Na proces identyfikacji daktylosko-

pijnej ma wp³yw wiele czynników. Ich
opis mo¿na znaleŸæ w literaturze fa-
chowej, Internecie lub te¿ zetkn¹æ
z nimi w praktyce, np. podczas miê-
dzynarodowych spotkañ ekspertów
daktyloskopii. Wymiana doœwiadczeñ
miêdzy ekspertami z ró¿nych krajów
pozwala na okreœlenie wspomnia-
nych czynników oraz ich wp³ywu na
wyniki badañ. Spotkania takie s¹
okazj¹ nie tylko do teoretycznych roz-
wa¿añ na tematy zwi¹zane z zagad-
nieniem identyfikacji daktyloskopij-
nej, lecz tak¿e do praktycznych æwi-
czeñ, których zadaniem jest próba
ujednolicenia i wypracowania wspól-
nego stanowiska w tej dziedzinie.
Prowadzone podczas tych spotkañ
badania naukowe z udzia³em eksper-
tów daktyloskopii stanowi¹ powi¹za-
nie teorii i praktyki.

Zdaniem dr. Itiela Drora na wyniki

badañ daktyloskopijnych maj¹ wp³yw
takie czynniki psychologiczne jak: su-
gestia, presja, stan emocjonalny
i motywacja. Potwierdzi³y to wyniki
uzyskane przez jego zespó³ badaw-
czy, opisane w interesuj¹cym, a zara-
zem kontrowersyjnym opracowaniu
pt. „Dlaczego eksperci daktyloskopii
powinni interesowaæ siê psycholo-
gi¹”.

W pierwszym badaniu uczestni-

czy³o 27 studentów. Ich zadaniem by-
³o porównanie na monitorze kompute-
ra 96 par œladów i odbitek oraz poda-
nie wyniku tego porównania. 48 par
œladów i odbitek stanowi³o odwzoro-
wania, które nie powinny przysporzyæ
trudnoœci w podjêciu decyzji o identy-
fikacji. Pozosta³ych 48 par œladów
i odbitek to odwzorowania trudne do
identyfikacji, czêsto zniekszta³cone
i niekompletne. Organizatorzy chcieli
wywo³aæ wœród uczestników badania
ró¿ne stany emocjonalne, które mo-

g³yby wp³yn¹æ na podjêcie przez nich
decyzji o identyfikacji. Dlatego te¿ do
niektórych par œladów i odbitek (ryc.
1b, 1c, 2b, 2c) do³¹czono dokumenta-
cjê fotograficzn¹ i opis zdarzenia,
z którego œlady pochodzi³y. W zale¿-

noœci od kategorii przestêpstwa opisy
i zdjêcia by³y mniej lub bardziej
wstrz¹saj¹ce. W przypadku kradzie¿y
z w³amaniem prezentowano zdjêcia
skradzionych przedmiotów (ryc. 1a).
Je¿eli zdarzenie dotyczy³o zabójstwa

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06

73

Z PRAKTYKI

Czynniki wp³ywaj¹ce
na przebieg identyfikacji daktyloskopijnej

Ryc. 1. Przyk³ad niewywo³uj¹cy silnych emocji w trakcie procesu identyfikacji
a – zdjêcie niewywo³uj¹ce silnych emocji, b – œlad dowodowy, c – odbitka porównawcza zgodna ze œla-
dem dowodowym
Fig.1. Material that does not evoke strong emotions during identification process
a – Photograph not evoking strong emotions, b – evidential mark, c – comparative mark consistent with
evidential mark

Ryc. 2. Przyk³ad wywo³uj¹cy silne emocje
a – zdjêcie wywo³uj¹ce silne emocje, b – œlad dowodowy, c – odbitka porównawcza zgodna ze œladem
dowodowym
Fig. 2. Material evoking strong emotions
a – Distressing photograph, b – evidential mark, c – comparative mark consistent with evidential mark

a

a

b

b

c

c

czy pobicia, do³¹czano m.in. zdjêcia
ofiary (ryc. 2a).

Badania te wykaza³y, ¿e czynniki

psychologiczne takie jak sugestia czy
emocje mog¹ wp³ywaæ na wynik
identyfikacji daktyloskopijnej. Wp³yw
ten dotyczy³ przede wszystkim œla-
dów trudnych do identyfikacji. By³ on
minimalny w przypadku par œladów
i odbitek, które nie budzi³y w¹tpliwo-
œci co do swojej zgodnoœci lub nie-
zgodnoœci.

