35 minut

I
1. Proszę przeczytać tekst i zaznaczyć, czy podane pod tekstem zdania są
prawdziwe (P), czy fałszywe(F), zgodnie z przykładem.

………/ 3 p. (6 x 0,5)

Zamiast codziennych zastrzyków wystarczy porcja sałaty, która dostarczy choremu na

cukrzycę odpowiednią dawkę insuliny. Tak może wyglądać przyszła terapia diabetyków –
twierdzi prof. Henry Daniell z University of Central Floryda. Uczony za pomocą technik
inżynierii genetycznej wyhodował tytoń z genem produkcji insuliny. Sproszkowany preparat
roślinny podawał myszom chorym na cukrzycę. Po 8-tygodniowej kuracji zmierzył u gryzoni
ilość cukru we krwi. Jego poziom był w normie – leczenie okazało się skuteczne. Zdaniem
uczonego podobną terapię będzie można zastosować u ludzi. Uczony planuje zastąpić tytoń
sałatą.

Zdanie

P

F

0. Amerykański uczony chce pomóc ludziom chorym na cukrzycę.

+

1. Sałata ma zastąpić insulinę.
2. Poziom cukru we krwi gryzoni nie zmienił się.
3. Gen produkcji insuliny jest w sałacie.
4. Na cukrzycę chorują także myszy.
5. Kuracja polegała na podawaniu sproszkowanej sałaty.
6. Leczenie mysz dało pożądany efekt.

2. Proszę przeczytać tekst i wybrać właściwą odpowiedź. Tylko jedna z nich
jest prawdziwa.

………/ 3 p. (6 x 0,5)

Praca w systemie zmianowym może być przyczyną nie tylko bezsenności, lecz także

depresji, stanów lękowych i zachowań agresywnych. To skutek niedoboru serotoniny,
związku regulującego emocje, nastroje i sen – twierdzą naukowcy z Universidad de Buenos
Aires. Uczeni doszli do takich wniosków po przebadaniu 683 mężczyzn, z których 437
pracowało w dzień, a 246 w systemie zmianowym. U pracowników zmianowych stwierdzono

ROZUMIENIE TEKSTU PISANEGO

C1

(Reading Comprehension)

mniej serotoniny we krwi niż u zatrudnionych w dzień. Naukowcy mają nadzieję, że wyniki
ich badań pomogą opracować skuteczne metody leczenia wymienionych zaburzeń.

1. Praca na zmiany może wywołać:
a) strach i agresję;
b) stany pobudzenia i brak apetytu;
c) depresję i impotencję.

2. Co może powodować zbyt mała ilość serotoniny?
a) stany lękowe;
b) kłopoty trawienne;
c) naukowcy nie znają odpowiedzi.

3. Ci, którzy nie pracują w nocy, mają:
a) więcej serotoniny we krwi;
b) mniej serotoniny we krwi;
c) naukowcom nie udało się tego jednoznacznie stwierdzić.

4. Badania naukowców mają na celu:
a) opracowanie zasad działania serotoniny;
b) opracowanie odpowiednich metod leczenia;
c) zlikwidowanie systemu zmianowego.

5. Przebadani ludzie to:
a) w większości osoby pracujące w systemie zmianowym;
b) w większości ludzie pracujący w nocy;
c) w większości osoby pracujące w dzień.

6. Praca w systemie zmianowym jest:
a) korzystniejsza dla naszego organizmu;
b) pozostaje bez wpływu na nasz organizm;
c) wpływa ujemnie na nasz organizm.

3. Proszę połączyć fragmenty zdań z kolumny A z odpowiednimi
fragmentami z kolumny B, zgodnie z przykładem.

………/ 2 p. (4 x 0,5)

A.

0.

Alkohol chroni przed chorobami serca, …

2….

1. Już półlitrowa butelka piwa lub duża szklanka wina wypijane codziennie… ….
2. Im więcej alkoholu spożywamy, …

….

3. Tak wynika z ogólnoeuropejskich badań….;

….

4. Trwały one sześć lat ….. ;

….

B.

