Leczenie wspomagające choroby nowotworowej u dzieci.

Wczesne powikłania leczenia choroby nowotworowej u dzieci.

- Hematologiczne

- Infekcyjne

- Zaburzenia metaboliczne

- Nudności i wymioty

- Zaburzenia odżywienia

Leczenie wspomagające wczesnych powikłań terapii choroby nowotworowej u dzieci.

Hematologiczne:

Niedokrwistość

Przyczyna: zahamowanie produkcji erytrocytów przez chemioterapeutyki

• niedokrwistość łagodna lub bezobjawowa: masa erytrocytarna 10 ml/kg w ciągu 3 - 4 godzin (masa erytrocytarna naświetlana i filtrowana)

• głęboka niedokrwistość: Hb poniżej 5 g% masę erytrocytarną toczy się wolniej 3 ml/kg przez 3-4 godzin, obserwacja w kierunku zaburzeń oddechowo - krążeniowych

• terapia rekombinowaną erytropoetyną

3 razy w tygodniu 100-300 u/kg/dawkę

- dodatkowo - suplementacja żelaza, terapia tlenem.

Małopłytkowość

Liczba płytek poniżej 175 tysięcy /mm ³ , spadek produkcji (chemioterapia, naświetlania) , zwiększona destrukcja na obwodzie (procesy immunologiczne, śródinfekcyjnie), hipersplenizm.

Przetaczanie stosuje się przy wartościach poniżej 10-20 tys./mm³ lub poniżej

50 tys./mm³ w przypadku guzów CUN

Wielokrotne przetaczanie koncentratu krwinek płytkowych od różnych dawców powoduje powstanie oporności na przetaczane płytki. Objawia się to:

• odczynami poprzetoczeniowymi

• skróconym okresem przeżycia krwinek płytkowych,

• brakiem skutecznej hemostazy

• powstaniem przeciwciał przeciwpłytkowych

Przetacza się ok. jednej jednostki koncentratu krwinek płytkowych (naświetlanych, filtrowanych) na 10 kg masy ciała chorego

Powikłania infekcyjne

Zmniejszenie liczby granulocytów w wyniku chemioterapii wiąże się ze wzrostem narażenia na infekcje.

U pacjentów gorączkujących (FUO - fever of unknown origin)we wstępnej ocenie, poza wywiadem i badaniem fizykalnym, posiewy krwi - z krwi obwodowej i z cewnika centralnego, posiewy z gardła i nosa, posiew moczu i z każdej podejrzanej zmiany.

Należy zastosować leczenie antybiotykami o szerokim spektrum - leczenie empiryczne cefalosporyną II/III generacji i aminoglikozyd.

Równolegle należy stosować czynnik wzrostu granulocytów i profilaktykę leczenia przeciwgrzybiczego. Jeśli gorączka utrzymuje się ponad 7 dni należy rozważyć dołączenie się infekcji grzybiczej.

U chorych bez gorączki należy zastosować czynnik wzrostu granulocytów oraz profilaktykę zakażenia grzybiczego (np. Nystatyna).

Należy brać pod uwagę możliwość zakażenia Pneumocystis carini (Biseptol 20 mg/kg) lub infekcji wirusowych (adenowirus, rinowirus, enterowirus, wirus opryszczki, świnki) I w miarę możliwości stosować uodpornienie bierne (immunoglobulina).

Powikłania metaboliczne

Związane głównie z zespołem rozpadu guza o dużej masie wyjściowej (białaczki, chłoniaki) pod wpływem chemioterapii.

Hiperurykemia - nawadnianie dożylne, alkalizacja moczu (NaHCO₃), allopurinol

Hiperpotasemia - żywice jonowymienne, glukoza z insuliną

Hiperkalcemia: diureza wymuszona, hydrokortyzon

Nudności i wymioty

• nagłe, w ciągu pierwszych 24 godzin leczenia

• występujące z opóźnieniem w 24 godzin lub później po rozpoczęciu leczenia

• pojawiające się przed leczeniem

Ondansetron, Metoklopramid, Prometazyna

Zaburzenia odżywienia

Przyczyny:

Brak łaknienia:

• czynniki psychologiczne

• nasilanie się dolegliwości po posiłku,

• nudności i wymioty

• zaburzenia smaku, osłabienie ostrości węchu

• uszkodzenie toksyczne wątroby.

Zaburzenia wchłaniania

• po radioterapii lub cytostatykach

Zwiększona utrata składników odżywczych

Nadmierny apetyt - kortykosteroidy.

Postępowanie:

Żywienie doustne preparatami o zwiększonej kaloryczności

Żywienie przez sondę dożoładkową, dojelitową, przez gastrostomię (PEG),

Żywienie pozajelitowe.

Późne powikłania leczenia choroby nowotworowej u dzieci

• niedobór wzrostu, otyłość lub niedobór masy ciała, skolioza, asymetria kości, hypoplazja tkanek miękkich, zaburzenia uzębienia, martwica tkanek, neuropatie, niedosłuch, zaburzenia przyswajania wiadomości, niepłodność, dysfunkcja tarczycy, kardiomiopatia, włóknienie płuc, przewlekły stan zapalny jelit, zapalenie lub marskość wątroby, nefropatia cewkowa, krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego, nowotwory wtórne

Późne powikłania związane z chemioterapią:

Leki alkilujące: martwica tkanek, azoospermia, amenorea, kardiomiopatie, nefropatia cewkowa, krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego

Antybiotyki (aktynomycyna, mitomycyna, bleomycyna) :przykurcze ścięgien, włóknienie płuc, nefropatia, TTP

Antracykliny: przykurcze ścięgien, kardiomiopatia, zapalenie osierdzia, białaczka wtórna

Antymetabolity: martwica tkanek, trudności w nauce, kardiomiopatia, włóknienie płuc, zapalenie wątroby, nefropatie

Alkaloidy: neuropatie, przykurcze ścięgien, włóknienie płuc

Steroidy:otyłość, osteroporoza, zaćma

Cisplatyna: niedosłuch, ginekomastia, nefropatia.

Powikłania późne leczenia radioterapią:

Czaszka/mózg : niedobór wzrostu, otyłość, trudności w nauce, łysienie , zaćma, niedoczynność tarczycy

Głowa i szyja: przewlekłe zapalenie ucha środkowego, zapalenie spojówek, zwężenie przewodów łzowych, deformacja twarzy, zmiana głosu

Śródpiersie: kardiomiopatia, zapalenie płuc, włóknienie

Płuca: włóknienie płuc

Kręgosłup: niedobór wzrostu, skolioza, wtórne nowotwory, niedoczynność lub nadczynność tarczycy

Jama brzuszna: atrofia lub hipoplazja śluzówki, włóknienie, atrofia śledziony, marskość wątroby

Nerki: choroba wazookluzyjna, nefropatia, zakażenia układu moczowego

Miednica mała i gonady: azoospermia, amenorrhea, krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego

Kości: atrofia, hypoplazja, martwica, wtórne nowotwory

Późne powikłania leczenia chirurgicznego:

Między innymi: skolioza, posocznica po splenektomii, ZZW, powikłania po amputacji, powikłania po enukleacji

---