Uczestnikami drugiego przepro-

wadzonego przez I. Drora badania
by³o 5 ekspertów daktyloskopii z ró¿-
nych krajów. Ich ³¹czne doœwiadcze-
nie w wykonywaniu badañ daktylo-
skopijnych wynosi³o 85 lat (œrednio
17 lat). Uczestnicy wyrazili pisemn¹
zgodê na udzia³ w badaniu kilka mie-
siêcy wczeœniej. Zostali poinformo-
wani, ¿e badanie nast¹pi podczas ich
codziennej pracy, w ci¹gu 12 miesiê-
cy od wyra¿enia zgody, ale nie bêd¹
wiedzieli dok³adnie, kiedy siê roz-
pocznie. Uczestnicy badania zostali
poproszeni przez swoich wspó³pra-
cowników o porównanie œladu z od-
bitk¹ i stwierdzenie, czy œlad nadaje
siê do identyfikacji, a jeœli tak, to czy
jest zgodny z odbitk¹ czy te¿ nie.
Przekazano im informacjê, ¿e œlad
pochodzi z miejsca zamachu terrory-
stycznego w Madrycie i zosta³ b³êd-
nie zidentyfikowany z wy¿ej wymie-
nion¹ odbitk¹ przez ekspertów FBI.
Stanowi³o to sugestiê, ¿e œlad i odbit-
ka nie s¹ zgodne. W rzeczywistoœci
ka¿dy uczestnik badania otrzyma³
œlad i odbitkê pochodz¹ce z eksperty-
zy przeprowadzonej przez siebie 5 lat
wczeœniej, wówczas ocenione jako
zgodne. Te œlady i odbitki faktycznie
by³y zgodne, co potwierdzi³o dwóch
innych, niezaanga¿owanych w bada-
nia, ekspertów, wydaj¹c niezale¿ne
opinie.

Wyniki tego badania (ryc. 3) poka-

za³y, ¿e tylko jeden jego uczestnik
(20%) oceni³ œlad i odbitkê jako zgod-
ne. Pozostali czterej uczestnicy
(80%) zmienili swoje decyzje, podjê-
te piêæ lat wczeœniej. Przy tym trzech

spoœród czterech uczestników podjê-
³o sprzeczne decyzje w stosunku do
tych sprzed piêciu lat, uznaj¹c œlad
i odbitkê za niezgodne. Czwarty
uczestnik stwierdzi³, ¿e wartoœæ infor-
macyjna œladu jest niewystarczaj¹ca,
by jednoznacznie wypowiedzieæ siê
o zgodnoœci œladu z odbitk¹.

W trakcie wspólnych æwiczeñ

praktycznych Grupy Roboczej Eksper-
tów Daktyloskopii ENFSI (EFP-WG)
podjêto próbê ustalenia Ÿróde³ b³ê-
dów w identyfikacji tego, na jakim
etapie pracy mog¹ siê one pojawiæ
oraz w jaki sposób przeprowadziæ
dzia³ania koryguj¹ce.

Okreœlono rodzaje b³êdów oraz

momenty, w których mog¹ one wy-
st¹piæ:

– niezakwalifikowanie œladu do

badañ;

– niezidentyfikowanie œladu z od-

bitk¹ spowodowane odrzuce-
niem œladu ze wzglêdu na nie-
w³aœciw¹ interpretacjê cech gru-
powych lub ze wzglêdu na nie-
w³aœciw¹ interpretacjê miejsca
jego pochodzenia;

– niezidentyfikowanie œladu z od-

bitk¹ spowodowane pominiê-
ciem etapu powtórnej weryfikacji

oraz brakiem konsultacji z dru-
gim ekspertem;

– zidentyfikowanie œladu z odbit-

k¹, pochodz¹c¹ od innej osoby
(b³êdna identyfikacja);

– prawid³owa identyfikacja, wyst¹-

pienie b³êdu podczas sporz¹-
dzania opinii z badañ.

