WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY
ETAP WOJEWÓDZKI
2008/2009
Miejsce na kod ucznia:
Suma punktów: ................./80pkt
Instrukcja dla ucznia:
1. Przed rozpoczęciem pracy sprawdz
, czy Twój test jest kompletny. Powinien zawierać 6 stron (17 zadań) oraz
załącznik (mapa Europy).
2. Dbaj o czytelność pisma.
3. Nie u\
ywaj korektora i kalkulatora. Odpowiedzi wpisuj długopisem.
4. Czas pracy  90 minut.
śyczymy powodzenia!
Zadanie 1. ( 0  5pkt)
Uzupełnij brakujące elementy schematu tak, aby został zilustrowany ruch obiegowy Ziemi dookoła Słońca.
a) Zaznacz strzałką na równiku (na dowolnie wybranym rysunku Ziemi) kierunek ruchu obrotowego Ziemi.
b) W pola obok rysunków Ziemi wpisz datę rozpoczęcia kolejnych pór roku.
c) W miejsca kropek wpisz nazwy astronomicznych pór roku.
d) Zaznacz strzałką na orbicie kierunek ruchu obiegowego Ziemi.
Zadanie 2. ( 0  3pkt)
Które z poni\
szych zdań są prawdziwe? Wybierz trzy i podkreśl je.
A. Stojąc na Biegunie Północnym widzimy Gwiazdę Polarną w zenicie.
B. Noc polarna na szerokoÅ›ci 80°N trwa pół roku.
C. 22 czerwca Słońce w południe świeci w zenicie nad równikiem.
D. 21 marca dzień jest dłu\
szy w Warszawie ni\
w Sydney.
E. Z największą prędkością liniową poruszają się punkty na równiku.
F. Spłaszczenie Ziemi na biegunach jest wynikiem ruchu obrotowego Ziemi.
1
Zadanie 3. ( 0  7pkt)
Åšnie\
ka (50°45 N, 15°45 E) jest najwy\
szym szczytem Sudetów, le\
y na wysokości 1 602m n.p.m. Na podstawie
danych zawartych w tabeli wykonaj polecenia:
miesiÄ…ce I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
temp. (°C) -7,7 -7,4 -5,1 -1,4 3,5 6,8 8,7 8,5 5,6 1,2 -2,6 -5,4
°
°
°
opady (mm) 105 99 94 95 112 136 160 136 102 105 102 103
a) Oblicz rocznÄ… amplitudÄ™ temperatury powietrza.
.............................................................................................................................................................................................
b) Zredukuj temperaturę powietrza w lipcu do poziomu morza (przyjmując do obliczeń gradient
wilgotnoadiabatyczny 0,6°C/100m). Dla uproszczenia przyjmij wysokość Åšnie\
ki 1600m n.p.m.
Obliczenia:
Temperatura w lipcu zredukowana do poziomu morza wynosi .........................................................................................
c) Oblicz ró\
nicę czasu słonecznego między Śnie\
kÄ… a WarszawÄ… (52°15 N, 21°00 E).
Obliczenia:
Ró\
nica czasu słonecznego między Śnie\
kÄ… a WarszawÄ… wynosi .....................................................................................
d) Powierzchnia Karkonoskiego Parku Narodowego wynosi 56km2. Oblicz powierzchniÄ™ parku na mapie
w skali 1:200 000.
Obliczenia:
Powierzchnia Karkonoskiego Parku Narodowego na mapie będzie wynosiła ...................................................................
e) Podkreśl nazwę wiatru wiejącego w Sudetach: bryza, fen, tajfun.
Zadanie 4. ( 0  11pkt)
KorzystajÄ…c z konturowej mapy Polski wykonaj polecenia:
a) Podaj nazwy państw, na obszarze których znajdują się z
ródła rzek:
Bug - .............................................................
Narew - .........................................................
Odra - ............................................................
Wisła - ...........................................................
b) Wpisz, nazwę rzeki, na której
został utworzony sztuczny zbiornik:
Goczałkowicki - ..............................................
Jeziorsko - .......................................................
Soliński - .........................................................
