Astma i alergiczny nieżyt nosa a nurkowanie

Zmiany stylu życia i aktywne podejście do wypoczynku zwiększyły zakres amatorsko uprawianych

dyscyplin sportowych. Jedną z nich jest nurkowanie. Dla nurkujących z maską i fajką (snoorkling)

praktycznie nie ma p-wskazań ze strony alergologa. Jeżeli jednak rozpoczynamy przygodę

z nurkowaniem z akwalungiem to stan zdrowia ma istotny wpływ na taką aktywność.

Nurkowanie rekreacyjne ogranicza się do

głębokości 40 m., przy zalecanych 30 m.

Limity dla nurkujących dzieci i młodzieży są

bardziej

rygorystyczne.

Limit

dla

najmłodszych nurków to min. 8 lat i 2 m.

głębokości (Bubblemaker). Od 10 roku życia

adepci divingu mogą schodzić do 12 m.

(Junior Open WaterDiver), a po skończeniu

12 lat do 18 m. (Open WaterDiver). Ze

wzrostem

głębokości

rośnie

ciśnienie

parcjalne wody na nasz organizm zwiększając się o 1 atmosferę na każde 10 m. słupa wody. Tak więc

na maksymalnej dla nurkowania rekreacyjnego głębokości 40 m. „ściska” nas 5 atmosfer (1 atm. na

poziomie morza + 4 atm.). Pamiętać należy, że przebywamy we wrogim środowisku z możliwością

przeżycia zapewnioną przez automat oddechowy. Prawidłowy cykl oddechowy, ze spokojnym,

kontrolowanym wdechem i wydechem zapewnia pełne bezpieczeństwo i możliwość podziwiania

uroków podwodnego świata. Niestety część schorzeń układu oddechowego stanowi przeciwskazanie

do uprawiania tego sportu.

Przeciwwskazania bezwzględne to:

•

przewlekłe stany zapalne,

•

urazy klatki piersiowej,

•

procesy włóknienia tkanki płucnej,

•

sarkoidoza i gruźlica,

•

zapalenia opłucnej ze zrostami,

•

odma samoistna,

•

zaostrzona lub ciężka astma oskrzelowa,

•

powysiłkowy skurcz oskrzeli (EIA),

•

guzy i cysty w obrębie klatki piersiowej.

Przeciwwskazaniami względnymi są przebyte w przeszłości operacje klatki piersiowej i alergiczny

nieżyt nosa. Odrębną grupę stanowią osoby z astma oskrzelową. Kwalifikując astmatyka do

nurkowania bierzemy pod uwagę jego ogólny stan zdrowia, choroby współistniejące, a przede

wszystkim czynnik zaostrzający astmę. Inaczej potraktujemy pacjenta uczulonego na bylicę,

nurkującego w Egipcie, a inaczej osobę z powysiłkowym skurczem oskrzeli potwierdzonym

spirometrycznie.

Wartościami granicznymi w badaniu spirometrycznym są:

•

FEV1/VC > 80%,

•

MEF 25, 50, 75 > 70%,

•

redukcja MEF < 10% po prowokacji,

•

redukcja PEF (FEV1) < 10% po prowokacji,

•

VC (FVC) >3l (K) > 4l (M).

Konkludując, prawidłowo kontrolowana astma oskrzelowa przy ogólnej dobrej kondycji nie stanowi

przeciwskazania do uprawiania nurkowania.

Innym problemem jest alergiczny nieżyt

nosa z towarzyszącym mu nieżytem

trąbek słuchowych. Przy zanurzaniu

ciśnienie zewnętrzne poprzez przewód

słuchowy zewnętrzny oddziałuje na

błonę bębenkową. Wyrównanie ciśnienia

następuje przez trąbki słuchowe. W

przypadku ich niedrożności można

doprowadzić do poważnego urazu błony

bębenkowej

z

jej

przerwaniem

i

zapaleniem ucha środkowego włącznie.

Stosowanie środków obkurczających jest o tyle niewskazane, że na powierzchni mija obturacja, które

może powrócić pod wodą (oziębienie, stres, wydłużony czas nurkowania) i doprowadzić do urazu. W

tych przypadkach efektywniejsze są donosowe glikokortykosteroidy, stosowane odpowiednio

wcześniej, przez dłuższy czas.

Najbardziej racjonalnym postępowaniem jest badanie przez lekarza mającego uprawnienia do

kwalifikowania do nurkowania rekreacyjnego, a wtedy bezpiecznie będziemy mogli poznawać uroki

podwodnego świata zanurzając się w wielki błękit.

Dr n. med. Marek Popielarz