1
Bezpieczniki topikowe kompaktowe nowej konstrukcji o charakterystyce szybkiej gF.
3UDZLGáRZR GREUDQH EH]SLHF]QLNL WRSLNRZH VWDQRZL MHGHQ ] QDMZD*QLHMV]\FK ZDUXQNyZ
EH]SLHF]QHJR X*\WNRZDQLD L QDG]oru energii elektrycznej. W niniejszym artykule opisano
EH]SLHF]QLNL WRSLNRZH SU]HP\VáRZH QLVNRVWUDWQH R FKDUDNWHU\VW\FH F]DVRZR-SUGRZHM
szybkiej –
J),QQRZDFMWHMNRQVWUXNFMLZNáDGHNVLFKHOHNWU\F]QHSDUDPHWU\X*\WNRZHRUD]
cztery grupy wymiarowe:
WT - 00C/gF 20 A – 50 A,
WT – 00/gF 63 A – 160 A
WT – 1C/gF 20 A – 160 A
WT – 1/gF 200 A – 250 A
,Q*5RPDQ.áRSRFNL
1.
:LHONRFLZ\PLDURZHZNáDGHNWRSLNRZ\FKJ)
:NáDGNLWRSLNRZHSU]HP\VáRZHQRZHMNRQVWUXNFMLREXGRZLHNRPSDNWRZHMLFKDUDNWHU\VW\ce gF
V SU]H]QDF]RQH GR ]DEH]SLHF]DQLD SU]HZRGyZ LQVWDODFML HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK SU]HG
SUGDPL SU]HFL*HQLRZ\PL L ]ZDUFLRZ\PL 6 DSDUDWDPL ]DEH]SLHF]DMF\PL NWyUH SRZLQQ\
REVáXJLZDü W\ONR RVRE\ XSRZD*QLRQH SRQLHZD* QLH SRVLDGDM WHFKQLF]Q\FK UR]ZL]D
XQLHPR*OLZLDMF\FK LFK ]DPLDQ Z SRGVWDZDFK EH]SLHF]QLNRZ\FK :NáDGNL WRSLNRZH
kompaktowe WT-00C/gF i WT –
&J) Z RGUy*QLHQLX RG ZNáDGHN WRSLNRZ\FK :7 –00/gF i
WT –
J) SRVLDGDM NRUSXV VWHDW\WRZ\ R PQLHMV]HM V]HURNRFL FR F]\QL ZNáDGN O*HMV] L
WDV] 5R]V]HU]HQLX XOHJá ZLF DVRUW\PHQW ZNáDGHN WRSLNRZ\FK =PQLHMV]RQH Z\PLDU\
NRUSXVyZ FHUDPLF]Q\FK ZNáDGHN WRSLNRZ\FK QLH XWUXGQLDM VWRVRZDQLD LFK Z VWDQGDUGRZ\FK
SRGVWDZDFKOXEZUR]áF]QLNDFKEH]SLHF]QLNRZ\FK:NáDGNLZLHONRFL&PR*QDVWRVRZDüZ
pod
VWDZDFK ZLHONRFL QS 3. D ZNáDGNL ZLHONRFL & Z SRGVWDZDFK ZLHONRFL
QS 3. 1LH MHVW Z\PDJDQ\ WH* GRGDWNRZ\ XFKZ\W GR LFK Z\MPRZDQLD OXE ]DNáDGDQLD GR
SRGVWDZ\=QDPLRQRZD]GROQRü]ZDUFLRZDZNáDGHNWRSLNRZ\FKRFKDUDNWHU\VW\FHJ)Z\QRVL
100 kA.
