1
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Bazując na wybranych przykładach reklam,
Bazując na wybranych przykładach reklam,
Bazując na wybranych przykładach reklam,
Bazując na wybranych przykładach reklam,
Bazując na wybranych przykładach reklam,
oceń na czym polegają fenomeny języka reklamy.
oceń na czym polegają fenomeny języka reklamy.
oceń na czym polegają fenomeny języka reklamy.
oceń na czym polegają fenomeny języka reklamy.
oceń na czym polegają fenomeny języka reklamy.
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Komentarz
Reklama jest tak wszechobecnym i popularnym zjawiskiem, że wielu z Was wybrało
jako temat prezentacji zagadnienia z nią związane. Obcujemy z nim niemal na każdym
kroku: spacerując ulicami miasta (billboardy, rozdawane ulotki reklamowe, plakaty;
reklamy znajdują się nawet na autobusach i samochodach), słuchając radia, oglądając
telewizję, przeglądając prasę czy nawet wchodząc do domu (ulotki i katalogi w skrzyn-
kach na listy i na wycieraczkach). Choć z reklamą stykamy się tak często, mało kto
zdążył się na nią uodpornić. A i pisanie o niej nie jest wcale łatwym zadaniem, choć
wielu z Was to zagadnienie wydało się bliższe niż zagadnienia związane np. z literaturą
staropolską czy romantyczną.
Problemy mogą zacząć się już przy kompletowaniu bibliografii podmiotu – pozycji na
temat reklamy jest wiele i wciąż powstają nowe. Jak wybrać kilka interesujących, przydat-
nych dzieł, jak się nie pogubić? Mamy do czynienia z zupełnie inną sytuacją niż w prezen-
tacjach ukazujących się do tej pory w Akademii maturalnej – problemem nie jest znale-
zienie materiału, lecz jego selekcja. Jeszcze jedna bardzo ważna sprawa: pamiętaj, że
masz skupić się TYLKO (lub głównie) na języku reklamy – choć dużą rolę odgrywają
w niej także dźwięk, kolory, atmosfera itd. – nie są one tematem Twojego wystąpienia.
Zaznacz, że również są one bardzo ważne, lecz Ty skupisz się tylko na języku.
Inne możliwe sformułowania tematu
Inne możliwe sformułowania tematu
Inne możliwe sformułowania tematu
Inne możliwe sformułowania tematu
Inne możliwe sformułowania tematu
•
Specyfika tekstu reklamowego jako gatunku wypowiedzi – na wybranych przy-
kładach omów najważniejsze cechy języka reklamy
•
Dokonaj analizy języka wybranych reklam; scharakteryzuj ten język
Prezentacja
Prezentacja
Prezentacja
Prezentacja
Prezentacja
Strategie wstępu
Strategie wstępu
Strategie wstępu
Strategie wstępu
Strategie wstępu
Możliwość 1
Dla tych, którzy dużo mówią
Dla tych, którzy dużo mówią
Dla tych, którzy dużo mówią
Dla tych, którzy dużo mówią
Dla tych, którzy dużo mówią
We wstępie podkreśl, jak ważną rolę w reklamie odgrywa język, użyte słowa. Każde
z nich jest na wagę złota, dlatego nawet nad hasłami, które wydają nam się głupie i wy-
świechtane, pracowali wykwalifikowani copywriterzy. Reklama, zwłaszcza telewizyjna,
jest przecież bardzo droga – tak więc reklamodawcy chcą mieć pewność, że będzie
skuteczna, czyli „zwiedzie” jak najwięcej osób. Choć w zależności od typu reklamy (ra-
diowa, telewizyjna itd.) oddziałują na nas także np. kolor, obraz, dźwięk, muzyka – to
i tak (zgodnie podkreślają to wszyscy autorzy pozycji poświęconych reklamie, nie tylko
językoznawcy jak prof. Jerzy Bralczyk) język jest najważniejszy. Slogan zapamiętany –
produkt skojarzony i kto wie, czy wybierając tusz do rzęs na bal studniówkowy któraś
z nas nie kupi mascary firmy L’Oréal zamiast tańszego, a może tak samo dobrego ko-
smetyku nie tak znanej firmy? Przecież jesteśmy tego warte, prawda?
