sredniowiecze063aangelsa

Temat: Świeckie utwory średniowieczne i ich znaczenie.

Średniowiecze - to epoka, w której nie tylko Bóg, ale i człowiek w ziemskim
bytowaniu pozostawał w centrum uwagi artystów.
Pierwsze z licznych utworów świeckich nawiązywały jednak ściśle do doktryny
Kościoła - choćby eposy rycerskie czy kroniki, spisywane dla upamiętnienia
podbojów wiary katolickiej i walczących dla niej mężnie rycerzy.
Utwór Słoty "O zachowaniu się przy stole" skierowany jest już do szerokiego
grona odbiorców, zainteresowanych odbiorem własnej osoby przez innych ludzi. Po
raz pierwszy dostrzeżemy odniesienie do najbardziej "ziemskiej" czynności
człowieka, a uznanie kobiety jako podmiotu w rozmowie czy ucztowaniu świadczy o
uniwersalnym dydaktycznym jego charakterze.
Podobny charakter zachowuje "Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią". Tutaj już
bez pomocy katolickiego wizjonerstwa czy też wersetów Biblii jasno określony i
wytłumaczony jest obraz życia i śmierci każdego człowieka, przepleciony z
ironicznymi uwagami na temat panujących i niezmiennych przez wieki stosunków
społecznych. Jako nieśmiałą zapowiedź myśli społecznej Renesansu potraktować
można sprowadzenie chłopa, kupca czy księdza do równego wszystkim "obowiązku"
śmierci.
Liczna jest także grupa utworów poruszających kwestię konfliktów międzystanowych
- "Pieśń o zamordowaniu Andrzeja Tęczyńskiego", "Przymówka chłopska", "Satyra na
leniwych chłopów". Autorzy biorą raczej stronę uciśnionych chłopów (a kiedy im
było dobrze...) nie odmawiając im sprytu i dbałości o własne interesy. Utwory te
zawierają w sobie przestrogę przed bagatelizowaniem kwestii pańszczyzny.
Zauważmy, że jeszcze przez wiele wieków sprawa ta będzie leżała u podstaw
rozbicia narodu i bezsilności wobec przeciwników wewnętrznych i zewnętrznych.