2
2. Charakterystyka gF (Rys. 1)
Charakterystyka czasowo-
SUGRZDW-,ZNáDGHNJ)RSLVDQDMHVWGZLHPDOLWHUDPL]NWyU\FK
g -
R]QDF]D ]DNUHV ]GROQRFL Z\áF]DQLD ZNáDGNL :NáDGND RJyOQHJR VWRVRZDQLD NWyUHM
]GROQRü Z\áF]DQLD ]DZDUWD MHVW SRF]\QDMF RG SUGX SU]HSDODMFHJR HOHPHQW WRSLNRZ\ Z
FLJXKD*GR]QDPLRQRZHM]GROQRFL]ZDUFLRZHMZáF]QLH
F –
R]QDF]D NDWHJRUL X*\WNRZDQLD ZNáDGNL 3U]HGVWDZLRQH FKDUDNWHU\VW\NL SRV]F]HJyOQ\FK
SUGyZ]QDPLRQRZ\FKZNáDGHNJ)PDMSRVWDüSDVPRZ.D*GDFKDUDkterystyka (Rys. 2) jest
RJUDQLF]RQDGZLHPDNU]\Z\PL2GGRáX–OLQLQDMPQLHMV]\FKF]DVyZSU]HGáXNRZ\FKW
p
, od
góry -
OLQLQDMZLNV]\FKF]DVyZZ\áF]DQLDW
w
=D]QDF]RQDQDRVLRGFLW\FKZDUWRüSUGX,
nf
– jest to probierczy dolny (1,25 I
n
SUGJUDniczny, który nie powoduje przepalenia elementu
WRSLNRZHJR ZNáDGNL Z F]DVLH K /LQLD SLRQRZD RGSRZLDGDMFD ZDUWRFL ,
nf
MHVW DV\PSWRW
RJUDQLF]DMF FKDUDNWHU\VW\N SDVPRZ ZNáDGNL WRSLNRZHM :UyG FKDUDNWHU\VW\F]Q\FK
ZDUWRFLSUGXLVWQLHMHMHV]F]HSUd probierczy górny I
f
–
NWyU\PXVLSU]HSDOLüWRSLNZNáDGNLZ
F]DVLH NUyWV]\P QL* K -HJR ZDUWRü Z\QRVL ,
f
= 1,6 I
n
. W czasie projektowania instalacji
HOHNWURHQHUJHW\F]Q\FK QDOH*\ SRVáXJLZDü VL FKDUDNWHU\VW\NDPL F]DVRZR-SUGRZ\PL
pasmowymi bezpiecznikó
ZRGF]\WXMFZDUWRFLSUGyZ]JyUQHMNU]\ZHMFKDUDNWHU\VW\NLF]\OL
PDNV\PDOQH SUG\ Z\áF]DQLD :DUWRFL WH Z VLHFL 9 GR RFKURQ\ SU]HG GRW\NLHP
SRUHGQLP]DSRPRFVDPRF]\QQHJRZ\áF]DQLD]DVLODQLDSRZLQQ\E\üRGF]\WDQHGODF]DVyZ
QLH GáX*V]\FK QL* V V L V :DUWRFL WH V RGF]\WDQH ] FKDUDNWHU\VW\NL SDVPRZHM L
SU]HGVWDZLRQHZWDEHOLQU%DUG]RZD*Q\PSDUDPHWUHPRNUHODMF\PSU]\GDWQRüZNáDGNLR
charakterystyce gF do zabezpieczania obwodu jest jej
ZVSyáF]\QQLN – k. (Rys. 3) Jest to
k
URWQRüSUGX]QDPLRQRZHJRZNáDGNLWRSLNRZHMSU]\NWyU\PF]DVMHMZ\áF]HQLDMHVWNUyWV]\
RG V -DN ZLGDü QD FKDUDNWHU\VW\NDFK RUD] Z WDEHOL QU ZV]\VWNLH ZNáDGNL WRSLNRZH R
FKDUDNWHU\VW\FH V]\ENLHM J) SRVLDGDM EDUG]R QLVNL ZVSyáF]\QQLN N PD[ 'OD SUGyZ
]QDPLRQRZ\FK$GR$LNPD[GODSUGyZ$GR$5]HF]\ZLVWDZDUWRü
ZVSyáF]\QQLNDZ\QRVLN – 2,5.