Możliwość 2
Ambitniejsza...
Ambitniejsza...
Ambitniejsza...
Ambitniejsza...
Ambitniejsza...
Podkreśl, jak ważną rolę odgrywa w reklamie funkcja perswazyjna. Język jest najbar-
dziej naturalnym narzędziem perswazji (nie powinny nim być gadżety takie jak nóż czy
kij bejsbolowy), zaś reklama jej najczęściej spotykanym rodzajem. Nawiąż do tytułu
Bibliografia podmiotu
Wypisz ok. 10 haseł reklamowych,
które będziesz analizował lub po-
dawał jako przykłady. Same hasła
jednak nie wystarczą, powinieneś
spisać dokładnie całą treść wybra-
nych 2 – 3 reklam, np. dialogu
kobiet używających dwóch różnych
proszków do prania lub chwytli-
wej piosenki reklamowej. Pamię-
taj, że możesz wybierać spośród
reklam prasowych, telewizyjnych
i radiowych – najlepiej, abyś ko-
rzystał z różnych przykładów. A mo-
że chciałbyś posłużyć się przykła-
dem reklamy internetowej?
Trudno sporządzić listę konkret-
nych przykładów, gdyż nie chcie-
libyśmy ograniczać Twojego wy-
boru i prawa do decyzji – każde-
mu inna reklama może wydać się
godna uwagi.
Czym się kierować przy wyborze?
Przykłady jakich reklam powinie-
neś uwzględnić?
•
Takich, których elementy weszły
do języka potocznego, np. „A
świstak siedzi i zawija je w te
sreberka” (reklama czekolady
Milka) – mówisz jak wariat, wy-
myślasz niestworzone historie
•
Znanych każdemu, choć pozor-
nie banalnych (np. „Zawsze
coca-cola”, „Co Knorr to Knorr”)
•
Tych, które na Ciebie działają
(np. na mnie działa hasło
„L’Oréal – jesteś tego warta”)
•
Wyjątkowo Twoim zdaniem nie-
trafionych
2
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Bibliografia przedmiotu
•
Jerzy Bralczyk, Język na sprze-
daż, Warszawa 1999 – błysko-
tliwa i przystępnie napisana
analiza języka reklamy autorstwa
znanego i cenionego znawcy
języka polskiego. To pozycja
obowiązkowa, jeśli zdecydowa-
łeś się na takie zagadnienie.
Profesor Bralczyk udowadnia, jak
bardzo język reklamy różni się
od tego, którym posługujemy
się na co dzień. Obnaża także
mechanizmy rządzące światem
wykreowanym przez reklamy
•
Jan Goślicki, Sztuka reklamy,
Kraków 1993 – jeśli uważnie
przejrzysz tę książkę, na pewno
natrafisz na interesujące frag-
menty. Niestety, tylko do przej-
rzenia ze względu na trudny,
enigmatyczny język
•
Marek Kochan, Slogany w rekla-
mie i polityce, Warszawa 2002 –
ponieważ autor podaje „równo-
legle” przykłady z polityki i re-
klamy (prawdę mówiąc, tej
pierwszej poświęca trochę wię-
cej miejsca), będziesz zmuszo-
ny do nieraz mozolnego wyła-
pywania ważnych informacji. Ale
naprawdę warto!
•
Stanisław Kuśmierski, Reklama
jest sztuką, Warszawa 1996 –
przystępnie napisane (prawie
kawa na ławę); jeśli tę pozycję
przeczytasz jako pierwszą, zdo-
będziesz podstawowe wiadomo-
ści i łatwiej Ci będzie przebrnąć
przez kolejne opracowania
•
Ewa Szczęsna, Poetyka reklamy,
Warszawa 2001 – ta książka sta-
ła się bardzo modna i warto, byś
umieścił ją w swojej bibliogra-
fii. Jest nie tylko modna, ale
i mądra, wartościowa, wiele
można się z niej dowiedzieć.
