty - matki mordercy.

---