1. i objęły 480 tysięcy osób.;
2. ale może wywołać raka jelita grubego.;
3. zwiększają ryzyko wystąpienia tego nowotworu.;
4. opublikowanych w „International Journal of Cancer”.;
5. tym ryzyko większe.

4. Proszę użyć wyrazów z ramki, żeby uzupełnić tekst, zgodnie z
przykładem.

………/ 5 p. (10 x 0,5)

stamtąd, wdechem, drogi, cząsteczki, drukarki, budowy, mogą, wraz, solidnie,

najgłębszych, ostrzega

Niektóre……drukarki………. laserowe uwalniają drobne ……………….., które

………….. podrażniać …………… oddechowe – twierdzi prof. Lidia Morawska z
Queensland University of Technology. Te ultradrobne cząsteczki …… z ………………..
mogą dostawać się do …………………… części płuc, a ……………… do krwi -
………………. Morawska. Naukowcy nie znają ich ……………… chemicznej. Zalecają
jednak, aby ……………. wietrzyć biura.

5. Podane wyżej teksty pochodzą z działu Laboratorium. Proszę dopasować
tytuł do każdego z tekstów. Jeden z tytułów jest zbędny.

………/ 2 p. (4 x 0,5)

A) Bezsenny system;
B) Wróg jelit;
C) Szkodliwe drukarki;
D) Pokonać raka;

E) Tytoń z insuliną.

Tekst nr 1 ………;
Tekst nr 2 ………;
Tekst nr 3 ………;
Tekst nr 4 ………

(źródło tekstów: Newsweek 2007, nr 33)

II
1. Proszę przeczytać tekst i zaznaczyć, czy podane pod tekstem zdania są
prawdziwe (P), czy fałszywe(F).

………/ 10 p. (20 x 0,5)

Ja wam pokażę!

Ile trzeba przeżyć, by napisać książkę? Ile poczuć, doświadczyć? Ile razy kochać i

nienawidzić? Katarzyna Grochola ma za sobą dwa małżeństwa, kilka mniej i bardziej
udanych związków. Nie lubi o nich mówić. Dotyczą dwóch osób, więc po co ranić. Mimo
upadków zawsze chce się jej zaczynać od nowa. Ja wam pokażę – mówi wtedy. Pracuje jako:
aktorka, sekretarka, sprzątaczka, dyrektorka składu celnego, jest współwłaścicielką firmy
sprowadzającej tkaniny, buty. Gdy spółka bankrutuje, kupuje komputer. Przepisuje tabele,
prace magisterskie, w końcu zostaje korektorką w magazynie. Zaczyna też odpowiadać na
listy czytelniczek. A dla siebie pisze pamiętniki. Żyje z córką od pierwszego do pierwszego. Z
jednym serkiem w lodówce, czasem płacze z zimna.
- Bywały takie dni, że wkładałam gazetę w buty, żeby nogi nie przemokły i nie przemarzły –
wspomina. – Modliłam się, żeby tylko nie przejechał mnie samochód albo kolejka podmiejska
nie wypadła z szyn. Znajdą mnie ranną lub zabitą i odkryją papiery w butach. Co za wstyd.

Kiedyś miała przy sobie 220 złotych do końca miesiąca. Pewnego dnia wchodzi do

sklepu hinduskiego, kupuje dwie sukienki za 160 złotych. Potem w księgarni „Strach przed
lataniem” Eriki Jong za 22 zł. Zostaje jej 38 zł. Z tymi pieniędzmi idzie do kasyna, gra przez
30 minut i … wygrywa – dokładnie tyle, ile wydała. – Ze zdziwienia, a może i strachu
ścierpła mi skóra – wspomina – Znów los dał o sobie znać. Zwrócił co do grosza, a sukienki
podarował.

Mieszka wtedy pod Warszawą. Jest po drugim rozwodzie, nie ma swojego mieszkania,

ale postanawia nie wracać do miasta. Dorota właśnie zdaje do liceum i mówi do mamy: Nie
chcę być twoją walizką. Zbuduj nam dom. Wiele innych kobiet usiadłoby i płakało, ale nie
ona. Piętrzące się trudności to dla niej twórcze wyzwanie. – Co we mnie uderza, potem i tak
stawia na nogi.

