SPÓŁDZIELNIE
SOCJALNE
PAULINA ROGALA
HELENA ZAWIŁA
PLAN PREZENTACJI:
1) Spółdzielnia socjalna"PRZYSTAŃ" w Poznaniu
2) Wielobranżowa Spółdzielnia Socjalna
"EDU – projekt" w Wadowicach
3) Podstawy prawne
a) Jak założyć spółdzielnię socjalną?
b) Statut spółdzielni socjalnej
c) Gdzie rejestruje się spółdzielnie socjalną?
d)
Władze spółdzielni socjalnej
e) Finanse
4)Problemy i ułatwienia Spółdzielni socjalnych
5)Spółdzielnie socjalne w Unii Europejskiej i w Polsce
Spółdzielnia Socjalna "Przystań"
1. Powstała w 2005 roku dzięki dotacji na rozwój przedsiębiorstwa z
Powiatowego Urzędu Pracy oraz dofinansowaniem z środów Unii
Europejskiej
2. Spółdzielnia socjalna to wyjątkowy podmiot gospodarczy. Łączy w
sobie
cechy przedsiębiorstwa i organizacji pozarządowej. Cechą
odróżniającą
spółdzielnię socjalną od przeciętnego podmiotu gospodarczego jest
nadrzędność celów społecznych nad maksymalizacją zysków.
Głównym celem spółdzielni jest zapewnienie pracy swoim członkom.
Spółdzielnie socjalne istnieją, aby umożliwić osobom zagrożonym
bezrobociem alternatywną formę podjęcia pracy. Praca w spółdzielni
daje im nie tylko możliwość podjęcia zatrudnienia, lecz jest również
szansą na zdobycie doświadczenia, pewności siebie, podniesienia
kwalifikacji, samorealizacji oraz rozwoju zawodowego , społecznego i
osobistego.
Wielobranżowa Spółdzielnia Socjalna "EDU – projekt"
w Wadowicach
-rozpoczęła swoją działalność w dniu 01.09.2010r
Cele Spółdzielni
1)Przywrócenie na rynek pracy jej członków, poprzez prowadzenie
wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o ich osobistą pracę.
2)Spółdzielnia podejmuje działania mające na celu odbudowanie i
podtrzymanie u członków spółdzielni umiejętności uczestnictwa w życiu
społeczności lokalnej
3)Działania służące odbudowaniu i podtrzymaniu zdolności do
samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy.
4)Prowadzenie działalności społecznej i kulturalno-oświatowej na rzecz
swoich członków oraz społeczności lokalnej, a także działalności społecznie
użytecznej w sferze działań publicznych określonych w ustawie o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
źródło:
Podstawy prawne
Podstawowym aktem prawnym regulującym działanie spółdzielni socjalnych
jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz.
U. Nr 94, poz. 651).
Pierwsza zasada: dobrowolnego i otwartego członkostwa
Spółdzielnie są organizacjami dobrowolnymi, otwartymi dla wszystkich
osób, które są zdolne do korzystania z ich usług oraz gotowe są ponosić
związaną z członkostwem odpowiedzialność, bez jakiejkolwiek
dyskryminacji z powodu różnicy płci, społecznej, rasowej, politycznej
czy religijnej.
Druga zasada: demokratycznej kontroli członkowskiej
Spółdzielnie są demokratycznymi organizacjami kontrolowanymi przez
swoich członków, którzy aktywnie uczestniczą w określaniu swojej
polityki i podejmowaniu decyzji. Mężczyźni i kobiety pełniący funkcje
przedstawicielskie z wyboru są odpowiedzialni wobec członków. W
spółdzielniach szczebla podstawowego członkowie mają równe prawa głosu (jeden
członek - jeden głos), zaś spółdzielnie innych szczebli również
zorganizowane są w sposób demokratyczny.
Zasada "jeden członek - jeden głos" jest praktycznym potwierdzeniem
tezy, iż spółdzielnie są zrzeszeniami osób, a nie kapitału, gdyż w
trakcie walnego zgromadzenia każdy członek spółdzielni posiada jeden
głos, niezależnie od ilości posiadanych udziałów.
