Bogurodzica


 
Bogurodzica






„Bogurodzica" - najstarsza pieœñ polska, œwiadectwo jêzyka staropolskiego
- „Bogurodzica" jest polsk¹ pieœni¹ narodowo-religijn¹, pierwsz¹ tego rodzaju w jêzyku polskim; jest anonimowa; przez d³ugi czas mia³a charakter hymnu narodowego, i taki¿ zachowa³a a¿ do XVI wieku; nieznany autor wykaza³ siê swoim talentem i umiejêtnoœci¹ poetyck¹ w najstarszej czêœci utworu, tzn. w pierwszych 2 zwrotkach, która uznawana jest za arcydzie³o œredniowiecznej poezji polskiej;
- poza charakterem hymnu, jest to tak¿e modlitwa, co wynika ze znaczenia powtarzaj¹cych siê s³ów Kyrielejson, co jest odpowiednikiem polskiego „Panie, zmi³uj siê" oraz zwroty do Matki Boskiej;
- zwrotki kolejne posiadaj¹ ró¿n¹ tematykê; pierwsza jest apostrof¹ do Matki Boskiej i polega na skierowaniu siê do niej przez wiele ró¿nych okreœleñ; w drugiej pojawiaj¹ siê proœby do osoby z pierwszej, o zwrócenie uwagi, natchnienie myœli, wys³uchanie modlitwy (co jest doœæ typowe we wstêpie do ka¿dego utworu, z tym, ¿e odwo³ania zwykle by³y do Boga); potem pojawiaj¹ siê bardziej konkretne proœby: o pobo¿ne ¿ycia, otrzymanie ³ask, ¿ycie wieczne;
- ze wzglêdu na czas powstania, tzn. w czasie rodzenia siê pisanego jêzyka polskiego, jest to bardzo wa¿ny dokument historii jêzyka, g³ownie je¿eli chodzi o strukturê zdania oraz archaizmy: s³awiena, Gospodzin, zwolena, spuœci, przebyt; ciekawe i znamienne jest, ¿e nastêpne czêœci utworu s¹ m³odsze i mog¹ stanowiæ podstawê do wnioskowania o ewolucji s³ownictwa i struktur zdaniowych (choæ te, ze wzglêdy na poetycki charakter mog¹ byæ zak³ócone);
 







Œredniowiecze


Index