Lekturę może utrudniać skom-
plikowany język i fachowe po-
jęcia; jednak spróbuj podjąć to
wyzwanie
książki prof. Bralczyka Język na sprzedaż. Ogłoszenie w prasie czy film reklamowy są
towarami tak samo jak buty czy ser (co się z tym wiąże – towarem jest także język). Te
specyficzne towary kupowane są dwukrotnie – ci, którzy zamawiają reklamę kupują
miejsce na nią, a potem jej kształt. Po raz drugi jest ona sprzedawana nam, potencjal-
nym nabywcom reklamowanych towarów – „kupujemy” komunikat reklamowy tak jak
inne komunikaty językowe. Reklama, podobnie jak obietnica czy propozycja kolegi,
może się podobać i zostać zaakceptowana („kupione!”) lub odrzucona jako mało atrak-
cyjna. Reklamą także rządzą twarde prawa rynku.
Bardzo rzadko zdarzają się przypadki, kiedy komunikat reklamowy obywa się bez
tekstu językowego.
Podkreśl także związki retoryki, sztuki skutecznego mówienia i pisania, przekony-
wania odbiorców i kształtowania ich opinii z reklamą. W fachowych tekstach często jest
mowa o retoryce reklamy.
Możliwość 3
Kawa na ławę
Etymologii słowa reklama należy szukać w źródłosłowie łacińskim – czasownik reclamo
oznacza krzyczeć do kogoś, pobrzmiewać echem, odbijać się. Jak wiemy, w reklamie
powinny znaleźć się elementy informacyjne (np. cena produktu, nazwa firmy) i perswa-
zyjne. Proporcje, w jakich występują, są różne. Zależą od przedmiotu reklamy (np. gdy
reklamowana jest czekolada czy cukierki, przeważają elementy „nakłaniające”; gdy
mamy do czynienia z reklamą samochodu czy telewizora, powinno pojawić się sporo
elementów informacyjnych), adresata i medium.
Podkreśl, że choć w reklamie bardzo ważne jest zharmonizowanie różnych jej elemen-
tów: obrazu i napisów (prasa), dźwięku i tekstu (radio) lub wszystkich tych składników
(telewizja), to Ty, zgodnie z tematem swojej prezentacji, zajmiesz się głównie językiem.
Strategia rozwinięcia
Strategia rozwinięcia
Strategia rozwinięcia
Strategia rozwinięcia
Strategia rozwinięcia
Ogólna charakterystyka skutecznego komunikatu reklamowego
Ogólna charakterystyka skutecznego komunikatu reklamowego
Ogólna charakterystyka skutecznego komunikatu reklamowego
Ogólna charakterystyka skutecznego komunikatu reklamowego
Ogólna charakterystyka skutecznego komunikatu reklamowego
Możesz przedstawić ją w punktach.
Skuteczny komunikat reklamowy ma zawierać intrygująco przedstawioną obietnicę.
Dobrym przykładem może być chyba reklama uliczna (niestety – sprzed kilku lat; czy
ją jeszcze pamiętasz?). Na ulicach pojawiły się billboardy z napisem: „Po dwudzie-
stym wielu znajdzie szczęście w łóżku”. Odbiorcy tej reklamy zastanawiali się, cóż to
takiego może być: reklama czegoś w rodzaju wiagry, sex-shopu, programu erotyczne-
go, uwodzicielskiej bielizny? Błąd – po kilku tygodniach billboardy znikły, na ich
miejscu pojawiły się nowe, wyjaśniające zagadkę. Okazało się, że była to po prostu...
reklama łóżek danej firmy.