Trzecia zasada: ekonomicznego uczestnictwa członków
Członkowie uczestniczą w sposób sprawiedliwy w tworzeniu kapitału swojej
spółdzielni i demokratycznie go kontrolują. Co najmniej część tego
kapitału jest zazwyczaj wspólną własnością spółdzielni. Jeżeli
członkowie otrzymują jakąś rekompensatę od kapitału wniesionego jako
warunek członkostwa, jest ona zazwyczaj ograniczona. Członkowie
przeznaczają nadwyżki na jeden lub wszystkie spośród następujących
celów: na rozwój swojej spółdzielni, jest to możliwe przez tworzenie
funduszu rezerwowego, z którego przynajmniej część powinna być
niepodzielna; na korzyści dla członków spółdzielni proporcjonalnie do
ich transakcji ze spółdzielnią; na wspieranie innych dziedzin
działalności zaaprobowanych przez członków.
Czwarta zasada: autonomii i niezależności
Spółdzielnie są autonomicznymi organizacjami wzajemnej pomocy
kontrolowanymi przez swoich członków. Jeżeli zawierają
porozumienia z
innymi organizacjami, włączając w to rządy, lub pozyskują swój
kapitał z
zewnętrznych źródeł, to czynią to tylko na warunkach
zapewniających
demokratyczną kontrolę przez swoich członków oraz zachowanie
swojej
spółdzielczej autonomii.
Piąta zasada: kształcenia, szkolenia i informacji
Spółdzielnie zapewniają możliwość kształcenia i szkolenia swoim
członkom, osobom pełniącym funkcje przedstawicielskie z wyboru,
menedżerom i pracownikom tak, aby mogli oni efektywnie
przyczyniać się
do rozwoju swoich spółdzielni. Informują one ogół społeczeństwa, a
zwłaszcza młodzież i osoby kształtujące opinię społeczną, o istocie
spółdzielczości i korzyściach z nią związanych.
Szósta zasada: współpracy między spółdzielniami
Spółdzielnie w najbardziej efektywny sposób służą swoim
członkom i
umacniają ruch spółdzielczy poprzez współpracę w
ramach struktur
lokalnych, krajowych, regionalnych i międzynarodowych.
Siódma zasada: troski o społeczność lokalną
Spółdzielnie pracują na rzecz właściwego rozwoju
społeczności lokalnych,
w których działają, poprzez prowadzenie polityki
zarobkowej. Zasady te
mają swoje odzwierciedlenie w ustawie Prawo
spółdzielcze z 16 września
1982 r.
Jak założyć spółdzielnię socjalną?
Założyć spółdzielnię socjalną może grupa licząca minimum 5 osób.
Potencjalni członkowie założyciele to osoby:
1. bezrobotne, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia
2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
2. osoby wymienione w art. 1 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 7 Ustawy z dnia 13
czerwca 2003
r. o zatrudnieniu socjalnym, czyli osoby:
a. bezdomne realizujące indywidualny program wychodzenia z
bezdomności,
w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej,
b. uzależnione od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii
w
zakładzie
lecznictwa odwykowego,
c. uzależnione od narkotyków lub innych środków odurzających, po
zakończeniu
programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej,
d. chore psychicznie, w rozumieniu przepisów
o ochronie zdrowia psychicznego,
e. zwalniane z zakładów karnych,
mające trudności w integracji ze środowiskiem,
f. uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu
przepisów o pomocy społecznej, które podlegają wykluczeniu
społecznemu i ze względu na swoją sytuację życiową
nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich
podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji
powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej
lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym,
społecznymi rodzinnym;
3. niepełnosprawne, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r.
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób
niepełnosprawnych
.
