SEMINARIUM: NIEŻYT NOSA I SPOJÓWEK, POLIPY NOSA

Alergia- reakcja zapalna wywołana IgE.......

Mediatory: histamina, pochodne kw arachidonowego, prostalgandyn, leukotrienów

Def. Alergicznego nieżytu nosa (ANN) :

Proces zapalny wywołany działaniem alergenów środowiskowych objawiający się o....... komórek zapalnych w błonie śluzowej i warstwie podśluzowej w przebiegu którego pojawia się jeden lub więcej z następujących objawów (trwających min 1 godz. dziennie przez wiele dni w roku):

- wydzielina nosowa

- niedrożność przewodów nosowych

-świąd/ kichanie

Aktualny podział nieżytów nosa:

Alergiczny niealergiczny

IgE IgE niezależny

Nowa klasyfikacja ANN wg ARIA

Stara nowa

1. sezonowy (ANNs)- okresowy (<4 dni/tydz lub <1 mies)

2.całoroczny (ANNc) przewlekły (>$ dni/tydz i >1 mies)

3. zawodowy

łagodny umiarkowany lub ciężki

ANN

-wyciek wodnisty z nosa codzienna aktywność/sport

-świąd nosa sport/praca

-napadowe kichanie sen

-blokada nosa konieczność terapii

Kryteria podziału ANN:

1. czas trwania i intensywności objawów klin.

2. wpływ na jakość życia

3. wpływ na pracę, uczęszczanie do szkoły

4. aspekty ekonomiczne

5. związek z astmą

6. skojarzenie z zapaleniem zatok i spojówek

Leczenie :

- broker H1

- Ciężka postać - sterydy p.o. , Ew. pozajelitowo

Różnice pomiędzy Anno a ANNp

Cecha/objaw	ANNo	ANNp
Zatkanie nosa	zmiennie	Zawsze, dominują
Wydzielina nosowa	Powszechnie, wodnista	Surowiczo-śluzowa
Kichanie, świąd nosa	zawsze	Zmiennie
Zaburzenia powonienia (anosmia)	zmiennie	Powszechnie
Objawy oczne	Powszechne	Rzadko
Przewlekłe zap zatok	zmiennie	Powszechnie
Astma oskrzelowa	zmiennie	b. ciężko

Utrata węchu- najczęściej w wypadkach drogowych ( uraz podstawno- czołowy), powraca po ok. 1-2 latach

Po infekcji- bez regeneracji zakończeń nerwowych, całkowita utrata węchu.

Częstość występowania chorób alergicznych w zależności od wieku

1. alergiczne zap błony śluzowej nosa 5-6 rok zycia; u małych dzieci nie ma chorób alergicznych ponieważ IgE od matki zanika po kilku miesiacach, dzieci nie mają rozwiniętego układu odpornościowego- pierścień Waldeyera, dopiero ok. 5-6 rż szpik zaczyna wytwarzać p/ciała

2. astma atopowa - max szczyt zachorowania 11-18 r.ż.

3. atopowe zapalenie skóry- już od urodzenia, spadek 4-6 rż, później wzrost do 25 rż; genetycznie uwarunkowane

4. alergia pokarmowa- max 0,5-1,5 r.ż.

Większość chorych na astmę oskrzelową (AO) choruje na ANN lecz tylko 30-40% chorych z ANN ma także AO. Związki epidemiologiczne ?? ANN + AO = 80-95%.

Teorie:;

1. zespół zatokowo- oskrzelowy: wpływ wydzielin z nosa do oskrzeli- zapalenie

2. droga odruchowa- odruchowy skurcz oskrzeli

Choroby zapalne i alergiczne dróg oddechowych a astma oskrzelowa

• zakażenia górnych dróg oddechowych

• zapalenie zatok

• ANN

• Alergiczne zap spojówek

• Astma oskrzelowa

• POCHP

• Polipy nosa

• Zakażenie dolnych dróg oddechowych

• Ostre zapalenie oskrzelików

• Małżowina nosowa dolna- potrafi zwiększyć obetość 4x- główna przyczyna nieżytu i niedrożności nosa

• Komórki sitowe- do 12 rż jedyne u dzieci ( nie mają zatok czołowych i szczękowych; liczne przestrzenie pneumatyczne, infekcje przez

• Ciągłość

• Obrzęk małżowiny środkowej- zamknięcie ujścia zatok sitowych, szczękowych=> ból głowy

• Rtg P-A zatok przynosowych; obecność płynu w zatoce szczękowej- punkcja; płyn w czołowej- ostry dyżur

• Nabłonek oddechowy- pas śluzowo rzęskowy: przesuwanie z nosa do nozdrzy tylnych do gardła- połykanie

• Jest to I linia obrony

• Gdy długotrwały nieżyt- ruch nabłonka zwolniony, porażenie- brak obrony- metaplazja nabłonka- złuszczenie nabłonka rzęskowego, kom kubkowe produkują śluz

Nos jest inicjatorem reakcji immunologicznych - na dostające się z powietrza alergeny i patogenny

Diagnostyka ANN

• Wywiad, bad fizykalne, rynoskopia przednia

• Eozynofilia nosowa (cytologia)

• Alergiczne testy skórne (prick)

• As-IgE (surowica, nos)

• Testy prowokacji nosowej

Strategia postępowania w ANN :

1. eliminacja alergenów i czynników drażniących

2. farmakoterapia

3. swoista immunoterapia

4. edukacja chorego

5. leczenie chirurgiczne

Metody leczenia o nie udowodnionej skuteczności :

1. homeopatia

2. akupunktura

3. chiropraktyka

4. ziołolecznictwo

5. biorezonans

6. inne tzw. Alternatywne metody

Leki stosowane w terapii w ANN - wpływ na objawy nosowe w warunkach naturalnej ekspozycji.

	Kichanie świąd	Wyciek wodnisty	Blokada nosa	Zaburzenia węchu
Kromony IN	+	+	+/-	-
Leki p/hist p.o	+++	++	+/-	-
Leki p/hist IN	+++	++	+	-
Bromek ipratropium IN	_	++	-	-
Alfa sympatykomimet IN, po	-	-	+++	+/-
Leki leukotrienowe po	+/-	+	++	+
GKS IN	+++	+++	+++	+
GKS po	+++	+++	+++	+
Anty IgE	++	++	++	?
Roztwory soli	+	+	+?	?

Kromony- jako jedyne mogą być stosowane w I trymestrze ciąży

30% kobiet w ciąży ma estrogenowo- progesteronowy nieżyt nosa

Alfa- sympatykomimetyki - często powinny być stosowane jako I rzut.

Przy duszności jako I rzut sterydy.

Można płukać roztworem soli met. Pretza

POLIPY

1. wyróżniamy polipy:

1. eozynofilowe 80-90% wszystkich zmian

2. neutrofilowe (oporne na sterydy)- ropne

2. miejsce wyjścia polipów

- w 80% przypadków okolica między wyrostkiem haczykowatym a lejkiem sitowym oraz pomiędzy wyrostkiem haczykowatym a małżowiną środkową

Leczenie polipów nosa:

1. podstawowe:

donosowo GKS przez 4 tyg

dobra odpowiedź zła odpowiedź

GKS doustnie (ogólne)

Dobra odpowiedź zła odpowiedź

Kontynuacja GKS p.o pooperacyjnie TK i operacja

2. inne

3. ….

Leczenie polipów:

1. powoduje długotrwałą poprawę objawów astmy

2. może przyczyniać się do opanowania astmy

---