Stwierdzono, ¿e b³êdów identyfi-

kacyjnych nie nale¿y ukrywaæ. Przy-
znanie siê do b³êdów umo¿liwia:

– ustalenie, na jakim etapie proce-

su identyfikacji b³êdy powsta³y;

– przeprowadzenie g³êbszej anali-

zy ich przyczyn;

– wyci¹gniêcie wniosków na przy-

sz³oœæ.

W niektórych przypadkach mo¿e

to doprowadziæ do zmiany procedur
i opracowania innego programu
szkolenia personelu wykonuj¹cego
badania identyfikacyjne. Wskazane
by³yby wzajemne konsultacje wœród
cz³onków Grupy Roboczej Ekspertów
Daktyloskopii ENFSI dotycz¹ce tzw.
œladów trudnych do identyfikacji. Ta-
kie rozwi¹zanie motywowano bra-
kiem organizacji, do której eksperci
mogliby zwracaæ siê w trudnych spra-
wach, oraz zapobieganiem w przy-

sz³oœci bardzo krytycznym, nie-
jednokrotnie szkodliwym uwa-
gom w mediach o b³êdach iden-
tyfikacyjnych pope³nianych
przez ekspertów daktyloskopii.
Zaproponowano powo³anie
w ramach ENFSI EFP-WG nie-
zale¿nej komisji, która zajmowa-
³aby siê rozstrzyganiem trud-
nych przypadków identyfikacji.
Wymaga to opracowania proce-
dury okreœlaj¹cej zasady dzia³a-
nia wy¿ej wymienionej komisji.

Zwrócono tak¿e uwagê na

potrzebê prowadzenia badañ
bieg³oœci w laboratoriach zrze-
szonych w ENFSI. Przygotowa-
nie takich badañ opartych na
poprawnie zebranym materiale
pozwoli³oby okreœliæ poziom ja-
koœciowy wykonywanych badañ
identyfikacyjnych oraz zapewniæ

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06

74

Z PRAKTYKI

Ryc. 3. Graficzne przedstawienie wyniku badañ dr. Itiela
Drora dotycz¹ce wp³ywu sugestii na podejmowanie de-
cyzji o identyfikacji
Fig. 3. Results of Dr. Itiel Dror’s study of effect
of suggestion on idenitifcation

mo¿liwoœæ przeprowadzenia dzia³añ
koryguj¹cych. Badania s¹ bardziej
u¿yteczne, gdy ich organizator zna
odpowiedzi, a wyniki nie podlegaj¹
dyskusji.

Warsztaty zespo³u

identyfikacji Grupy Ro-
boczej Ekspertów Dak-
tyloskopii ENFSI polega-
j¹ na przeprowadzaniu
badañ identyfikacyjnych
materia³u testowego.
Celem takich warszta-
tów by³o okreœlenie
wspólnego stanowiska
odnoœnie do kryteriów
kwalifikowania œladów li-
nii papilarnych do badañ
identyfikacyjnych, np.:
jakoœci i iloœci wystêpo-
wania cech indywidual-
nych.

Przed przyst¹pieniem

do dalszego omawiania
czynników wp³ywaj¹-
cych na identyfikacjê
daktyloskopijn¹ warto
przeprowadziæ test,
w którym nale¿y odpo-
wiedzieæ, czy zestawio-
ne pary: œlad i odbitka
porównawcza (ryc. 4, 5,
6, 7) nadaj¹ siê do iden-
tyfikacji, a jeœli tak, to

czy s¹ ze sob¹ zgodne. Wyniki nale-
¿y wpisaæ do odpowiednich rubryk ta-
beli 1.

Œlady A, B, C, D utrwalone na fo-

togramie (ryc. 8) wraz z odbitkami li-

nii papilarnych palców na karcie dak-
tyloskopijnej by³y przedmiotem ba-
dañ 23 uczestników warsztatu zespo-
³u identyfikacji Grupy Roboczej Eks-
pertów Daktyloskopii ENFSI. Polega-

³y one na zakwalifikowaniu œladów do
badañ, porównaniu ich z odbitkami
na za³¹czonej karcie daktyloskopijnej
oraz wpisaniu wyników do odpowied-
niej rubryki tabeli wg wzoru (tab. 1).
Czas na przeprowadzenie badania
zosta³ okreœlony na 45 min. Po oko³o

