Zadzieranie nogi podczas oddawania moczu

{jcomments on}O tym, że dla psa płci męskiej oddawanie moczu jest czymś więcej niż tylko

usuwaniem z organizmu zbędnych substancji — wiedzą wszyscy. Na spacerze interesują psa

głównie ślady zapachowe pozostawione przez inne psy w charakterystycznych punktach

jego najbliższego otoczenia. Każdy pień czy słup latarni jest w podnieceniu obwąchiwany. Po

odczytaniu wszystkich „komunikatów zapachowych" pies pozostawia własny, zagłuszając

swoim indywidualnym zapachem poprzednie ślady.

Szczenięta płci obojga do siusiania przykucają. Dopiero samce po osiągnięciu dojrzałości

płciowej, czyli w wieku ośmiu—dziewięciu miesięcy, zaczynają przy oddawaniu moczu

podnosić jedną z tylnych nóg. Podniesiona noga jest sztywno odstawiona od ciała, które z

kolei odchyla się tak, by strumień moczu był skierowany w bok, a nie na ziemię. Potrzeba

pozostawiania śladów zapachowych jest u psa bardzo silna. W trakcie długiego spaceru, kiedy

właściwie już załatwił swoje potrzeby fizjologiczne, nieraz widać, jak męczy się, aby wycisnąć

choćby pojedyncze krople i zostawić w określonym miejscu swoją „wizytówkę". Jest to odruch

do tego stopnia niezależny od potrzeby opróżnienia pęcherza, że pies podnosi nogę nawet

wtedy, kiedy pęcherz jest już całkowicie pusty.

Odruch ten, co ciekawe, nie ma też związku z męskimi cechami płciowymi. Psy wykastrowane

przed osiągnięciem dojrzałości płciowej zaczynają podnosić nogę w tym samym wieku co

osobniki inne. Mimo że jest to czynność typowa dla osobników męskich, jej występowanie nie

ma związku z poziomem testosteronu. Ściśle mówiąc — nie jest wywoływana obecnością

męskich hormonów. Są one natomiast wydalane z moczem, toteż „wizytówka zapacho­wa" psa

zawiera również informacje o stanie jego aktywności płciowej. Wydzielina z dodatkowych

gruczołów krokowych dodaje do tej „wizytówki" indywidualną nutę zapachową identyfikującą

psa.

Psy płci męskiej siusiając wolą podnosić nogę niż przykucać z trzech powodów.

Najważniejszym z nich jest to, że zapach moczu oddanego na pionową płaszczyznę dłużej

utrzymuje świeżość, niż gdy wsiąka w ziemię. Drugą, nie mniej ważną przyczyną jest, że tak

pozostawiona „wizytówka" znajduje się na wysokości nosów innych psów, przez co jest dla

nich łatwiejsza do „odczytania". Po trzecie zaś, oddawanie moczu tylko w określonych

miejscach informuje inne psy, gdzie można takie zapachy znaleźć, zawężając liczbę

możliwości tylko do obiektów stojących pionowo.

1 / 3

Zadzieranie nogi podczas oddawania moczu

Specyficzny, „męski" system siusiania psów ma tę dodatkową zaletę, że pies może po

sylwetce poznać z daleka, czy „ten drugi" jest innym psem czy suką. W zależności od tego

może podjąć decyzję, czy warto podchodzić.

Wielokrotnie próbowano odgadywać, jakiej treści informacje zawiera zapach psiego moczu

pozostawiony na wystającym przedmiocie. Z różnych wariantów odpowiedzi właściwie

wszystkie wydają się słuszne. Jeden z nich zakłada, że informacja ta jest ważna dla samego

zostawiającego ją psa, gdyż znakami zapachowymi zaznacza on granice swojego terytorium.

Kiedy znów tam przyjdzie, wystarczy mu powąchać, aby poczuć się „u siebie". My w swoich

domach czujemy się u siebie, gdyż są tam nasze ulubione przedmioty. Pies natomiast czuje

się „u siebie" na terytorium, którego granice zaznaczył swoimi „identyfikatorami".

Wariant drugi zakłada, że pozostawione krople moczu stanowią przede wszystkim informację

dla innych psów, zwłaszcza na temat płci i terytorialnego stanu posiadania konkretnego

zwierzęcia. Może ona pomóc osobnikom drugiej płci w nawiązaniu kontaktu, a inne samce

ostrzec przed wkroczeniem na ten teren. Przeciwnicy tej wersji przytaczają kontrargumenty, że

dla psa zapach moczu innego psa zawsze jest interesujący, a nigdy nie wzbudza w nim

strachu. „Zapachowe wizytówki" nie mają jednak odstraszać innych psów, lecz tylko

informować je, że ten teren jest już „zajęty".

Wariant trzeci stanowi właściwie modyfikację poprzedniego. Według niego zostawianie znaków

zapachowych przez psy służy oznaczaniu czasu przebywania określonych zwierząt na danym

terenie. Na swobodzie różne stada psów mogą bezkonfliktowo żyć obok siebie dzięki śladom

zapachowym sygnalizującym kto, kiedy i jak często przechodził przez dany teren. Ponieważ na

podstawie intensywności zapachu można ocenić jego świeżość, możliwe jest więc też

wyznaczenie „stref czasowych" korzystania z terytorium. Wtedy stada raczej się omijają niż

wchodzą sobie w drogę.

Obserwacje włóczących się psów wiejskich wykazały, że dwie do trzech godzin dziennie

zajmuje im rozpoznanie śladów zapachowych pozostawionych na ich terytorium.

W tym celu odbywają codzienne wielokilometrowe spacery, w trakcie których obwąchują

dokładnie wszystkie wystające obiekty, mogące służyć jako „słupy ogłoszeniowe". Wpraw­dzie

kosztuje to sporo czasu i wysiłku, jednak na tej podstawie każdy pies z określonej wsi ma w

głowie „mapę" rozmieszczenia innych psów na swoim terytorium, razem z wiadomościami o ich

liczebności, szlakach wędrówek, ich płci oraz charakterystycznych cechach osobowości.

2 / 3

Zadzieranie nogi podczas oddawania moczu

Na ogół uważa się, że suczki nie podnoszą nogi przy siusianiu, nie jest to jednak

stuprocentowa prawda. Mniej więcej co czwarta suka podnosi nogę przy oddawaniu moczu, ale

robi to inaczej niż pies. Suki raczej przykurczają podniesioną łapę pod tułów, nie odciągając jej

na bok. Wskutek tego mocz bardziej ścieka na ziemię niż na pionową powierzchnię. Czasem

suki próbują radzić sobie w ten sposób, że cofają się, dopóki obiema tylnymi łapami nie oprą

się o słupek czy ścianę. Oddają więc mocz stojąc na przednich łapach. Rzadko która suka

próbuje natomiast podnosić jedną nogę tak jak pies.

3 / 3