Statut spółdzielni socjalnej musi zawierać niezbędne elementy, którymi
są:
1)nazwa spółdzielni zawierająca oznaczenie "Spółdzielnia Socjalna" (ze względów
praktycznych do tych słów warto dodać nazwę własną odróżniającą od innych tego
typu jednostek, np. Spółdzielnia Socjalna "Dedal"),
2) przedmiot działalności spółdzielni (działania wykonywane w ramach działalności
gospodarczej wymienione zgodnie z kategoriami opisanymi w Polskiej Klasyfikacji
Działalności oraz informacja, że spółdzielnia działa na rzecz reintegracji społecznej i
zawodowej można, ale nie jest to konieczne szczegółowo określić zadania
wykonywane w tym zakresie),
3)teren działania (obszar, w obrębie którego spółdzielcy mają zamiar sprzedawać
towa ry czy usługi, np. gmina czy też cały kraj) i siedziba (wystarczy podać
miejscowość, w której będzie mieściła się siedziba); czas trwania, o ile spółdzielnia
została założona na czas określony,
4) prawa, obowiązki oraz zasady przyjmowania, odwoływania, wykreślania czy
wykluczania członków spółdzielni socjalnej,
5) zasady wyboru, odwoływania oraz kompetencje władz spółdzielni socjalnej, w tym:
zarządu (organ reprezentujący spółdzielnię), walnego zgromadzenia członków
(wszyscy członkowie spółdzielni) oraz rady nadzorczej (organ kontroli wewnętrznej ;
wybierany, jeśli liczba członków jest większa niż 15 osób),
6) zasady wprowadzania zmian w statucie (decyzję o zmianie podejmuje walne
zgromadzenie członków2),
Gdzie rejestruje się spółdzielnie socjalną?
Spółdzielnie socjalną rejestruje się w Krajowym Rejestrze
Sądowym w rejestrze przedsiębiorców. Oddziały KRS
znajdują się we wszystkich miastach wojewódzkich.
Dokumenty rejestracyjne należy złożyć w KRS właściwym
ze względu na siedzibę spółdzielni socjalnej. Za
rejestrację spółdzielni socjalnej odpowiedzialny jest
zarząd.
Władze spółdzielni socjalnej:
Walne zgromadzenie jest najwyszym organem spółdzielni. Zasada, zgodnie z którą
jednemu członkowi przysługuje tylko jeden głos, uniemożliwia zdominowanie
procesu podejmowania decyzji przez jednego współwłaściciela. Gwarantuje ona
wszystkim członkom jednakowy wpływ na decyzje.
W walnym zebraniu założycielskim uczestniczą wszyscy członkowie – założyciele.
Walne zebranie jest protokołowane, a w trakcie jego trwania podejmowane są
uchwały o:
a) powołaniu spółdzielni socjalnej,
b) przyjęciu statutu,
c) powołaniu organów spółdzielni: zarządu oraz rady nadzorczej (w przypadku
spółdzielni liczącej więcej niż 15 członków)
Zarząd spółdzielni, który kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na
zewnątrz (Art. 48 ustawy Prawo spółdzielcze z 16 września 1982 r. ze zm.) W
przypadku zarządu jednoosobowego oświadczenia woli w imieniu spółdzielni może
składać także dwóch pełnomocników. Jeśli zarząd spółdzielni jest wieloosobowy,
prawo reprezentacji przysługuje łącznie dwóm członkom zarządu lub członkowi
zarządu z pełnomocnikiem. Rada nadzorcza, która sprawuje kontrolę i nadzór nad
działalnością spółdzielni. W spółdzielniach socjalnych, w których liczba członków
spółdzielni jest mniejsza niż 15 nie powołuje się Rady nadzorczej, a prawo kontroli
działalności spółdzielni przysługuje każdemu członkowi (art. 7 ust. 2. ustawy z 27
kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych).
Źródło:
Finanse
Środkami z Funduszu Pracy dysponują samorządy
wojewódzkie i powiatowe. Dlatego też w przypadku
tworzenia spółdzielni socjalnej należałoby zgłosić się do
powiatowego urzędu pracy (PUP). Osoby bezrobotne,
starające się o wsparcie finansowe z Funduszu Pracy
na stworzenie kapitału początkowego zakładanej
spółdzielni socjalnej, jak i osoby bezrobotne
przystępujące do spółdzielni, powinny ubiegać się o tę
pomoc przed powstaniem spółdzielni lub przed
przystąpieniem do niej.
