BADANIE W APARACIE BEZPOŚREDNIEGO ŚCINANIA
(AB)
wg PKN-CEN ISO/TS 17892-10
Sprzęt laboratoryjny:
ż� Aparat skrzynkowy
ż� Waga laboratoryjna
ż� Przyrządy miernicze (linijka, suwmiarka)
ż� Ubijak do wyrównywania powierzchni próbki
ż� Naczynie do przygotowania próbki
ż� Parowniczka
Przebieg badania:
1. Przygotowanie próbki:
ż� próbka kwadratowa (l = 60mm)� (l = 60mm) � (wysokość H)
skrzynka aparatu 3 odczyty
ż� próbka cylindryczna średnica D, wysokość H
ż� próbka powinna być wycięta z gruntu o nienaruszonej strukturze.
2. Ważenie pustej parowniczki mc.
3. Ważenie pustej skrzynki  mt z dokładnością do 0,01 g (po skręceniu dwóch części
skrzynki za pomocą śrub mocujących oraz po umieszczeniu na dnie płytki oporowej).
4. Ułożenie gruntu w skrzynce przy użyciu niewielkiego ubijaka.
5. Ważenie skrzynki z próbką gruntu  mmt z dokładnością do 0,01 g.
6. Pomiar w 3 różnych miejscach wysokości próbki hi przy użyciu suwmiarki.
7. Umieszczenie skrzynki w mechanizmie aparatu (po nałożeniu na wierzchu próbki
drugiej płytki oporowej i nakładki przenoszącej obciążenie pionowe).
8. Nałożenie ramy obciążającej z wieszakiem na przygotowaną wcześniej skrzynkę z
próbką, dosunięcie skrzynki do trzpienia dynamometru, wyjęcie śrub mocujących
dwie części skrzynki.
9. Przyłożenie obciążenia normalnego � (stałe obciążenie w trakcie badania).
10. Ścinanie próbki przy stałej prędkości np.1.0 mm/min (przemieszczenie się jednej
połówki aparatu względem drugiej połowy).
11. Notowanie odczytów co 0.5; 1.0; 1.5 [mm] itd. -  s (przesunięcie):
ż� odczyty z czujnika dynamometru -  a .
12. Koniec I etapu badania  gdy wartość siły ścinającej w 3 kolejnych odczytach
pozostaje stała lub zmniejsza się.
13. Zdjęcie skrzynki z aparatu i unieruchomienie jej za pomocą śrub.
14. Porysowanie gruntu nożem, a następnie wyrównanie powierzchni próbki.
15. Analogiczne dwukrotne przeprowadzenie badania począwszy od pkt.6 do pkt.14.
16. Przełożenie do zważonej wcześniej parowniczki całego gruntu ze skrzynki.
17. Ważenie parowniczki z gruntem wilgotnym  m1 oraz z gruntem suchym po
wysuszeniu gruntu do stałej masy  m2.
Zestawienie wyników badania:
stała aparatu  x = & & & &
mt = & & & [g]
mmt = & & & [g]
mc = & & & [g]
m1 = & & & [g]
m2 = & & & [g]
Obliczenia:
�� Masa szkieletu gruntowego
md  masa szkieletu gruntowego [g]
m2  masa parowniczki z gruntem suchym [g]
mc  masa pustej parowniczki [g]
�� Początkowa gęstość szkieletu gruntowego
A  pole próbki [cm2]
H0  początkowa wysokość próbki [cm]
�� Początkowa gęstość objętościowa
m0  początkowa masa próbki [g]
mmt  masa skrzynki z gruntem wilgotnym [g]
mt  masa pustej skrzynki [g]
�� Początkowy wskaz
nik porowatości
�s  gęstość właściwa / przyjąć �s = & & & [g/cm3] /
�� Wilgotność końcowa
m1  masa parowniczki z gruntem wilgotnym [g]
m2  masa parowniczki z gruntem suchym [g]
mc  masa pustej parowniczki [g]
�� Naprężenie ścinające
P  siła ścinająca pozioma [kN]
A  początkowe pole próbki [m2]
�� Siła ścinająca pozioma
a  wartość odczytana z dynamometru [-]
x  stała aparatu [kN/dz]
Zestawienie w tabeli wartości �(i) i �(i).
Oznaczenie kąta tarcia Ć w funkcji wskaz
nika porowatości:
ż� Sporządzenie wykresu zależności wytrzymałości na ścinanie �f względem
początkowego wskaz
nika porowatości e0.
ż� Wyznaczenie kąta tarcia Ć dla dowolnego wskaz
nika porowatości
/ założenie: c = 0 /.