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06

75

Z PRAKTYKI

Ryc. 4. Œlad A i odbitka porównawcza
Fig. 4. Mark A and comparative print

Ryc. 6. Œlad C i odbitka porównawcza
Fig. 6. Mark C and comparative print

Ryc. 7. Œlad D i odbitka porównawcza
Fig. 7. Mark D and comparative print

Ryc. 5. Œlad B i odbitka porównawcza
Fig. 5. Mark B and comparative print

Œ

Œllaad

d

Z

Ziid

de

en

ntty

yffiik

ko

ow

waan

ny

y,, m

mo

og

g¹¹ccy

y

ssttaan

no

ow

wiiææ d

do

ow

wó

ód

d w

w ss¹¹d

dzziie

e

Z

Ziid

de

en

ntty

yffiik

ko

ow

waan

ny

y,, n

niie

em

mo

og

g¹¹ccy

y

ssttaan

no

ow

wiiææ d

do

ow

wo

od

du

u w

w ss¹¹d

dzziie

e

P

Po

od

do

ob

bn

ny

y,,

ssiilln

ne

e p

prrzze

ek

ko

on

naan

niie

e

o

o zzg

go

od

dn

no

oœœccii œœllaad

du

u

zz o

od

db

biittk

k¹¹

P

Po

od

do

ob

bn

ny

y,, ss³³aab

be

e

p

prrzze

ek

ko

on

naan

niie

e o

o zzg

go

od

dn

no

oœœccii

œœllaad

du

u zz o

od

db

biittk

k¹¹

n

nd

dss

A

B

B

C

C

D

D

Tabela 1

Tabela do wpisywania wyników testu

Test results table

30 min prowadz¹cy warsztaty Paul
Chamberlain poinformowa³ uczestni-
ków o zgodnoœci œladów z odpowied-
nimi odbitkami, prosz¹c jednoczeœnie
o wype³nienie tabeli wyników wg kry-
teriów stosowanych w ich laborato-
riach.

Wyniki badañ przeprowadzonych

podczas warsztatów Grupy Roboczej
Ekspertów Daktyloskopii ENFSI
przedstawia tabela 2 oraz rycina 9.
Wartoœci liczbowe zawarte w tabeli
oznaczaj¹ liczbê uczestników, którzy
podjêli jedn¹ z piêciu decyzji.

Wp³yw na wyniki badañ praw-

dopodobnie mia³a sugestia prowa-
dz¹cego warsztat Paula Chamber-
laina. Po og³oszeniu wyników roz-
gorza³a dyskusja na temat liczby
cech szczególnych, na których
podstawie mo¿emy bezsprzecznie
stwierdziæ (dowód w s¹dzie), czy
œlad i odbitka porównawcza s¹ ze
sob¹ zgodne.

Wœród uczestników mo¿na by³o

wyró¿niæ dwa wyraŸne stanowi-

ska: typowe podejœcie identyfikacji
iloœciowej (spe³nienie wymogu mini-
malnej liczby cech) oraz podejœcie ja-
koœciowe (indywidualny, niepowta-
rzalny uk³ad cech, nawet przy mniej-
szej ich liczbie). Równie¿ nag³ówki
tabeli zosta³y sformu³owane w taki

sposób, aby ci, którzy dokonywali
identyfikacji w oparciu o podejœcie ja-
koœciowe, mogli wpisaæ swoje wyniki.
Uczestnicy z pañstw, w których pra-
wodawstwo dopuszcza wydawanie
opinii z zastosowaniem zasady jako-
œciowej, wskazywali na mo¿liwoœci
wydawania opinii prawdopodobnych
na podstawie kilku cech (5–9). Od-
mienne stanowisko reprezentowali
uczestnicy z pañstw, w których pra-
wodawstwie przyjêto zasadê wyma-
ganej liczby cech. Nieugiête by³o sta-
nowisko ekspertów niemieckich, dla
których œlad dowodowy musi mieæ

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06

76

Z PRAKTYKI

Ryc. 8. Œlady linii papilarnych A, B, C, D utrwalone na kawa³ku papieru fotograficznego
Fig. 8. A, B, C and D marks fixed on a sheet of photographic paper

Ślad

Zidentyfikowany, mogący

stanowić dowód w sądzie

Zidentyfikowany, niemogący

stanowić dowodu w sądzie

Podobny,

silne przekonanie

o zgodności śladu

z odbitką

Podobny,

słabe przekonanie

o zgodności śladu

z odbitką

nds

A

1

7

5

5

5

B

6

0

5

3

9

C

4

2

2

5

10

D

2

4

5

9

3

Tabela 2

Wyniki testu przeprowadzonego podczas spotkania Grupy Roboczej Ekspertów Daktyloskopii ENFSI