Zegrzyński - ....................................................
c) Na mapie konturowej Polski wpisz w kółka
numery przyporządkowane kanałom:
1. Augustowski, 3. ElblÄ…ski,
2. Bydgoski, 4. Gliwicki.
d) Ustal kolejność podanych miast: Toruń, Sandomierz, Kraków, Warszawa wzdłu\
biegu Wisły.
z
ródło Wisły .................... .................... .................... .................... ujście Wisły
2
Zadanie 5. ( 0  4pkt)
Jezioro Gopło zajmuje powierzchnię 21,8km2, a jego maksymalna głębokość wynosi 16,6m.
Jest ono (podkreśl prawidłowe odpowiedzi):
1. Największym jeziorem w Polsce: TAK NIE
2. Najgłębszym jeziorem w Polsce: TAK NIE
3. Jeziorem: rynnowym cyrkowym morenowym
4. Le\
y na obszarze pojezierza: Mazurskiego Pomorskiego Wielkopolskiego
Zadanie 6. ( 0  10pkt)
Statek wypłynął z Gdańska (nr 5 na mapie Morza
Bałtyckiego) w rejs po Bałtyku. W czasie \
eglugi zawijał
kolejno do portów (oznaczonych na mapie cyframi 1, 2,
3, 4). Porty te znajdują się w stolicach państw.
a) Podaj nazwy miast oraz państw, w których
znajdujÄ… siÄ™ porty:
miasto państwo
1. ....................................... ..........................................
2. ....................................... ..........................................
3. ....................................... ..........................................
4. ....................................... ..........................................
b) Określ, w jakim kierunku od portu 1 poło\
ony jest Gdańsk (5). ..........................................................................
c) Odczytaj i zapisz wartość azymutu kierunku między Wyspami Alandzkimi (zaznaczone literami WA)
a portem nr 4. ..........................................
d) Rozpoznaj obiekty oznaczone literami:
A  wyspa ................................................ C  półwysep ..........................................
B  zatoka ................................................ D  zatoka ...............................................
Zadanie 7. ( 0  1pkt)
RozciÄ…gÅ‚ość poÅ‚udnikowa BaÅ‚tyku wynosi 12°. Oblicz rozciÄ…gÅ‚ość poÅ‚udnikowÄ… w kilometrach.
Obliczenia:
Rozciągłość południkowa Bałtyku w kilometrach wynosi .................................................................................................
Zadanie 8. ( 0  2pkt)
Na mapie Bałtyku zaznaczono fragmenty wybrze\
y (pola I, II). Rozpoznaj typy zaznaczonych wybrze\
y i podaj ich
nazwy. I. .................................................................. II. ................................................................
Zadanie 9. ( 0  3pkt)
Średnie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi 7-80 . Wymień trzy czynniki, które wpłynęły na niskie zasolenie
Bałtyku.
1. ................................................................................................................................................................................
2. ................................................................................................................................................................................
3. ................................................................................................................................................................................
3
Zadanie 10. ( 0  4pkt)
Oznacz literą P zdania prawdziwe, literą F zdania fałszywe.
A. Amplituda pływów na Morzu Bałtyckim wynosi kilka metrów. . . . . . . . . . . . . . ..........
B. Cały obszar Polski znajduje się w zlewisku Morza Bałtyckiego. . . . . . . . . . . . . . ..........
C. Morze Bałtyckie to płytkie morze szelfowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........
D. Najwięcej jezior w Polsce znajduje się na Pojezierzu Pomorskim. . . . . . . . . . . . . ..........
E. Najwięcej zbiorników retencyjnych w Polsce powstało na górnych dopływach Wisły i Odry. . ..........
F. Polskie rzeki mają ustrój deszczowo-śnie\
ny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........
G. W Europie Północnej licznie występują rzeki okresowe. . . . . . . . . . . . . . . . . ..........
H. y
ródła Wisły znajdują się na stokach Baraniej Góry. . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........
Zadanie 11. ( 0  4pkt)
Na mapach zaznaczono strzałkami wybrane masy powietrza napływające nad obszar Polski. Podaj nazwy mas
powietrza wpływających na opisane stany pogody w Polsce.
1. Zimą bardzo niska temperatura, słonecznie, mo\
liwe krótkotrwałe obfite opady śniegu. ....................................
2. Zimą niska temperatura, słonecznie i sucho. .........................................................................................................