2]QDF]DWR*HZNáDGNDWRSLNRZDZ\áF]\SUG]ZDUFLRZ\QLHZLNV]\QL*- 2,5) In w czasie
NUyWV]\P QL* V -HVW WR QLH]Z\NOH LVWRWQH SU]\ ]DEH]SLHF]DQLX VLHFL HOHNWU\F]Q\FK GáXJLFK
QS ZLHMVNLFK ] SU]HZRGDPL R PDá\FK SU]HNURMDFK ] WUDQVIRUPDWRUDPL R QLVNLFK PRFDFK
]ZDUFLRZ\FK JG]LH SUG\ ]ZDUFLRZH Z PLHMVFX GRü RGOHJá\P RG SXQNWX ]DVLODQLD RVLJDM
ZDUWRü QLHZLHOH ZLNV] RG SUGX ]QDPLRQRZHJR ZNáDGHN WRSLNRZ\FK NWyUH W OLQL
]DEH]SLHF]DM7DNLFKSUGyZ]ZDUFLRZ\FKZNáDGNDWRSLNRZDRFKDUDNWHU\VW\FHJ*OXELQQHMR
ZLNV]\P ZVSyáF]\QQLNX N QL* PR*H QLH Z\áF]\ü D SU]H] WR QLH ]DSHZQL VNXWHF]QHM
ochrony prze
FLZSRUD*HQLRZHM
Tabela nr 1.
In Imax dla 0,2 s Imax dla 0,4
s
Imax dla 5 s
A A
k A
k A
k
20 85
4,2 74 3,7 50
2,5
25 110
4,4 93 3,7 62,5 2,5
32 140
4,3 120 3,7 80
2,5
40 160
4,0 145 3,7 100
2,5
50 220
4,4 190 3,8 125
2,5
63 270
4,3 230 3,6 157,5 2,5
80 380
4,7 320 4,0 200
2,5
100 495
4,9 405 4,0 250
2,5
125 600
4,8 520 4,1 365
2,9
160 730
4,5 660 4,1 465
2,9
200 950
4,7 830 4,1 600
3,0
250 1460
5,8 1230 4,9 742
2,9
3
I
k =
In
Rys.2
&DáND-RXOH¶D,
2
WZNáDGHNWRSLNRZ\FKJ)
&DáND -RXOH¶D ZNáDGNL WRSLNRZHM MHVW PLDU HQHUJLL FLHSOQHM $
2
s) wydzielanej w obwodzie
GRWNQLW\P ]ZDUFLHP - E
c
=
dt
i
c
t
c
∫
0
2
(QHUJLD WD SU]HSá\ZD SU]H] EH]SLHF]QLN L SR]RVWDáH
zabezpieczone elementy obwodu. Bezpiecznik decyduje zarówno o czasie likwidacji zwarcia t
c
MDNLRSU]HELHJXSUGX]ZDUFLRZHJR7DEHODQUSU]HGVWDZLDZDUWRFLFLHSOQ\FKFDáHN-RXOH¶D
ZNáDGHNRFKDUDNWHU\VW\FHJ)
- I
2
t
p
ZF]DVLHSU]HGáXNRZ\PF]DVSU]HWU]\P\ZDQLDSU]HW*HQLD– do czasu zapalenia
VLáXNXHOHNWU\F]QHJRQDHOHPHQFLHWRSLNRZ\PZNáDGNL
- I
2
t
w
ZF]DVLHZ\áF]DQLDF]DVUR]SDGXWRSLNDL]DSáRQXáXNXHOHNWU\F]QHJR– do czasu
FDáNRZLWHJRZ\áF]HQLD]ZDUFLDSU]H]ZNáDGN
(OHPHQWWRSLNRZ\ZNáDGNL]DZLHUDZVZRMHMJHRPHWULLNLONDSU]HZ*H– miejsc o zmniejszonym
przekroju poprzecznym, przygotowanych do jego przepalenia. Przekrój poprzeczny elementu
topikowego S
z
ZPLHMVFDFKSU]HZ*HRGSRZLDGDMHJRFDáFH-RXOH¶DSU]HGáXNRZHMLGHF\GXMH
