Urazy kończyn
Złamanie jest to przerwanie ciągłości tkanki kostnej w wyniku urazu przekraczającego
granicę jej elastyczności.
Złamania dzieli się na:
Złamania zamknięte proste:
czyste złamanie lub pęknięcie kości.
Złamania zamknięte wieloodłamowe:
złamanie kości w wielu miejscach na raz
i na wiele części.
Złamania zamknięte typu ,,zielonej gałązki:
występuje w młodych kościach,
przeważnie u dzieci.
Złamania otwarte: rany są spowodowane
siłą uszkodzenia lub fragmentami kości
przebijającymi skórę.
Objawy:
- ból
- obrzęk
- utrudnienie ruchów
- krwawienie
- zmiana kształtu
- patologiczne ruchy
- zmiana zabarwienia skóry
- nieprawidłowe ustawienia kończyny
- widoczne w ranie odłamy kostne
Złamaniom kości mogą towarzyszyć :
wstrząs - spowodowany bólem lub utratą krwi
zatory tłuszczowe - złamania długich kości
dodatkowe zranienia - spowodowane działaniem przesuwających się odłamów kostnych
zakażenia - infekcja
Zwichnięcie - przesunięcie kości w stawie
spowodowane dużą siłą skręcenia kości do
nieprawidłowej pozycji lub gwałtownym
skurczem mięśni. Zwichnięciu może
towarzyszyć rozerwanie wiązadeł tkanki mięśniowej.
Procedura postępowania przy zwichnięciu jest taka sama jak przy złamaniach.
Skręcenie - przesunięcie kości w stawie spowodowane dużą siłą skręcenia kości do
nieprawidłowej pozycji lub gwałtownym skurczem mięśni. Skręcenie różni się tym od
zwichnięcia, że kości stawów powracają z powrotem na swoje miejsce, może temu
towarzyszyć rozerwanie wiązadeł tkanki mięśniowej. Procedura postępowania przy
skręceniu jest taka sama jak przy złamaniach z tym, że miejsce skręcenia należy
ochładzać w celu zmniejszenia obrzęku.
Postępowanie:
- ocena stanu poszkodowanego (ABC)
- zatamowanie krwotoku i zabezpieczenie przed
infekcją w przypadku złamań otwartych
- ustawienie kończyny w pozycji fizjologicznej
- unieruchomienie złamanej kończyny zgodnie
z ,,Zasadą Potta’’ przy złamaniu jednej kości unieruchamiamy dwa sąsiednie stawy, a
przy złamaniu w stawie unieruchamiamy dwie sąsiednie kości
- w celu zmniejszenia obrzęku kończynę obłożyć
zimnymi okładami
- zabezpieczyć poszkodowanego przed utratą
ciepła i przegrzaniem
- powiadomić pogotowie ratunkowe
- nie podawać poszkodowanemu płynów i pokarmu
- niezbędne jest wsparcie psychiczne (nie pozostawiać poszkodowanego bez opieki)
- zachować szczególną ostrożność podczas transportu
Złamanie zamknięte - unieruchomienie w pozycji fizjologicznej
Złamanie otwarte - opatrunek i unieruchomienie w pozycji fizjologicznej
Skręcenie - unieruchomienie w pozycji fizjologicznej
Zwichnięcie - unieruchomienie w pozycji optymalnej dla poszkodowanego
Uwaga!!! W razie niemożliwości nadania pozycji fizjologicznej należy unieruchomić
złamania w pozycji zastanej.
Bibliografia: Stany Zagrożenia Życia pod redakcją Witolda Jurczyka i Andrzeja Łakomego.