3. Latem gorąco i sucho; jesienią słoneczna pogoda, zwana  babim latem . ...........................................................
4. Latem ochłodzenie, wzrost zachmurzenia, opady deszczu. ..................................................................................
Zadanie 12. ( 0  5pkt)
Uzupełnij tabelę wpisując nazwę krainy geograficznej w Polsce, na obszarze której znajdują się wymienione obiekty.
obiekt kraina geograficzna
Wydmy nad Jeziorem A
ebsko .................................................
Jaskinia  Raj .................................................
Maczuga Herkulesa .................................................
Meczety w Bohonikach i Kruszynianach .................................................
Zespół pałacowo  parkowy A
azienki Królewskie .................................................
Zadanie 13. ( 0  2pkt)
W ka\
dym zestawieniu skreśl fałszywą odpowiedz
, tak aby zdanie zawierało prawdziwą informację.
Cechą polskiego rolnictwa, w porównaniu z cechami rolnictwa w krajach Europy Zachodniej, jest:
1. Ni\
szy / wy\
szy udział zatrudnionych w rolnictwie.
2. Ni\
szy / wy\
szy poziom wykształcenia rolników.
3. Mniejsza / większa przeciętna wielkość gospodarstw.
4. Ni\
sze / wy\
sze zu\
ycie nawozów sztucznych.
4
Zadanie 14. ( 0  6pkt)
Na podstawie opisu rozpoznaj typ gleby. Wpisz do tabeli jej nazwę. Przyporządkuj właściwy profil gleby do opisu.
opis gleby typ gleby nr profilu
A. Jedna z najurodzajniejszych gleb na świecie, powstaje na obszarach stepów.
B. Tworzy się pod lasami iglastymi strefy umiarkowanej, jest mało urodzajna.
C. Powstaje na podło\
u wapiennym, jest \
yzna, ale trudna w uprawie.
D. Powstaje w dolinach i deltach rzek.
Profil nr 1 Profil nr 2
Profil nr 3 Profil nr 4
Zadanie 15. ( 0  3pkt)
Wymienione bogactwa mineralne Polski przyporządkuj ośrodkom ich wydobycia (jeden ośrodek zostanie bez
przyporzÄ…dkowania).
1. siarka A. Inowrocław
2. węgiel kamienny B. Olkusz
3. węgiel brunatny C. Lubin
4. sól kamienna D. Tarnobrzeg
5. rudy miedzi E. Bełchatów
F. Bytom
1. ....... 2. ....... 3. ....... 4. ....... 5. .......
5
Zadanie 16. ( 0  3pkt)
Wpisz w nagłówki kolumn tabeli nazwy państw wybierając z podanych poni\
ej.
Białoruś, Czechy, Litwa, Niemcy, Słowacja, Ukraina
Powierzchnia (tys. km2) 49,0 357,0 207,6 78,9 603,6
Długość granicy z Polską (km) 541 467 418 796 535
Grunty orne (%) 30,1 33,1 29,0 39,9 56,2
Ludność miejska (%) 56,0 88 71 74 68
Zatrudnienie w sektorze usług (%) 55,9 66,9 * 56,5 51,1
PKB na 1mieszkańca w tys. $ USD 8,8 33,9 * 11,9 1,4
* - brak danych
Zadanie 17. ( 0  7pkt)
Na mapie Europy (załącznik nr 1) zaznaczono: literami A E rzeki, literą a  jezioro, cyframi arabskimi 1 5 morza
i zatoki, cyframi rzymskimi I III cieśniny. Rozpoznaj je, wpisz nazwy obiektów do tabeli wybierając spośród
podanych poni\
ej.
Adriatyckie, Barentsa, Białe, Biskajska, Czarne, Dardanele, Dniepr, Dunaj, Egejskie, Kanał La Manche, Loara,
A
adoga, Onega, Otranto, Północne, Ren, Rodan, Sekwana, Skagerrak, Sycylijska, Wołga
Oznaczenie Oznaczenie
Nazwa obiektu Nazwa obiektu
na mapie na mapie
A rzeka 2 Morze
B rzeka 3 Morze
C rzeka 4 Morze
D rzeka 5 Zatoka
E rzeka I cieśnina
a jezioro II cieśnina
1 Morze III cieśnina
6