Nazwa przedmiotu: Wprowadzenie do ekonomiki integracji europejskiej
Wymiar godzin: 30 godzin
Semestr: I
Prowadzący: dr Stanisław Umiński, Ośrodek Badań Integracji Europejskiej,
Uniwersytet Gdański
Tytuł każdego kolejnego wykładu z podpunktami i literaturą do nich
1. Wykład wprowadzający do ekonomiki integracji europejskiej
a. zdefiniowanie procesu integracji
b. cele i narzędzia integracji
c. integracja rynków, integracja polityk
d. integracja negatywna, pozytywna
2. Integracja europejska a suwerenność. Zastosowanie zasady subsydiarności w
integracji europejskiej
a. procesy integracyjne  znaczenie dla suwerenności narodowej
b. zasada subsydiarności  ujęcie historyczne
c. podstawy prawne zasady subsydiarności w UE
d. zasada subsydiarności w praktyce funkcjonowania UE
3. Etapy integracji  omówienie teoretyczne (część I)
a. strefa wolnego handlu
b. unia celna
c. wspólny rynek
4. Etapy integracji (część II) - unia gospodarcza i walutowa jako etap integracji
a. teoria optymalnych obszarów walutowych
b. proces wprowadzania euro w krajach UE
c. koszty i korzyści związane z wprowadzeniem i funkcjonowaniem euro
d. euro na międzynarodowym rynku walutowym
5. UE  w liczbach
a. podstawowe informacje statystyczne o krajach UE
b. znaczenie UE w świecie
6. Program rynku wewnętrznego (część I)
a. założenia programu rynku wewnętrznego
b. swoboda transferu dóbr:
i. podstawy prawne
ii. zasady normalizacji i harmonizacji technicznej
iii. ocena skutków swobody transferu dóbr
7. Program rynku wewnętrznego (część II)
a. swoboda transferu kapitału (założenia procesów liberalizacji, skala
bezpośrednich inwestycji zagranicznych)
b. swoboda przepływu osób (założenia, realizacja w praktyce)
c. swoboda transferu usług (cechy charakterystyczne usług, założenia
swobody transferu usług, liberalizacja sektora usług w praktyce)
8. Wspólna polityka handlowa UE
a. piramida preferencji handlowych UE
b. instrumenty ochronne w polityce handlowej
c. ewolucja polityki handlowej UE
d. rola instytucji UE w polityce handlowej
9. Wspólna polityka rolna UE
a. cele wspólnej polityki rolnej
b. narzędzia wspólnej polityki rolnej
c. rodzaje interwencji na rynkach rolnych w UE
d. reformy polityki rolnej UE
e. atuty polskiego rolnictwa w UE
10. Polityka konkurencji UE
a. podstawowe założenia polityki konkurencji UE
b. reguły polityki konkurencji skierowane do przedsiębiorstw
c. reguły polityki konkurencji skierowane do władz państwowych
d. wytyczne dla pomocy regionalnej
11. Polityka strukturalna oraz regionalna UE
a. przyczyny zróżnicowań regionalnych
b. wpływ integracji na sytuację społeczno-gospodarcza regionów
c. cele i narzędzia polityki strukturalnej
d. efekty polityki strukturalnej
12. Polityka naukowo-badawcza UE
a. znaczenie technologii dla konkurencyjności
b. podstawy prawne polityki naukowo-badawczej
c. programy ramowe UE
d. pozycja technologiczna UE w świecie
13. Budżet UE
a. zasady budżetu UE
b. wpływy budżetowe
c. wydatki budżetowe
d. budżet UE a rozszerzenie UE
14. Proces integracji Polski z UE
a. umowa o stowarzyszeniu Polski z UE
b. negocjacje członkostwa Polski w UE
c. bilans negocjacji
d. strategia członkostwa Polski w UE
15. Koszty i korzyści integracji  próba oszacowania dla Polski
a. jak mierzyć koszty i korzyści z tytułu członkostwa w UE
b. przewidywane ekonomiczne skutki członkostwa
c. doświadczenia innych krajów
d. czy z UE można wystąpić?