Choroba, rozstanie, bieda zmieniają się w końcu w dobro. Miałam 40 tysięcy złotych i

postanowiłam zbudować dom. Kupiłam kawałek pola z truskawkami, niedaleko działki

przyjaciół. – Budowałam sama, przy pomocy jednego murarza – mówi – pierwszym
prezentem, jaki dostałam w nowym domu, była motyka. Symbol porywania się na słońce.
Gdyby nie przyjaciele, samej byłoby mi trudno, pomagali w budowie, dawali dach nad głową,
dokarmiali.

Ma wreszcie swoje miejsce na ziemi. Wprawdzie wielkości 50-metrowego

mieszkania, ale nie jest zależna od nikogo. Widzi, że słowa: Ja wam pokażę! mają sens.
Kłębią się w niej jednak emocje. Chce pozbyć się trującego jadu zdrady, pogodzić z
odejściem mężczyzn z jej życia. Pisze pierwszą książkę „Przegryźć dżdżownicę”. Nie zarabia
na niej, ale powieść i tak zmienia jej życie. Przełamuje strach przed pisaniem.

(źródło: Pani 2004, nr 8 – fragmenty)

Zdanie

P

F

0. Katarzyna Grochola jest obecnie niezależna.

+

1. Pierwsza książka nie przyniosła sukcesu finansowego.
2. Katarzyna Grochola wstydziła się swojej biedy.
3. Grochola wykonywała wiele zawodów.
4. Katarzyna Grochola zajmowała się komputeropisaniem.
5. Dom zbudowała pisarka sama.
6. Ostatnie pieniądze Grochola przegrała kiedyś w kasynie.
7. Grochola poprawiała teksty w magazynie.
8. Gazety w butach miały chronić przed deszczem i zimnem.
9. Im więcej trudności, tym bardziej Grochola się mobilizuje do walki.
10. Katarzyna Grochola nigdy nie obawiała się pisania powieści.
11 W lodówce pisarki często nie było prawie nic do jedzenia.
12. Polska pisarka niechętnie opowiada o swoim życiu osobistym.
13. W kasynie Katarzyna Grochola dostała tyle, ile wydała na książkę.
14. Córka Grocholi nie chciała ciągle przenosić się z miejsca na miejsce.
15. Polska pisarka była dwa razy zamężna.
16. Grocholi zdarza się użalać nad sobą.
17. Dom pisarka wybudowała z dala od działki przyjaciół
18. Grochola postanowiła nie wracać do miasta, bo nie miała wówczas
własnego mieszkania.
19. W czasie pracy w gazecie Grochola pisała powieści do szuflady.
20. Ja wam pokażę oznacza, że Grochola nie ma zamiaru się poddać.

2. Proszę wybrać właściwą odpowiedź. Tylko jedna z nich jest prawdziwa.

………/ 3 p. (6 x 0,5)

1. Od pierwszego do pierwszego żyje ten…:
a) kto, nie otrzymuje wynagrodzenia;
b) komu nie wystarcza pieniędzy;
c) ten, kto nie ma stałego miejsca pracy.

2. Skóra ścierpła temu…:
a) kogo zbito;
b) kto się spocił;
c) kogo ogarnęło przerażenie.

3. Zwrócić co do grosza oznacza:
a) pożyczyć pieniądze;
b) oddać wszystkie pieniądze;
c) nie mieć pieniędzy.

4. Staje na nogi ten, kto:
a) wygrał dużą sumę pieniędzy;
b) kto pokonał trudności;
c) kto stracił władzę w nogach pod wpływem emocji.

5. Dać komuś dach nad głową to znaczy:
a) zapewnić komuś schronienie;
b) mieszkać z kimś;
c) zapewnić komuś utrzymanie.

6. Porywać się z motyką na słońce oznacza:
a) nie podejmować żadnych działań;
b) podejmować wyzwania przekraczające czyjeś możliwości;
c) być wyczerpanym długim dążeniem do celu.

Razem: ………… / 28 punktów