Results of test performed during ENFSI Fingerprint WG Meeting

Ryc. 9. Graficzne przedstawienie wyników testu przeprowadzonego podczas spotkania Grupy Roboczej
Ekspertów Daktyloskopii ENFSI
Fig. 9. Block diagram presenting results of test performed during ENFSI Fingerprint WG Meeting

minimum 12 niepodwa¿alnych cech,
by móg³ stanowiæ dowód w s¹dzie.
Podkreœlali oni tak¿e, ¿e na wynik ba-
dañ identyfikacyjnych nie mog¹ mieæ
wp³ywu sugestia i autosugestia.

Eksperci angielscy w trakcie tej

dyskusji przedstawili aplikacjê umo¿-
liwiaj¹c¹ obliczenie prawdopodobieñ-
stwa wystêpowania uk³adu „pew-
nych” minucji, bêd¹cych podstaw¹
zakwalifikowania œladu do badañ i je-

go identyfikacji. W tabeli 4 w kolum-
nie „Ocena angielska” zosta³y przed-
stawione iloœci „pewnych” minucji na
poszczególnych œladach oraz praw-
dopodobieñstwa wyst¹pienia uk³adu
tych minucji.

Ca³y warsztat identyfikacji nie wy-

pracowa³ jednoznacznie kryterium
iloœciowego czy jakoœciowego, wg
którego nale¿y prowadziæ proces ba-
dañ identyfikacyjnych.

Ten sam test zosta³ przeprowa-

dzony wœród ekspertów Wydzia³u
Daktyloskopii CLK KGP.

Uczestnicy testu zostali podzieleni

na dwie grupy:

– pierwsza grupa otrzyma³a pe³ny

materia³ badawczy – cztery œla-
dy na jednym fotogramie (ryc. 8)
oraz kartê daktyloskopijn¹ z od-
bitkami porównawczymi,

– druga grupa otrzyma³a tylko œla-

dy (ryc. 8).

Zadaniem pierwszej grupy uczest-

ników by³o ustalenie, czy œlady linii
papilarnych utrwalone na fotogramie
nadaj¹ siê do identyfikacji, a jeœli tak,
to czy s¹ zgodne z któr¹œ z odbitek
na do³¹czonym materiale porównaw-
czym. Wyniki nale¿a³o wpisaæ do od-
powiednich rubryk tabeli 1.

Wyniki testu uzyskane przez

pierwsz¹ grupê uczestników przed-
stawia tabela 3 i rycina 10.

Du¿e znaczenie przy uzyskaniu

wyniku „Zidentyfikowany, mog¹cy
stanowiæ dowód w s¹dzie” mia³o
oparcie siê ekspertów na cechach
krawêdzioskopijnych i liniach szcz¹t-
kowych. Wœród czynników maj¹cych
wp³yw na uzyskane wyniki by³a suge-
stia przekazana przez uczestników
warsztatu zespo³u identyfikacji Grupy
Roboczej Ekspertów Daktyloskopii

ENFSI – „œlady mo¿na zidentyfiko-
waæ”.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06

77

Z PRAKTYKI

Ślad

Zidentyfikowany, mogący

stanowić dowód w sądzie

Zidentyfikowany, niemogący

stanowić dowodu w sądzie

Podobny,

silne przekonanie

o zgodności śladu

z odbitką

Podobny,

słabe przekonanie

o zgodności śladu

z odbitką

nds

A

3

3

0

0

6

B

11

0

0

1

0

C

9

1

0

0

2

D

4

2

0

0

6

Tabela 3

Wyniki testu przeprowadzonego w Wydziale Daktyloskopii CLK KGP

Results of test performed in CFLPP Fingerprint Examination Department

Wyniki CLK KGP

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

A

B

C

D

Œlad

nds

Podobny, s³abe przekonanie
o zgodnoœci œladu z odbitk¹

Podobny, silne przekonanie
o zgodnoœci œladu z odbitk¹

Zidentyfikow any, niemog¹ cy
stanowiæ dowodu w s¹ dzie

Zidentyfikow any, m og¹ cy
stanowiæ dowód w s¹ dzie

Ryc. 10. Graficzne przedstawienie wyników testu przeprowadzonego w Wydziale Daktyloskopii CLK
KGP
Fig. 10. Block diagram presenting results of test performed in CFLPP Fingerprint Examination
Department

Zadaniem drugiej grupy uczestni-

ków testu by³o ustalenie, czy œlady
nadaj¹ siê do identyfikacji i ile maj¹
minucji. Uzyskane przez ni¹ wyniki
zosta³y przedstawione w kolumnie
„Ocena polska – druga grupa uczest-
ników testu” w tabeli 4.