R]GROQRFLRJUDQLF]DQLDSUGX]ZDUFLDSU]H]EH]SLHF]QLN
K
S
dt
i
z
t
c
p
2
0
2
=
∫
K –
MHVW SDUDPHWUHP VWDá\P VWDá 0H\HUD NWyUD FKDUDNWHU\]XMH ZáDFLZRFL IL]\F]QH
PHWDORZHMWDP\WRSLNDPLHG]LOXEVUHEUD&LHSOQDFDáND-RXOH¶DEH]SLHF]QLNDGREU]HQDGDMH
VLDQDOL]\]ZDUFLRZHMVHOHNW\ZQRFL]DEH]SLHF]HWMGODF]DVyZNUyWV]\FKQL*V
I
Przetrzymywanie Rozpad topika
SU]HW*HQLDL]DSáRQáXNXHOHNWU
I
t
p
t
w
I
n
I
nf
5 s
I
n
I
I
I
t
p
t
w
Rys. 3
4
Tabela nr 2
00C
00
1C
1
In
ûP
I
2
t
p
I
2
t
w
ûP I
2
t
p
I
2
t
w
ûP I
2
t
p
I
2
t
w
ûP
I
2
t
p
I
2
t
w
A
W A
2
s
A
2
s W
A
2
s
A
2
s
W
A
2
s
A
2
s
W
A
2
s
A
2
s
20 3,2 390 820
3,5 390 820
25 3,9 640 1210
4,5 640 1210
32 5,1 820 2500
5,5 820 2500
40 6,0 1210 4000
6,4 1210 4000
50 7,2 2500 5750
7,9 2500 5750
63
9,5 4000 9000 10,3 4000 9000
80
10,4 5750 13700 11,2 5750 13700
100
11,2 9000 21200 12,5 9000 21200
125
14,3 13700 36000 16,7 13700 36000
160
15,1 21200 64000 21,9 21200 64000
200
26,0
36000
104000
250
31,3
64000
185000
.RRUG\QDFMD]DEH]SLHF]HWRSLNRZ\FKJ)
=DEH]SLHF]HQLDWRSLNRZHRUy*Q\FKSUGDFK]QDPLRQRZ\FKLZLHONRFLDFKSUDFXMQDMF]FLHM
Z LQVWDODFML HOHNWURHQHUJHW\F]QHM SRáF]RQH V]HUHJowo - 5\V :\ELRUF]D ZVSyáSUDFD
]DEH]SLHF]H MHVW Z SHáQL ]DSHZQLRQD ZWHG\ L W\ONR ZWHG\ JG\ VSRUyG EH]SLHF]QLNyZ
GRWNQLW\FK ]ZDUFLHP OXE SU]HFL*HQLHP Z\áF]\ EH]SLHF]QLN QDMEOL*HM ]DLQVWDORZDQ\ SU]\
PLHMVFX ]DNáyFHQLD Z\áF]DMF W\ONR XV]NRG]RQ\ RGFLQHN VLHFL SU]\ ]DSHZQLHQLX FLJáRFL
]DVLODQLD LQQ\FK REZRGyZ :\PyJ Z\ELRUF]HM ZVSyáSUDF\ ]DEH]SLHF]H Z\QLND ] QRUP ,(&
(np. IEC 269-2, IEC 269-
'ZD EH]SLHF]QLNL R WHM VDPHM FKDUDNWHU\VW\FH ZVSyáSUDFXM
Z\ELRUF]R MH*HOL LFK VWRVXQHN SUGyZ ]QDPLRQRZ\FK MHVW UyZQ\ SU]\ F]\P ZDUWRFL
SUGyZ]QDPLRQRZ\FKPXV]URVQüZNLHUXQNX]DVLODQLD
3RZ\*V]\ ZDUXQHN MHVW VSHáQLRQ\ G]LNL ZVSRPQLDQHM SRZ\*HM NRQVWUXNFML HOHPHQWyZ
WRSLNRZ\FKZNáDGHNJZDUDQWXMF\FKZ\PDJDQHZDUWRFLFDáHN-RXOH¶D:DUXQHNZ\ELRUF]RFL
]ZDUFLRZHM MHVW VSHáQLRQ\ MH*HOL FLHSOQD FDáND -RXOH¶D Z\áF]DQLD ,
2
t
w
ZNáDGNL NWyUD SRZLQQD
