Koszty, Straty / Przychody, Zyski

1

Koszty i straty - to uprawdopodobnione zmniejszenie w okresie sprawozdawczym korzyści

ekonomicznych, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości

zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego w inny sposób niż

wycofanie środków przez właścicieli.

Przychody i zyski - to uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści

ekonomicznych, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości

zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego w inny sposób niż wniesienie

środków przez właścicieli.

Klasyfikacja kosztów

⇒

ze względu na sposób odnoszenia kosztów na wytworzone produkty:

- koszty bezpośrednie,

- koszty pośrednie;

⇒

z punktu widzenia zależności kosztów od rozmiaru działalności:

- koszty stałe,

- koszty zmienne.

Warianty ewidencji kosztów:

układ rodzajowy kosztów - Zespół 4,

układ funkcjonalny kosztów - Zespół 5,

układ rodzajowy kosztów i układ funkcjonalny kosztów.

Układ rodzajowy kosztów

Amortyzacja,

Zużycie materiałów i energii,

Usługi obce,

Podatki i opłaty,

Wynagrodzenia,

Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,

Pozostałe koszty rodzajowe.

Koszty, Straty / Przychody, Zyski

2

Amortyzacja

Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do

używania, a jej zakończenie nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów

amortyzacyjnych (umorzeniowych) z wartością początkową środka trwałego.

Odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) od środka trwałego dokonuje się drogą

systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres

amortyzacji.

Na okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego wpływają w szczególności:

liczba zmian, na których pracuje środek trwały,

tempo postępu techniczno-ekonomicznego,

wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych

produktów,

prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,

przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.

Metody amortyzacji:

metoda amortyzacji równomiernej (liniowa),

metoda amortyzacji nierównomiernej (degresywna),

metody uproszczone.

Metoda liniowa

Ar = Wp * A%

lub

Ar = Wp/t

gdzie: Ar - amortyzacja roczna

Wp - wartość początkowa

A% - roczna stopa amortyzacji (100/t)

t - okres ekonomicznej użyteczność.

Koszty, Straty / Przychody, Zyski

3

Przykład

Spółka X zakupiła w lutym 200X roku środek trwały wartości 6.000 zł. Przewidywany okres

ekonomicznej użyteczności środka trwałego wynosi 4 lata. Ustalić roczną amortyzację środka

trwałego metodą liniową.

Metoda degresywna przyjmuje następujące założenia:

⇒

wysokość odpisu amortyzacyjnego oblicza się:

- w pierwszym roku używania - od wartości brutto,

- w kolejnych latach - od wartości netto,

⇒

stopa amortyzacyjna jest wielokrotnością stopy stosowanej w metodzie liniowej,

⇒

skrócenie okresu amortyzacji w stosunku do metody liniowej.

Przykład

5 marca spółka X zakupiła środek trwały o wartości początkowej 60 000 zł. Środek trwały został

przyjęty do użytkowania 9 marca. Planowany okres ekonomicznej użyteczności wynosi 10 lat. Ze

względu na zużycie ekonomiczne środek trwały będzie amortyzowany metodą odpisów

degresywnych przy współczynniku 2,0. Ustal roczne odpisy amortyzacyjne.

Rozwiązanie

A. Roczne odpisy metodą liniową

Ar = 60 000 * 10% = 6 000

B. Roczna stopa amortyzacji w metodzie degresywnej

A% = 10%*2,0 = 20%

C. Roczne odpisy metodą degresywną

1.

60 000 * 20% = 12 000 (1000 m-c)

2.

48 000 * 20% = 9 600 ( 800 m-c)

3.

38 400 * 20% = 7 680

4.

30 720 *20% = 6 144

5.

24 576 (*20% = 4 915,20) ---- 6 000

6.

18 576 --------------------------- 6 000

7.

12 576 --------------------------- 6 000

Koszty, Straty / Przychody, Zyski

4

8.

6 576 --------------------------- 6 000

9.

576 --------------------------- 576

Uproszczone metody amortyzacji

metoda amortyzacji grupowej,

metoda kosztu likwidacji,

przyspieszenie odpisów amortyzacyjnych dla określonych składników środków trwałych.

Zużycie materiałów i energii

zużycie materiałów (podstawowych, pomocniczych, biurowych, opakowań, paliwa),

zużycie energii (elektrycznej, cieplnej, gazu, wody, sprężonego powietrza).

Usługi obce

usługi transportowe,

usługi remontowe i konserwacyjne,

obróbka obca,

usługi łączności - telekomunikacyjne, pocztowe,

usługi bankowe,

usługi komunalne,

usługi w zakresie rachunkowości,

porady prawne i obsługa prawna,

usługi biurowe,

pozostałe.

Podatki i opłaty

podatek od nieruchomości,

podatek od środków transportu,

podatek od czynności cywilno-prawnych,

podatek VAT naliczony nie podlegający rozliczeniu z podatkiem

należnym, a także podatek VAT należny od usług z importu oraz

od zużycia towarów i materiałów na cele reprezentacji i reklamy,

opłaty: skarbowe, notarialne, sądowe, rejestracyjne, urzędowe,

Koszty, Straty / Przychody, Zyski

5

manipulacyjne, administracyjne.

Wynagrodzenia

wynagrodzenia osobowe, tj:

- wynagrodzenie zasadnicze,

- różnego rodzaju dodatki,

- premie i nagrody regulaminowe i uznaniowe,

- wynagrodzenia dodatkowe,

- nagrody jubileuszowe,

- odprawy emerytalne i rentowe,

wynagrodzenia bezosobowe,

honoraria

inne

Świadczenia na rzecz pracowników

składki z tytułu ubezpieczeń społecznych w części opłacanej przez pracodawcę,

odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS)

dopłaty do okresowych biletów na dojazdy do pracy,

koszty szkolenia, podnoszenia kwalifikacji,

odzież ochronna i robocza oraz inne świadczenia wynikające z przepisów BHP.

Pozostałe koszty rodzajowe

koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych,

ubezpieczenia majątkowe,

wypłaty ryczałtów za używanie przez pracowników prywatnych samochodów osobowych

wypłaty pieniężne, np. stypendia.

Koszty, Straty / Przychody, Zyski

6

Dt Wynik finansowy

Ct

( wariant porównawczy)

Koszty układu rodzajowego

Przychody ze sprzedaży

Zmiana stanu produktów ( - )

Zmiana stanu produktów ( + )

Wynik na sprzedaży

Pozostałe koszty operacyjne

Pozostałe przychody operacyjne

Wynik na działalności operacyjnej

Koszty finansowe

Przychody finansowe

Wynik na działalności gospodarczej

Straty nadzwyczajne

Zyski nadzwyczajne

Wynik finansowy brutto

Podatek dochodowy

Wynik finansowy netto

Dt Wynik finansowy Ct

( wariant kalkulacyjny)

Koszt własny sprzedaży

Przychody ze sprzedaży

Wynik na sprzedaży

Pozostałe koszty operacyjne

Pozostałe przychody operacyjne

Wynik na działalności operacyjnej

Koszty finansowe

Przychody finansowe

Wynik na działalności gospodarczej

Straty nadzwyczajne

Zyski nadzwyczajne

Wynik finansowy brutto

Podatek dochodowy

Wynik finansowy netto