Podsumowanie

W niniejszym opracowaniu zwró-

cono uwagê na istotne czynniki, mo-
g¹ce pojawiæ siê w trakcie identyfika-
cyjnych badañ daktyloskopijnych. Te-
sty przeprowadzone podczas spotka-

nia Grupy Roboczej Ekspertów Dak-
tyloskopii ENFSI, jak równie¿ wœród
ekspertów Wydzia³u Daktyloskopii
CLK KGP potwierdzi³y istotny wp³yw
czynników psychologicznych na koñ-
cowy wynik identyfikacji. Prawdopo-
dobnie ka¿dy, kto po przeczytaniu ar-
tyku³u, wykona³ ten sam test, móg³
siê przekonaæ o du¿ym znaczeniu su-
gestii w ca³ym procesie identyfikacji
daktyloskopijnej.

Eksperci daktyloskopii w swojej

codziennej pracy powinni pamiêtaæ
o czynnikach psychologicznych ta-
kich jak: sugestia, autosugestia, pre-

sja, stany emocjonalne i motywacja,
które mog¹ wp³ywaæ na wyniki ba-
dañ. Musz¹ tak¿e zwracaæ uwagê na
Ÿród³a b³êdów w identyfikacji, na ja-
kim etapie pracy mog¹ siê one poja-
wiæ oraz w jaki sposób mo¿na prze-
prowadziæ dzia³ania koryguj¹ce, któ-
re pomog¹ siê ich ustrzec.

Bo¿ena WoŸniak

Krzysztof Tomaszycki

ryc. 1–3: Paul Chamberlain

4–8: Itiel E. Dror,

ryc. 9–10 i tab. : autorzy

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06

78

Z PRAKTYKI

Tabela 4

Ocena œladów przeprowadzona na etapie ich kwalifikowania do dalszych badañ (bez materia³u porównawczego)

Evaluation of marks performed at pre-selection stage (without comparative prints)

Ślad

Ocena angielska

Ocena polska

druga grupa uczestników testu

A

- 3 minucje

- Prawdopodobieństwo ~1/2000

- 5 cech klasycznych + linie szczątkowe

- NDS

B

- 4 minucje

- Prawdopod obieństwo ~1/6,7x10

9

- 7 cech klasycznych + kropki

- WARUNKOWO

C

- 4 minucje

- Prawdopodobieństwo ~1/10

5

- 6 cech klasycznych

- NDS

D

- 3 minucje

- Prawdopodobieństwo ~1/10

4

- 4 cechy klasyczne

- NDS

Informujemy, że dostępny w sprzedaży jest „Ze-

szyt Metodyczny” nr 22 pt. Analiza DNA w systemie
SGM Plus.

Pozycja, przeznaczona nie tylko dla osób wdraża-

jących się do badań DNA, ale także specjalistów ba-
dań DNA, powstała w wyniku konieczności opraco-
wania nowego kompendium wobec znacznego po-
stępu w kryminalistycznych badaniach DNA, wpro-
wadzenia nowych metod badawczych i coraz nowo-
cześniejszego sprzętu.

Autorami publikacji są eksperci Wydziału Biologii

CLK KGP: podinsp. mgr Ewa Wojtuszek, mgr Graży-
na Rycerska i podinsp. mgr Ryszard Michalczak. Za-
kres tematyczny tytułu obejmuje metody izolacji,
oceny ilościowej, amplifikacji i elektroforezy DNA
oraz interpretację otrzymanych wyników.

Informacje dotyczące warunków składania zamó-

wień można znaleźć na stronie internetowej CLK
KGP: http://www.policja.pl/clk/wydaw.htm

Uwaga Czytelnicy

cena egzemplarza 22 zł