Chwytliwy slogan zawdzięcza swoją skuteczność raczej trafnemu doborowi środków
językowych niż treści. No właśnie, no bo jaka treść kryje się za sloganami: „to jest to”,
„dobre pomysły, lepszy smak”, „raz na długi czas”, „sprytny sposób na pranie”, „siód-
me niebo – nie tylko dla świętych”? Językowe oddziaływanie sloganu, jak zauważa
prof. Bralczyk, przypomina nieraz magiczne zaklęcia lub rytualne formuły. Są zapa-
miętywane, powtarzane, stają się „własnością narodu” i działają bez kontrolowania
ich znaczenia.
Powinien przyciągać uwagę i być łatwy do zapamietania. Powinien być także nieba-
nalny, a przy tym naturalny i sensowny. Dlatego tak często mamy do czynienia z ry-
mowanymi sloganami (Polacy lubią rymy, poza tym często pojawiały się one w naszej
poezji, więc jesteśmy przyzwyczajeni). Bardzo wpadała w ucho reklama kawy Jacobs:
„Najmilsza chwila poranka – kawy Jacobs filiżanka”.
Reklamodawca powinien dostosować się do odbiorcy; mówić jego językiem – inny
(luźny, oparty na modnych wyrażeniach) jest język reklam adresowanych do młodzie-
ży, inny zaś do rodziców bobasów – tam pojawiają się spieszczenia, zdrobnienia itd.
Powinien minimalizować niebezpieczeństwo nietrafienia do właściwego odbiorcy,
czyli kupca (!) nawet za cenę zrażenia innych. To, co jednym wydaje się zabawne
3
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Przypomnij
sobie terminy
•
Propaganda
•
Perswazja
•
Manipulacja językowa
•
Retoryka
i dobre, innych drażni. Przykładem może być reklama prasowa piwa EB – skrzynka
piwa, obok zgrabne nogi kobiety, spuentowane to wszystko podpisem „Chłopaki to
lubią”. Cel – jak najwięcej „chłopaków” powinno kupić piwo EB (przyjęło się bo-
wiem, że to panowie są głównymi konsumentami piwa).
Najpopularniejsze triki w języku reklamy
Najpopularniejsze triki w języku reklamy
Najpopularniejsze triki w języku reklamy
Najpopularniejsze triki w języku reklamy
Najpopularniejsze triki w języku reklamy
Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś, to właśnie teraz wspomnij, że język reklamy to nie język,
którym posługujemy się w codziennych sytuacjach. Czasem do złudzenia przypomina on
język potoczny – nie daj się jednak zwieść!
Technika komplementowania – czyli teksty w rodzaju: „Jak państwo doskonale
wiedzą...” – to jeden z najpewniejszych sposobów pozyskania sobie anonimowego
odbiorcy. Bo któż nie lubi komplementów?
Dość skuteczna, choć na pozór dziwna technika polegająca na tym, że nadawca stwier-
dza, (określa) co dzieje się z odbiorcą: „Masz już dość tych plam”, „Męczy cię katar”,
„Cierpisz na bezsenność”, „Zjadłbyś coś dobrego”.
Manipulacyjne używanie nazw i terminów nie do końca jasnych, uczonych, np. „współ-
czynnik PH”, „system TAED”, „wysoko aktywny bioskładnik”.
Ponieważ nie można obiecywać na wyrost (unormowania prawne!), twórcy reklam za
wszelką cenę starają się obejść ten przepis – i tak zamiast past do zębów, które zwal-
czają próchnicę, mamy pasty, które „pomagają w leczeniu próchnicy”. Trochę podob-
ny trik w znanej reklamie szamponu dla kobiet o brązowych włosach: ponad 60 %
kobiet zauważyło świetliste refleksy na włosach po użyciu tego szamponu. Tak, aż tyle
– ale to nie znaczy, że Ty będziesz w tej grupie. Nie oznacza to bynajmniej, że produkt
jest nieskuteczny.