Literatura:
1. Brodecki Z., red., Wolność gospodarcza, Acquis communautaire, LexisNexis,
Warszawa 2003
2. Czapliński W., Lipowicz I., Skoczny T., Wyrzykowski M., red., Suwerenność i
integracja europejska, Centrum Europejskie UW, Warszawa 1999
3. De Grauwe P., Unia walutowa, PWE, Warszawa 2003
4. Gawlikowska-Hueckel K., Procesy rozwoju regionalnego w UE, konwergencja
czy polaryzacja, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2002
5. Gorynia M., Luka konkurencyjna na poziomie przedsiębiorstwa a przystąpienie
Polski do UE, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
2002
6. Hansen J. D., red., Ekonomiczne aspekty integracji europejskiej, Oficyna
Ekonomiczna, Kraków 2003
7. http://www.europa.eu.int
8. Juros H., red., Europa a kościół, Fundacja Akademii Teologii Katolickiej,
Warszawa 1997
9. Kawecka Wyrzykowska E., Synowiec E., red., Unia Europejska, przygotowania
Polski do członkostwa, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego,
Warszawa 2001
10. Kułakowski J., Stępniak A., Umiński S., eds., EU Eastern Enlargement Coming
Soon. Strategy of Membership, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2002
11. Kundera J., Jednolity rynek europejski, ekonomiczne aspekty funkcjonowania
Unii Europejskiej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2003
12. Milczarek D., Nowak A. Z., red., Integracja Europejska, wybrane problemy,
Centrum Europejskie UW, Warszawa 2003
13. Milczarek D., Subsydiarność, Centrum Europejskie UW, Warszawa 1998
14. Molle W., Ekonomika integracji europejskiej, teoria, praktyka, polityka,
tłumaczenie trzeciego wydania, Fundacja Gospodarcza, Gdańsk 2000
15. Osiński J., Polska w przededniu członkostwa w Unii Europejskiej, nadzieje i
obawy, SGH, Warszawa 2002
16. Skoczny T., Prawo konkurencji Wspólnoty Europejskiej, Tom I reguły
generalne, Tom II reguły sektorowe, Wydawnictwa Naukowe Wydziału
Zarządzania UW, Warszawa 2002
17. Stępniak A., Integracja regionalna i transfer kapitału. Inwestycje bezpośrednie
w aspekcie klimatu inwestycyjnego w UE, Wydawnictwo UG, Gdańsk 1996
18. Stępniak A., red., Rozszerzenie UE na Wchód, konsekwencje dla dobrobytu i
zatrudnienia w Europie, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 2000
19. Umiński S., red., Profil wrażliwości gospodarki regionalnej na integrację z Unią
Europejską, woj. mazowieckie, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk
2003
20. Umiński S., Znaczenie zagranicznych inwestycji bezpośrednich dla transferu
technologii do Polski, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2002
21. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Członkostwo Polski w UE  na jakich
zasadach?, Warszawa 2003
22. Zielińska-Głębocka A., red., Potencjał konkurencyjny polskiego przemysłu w
warunkach integracji europejskiej, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2003
23. Zielińska-Głębocka A., Wprowadzenie do ekonomii międzynarodowej,
Wydawnictwo UG, Gdańsk 1997
Przykładowe tytuły prac dyplomowych z przedmiotu (podać ok. 15)
1. Ewolucja procesów integracyjnych na przykładzie Unii Europejskiej
2. Efekty przesunięcia i kreacji handlu w procesie integracji gospodarczej
3. Teoretyczne aspekty integracji handlowej
4. Zasada subsydiarności w funkcjonowaniu UE
5. Suwerenność narodowa a procesy integracyjne
6. Wspólna polityka rolna UE  szanse i wyzwania dla polskiego rolnictwa
7. Reguły konkurencji UE  stosowanie przepisów prawnych w praktyce
gospodarczej
8. Pozycja konkurencyjna krajów UE  próba oceny
9. Polityka naukowo-technologiczna UE  ocena przydatności z punktu widzenia
polskich przedsiębiorstw
10. Wpływ procesu integracji na sytuację regionów w krajach UE
11. Unia gospodarcza i walutowa w krajach Unii Europejskiej w świetle teorii
optymalnych obszarów walutowych
12. Program rynku wewnętrznego w UE  ocena wpływu na działalność
przedsiębiorstw
13. Ewolucja swobody transferu kapitału w UE
14. Swoboda transferu kapitału w UE  szanse dla polskich przedsiębiorstw
15. Konsekwencje integracji gospodarczej z UE dla Hiszpanii (Irlandii, & .)
16. Koszty i korzyści z członkostwa w UE dla Polski (województwa pomorskiego
& )
Wskazać gdzie i kiedy mogą studenci kontaktować się wykładowcą (poza
wykładami)
Wydział Ekonomiczny UG, Armii Krajowej 119/121, 81-824 Sopot, środy, 14.00-
16.00
E-mail ogólnodostępny, gdzie można ew. kierować korespondencję
[e-mail]