Z\áF]\ü–MHVWUyZQDFLHSOQHMFDáFH-RXOH¶DSU]HGáXNRZHMZNáDGNLNWyUDSRZLQQDSU]HWU]\PDü
zwarcie –
3RZ\*V]H SRND]DQR Z WDEHOL QU 8NRQ\PL liniami porównano odpowiednie
ZDUWRFLFDáHN-RXOH¶DZNáDGHNNWyU\FKSUG\]QDPLRQRZH]QDMGXMVLZVWRVXQNX
*UDILF]QDLOXVWUDFMDSRZ\*V]HJRZDUXQNXMHVWSU]HGVWDZLRQDQD5\V
Rys. 4
20A
25A
20A 32A
25A 40A
32A 50A
40A 63A
50A 80A
63A 100A
80A 125A
100A 160A
125A 200A
160A 250A
200A
250A
1
2
50A
32A
gF
gF
1,6 : 1
1
2
5
:SU]\SDGNXJG\V]HUHJRZRSRáF]RQHZNáDGNLWRSLNRZHSRVLDGDMLQQHFKDUDNWHU\VW\NLW– I
QL* J) LFK Z\ELRUF]D ZVSyáSUDFD MHVW UyZQLH* PR*OLZD DOH PXVL E\ü ]DFKRZDQ\ VWRVXQHN L
SUGyZ]QDPLRQRZ\FKMDNSRND]DQRZWDEHOL1U
Tabela nr 3
:NáDGND :NáDGND In
2
/In
1
gF
gG
1 : 1
gG
gG
1 : 1,6
gG
gF
1 : 2,5
2SLVDQHZQLQLHMV]\PDUW\NXOHZáDVQRFLLSDUDPHWU\ZNáDGHNWRSLNRZ\FKSU]HP\VáRZ\FK:7R
FKDUDNWHU\VW\FHV]\ENLHMJ)SR]ZDODMQDSU]HGVWDZLHQLHLFK]DOHWHNVSORDWDF\MQ\FK
-
QLVNDZDUWRüZVSyáF]\QQLNDN
-
L]RODF\MQHFHUDPLF]QHNRUSXV\ZNáDGHNZ\NRQDQH]RGSRUQHJRQDXGDU\PHFKDQLF]QH
steatytu
-
PQLHMV]H JDEDU\W\ NRUSXVX FHUDPLF]QHJR SU]\ & L & & PR*QD VWRVRZDü Z
UR]áF]QLNDFK&–UyZQLH*R]PQLHMV]RQ\FKZ\PLDUDFK
-
SRVLDGDMVUHEU]RQHPLHG]LDQHVW\NLQR*RZH
-
VWRVRZDQLH ZNáDGHN WRSLNRZ\FK J) – NRPSDNWRZ\FK REQL*D NRV]W Z\NRQDQLD LQVWDlacji
elektrycznej
-
QDSLFLH]QDPLRQRZHZNáDGHN9SR]ZROLáRQDX]\VNDQLHEDUG]RQLVNLFKVWUDWPRF\
DW\PVDP\PQDJU]HZDQLDû3Q–QL*V]\FKRGGRSXV]F]RQ\FKSU]H]QRUP\
-
NRQVWUXNFMDHOHPHQWyZWRSLNRZ\FK]DSHZQLDLFKRGSRUQRüQDVWDU]HQLHLSU]HFL*HQLD
NUyWNRWUZDáHDWR]NROHL]DSHZQLDVWDELOQRüFKDUDNWHU\VW\NW-,ZNáDGHN
- pakowanie po 3 szt. – udogodnienie handlowe (dla potrzeb obwodów 3-fazowych)
2JUDQLF]DQLH Z\PLDUyZ XU]G]H ]DEH]SLHF]DMF\FK MHVW NLHUXQNLHP REVHUZRZDQ\P Z
procesie projektowania i
HNVSORDWDFML LQVWDODFML HOHNWU\F]Q\FK :L*H VL WR ] NRQLHF]QRFL
]PQLHMV]DQLDPLHMVFD]DMPRZDQHJRSU]H]XNáDG\UR]G]LHOF]R–]DEH]SLHF]DMFHDW\PVDP\P
REQL*HQLDNRV]WyZZ\NRQDQLDLQVWDODFMLHOHNWURHQHUJHW\F]QHM
Rys. 1 Charakterystyki czasowo-
SUGRZHW-,ZNáDGHNWRSLNRZ\FKJ)
,Q*5RPDQ.áRSRFNL
ETI – Polam Sp. z oo.