Kolejny sposób na nadanie tekstowi reklamowemu pozorów prawdy absolutnej to
nadanie mu charakteru wypowiedzi naukowej i powołanie się na autorytety: „Jako
lekarz...”, „Polskie Towarzystwo Stomatologiczne zaleca”, „Badania kliniczne wyka-
zują...”, „To pasty zalecane i używane przez stomatologów”. Do tej właśnie pseudo-
naukowości odwołuje się znane hasło, które, gdy się w nie wczytać, poraża swą głu-
potą: „Czyść zęby jak dentysta”.
Stosowanie specyficznych sformułowań – oto w języku polskim mamy takie wypo-
wiedzi, których prawdziwość jest niejako potwierdzona przez ich strukturę gra-
matyczną, np. „lepiej się z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć”, „dwa razy daje,
kto szybko daje”. W jednej z reklam dowiadujemy się (brzmi to absurdalnie), że
„gdy biel jest bielsza, to pranie jest czystsze”. Bardzo dobrym posunięciem jest
upodabnianie haseł reklamowych do przysłów, mądrości, sentencji, np. „Dłuższe
życie każdej pralki to Calgon”.
Na ten trik szczególnie uważaj – i jako zdający maturę (to ciekawe, niewiele
osób zwraca na to uwagę) i jako konsument (nie dasz się naciągnąć na, być
może, niepotrzebną rzecz) – to kolejny sposób nadania reklamie pozorów nie-
podważalności. W takich reklamach wykorzystuje się sądy, których niepodwa-
żalność nie bierze się z bezwzględnej i oczywistej prawdziwości, ale z niemożli-
wości stwierdzenia, że tak nie jest. Co np. począć ze stwierdzeniem, że „Twój
kot kupowałby Whiskas”? Trudno stwierdzić – nikt normalny nie podejmie ryzy-
ka wysłania kota na zakupy. Podobnie rzecz się ma ze stwierdzeniem, że jakiś
proszek (Omo, Vizir) działa „o wiele skuteczniej niż zwykłe proszki” – tu z kolei
zagadkowe słowo zwykłe – które proszki zaliczymy do grupy zwykłych? Dosię,
Pollenę, E czy może jakieś inne?
Zauważ, że zmienia się tu neutralne znaczenie słowa zwykły (normalny, co-
dzienny); tu zwykły znaczy mniej niż przeciętny, gorszy, niedający tak dobrych
efektów.
•
Magiczne słowa to: zawsze, wszędzie, każdy – np. reklamowany klej klei wszystko
i wszędzie
•
Przedrostek „naj” – „najlepsze ziarna” (kawy, pieprzu), „najszlachetniejszy smak”
(kawy)
4
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Slogan reklamowy
Slogan reklamowy
Slogan reklamowy
Slogan reklamowy
Slogan reklamowy
To krótkie hasło jest wbrew pozorom najważniejszą częścią tekstu reklamowego. Szyb-
ko zapominamy, o czym rozmawiają dwie panie robiące zakupy, małżeństwo w łóżku
itd. – ale slogan często zapada w pamięć, nawet gdy nie jest mądry (mądry jest rzadko).
Marek Kochan, autor Sloganów w reklamie i polityce, wymienia następujące składniki
sloganu:
•
nadawca (ten, kto mówi lub w czyim imieniu się mówi)
•
produkt lub idea
•
twórca
•
przesłanie
•
przekaz
•
intencja
•
odbiorca
•
kontekst wewnętrzny (tekst towarzyszący sloganowi, muzyka)
•
kontekst zewnętrzny (inne przekazy)
Bardzo istotne jest przesłanie. Może się ono odnosić do:
•
skutków działania produktu, np. „dłuższe życie każdej pralki to Calgon”, „po-
łysk bez zarysowań”, „Citroen – polubisz każdą drogę”
•
cech produktu, np. „Rama – to jest smak”, „jakość za rozsądną cenę”
•
szczególnej oferty, np. „miliard w środę, miliard w sobotę”
•
sugerowanych cech konsumentów, np. „Renault to pełnia życia” (wybierz ten sa-
mochód, jeśli uważasz, że żyjesz pełnią życia lub chcesz żyć pełnią życia), „Gilette
– najlepsze dla mężczyzny” (oczywiście prawdziwego mężczyzny!)
Slogan może być zarówno pojedynczym słowem, grupą słów, równoważnikiem zdania,
zdaniem, a nawet (rzadziej) układem kilku zdań.
Czy slogany mają jakieś wady? Oczywiście. Wielu narzeka, że uwalniają ludzi od
myślenia i że umysł odbiorcy przykrawany jest do potrzeb ideologii czy reklamodawcy –
to gotowe, wyrażone już myśli, niewymagające intelektualnej obróbki. Forma sloganu
zachęca do jego bezrefleksyjnego powtarzania. Ludzie posługujący się gotowymi hasła-
mi stają się bezradni w sytuacji, kiedy muszą wyrazić jakieś trudne myśli, których nie da
się zamknąć w slogany.
Język reklamy a psychologia
Język reklamy a psychologia
Język reklamy a psychologia
Język reklamy a psychologia
Język reklamy a psychologia
Język reklamy wydawać się może naiwny i taki jest – jednak zachowuje prawidła psy-
chologii.
Reklama wypowiada prawdę o sile ludzkich pragnień, dążeń do szczęścia i powodze-
nia, marzeniach o lepszym życiu – w wielu sloganach znajdziemy zapewnienie, że
dezodorant, płatki kukurydziane, samochód itd. sprawią, że nasze życie będzie o wie-
le lepsze i piękniejsze.
Język reklamy unika wyrażeń i zwrotów, które mogłyby wywołać negatywne konota-
cje (skojarzenia); często występują w nim eufemizmy (np. zamiast słowa smród –
brzydki zapach, zamiast brud – zarazki, bakterie, zamiast otyłość – nadwaga).
Bardzo często pojawiają się epitety pozytywnie wartościujące (wspaniały, jedyny, nie-
powtarzalny).
W świecie reklamy przemawiają nie tylko dentyści, interniści, hydraulicy, panie domu
itd. – także rzeczy, przedmioty i wartości, np. margaryna Delma prezentuje się sama
– mówi, że jest sprytna, bo nadaje się nie tylko do smarowania chleba, ale także do
smażenia; sam prezentuje się także lisek narysowany na opakowaniu proszku Rex –
doradza paniom domu, wygłasza pochwałę „swojego” proszku.
Kolejne wersje tego samego proszku, płynu itd. są coraz lepsze, co znajduje odzwier-
ciedlenie w języku. Po Arielu przyszedł czas na Ariel błękitną siłę, po Persilu – na
Persil green power.
5
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Język reklamy czasem wytwarza między odbiorcami reklam a reklamującą pro-
dukt firmą relację typu sakralnego (dobrze to jest widoczne w reklamach kosme-
tyków), np. L’Oréal ofiarowuje nowy krem nawilżający, dzięki któremu poczujesz
się młodo i pięknie. Nazwom przedmiotów przypisany jest status bóstwa opiekuń-
czego. Nie wspomina się ani słowem o tym, że dar od bóstwa to wynik jego łaski,
a nie transakcji handlowej. Poza tym taki dar jest bezcenny, a dar firmy kosme-
tycznej ma swoja cenę – i to nie zawsze niską.
Poprzez zastosowanie odpowiednich trików językowych można trafić do odpo-
wiedniej grupy odbiorców. Wiadomo, że jedni wolą kupić taniej – to do nich trafią
reklamy typu „jakość za rozsądną cenę”, „dużo, tanio, Tesco”. Za to mogą zlekce-
ważyć reklamy pasty z mikrogranulkami – wiadomo, że nie będzie ona najtańsza.
Ta reklama trafi zaś do tych, którzy wyżej stawiają markę czy jakość lub mają
więcej pieniędzy.
Strategie zakończenia
Strategie zakończenia
Strategie zakończenia
Strategie zakończenia
Strategie zakończenia
Możliwość 1
Osobista
Osobista
Osobista
Osobista
Osobista
Po prostu przedstaw te reklamy, które wydały Ci się szczególnie godne uwagi oraz te
nietrafione. Będziesz miał możliwość wytchnienia po wyczerpującej wypowiedzi, a i
egzaminatorzy najprawdopodobniej ucieszą się, że masz własne zdanie, czyli refleksyj-
ny i ostrożny stosunek do reklam.
Możliwość 2
Ambitna i ciekawa
Ambitna i ciekawa
Ambitna i ciekawa
Ambitna i ciekawa
Ambitna i ciekawa
Na zakończenie podaj kilka przykładów wykorzystania środków językowych w rekla-
mie. Zauważ, że inaczej korzystają z nich poeci, a inaczej copywriterzy.
•
homonimy (słowa o takim samym brzmieniu, ale innym znaczeniu, np. hasło Polleny
„ociec, prać?” (prać – prać bieliznę i dać komuś w mordę)
•
anafora – „tylko u nas kupisz..., tylko u nas niskie ceny”
•
peryfraza – zastąpienie właściwej nazwy przedmiotu rozbudowanym lub skróconym
opisem, np. żel pod prysznic Fa – „podaruj sobie odrobinę luksusu”
•
metonimia – zastąpienie w tekście reklamy właściwego słowa wyrazem pokrewnym
znaczeniowo, który pozostaje w związku logicznym wynikającym ze stosunku przy-
czyny do skutku, części do całości, gatunku do rodzaju itd., np. „uroda” zamiast „krem”
Jak uatrakcyjnić wypowiedź?
Jak uatrakcyjnić wypowiedź?
Jak uatrakcyjnić wypowiedź?
Jak uatrakcyjnić wypowiedź?
Jak uatrakcyjnić wypowiedź?
W przypadku tematu takiego jak ten masz spore pole do popisu. Te elementy na pewno
sprawią, że Twoja prezentacja będzie ciekawsza:
•
nagrane na kasetę magnetofonową reklamy radiowe
•
kasety video z nagranymi przykładami 2 – 3 reklam
•
wycinki reklam prasowych (żeby wyglądało to naprawdę ładnie, możesz nakleić je
na karton lub zrobić coś w rodzaju albumu reklam)
•
zdjęcie wybranego billboardu
•
możesz także zaprojektować własny billboard, nakręcić własny krótki film rekla-
mowy lub parodię reklamy
O co może zapytać komisja?
O co może zapytać komisja?
O co może zapytać komisja?
O co może zapytać komisja?
O co może zapytać komisja?
Na 99% może się pojawić pytanie o Twoją ulubioną reklamę (lub o tę, której od razu
zaufałeś, która wydaje Ci się zła i zupełnie do Ciebie nie trafia). Oczywiście, będziesz ją
musiał krótko przedstawić, czyli „streścić”, zwracając uwagę na poszczególne jej ele-
6
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Praca domowa
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Ucz się z
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
Cogito
menty. Na to pytanie można by podać gotową odpowiedź, ale... po co? Nie jest ono
trudne, odwołuje się do Twojej wrażliwości i jest wynikiem... zwykłej ludzkiej ciekawo-
ści egzaminatora. Tu nie ma odpowiedzi dobrych ani złych. Odpowiedz, jak podpowia-
dają Ci serce i głowa, ale nie licz na naszą podpowiedź.
• Czy zauważyłeś jakieś reklamy, które są adresowane do młodych ludzi takich jak
Ty? Czym one się charakteryzują?
Oczywiście – w telewizji, prasie, stacjach radiowych – pojawiają się reklamy adresowa-
ne specjalnie do nas. Najczęściej są to reklamy ofert telefonii komórkowej, kosmetyków
(najczęściej przeciwtrądzikowych), czasem napojów (np. reklama soku Frugo ze słyn-
nym hasłem „No to Frugo!”).
Cechy takiej reklamy:
Jej bohaterami są młodzi ludzie, nastolatki, ubrani w kolorowe, luźne ciuchy,
zadbani, na luzie.
Posługują się młodzieżowym językiem, np. w reklamie HEYAH (oprócz wykorzy-
stanego w nazwie produktu „skatowskiego” słowa „heyah” – formułki powitalno-
pożegnalnej) pojawia się słowo „ściema” (oszustwo, naginanie faktów, manipula-
cja faktami), którego nie używają przecież panie, pojawiające się w reklamach
kosmetyków i środków czystości.
Problemy młodzieży to często... trądzik, relacje z płcią przeciwną (flirt, podryw,
jak zwrócić na siebie uwagę, jak podtrzymać znajomość) i pieniądze – rzecz w tym,
żeby było tanio, gdyż na ogół dostajemy pieniądze od rodziców, a co się z tym
wiąże – zawsze trochę mniej, niż potrzebujemy... Dlatego często podkreślane jest,
że reklamowany produkt nie jest drogi, za to ogólnie dostępny). W przypadku
kosmetyków Clearasil, które nie są bardzo tanie, akcentowane są inne jego zalety,
takie jak skuteczność.
Młodzież ze świata reklam jest wesoła, na luzie, lubi się bawić i dobrze wyglądać,
bardzo ważne są dla niej kontakty z rówieśnikami, rozmowa – stąd reklamy ko-
rzystnych ofert telefonii komórkowej. Na ogół reklamowane są telefony na kartę,
choć wielu moich rówieśników wybrało abonament. Młodzi ukazani są jako pew-
na wspólnota – luźniejsza i weselsza część „ludzkości”.
Reklam adresowanych do młodzieży na razie nie jest dużo – myślę jednak, że z czasem
pojawi się więcej. Będzie to naturalna reakcja na zmiany zachodzące na rynku – mło-
dzież ma własne pieniądze (niektórzy z nas sobie dorabiają), które chce wydać na fajne,
kolorowe rzeczy – niekoniecznie na proszek do prania kolorowych tkanin.
Reklamowane są jednak nie tylko gazety, ale także prywatne szkoły – po maturze
staniemy przed wyborem kierunku studiów, więc i one nas interesują. Pojawiają się
najczęściej na przystankach, billboardach i w prasie młodzieżowej. Często są to zdjęcia
uśmiechniętych młodych ludzi, których dzieli wszystko poza wybraną szkołą, np. wesołek
z dredami stoi obok nobliwie wyglądającej grzecznisi – blondyneczki.
• Czy reklama ma jakiś wpływ na kondycję języka polskiego, na to, jak mówimy na
co dzień?
Oczywiście. Reklama może mieć wpływ przede wszystkim na semantykę; dowodem
na to może być „ewolucja znaczeniowa” słowa zwykły (neutralnego), które zaczęło
mieć zabarwienie pejoratywne dzięki reklamom właśnie. Zwykły to gorszy, mniej
skuteczny – wspominałam już o tym. W niektórych reklamach podobnie dzieje się ze
słowem tańszy – także zaczyna ono oznaczać gorszej jakości, gorzej działający. Z tego
typu reklamy niezbicie wynika, że jeśli nie wydamy kilku złotych więcej na droższy
proszek, nigdy nie wypierzemy dokładnie ubrań, ani nie umyjemy naczyń. Bez wątpie-
nia reklama zubaża język, bo efektem powtarzania sloganów jest zużywanie się języ-
ka i redukcja znaczenia, np. „najmilszą chwilą poranka” nie musi być wcale „kawy
Jacobs filiżanka”, lecz także np. zabawa z kotem, pocałunek, SMS od przyjaciela,
piękny widok za oknem... Reklama dość brutalnie obchodzi się z dobrami kultury,
z dziełami literackimi, np. Odą do młodości Mickiewicza (wykorzystaną w reklamie
Red Bulla), Burzą Szekspira, Trylogią Sienkiewicza. I tak oto Ariel i „ociec, prać?”
kojarzą się z proszkami do prania, zamiast z Szekspirem i Sienkiewiczem!