1. Biurokracja - skomplikowane procedury i formalności - np. konieczność
prowadzenia tzw. pełnej księgowości - wiążą się z dodatkowymi kosztami,
jakie muszą ponosić spółdzielnie.
2. trudności w uzyskaniu dotacji
3. brak zwolnień z opłat ZUS
4. brak innych źródeł dofinansowania i kpl. brak zainteresowania ze
strony Państwa, Powiatowych Urzędów Pracy, Samorządów grozi
upadłością
wielu spółdzielni socjalnych.
5.słaba promocja spółdzielni socjalnej w regionie
6. brak wiedzy zwykłych obywateli nt. spółdzielni socjalnych
Źrodło:
http://www.polanet.pl/~cogito/forum/read.php?2,6
Problemy Spółdzielni Socjalnych
Ułatwienia organizacyjne
a) tam gdzie nie ma 15 osób - członków spółdzielni socjalnej nie
powołuje się rady nadzorczej,
b) możliwość zatrudnienia osób o niezbędnych kwalifikacjach do
prowadzenia działalności spółdzielni przy relacji 1: 5 (1 "specjalista"
na 5 członków spółdzielni),
c) możliwość wykonywania pracy w spółdzielniach przez osoby
skazane, bez
prawa do członkostwa,
d) możliwość angażowania wolontariuszy,
e) możliwość refundacji składek na ubezpieczenia społeczne dla
osób
tworzących spółdzielnie,
f) spółdzielnie socjalne mogą wykonywać zadania na rzecz
administracji
publicznej na zasadach określonych w ustawie o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie.
źródło:
SPÓŁDZIELNIE SOCJALNE w Unii Europejskiej
„
W
1991
1991 roku we
Włoszech
Włoszech zaczęła obowiązywać ustawa o spółdzielniach
socjalnych, ale pierwsze
spółdzielnie socjalne de facto działały w tym kraju już kilkanaście lat wcześniej.
W
1995 roku Belgowie
wprowadzili pojęcie przedsiębiorstwa „o celach społecznie użytecznych”,
Portugalczycy koncept „spółdzielni
solidarności społecznej”,
Francja przyjęła analogiczne regulacje w 2001 roku. Ustawę o przedsiębiorstwach
społecznych wprowadzono w
2003 roku w Finlandii, a w 2005 roku we Włoszech.
W
Wielkiej
Brytanii od roku 2005 działać mogą bardzo specyficzne, niezwykle interesujące
tzw. Community Interest
Company, itd.”(w:Polski model ekonomii społecznej.
Rekomendacje dla rozwoju. Zaproszenie do dyskusji_
Praca zbiorowa
pod redakcją Piotra Frączaka i J ana J akuba Wygnańskiego)
źrodło:
„W krajach UE istnieje 132 tys. spółdzielni, które zatrudniają
2,3 mln osób. 83,5 mln ludzi związanych jest z działalnością
spółdzielni. Świetnym przykładem powodzenia spółdzielni
socjalnych są doświadczenia włoskie, gdzie w 2001 r.
działało już 5600 spółdzielni socjalnych. Od roku 1993
zauważyć można dynamiczny rozwój spółdzielni socjalnych o
charakterze reintegracji społeczno-zawodowej”
Spółdzielnie socjalne w Polsce
źródło:https://www.podlaskie.strefabiznesu.pl/artykul/podlaskie-najgorsze-na-mapie-spoldzielni-socjalnych-41370.html?destination=node/41370
z ac hodniopomors kie
pomors kie
podlas kie
maz ow iec kie
kujaw s ko-pomors kie
w ielkopolskie
lubus kie
łódz kie
0
2
4
6
8
10
12
dolnośląs kie
opolskie
ś ląskie
św iętokrzyskie
małopolskie
lubels kie
podkarpackie
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
2007
2008
2009
20109do01.
09)
2007
2008
2009
20109do01.
09)
Spółdzielnie socjalne w Polsce
●
W Polsce znajduje
się 282 Spółdzielni
Socjalnych (stan na
06.12.2010 r.)
źródło: