AUDIO 12/2000
76
H
H
H
H
Hi
i
i
i
i−F
−F
−F
−F
−Fi
i
i
i
i
Subwoofery
SWA 15 to najnowszy subwoofer
Dali. Dotarł do naszego testu jako ostatni,
ale warto było czekać, gdyż Dali wystąpiło
z poważną propozycją. Z propozycją za
5050zł, a więc tylko 1% droższą od
subwoofera System Audio, kończącego
poprzedni odcinek testu. Jak widać już na
pierwszy rzut oka, opinie obydwu duńskich
producentów w sprawie najlepszego
sposobu przetwarzania niskich częstot−
liwości są diametralnie różne.
DALI
DALI
DALI
DALI
DALI
SWA 15
SWA 15 prezentuje klasyczną
formę dużego subwoofera z jednym
dużym głośnikiem z membraną
celulozową. Najdroższy subwoofera
Dali nie jest jednak tak konwencjo−
nalny, na jaki z zewnątrz wygląda −
zainstalowano w nim wzmacniacz
pracujący w klasie D.
P
otężny
SWA 15 dołączył do powsta−
łych wcześniej
SWA 8 i SWA 12.
We wszystkich przypadkach sym−
bol liczbowy oznacza wielkość za−
stosowanego głośnika (w calach). Wyglą−
da na to, że Dali uznaje tradycyjne rozwią−
zania subwooferowe, oparte na dużym −
tak dużym, jak na to pozwala budżet − głoś−
niku, i nie sili się na “wynalazki”, które
często pełnią rolę bardziej marketingową,
zwracając na siebie uwagę klientów, niż
elektroakustyczną, nie będąc wcale sku−
tecznym sposobem rozwiązywania pew−
nych problemów.
SWA 15 wygląda więc
“nadzwyczaj zwyczajnie”, a jednak ma on w
swojej konstrukcji coś naprawdę “ekstra”.
Oczywiście nie chodzi o samą wielkość
głośnika − takim kalibrem mógł pochwalić
się już inny, znacznie tańszy duński sub−
woofer,
Atomic A−15 Eltaxa.
Zaawansowanie
SWA−15 wyraża się
przede wszystkim typem wzmacniacza.
Zastosowano wzmacniacz pracujący w
klasie D, którego działanie polega na za−
mianie sterującego sygnału analogowe−
go na serię impulsów o modulowanej
szerokości (PWM − Pulse Width Modula−
tion), i wzmacnianie tylko wysokości tego
impulsu za pomocą regulowania pozio−
mu napięcia z zasilania, natomiast po−
czątek i zakończenie impulsu odbywa
się w trybie przełączania tranzystorów.
Działanie takie daje ogromną sprawność
energetyczną, daleko przekraczającą moż−
liwości wzmacniaczy w klasie AB, sięgają−
cą niemal 100%. Nic więc dziwnego, że
wzmacniacz
SWA 15 może się pochwalić
350W mocy znamionowej, i 1000W mocy
impulsowej, choć wcale na takiego moca−
rza nie wygląda − przypomina wielkością
wzmacniacze 100−150−watowe. Mocy tej
musi podałać głośnik. Układ drgający trzy−
many jest przez podwójny dolny resor,
układ magnetyczny składa się z dwóch
pierścieni ferrytowych, o średnicy 15,5−cm.
Membrana − celulozowa.
Wraz z przesuwaniem się ku droższym
konstrukcjom w tym teście, obudowy za−
mknięte, początkowo niespotykane, poja−
wiać się będą coraz częściej, i to w ramach
najambitniejszych subwooferów (REL, Da−
li, Paradigm, B&M). Kiedy osiąganie wyso−
kich ciśnień akustycznych jest możliwe
dzięki wysokiej efektywności i mocy głoś−
nika, i mocy wzmacniacza, konstrukto−
rzy często odstępują od bass−reflexu,
którego podstawową zaletą jest wysoka
sprawność, na rzecz obudowy zamknię−
tej, która gwarantuje lepsze charaktery−
sytyki impulsowe.
SWA 15 nie jest zbyt dyskretny, na−
leży do grupy klasycznych skrzyniow−
ców;
Sub Electro 100 System Audio
i
SW 33A JMlaba, trzeba przyznać, są
architektonicznie zgrabniejsze. Trochę
uroku dodaje jednak
SWA 15 delikatna
niebieska lampka zasilania, znajdująca
się z przodu.
AUDIO 12/2000
77
Laboratorium i odsłuch
SWA 15 należy
do frakcji subwooferów
odrzucających opcję
podłączeń wysokopozio−
mowych
Rys. 1 − Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 − Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 − Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 − Charakterystyki przetwarzania dla
Rys. 1 − Charakterystyki przetwarzania dla
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
najniższego i najwyższego położenia regulatora
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
górnej częstotliwości granicznej.
W najwyższej pozycji regulatora górna częs−
totliwość graniczna pojawia się przy ok. 110Hz,
w najniższej − przy ok. 55Hz (zawsze −6dB w
stosunku do punktu o najwyższej efektywności
danej charakterystyki). Zakres regulacji wynosi
więc dokładnie oktawę, obejmuje wszelkie prak−
tyczne sytuacje, które mogą dotyczyć pracy tak
dużego subwoofera (nie należy brać pod uwagę
współpracy z małymi satelitami, wymagającymi
wyższej od 110Hz częstotliwości podziału).
Kształty charakterystyk są regularne, nie ma
żadnych wyraźnych podbić ani załamań, zwraca
jednak uwagę, nietypowa jak dla obudowy za−
mkniętej, duża stromość charakterystyk od stro−
ny najniższych częstotliwości, poniżej
20Hz przekraczająca 20dB/okt. Sama
obudowa zamknięta ma prawo do nachyle−
nia 12dB/okt., wszystko wskazuje więc na
to, że w układach wzmacniacza zastoso−
wano filtr subsoniczny. Widać, że kon−
struktor nie walczył o sięgnięcie liniowym
przetwarzaniem samej granicy pasma
akustycznego, ale punkty −6dB, leżące
przy 25Hz i 21Hz, odpowiednio dla charak−
terystyk o najwyższej i najniższej częstotli−
wości granicznej, nie pozostawiają wątpli−
wości, że w pomieszczeniu odsłuchowym
usłyszymy wszystko, co ucho może usły−
szeć.
Maksymalne ciśnienie akustystyczne,
na jakie stać
SWA 15, to okrągłe 120dB, a
więc pierwsze i drugie miejsce dla Duńczy−
ków (łeb w łeb −
Atomik A−15), choć maru−
der tego wyścigu, który miał okazać się
najszybszy w basie, też w duńskiej koszul−
ce...
Rozpoczynający trzecią pulę subwoo−
ferów
SWA15, choć w jej ramach najtań−
szy, ma pełne prawo być traktowany jako
konkurent dla nawet najdroższych spośród
nich. W jego praktycznym działaniu − w
pomieszczeniu ok. 30m
2
2
2
2
2
− nie można już do−
strzec żadnych ograniczeń w zakresie maksy−
malnego natężenia, jednocześnie uderzenie, do
jakiego jest on zdolny, nie koncentruje się w za−
kresie kilku nut, lecz swobodnie operuje między
dolnym skrajem pasma akustycznego a założo−
ną górną częstotliwością graniczną. Można jed−
nak, co w niektórych sytuacjach okaże się ko−
rzystne, wyciskać z
SWA15 tylko najniższe soki.
Chociaż określenie “soki” nie jest tu najwłaściw−
sze, bowiem bas z
SWA15 jest raczej twardy i
suchy. Zejścia do najniższych rejestrów nie wy−
dają się przez to pulchne i efektownie obszerne,
mają za to niesamowity wykop, charakter “estra−
dowy”, gdzie twardości towarzyszy brutalna, ale
prawdziwa, odczuwana ciałem dynamika. By−
walcom koncertów i okolic samej sceny nie mo−
gę obiecywać dokładnie takich samych wrażeń,
ale nie widzę w okolicach 5000 zł żadnego inne−
go subwoofera, który by się do nich zbliżył.
Moc wzmacniacza [W]
350
Maks. ciśnienie akus. (50Hz) [dB]
120
Masa [kg]
31
Wymiary (WxSxG)[cm]
55,5x44,7x46
Cena
Cena
Cena
Cena
Cena
(za parę) [zł]
5050,−
5050,−
5050,−
5050,−
5050,−
Dystrybutor
TRIMEX
Zestaw regulacji jest klasyczny, nato−
miast zestaw wyjść/wejść został ograni−
czony do standardu niskopoziomowego.
Wypada pochwalić instrukcję obsługi
(myślę o wersji oryginalnej − duńsko/an−
gielskojęzycznej, miejmy nadzieję, że zo−
stanie przetłumaczona) − jest jednocześnie
krótkim, rzeczowym przewodnikiem po uni−
wersalnych zagadnieniach związanych z
ustawieniem i regulacją subwooferów; bar−
dzo komunikatywne rysunki − charakterys−
tyki, pokazują efekty działania różnych re−
gulacji w związku ze współdziałaniem z ze−
społami głównymi, i efekty brzmieniowe
będące skutkami różnych ustawień.